1

Techniki Specjalne

Techniki Specjalne

czyli

czyli

Metody

Metody

Kinezyterapeutyczne

Kinezyterapeutyczne

2

2

Metoda

Metoda

kinezyterapeutyczna

kinezyterapeutyczna

Samodzielny sposób podejścia do problemu

Samodzielny sposób podejścia do problemu

postępowania leczniczego, zawierający

postępowania leczniczego, zawierający

adekwatne do stanu choroby techniki

adekwatne do stanu choroby techniki

diagnostyczne, posiadający odpowiednio

diagnostyczne, posiadający odpowiednio

szeroki zasób ćwiczeń i działań leczniczych

szeroki zasób ćwiczeń i działań leczniczych

z uzasadnieniem ich wykonania

z uzasadnieniem ich wykonania

oraz teoretycznym wyjaśnieniem przyczyn

oraz teoretycznym wyjaśnieniem przyczyn

dysfunkcji.

dysfunkcji.

(

(

Zembaty

Zembaty

, 2002)

, 2002)

3

3

Podział metod

Podział metod

wg A.

wg A.

Zembatego

Zembatego

:

:

Metody mechaniczne

Metody mechaniczne

Metody neurofizjologiczne

Metody neurofizjologiczne

Metody edukacyjne

Metody edukacyjne

2

4

4

Metody mechaniczne

Metody mechaniczne

Butlera

Butlera

,

,

Cyriaxa

Cyriaxa

,

,

Dobosiewicz

Dobosiewicz

,

,

Gocht

Gocht

,

,

Gaβner

Gaβner

,

,

Hartmana

Hartmana

,

,

Hoppe

Hoppe

,

,

Jacobson

Jacobson

,

,

Kaltenborn

Kaltenborn

-

-

Evjenth’a

Evjenth’a

,

,

Karskiego

Karskiego

,

,

Klappa

Klappa

,

,

Kostewicza

Kostewicza

,

,

Maigne’a

Maigne’a

,

,

Maitlanda

Maitlanda

,

,

Majocha

Majocha

,

,

Marnitza

Marnitza

,

,

McKenzie

McKenzie

,

,

Mennella

Mennella

,

,

Mulligana

Mulligana

,

,

Niederhöffera

Niederhöffera

,

,

Pressio

Pressio

,

,

Rochera

Rochera

,

,

Scharll

Scharll

,

,

Schroth

Schroth

, Siwka,

, Siwka,

Tylmana

Tylmana

,

,

Smith

Smith

,

,

Travell

Travell

,

,

Simons

Simons

,

,

Upledgera

Upledgera

,

,

Zandera

Zandera

5

5

Metody mechaniczne

Metody mechaniczne

Celem jest wykorzystanie czynnika

Celem jest wykorzystanie czynnika

ruchu

ruchu

dla zmiany właściwości fizycznych tych

dla zmiany właściwości fizycznych tych

tkanek narządu ruchu, które przyczynowo

tkanek narządu ruchu, które przyczynowo

lub objawowo są związane z zaburzeniem

lub objawowo są związane z zaburzeniem

czynności organizmu.

czynności organizmu.

6

6

Metody mechaniczne

Metody mechaniczne

Efekt uzyskuje się poprzez wykorzystanie

Efekt uzyskuje się poprzez wykorzystanie

prostych

prostych

odruchów

odruchów

bezwarunkowych

bezwarunkowych

i warunkowych

i warunkowych

sterowanych z poziomu

sterowanych z poziomu

rdzenia i ośrodków podkorowych.

rdzenia i ośrodków podkorowych.

3

7

7

Metody

Metody

neurofizjologiczne

neurofizjologiczne

Brunkow

Brunkow

,

,

Brunström

Brunström

,

,

Brüggera

Brüggera

,

,

Fay’a

Fay’a

,

,

Hanke

Hanke

,

,

Johnstone

Johnstone

,

,

Kenny

Kenny

,

,

Klinkmann

Klinkmann

,

,

Eggers

Eggers

,

,

NDT

NDT

Bobath

Bobath

,

,

PNF

PNF

,

,

Rood

Rood

,

,

Vojty

Vojty

8

8

Metody

Metody

neurofizjologiczne

neurofizjologiczne

W celu nauki nowych wzorców

W celu nauki nowych wzorców

ruchowych

ruchowych

wykorzystuje się

wykorzystuje się

odruchy

odruchy

warunkowe

warunkowe

.

.

Efektem tego jest

Efektem tego jest

hamowanie odruchów

hamowanie odruchów

patologicznych

patologicznych

a

a

wyzwalanie

wyzwalanie

reakcji

reakcji

fizjologicznie

fizjologicznie

prawidłowych

prawidłowych

.

