background image

1

Metody preparatyki krwi i jej 

Metody preparatyki krwi i jej 

sk

sk

ł

ł

adnik

adnik

ó

ó

w. 

w. 

Zmiany biochemiczne 

Zmiany biochemiczne 

i biologiczne w krwi 

i biologiczne w krwi 

konserwowanej 

konserwowanej 

implikacje 

implikacje 

kliniczne

kliniczne

Wszystkie procedury zwi

Wszystkie procedury zwi

ą

ą

zane z pobieraniem, 

zane z pobieraniem, 

przetwarzaniem, przechowywaniem i 

przetwarzaniem, przechowywaniem i 

transportem krwi i jej sk

transportem krwi i jej sk

ł

ł

adnik

adnik

ó

ó

w zmierzaj

w zmierzaj

ą

ą

do:

do:

•podtrzymania żywotności i funkcji poszczególnych 

składników krwi

•powstrzymywania zmian fizycznych powodujących 

zniszczenie tych składników 

ograniczenia procesu namnażania się bakterii

•hamowanie wytwarzania końcowych produktów przemiany materii

Procedury stosowane w preparatyce krwi i jej 

Procedury stosowane w preparatyce krwi i jej 

sk

sk

ł

ł

adnik

adnik

ó

ó

w

w

•Płyny konserwujące (ACD/A: CPD, CPDA)

•Płyny resuspendujące (SAGM, AS2, ADSOL)

•Rozdzielanie krwi na składniki

•Metody przechowywania

Cele stosowania p

Cele stosowania p

ł

ł

yn

yn

ó

ó

w konserwuj

w konserwuj

ą

ą

cych

cych

•Zapobiega krzepnięciu krwi

•Zapewnia źródło właściwych składników odżywczych 

dla komórek krwi

•Zapobiega procesom starzenia się krwinek 

czerwonych

Sk

Sk

ł

ł

ad p

ad p

ł

ł

yn

yn

ó

ó

w konserwuj

w konserwuj

ą

ą

cych (g

cych (g

\

\

l)

l)

ACD-A CPD CPDA-1 CPDA-2

Cytrynian trójsodowy (Na

3

C

6

H

5

O

7

22,00 26,30 26,30 26,30

Kwas cytrynowy (C

6

H

8

O

7

)

8,00 3,27 3,27

3,27

Glukoza C

6

H

12

O

6

)

24,50 25,50 31,90 34,70

Dwuwodorofosforan sodowy (NaH

2

PO

4

)

2,22 2,22

2,22

Adenina (C

5

H

5

N

5

)

0,275 0,540

Czas przechowywania

21 dni 21 dni 35 dni 35 dni

Cytrynian zawarty w roztworach CPD i CPDA 

Cytrynian zawarty w roztworach CPD i CPDA 

-

-

1

1

wystarcza do wiązania jonów wapnia obecnych w 

określonej objętości krwi pełnej przewidzianej dla 

danego pojemnika

zapobiega krzepnięciu poprzez hamowanie kilku 

etapów kaskady krzepnięcia zależnych od obecności 

wapnia

background image

2

W

W

ł

ł

a

a

ś

ś

ciwo

ciwo

ś

ś

ci CPD i CPDA1

ci CPD i CPDA1

CPD zawiera ilość glukozy wystarczającą do utrzymania 

stałego wytwarzania ATP na drodze glikolitycznej

adenina dodana do CPDA -1 dostarcza substratu, z 

którego w czasie przechowywania krwinki czerwone mogą

syntetyzować ATP (mają większą żywotność niż krwinki 

przechowywane w CPD).

P

P

ł

ł

yn konserwuj

yn konserwuj

ą

ą

cy

cy

typowa ilość płynu konserwującego zawarta w pojemnikach 

przewidziana jest na objętość 450 ±10% krwi pełnej ( od 405 

do 495 ml) 1 donacja = 1 jednostka.

pobrania mniejszej objętości (300-405 ml) nie dyskwalifikuje 

donacji ale nie podlega ona preparatyce.

jeśli masa dawcy jest niższa niż wymagane minimum lub jeśli 

wystąpią inne szczególne okoliczności, można pobrać jednostki 

krwi o objętości mniejszej niż 300 ml pod warunkiem 

odpowiedniego zmniejszenia ilości roztworu antykoagulantu.

