•
Do tej pory istniało wiele wskazań do
podawania krwi pełnej lub jej
preparatów. Jednak ze względu na
zagrożenia z tym związane (możliwość
zakażenia wirusami m.in. HCV, HBV i
HIV) oraz coraz częściej występujące
trudności z pozyskaniem krwi i jej
preparatów, a także niebagatelne
koszty, wskazania do stosowania krwi i
jej preparatów są na ogół ograniczane
tylko do wyjątkowych przypadków.
W przypadkach krwawień z niewielką
utratą krwi lub w stanach nagłych,
m.in. wstrząsie, należy podawać płyny
krwiozastępcze.
Krew pełna
Pełną krew powinno się obecnie
stosować jedynie w masywnych
krwawieniach i w transfuzjach
wymiennych u noworodków (krew
przechowywana nie dłużej niż 5 dni).
Do przetaczania można używać krwi
pełnej świeżej lub konserwowanej.
Krew świeża jest najbardziej
wartościowa, gdyż zawiera wszystkie
części składowe łącznie z
przeciwciałami i hormonami.
We krwi konserwowanej ulegają
stopniowemu niszczeniu krwinki białe
oraz zmniejsza się stężenie
protrombiny.
•
Krew konserwowana z odpowiednim
płynem konserwującym (płyn CPDA)
może być używana w ciągu kilku
tygodni (do 35 dni).
•
Zawsze przetacza się krew grupy
jednoimiennej, po uprzedniej próbie
krzyżowej i standardowym zestawem do
transfuzji.
•
Przetoczenie niewłaściwej grupy może
spowodować śmierć w następstwie
masywnej hemolizy krwinek.
Osocze jest płynną częścią krwi
ludzkiej.
Można je przechowywać w stanie
płynnym zamrożone lub wysuszone
(przez kilka lat).
Najczęściej stosowane jest świeżo
mrożone osocze, które zostało
zamrożone nie później niż w ciągu 6
godzin od pobrania.
Zawiera ono wszystkie czynniki
krzepnięcia, w tym labilne V i VIII.
•
U chorych krwawiących z niedoborami
wielu czynników krzepnięcia, u chorych
z wrodzonymi niedoborami czynników
krzepnięcia, w celu natychmiastowego
odwrócenia działania doustnych
antykoagulantów oraz u chorych z
plamicą zakrzepową małopłytkową. Nie
powinno się go stosować w oparzeniach
i obrzękach związanych z utratą białka
(powinno się podawać albuminy) oraz w
koagulopatiach.
Krwinki czerwone, otrzymywane przez
oddzielenie z krwi osocza, stosuje się w
niedokrwistościach.
Krwinki czerwone podaje się w postaci
koncentratu krwinek czerwonych,
którego hematokryt w zależności od
płynu konserwującego wynosi od 50%
do 75%. Jego ważność wynosi od 35 do
42 dni.
•
U chorych z powikłaniami alergicznymi
po podaniu koncentratu krwinek
czerwonych lub krwi pełnej, a także u
chorych z nocną napadową
hemoglobinurią, podaje się koncentrat
krwinek czerwonych przemywanych
(do przemywania stosuje się
fizjologiczny roztwór NaCl), którego
hematokryt wynosi 65-70%. Koncentrat
ten musi być przetoczony do 8 godzin
od chwili przygotowania.
U chorych, którzy mają przeciwciała w
stosunku do antygenów krwinek
czerwonych o dużej częstości
występowania w populacji, a także w
przetoczeniach autologicznych stosuje
się deglicerolizowane krwinki
czerwone, które można
przechowywać nawet do 10 lat.
U chorych z powikłaniami
gorączkowymi po przetoczeniu
koncentratu krwinek czerwonych lub u
wielokrotnych biorców preparatów krwi
i kandydatów do przeszczepu szpiku
kostnego stosuje się
ubogoleukocytarny koncentrat
krwinek czerwonych, otrzymywany
poprzez filtrowanie przez specjalne
filtry (usuwają one ponad 99%
leukocytów).
• Stosuje się je w postaci koncentratu
krwinek płytkowych (najczęściej) w
następujących stanach:
małopłytkowości spowodowanej
niedostatecznym wytwarzaniem,
zwiększonym niszczeniem bądź
nieprawidłową funkcją płytek krwi oraz
profilaktycznie u chorych z hipoplazją
lub aplazją szpiku kostnego.
U chorych leczonych przewlekle
koncentratami płytek krwi stosuje się
koncentrat krwinek płytkowych,
uzyskanych od jednego dawcy drogą
tromboferezy, lub ubogoleukocytarny
koncentrat płytek krwi. Efekt
leczniczy jest jednakże krótkotrwały.
Podawane są w postaci koncentratów
granulocytarnych otrzymywanych
drogą leukaferezy od jednego dawcy.
Koncentraty te zawierają ponad 10
10
/I
granulocytów oraz różne ilości
limfocytów, płytek krwi i erytrocytów i
muszą być przetoczone w ciągu kilku
godzin od chwili przygotowania.
Są one stosowane w gorączkach w
przebiegu posocznicy bakteryjnej nie
reagującej na leczenie antybiotykami
oraz w hipoplazji linii biało-krwinkowej
szpiku kostnego.
•
Albuminy osocza ludzkiego stosowane są w
stanach niedobiałczenia, hipowolemii,
oparzeniach, hipoalbuminemii w przebiegu
niewyrównanej niewydolności wątroby oraz
w czasie leczniczej plazmaferezy.
•
Preparaty albumin zawierają 96% albumin,
4% globulin i inne białka. W leczeniu
stosuje się roztwory 5% (odpowiadające
pod względem osmotycznym i onkotycznym
osoczu), 20% i 25%.