.

9

9

Metody edukacyjne

Metody edukacyjne

Ayers

Ayers

,

,

Carr

Carr

-

-

Shepherd

Shepherd

,

,

Deavera

Deavera

,

,

Dolmana,

Dolmana,

Klein

Klein

-

-

Vogelbach

Vogelbach

,

,

Petö

Petö

,

,

Phelpsa

Phelpsa

,

,

Pilatesa

Pilatesa

,

,

S

S

-

-

E

E

-

-

T

T

,

,

Sherborne

Sherborne

4

10

10

Metody edukacyjne

Metody edukacyjne

Wykorzystują zarówno

Wykorzystują zarówno

odruchy

odruchy

bezwarunkowe

bezwarunkowe

jak i

jak i

warunkowe

warunkowe

,

,

lecz dopełnione są włączeniem

lecz dopełnione są włączeniem

świadomości

świadomości

, woli i determinacji osoby

, woli i determinacji osoby

usprawnianej.

usprawnianej.

W ten sposób dochodzi do poprawy na

W ten sposób dochodzi do poprawy na

poziomie

poziomie

funkcjonalnym

funkcjonalnym

i

i

umysłowym

umysłowym

.

.

11

11

Metoda

Metoda

McKenzie

McKenzie

Metoda polega na biomechanicznym

Metoda polega na biomechanicznym

diagnozowaniu i leczeniu zespołów

diagnozowaniu i leczeniu zespołów

bólowych kręgosłupa szyjnego,

bólowych kręgosłupa szyjnego,

piersiowego i lędźwiowego

piersiowego i lędźwiowego

oraz stawów obwodowych i kończyn,

oraz stawów obwodowych i kończyn,

spowodowanych zaburzeniem

spowodowanych zaburzeniem

mechaniki.

mechaniki.

12

12

Zastosowanie

Zastosowanie

metody

metody

McKenzie

McKenzie

Długotrwałe obciążenia statyczne,

Długotrwałe obciążenia statyczne,

Przykurczone lub

Przykurczone lub

zbliznowaciałe

zbliznowaciałe

tkanki

tkanki

(mięśnie przykręgosłupowe, więzadła,

(mięśnie przykręgosłupowe, więzadła,

dysk, korzeń nerwowy, opona twarda),

dysk, korzeń nerwowy, opona twarda),

Przemieszczenie dysku i ucisk na

Przemieszczenie dysku i ucisk na

korzeń lub nerw (np. rwa kulszowa).

korzeń lub nerw (np. rwa kulszowa).

5

13

13

Metoda

Metoda

McKenzie

McKenzie

Jednym z częstszych

Jednym z częstszych

wskazań

wskazań

do stosowania metody

do stosowania metody

McKenziego

McKenziego

jest

jest

dyskopatia

dyskopatia

(zarówno w stanie ostrym

(zarówno w stanie ostrym

jak i przewlekłym)

jak i przewlekłym)

14

14

Metoda

Metoda

McKenzie

McKenzie

Metoda

Metoda

McKenzie

McKenzie

rozróżnia trzy

rozróżnia trzy

zespoły

zespoły

bólowe kręgosłupa

bólowe kręgosłupa

pochodzenia

pochodzenia

mechanicznego:

mechanicznego:

1. zespół

1. zespół

posturalny

posturalny

,

,

2. zespół

2. zespół

dysfunkcyjny

dysfunkcyjny

,

,

3. zespół zaburzeń strukturalnych.

3. zespół zaburzeń strukturalnych.

15

15

Metoda

Metoda

McKenzie

McKenzie

6

16

16

Dla każdego z zespołów są przewidziane

Dla każdego z zespołów są przewidziane

odpowiednie programy lecznicze.

odpowiednie programy lecznicze.

W metodzie

W metodzie

McKenzie

McKenzie

duży nacisk

duży nacisk

kładzie się również na

kładzie się również na

profilaktykę

profilaktykę

i

i

edukację pacjenta

edukację pacjenta

, mającą na celu

, mającą na celu

zmniejszenia ryzyka nawrotu choroby.

zmniejszenia ryzyka nawrotu choroby.

Metoda

Metoda

McKenzie

McKenzie

17

17

P

P

roprioceptive

roprioceptive

N

N

euromuscular

euromuscular

F

F

acilitation

acilitation

Proprioceptywne

Proprioceptywne

nerwowo

nerwowo

-

-

mięśniowe

mięśniowe

torowanie ruchu

torowanie ruchu

P N F

Metoda PNF

Metoda PNF

18

18

P N F

Cel

Cel

Podstawowym

celem terapii

w metodzie PNF jest praca nad funkcją,
której chory potrzebuje.