Zestawy pojemnik

Zestawy pojemnik

ó

ó

z r

z r

oztwor

oztwor

em wzbogacaj

em wzbogacaj

ą

ą

cym

cym

(

(

uzupe

uzupe

ł

ł

niaj

niaj

ą

ą

c

c

ym do przed

ym do przed

ł

ł

u

u

ż

ż

onego przechowywania 

onego przechowywania 

krwinek czerwonych) 

krwinek czerwonych) 

pojemnik macierzysty zawiera roztwór antykoagulantu np. 

CPDA-1.

drugi pojemnik z roztworem płynu wzbogacającegodo

przechowywania krwinek czerwonych, zawiera on od 80-110 ml 

roztworu (ADSOL, AS-2, SAGM) 

skład roztworu wzbogacającego: fizjologiczny roztwór NaCl, 

glukoza, adenina oraz inne substancje, których zadaniem jest 

przedłużenie czasu przeżycia i zapewnienie prawidłowego 

funkcjonowania krwinek czerwonych. 

Zestawy pojemnik

Zestawy pojemnik

ó

ó

z r

z r

oztwor

oztwor

em wzbogacaj

em wzbogacaj

ą

ą

cym

cym

roztwór wzbogacający dodawany jest do krwinek czerwonych po 

oddzieleniu ich od osocza.

dodanie powinno nastąpić w czasie nie dłuższym niż 72 godz. od 

momentu pobrania krwi pod warunkiem, że była ona 

przechowywana w lodówce . 

Sk

Sk

ł

ł

ad p

ad p

ł

ł

yn

yn

ó

ó

w wzbogacaj

w wzbogacaj

ą

ą

cych

cych

Nazwa płynu

Skład

Czas przechowywania

SAG

0,9%NACL + Adenina + Glukoza

35 dni

SAGM

SAG + Mannitol

42 dni

ADSOL

SAG + Mannitol

42 dni

PAGGS

Fosforan sodu + Adenina +Guanozyna 
+ Glukoza + 0,9% NaCl

49 dni

PAGGSS

PAGGS + Sorbitol

49 dni

background image

3

Czas przechowywania

Czas przechowywania

Maksymalny, dopuszczalny czas przechowywania umożliwia 

odzyskanie 75 % krwinek po 24 godzinach tj przeżycia co 

najmniej 75 % krwinek w krwiobiegu biorcy po 24 godzinach od 

momentu ich przetoczenia. 

płyny konserwujące

CPD – 21 

dni

CPDA – 35 dni

roztwory wzbogacające:

ADSOL – 42 dni

SAGM – 42 dni

AS-2 – 42 dni

temperatura przechowywania 2-6

0

C

Zmiany zachodz

Zmiany zachodz

ą

ą

ce we krwi w trakcie przechowywania

ce we krwi w trakcie przechowywania

spadek stężenia związków chemicznych biorących udział

w przemianie materii 

wzrost stężenia produktów przemiany materii

z zachwianie równowagi między wnętrzem a środowiskiem

zewnętrznym 

uszkodzenie struktury komórkowej

Zmiany zachodz

Zmiany zachodz

ą

ą

ce we krwi w trakcie przechowywania

ce we krwi w trakcie przechowywania

zmiany biochemiczne:

beztlenowy rozpad glukozy

wymiana elektrolitów między krwinką a osoczem

zmiany biologiczne

spadek aktywności czynników krzepnięcia

zmiany morfologiczne

spadek liczby krwinek

zmiany kształtu krwinek 

Zmiany biochemiczne

Zmiany biochemiczne

glukozy /ATP/2,3 –DPG i   mleczanów

P CO

2     

pH, HCO

3

2,3-DPG powinowactwa 

do 

O

2

Tworzenie mikroagregatów

Zależą od rodzaju płynów do przechowywania i czasu 

przechowywania

Zmiany biochemiczne zachodz

Zmiany biochemiczne zachodz

ą

ą

ce we krwi przechowywanej 

ce we krwi przechowywanej 

w CPDA 

w CPDA 

1

1

6580*

461

Stężenie Hb w osoczu ( mg/l)

111,0

155,0

Stężenie Na

+

w osoczu ( mmol/l)

78,5

*

27,3

Stężenie K

+

w osoczu ( mmol/l)

<10

<10

2,3-DPG ( % wartości 

początkowej)

45,0

56,0

ATP ( % wartości początkowej)

6,71

6,98

PH ( w temp. 37 

C )

71

79

% żywych komórek ( 24 godz. po 

przetoczeniu)

Dni przechowywania

Dni przechowywania

Zmienne

KKCZ 0

KKCZ 35

*) 

całkowita objętość osocza w tych jednostkach wynosi jedynie ok. 70 ml.

Zmiany biochemiczne zachodz

Zmiany biochemiczne zachodz

ą

ą

ce w krwinkach czerwonych  

ce w krwinkach czerwonych  

przechowywanych w roztworach uzupe

przechowywanych w roztworach uzupe

ł

ł

niaj

niaj

ą

ą

cych

cych

0,8

% hemolizy

28

Stężenie glukozy w osoczu ( mmol/l)

NA

Stężenie K

+

w osoczu ( mmol/l)

<10

2,3-DPG ( % wartości początkowej)

58

ATP ( % wartości początkowej)

6,5

pH ( w temp. 37 

0

C )

83 ±10

% żywych komórek ( 24 godz. po 

przetoczeniu)

Zmienne

KKCZ 42 dzień przechowywania

background image

4

Zmiany biochemiczne

Zmiany biochemiczne

we krwi w czasie 

we krwi w czasie 

przechowywania

przechowywania

zwiększenie powinowactwa hemoglobiny do tlenu

ograniczona zdolność przemiany glukozy związana z 

szybkim rozpadem estrów fosforanowych

zaburzenia równowagi K+ i Na+ w krwince czerwonej

wzrost stężenia nieorganicznego fosforu i spadek 

aktywności enzymów

skrócony poprzetoczeniowy czas przeżycia znakowanych 

krwinek czerwonych

Zmiany biochemiczne

Zmiany biochemiczne

-

-

fosforanowe zwi

fosforanowe zwi

ą

ą

zki 

zki 

nieorganiczne

nieorganiczne

glikoliza – najważniejszy szlak metaboliczny w 

przemianie energetycznej krwinek czerwonych

związki fosforanowe charakterystyczne dla krwinki 

czerwonej:

2,3 difosfoglicerynian (2,3 DPG) -50%

adenozynotrifosforan (ATP) – 25%

heksozofosforany, trozo-pentozofosforany – 25%

Zmiany biochemiczne

Zmiany biochemiczne

-

-

2,3 DPG

2,3 DPG

szybkie i duże straty w czasie przechowywania 

po 24h – spadek 30%

po 14 dniach – spadek 90%

Resynteza po przetoczeniu

Znaczenie kliniczne

w przewlekłej niedokrwistości – bez znaczenia

w masywnych transfuzjach i głębokiej 

niedokrwistości – zaburzenia w transporcie 

hemoglobiny

Dysocjacja  tlenu

Dysocjacja  tlenu

podstawowe zadanie krwinek czerwonych – dostarczanie 

tlenu z płuc 

wysycenie hemoglobiny tlenem jest różne przy różnych 

wartościach pO

zależność może być przedstawiona jako 

krzywa dysocjacji tlenu.

prawidłowe utlenowanie tkanek zależy nasycenia tlenem 

hemoglobiny

Dysocjacji tlenu

Dysocjacji tlenu

obniżenie 2,3 DPG związane z przesunięciem krzywej 

dysocjacji hemoglobiny w lewo 

• wzrasta powinowactwo hemoglobiny do tlenu

spada wartość P

50 

- ciśnienia parcjalnego tlenu, przy 

którym następuje 50% wysycenie hemoglobiny 

tlenem.

Zmiany biochemiczne 

Zmiany biochemiczne 

ATP

ATP

ATP konieczny do 

zachowania błony komórkowej krwinki czerwonej

zachowania aktywności enzymów związanych ze strukturą

krwinki

Utrzymanie kształtu erytrocyta

Utrzymanie funkcji krwinki czerwonej (synteza 

niektórych związków

Przechowywanie koncentratu krwinek czerwonych powoduje 

30% obniżenie stężenia ATP po 21 dniach

skrócenie poprzetoczeniowego przeżycia krwinki 

czerwonej

Upośledza aktywny transport jonów przez błonę

komórkową

Zmiany właściwości fizykochemicznych błony komórkowej

background image

5

Zmiany biochemiczne 

Zmiany biochemiczne 

czynniki krzepni

czynniki krzepni

ę

ę

cia

cia

Stężenia fibrynogenu bez zmian

Protrombina – bez zmian

Czynnik V – 35% aktywności w 21 dniu przechowywania

Czynnik VII – 50% aktywności w 6 godzinie po pobraniu

Czynnik VIII – 5% aktywności w 21 dniu przechowywania, 

T1/2 – 12 godzin

• czynnik IX, X, XI i XII – nieznaczne obniżenie bez 

znaczenia klinicznego

Zmiany morfologiczne w kom

Zmiany morfologiczne w kom

ó

ó

rkach krwi

rkach krwi

Krwinki czerwone

Zmniejszenie liczby krwinek czerwonych

Zmiany kształtu krwinek

Hemoliza

Krwinki białe

Zmniejszenie liczby krwinek białych

Zmiany jąder komórkowych

Degeneracja lub rozpad (fragmenty komórkowe 

zachowują właściwości antygenowe)

Zmniejszenie czynnika białokrwinkowego

Implikacje kliniczne zmian biochemicznych, 

Implikacje kliniczne zmian biochemicznych, 

biologicznych i morfologicznych we krwi

biologicznych i morfologicznych we krwi

Działanie cytrynianu sodu

Zasadowica metaboliczna

Uszkodzenie wątroby sprzyja kumulacji cytrynianu sodu

Obniżona tolerancja cytrynianu w stanach hipotermii i 
ż

ółtaczkach hemolitycznych

Implikacje kliniczne zmian biochemicznych, 

Implikacje kliniczne zmian biochemicznych, 

biologicznych i morfologicznych we krwi

biologicznych i morfologicznych we krwi

Wzrost stężenia K+

Masywne transfuzje

Chory z niewydolnością nerek

Obniżenie poprzetoczeniowego czasu przeżycia 

krwinek czerwonych

Nieskuteczność terapeutyczna

Hemoliza

Obniżenie liczby komórek

Spadek aktywności czynników krzepnięcia

KREW PE

KREW PE

Ł

Ł

NA

NA

SK

SK

Ł

Ł

ADNIKI KOM

ADNIKI KOM

Ó

Ó

RKOWE KRWI

RKOWE KRWI

OSOCZE  

OSOCZE  

Ś

Ś

WIE

WIE

Ż

Ż

O MRO

O MRO

Ż

Ż

ONE

ONE

Koncentrat 

Koncentrat 

krwinek 

krwinek 

czerwonych 

czerwonych 

(

(

KKCz

KKCz

)

)

Koncentrat 

Koncentrat 

krwinek 

krwinek 

p

p

ł

ł

ytkowych (KKP)

ytkowych (KKP)

Ko

Ko

ż

ż

uszek 

uszek 

leukocytarno

leukocytarno

p

p

ł

ł

ytkowy

ytkowy

Osocze dopuszczone 

Osocze dopuszczone 

do u

do u

ż

ż

ytku klinicznego 

ytku klinicznego 

(po karencji)

(po karencji)

Osocze przeznaczone 

Osocze przeznaczone 

do frakcjonowania

do frakcjonowania

KKCz

KKCz

Filtrowany

Filtrowany

KKCz

KKCz

Przemywany

Przemywany

KKCz

KKCz

Mro

Mro

ż

ż

ony

ony

KKP Filtrowany

KKP Filtrowany

KKP Mro

KKP Mro

ż

ż

ony

ony

Koncentrat 

Koncentrat 

granulocyt

granulocyt

ó

ó

w

w

Krioprecypitat

Krioprecypitat

Osocze zag

Osocze zag

ę

ę

szczone

szczone

Albuminy

Albuminy

Czynniki krzepni

Czynniki krzepni

ę

ę

cia 

cia 

-

-

Czynnik VIII

Czynnik VIII

-

-

Czynnik IX

Czynnik IX

Immunoglobuliny 

Immunoglobuliny 

-

-

Sandoglobulina

Sandoglobulina

-

-

Endobulina

Endobulina

-

-

Pentaglobina

Pentaglobina

-

-

Flebogamma

Flebogamma

background image

6

Rozdzia

Rozdzia

ł

ł

krwi na sk

krwi na sk

ł

ł

adniki

adniki

Rozdzia

Rozdzia

ł

ł

u krwi na sk

u krwi na sk

ł

ł

adniki mo

adniki mo

ż

ż

na dokona

na dokona

ć

ć

wykorzystuj

wykorzystuj

ą

ą

c:

c:

Różnicę ciężarów właściwych poszczególnych składników   

krwi 

Sedymentacja 

Wirowanie

• Różnicę wielkości składników komórkowych

• Powinowactwo składników komórkowych do pewnych 

substancji 

Filtracja adsorpcyjna / adhezja

Pojemniki do przechowywania krwi

Pojemniki do przechowywania krwi

pojemniki do przechowywania krwi oraz pojemniki satelitarne 

wykonane są z polichlorku winylu (PCV) oznaczone symbolem PL-

146.

• stabilizuje błonę komórkową erytrocytów i chroni krwinki 

czerwone przed hemolizą

• umożliwiają przechowywanie KKP w temperaturze pokojowej do 

3 dni

• są trwałe w temperaturze do –90

O

C.

• zmodyfikowany PCV oznaczony jako PL-1240 wchodzi w skład 

tzw

„oddychających pojemników”,przeznaczony

jest do 

przechowywania KKP w temperaturze 20-24

O

C przez 5 dni.

Koncentrat krwinek czerwonych pozbawiony ko

Koncentrat krwinek czerwonych pozbawiony ko

ż

ż

uszka 

uszka 

leukocytarno

leukocytarno

-

-

p

p

ł

ł

ytkowego

ytkowego

Po odwirowaniu krwi w odpowiednich warunkach należy 

przy użyciu prasy przecisnąć osocze bogatokomórkowe do 

jednego z pustych pojemników satelitarnych do drugiego 

zaś kożuszek leukocytarno-płytkowy. Oddzielić

poszczególne pojemniki za pomocą zgrzewarki

Po odwirowaniu kożuszek usunięty do oddzielnego 

pojemnika

• Usunięcie znad frakcji krwinek czerwonych warstwy kożuszka

l-p pozwala na zmniejszenie krwinek białych i płytkowych, tym 

samym zmniejsza możliwość wytworzenia mikroagregatów podczas 

przechowywania preparatu.

może stanowić przygotowanie do otrzymania preparatu preparatu 

ubogoleukocytarnego metodą filtracji.

background image

7

Przygotowanie sk

Przygotowanie sk

ł

ł

adnik

adnik

ó

ó

w krwi

w krwi

Techniki specjalne:

Techniki specjalne:

Przemywanie

• Mrożenie

• Usuwanie leukocytów - filtracja 

• Napromieniowanie

• Karencja

Praca w systemie otwartym i zamkni

Praca w systemie otwartym i zamkni

ę

ę

tym

tym

System otwarty 

przemywanie KKP i KKCZ,

otrzymanie ubogoleukocytarnego KKCz lub KKP

otrzymywanie zlewanego KKP

rozmrożenie KKCz lub KKP

otrzymanie krwi uniwersalnej lub uniwersalnego KKP

Jest dopuszczalne jedynie w komorze z laminarnym przepływem 

jałowego powietrza

• Dla zabezpieczenia przed namnożeniem się drobnoustrojów, 

zaleca się przeznaczenie takiego preparatu do transfuzji w 

możliwe jak najkrótszym terminie 

8 godzin jeśli preparat przechowywany jest w temperaturze 2-6

O

6 godzin jeśli przechowuje się go w temperaturze pokojowej

Praca w systemie otwartym i zamkni

Praca w systemie otwartym i zamkni

ę

ę

tym

tym

System zamknięty 

przechowywanie składnika krwi przez okres ważności właściwy 

dla składnika macierzystego ,

zwolnienie z rutynowej kontroli bakteriologicznej

walidacja zgrzewarki do jałowego łączenia drenów

System otwarty

skrócony czas przechowywania 

kontrola sterylności z laminarnym przepływem powiertza

background image

8

Krew i jej sk

Krew i jej sk

ł

ł

adniki 

adniki 

kom

kom

ó

ó

rkowe sk

rkowe sk

ł

ł

adniki krwi

adniki krwi

Krwinki czerwone:

Krwinki czerwone:

Koncentrat krwinek czerwonych (KKCz)

• Koncentrat krwinek czerwonych pozbawiony kożuszka 

leukocytarno-płytkowego (KKCz bez kożuszka leuk-pł.)

• Koncentrat krwinek czerwonych z roztworem wzbogacającym 

(KKCz/RW)

• K

oncentrat krwinek czerwonych pozbawiony kożuszka 

leukocytarno-płytkowego z roztworem wzbogacającym

(KKCz bez kożuszka leuk-pł./RW) 

• Przemywany koncentrat krwinek czerwonych (KKCz

przemywany)

• Ubogoleukocytarny koncentrat krwinek czerwonych (UKKCz)

• Napromieniowany koncentrat krwinek czerwonych (NKKCz)

• Mrożony koncentrat krwinek czerwonych (MKKCz)

Krew i jej sk

Krew i jej sk

ł

ł

adniki 

adniki 

kom

kom

ó

ó

rkowe sk

rkowe sk

ł

ł

adniki krwi 

adniki krwi 

Krwinki p

Krwinki p

ł

ł

ytkowe:

ytkowe:

Koncentrat krwinek płytkowych (KKP)

• Zlewany koncentrat krwinek płytkowych (KKP zlewany)

• K

oncentrat krwinek płytkowych z aferezy (KKP z aferezy)

• Ubogoleukocytarny koncentrat krwinek płytkowych (UKKP)

Uniwersalny koncentrat krwinek płytkowych (KKP uniwersalny

)

• Napromieniowany koncentrat krwinek płytkowych (NKKP)

• Mrożony koncentrat krwinek czerwonych (MKKCz)

Koncentrat glanulocytarny

Krew i jej sk

Krew i jej sk

ł

ł

adniki 

adniki 

kom

kom

ó

ó

rkowe sk

rkowe sk

ł

ł

adniki 

adniki 

krwi 

krwi 

Osocze

Osocze świeżo mrożone 

Osocze mrożone

Osocze pozbawione czynnika VIII

Krioprecypitat

Koncentrat krwinek czerwonych

Koncentrat krwinek czerwonych

Koncentrat krwinek czerwonych (KKCz) – uzyskany z 1 jedn. 

KPK po usunięciu osocza:

hematokryt    0,65-0,75

objętość

280±50 ml

Koncentrat krwinek czerwonych bez kożuszka leukocytarno

płytkowego (KKCz bez koż. leuk.-pł.) :

hematokryt    0,65-0,75

objętość

280±50 ml

zawartość leukocytów < 1,2 x 10

9

/ jedn

Koncentrat krwinek czerwonych 

Koncentrat krwinek czerwonych 

cd

cd

Napromieniowany koncentrat krwinek czerwonych –

składnik poddany działaniu promieniowania jonizującego w 

dawce 25-50 Gy

Napromieniowanie zapobiega potransfuzyjnej 

chorobie przeszczep przeciwko biorcy (TA GvHD)

Do napromieniowania można stosować krew 

przechowywaną uprzednio nie dłużej niż 14 dni

Napromieniowanie skraca termin przydatności 

KKCz do 29 dni

Koncentraty krwinek czerwonych 

Koncentraty krwinek czerwonych 

cd

cd

• Przemywany koncentrat krwinek czerwonych  -składnik przemyty 

i zawieszony w 0,9% NaCl

Przemycie usuwa:

Białka osocza

Część leukocytów i krwinek płytkowych

Mikroagregaty

Częściowo krwinki czerwone

Wskazania 

Chory z  przeciwciałami skierowanymi przeciwko białkom 

osocza, szczególnie IgA

Chory ciężkimi objawami reakcji alergicznych, 

występującymi po przetoczeniu

składników krwi.

background image

9

Koncentraty krwinek czerwonych 

Koncentraty krwinek czerwonych 

cd

cd

Ubogoleukocytarny koncentrat krwinek czerwonych  -

zmniejsza ryzyko alloimmunizacji antygenami HLA oraz 

poprzetoczeniowego zakażenia CMV

zawartość leukocytów < 1,0 x 10

6

/ jedn.

Mrożony koncentrat krwinek czerwonych – pozbawiony 

białek osocza, granulocytów i krwinek płytkowych, może 

powodować alloimmunizację antygenami HLA

stosowany w szczególnych sytuacjach – dla 

chorych rzadkim fenotypie erytrocytów z licznymi 

przeciwciałami, do transfuzji autologicznych. 