Siła mięśni, zakres ruchu jest tylko
środkiem do uzyskania celu jakim jest

funkcja

.

7

19

19

P N F

Metodyka

Metodyka

Postępowanie terapeutyczne oparte jest
o

sumowanie się

różnego rodzaju

bodźców aferentnych:



wzrokowych,



słuchowych,



proprioceptywnych,



dotykowych,



równoważnych.

20

20

P N F

Metodyka

Metodyka

W metodzie PNF odbudowa czynności
ruchowych (

reedukacja

)

podporządkowana fizjologicznej
sekwencji rozwoju ruchowego
i prowadzona w oparciu o ruchy zbliżone
do tych, jakie wykonuje się w życiu
codziennym.

21

21

P N F

Metodyka

Metodyka

W metodzie PNF rezygnuje się
z izolowanych ruchów w pojedynczych
stawach i w typowych płaszczyznach.

Podstawę stanowią

wzorce ruchów

globalnych

przebiegających

trójpłaszczyznowo i zawierające składową
rotacyjną, która warunkuje siłę
i koordynację wykonywanego ruchu.

8

22

22

P N F

Wzorce ruchowe

Wzorce ruchowe

Wzorce ruchowe, prowadzone wzdłuż
skośnych (diagonalnych) - osi ruchu,
stwarzają możliwość zaktywizowania
największej ilości mięśni należących do tego
samego łańcucha mięśniowego.

23

23

P N F

Wzorce ruchowe

Wzorce ruchowe

Wszystkie wzorce mają swoją nazwę,
odzwierciedlającą kierunek ruchu bądź ruch
zachodzący w stawie bliższym
(pozycję końcową).
Każdemu wzorcowi odpowiada

wzorzec

antagonistyczny (

powrotny

).

Pozycja końcowa jednego wzorca jest
pozycją wyjściową dla wzorca powrotnego.

24

24

Koncepcja ta postrzega chorego

Koncepcja ta postrzega chorego

w sposób

w sposób

całościowy

całościowy

, wykorzystując

, wykorzystując

do terapii silne i zdrowe regiony ciała.

do terapii silne i zdrowe regiony ciała.

Umożliwia to pełne wykorzystanie

Umożliwia to pełne wykorzystanie

rezerw tkwiących w organizmie,

rezerw tkwiących w organizmie,

motywuje do dalszego działania,

motywuje do dalszego działania,

oraz zapewnia

oraz zapewnia

bezbolesną

bezbolesną

pracę

pracę

.

.

Metoda PNF

Metoda PNF

P N F

9

25

25

Ze względu na szerokie możliwości

Ze względu na szerokie możliwości

oddziaływania koncepcję

oddziaływania koncepcję

PNF

PNF

stosuje się

stosuje się

w neurologii, ortopedii, traumatologii,

w neurologii, ortopedii, traumatologii,

pediatrii, chorobach nerwowo

pediatrii, chorobach nerwowo

-

-

mięśniowych,

mięśniowych,

wadach postawy czy skoliozach.

wadach postawy czy skoliozach.

Zastosowanie PNF

Zastosowanie PNF

P N F

26

26

PNF

PNF

posiada również całą gamę działań

posiada również całą gamę działań

umożliwiających

umożliwiających

terapię na macie

terapię na macie

,

,

naukę chodu

naukę chodu

,

,

ćwiczenia mięśni

ćwiczenia mięśni

mimicznych

mimicznych

, a także pracę nad takimi

, a także pracę nad takimi

funkcjami jak

funkcjami jak

oddychanie, żucie, połykanie,

oddychanie, żucie, połykanie,

a także

a także

stymulacja pęcherza i jelit

stymulacja pęcherza i jelit

.

.

Zastosowanie PNF

Zastosowanie PNF

P N F

27

27

Metoda PNF

Metoda PNF

wzorzec dla KG

wzorzec dla KG

P N F

10

28

28

Metoda PNF

Metoda PNF

przygotowanie

przygotowanie

do nauki chodu

do nauki chodu

P N F

29

29

Metoda PNF

Metoda PNF

praca w zamkniętych

praca w zamkniętych

łańcuchach

łańcuchach

biokinematycznych

biokinematycznych

P N F

30

30

Metoda S

Metoda S

-

-

E

E

-

-

T

T

S

S

LING

LING

E

E

XERCISE

XERCISE

T

T

HERAPY

HERAPY

Koncepcja ta jest rozwinięciem

Koncepcja ta jest rozwinięciem

zasad ćwiczeń w odciążeniu.

zasad ćwiczeń w odciążeniu.