Filtrowanie preparat

Filtrowanie preparat

ó

ó

w krwi

w krwi

Filtrowanie preparatów krwi ma na celu usuniecie  z nich 

leukocytów. Filtrowaniu możemy poddać następujące preparaty

W Polsce nie stosowane

Osocze

Zawartość leukocytów w 

preparacie < 10

6

KKP

Filtrowanie odbywa 

się najczęściej przed 

wydaniem preparatu 

na oddział albo przy 

łóżku chorego

Zawartość leukocytów w 

preparacie < 10

6

KKCz

zmniejsza zawartość uwolnionych cytokin możliwość

powstawania mikroagregatów. Wadą jest brak 

możliwości produkcji KKP

Krew pełna

Uwagi

Preparat

Korzy

Korzy

ś

ś

ci p

ci p

ł

ł

yn

yn

ą

ą

ce z filtrowania

ce z filtrowania

Zmniejszone ryzyko wystąpienia niehemolitycznych odczynów 

poprzetoczeniowych – wywołanych przez cytokiny, które 

zostały uwolnione w czasie przechowywania

Zmniejszone ryzyko alloimmunizacji antygenami HLA 

Zmniejszone ryzyko transmisji niektórych wirusów (CMV, 

EBV,HTLV)

Zmniejszone ryzyko wystąpienia potransfuzyjnej reakcji 

przeszczep przeciwko biorcy (GvHD)

Zmniejszone ryzyko przeniesienia niektórych bakterii i pasożytów 

(Tryponosoma cruzi)

Zmniejszone ryzyko przeniesienia prionów (choroba Creutzfeldta-

Jakoba) – Limfocyty B są nośnikami prionów z układu 

pokarmowego do OUN ???

Koncentraty krwinek p

Koncentraty krwinek p

ł

ł

ytkowych (KKP)

ytkowych (KKP)

Rodzaje koncentrat

Rodzaje koncentrat

ó

ó

w

w

z osocza bogatopłytkowego.

• z kożuszka leukocytarno - płytkowego

• z separatora komórkowego

1 jednostka koncentratu krwinek płytkowych – z jednej donacji 

krwi pełnej

Parametry koncentrat

Parametry koncentrat

ó

ó

w krwinek p

w krwinek p

ł

ł

ytkowych (KKP) 

ytkowych (KKP) 

1 jednostka

1 jednostka

Objętość > 40 ml / 0,6 x 10

11

płytek

Liczba krwinek płytkowych > 3 x 10

11

na jedn. Preparatu 

(płytki zlewane)

• pH w końcowym dniu ważności 6,8-7,4

Krwinki płytkowe aferezowe - 1 preparat 

Objętość – 250-300 ml 

Liczba krwinek płytkowych 3-8 x 10 

11

płytek

Przechowywanie koncentratu krwinek p

Przechowywanie koncentratu krwinek p

ł

ł

ytkowych (KKP)

ytkowych (KKP)

w temperaturze 20

w temperaturze 20

-

-

24

24

O

O

C, 

C, 

stale mieszaj

stale mieszaj

ą

ą

Czas przechowywania zale

Czas przechowywania zale

ż

ż

y od rodzaju pojemnika, w 

y od rodzaju pojemnika, w 

kt

kt

ó

ó

rym jest KKP:

rym jest KKP:

KKP w pojemniku zwykłym 3 

dni

• KKP w „pojemniku oddychającym”

5 dni

• KKP w „pojemniku oddychającym”

7 dni 

z płynem resuspendującm (PAS-III, T-SOL)

background image

10

Osocze 

Osocze 

ś

ś

wie

wie

ż

ż

o mro

o mro

ż

ż

one (FFP)

one (FFP)

jest to składnik otrzymany metodą manualnej lub 

automatycznej plazmaferezy lub też przez odwirowanie 

krwi pełnej i całkowite zamrożenie przed upływem 6 godzin 

od chwili pobrania krwi. 

Jedna jednostka FFP ma objętość ok. 200 ml

• FFP zawiera

• wszystkie stabilne czynniki układu krzepnięcia, albuminy i 

globuliny oraz nie mniej niż 70% pierwotnej zawartości czynnika 

VIII i podobną ilość pozostałych labilnych czynników krzepnięcia.

• FFP nie powinno zawierać przeciwciał odpornościowych o 

znaczeniu klinicznym.

Osocze 

Osocze 

ś

ś

wie

wie

ż

ż

o mro

o mro

ż

ż

one (FFP)

one (FFP)

FFP zawiera

• wszystkie stabilne czynniki układu krzepnięcia, 

albuminy i globuliny 

nie mniej niż 70% pierwotnej zawartości czynnika VIII i 

podobną ilość pozostałych labilnych czynników krzepnięcia.

• FFP nie powinno zawierać przeciwciał odpornościowych o 

znaczeniu klinicznym.

Przechowywanie osocza 

Przechowywanie osocza 

ś

ś

wie

wie

ż

ż

o mro

o mro

ż

ż

onego 

onego 

(

(

antyhemofilowe

antyhemofilowe

)

)

Osocze po preparatyce należy zamrozić w ciągu 6 godzin 

od chwili pobrania krwi.

Czas przechowywania osocza zależy od temperatury :

poniżej -25

24 miesięce

od -18 do -25

O

C

3 miesiące

Temperatura 

przechowywania

Czas przechowywania

Po rozmrożeniu należy przetoczyć w ciągu 6 godzin

Krioprecypitat

Krioprecypitat

Jest to frakcja krioglobulin uzyskanych z jednej jednostki 

FFP zagęszczona do objętości około 25 ml. 

• Zawiera większość cz. VIII, cz. Von Willebranda, fibrynogenu,  

cz. XIII i fibronektyny obecnych w świeżo pobranej krwi lub 

osoczu.

Karencjonowanie

Karencjonowanie

osocza i  

osocza i  

krioprecypitatu

krioprecypitatu

Aby zmniejszyć możliwość przeniesienia zakażeń

wirusowych wraz z przetoczeniem preparatów 

krwiopochodnych stosuje się ich karencjonowanie

Karencjonowanie polega na przetrzymywaniu preparatu 

krwiopochodnego przez co najmniej 16 tygodni i 

obserwowaniu w tym czasie wyników oznaczeń markerów 

wirusowych u dawcy z którego krwi uzyskano dany preparat. 

• Za karencjonowany należy uznać preparat pochodzący z krwi 

dawcy, u którego przy co najmniej 2 donacjach uzyskano ujemne 

wyniki testów w kierunku nosicielstwa AIDS, zapalenia wątroby 

typu B i C oraz kiły

Karencjonowanie

Karencjonowanie

osocza i  

osocza i  

krioprecypitatu

krioprecypitatu

Aby zmniejszyć możliwość przeniesienia zakażeń

wirusowych wraz z przetoczeniem preparatów 

krwiopochodnych stosuje się ich karencjonowanie

Karencjonowanie polega na przetrzymywaniu preparatu 

krwiopochodnego przez co najmniej 16 tygodni i 

obserwowaniu w tym czasie wyników oznaczeń markerów 

wirusowych u dawcy z którego krwi uzyskano dany preparat. 

• Za karencjonowany należy uznać preparat pochodzący z krwi 

dawcy, u którego przy co najmniej 2 donacjach uzyskano ujemne 

wyniki testów w kierunku nosicielstwa AIDS, zapalenia wątroby 

typu B i C oraz kiły

background image

11

Kontrola bakteriologiczna

Kontrola bakteriologiczna

Wykonywanie preparatyki w zamkniętym systemie 

pojemników z tworzyw sztucznych zwalnia z prowadzenia 

rutynowej kontroli bakteriologicznej otrzymanych 

preparatów.

• Kontrola taka jest niezbędna jedynie w procesie walidacji 

zgrzewarki do jałowego łączenia drenów.

Pracownie wykonujące preparaty przy wykonaniu których 

niezbędne jest otwarcie układu prowadzą systematyczną (1 

x w tygodniu) kontrolę jałowości boksu z laminarnym 

przepływem powietrza.

Czynniki zapewniaj

Czynniki zapewniaj

ą

ą

ce bezpiecze

ce bezpiecze

ń

ń

stwo sk

stwo sk

ł

ł

adnik

adnik

ó

ó

krwi

krwi

naświetlanie lampami bakteriobójczymi

przygotowanie miejsca wkłucia

pobieranie krwi z ciągłym mieszaniem

pobieranie próbek do badań z jednoczesną profilaktyką

przeciwbakteryjną

sprawdzanie zgodności oznakowania probówek i pojemnika z 

krwią

wykonywanie kontroli serologicznej

Ś

Ś

rodki ostro

rodki ostro

ż

ż

no

no

ś

ś

ci podczas stosowania krwinek 

ci podczas stosowania krwinek 

czerwonych

czerwonych

serologiczna zgodność preparatu musi być potwierdzana przed 

przetoczeniem odpowiednimi badaniami laboratoryjnymi ( 

próba zgodności serologicznej ).

dokładnie identyfikować pacjenta

przetaczać przez filtr zatrzymujący mikroagregaty