Znajduje zastosowanie zarówno

Znajduje zastosowanie zarówno

w

w

usprawnianiu okresie ostrym

usprawnianiu okresie ostrym

i przewlekłym, u osób zdrowych

i przewlekłym, u osób zdrowych

oraz jako profilaktyka oraz forma

oraz jako profilaktyka oraz forma

rekreacji i sportu.

rekreacji i sportu.

11

31

31

Metoda S

Metoda S

-

-

E

E

-

-

T

T

Główną ideą koncepcji

Główną ideą koncepcji

S

S

-

-

E

E

-

-

T

T

jest

jest

wpływanie na trwałą poprawę możliwości

wpływanie na trwałą poprawę możliwości

funkcjonalnych poprzez wypełnienie luki

funkcjonalnych poprzez wypełnienie luki

(

(

z pomocą terapeuty

z pomocą terapeuty

) między leczeniem

) między leczeniem

szpitalnym, zajęciami ambulatoryjnymi

szpitalnym, zajęciami ambulatoryjnymi

i ćwiczeniami indywidualnymi

i ćwiczeniami indywidualnymi

wykonywanymi w warunkach domowych.

wykonywanymi w warunkach domowych.

32

32

Metoda S

Metoda S

-

-

E

E

-

-

T

T

Terapia poprzez ćwiczenia

Terapia poprzez ćwiczenia

w odciążeniu,

w odciążeniu,

umożliwia ruch wielopłaszczyznowy oraz

umożliwia ruch wielopłaszczyznowy oraz

prowadzenie ćwiczeń funkcjonalnych.

prowadzenie ćwiczeń funkcjonalnych.

W części diagnostycznej terapeuta

W części diagnostycznej terapeuta

wyszukuje tzw. „słabe ogniwa”

wyszukuje tzw. „słabe ogniwa”

i wykrywa przyczynę dysfunkcji.

i wykrywa przyczynę dysfunkcji.

33

33

Metoda S

Metoda S

-

-

E

E

-

-

T

T

W okresie ostrym celem ćwiczeń jest

W okresie ostrym celem ćwiczeń jest

normalizacja funkcji danego odcinka

normalizacja funkcji danego odcinka

narządu ruchu poprzez działanie

narządu ruchu poprzez działanie

przeciwbólowe, zmniejszenie nadmiernego

przeciwbólowe, zmniejszenie nadmiernego

napięcia mięśniowego oraz przywrócenie

napięcia mięśniowego oraz przywrócenie

fizjologicznego zakresu ruchomości.

fizjologicznego zakresu ruchomości.

12

34

34

Metoda S

Metoda S

-

-

E

E

-

-

T

T

Następnie stosowane są ćwiczenia

Następnie stosowane są ćwiczenia

zwiększające siłę, wytrzymałość, ćwiczenia

zwiększające siłę, wytrzymałość, ćwiczenia

ogólnokondycyjne

ogólnokondycyjne

, sensomotoryczne.

, sensomotoryczne.

Stosowana jest

Stosowana jest

indywidualizacja poziomu

indywidualizacja poziomu

trudności ćwiczeń

trudności ćwiczeń

tak aby ćwiczenia

tak aby ćwiczenia

wykonywane były ze znacznym wysiłkiem

wykonywane były ze znacznym wysiłkiem

jednocześnie poprawnie i

jednocześnie poprawnie i

bez

bez

wzbudzania

wzbudzania

odczuć bólowych

odczuć bólowych

.

.

35

35

Metoda S

Metoda S

-

-

E

E

-

-

T

T

TerapiMaster basic - podstawowe urządzenie do ćwiczeń, które jest
stosowane z podwieszkami i obciążnikami w systemie S-E-T

36

36

Metoda S

Metoda S

-

-

E

E

-

-

T

T

13

37

37

Metoda S

Metoda S

-

-

E

E

-

-

T

T

38

38

Metoda S

Metoda S

-

-

E

E

-

-

T

T

39

39

Metoda S

Metoda S

-

-

E

E

-

-

T

T

Wykorzystanie metody SET w rehabilitacji pacjentów po udarach

14

40

40

Metoda S

Metoda S

-

-

E

E

-

-

T

T

Wykorzystanie metody SET w rehabilitacji osób niesprawnych
ruchowo, poruszających się na wózkach inwalidzkich

41

41

Metoda S

Metoda S

-

-

E

E

-

-

T

T

42

42

Metoda S

Metoda S

-

-

E

E

-

-

T

T

15

43

43

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę