ŻYĆ, ABY WIERZYĆ I KOCHAĆ
Plany wynikowe nauczania religii
dla liceum i technikum
według programu nr AZ-4-04/2
Kielce 2006
Copyright © by Wydawnictwo  JEDNOŚĆ , Kielce 2006
Opracowanie
Elżbieta Kondrak
Bogusław Nosek
Projekt okładki
Justyna Kułaga-Wytrych
Skład i łamanie
Wiktor Idzik
ISBN 83-7442-440-0
Wydawnictwo  JEDNOŚĆ REFERAT KATECHETYCZNY
25-013 Kielce 25-013 Kielce
ul. Jana Pawła II nr 4 ul. Jana Pawła II nr 3
Dział sprzedaży  tel. [phone] tel. [phone]
Redakcja  tel. [phone]
www.jednosc.com.pl
e-mail: [e-mail]
Druk i oprawa
Drukarnia im. A. Półtawskiego
www.dap.pl
Wstęp
Planowanie wynikowe jest pojęciem ściśle związanym z ewaluacją osiągnięć uczniów oraz
standardami wymagań. Pozwala nauczycielowi skutecznie planować pracę pedagogiczną nie
według treści nauczania, jak do tej pory było to w tradycyjnych rozkładach materiału, ale we-
dług przewidywanych osiągnięć ucznia.
Plan wynikowy prezentuje to, co uczeń powinien wiedzieć i umieć po każdej lekcji. Ponie-
waż w procesie kształcenia najważniejszy jest uczeń, podstawę do planowania pracy dydak-
tycznej powinny stanowić jego postępy i osiągnięcia, a nie ilość materiału  do przerobienia .
Takie planowanie, opisujące zamierzone efekty kształcenia, jasno określa cele, do których
nauczyciel powinien dążyć, oraz precyzyjnie formułuje to, czego oczekuje od uczniów. Jasno
określone wymagania są bardzo istotne zarówno dla uczniów, jak i ich rodziców.
Prezentowane plany wynikowe zawierają: blok tematyczny, treści szczegółowe (tematy),
czas realizacji, wymagania podstawowe i ponadpodstawowe oraz sposób (formy) oceny pra-
cy ucznia. Do wymagań podstawowych zaliczamy treści najbardziej przystępne, najprost-
sze, najbardziej uniwersalne, niezbędne na danym etapie kształcenia i na wyższych etapach.
Uczeń spełnia te wymagania, gdy uczestniczy w rozwiązywaniu problemów na katechezie
oraz umiejętnie słucha innych. Najprościej mówiąc, są to wymagania na ocenę dopuszczającą
i dostateczną. Wymagania ponadpodstawowe obejmują treści trudne do opanowania, złożo-
ne i nietypowe. Uczeń powinien wykazać własną inicjatywę w rozwiązywaniu problemów,
wszechstronnie dbać o rozwój swojej osobowości i podejmować zadania apostolskie. Spełnia-
jący te wymagania otrzymują ocenę dobrą i powyżej.
Tak skonstruowany plan wynikowy jest równocześnie planem pracy na konkretny rok
szkolny.
Proponowane plany wynikowe są jedynie punktem wyjścia do konstruowania przez kateche-
tę własnych planów, uwzględniających indywidualne możliwości uczniów, specyfikę zespołu
klasowego oraz tematy okolicznościowe (związane z rokiem liturgicznym, z wydarzeniami
religijnymi w danej parafii czy szkole) i inne czynniki warunkujÄ…ce realizacjÄ™ programu na-
uczania. Przy ich opracowaniu (lub dostosowywaniu gotowych planów do własnych potrzeb)
należy pamiętać, że plan wynikowy pozostaje podrzędny w stosunku do innych dokumentów,
takich jak podstawa programowa, program nauczania, wewnÄ…trzszkolny oraz przedmiotowy
system oceniania, i musi być zgodny z ich założeniami.
3
KLASA I  NA DRODZE DO DOJRZAA
EJ WIARY
I. U z
ródeł wiary
Wymagania
Treści Czas
podstawowe ponadpodstawowe Sposoby oceny
szczegółowe realizacji
Uczeń:
" wymieni wartości ostateczne " określi własny system wartości " obserwacja uczestni-
" określi wpływ wiary na postawę człowieka " uzasadni swoje decyzje i wybory w aspekcie wiary cząca
1. Kim jestem
" rozumie sens uczestniczenia w katechezie, jej owoce i nakładane " uzasadni potrzebę hierarchii wartości w życiu człowieka " wypowiedzi ustne
w perspektywie IX
przez nią zobowiązania " scharakteryzuje siebie jako człowieka wierzącego " praca pisemna
Bożego planu?
" scharakteryzuje swoją wiarę " dokona wartościowania dotychczasowych postaw i zachowań
w aspekcie wymogów wiary
2. Duchowy wy- " poda definicję religii " wyjaśni fenomen religii " obserwacja uczestni-
miar człowieka IX " rozumie istotę religii " uzasadni, że religia jest istotnym czynnikiem duchowego rozwoju cząca
 istota religii. " wymieni cechy wspólne dla wszystkich religii człowieka " wypowiedzi ustne
" zdefiniuje pojęcie  człowiek istotą religijną " dostrzega i opisze przejawy religijności w aspekcie historycznym " obserwacja uczestni-
" rozumie, że każdy człowiek nosi w sobie pragnienie wiary w różnych społecznościach cząca
" rozumie, w czym człowiek wyraża się jako istota religijna " uzasadni, dlaczego człowiek nie wierzący w Boga wierzy zawsze " wypowiedzi ustne
3. Człowiek isto-
" rozumie, na czym polega fanatyzm i obojętność religijna w  coś innego " praca pisemna
tÄ… religijnÄ…  ta- IX
" odróżnia postawę wiary od religijnego fanatyzmu
jemnica religii.
" krytycznie odnosi się do słów  religia opium dla ludu
" potrafi przekonać swoich kolegów o sensowności własnej postawy
religijnej
" wymieni charakterystyczne cechy współczesnych religii " scharakteryzuje podstawowe prawdy o buddyzmie, judaizmie (hi- " obserwacja uczestni-
" wymieni religie monoteistyczne i politeistyczne storia zbawienia, diaspora, autentyzm), hinduizmie, islamie, chrze- czÄ…ca
4. Wielkie religie " rozumie, że chrześcijaństwo najpełniej wyraża miłość Boga ścijaństwie " wypowiedzi ustne
IX
świata. " wskaże różnice między chrześcijaństwem a innymi religiami " potrafi obronić wartości religii chrześcijańskiej " praca pisemna
" wymieni społeczne implikacje wypływające z religii Wschodu " podejmuje dialog z osobami innych wyznań (np. uczniami danej
(ezoteryzm: amulety, talizmany; astrologia...) szkoły)
" zdefiniuje pojęcia: historia zbawienia, objawienie, Boża pedagogia " omówi objawianie się Boga w dziejach ludzkości " obserwacja uczestni-
5. Objawienie " rozumie, że Bóg objawiał się człowiekowi stopniowo: najpierw " wykaże zależność pełnego objawienia się Boga w Chrystusie od cząca
Boga w Starym w Starym Testamencie, potem, najpełniej, poprzez Jezusa Chrystu- wydarzeń Starego Testamentu (np. przepowiadanie proroków) " wypowiedzi ustne
IX
i Nowym Testa- sa (Nowy Testament)
mencie. " rozumie, że objawienia prywatne mogą uwypuklać jakiś aspekt
objawienia biblijnego
" zdefiniuje pojęcia: objawienie pośrednie i bezpośrednie i poda ich " wykaże różnice między objawieniem pośrednim a bezpośrednim " obserwacja uczestni-
6. Objawienie przykłady " scharakteryzuje  dowody na istnienie Boga cząca
pośrednie i bez- IX " wymieni argumenty św. Tomasza z Akwinu przemawiające za " potrafi zinterpretować teksty biblijne odsłaniające niewidzialnego " wypowiedzi ustne
pośrednie. istnieniem Boga Boga " praca pisemna
" rozumie, że katecheza jest wyjaśnianiem Bożego objawienia " podaje własne argumenty na istnienie Boga
4
Wymagania
Treści Czas
podstawowe ponadpodstawowe Sposoby oceny
szczegółowe realizacji
Uczeń:
" zdefiniuje pojęcia: Chrystus Zbawiciel, Chrystus Odkupiciel, " scharakteryzuje rolę Chrystusa w historii ludzkości " obserwacja uczestni-
Chrystus Głowa Kościoła " uzasadni, że Chrystus jest założycielem i Głową Kościoła cząca
" rozumie, że Chrystus założył Kościół i nim kieruje " uzasadni, że on sam jest podmiotem w Kościele " wypowiedzi ustne
7. Chrystus i
X " rozumie, że Kościół jest zapoczątkowaniem królestwa Bożego na " określi rolę, jaką Kościół odgrywa w Polsce i w świecie " praca pisemna
Jego Kościół.
ziemi
" rozumie, że Kościół to wszyscy ochrzczeni, których głową jest
Chrystus
" wymieni najbardziej znane sekty w swoim środowisku i w Polsce " potrafi rozpoznać sposoby werbowania do sekt " obserwacja uczestni-
" rozumie niebezpieczeństwo płynące z przyłączenia się do sekty " omówi sposoby obrony przed zagrożeniami ze strony sekt cząca
8. Sekty i nowe " rozumie, że określenie  nowe ruchy religijne odnosi się do grup " potrafi krytycznie odnieść się do różnych form reklamy nowych " wypowiedzi ustne
X
ruchy religijne. działających poza Kościołem ruchów religijnych w mediach " praca pisemna
" określi  grupę ryzyka osób najbardziej podatnych na wstąpienie do
sekty
II. U z
ródeł moralności człowieka wierzącego
Wymagania
Treści Czas
podstawowe
ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji
Uczeń:
Sposoby oceny
" zdefiniuje pojęcie  godność osoby " rozumie, że godność stanowi z
ródło wartości " obserwacja uczest-
" wymieni rodzaje godności przyrodzonej i nadprzyrodzonej (godność " uzasadni, dlaczego każdy człowiek ma prawo do poszanowania nicząca
osobowa i osobowościowa) jego godności " wypowiedzi ustne
9. Godność osoby " rozumie, że godność człowieka ma podstawę w Bogu (wymieni z
ró- " wykaże związek między godnością a urzeczywistnianiem warto- " praca pisemna
X
ludzkiej. dła godności człowieka) ści: prawdy, dobra, sprawiedliwości, wolności i odpowiedzialno-
" wymieni zadania wypływające z godności człowieka ści
" wymieni wartości ogólnoludzkie, które zogniskowane są wokół god- " określi, jakimi działaniami inspiruje rówieśników do poszanowa-
ności (prawda, dobro, sprawiedliwość, wolność, odpowiedzialność...) nia godności własnej i drugiego człowieka
" pamięta, że człowiek jest istotą rozumną, obrazem mądrości Boga " uzasadni, dlaczego każdy człowiek ma prawo do wolności " obserwacja uczest-
" zdefiniuje pojęcia: wolność, odpowiedzialność, samowola " potrafi zinterpretować naukę zawartą w wersecie Ga 5,1 nicząca
10. Wolność " rozumie wolność jako wartość ogólnoludzką i dar Boży " uzasadni, dlaczego urzeczywistnianie dobra czyni człowieka wol- " wypowiedzi ustne
i odpowiedzial- X " rozumie, że wolność zakłada wolny wybór między dobrem i złem nym " praca pisemna
ność. " wymieni skutki wolności nieodpowiedzialnej (samowoli) " uzasadni, że wolność bez odpowiedzialności rodzi nieobliczalną
" rozumie negatywny wpływ samowoli na moralność człowieka samowolę
" wykaże różnicę między wolnością a samowolą " sformułuje krytykę postaw samowolnych
" zdefiniuje pojęcia: moralność, intencja (zła lub dobra) " omówi z
ródła moralności " obserwacja uczest-
" wymieni z
ródła moralności (KKK 1750) " uzasadni, dlaczego niedopuszczalne jest czynienie zła, aby wy- nicząca
11. Moralność
X " rozumie, że cel nie uświęca środków prowadzić z niego dobro (zasada  cel uświęca środki ) " wypowiedzi ustne
czynów ludzkich.
" wymieni czyny bezwzględnie niedozwolone z uwagi na ich przed- " praca pisemna
miot (bluz
nierstwo, krzywoprzysięstwo, zabójstwo, cudzołóstwo)
Klasa I
5
Wymagania
Treści Czas
podstawowe
ponadpodstawowe Sposoby oceny
szczegółowe realizacji
Uczeń:
" zdefiniuje pojęcia: uczucia, emocje " wyjaśni, kiedy uczucia są moralnie obojętne oraz kiedy są dobre " obserwacja uczest-
" wymieni podstawowe uczucia i je zdefiniuje (miłość i nienawiść, albo złe nicząca
12. Moralność
X pragnienie i obawa, radość, smutek i gniew) " uzasadni, dlaczego uczuciami powinien kierować rozum " wypowiedzi ustne
uczuć.
" rozumie, że uczucia zapewniają więz
między życiem zmysłowym " praca pisemna
a duchowym
" zdefiniuje pojęcia: sumienie jako głos Boga, sumienie osobiste, su- " wyjaśni, na czym polega osąd sumienia " obserwacja uczest-
13. Sumienie
mienie narodu " wykaże zależność między wolnością a oceną sumienia nicząca
jako instrument XII
" rozumie, że człowiek w swoim sumieniu powinien kierować się pra- " potrafi dokonywać oceny moralnej czynów " wypowiedzi ustne
osÄ…du moralnego.
wem moralnym " test uzupełnień
" rozumie konieczność formacji sumienia " scharakteryzuje człowieka o prawidłowo uformowanym sumieniu " obserwacja uczest-
14. Kształtowa- " wymieni czynniki kształtujące oraz deformujące sumienie " potrafi dokonać rozróżnienia między sumieniem uformowanym nicząca
XII
nie sumienia " wymieni zagrożenia płynące z deformacji sumień prawidłowo i nieprawidłowo " wypowiedzi ustne
" wykaże, że osąd sumienia pomaga poprawić się i wrócić do Boga " praca pisemna
" zdefiniuje pojęcia: norma moralna, zasada moralna, prawo naturalne, " uzasadni potrzebę stosowania norm i zasad moralnych w ludzkim " obserwacja uczest-
15. Normy i zasa-
prawo stanowione (kościelne, państwowe) życiu nicząca
dy moralne pod-
XII " wymieni normy i zasady moralne " wykaże związek dobrze ukształtowanego sumienia z postępowa- " wypowiedzi ustne
stawÄ… formacji
" rozumie konieczność przestrzegania norm i zasad moralnych niem według norm i zasad moralnych " praca plastyczna
sumienia.
" praca pisemna
" poda przykłady sytuacji trudnych w aspekcie moralnym " wskaże rozwiązania trudnych problemów zgodnie z zasadami " obserwacja uczest-
15a. Dokony- " wymieni zasady postępowania w trudnych sytuacjach i prawidłowo ukształtowanym sumieniem nicząca
wanie wyborów " dokona wartościowania rozwiązań trudnych problemów w aspek- " wypowiedzi ustne
I
zgodnych z su- cie moralnym
mieniem " z namysłem poddaje analizie możliwości rozwiązania zaistniałych
problemów
6
III. Drogowskazy wiary
Wymagania
Treści Czas
podstawowe ponadpodstawowe Sposoby oceny
szczegółowe realizacji
Uczeń:
" wymieni przejawy Bożej miłości " poda motywacje konieczności posłuszeństwa Bogu " obserwacja
" rozumie, że wiara jest odpowiedzią na miłość Boga " uzasadni, że wiara jest odpowiedzią na miłość Boga uczestnicząca
16. Wiara jako
" wymieni najważniejsze wykroczenia przeciw pierwszemu przy- " potrafi odróżnić wiarę od bałwochwalstwa i dewocji " wypowiedzi ustne
odpowiedz
na I
kazaniu " dokona krytycznej oceny zachowań niezgodnych z wiarą
miłość Boga.
" rozumie, że z
ródłem wszelkich wypaczeń moralnych jest nie- " poddaje zdrowej krytyce zachowania sprzeczne z wiarą w Boga
uznawanie Boga
17. Nadzieja " zdefiniuje pojęcie nadziei " scharakteryzuje grzechy przeciwko nadziei " obserwacja
ufnym oczekiwa- " wymieni grzechy przeciw nadziei " uzasadni, że zarówno rozpacz, jak i zuchwała ufność sprzeciwiają się uczestnicząca
I
niem błogosła- " rozumie potrzebę kierowania się w życiu nadzieją cnocie nadziei " wypowiedzi ustne
wieństwa Bożego. " praca pisemna
" rozumie istotę miłości Boga do człowieka i człowieka do Boga " uzasadni, że z
ródłem ludzkiego szczęścia jest odpowiadać miłością na " obserwacja
18. Szczera mi-
" wymieni sposoby odpowiedzi na miłość Bożą miłość Boga uczestnicząca
łość odpowiedzią I
" wymieni grzechy przeciw Bożej miłości " opisze doświadczanie miłości Bożej we własnym życiu " wypowiedzi ustne
na miłość Boga.
" określi swój sposób wyrażania miłości do Boga " praca pisemna
" zdefiniuje pojęcia: cnoty ludzkie i cnoty kardynalne " wyjaśni, na czym polega rola cnót kardynalnych w życiu człowieka " obserwacja
19. Cnoty kardy-
" wymieni cnoty kardynalne " uzasadni, że cnoty kardynalne pełnią bardzo ważną rolę w ludzkim uczestnicząca
nalne i ich rola I
" rozumie istotę cnót kardynalnych życiu " wypowiedzi ustne
w życiu.
" scharakteryzuje cztery cnoty kardynalne
" poda motywację do pracy nad sobą " określi własne słabe strony i ich wpływ na sposób postępowania " obserwacja
20. Umiejętność " wskaże przykłady ludzi, którzy zmienili swe życie na lepsze " uzasadni potrzebę przemiany, dążenia do doskonałości uczestnicząca
życia według I " wymieni, co pomaga, a co przeszkadza w doskonaleniu siebie " określi, jakie podejmuje działania w aspekcie samodoskonalenia i ko- " wypowiedzi ustne
cnót. " rozumie potrzebę pracy nad sobą rekty swoich słabych stron " praca pisemna
" poda przykłady właściwego reagowania na spotykające go zło
IV. Problemy moralności chrześcijańskiej
Wymagania
Treści Czas
podstawowe ponadpodstawowe
Sposoby oceny
szczegółowe realizacji
Uczeń:
" zdefiniuje pojęcie grzechu " wskaże, jak odróżnić grzech śmiertelny od grzechu powszedniego " obserwacja uczest-
21. Grzech ze-
" potrafi rozpoznać grzech " uzasadni, dlaczego grzech niszczy przyjaz
Å„ z Bogiem i z drugim niczÄ…ca
rwaniem przy-
II " rozumie istotę grzechu pierworodnego i grzechów uczynkowych człowiekiem " wypowiedzi ustne
mierza z Bogiem
" rozumie, że grzech jest zerwaniem przymierza z Bogiem i ludz
mi, " praca pisemna
i ludz
mi.
i że w Chrystusie odnawiamy to przymierze (Rz 6,20)
Klasa I
7
Wymagania
Treści Czas
podstawowe ponadpodstawowe Sposoby oceny
szczegółowe realizacji
Uczeń:
22. Jest jeden Bóg " pamięta treść pierwszego przykazania " uzasadni, że człowiek powinien wierzyć w jedynego Boga " obserwacja uczest-
  Nie będziesz " rozumie istotę pierwszego przykazania " opisze formy oddawania czci jedynemu Bogu indywidualnie i we nicząca
miał bogów cu- II " wymieni formy służenia jedynemu Bogu wspólnocie Kościoła " wypowiedzi ustne
dzych przede " praca pisemna
MnÄ… . " praca plastyczna
" wymieni wykroczenia przeciw pierwszemu przykazaniu (zabo- " scharakteryzuje grzechy przeciw wierze " obserwacja uczest-
23. Grzechy bon, bałwochwalstwo, magia, sekty; bezbożność, ateizm, agnosty- " uzasadni, że wykroczenia przeciwko pierwszemu przykazaniu nisz- nicząca
przeciwko wierze II cyzm) czą wiarę człowieka " wypowiedzi ustne
 zdradzony Bóg. " rozumie zagrożenia płynące z New Age " uzasadni, dlaczego grzechy przeciw wierze niszczą wspólnotę Ko- " praca pisemna
ścioła
24. Szacunek dla " pamięta treść drugiego przykazania " scharakteryzuje grzechy przeciw drugiemu przykazaniu " obserwacja uczest-
imienia Bożego " rozumie jego istotę " uzasadni wartość chrześcijańskiego imienia nicząca
  Nie będziesz " rozumie wartość chrześcijańskich imion " z dezaprobatą odnosi się do nadużyć imienia Bożego " wypowiedzi ustne
II
brał imienia Pana, " wymieni grzechy przeciw drugiemu przykazaniu
Boga twego nada- " uzasadni, że imię Boże jest święte
remno .
" pamięta trzecie przykazanie " uzasadni, dlaczego niedziela jest świętym dniem chrześcijan " obserwacja uczest-
25.  Pamiętaj, abyś
" rozumie jego istotę " wykaże związek między szabatem a niedzielą nicząca
dzień święty świę-
II " wymieni formy świętowania niedzieli " poddaje krytyce zachowania sprzeczne z trzecim przykazaniem " wypowiedzi ustne
cił  niedzielny
" wymieni argumenty za świętowaniem dnia Pańskiego " praca plastyczna
supermarket.
" opisze tradycje świętowania niedzieli
26.  Czcij ojca " pamięta treść czwartego przykazania " scharakteryzuje obowiązki wobec społeczeństwa i jego władz " obserwacja uczest-
twego i matkę " zdefiniuje pojęcie rodziny i rodziny chrześcijańskiej " potrafi umiejscowić wypełnianie obowiązków względem rodziny nicząca
twoją  dlaczego II " wymieni obowiązki rodziców względem dzieci i dzieci względem w perspektywie królestwa Bożego " wypowiedzi ustne
rodzice są potrzeb- rodziców oraz rodziny wobec społeczeństwa " uzasadni wartość życia rodzinnego " praca pisemna
ni? " uzasadni konieczność szacunku wobec rodziców
" wymieni zagrożenia niszczące współczesną rodzinę (wolne " potrafi odróżnić prawdy o rodzinie podawane przez Kościół od opi- " obserwacja uczest-
związki, przemoc, związki homoseksualne, molestowanie seksu- nii proponowanych przez współczesne nurty  wyzwolone nicząca
alne i przemoc psychiczna, klonowanie, adopcja dzieci przez pary " opisze cechy charakteru, o które powinien troszczyć się przyszły " wypowiedzi ustne
homoseksualne) rodzic " praca pisemna
26a. Fałszywe
III " rozumie, że najlepszym zabezpieczeniem rodziny jest małżeństwo " opisze właściwy model rodziny
rodzicielstwo
sakramentalne " poda argumenty uzasadniające sprzeciw wobec stylu życia propono-
wanego przez kraje zachodnie
" poda argumenty swoim kolegom i koleżankom przeciw budowaniu
rodziny bez zasad
8
Wymagania
Treści Czas
podstawowe ponadpodstawowe Sposoby oceny
szczegółowe realizacji
Uczeń:
" pamięta treść piątego przykazania " potrafi zestawić wartość życia z innymi wartościami " obserwacja uczest-
" rozumie jego istotę " opisze sytuacje, w których warto oddać życie, i sytuacje, kiedy lepiej nicząca
" pamięta tekst Rdz 4,10-11 jest je zachować " wypowiedzi ustne
27. Spieszmy
" rozumie, że dawcą i panem życia jest Bóg " poda argumenty za obroną zagrożonego życia " praca plastyczna
się kochać ludzi III
" rozumie, że każdy człowiek ma prawo do życia i jego obrony
  Nie zabijaj .
" rozumie obowiązek poszanowania życia i zdrowia własnego
i innych
" uzasadni, że życie jest wielką wartością
" wymieni wykroczenia przeciw życiu (zabójstwo zamierzone " scharakteryzuje wykroczenia przeciw życiu i zdrowiu " obserwacja uczest-
i niezamierzone; samobójstwo, eutanazja, przerywanie ciąży, " określi wartość i zagrożenia ze strony badań naukowych dla życia, nicząca
28. Ile warte jest
narkomania) zdrowia i godności człowieka " wypowiedzi ustne
życie człowieka?
III " wymieni wykroczenia przeciw zdrowiu " poda przykłady sprzeciwu wobec zachowań zagrażających zdrowiu " praca pisemna
 grzechy przeciw
" uzasadni konieczność obrony życia i zdrowia i życiu
życiu.
" określi, jakie podejmuje działania na rzecz poszanowania osoby
ludzkiej i trwałego pokoju
" rozumie istotę ludzkiej płciowości w ujęciu chrześcijańskim " uzasadni wartość czystości przedmałżeńskiej " obserwacja uczest-
29. Chrześcijańskie " rozumie, że czystość jest darem prowadzącym do Boga " uzasadni, dlaczego czystość jest darem uszczęśliwiającym ludzi nicząca
powołanie do czy- " pamięta treść błogosławieństwa dotyczącego czystego serca i uwielbieniem Boga " wypowiedzi ustne
III
stości  niedoce- " wymieni różne formy czystości " potrafi zinterpretować ewangeliczne błogosławieństwo o czystości " praca pisemna
niony skarb. " rozumie, że zachowanie czystości jest czynnikiem pozwalającym serca
zachować integralność osoby " poda przykłady pozytywnego wyrażania się o dziewictwie
" wymieni media, których działanie skierowane jest ku niszczeniu " uzasadni, dlaczego Kościół staje w obronie czystości i płciowości " obserwacja uczest-
czystości (chat erotyczny, prasa pornograficzna, filmy i programy człowieka nicząca
29a. Zagrożenia
telewizyjne...) " potrafi dokonywać wyboru między mediami niszczącymi a mediami " wypowiedzi ustne
dla czystości IV
" wymieni zagrożenia dla ludzkiej płciowości wypływające z dzia- wspomagającymi czystość " praca pisemna
  medialny seks .
łania mediów " scharakteryzuje działania propagujące czystość i ochronę ludzkiej " praca plastyczna
" rozumie, na czym polega dramat transseksualizmu płciowości
" pamięta treść szóstego przykazania " uzasadni wartość zachowywania czystości " obserwacja uczest-
30. Wychowanie " rozumie jego istotę " wykaże związek między czystością a cnotą umiarkowania nicząca
do czystości serca IV " wymieni zagrożenia przeciw czystości " omówi zagrożenia wymierzone w czystość " wypowiedzi ustne
  Nie cudzołóż . " rozumie, że czystość domaga się panowania nad sobą " omówi przykłady korzyści płynących z zachowania czystości " praca pisemna
" wymieni osoby i czynniki pomagające zachować czystość
" pamięta i rozumie treść dziewiątego przykazania " uzasadni potrzebę zachowania intymności małżeńskiej " obserwacja uczest-
30a. Wychowanie
" wskaże teksty biblijne dotyczące pożądliwości cielesnej " uzasadni potrzebę czystości serca w życiu małżeńskim nicząca
do wierności mał-
IV " wymieni czynniki wspomagające zachowanie czystości serca " scharakteryzuje czynniki wspomagające zachowanie czystości " wypowiedzi ustne
żeńskiej   mimo
" rozumie potrzebę wstydliwości " wyjaśni, na czym polega walka z pożądliwością cielesną " praca pisemna
przeszkód trwam .
" poda przykłady poszanowania intymności drugiej osoby
Klasa I
9
Wymagania
Treści Czas
podstawowe ponadpodstawowe Sposoby oceny
szczegółowe realizacji
Uczeń:
" pamięta treść siódmego przykazania " uzasadni, że nieprzestrzeganie siódmego przykazania wywołuje " obserwacja uczest-
" rozumie jego istotę skutki indywidualne i społeczne nicząca
31.  Nie kradnij " wymieni skutki grzechów z zakresu siódmego przykazania " uzasadni, że każdy człowiek ma prawo do własności " wypowiedzi ustne
 moralność Ka- IV " rozumie, że nieprzestrzeganie zakazu  nie kradnij degraduje " wyjaśni, na czym polega naprawienie popełnionej niesprawiedliwości " praca pisemna
lego. człowieka " wykaże związek między panowaniem nad bogactwami materialnymi
" wymieni czyny prowadzące do zniewolenia ludzi a szacunkiem dla wymagań moralnych
" poda przykłady własnej troski o środowisko
32. Świadczyć o " zdefiniuje pojęcie prawdy " uzasadni potrzebę życia w prawdzie " obserwacja uczest-
prawdzie   Nie " pamięta i rozumie treść ósmego przykazania " uzasadni, że prawda jest podstawową wartością nicząca
mów fałszywego " wskaże teksty biblijne mówiące o prawdzie " potrafi zinterpretować życie chrześcijańskie jako naśladowanie Chry- " wypowiedzi ustne
IV
świadectwa prze- " poda przykłady męczeństwa za prawdę stusa-Prawdy " praca pisemna
ciw bliz
niemu " uzasadni, że życie w prawdzie jest prawdziwą wolnością
swemu . " opisze, na czym polega troska o dobre imiÄ™ innych
" wymieni wykroczenia przeciw prawdzie " uzasadni, że kłamstwo jest najbardziej bezpośrednim wykroczeniem " obserwacja uczest-
" rozumie istotę wykroczeń przeciw prawdzie przeciw prawdzie nicząca
33. Słowa, które " wskaże grzechy, których nośnikiem są środki masowego przekazu " potrafi zinterpretować  złotą zasadę , która określa prawo do prawdy " wypowiedzi ustne
ranią  grzechy V " wymieni warunki ujawniania prawdy i dochowywania tajemnicy w konkretnych życiowych sytuacjach " praca pisemna
przeciw prawdzie. " opisze sytuacje, w których należy dochować powierzonych tajem- " krytycznie oceni treść informacji podawanych w środkach masowe-
nic go przekazu w aspekcie ósmego przykazania
" poda przykłady świadomego wyboru programów telewizyjnych
34. Radość posia- " pamięta i rozumie treść dziesiątego przykazania " uzasadni, że dziesiąte przykazanie jest dalszym ciągiem dziewiątego " obserwacja uczest-
dania   Ani żad- " poda definicję zazdrości i chciwości " uzasadni, że właściwy stosunek do posiadanych dóbr jest drogą do nicząca
V
nej rzeczy, która " wskaże teksty biblijne o  ubogich w duchu (A
k 14,33; Mt 5,3) prawdziwego szczęścia  królestwa Bożego na ziemi " wypowiedzi ustne
jego jest . " poda przykłady służby innym posiadanymi dobrami " praca pisemna
" wymieni grzechy główne " omówi materię grzechów głównych " obserwacja uczest-
" rozumie istotę grzechów głównych " wyjaśni, że grzechy te są z
ródłem wszystkich pozostałych nicząca
35. Grzechy głów- " wymieni indywidualne i społeczne skutki grzechów głównych " opisze skutki grzechów głównych w rozwoju osobowym człowieka " wypowiedzi ustne
V
ne i ich następstwa. i w życiu społecznym
" poda przykłady walki z grzechami głównymi
" wymieni, co pomaga w opanowaniu ciała i uczuć
" wymieni grzechy cudze " uzasadni, że grzechy cudze są współudziałem w złu drugiego czło- " obserwacja uczest-
36. Grzechy cudze
" rozumie istotę grzechów cudzych wieka nicząca
i ich konsekwencje
V " wymieni konsekwencje osobowe i społeczne grzechów cudzych " uzasadni, że grzech cudzy jest nośnikiem zła społecznego " wypowiedzi ustne
  Oczy szeroko
" poda przykłady rozprzestrzeniania się grzechów cudzych w naj- " poda przykłady właściwych reakcji na zło drugiego człowieka
zamknięte .
bliższym środowisku
37. Nigdy nie " wymieni grzechy przeciw Duchowi Świętemu " scharakteryzuje grzechy przeciw Duchowi Świętemu " obserwacja uczest-
będą odpuszczone " rozumie istotę tych grzechów " uzasadni, dlaczego grzechy tego rodzaju nie mogą być odpuszczone nicząca
 grzechy przeciw V " wymieni i rozumie ich następstwa " poda argumenty za systematycznym korzystaniem z sakramentu " wypowiedzi ustne
Duchowi Święte- pokuty i pojednania " praca plastyczna
mu.
10
V. Wiara i moralność silne darami łaski
Wymagania
Treści Czas
podstawowe ponadpodstawowe Sposoby oceny
szczegółowe realizacji
Uczeń:
" rozumie istotę liturgii " wyróżni udział Boga i człowieka w liturgii " obserwacja uczest-
38. Liturgia odda-
" wskaże, kto, w jaki sposób, kiedy i gdzie celebruje liturgię " uzasadni, że dzieło Chrystusa w liturgii ma charakter sakramentalny nicząca
niem czci Bogu
V " wymieni znaki i symbole liturgiczne " scharakteryzuje znaki i symbole liturgiczne " wypowiedzi ustne
i uświęcaniem
" rozumie słowa i gesty stosowane w liturgii " poda przykłady szacunku (braku szacunku) wobec obrazów " praca pisemna
człowieka.
" wymieni najważniejsze wydarzenia roku liturgicznego i przedmiotów liturgicznych
39. Dotknięcie " wymieni siedem sakramentów " uzasadni, że Chrystus poprzez sakramenty wtajemniczenia tworzy " obserwacja uczest-
tajemnicy Boga " wyróżni w ich liczbie sakramenty wtajemniczenia wspólnotę nicząca
 sakramenty wta- V " rozumie istotę sakramentów wtajemniczenia " opisze, na czym polega przygotowanie do przyjęcia poszczegól- " wypowiedzi ustne
jemniczenia chrze- " wymieni owoce tych sakramentów nych sakramentów wtajemniczenia
ścijańskiego. " wymieni, kto i w jaki sposób udziela sakramentów wtajemniczenia " opisze, kto może być chrzestnym lub świadkiem bierzmowania
" wymieni sakramenty uzdrowienia " uzasadni, że sakramenty uzdrowienia budują jedność w Kościele " obserwacja uczest-
40. Sakramenty
" rozumie istotę i skutki tych sakramentów " omówi, jak przygotować siebie i innych do przyjęcia tych sakra- nicząca
uzdrowienia  bal-
VI " poda formę i treść sakramentów uzdrowienia mentów " wypowiedzi ustne
sam dla duszy
" poda, kto i w jaki sposób sprawuje te sakramenty " scharakteryzuje skutki sakramentów uzdrowienia " praca plastyczna
i ciała.
" poda, kiedy może skorzystać z odpustów
" wymieni sakramenty w służbie komunii " wyjaśni nazwę sakramentu święceń " obserwacja uczest-
41. Sakramenty w
" rozumie istotę i skutki tych sakramentów " potrafi umiejscowić małżeństwo w perspektywie królestwa Bożego nicząca
służbie wspólnoty VI
" poda formę i treść sakramentów w służbie wspólnoty Kościoła " omówi skutki sakramentu małżeństwa " wypowiedzi ustne
Kościoła.
" poda, kto i w jaki sposób sprawuje te sakramenty " określi, na czym polega wartość małżeństwa sakramentalnego " praca pisemna
" poda opisane w Biblii przykłady powołań " potrafi przeprowadzić analizę perykopy biblijnej A
k 6,1-11 " obserwacja uczest-
" pamięta treść perykopy A
k 6,1-11 " omówi istotne elementy powołania nicząca
42. Drogi wiary
VI " wymieni główne etapy życia świętych Piotra i Pawła " scharakteryzuje sylwetki duchowe oraz misję apostołów Piotra " wypowiedzi ustne
osób powołanych.
" pamięta odpowiedz
Maryi na zwiastowanie anielskie (A
k 1,38) i na i Pawła
słowa św. Elżbiety (A
k 1,45)
" wymieni elementy liturgii słowa " opisze poszczególne elementy liturgii słowa i wykonywane funk- " obserwacja uczest-
43. Dwa stoły " rozumie istotę liturgii słowa cje nicząca
Eucharystii  stół VI " poda nazwy ksiąg liturgicznych " poda, jak przygotować liturgię słowa (czytania, modlitwa wier- " wypowiedzi ustne
słowa. " wymieni podstawowe funkcje liturgiczne nych...)
" rozumie, że Chrystus mocą swojego słowa przemienia ludzkie serce " czynnie angażuje się w przygotowanie liturgii słowa
" wymieni elementy liturgii eucharystycznej " opisze poszczególne części liturgii eucharystycznej " obserwacja uczest-
44. Dwa stoły
" wymieni inne określenia Eucharystii " określi swoje miejsce w liturgii nicząca
Eucharystii  stół VI
" rozumie istotę Ofiary Chrystusa i naszego w niej udziału " poda, jak wyrazić wdzięczność za dar Ofiary Chrystusa " wypowiedzi ustne
chleba i wina.
" czynnie uczestniczy w Ofierze eucharystycznej " praca pisemna
" wymieni owoce Komunii św. " scharakteryzuje owoce Komunii św. " obserwacja uczest-
45. Komunia i jej
" rozumie ich istotę oraz implikacje w życiu człowieka " uzasadni potrzebę częstej Komunii św. nicząca
owoce w życiu VI
" wymieni warunki przystąpienia do Komunii św. " poda sposoby angażowania się na rzecz ubogich i określi własne " wypowiedzi ustne
chrześcijańskim.
" rozumie, że Komunia św. jest zadatkiem przyszłej chwały działania w tym względzie " praca pisemna
Klasa I
11
VI. Urzeczywistnianie wiary w życiu i w liturgii Kościoła (katechezy dodatkowe)
Wymagania
Treści Czas
podstawowe ponadpodstawowe
Sposoby oceny
szczegółowe realizacji
Uczeń:
" zdefiniuje pojęcia: piękno, sztuka sakralna " uzasadni, dlaczego sztuka sakralna jest nośnikiem prawdy i piękna " obserwacja
46. Prawda " wskaże teksty biblijne ukazujące piękno stworzenia " potrafi odróżnić sztukę od kiczu uczestnicząca
i piękno a sztu- IX " rozumie znaczenie sztuki sakralnej w życiu człowieka " poda, jak odkryć duchowy wymiar sztuki sakralnej " wypowiedzi ustne
ka sakralna. " wskaże dzieła sztuki sakralnej w najbliższym otoczeniu " opisze, jak poprzez dzieła sztuki sakralnej można adorować Boga " praca plastyczna
" uzasadni, dlaczego dzieła sztuki sakralnej domagają się szacunku
" zdefiniuje pojęcie  wartość " uzasadni, że obowiązkiem każdego człowieka jest urzeczywistnianie " obserwacja
" wymieni podstawowe wartości (prawda, dobro, piękno) podstawowych wartości uczestnicząca
47. Podstawowe
" rozumie potrzebę urzeczywistniania tych wartości w rozwoju " potrafi zbudować własny system wartości, u podstaw którego znajdują się " wypowiedzi ustne
wartości etycz- X
osobowym człowieka i w życiu społecznym prawda, dobro i piękno
ne.
" umiejscowi wartości ostateczne w szerokim spektrum aksjologicznym
" potrafi odróżnić pseudowartości od wartości
" zdefiniuje pojęcie  wzór osobowy godny naśladowania " opisze godny naśladowania wzór osobowy " obserwacja
48. Człowiek,
" wymieni, kto jest dla niego wzorem osobowym " opisze sytuację, kiedy sam był wzorem dla innych, przychodząc im z pomocą uczestnicząca
który mnie
XI " poda cechy prawdziwego wzoru osobowego, który warto naśla- " określi swoje słabe strony, które wymagają korekt w świetle wzoru osobowego " wypowiedzi ustne
może zachwy-
dować " wyjaśni, na czym polega rola wzorów osobowych w rozwoju człowieka " praca pisemna
cić.
oraz mniejszych i większych społeczności
" rozumie, że rok liturgiczny streszcza całą historię zbawienia " omówi historię zbawienia i jej streszczenie w poszczególnych okresach " obserwacja
" wymieni nazwy okresów roku liturgicznego roku liturgicznego uczestnicząca
49. Historia
" poda święta streszczające ważniejsze fakty z historii zbawienia " powiąże treści wybranych świąt z wydarzeniami z historii zbawienia " wypowiedzi ustne
zbawienia w
XII " potrafi korzystać z kalendarza liturgicznego " praca pisemna
roku liturgicz-
" potrafi korzystać z plansz ze schematem budowy roku liturgicznego
nym.
" poda przykłady praktykowania tradycji i zwyczajów związanych z ro-
kiem liturgicznym
50. Chrystus " wskaże teksty biblijne wspominające czas oczekiwania na przyj- " opisze tradycje lokalne związane z Adwentem " obserwacja
przyszedł, przy- ście Chrystusa i zachęcające do niego " opracuje własny plan przygotowania na spotkanie z Chrystusem uczestnicząca
XII
chodzi, przyj- " rozumie istotę Adwentu " omówi, na czym polega postawa oczekiwania " wypowiedzi ustne
dzie  Adwent. " rozumie oczekującą postawę Maryi " bierze czynny udział w roratach i rekolekcjach adwentowych
51. Boże Naro- " rozumie istotę narodzin Boga " potrafi interpretować teksty biblijne i literackie o Bożym Narodzeniu " obserwacja
dzenie w moim " wymieni regionalne tradycje co do obchodu świąt Bożego Naro- " przygotuje scenariusz spotkania opłatkowego, uwzględniający polskie uczestnicząca
życiu i moim XII dzenia tradycje i zwyczaje, i czynnie w nim uczestniczy " wypowiedzi ustne
domu rodzin- " wskaże teksty biblijne i literackie mówiące o Betlejem i Bożym " potrafi zaśpiewać wybrane kolędy " praca pisemna
nym. Narodzeniu
" rozumie istotÄ™ Wielkiego Postu " uzasadni potrzebÄ™ nieustannego nawracania siÄ™ " obserwacja
52. Wielki Post
" wymieni motywy nawrócenia " opracuje plan działań zmierzających do doskonalenia własnego życia uczestnicząca
 wejście na
II " wskaże z
ródła biblijne wzywające do poprawy " przygotuje scenariusz rekolekcji wielkopostnych w szkole (w parafii) " wypowiedzi ustne
drogę miłości
" wskaże teksty biblijne zawierające obietnice łaski Bożej ( W i czynnie w nich uczestniczy " praca pisemna
Ojca.
czasie pomyślnym wysłuchałem cię... przyjdę ci z pomocą ) " poda przykłady postanowień wielkopostnych
12
Wymagania
Treści Czas
podstawowe ponadpodstawowe Sposoby oceny
szczegółowe realizacji
Uczeń:
" rozumie istotÄ™ Triduum paschalnego " opisze wydarzenia paschalne " obserwacja
53. Triduum " wymieni najważniejsze wydarzenia związane z męką, śmiercią " przyporządkuje wydarzenia z życia Chrystusa do liturgii trzech dni pas- uczestnicząca
Paschalne w li- III i zmartwychwstaniem Chrystusa chalnych " wypowiedzi ustne
turgii Kościoła. " rozumie, że Wielkanoc jest największym świętem chrześcijan " wyrazi graficznie lub literacko istotę Triduum paschalnego " praca plastyczna
" czynnie włącza się w przygotowanie  Bożego grobu
54. Święta i " wymieni najważniejsze święta roku liturgicznego i poda ich daty " uzasadni potrzebę świętowania " obserwacja
uroczystości " wymieni motywy przeżywania tych świąt " opisze charakter poszczególnych świąt i odniesie je do wydarzeń biblijnych uczestnicząca
w liturgii Ko- " poda tradycje z nimi związane, ze szczególnym zwróceniem uwa- " przygotuje sprawozdanie z wybranego święta w parafii " wypowiedzi ustne
ścioła. gi na święto patronalne parafii " wykona projekt pt.  Święta i uroczystości w liturgii Kościoła " praca pisemna
VII. Drogi do życia z Chrystusem (tematy historyczne)
Wymagania
Treści Czas
podstawowe ponadpodstawowe Sposoby oceny
szczegółowe realizacji
Uczeń:
" rozumie, że chrześcijaństwo ma swój początek w judaizmie " scharakteryzuje cechy wspólne judaizmu i chrześcijaństwa " obserwacja
" zdefiniuje pojęcia: semityzm, antysemityzm, synagoga " wyjaśni relację chrześcijan do narodu wybranego uczestnicząca
" rozumie, na czym polega dialog międzywyznaniowy " wymieni powody wzajemnych uprzedzeń obu religii " wypowiedzi
55. Starsi bra- " wymieni wartości judaizmu (Stary Testament ze szczególnym " scharakteryzuje przesłanie papieskiej pielgrzymki do Ziemi Świętej w 2000 r. ustne
IX
cia w wierze. uwzględnieniem Tory, Talmud, Midrasz) " uzasadni, dlaczego należy okazywać szacunek dla wyznawców judaizmu " praca pisemna
" rozumie, czym jest Stary Testament dla katolików i ich miejsc świętych
" poda sposoby przezwyciężania stereotypów co do wyznawców judaizmu
" poda przykłady dialogu międzyreligijnego
" zna kulturę starożytnego Rzymu i Bliskiego Wschodu " rozróżnia istotne elementy islamu (zachowanie, styl bycia wyznawców) " obserwacja
" poda czas kształtowania się religii islamu " określi, na czym polega zagrożenie dla kultury europejskiej i chrześcijań- uczestnicząca
56. Przenika-
" wymieni wartości islamu i rozumie jego istotę stwa ze strony islamu " wypowiedzi
nie siÄ™ kultur
" wie, jakie znaczenie dla obrony chrześcijaństwa miały bitwa pod " dokona wartościowania dotyczącego postaw i zachowań w religii muzuł- ustne
i religii  ra- X
Legnicą i bitwa pod Wiedniem mańskiej i chrześcijaństwie " praca plastyczna
zem, ale ina-
" uzasadni, dlaczego należy bronić wartości chrześcijańskich " praca pisemna
czej.
" poda przykłady zagrożeń płynących ze strony ruchów islamskich
" poda argumenty za potrzebą dialogu międzywyznaniowego
" wymieni nazwy najważniejszych zakonów w Europie " scharakteryzuje cechy reguł zakonnych (śluby) " obserwacja
" wymieni największe osobowości najbardziej znanych zgromadzeń " rozróżni etapy rozwoju życia zakonnego (eremici, cenobici, mnisi, za- uczestnicząca
zakonnych konnicy) " wypowiedzi
57. Religijno
" wymieni działania podejmowane przez zgromadzenia zakonne na " uzasadni, że powstanie określonego zakonu było odpowiedzią na potrze- ustne
-społeczna rola XI
przestrzeni dziejów (działalność charytatywna, społeczna, poli- by epoki " praca pisemna
zakonów.
tyczna  najwięksi papieże pochodzili z klasztorów) " poda, jak można okazywać szacunek siostrom i braciom zakonnym
" rozumie potrzebę istnienia wspólnot zakonnych
" wymieni nazwy wspólnot zakonnych obecnych w jego środowisku
Klasa I
13
Wymagania
Treści Czas
podstawowe ponadpodstawowe Sposoby oceny
szczegółowe realizacji
Uczeń:
" wymieni nazwy zakonów zasłużonych dla kultury (benedyktyni, " opisze wkład zakonów w kulturę europejską i polską " obserwacja
pijarzy, jezuici) " wskaże zasługi zakonów w dziedzinie szkolnictwa (szkółki parafialne, uczestnicząca
58. Kulturo- " wymieni kulturowy dorobek i spuściznę zgromadzeń zakonnych uniwersytety) " wypowiedzi
twórcza rola XII " rozumie, że szkolnictwo i piśmiennictwo jest owocem działalności " wskaże ich zasługi w zakresie sztuki sakralnej ustne
zakonów. zakonów " wskaże dorobek w dziedzinie muzyki sakralnej
" wymieni zabytki piśmiennictwa polskiego " uzasadni, dlaczego należy szanować kulturową spuściznę zakonów
" wymieni zgromadzenia zajmujące się szkolnictwem współcześnie
" poda datę chrztu Polski " wyjaśni, jak powstawały struktury administracyjne Kościoła i państwa " obserwacja
59. Chrześci-
" rozumie istotę oddziaływania na linii Kościół  państwo polskiego uczestnicząca
jaństwo u pod-
" rozumie potrzebę chrztu Polski w wymiarze duchowym, politycz- " scharakteryzuje zasługi Kościoła w dziedzinie oświaty i opieki (szpitale " wypowiedzi
staw państwo-
I nym i kulturowym zakonne, ochronki) ustne
wości polskiej
" wymieni pierwsze biskupstwa i pierwszych biskupów polskich " scharakteryzuje wspólne elementy życia religijno-państwowego
 misja chrze-
" wymieni zasługi Kościoła w dziedzinie oświaty i opieki społecznej " uzasadni postawę szacunku dla chrześcijaństwa w Polsce
ścijańska.
" wymieni wspólne elementy życia religijno-państwowego " opisze, jak pielęgnuje dziedzictwo chrześcijaństwa
" wymieni uniwersytety średniowiecznej Europy " scharakteryzuje filozofię św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu " obserwacja
" rozumie związek między wiarą a nauką " wyjaśni związek nauki i wiary uczestnicząca
60. Edukacja " rozumie rolę klasztornego piśmiennictwa i bibliotek zakonnych " scharakteryzuje wartości płynące z nauki " wypowiedzi
w średniowie- " wymieni istotne elementy filozofii św. Augustyna i św. Tomasza " opisze wkład ludzi wierzących w bogactwo ludzkiej wiedzy ustne
II
czu. z Akwinu " określi, dlaczego warto być otwartym na osiągnięcia naukowe i zdoby- " praca pisemna
" poda nazwiska wierzących ludzi nauki ze średniowiecza (M. Ko- wanie wiedzy
pernik, M. Trąba, Hozjusz, Z. Oleśnicki) i tych, którzy żyją współ- " określi własne zaangażowanie w pogłębianie nauki i wiary
cześnie
" zdefiniuje pojęcia: oświecenie, rozum, " scharakteryzuje epokę oświecenia " obserwacja
" wymieni nazwiska wybitnych postaci oświecenia (Krasicki, Sta- " określi rolę Kościoła w oświeceniu i wykaże duchowy wzrost pobożności uczestnicząca
61. Rozum szic, Kołłątaj, Konarski, Poniatowski) w tamtej epoce " wypowiedzi
wsparty wiarą " rozumie, że Kościół epoki oświecenia stał się mecenasem kultury " uzasadni, dlaczego warto pogłębiać wiedzę na temat tego okresu historii ustne
III
(oświecenie po oraz pionierem poczynań społeczno-gospodarczych i wolnościo- Polski " praca pisemna
polsku). wo-demokratycznych " opisze wkład Kościoła w życie Polski współczesnej
" scharakteryzuje rangę nauki społecznej Kościoła dla obecnych i przy-
szłych losów narodu
" zdefiniuje pojęcia: wolność, polskość " scharakteryzuje postawę patriotyzmu (Polak-katolik) " obserwacja
62. Wiara
" wie, czym była Konfederacja Barska, Powstanie Kościuszkow- " scharakteryzuje przeszkody w zachowaniu polskości we współczesnych uczestnicząca
wspierajÄ…ca
skie,  dzieci Wrześni warunkach politycznych " wypowiedzi
wolność (dra-
" rozumie rolę Kościoła w obronie polskości podczas zaborów " określi pozytywy i ryzyko globalizacji ustne
mat rozbiorów IV
" wyjaśni, na czym polegała rusyfikacja i germanizacja " poda przykłady odpowiedzialnych wyborów dla zachowania polskości " praca pisemna
i czasu znie-
" wymieni przyczyny utraty wolności przez Polskę i wolności (dbałość o język, tradycję, wiarę, rodzinę)
wolenia).
" wskaże, jak angażuje się w życie regionu jako  małej ojczyzny
Klasa I
14
KLASA II  Z WIAR
W ŻYCIE I ŚWIAT
I. Moje chrześcijańskie Credo
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" zdefiniuje pojęcie wiary w Boga " omówi przejawy Bożej miłości " obserwacja uczest-
1. Jedyny Bóg " wymieni przejawy Bożej miłości w życiu człowieka " określi sposoby odpowiadania na Bożą miłość nicząca
w mojej wierze. " wymieni możliwości odpowiedzi na miłość Boga " uzasadni potrzebę katechezy jako środka wyrażającego i pogłębiającego wiarę " wypowiedzi ustne
IX
Bóg kocha mnie " rozumie prawdę, że Bóg go kocha " daje świadectwo o doświadczeniu Bożej miłości " praca pisemna
 a ja Jego. " rozumie potrzebę odwzajemniania Bożej miłości na " czynnie uczestniczy w katechezie
katechezie i w życiu " poda przykłady, jak można przyjąć i odwzajemnić miłość Boga
" poda definicję Trójcy Świętej " omówi cechy charakterystyczne dla wewnętrznego życia Trójcy Świętej " obserwacja uczest-
2. Tajemnica
" rozumie istotę tajemnicy Trójcy Świętej " potrafi korzystać z tekstów biblijnych dla pogłębienia wiedzy o Bogu nicząca
przenikajÄ…cej siÄ™
IX " wymieni cechy charakterystyczne dla życia Boga " wyjaśni, dlaczego życie Trójcy Świętej jest wzorem życia dla chrześcijan " wypowiedzi ustne
miłości  życie
" wymieni biblijne wydarzenia ukazujące Trójcę Świętą " poda przykłady budowania jedności i miłości w swoim środowisku " praca pisemna
Trójcy Świętej.
" poda, jak należy oddawać cześć Trójcy Świętej
" wymieni przymioty Boga " omówi przymioty Boga " obserwacja uczest-
3. Charakter
" wskaże, w jakich miejscach biblijnych ukazane są te " potrafi posługiwać się Pismem świętym w poznawaniu Boga nicząca
Boga i Jego IX
przymioty " potrafi odnieść przymioty Boga do wiary i postaw życiowych " wypowiedzi ustne
przymioty.
" rozumie znaczenie przymiotów Bożych " daje świadectwo o Bogu objawiającym się w swoich przymiotach
" wskaże biblijny opis stworzenia świata " opisze biblijny schemat stworzenia świata " obserwacja uczest-
" przyjmuje prawdę, że Bóg stworzył świat " przedstawi dzieło stworzenia w dowolny sposób (wiersz, piosenka, rysunek, mo- nicząca
4. Poemat
" pamięta tekst modlitwy eucharystycznej (IV) mówiący dlitwa) " wypowiedzi ustne
o stworzeniu IX
o stworzeniu " potrafi zinterpretować teksty liturgiczne i literackie dotyczące tajemnicy stworze- " analiza wytworów
świata.
" wskaże literaturę wielbiącą Boga jako Stwórcę ( Czego nia pracy ucznia
chcesz od nas, Panie ) " poda przykłady odkrywania piękna dzieł Bożych w stworzeniach
5. Inny z istnie- " poda definicję anioła " uzasadni potrzebę modlitwy do anioła stróża " obserwacja uczest-
jących światów " przyjmuje prawdę, że Bóg stworzył anioły " określi rolę, jaką pełnią aniołowie nicząca
 aniołowie IX " wymieni funkcje, jakie pełnią aniołowie " uzasadni istnienie świata duchowego " wypowiedzi ustne
i ich posłannic- " wskaże teksty biblijne mówiące o aniołach " potrafi krytycznie odnieść się do magii i praktyk ezoterycznych " praca pisemna
two. " uzasadni, dlaczego należy świadomie przyjmować opiekę anioła stróża
" przyjmuje prawdę, że Bóg stworzył człowieka " wyjaśni naukę Biblii o stworzeniu człowieka " obserwacja uczest-
" wskaże i pamięta dwa biblijne opisy stworzenia czło- " wyjaśni teorię ewolucji i potrafi pogodzić ją z biblijną wizją stworzenia człowie- nicząca
6. Bóg  rzez
-
wieka ka " wypowiedzi ustne
biarzem czło- X
" pamięta treść Psalmu 8 " potrafi zinterpretować Psalm 8 " analiza wytworów
wieka
" wyraża wiarę w Boga Stwórcę pracy ucznia
" wskaże, dlaczego należy okazywać wdzięczność Bogu za stworzenie człowieka " praca pisemna
Klasa II
15
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" przyjmuje prawdę, że człowiek został stworzony na " wyjaśni, na czym polega ludzkie podobieństwo do Boga " obserwacja uczest-
obraz i podobieństwo Boże " opisze doskonały obraz człowieka, wyrażony w Słowie Wcielonym nicząca
7. Najpiękniej- " pamięta treść wersetów Rdz 1,26-28 " wyjaśni tajemnicę wcielenia " wypowiedzi ustne
sze dzieło Boga X " rozumie, że z tajemnicy stworzenia wynika postulat " porówna Adama  pierwszego człowieka, z Jezusem Chrystusem " praca pisemna
 człowiek. braterstwa wszystkich ludzi " poda motywację braterstwa wszystkich ludzi
" rozumie, że Chrystus jest odzwierciedleniem prawdzi- " poda przykłady, jak szanuje Boży obraz w sobie i w drugim człowieku
wego człowieka " poda, jak wprowadza jedność między ludz
mi
" pamięta, że Bóg stworzył człowieka " odróżni pojęcie duszy od ducha " obserwacja uczest-
" wskaże i pamięta wersety Rdz 2,4-8 " wyjaśni, na czym polega jedność duszy i ciała w człowieku nicząca
8. Człowiek
" zdefiniuje pojęcia: człowiek, dusza, duch " omówi przymioty świadczące o duchowości człowieka oraz czynniki, które na " wypowiedzi ustne
 jednością ciała
X " wymieni przymioty świadczące o duchowości człowie- nią wpływają
i duszy  dwa
ka " opisze, jak troszczy się o czystość i świętość własnej duszy (o harmonijny rozwój
w jednym.
ducha i ciała)
" wskaże, jak przygotowuje się do życia wiecznego
" poda definicję Opatrzności Bożej " wyjaśni, na czym polega Opatrzność Boża " obserwacja uczest-
" pamięta teksty biblijne o opiece Boga nad światem " potrafi zinterpretować teksty biblijne i naukę Kościoła na temat Opatrzności Bożej nicząca
9. Pod skrzy- " przyjmuje prawdę, że Bóg szanuje wolność każdego " opisze przejawy Bożej Opatrzności w ludzkim życiu " wypowiedzi ustne
dłami Bożej X człowieka " wskaże w Piśmie św. teksty mówiące o Opatrzności Bożej " praca pisemna
Opatrzności. " rozumie, że Bóg stworzył świat niejako  w drodze do " uzasadni, że warto ufać Bogu w trudnych sytuacjach
ostatecznej doskonałości, niepozbawiony wpływów zła " poda, jak zawierza swe życie Opatrzności Bożej na wzór Jezusa
" rozumie sens wiary w Opatrzność Bożą " opisze, jak współpracuje z Bogiem w realizacji Bożego zamysłu
" rozumie, kim jest Jezus " wyjaśni imiona i określenia Jezusa Chrystusa " obserwacja uczest-
" pamięta, co oznacza imię  Jezus i przydomek  Chry- " uzasadni, dlaczego nazywamy Go Panem nicząca
10. Jednorodzo-
stus " opisze pochodzenie Jezusa i cel Jego misji " wypowiedzi ustne
ny Syn Boga X
" rozumie boskie i ludzkie pochodzenie Jezusa " opisze, jak oddaje cześć Jezusowi i składa o Nim świadectwo
 Boży Jedynak.
" rozumie, dlaczego Jezus przyszedł na ziemię " uzasadni, dlaczego każdy wierzący powinien uznać Jezusa za swojego Pana
i ZbawcÄ™
11. Jezus " rozumie tajemnicę i sens wcielenia " wyjaśni, w jaki sposób Syn Boży stał się człowiekiem " obserwacja uczest-
 Owoc tajem- " rozumie, że Jezus jest prawdziwym Bogiem i człowie- " rozróżni między boską a ludzką naturą Jezusa nicząca
nicy słuchania. kiem " wyjaśni, dlaczego Bóg wybrał Maryję na Matkę Jezusa " wypowiedzi ustne
 Począł się z X " wskaże teksty biblijne mówiące o wcieleniu (J 1,14) " opisze rolę, jaką Matka Boża odegrała w tajemnicy wcielenia " praca pisemna
Ducha Święte- " rozumie, że Jezus jest jedynym pośrednikiem między " uczestniczy w misterium Bożego Narodzenia
go i narodził z Bogiem i ludz
mi " poda, jak można okazać wdzięczność Bogu za tajemnicę wcielenia
Maryi Panny . " określi, jak naśladuje Maryję w posłuszeństwie woli Bożej
" wymieni historyczne fakty dotyczące pojmania i śmier- " opisze fakty dotyczące śmierci Jezusa " obserwacja uczest-
12. Ofiara zło-
ci Jezusa Chrystusa " wyjaśni, dlaczego Jezus umarł za nas na krzyżu nicząca
żona i przyjęta
" poda definicję odkupienia " wyrazi tajemnicę śmierci Jezusa w formie literackiej lub plastycznej " wypowiedzi ustne
 Jezus umiera XI
" pamięta biblijny opis męki i śmierci Jezusa Chrystusa " uzasadni, że uczestnictwo w nabożeństwach męki Pańskiej jest również odwza- " praca pisemna
za nasze grze-
" wymieni przyczyny śmierci Jezusa Chrystusa jemnieniem miłości Jezusa Chrystusa
chy.
" daje świadectwo Chrystusowi w swoim środowisku
16
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
13. Ludzkie " rozumie, że Jezus umarł za nas na krzyżu " wyjaśni, dlaczego Jezus umarł na krzyżu " obserwacja uczest-
oblicze Kalwarii " rozumie, na czym polega ofiara Chrystusa " omówi, w jaki sposób ofiara Chrystusa staje się dziś aktualna dla nas nicząca
 nasze udział XI " rozumie potrzebę  wzięcia krzyża i pójścia za Nim " określi swój udział w ofierze Chrystusa " wypowiedzi ustne
w ofierze Chry- " opisze, jak korzysta z owoców ofiary Jezusa Chrystusa
stusa. " poda przykłady, kiedy przyjmuje krzyż i idzie po śladach Jezusa
" wskaże teksty biblijne i liturgiczne na temat zmar- " opisze historyczne zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa " obserwacja uczest-
14. Wielka- twychwstania " wyjaśni, że zmartwychwstanie Chrystusa jest zapowiedzią naszego zmartwych- nicząca
nocny poranek " rozumie, że zmartwychwstanie jest dopełnieniem dzieła wstania " wypowiedzi ustne
 zmartwych- XI zbawienia " przygotuje komentarze do liturgii wielkanocnej " praca pisemna
wstanie Jezusa " pamięta treść  Exultetu " określi, jak wyznaje wiarę w zmartwychwstanie Chrystusa
Chrystusa " pamięta teksty pieśni wielkanocnych " poda, w jakich sytuacjach jest świadkiem Chrystusa zmartwychwstałego
" czynnie uczestniczy w liturgii Triduum Paschalnego
" zdefiniuje, kim jest Duch Święty " określi osobę Ducha Świętego " obserwacja uczest-
15. Osoba
" rozumie rolę Ducha Świętego w Kościele i własnym " wyjaśni Jego rolę w dziejach zbawienia nicząca
Ducha ÅšwiÄ™-
życiu " zaśpiewa hymn i sekwencję do Ducha Świętego " wypowiedzi ustne
tego  Boże XI
" wskaże teksty biblijne i liturgiczne dotyczące osoby " objaśni określenia i symbole Ducha Świętego
Tchnienie, które
Ducha Świętego " poda przykłady, kiedy kieruje się w życiu Jego natchnieniami
ożywia.
" poda określenia i symbole Ducha Świętego " poda, w jakich sytuacjach świadczy wobec innych o roli Ducha Świętego
" zdefiniuje pojęcie  Kościół " opisze historię powstawania Kościoła " obserwacja uczest-
16. Kościół " wymieni nazwy i obrazy Kościoła " wyjaśni rolę Kościoła w zbawieniu nicząca
w zamyśle " wymieni etapy powstawania Kościoła " scharakteryzuje różne formy przynależności do Kościoła " wypowiedzi ustne
i planach Bo- XI " opisze, jak identyfikuje się z Kościołem " wyjaśni zasadę  poza Kościołem nie ma zbawienia " praca pisemna
żych  pocią- " uzasadni, dlaczego ma obowiązek godnie reprezentować Kościół na zewnątrz
giem do nieba. " poda argumenty broniące Kościoła wobec zarzutów ze strony środowisk mu nie-
przychylnych
17. Tajemnica " zdefiniuje pojęcie misterium Kościoła " uzasadni, że Kościół jest powszechnym sakramentem zbawienia " obserwacja uczest-
zjednoczenia " wymieni podstawowe wymiary Kościoła (widzialny " scharakteryzuje podstawowe wymiary Kościoła nicząca
ludzi z Bogiem i duchowy) " wyjaśni, czym są i czemu służą charyzmaty " wypowiedzi ustne
XI
 Kościół wi- " rozumie, na czym polega tajemnica zjednoczenia ludzi " określi, kiedy pozostaje znakiem i narzędziem Kościoła " praca pisemna
dzialny i niewi- z Bogiem w Kościele i przez Kościół " poda, jak buduje jedność Boga i ludzi z Kościołem i przez Kościół
dzialny. " rozumie, że jest w Kościele podmiotem " poda, jak korzysta z charyzmatów dla dobra Kościoła
" rozumie, co to znaczy, że Kościół jest jeden i święty " uzasadni, że Kościół jest apostolski " obserwacja uczest-
18. Cztery wy-
" rozumie, na czym polega powszechność Kościoła " potrafi posługiwać się argumentami w obronie Kościoła nicząca
miary Kościoła
" rozumie, że parafia jest podstawową komórką Kościoła " określi, jak troszczy się o jedność i świętość Kościoła " wypowiedzi ustne
  jeden, święty, XII
powszechnego " określi, jak angażuje się w misyjną działalność Kościoła " praca pisemna
powszechny
" poda przykłady sprzeciwu wobec przejawów wrogości, niezgody i rozłamu wśród
i apostolski .
ludzi
Klasa II
17
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" wskaże fakty historyczne co do pochodzenia hierar- " opisze hierarchiczną strukturę Kościoła " obserwacja uczest-
chicznej struktury Kościoła " omówi zadania i posłannictwo hierarchii Kościoła nicząca
19. Hierarchicz- " wymieni zadania hierarchii kościelnej " określi miejsce i rolę świeckich w Kościele " wypowiedzi ustne
na struktura XII " rozumie istotę potrójnego wymiaru misji Kościoła (na- " wyjaśni, na czym polega udział chrześcijan w potrójnej misji Kościoła " praca pisemna
Kościoła. uczania, uświęcania i rządzenia) " opisze, jak uczestniczy w potrójnej misji Kościoła
" wymieni przedstawicieli lokalnej hierarchii Kościoła " określi, jak okazuje szacunek dla swoich zwierzchników i modli się za nich
" zreferuje swój udział w działaniach Kościoła lokalnego
" wymieni ruchy i grupy religijne działające w Kościele " scharakteryzuje działalność wybranych ruchów religijnych Kościoła " obserwacja uczest-
katolickim " krytycznie oceni braki duszpasterskie Kościoła nicząca
" wymieni organizacje Kościoła służące pomocą osobom " odróżni cel i sposoby działania Kościoła (zbawienie, pełny rozwój osobowy czło- " wypowiedzi ustne
pokrzywdzonym przez sekty i ich rodzinom (Domini- wieka) od działania sekt (zniewolenie i degradacja osobowości)
20. Ruchy reli-
kański Ośrodek Informacji o Nowych Ruchach Religij- " odróżni charytatywną działalność Kościoła od  dobroczynnych sposobów wer-
gijne XII
nych i Sektach) bunku do sekt
w Kościele.
" wymieni powody, dla których ludzie odchodzą od Ko- " poda, jak wykazuje odpowiedzialność za własny rozwój duchowy
ścioła i wstępują do sekt " opisze, w jakich sytuacjach wykazuje wrażliwość na stany kryzysowe, przeżywa-
" wymieni różnice w działalności między grupami ko- ne przez kolegów
ścielnymi a sektami
" pamięta i rozumie rady ewangeliczne jako propozycje " scharakteryzuje poszczególne rodzaje życia poświęconego Bogu " obserwacja uczest-
dla życia ewangelicznego " wyjaśni znaczenie i wartość rad ewangelicznych w życiu każdego chrześcijanina nicząca
21. Życie kon- " wymieni różne rodzaje życia osób konsekrowanych i osób konsekrowanych " wypowiedzi ustne
I
sekrowane. " rozumie istotę życia konsekrowanego " uzasadni wartość życia konsekrowanego " praca pisemna
" wskaże, kiedy kieruje się w życiu radami ewangelicznymi
" uzasadni, dlaczego należy się modlić o gotowość poświęcenia się dla Boga
22. Laikat i jego " zdefiniuje pojęcia: laikat, świeccy w Kościele " określi uczestnictwo świeckich w misji kapłańskiej, prorockiej i królewskiej " obserwacja uczest-
rola w budowa- " wymieni zadania ludzi świeckich w Kościele Chrystusa nicząca
niu wspólnoty " rozumie konieczność zaangażowania laikatu we wspól- " scharakteryzuje zadania świeckich w Kościele i w świecie " wypowiedzi ustne
I
Kościoła  żywe notach eklezjalnych i w świecie " omówi prawa i obowiązki ludzi świeckich względem Kościoła
kamienie Boże- " określi, jakie podejmuje działania na rzecz wzrostu królestwa Bożego w świecie
go Kościoła. " czynnie uczestniczy w młodzieżowych grupach apostolskich
" wskaże podstawowe teksty biblijne i dokumenty Ko- " opisze udział Maryi w dziele odkupienia " obserwacja uczest-
23. Maryja
ścioła mówiące o posłannictwie Maryi " scharakteryzuje sposoby oddawania czci Matce Bożej nicząca
i Jej obecność
I " rozumie rolę Maryi w życiu Chrystusa i Kościoła " określi, jak naśladuje Maryję w swoim życiu " wypowiedzi ustne
w życiu wier-
" rozumie, że Maryja  jest naszą Matką w porządku łaski " uzasadni, że Maryja nadal, choć jest w niebie, pełni swą macierzyńską rolę wobec
nych.
" wymieni formy kultu maryjnego uczniów Chrystusa i członków Kościoła.
" rozumie, że Symbol apostolski łączy wiarę w odpusz- " potrafi zinterpretować wersety J 20,22-23 " obserwacja uczest-
24. Wiara w
czenie grzechów z wiarą w Ducha Świętego " wyjaśni, że chrzest jest pierwszym i podstawowym sakramentem odpuszczenia nicząca
odpuszczenie
" rozumie, że chrzest jest pierwszym i podstawowym grzechów " wypowiedzi ustne
grzechów   Bo I
sakramentem odpuszczenia grzechów " wyjaśni, na czym polega władza odpuszczania grzechów i kto nią dysponuje
wiele umiłowa-
" rozumie, że zwyczajnym środkiem odpuszczania grze- " uzasadni, że w odpuszczaniu grzechów ujawnia się dobroć Boga
Å‚a .
chów w Kościele jest sakrament pokuty
18
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" rozumie, że zmartwychwstanie Chrystusa jest podstawą " potrafi zinterpretować werset J 11,25 " obserwacja uczest-
wiary chrześcijańskiej (1 Kor 15,14) " wykaże różnice między zmartwychwstaniem a reinkarnacją nicząca
25. Wiara w " rozumie, że zmartwychwstanie Chrystusa jest zapowie- " wyjaśni, czym jest zmartwychwstanie, kto ma zmartwychwstać, w jaki sposób i kiedy " wypowiedzi ustne
zmartwychwsta- I dzią naszego zmartwychwstania " wyjaśni chrześcijański sens śmierci jako ostatniego etapu do nieba, a nie w pustkę
nie. " rozumie, że przez chrzest już teraz uczestniczymy i nicość
w zmartwychwstaniu Chrystusa " uzasadni, dlaczego wierzy w zmartwychwstanie powszechne
" poda argumenty za odrzuceniem reinkarnacji
" zdefiniuje pojęcia: sąd szczegółowy, sąd ostateczny, " wyjaśni różnice między sądem szczegółowym i ostatecznym " obserwacja uczest-
niebo, piekło, czyściec " opisze drogi prowadzące do nieba nicząca
26. Cztery " rozumie, że każdy człowiek (w swojej duszy nieśmier- " streści przypowieść o bogaczu i A
azarzu (A
k 16,19-31) " wypowiedzi ustne
prawdy osta- telnej) otrzyma na sądzie szczegółowym, bezpośrednio " potrafi zinterpretować słowa modlitwy kapłana  Panie, nie dozwól mi nigdy odłą- " praca pisemna
teczne  wiara II po śmierci, wieczną zapłatę od Chrystusa  Sędziego czyć się od Ciebie
w życie bez żywych i umarłych " uzasadni wiarę w sąd ostateczny i życie wieczne
końca. " rozumie, że życie wieczne zależy od życia na ziemi " poda przykłady, kiedy poleca siebie i zmarłych miłosierdziu Bożemu
" rozumie, że wieczną nagrodą będzie niebo, a karą piekło
" rozumie, że końcowym oczyszczeniem jest czyściec
II. Moja modlitwa
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" zdefiniuje pojęcie modlitwy " wyjaśni, że modlitwa jest  wzniesieniem duszy do Boga i prośbą skierowaną do " obserwacja uczest-
27. Modlitwa da- " rozumie, że modlitwa jest darem Boga, przymierzem, Niego o stosowne dobra nicząca
rem Boga   Daj II komunią z Bogiem " wyjaśni, że modlitwa jest darem Boga, przymierzem, komunią z Bogiem " wypowiedzi ustne
mi się napić . " pamięta wydarzenie biblijne z Samarytanką przy studni " formułuje własną modlitwę
Jakubowej (J 4,6nn) " opisze, jak inspirować innych do pogłębionej modlitwy
" wymieni rodzaje modlitwy (błogosławieństwo, adoracja, " scharakteryzuje poszczególne rodzaje modlitwy " obserwacja uczest-
modlitwa błagalna, wstawiennicza, dziękczynna, uwiel- " wyjaśni, na czym polegają poszczególne formy modlitwy nicząca
28. Rodzaje bienia) " ułoży własne modlitwy w różnych formach " wypowiedzi ustne
i formy modli- III " wymieni formy modlitwy (modlitwa ustna, rozmyślanie, " poda przykłady modlitwy w różnych formach " praca pisemna
tewne. kontemplacja) " inspiruje innych do wspólnej modlitwy
" wskaże w Piśmie św. wybrane teksty modlitw
" pamięta modlitwy Jezusa i Kościoła
" rozumie, że modlitwa jest przekraczaniem samego siebie " scharakteryzuje arcykapłańską modlitwę Jezusa jako wzór modlitwy chrześcijań- " obserwacja uczest-
29. Drogi modli-
i wchodzeniem w Boga skiej niczÄ…ca
twy  zmierzanie
III " wskaże w Ewangelii arcykapłańską modlitwę Jezusa (J 17) " omówi treść homilii papieskich na temat modlitwy " wypowiedzi ustne
do jednego mo-
" rozumie, że właściwą postawą wobec trudności w mo- " poda przykłady, kiedy słucha Boga, ufa Mu i oddaje Mu siebie " praca pisemna
rza.
dlitwie jest czuwanie i prostota serca " opisze, jak pokonuje napotykane trudności w modlitwie
Klasa II
19
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
30.  Abyśmy " rozumie, że modlitwa  Ojcze nasz jest przylgnięciem " wyjaśni, że modlitwa Pańska jest  streszczeniem całej Ewangelii " obserwacja uczest-
byli razem do Boga, ogarniającym wszystkich ludzi " wyjaśni, że jest to modlitwa Chrystusa i modlitwa Kościoła nicząca
 wspólnotowy III " rozumie, że odmawiający modlitwę Pańską tworzą " uzasadni, że trwając na modlitwie upodobniamy się do Jezusa " wypowiedzi ustne
wymiar modli- wspólnotę dzieci Bożych " poda przykłady osób o pokornym i ufnym sercu
twy Pańskiej.
" wymieni siedem próśb zawartych w modlitwie  Ojcze " scharakteryzuje każdą z siedmiu próśb modlitwy Pańskiej " obserwacja uczest-
nasz " uzasadni, że modlitwa Pańska zobowiązuje nas do troski o potrzeby innych nicząca
30a. Siedem " poda przykłady ludzkich potrzeb, które te prośby " uzasadni, że modlitwa Pańska zobowiązuje nas do przebaczania naszym wino- " wypowiedzi ustne
próśb w modli- III uwzględniają wajcom
twie Pańskiej. " poda, jak troszczy się o świętość Bożego imienia " opisze, jak realizować wolę Boga w swoim życiu
" poda przykłady kierowanych do Boga próśb o zaspokojenie materialnych i du-
chowych potrzeb własnych i cudzych
" wskaże teksty z Ewangelii zobowiązujące chrześcijanina " potrafi zinterpretować Chrystusową postawę i naukę wobec cierpiących " obserwacja uczest-
do działań na rzecz cierpiących " scharakteryzuje działalność parafialnych komórek Caritas nicząca
31. Cierpienie
" poda motywy działalności charytatywnej " wymieni problemy najbliższego środowiska (w rodzinie, szkole, sąsiedztwie) " wypowiedzi ustne
prowadzi do
" wymieni potrzeby różnych osób we własnym środowi- " poda, jak poszukiwać dróg ich rozwiązania " praca pisemna
życia  chrze- IV
sku " opisze sytuacje, gdy chętnie oferował swoją pomoc innym
ścijanin wobec
" poda przykłady wspomagania potrzebujących " włącza się czynnie w działalność Caritasu
cierpienia.
" opisze, jak inspiruje innych do działań na rzecz ubogich w ramach wolontariatu
" poda przykład sytuacji, gdy z wdzięcznością przyjął pomoc innych
III. Wspólnotowy wymiar mojego Kościoła
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
32. Liturgia " zdefiniuje pojęcia: brewiarz, laudesy, nieszpory " potrafi uzasadnić wartość modlitwy porannej i wieczornej Kościoła " obserwacja uczest-
uświęcania czasu " rozumie, że odmawianie nieszporów i laudesów " potrafi posługiwać się edycją brewiarza dla świeckich nicząca
IV
 nieszpory jest uczestnictwem w modlitwie Kościoła zmierza- " wypowiedzi ustne
i jutrznia. jącej do uświęcania czasu
" zdefiniuje, czym jest sakrament pokuty i pojedna- " ułoży rachunek sumienia dla siebie i dla innych " obserwacja uczest-
33. Sakrament
nia " określi trudności związane z przeżywaniem sakramentu pokuty nicząca
uzdrawiajÄ…cej
IV " wymieni akty penitenta i spowiednika " opisze, jak poszukuje rozwiązania trudności związanych ze spowiedzią " wypowiedzi ustne
miłości  pokuta
" wymieni owoce i skutki sakramentu pokuty i po- " dzieli się pozytywnym doświadczeniem, wynikającym z przeżycia sakramentu poku- " praca pisemna
i pojednanie.
jednania ty i pojednania
20
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" zdefiniuje pojęcie ekumenizmu " opisze, jak budować wspólnotę w najbliższym otoczeniu " obserwacja uczest-
" rozumie, na czym polega dramat podziałów " opisze genezę podziałów wśród chrześcijan nicząca
34. Popękane
w świecie chrześcijańskim " scharakteryzuje działalność ekumeniczną Kościołów chrześcijańskich " wypowiedzi ustne
arcydzieło  eku-
" poda przykłady wysiłków Kościoła, zmierzających " czynnie uczestniczy w liturgii ekumenicznej " praca pisemna
menizm nieustan- IV
do jedności (Tydzień Modlitw o Jedność Chrześci- " włącza się czynnie w przygotowanie Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan
nym dążeniem do
jan, spotkania pod znakiem Taizé) " uzasadni, dlaczego należy z szacunkiem odnosić siÄ™ do innych wyznaÅ„ chrzeÅ›cijaÅ„-
jedności.
skich
" poda przykłady angażowania się w budowanie wspólnoty szkolnej i klasowej
" wymieni najczęstsze z
ródła konfliktów między " omówi mechanizmy powstawania konfliktów i sposoby ich pokonywania " obserwacja uczest-
35. Nad przepa-
ludz
mi " uzasadni potrzebę służby wojskowej nicząca
ściami podziałów
" wymieni warunki usprawiedliwiające uprawnioną " wyjaśni, czym jest pacyfizm i dokona jego moralnej oceny " wypowiedzi ustne
 konflikty i spo- V
obronę z użyciem siły " poda przykłady, jak łagodzi konflikty w swoim środowisku " praca pisemna
soby ich rozwiÄ…-
" rozróżnia konflikty na tle międzynarodowym, et- " poda przykłady obrony pokrzywdzonych
zywania.
nicznym czy konflikty rodzinne, szkolne, osobiste
" wymieni dokumenty społecznej nauki Kościoła " uzasadni, że społeczne nauczanie Kościoła jest istotnym czynnikiem rozwoju osobo- " obserwacja uczest-
36. Społeczne
" rozumie znaczenie społecznego nauczania papieży wego i społecznego nicząca
nauczanie papie- V
" zreferuje wybrane społeczne dokumenty Kościoła " wypowiedzi ustne
skie.
" wymieni sytuacje, gdy modli się w intencji Papieża
37. Na ojczystej " poda liczbę i wymieni daty pielgrzymek Jana Paw- " potrafi zinterpretować ważniejsze przesłania papieskiego nauczania w Ojczyz
nie " obserwacja uczest-
ziemi  piel- ła II do Polski " wskaże wartość pielgrzymek papieskich dla narodu polskiego nicząca
grzymki Jana " wskaże na mapie miejsca pielgrzymek Jana Pawła II " opisze, jak inspiruje się w życiu i postępowaniu nauką Jana Pawła II " wypowiedzi ustne
V
Pawła II do Pol- " opisze spotkanie z Janem Pawłem II w najbliższej " wykazuje aktywność poznawczą w zgłębianiu pism Jana Pawła II " praca pisemna
ski oraz ich prze- miejscowości " z zaangażowaniem bierze udział w konkursach o życiu Jana Pawła II
słania.
" zdefiniuje pojęcia: kultura masowa  hedonistycz- " wyjaśni, dlaczego kultura masowa traci na wartości i uzasadni jej niszczycielski cha- " obserwacja uczest-
38. Kultura no- na (to, co ludziom siÄ™ podoba), kultura tworzenia rakter niczÄ…ca
śnikiem wartości V " rozumie, że kultura tworzenia jest matką arcydzieł " wyjaśni, dlaczego arcydzieła z czasem nabierają wartości " wypowiedzi ustne
duchowych. " uzasadni, dlaczego kultura tworzenia jest nośnikiem wartości duchowych " praca pisemna
" poda przykłady, jak otacza troską przedmioty i miejsca ukazujące kulturę tworzenia
" zdefiniuje pojęcia: sztuka, dzieło sztuki, arcydzieło " odróżni wartości od zagrożeń zawartych w reklamie oraz współczesnych środkach " obserwacja uczest-
" rozumie znaczenie sztuki dla rozwoju duchowego przekazu i potrafi je ocenić nicząca
39. Sztuka czy
człowieka " potrafi właściwie patrzeć na reklamę i umiejętnie korzystać z mediów " wypowiedzi ustne
kicz w służbie VI
" rozumie oddziaływanie obrazu na świadomość " dostrzega ukryty w reklamie podstępny zamiar manipulacji zachowaniem odbiorców " praca pisemna
komercji.
i podświadomość " uzasadni, dlaczego należy zachować wolność (dystans) wobec obrazów narzucanych
przez reklamÄ™
Klasa II
21
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" rozumie kulturotwórczą funkcję języka " odróżni żargon od języka literackiego " obserwacja uczest-
" rozumie potrzebę dbania o poprawność języka " oceni poprawność własnych wypowiedzi w szkole i w rozmowach towarzyskich nicząca
" rozumie rolę języka ojczystego w zachowaniu " opisze wartość języka ojczystego dla zachowania własnej tożsamości " wypowiedzi ustne
40. Język polski
tożsamości narodowej w okresie niewoli " określi rolę, jaką język polski odegrał w przeszłości
w historii i kultu-
VI " poda okresy, w których język polski był rugowany " opisze, jak dba o czystość języka ojczystego
rze  języki obce
z życia publicznego, a chroniony w rodzinie i ko- " uzasadni, dlaczego należy unikać obcych naleciałości w wypowiedziach
a język nasz.
ściele
" poda przykłady współczesnych zagrożeń dla czy-
stości języka polskiego
" zdefiniuje pojęcie świadectwa " opisze, w czym wyraża się życie chrześcijańskie " obserwacja uczest-
41. Światło w
" rozumie, co znaczy być świadkiem Chrystusa " opisze sytuacje wymagające postawy chrześcijańskiej nicząca
ciemności  świa-
w świecie " uzasadni, dlaczego chrześcijanin powinien być światłem dla innych " wypowiedzi ustne
dectwo życia VI
" rozumie, co to znaczy być światłem dla innych " poda, w jakich sytuacjach prezentuje postawę chrześcijanina w domu, szkole, grupie " analiza wytworów
chrześcijańskie-
rówieśników pracy ucznia
go.
" opisze, jak wykazuje troskę o dobre imię chrześcijanina w najbliższym otoczeniu
" zdefiniuje pojęcia: ojczyzna, region, mała ojczyzna " scharakteryzuje znaczenie ojczyzny w życiu chrześcijanina " obserwacja uczest-
42. Ojczyzna " wskaże teksty papieża na temat zjednoczonej Euro- " uzasadni, że Europa powinna być ojczyzną ojczyzn i wspólnotą ducha nicząca
wspólnotą wspól- VI py i pamięta ich treść " poda argumenty, dlaczego czuje się dumny, że jest Polakiem " wypowiedzi ustne
not. " opisze, jak angażuje się na rzecz budowania  małej Ojczyzny
" wymieni przykłady, kiedy prezentuje postawę patriotyczną
IV. Z wiarÄ… w roku liturgicznym
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" rozumie znaczenie Adwentu w życiu poszczególnych osób " wyjaśni, na czym polega tęsknota Boga za człowiekiem " obserwacja uczestni-
" wymieni dwa wymiary liturgicznego Adwentu " wyjaśni, na czym polega ludzka tęsknota za Bogiem cząca
43. Adwent  czas
" uczestniczy w roratach " wypowiedzi ustne
mierzony tęsknotą XII
" opisze, jak przygotowuje się do świąt Bożego Narodzenia " praca pisemna
i czuwaniem.
" określi, jak wyraża odpowiedzialność za swoje życie w perspektywie
spotkania z Chrystusem, który będzie sądził żywych i umarłych
" wymieni tradycje związane z Bożym Narodzeniem " wyjaśni symbolikę zwyczajów związanych z Bożym Narodzeniem " obserwacja uczestni-
44. Boże Naro- " rozumie pogłębioną prawdę o Bożej obecności w codziennym " uzasadni, że Boże Narodzenie może trwać cały rok cząca
dzenie  nie tylko XII życiu " poda przykłady, kiedy z zaangażowaniem podejmuje działanie na " wypowiedzi ustne
tradycja. rzecz głębokiego przeżywania świąt Bożego Narodzenia przez siebie i
innych
22
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" rozumie, na czym polega miłosierdzie Boże " scharakteryzuje, na czym polega szukanie grzeszników przez miłosier- " obserwacja uczestni-
" pamięta teksty biblijne, podkreślające miłosierdzie Boga nego Boga cząca
45. Wielki Post
" rozumie sens przeżywania Wielkiego Postu " scharakteryzuje, na czym polega szukanie Boga " wypowiedzi ustne
 Bóg szuka
III " potrafi zinterpretować teksty biblijne o Bożym miłosierdziu " praca pisemna
grzesznego czło-
" opisze, jak wyraża wdzięczność Bogu za przebaczanie grzechów i
wieka.
łaskę nawrócenia
" opisze, jak przygotowuje się do owocnego przeżycia Wielkanocy
" wymieni najważniejsze prawdy naszej wiary " opisze wydarzenie zmartwychwstania Pana Jezusa " obserwacja uczestni-
" rozumie prawdę o zmartwychwstaniu Jezusa " scharakteryzuje postawę ludzi względem zmartwychwstania cząca
46. Wielkanoc " poda okoliczności męki, śmierci i zmartwychwstania Jezusa " wyjaśni Chrystusowe:  błogosławieni, którzy nie widzieli, a uwierzyli " wypowiedzi ustne
IV
 Jezus żyje! " poda, jak okazuje wdzięczność za dar zbawienia " praca pisemna
" opisze, jak rozwija swoją wiarę, nadzieję i miłość
" wymieni sytuacje, kiedy jest świadkiem Chrystusa zmartwychwstałego
V. Moje korzenie, moja przeszłość (historia Kościoła)
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" pamięta daty rozbiorów i rozumie tło polityczne tych wy- " opisze rolę Kościoła w okresie rozbiorów " obserwacja
darzeń " scharakteryzuje życie i działalność arcybiskupa S. Felińskiego i R. Traugutta uczestnicząca
47. Kościół kato-
" wymieni zagrożenia dla Ojczyzny ze strony zaborców " uzasadni, dlaczego czuje się dumny, że jest Polakiem " wypowiedzi
licki w Polsce w IX
" uzasadni, dlaczego należy z szacunkiem odnosić się do historii własnego ustne
czasie rozbiorów.
narodu " praca pisemna
" zreferuje, jak zgłębia wiedzę dotyczącą historii narodowej
" wymieni pozytywistyczne prądy negatywnie nastawione " określi pozytywną rolę Kościoła wobec kwestii robotniczej " obserwacja
do Kościoła " scharakteryzuje przesłanie encykliki RN uczestnicząca
48. Kościół a laic-
" zdefiniuje pojęcia: kwestia robotnicza, proletariat, komu- " scharakteryzuje życie i działalność  ludzi Kościoła " wypowiedzi
kie nurty pozytywi- X
nizm, socjalizm, pozytywizm " uzasadni, dlaczego bezrobotnym należy się szacunek ustne
styczne.
" rozumie, na czym polegała rewolucja przemysłowa " określi wartość nauczania Kościoła w kwestii społecznej
" wymieni zakres działalności Kościoła w kwestii społecznej " zreferuje, jak angażuje się w pomoc bezrobotnym
" wymieni organizacje katolickie czasu międzywojennego " scharakteryzuje działalność św. Maksymiliana Kolbego " obserwacja
(Sodalicje Mariańskie, Rycerstwo Niepokalanej, Akcja " opisze rolę ruchów katolickich uczestnicząca
49. Ruchy katolic-
Katolicka) " uzasadni potrzebę istnienia ruchów katolickich " wypowiedzi
kie jako odpowiedz

" wymieni osoby działające w obronie wiary (św. Maksymi- " scharakteryzuje postać S. Sedlaczka ustne
na zagrożenia ze XI
liana Kolbe, S. Sedlaczek) " opisze charyzmat wybranego ruchu katolickiego
strony ruchów ate-
" wymieni zagrożenia dla Kościoła płynące ze strony maso- " daje świadectwo swojej przynależności do ruchu katolickiego
istycznych.
nerii
" wymieni zagrożenia ze strony komunizmu
Klasa II
23
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" rozumie pojęcie eksterminacji " opisze rolę Kościoła w zakresie obrony przed eksterminacją " obserwacja
" wymieni czynniki decydujące o eksterminacji ludności " scharakteryzuje działalność duchowieństwa broniącego ludność polską przed uczestnicząca
polskiej w czasie drugiej wojny światowej wyniszczeniem (listy pasterskie kard. Sapiechy i Hlonda) " wypowiedzi
50.  TwierdzÄ…
" wymieni działania Kościoła w obronie ludności polskiej " umotywuje potrzebę działań w obronie Ojczyzny ustne
nam będzie każdy XII
przed eksterminacją ze strony faszyzmu i stalinizmu " uzasadni, dlaczego należy z szacunkiem odnosić się do idei walki o polskość " praca pisemna
próg .
" wymieni wybitne postacie Kościoła, broniące Polaków " określi wartość ofiary z życia w obronie kraju
przed ludobójstwem (kard. A. Hlond, kard. A. Sapiecha, " opisze, jak angażuje się w działania patriotyczne
bł. ks. J. Pawłowski)
" zdefiniuje pojęcia: stalinizm, socjalizm " scharakteryzuje życie kard. S. Wyszyńskiego i ks. J. Popiełuszki " obserwacja
" pamięta tło historyczne czasu powojennego " uzasadni, dlaczego stalinizm był systemem zbrodniczym uczestnicząca
51.  Nie rzucim,
" wymieni zagrożenia płynące z ateistycznego systemu, " uzasadni potrzebę posiadania  własnego Westerplatte " wypowiedzi
Chryste, świątyń I
zwanego komunizmem " uzasadni, dlaczego negatywnie odnosi siÄ™ do stalinizmu i komunizmu ustne
Twych .
" wymieni osoby broniące Polaków przed stalinizmem " opisze, jak szanuje trud poniesiony w obronie wiary i Ojczyzny w okresie " praca pisemna
stalinizmu i socjalizmu
" wymieni znane ruchy religijne (Ruch Światło-Życie, neo- " opisze wybrany ruch religijny " obserwacja
katechumenat, skauting katolicki  Stowarzyszenie Har- " określi pozytywny wpływ ruchu na życie parafii i wierzących uczestnicząca
52. Duchowe odro- cerstwa Katolickiego Zawisza, szkolne koła Caritas, Opus " określi możliwości oddziaływania ruchów na Kościół " wypowiedzi
dzenie  współcze- II Dei, Focolari, Ogniska Światła i Miłości) " uzasadni potrzebę ich istnienia ustne
sne ruchy religijne. " zdefiniuje pojęcia: ruch, stowarzyszenie, organizacja " opisze, jak włącza się w działalność wybranego ruchu " praca pisemna
" poda z
ródła (przyczyny) powstania ruchów
" rozumie, że ruchy religijne to  kuz
nia liderów religijnych
" rozumie, co to znaczy kochać własny kraj " scharakteryzuje działalność apostolską Kościoła polskiego w Europie (np. " obserwacja
" dostrzega, że religijność Polaków znajduje naśladowców księża pracujący w Niemczech, Francji itp.) uczestnicząca
w innych krajach Europy (np.: łamanie się opłatkiem, " scharakteryzuje działalność apostolską Jana Pawła II dla Europy " wypowiedzi
święconka, piesze pielgrzymki) " ukaże rolę żywej wiary Kościoła polskiego dla życia Europejczyków ustne
53. Apostolski wy- " rozumie wartość tradycji dla kontynentu europejskiego " uzasadni, dlaczego czuje się dumny z faktu, że jest Polakiem i chrześcijani- " praca pisemna
miar działań Polski III " wymieni zagrożenia płynące z  unowocześniania nauki nem
w Europie. Kościoła (odrzucanie nauki papieża; akceptacja związków " opisze, jak dba o tradycje religijne we własnym środowisku
homoseksualnych, wolnych związków, aborcji, eutanazji, " poda argumenty krytyczne wobec prób  unowocześniania Kościoła
kapłaństwa kobiet)
" rozumie, dlaczego Europa Zachodnia z szacunkiem odnosi
się do dzieła Solidarności
" zdefiniuje pojęcia: Unia Europejska, Konstytucja Europej- " określi genezę powstania flagi Unii Europejskiej " obserwacja
ska " uzasadni, że Unia Europejska to wspólnota niepodległych państw uczestnicząca
" rozumie potrzebę istnienia Kościoła w Unii Europejskiej " wskaże wpływ dziedzictwa chrześcijańskiego na obraz Europy " wypowiedzi
54.  Europa wspól- " wymieni zagrożenia płynące z odrzucenia wartości chrze- " poda argumenty za zachowaniem tożsamości Polaka w zjednoczonej Europie ustne
IV
notą ducha . ścijańskich " uzasadni, dlaczego należy się szacunek wobec dziedzictwa chrześcijańskiego " analiza wy-
" wskaże wartości płynące z zachowania wiary chrześcijań- " uzasadni, dlaczego należy zgłębiać duchowy wymiar chrześcijańskiej Europy tworów pracy
skiej ucznia
" praca pisemna
24
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" zdefiniuje pojęcie konkordatu " uzasadni, dlaczego Kościół winien być niezależny " obserwacja
" rozumie potrzebę prawnych uregulowań sytuacji Kościoła " wykaże pozytywną rolę Kościoła w Unii uczestnicząca
w Unii " uzasadni potrzebę współdziałania Kościoła i Unii " wypowiedzi
55. Kościół w zjed- " rozumie potrzebę dialogu między Kościołem a Unią Euro- " opisze, jak docenia duchowy i kulturotwórczy wkład Kościoła w tworzenie ustne
V
noczonej Europie pejskÄ… i istnienie Unii " praca pisemna
" rozumie potrzebę zabezpieczenia Kościoła w wymiarze " uzasadni potrzebę materialnego wsparcia Kościoła przez państwa UE
materialnym " poda argumenty na rzecz dialogicznego charakteru Kościoła wobec Unii oraz
Unii wobec Kościoła
VI. Moja miłość w perspektywie wieczności
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" wie, czym jest śmierć w ujęciu chrześcijańskim " wykaże wyjątkowość chrześcijaństwa w pojmowaniu życia wiecznego " obserwacja
" zna teksty biblijne o życiu wiecznym " wyjaśni sens i wartość modlitwy za zmarłych uczestnicząca
" rozumie, jaka jest rola wiary w kontakcie z tajemnicą śmier- " uzasadni, dlaczego wierzy w życie wieczne i zmartwychwstanie " wypowiedzi
56. Kochać rów- ci " opisze, jak pogłębia swoje życie religijne ustne
nież po śmierci. " pamięta modlitwy za zmarłych " określi, jak kształtuje postawę nieustannego czuwania i bycia gotowym na " praca pisemna
" wymieni warunki odpustu, który może ofiarować za zmar- Boży sąd
Å‚ych
" poda, kiedy modli się za zmarłych
" wskaże teksty biblijne o końcu świata " uzasadni konieczność dobrego życia w każdym kolejnym dniu " obserwacja
" rozumie, co oznacza, że Pan Jezus  przyszedł, przyjdzie " scharakteryzuje potoczną i chrześcijańską wizję czasów ostatecznych uczestnicząca
57.  Najlepsze ciÄ…-
i przychodzi " potrafi zinterpretować teksty biblijne o końcu świata " wypowiedzi
gle przed nami ,
" rozumie permanentnÄ… potrzebÄ™  bycia gotowym (A
k 12,40) " zaśpiewa pieśni:  Archanioł Boży Gabriel ,  Marana tha ustne
czyli dobra nowina
" poda przykłady, kiedy dostrzega potrzebę czynienia dobra innym " praca pisemna
o końcu świata.
" opisze, jak przeżywa swoje życie w perspektywie radosnego oczekiwania
" poda, jak przygotowuje siÄ™ na paruzjÄ™
" zna swoje sukcesy i porażki w minionym okresie " potrafi wytyczyć sobie cele do osiągnięcia " obserwacja
" rozumie, że życiowe cele tworzą hierarchię " potrafi rozplanować cel ogólny na etapy pośrednie uczestnicząca
58. Twój najlepszy
" wie, że dążenie do wyższego celu przekłada się na codzien- " uzasadni, że czas jest nam darowany przez Boga " wypowiedzi
rok.
nÄ…, systematycznÄ… pracÄ™ " poda, jak planuje i stawia przed sobÄ… zadania ustne
" wskaże w swoim życiu sprawy mniej i bardziej ważne " określi, kiedy dziękuje Bogu za powierzony mu czas " praca pisemna
Klasa II
25
według uznania katechety
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" wymieni wspólnoty i ruchy, w których żyją osoby niepełno- " wyjaśni, jaka powinna być nasza postawa wobec osób upośledzonych " obserwacja
sprawne umysłowo " uzasadni, dlaczego te osoby są w społeczeństwie tak samo potrzebne, jak uczestnicząca
" rozumie, że ich godność i wartość jest taka sama, jak pełnosprawni " wypowiedzi
59.  Zobaczyć w w przypadku osób zdrowych " wymieni, czego możemy się nauczyć od takich osób ustne
nich człowieka " wie, na czym polega duchowe bogactwo ludzi z takim upo- " poda przykłady szacunku dla osób niepełnosprawnych umysłowo i otwarto- " praca pisemna
 piękno ludzi śledzeniem ści na nie
upośledzonych. " wie, jak należy się do nich odnosić " określi, jak uczy kolegów i koleżanki właściwego spojrzenia na tych na-
szych bliz
nich
" włącza się we wspólnoty działające na rzecz pomocy osobom niepełno-
sprawnym
" wymieni wymagania miłosierdzia, jakie postawił Chrystus " wyjaśni, dlaczego dzielenie się dobrami materialnymi należy połączyć " obserwacja
60.  Wyobraz
nia
(Mt 25,34-40) z aspektem duchowym uczestniczÄ…ca
miłosierdzia
" pamięta słowa Jana Pawła II o  wyobraz
ni miłosierdzia " określi własną hierarchię wartości duchowych i materialnych " wypowiedzi
 ukochać Chry-
" rozumie, na czym polega  wyobraz
nia miłosierdzia " włącza się aktywnie w pomoc osobom potrzebującym ustne
stusa w drugim
" wskaże sposoby wspierania ludzi oczekujących na pomoc " uzasadni, dlaczego nie należy się wstydzić swojego ubóstwa " praca pisemna
człowieku.
" opisze, jak szanuje kolegów z rodzin ubogich
" zna historię powstania litanii loretańskiej " wskaże treści biblijne zawarte w litanijnych określeniach Maryi " obserwacja
61. Maryja naszą " rozumie sens poszczególnych wezwań " wyjaśni istotę i przebieg nabożeństwa majowego uczestnicząca
Matką i Królową. " poda, kiedy oddaje cześć Maryi poprzez modlitwę, szcze- " opisze, jak rozszerza cześć Matki Bożej i propaguje nabożeństwo majowe " wypowiedzi
gólnie litanię loretańską ustne
" zna historię obrazu jasnogórskiego " wskaże różnice między sanktuarium jasnogórskim a innymi sanktuariami " obserwacja
62.  Panno Święta,
" rozumie rolę, jaką odgrywało w dziejach Polski sanktuarium maryjnymi i uzasadnić jego wyjątkowy charakter uczestnicząca
co Jasnej bronisz
na Jasnej Górze " wyjaśni patriotyczną rolę sanktuarium jasnogórskiego " wypowiedzi
Częstochowy...
" pamięta, czego dotyczyły śluby króla Jana Kazimierza " opisze, jak dąży do częstego oddawania czci Maryi ustne
 rola Maryi w
i śluby narodu polskiego z 1956 r. " określi, jak kształtuje w sobie postawę wdzięczności wobec Boga za obronę " praca pisemna
życiu narodu pol-
" opisze obronę Jasnej Góry na podstawie  Potopu H. Sien- Jasnej Góry
skiego.
kiewicza " poda, jak swoim życiem realizuje śluby jasnogórskie
" wyjaśni biblijne pojęcie  dobrych zawodów " określi cel ostateczny życia chrześcijańskiego " obserwacja
" przytoczy teksty św. Pawła na ten temat (1 Tm 6,12 i Flp " opisze, jak realizuje chrześcijańskie powołanie do świętości uczestnicząca
63. Wystąpić w
3,12-14) " uzasadni, dlaczego dba o rozwój życia duchowego, podejmując walkę " wypowiedzi
dobrych zawo-
" wskaże korzyści, jakie niesie sport, oraz wynikające z niego z przeciwnościami ustne
dach.
zagrożenia " poda przykłady okazywania szacunku wobec drugiego człowieka " praca pisemna
" przytoczy sylwetki godnych naśladowania sportowców
Klasa II
26
według uznania katechety
KLASA III  Z WIAR
NA PROGU MIA
OÅšCI
I. Na progu małżeństwa i rodziny
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
realizacji oceny
szczegółowe
Uczeń:
" rozumie, że człowiek pochodzi od Boga " wyjaśni, w czym się wyraża chrześcijańska wizja człowieka " obserwacja
" rozumie, że człowiek zraniony przez grzech  jest słaby " opisze sylwetkę chrześcijanina uczestnicząca
1. Chrześci-
" rozumie, że człowiek jest powołany do życia wiecznego " wykaże różnice między chrześcijańską i współcześnie proponowaną wizją człowie- " wypowiedzi
jańska wizja IX
ka ustne
człowieka.
" wymieni sytuacje, gdy daje świadectwo swojej wiary
" opisze, jak realizuje swoje chrześcijańskie powołanie
" zdefiniuje pojęcia: osoba, personalizm, godność osoby " określi rolę i wartość osoby w perspektywie jej powołania do życia wiecznego " obserwacja
ludzkiej " omówi kierunek personalizmu chrześcijańskiego i wartości decydujące o wielkości uczestnicząca
" wymieni czynniki decydujące o wielkości człowieka człowieka " wypowiedzi
2. Personalizm (godność, wolność, rozumność) " poda przykłady poszanowania godności własnej i drugich ustne
IX
chrześcijański. " wymieni rodzaje godności " opisze, jak wyraża wdzięczność Bogu za dar powołania do życia wiecznego " praca pisemna
" określi wartość wolności własnej i innych
" wymieni sytuacje, kiedy dokonuje odpowiedzialnych wyborów, zgodnych z chrze-
ścijańską godnością
" rozumie, co to znaczy kochać " określi, w czym przejawia się prawdziwa miłość wobec Boga i człowieka " obserwacja
" wymieni kochające go osoby (Boga i konkretnych ludzi) " opisze możliwości odpowiedzi człowieka na miłość Bożą uczestnicząca
3. Kocham
" rozumie, w czym przejawia się miłość Boga do człowie- " wskaże możliwości odpowiedzi na miłość innych " wypowiedzi
i jestem kocha- IX
ka " scharakteryzuje trudności w okazywaniu uczuć lub w ich przyjęciu ustne
ny.
" rozumie, że katecheza jest przyjęciem Bożej miłości " opisze, jak okazuje miłość najbliższym " praca pisemna
i możliwością odpowiedzi na nią " poda przykłady, jak odpowiada życiem religijnym na miłość Boga
" zdefiniuje pojęcia: powołanie, rodzina, rodzina chrześci- " scharakteryzuje poszczególne funkcje rodziny " obserwacja
4. Powołanie jańska " opisze podstawowe cechy rodziny chrześcijańskiej uczestnicząca
człowieka do " rozumie, że jednym z istotnych powołań jest powołanie " opisze biblijną wizję małżeństwa i rodziny " wypowiedzi
IX
życia w rodzi- do życia w rodzinie " uzasadni, dlaczego z szacunkiem odnosi się do rodziców ustne
nie. " wymieni funkcje i zadania rodziny " opisze, w jaki sposób przygotowuje się do założenia rodziny
" określi swoje miejsce, role i zadania w rodzinie " poda argumenty, dlaczego warto modlić się w intencji obecnej i przyszłej rodziny
" rozumie, że płciowość jest darem Boga " uzasadni, że płciowość wywiera wpływ na wszystkie sfery osoby ludzkiej, na jed- " obserwacja
" wymieni argumenty przemawiające za tym, że człowiek ność ciała i duszy uczestnicząca
został stworzony jako mężczyzna i kobieta " potrafi krytycznie odnieść się do poglądów podważających chrześcijańską wizję " wypowiedzi
5. Znaczenie
" rozumie wartość płciowości i jej celowość w życiu czło- płciowości ustne
płciowości w
IX wieka " opisze indywidualne i społeczne konsekwencje patologii płciowości " praca pisemna
życiu człowie-
" wymieni patologie płciowości " poda argumenty za akceptacją swojej płci
ka.
" uzasadni, dlaczego należy z szacunkiem odnosić się do osoby płci przeciwnej
" uzasadni dezaprobatę wobec poglądów patologicznych w dziedzinie płciowości
" opisze, jak wyraża wdzięczność Bogu za dar płciowości
Klasa III
27
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
realizacji oceny
szczegółowe
Uczeń:
" zdefiniuje pojęcie miłości " odróżni miłość prawdziwą od pseudomiłości " obserwacja
" wymieni cechy prawdziwej miłości w aspekcie chrześci- " scharakteryzuje postawy i zachowania zagrażające miłości małżeńskiej uczestnicząca
6. Miłość jańskim (1 Kor 13,1-13) " potrafi krytycznie ocenić obraz  miłości kreowanej przez media " wypowiedzi
fundamentem " rozumie wartość  węzła małżeńskiego " poda argumenty za szacunkiem wobec  węzła małżeńskiego ustne
IX
więzi małżeń- " wymieni drogi prowadzące do pełnej miłości małżeń- " określi wartość małżeństwa " praca pisemna
skiej. skiej " opisze, jak podejmuje pracę nad sobą w aspekcie budowania miłości małżeńskiej
" wymieni zagrożenia dla miłości małżonków w czasie przyszłym
" poda argumenty za odrzuceniem błędnej koncepcji miłości małżeńskiej
" zdefiniuje pojęcia: małżeństwo, wspólnota " scharakteryzuje małżeństwo jako wspólnotę życia i miłości " obserwacja
" rozumie, że małżeństwo jest wspólnotą życia i miłości " wykaże wpływ wartości podstawowych na trwałość małżeństwa uczestnicząca
" wymieni warunki zawarcia sakramentu małżeństwa " scharakteryzuje wykroczenia przeciw godności małżeńskiej " wypowiedzi
7. Małżeństwo
" rozumie, że podstawą aksjologiczną małżeństwa jest " poda argumenty za akceptacja aksjologicznej podstawy małżeństwa ustne
jako wspólnota X
miłość, wierność, odpowiedzialność i nierozerwalność " podda krytyce wykroczenia przeciw godności małżeńskiej
życia i miłości.
" wymieni wykroczenia przeciw godności małżeńskiej " opisze, jak angażuje się w budowanie więzi własnej rodziny w perspektywie rodzi-
(cudzołóstwo, rozwód, kazirodztwo, wolny związek, ny przyszłej
poligamia) " uzasadni, dlaczego warto modlić się w intencji przyszłego współmałżonka
8. W stronę " zdefiniuje pojęcie konfliktu " scharakteryzuje sposoby zapobiegania konfliktom " obserwacja
drugiego czło- " wymieni z
ródła konfliktów w rodzinie " scharakteryzuje sposoby rozwiązywania konfliktów w małżeństwie i rodzinie uczestnicząca
wieka  kon- X " wymieni skutki konfliktów w rodzinie " potrafi rozwiązywać konflikty " wypowiedzi
flikty " wymieni sposoby ich rozwiązywania " opisze, jak zapobiega konfliktom w rodzinie i angażuje się na rzecz ich rozwiązywa- ustne
w rodzinie. nia " test
" rozumie, że jednym z celów małżeństwa jest płodność " opisze postawy rodzicielskie sprzyjające przyjęciu nowego życia " obserwacja
9. Odpowie- " zdefiniuje pojęcie płodności " potrafi krytycznie odnieść się do postaw nieprzychylnych nowemu życiu uczestnicząca
dzialne rodzi- X " rozumie, na czym polega odpowiedzialne rodzicielstwo " poda argumenty za otwartością na płodność w perspektywie życia małżeńskiego " wypowiedzi
cielstwo. " określi wartość rodzin wielodzietnych ustne
" uzasadni, dlaczego należy modlić się w intencji swoich rodziców
" rozumie, że dziecko jest darem Boga i owocem ludzkiej " wyjaśni, dlaczego dziecko jest bezcennym darem Boga " obserwacja
miłości " uzasadni, dlaczego dziecko wymaga szczególnej opieki ze strony rodziny i społeczeństwa uczestnicząca
10. Dar życia, " wymieni zagrożenia godności i wolności dziecka (porno- " uzasadni, dlaczego dziecko ma prawo do życia w godności i miłości " wypowiedzi
jego wartość XI grafia, znęcanie się nad dziećmi) " właściwie oceni bezpłodność ustne
i obrona. " wymieni prawa i obowiązki dziecka w rodzinie i społe- " poda przykłady otwartości na młodsze rodzeństwo i inne dzieci
czeństwie " opisze, jak może stawać w obronie dzieci pokrzywdzonych
" poda argumenty za adopcją " opisze, jak dziękuje Bogu za dar życia
" zdefiniuje pojęcie Kościoła domowego " scharakteryzuje wspólnotę rodzinną jako Kościół domowy " obserwacja
" wskaże teksty biblijne i soborowe na temat rodziny " scharakteryzuje czynniki tworzące Kościół domowy uczestnicząca
11. Rodzina " wymieni, czynniki tworzące z rodziny Kościół domowy " określi, jak wyraża wdzięczność Bogu za dar wspólnoty rodzinnej " wypowiedzi
Kościołem XI (Eucharystia, wspólne świętowanie, wspólna lektura " opisze sytuacje, gdy tworzy atmosferę Kościoła domowego w rodzinnym świętowa- ustne
domowym. Pisma św., modlitwa) niu, rozmodleniu i życiu " praca pisemna
" poda argumenty za otwartością na potrzeby osób samotnych
" opisze, jak troszczy się o starszych i chorych członków rodziny
28
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
realizacji oceny
szczegółowe
Uczeń:
12. Ocalić " poda argumenty przemawiające za poszanowaniem osoby
" wymieni rodzaje manipulacji biomedycznych i potrafi je
ludzkość  ma- " scharakteryzuje zagrożenia wynikające z nowoczesnych badań
zdefiniować " obserwacja
nipulacje bio- " scharakteryzuje stanowisko Kościoła wobec manipulacji biomedycznych
" poda zagrożenia wynikające z manipulacji genetycznych, uczestnicząca
medyczne XI " uzasadni krytyczną ocenę wszelkich manipulacji wokół ludzkiego życia
biomedycznych itp. " wypowiedzi
i wynikające " uzasadni, dlaczego należy stawiać na pierwszym miejscu dobro człowieka
" rozumie stanowisko Kościoła wobec manipulacji biome- ustne
z nich zagro- " ocenia ludzkie poszukiwania w rozwiązywaniu problemów związanych z bezpłod-
dycznych
żenia. nością w świetle Ewangelii
" wymieni metody naturalnego planowania rodziny " opisze naturalny rytm płodności " obserwacja
13. Naturalne " wymieni argumenty za stosowaniem metod naturalnego " scharakteryzuje naturalne metody regulacji poczęć uczestnicząca
metody plano- XI planowania rodziny " uzasadni wartość stosowania metod naturalnych " wypowiedzi
wania rodziny. " wymieni owoce stosowania naturalnych metod w mał- " umiejscowi metody naturalne w naturze człowieka i Bożym planie ustne
żeństwie " wykazuje aktywność poznawczą w przyswajaniu wiedzy o metodach naturalnych " test wyboru
14. Antykoncep-
" uzasadni, że antykoncepcja jest sprzeczna z ekologicznym dążeniem człowieka
cja działaniem " obserwacja
" zdefiniuje pojęcia: ekologia, antykoncepcja " opisze zagrożenia płynące z antykoncepcji
antyekologicz- uczestniczÄ…ca
XI " wymieni zagrożenia płynące z antykoncepcji " uzasadni, że antykoncepcja jest sprzeczna z planem Boga wobec człowieka
nym i sprzecz- " wypowiedzi
" wymieni środki antykoncepcyjne i wczesnoporonne " podda krytyce promocję środków antykoncepcyjnych
nym z  Bożym ustne
" opisze, jak inspiruje innych do odrzucenia antykoncepcji
zamysłem .
" poda argumenty za świętością i nienaruszalnością poczętego życia
" zdefiniuje pojęcia: aborcja i środki wczesnoporonne
" przedstawi argumenty przeciw aborcji i środkom wczesnoporonnym
" rozumie, że człowiek jest osobą od chwili poczęcia
" opisze skutki aborcji w wymiarze indywidualnym i społecznym (fizyczne, psychicz-
" wymieni naukowe i religijne argumenty za poszanowa- " obserwacja
15. Niszczenie ne i duchowe)
niem życia uczestnicząca
poczętego ży- XII " poda argumenty za akceptacją życia od chwili poczęcia
" wymieni argumenty przeciw aborcji i środkom wczesno- " wypowiedzi
cia  aborcja. " uzasadni, dlaczego życiu ludzkiemu należy się szacunek
poronnym ustne
" opisze, jak broni ludzkiego życia i inspiruje do tego innych
" wymieni indywidualne i społeczne konsekwencje aborcji
" uzasadni negatywnÄ… postawÄ™ wobec praktyk aborcyjnych
" rozumie rozmiar problemu aborcji
" włącza się w duchową adopcję
" obserwacja
16.  Daję ci " rozumie, że życie w małżeństwie i rodzinie jest darem
" wykaże słuszność daru z siebie w codziennym życiu uczestnicząca
siebie  sens z siebie
XII " uzasadni potrzebę daru z siebie w ojcostwie i macierzyństwie " wypowiedzi
rodzicielskiego " rozumie, że dar z siebie przyczynia się do rozwoju oso-
" opisze, jak przygotowuje siÄ™ do bycia darem dla innych ustne
życia w darze. bowego człowieka
" praca pisemna
" zdefiniuje pojęcia: rozwód, separacja, orzeczenie o nie-
ważności małżeństwa " wyjaśni różnicę między rozwodem cywilnym a orzeczeniem o nieważności małżeń-
" obserwacja
17. Małżeń- " wymieni warunki zawarcia małżeństwa stwa
uczestniczÄ…ca
stwo w aspek- " wymieni przeszkody uniemożliwiające zawarcie sakra- " scharakteryzuje warunki i przeszkody do zawarcia małżeństwa
XII " wypowiedzi
cie prawa ka- mentu małżeństwa " służy innym pomocą w zrozumieniu, czym jest orzeczenie o nieważności małżeń-
ustne
nonicznego. " rozumie, że sakramentu małżeństwa udzielają sobie na- stwa
" praca pisemna
wzajem narzeczeni " pomaga innym zrozumieć różnicę między rozwodem a nieważnością małżeństwa
" pamięta słowa przysięgi małżeńskiej
Klasa III
29
II. Życie z ludz
mi i wśród ludzi
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" zdefiniuje pojęcie praw człowieka " potrafi zinterpretować podstawowe prawa człowieka " obserwacja uczest-
18. Prawa czło-
" wymieni kategorie (rodzaje) praw " wykaże związek między prawami człowieka a rozwojem osobowym i społecz- nicząca
wieka a rozwój
XII " wymieni podstawowe prawa człowieka nym " wypowiedzi ustne
jednostek i spo-
" rozumie znaczenie praw człowieka dla rozwoju indy- " opisze, jak respektuje podstawowe prawa człowieka i inspiruje do tego innych " praca plastyczna
łeczeństw.
widualnego i społecznego
" wymieni najważniejsze prawa rodziny " uzasadni potrzebę karty praw rodziny " obserwacja uczest-
" wymieni i rozumie istotę zagrożeń dla współczesnej " opisze genezę jej powstania nicząca
rodziny " scharakteryzuje podstawowe prawa rodziny " wypowiedzi ustne
19. Karta Praw
I " rozumie, że rodzina jest wielką wartością w ludzkim " potrafi odnieść prawa rodziny do rodzin w środowisku lokalnym " praca pisemna
Rodziny.
życiu " określi wartość rodziny
" opisze sytuacje, kiedy respektuje prawa poszczegól- " poda przykłady, jak przyczynia się do budowania pozytywnych więzi w rodzinie
nych osób w małżeństwie i rodzinie
" zdefiniuje pojęcie pracy " uzasadni, że praca jest dla człowieka, a nie człowiek dla pracy " obserwacja uczest-
" wymieni rodzaje pracy " scharakteryzuje najważniejsze przesłania encykliki  Laborem exercens nicząca
20. Istota pracy " rozumie cel i wartość ludzkiej pracy " umieści pracę w perspektywie życia wiecznego " wypowiedzi ustne
ludzkiej i jej I " rozumie związek ludzkiej pracy z rozwojem osobo- " uzasadni, że praca stanowi szansę samorealizacji " praca pisemna
wartość. wym i społecznym " poda argumenty za szacunkiem dla każdej ludzkiej pracy i osób ją wykonujących
" opisze, jak wypełnia swoje obowiązki w rodzinie i szkole
" uzasadni, dlaczego należy traktować swoją pracę jako etap na drodze do Boga
21. Rozwój " wymieni szanse i zagrożenia dla człowieka, jakie " scharakteryzuje szanse i zagrożenia ze strony współczesnej techniki dla rozwoju " obserwacja uczest-
techniki szansą niesie rozwój techniki człowieka nicząca
I
i zagrożeniem " rozumie zasadę, że nie człowiek służy technice, ale " wyjaśni zasadę pierwszeństwa człowieka wobec techniki " wypowiedzi ustne
dla człowieka. technika człowiekowi " opisze, jak wykorzystuje dobra techniki dla własnego rozwoju " praca pisemna
" wymieni zasady życia społecznego (dobro wspólne, " wyjaśni istotę zasad życia społecznego " obserwacja uczest-
solidarność, pomocniczość) " wskaże, jak zastosować poszczególne zasady w konkretnych sytuacjach życio- nicząca
22. Zasady ży-
II " rozumie istotÄ™ tych zasad wych " wypowiedzi ustne
cia społecznego.
" wskaże przykłady przestrzegania i nieprzestrzegania " poda przykłady, jak w swoim postępowaniu kieruje się zasadami życia społeczne- " praca pisemna
zasad życia społecznego go
" rozumie, że gospodarka i praca zawodowa muszą się " wyjaśni, dlaczego gospodarka i praca zawodowa muszą się kierować zasadami " obserwacja uczest-
kierować zasadami etyki etyki nicząca
" wymieni zasady etyczne wpływające na dobrą gospo- " omówi zasady etyczne organizujące życie gospodarcze zgodnie z wolą Stwórcy " wypowiedzi ustne
23. Etyka go- darkę " omówi przesłania płynące z nauki Kościoła dotyczące kwestii gospodarczych " praca pisemna
spodarcza II " rozumie, że podstawą sprawiedliwego ładu własno- " wyjaśni, jak zasada  bardziej być niż mieć może być realizowana we współcze-
i zawodowa. ściowego jest własność prywatna snych społeczeństwach
" rozumie zasadę  bardziej być niż mieć " opisze, jak w życiu szkolnym respektuje zasady etyczne i inspiruje innych do ich
przestrzegania
" poda przykłady, jak żyć zasadą  bardziej być niż mieć
30
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" zdefiniuje pojęcie dobra wspólnego " wyjaśni, jak należy korzystać z posiadanych dóbr " obserwacja uczest-
24. Tworzenie " rozumie, że dobro wspólne zakłada poszanowanie " potrafi umotywować swoje zaangażowanie na rzecz dobra wspólnego nicząca
dobra wspólne- osoby " uzasadni potrzebę czynnego uczestnictwa w życiu publicznym " wypowiedzi ustne
go chrześcijań- II " rozumie, że dobro wspólne domaga się dobrobytu " opisze, jak troszczy się o dobro wspólne w rodzinie, szkole i Ojczyz
nie " praca pisemna
skim obowiąz- społecznego i rozwoju społeczności " poda przykłady, gdy wprowadza zasadę solidarności
kiem. " rozumie, że dobro wspólne ma ścisły związek z poko- " wymieni sytuacje, kiedy pomnaża dobro wspólne i troszczy się o jego właściwe
jem (trwałość i bezpieczeństwo) wykorzystanie
" zdefiniuje pojęcie władzy " wyjaśni boskie pochodzenie władzy " obserwacja uczest-
" rozumie rolę władzy jako strażniczki porządku spo- " potrafi umotywować obowiązek posłuszeństwa wobec władzy nicząca
25. Władza i jej łecznego " wyjaśni, kiedy władza jest sprawowana w sposób prawowity " wypowiedzi ustne
społeczno- " rozumie, że władza ma obowiązek odwoływać się do " uzasadni, kiedy sam ma prawo odmówić posłuszeństwa władzy
III
chrześcijański porządku ustanowionego przez Boga " wyjaśni zasadę państwa praworządnego
wymiar. " pomaga sprawować władzę w grupach, w których funkcjonuje, starając się o jej
obiektywny osÄ…d
" opisze, kiedy sprzeciwia się nadużyciom w sprawowaniu władzy
" zdefiniuje pojęcie kultury " odróżni kulturę od subkultury " obserwacja uczest-
" rozumie istotÄ™ kultury w rozwoju indywidualnym " scharakteryzuje podstawowe wymiary kultury niczÄ…ca
26. Kultura i społecznym " wyjaśni duchowy wymiar kultury " wypowiedzi ustne
wyrazem warto- " wymieni czynniki, które ją tworzą " scharakteryzuje przykłady typowe dla polskiej kultury
III
ści duchowych " rozumie, że człowiek jest twórcą i odbiorcą kultury " uzasadni, że kultura polska, wierna prawdzie i Bogu, zorientowana jest na dobro
człowieka. " wymieni chrześcijańskie aspekty kultury człowieka
" poda przykłady, jak tworzy kulturę
" poda przykłady odpowiedzialnej selekcji prezentowanych mu wytworów kultury
" zdefiniuje pojęcie  kultura wolnego czasu " omówi możliwości pozytywnego wykorzystania czasu " obserwacja uczest-
27. Kultura " rozumie istotę czasu wolnego, który jest darem Boga " scharakteryzuje skutki nieumiejętnego wykorzystania rezerw czasu nicząca
wolnego czasu " wymieni możliwości wykorzystania czasu wolnego " odróżni twórcze wykorzystanie czasu od wykorzystania destruktywnego " wypowiedzi ustne
III
a rozwój ducho- w sensowny sposób " poda, kiedy wykorzystuje czas wolny do uwielbienia Boga i służby ludziom " praca pisemna
wy. " wymieni negatywne skutki nieumiejętnego wykorzy-
stania rezerw czasu
" zdefiniuje pojęcie kultury życia i kultury śmierci " scharakteryzuje  pragnienie Boga zobowiązujące do służby życiu " obserwacja uczest-
" rozumie, w czym się przejawia kultura życia " omówi czynniki służące kulturze życia nicząca
28. Kultura
" wymieni, co sprzyja życiu i co mu zagraża " omówi zagrożenia dla życia i wyjaśnić skąd pochodzą " wypowiedzi ustne
życia, kultura IV
" wymieni z
ródła zagrożeń dla życia " potrafi dokonać ewaluacji kultury życia i kultury śmierci " praca pisemna
śmierci.
" wskaże teksty biblijne promujące kulturę życia " opisze, jak popiera kulturę życia i wszystko, co służy życiu
" określi, jak odnosi się do zagrożeń dla życia
Klasa III
31
III. Miłość i wiara w moim życiu (katechezy dodatkowe)
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji
oceny
Uczeń:
" rozumie istotę modlitwy różańcowej " potrafi modlić się na różańcu " obserwacja uczest-
29. Tajemnice
" pamięta historię modlitwy różańcowej " omówi teksty biblijne, które streszczają poszczególne tajemnice z życia nicząca
światła  rola
" wymieni części i tajemnice różańca Jezusa i Maryi " wypowiedzi ustne
modlitwy różań- X
" wskaże teksty biblijne odpowiadające poszczególnym tajem- " umiejscowi treść tajemnic różańcowych w kontekście współczesnego życia " praca pisemna
cowej w ludzkim
nicom " zredaguje rozważanie do wybranej tajemnicy różańcowej
życiu.
" opisze, jak naśladuje w swoim życiu postawę Jezusa i Maryi
" rozumie, że wspólnota parafialna jest podstawową komórką " określi sposoby zaangażowania się świeckich w parafii " obserwacja uczest-
Kościoła powszechnego " określi zadania poszczególnych grup działających w parafii nicząca
30. Moje miejsce
" wymieni zadania świeckich w Kościele " przygotuje niedzielną liturgię " wypowiedzi ustne
we wspólnocie X
" wymieni grupy i wspólnoty działające w parafii " opisze, jak wyraża szacunek dla duszpasterzy
parafialnej.
" wymieni osoby odpowiedzialne za poszczególne dziedziny " angażuje się w działalność wybranej grupy parafialnej
życia parafialnego
" zdefiniuje pojęcie rekolekcji " uzasadni potrzebę rekolekcji w klasie maturalnej " obserwacja uczest-
31. Rekolekcje " poda miejsce i termin rekolekcji dla maturzystów " przygotuje reklamę rekolekcji maturalnych nicząca
dla maturzystów " rozumie potrzebę i wartość rekolekcji " opracuje wyznaczone zadanie do spełnienia " wypowiedzi ustne
X
 bliżej Boga " wymieni obowiązki do wypełnienia podczas rekolekcji (np. " z zaangażowaniem włącza się w przygotowanie rekolekcji " praca pisemna
i ludzi. przygotowanie śpiewnika, liturgii, harmonogram wspólnych " dzieli się owocami rekolekcji z innymi
spotkań...)
" rozumie rolę funkcjonowania kancelarii parafialnej " potrafi odpowiedzieć na pytania protokołu przedślubnego " obserwacja uczest-
" wymieni najważniejsze księgi parafialne " wyjaśni sens zapowiedzi przedślubnych nicząca
32. Z wizytÄ… w " wymieni dokumenty konieczne do zawarcia sakramentalnego " opisze i uzasadni wymagania stawiane rodzicom i rodzicom chrzestnym " wypowiedzi ustne
kancelarii para- XI małżeństwa " potrafi umotywować potrzebę funkcjonowania kancelarii parafialnej
fialnej. " zapozna się z protokołem przedślubnym " wyraża gotowość pełnienia funkcji chrzestnego
" wymieni wymagania stawiane rodzicom i rodzicom chrzest- " poda argumenty za koniecznością bliższego przygotowania się do sakra-
nym mentu małżeństwa
" zdefiniuje pojęcia: liturgia, rytuał rodzinny " omówi sposoby religijnego przeżywania wydarzeń i uroczystości rodzin- " obserwacja uczest-
" wymieni ważniejsze wydarzenia i uroczystości świętowane nych nicząca
33. Liturgia Ko-
w domu rodzinnym " przygotuje scenariusz wybranego wydarzenia czy uroczystości rodzinnej " wypowiedzi ustne
ścioła domowego XII
" poda religijne sposoby ich przeżywania " opisze, jak troszczy się o chrześcijański wymiar uroczystości rodzinnych " analiza wytworów
 rytuał rodzinny.
" poda przykłady inspirowania innych do tworzenia chrześcijańskiego kli- pracy ucznia
matu przeżywanych uroczystości i wydarzeń w rodzinie " praca pisemna
" zdefiniuje pojęcia: objawienie i objawienie maryjne " omówi wybrane objawienie maryjne " obserwacja uczest-
34. Odwiedziny " wymieni miejsca i czas objawień maryjnych " scharakteryzuje przesłania poszczególnych objawień maryjnych nicząca
Matki  treść " pamięta i rozumie treść objawień maryjnych " opisze indywidualne i społeczne owoce maryjnych objawień " wypowiedzi ustne
I
objawień maryj- " rozumie indywidualne i społeczne znaczenie tych objawień " praca pisemna
nych. " wymieni miejsca szczególnej opieki Maryi w najbliższym
otoczeniu
32
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji
oceny
Uczeń:
" wymieni wzorce osobowe, które go zachwycają " umiejscowi wzór osobowy i jego zachowanie w perspektywie życia wiecz- " obserwacja uczest-
" wymieni cechy, którymi powinien się odznaczać godny na- nego nicząca
śladowania wzór osobowy " dokona oceny wartości prezentowanych przez swojego idola " wypowiedzi ustne
" rozumie, że idealnym autorytetem jest dla chrześcijanina " scharakteryzuje cechy idealnego wzoru osobowego " praca pisemna
Chrystus " potrafi odnieść wzorce osobowe do osoby Jezusa Chrystusa
35. Autorytet,
I " uzasadni, dlaczego świadomie wybiera osobowe wzory do naśladowania
którego szukasz.
" poda argumenty za odrzuceniem idoli proponowanych przez świat
" opisze, jak naśladuje wzór osobowy Jezusa Chrystusa i stara się być wzo-
rem dla innych
" określi wartość modlitwy jako pomocy w stawaniu się osobowym wzor-
cem dla innych
" wymieni sakramenty święte " umiejscowi wzór osobowy i jego zachowanie w perspektywie życia wiecz- " obserwacja uczest-
" rozumie istotę sakramentów w życiu chrześcijanina nego nicząca
" wymieni trudności związane z przyjmowaniem sakramentów " dokona oceny wartości prezentowanych przez swojego idola " wypowiedzi ustne
" wymieni łaski płynące z przyjęcia poszczególnych sakramen- " scharakteryzuje cechy idealnego wzoru osobowego
36. Życie sakra- tów " potrafi odnieść wzorce osobowe do osoby Jezusa Chrystusa
mentalne chrze- II " uzasadni, dlaczego świadomie wybiera osobowe wzory do naśladowania
ścijanina. " poda argumenty za odrzuceniem idoli proponowanych przez świat
" opisze, jak naśladuje wzór osobowy Jezusa Chrystusa i stara się być wzo-
rem dla innych
" określi wartość modlitwy wobec trudności napotykanych w życiu własnym
i w życiu innych
" zdefiniuje pojęcie rachunku sumienia " scharakteryzuje wartości rzutujące na trwałość małżeńskiego szczęścia " obserwacja uczest-
" rozumie wartość rachunku sumienia " omówi zagrożenia dla życia par małżeńskich nicząca
" rozumie, na czym polega świętokradztwo podczas spowiedzi " przygotuje propozycje pytań do rachunku sumienia " wypowiedzi ustne
37. Przedmał- " wymieni płaszczyzny życia ludzi młodych najbardziej zagro- " przygotuje propozycje celebracji pokutnej z myślą o kursie przedmałżeń- " praca pisemna
żeński rachunek III żone grzechem skim
sumienia. " wymieni wartości rzutujące na trwałość małżeńskiego szczę- " wskaże wartość systematycznego rachunku sumienia w perspektywie życia
ścia małżeńskiego
" opisze, jak reaguje na niszczenie wartości decydujących o szczęściu mał-
żeńskim
" rozumie znaczenie własnej przeszłości oraz wagę teraz
niej- " potrafi ocenić własną przeszłość " obserwacja uczest-
szości jako czasu dokonywania wyborów " potrafi wyrazić swoje plany na przyszłość i dokonać ich oceny w świetle nicząca
" wymieni przestrzenie realizacji samego siebie poznanych prawd Bożych " wypowiedzi ustne
38. Wobec wybo- " rozumie konieczność wyboru w perspektywie szczęśliwej " zredaguje wezwania modlitwy dziękczynnej za czas miniony, z prośbą " praca pisemna
ru drogi życiowej IV przyszłości o dobry wybór dalszej drogi życiowej
 ku dojrzałości. " uzasadni, dlaczego warto dokonać oceny własnej przeszłości
" uzasadni, że teraz
niejszość jest czasem podejmowania decyzji warunkują-
cych przyszłość
" uzasadni, dlaczego warto planować swoją przyszłość w łączności z Jezusem
Klasa III
33
IV. Żyć z wiarą w świecie i dla świata
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" rozumie potrzebę bycia wierzącym " omówi, na czym polega odnowa w Chrystusie, ukazywana przez ruchy katolickie " obserwacja
" wymieni osoby fascynujące swoją wiarą (poda przy- " opisze i uzasadni historyczny wkład Akcji Katolickiej (w szerokim znaczeniu) w ży- uczestnicząca
39.  Restaurare
kłady ludzi świeckich oraz osób duchownych) cie duchowe Kościoła " wypowiedzi
omnia in Chri-
" poda sposoby współczesnego przeżywania wiary " scharakteryzuje pragnienie Boga w życiu świeckich ustne
sto  Odnowić IX
" scharakteryzuje formy i miejsce działalności świeckich w Kościele
wszystko w
" poda przykłady stawania się w Chrystusie  nowym człowiekiem
Chrystusie.
" opisze, jak popiera formy odnowy życia duchowego
" uzasadni, dlaczego angażuje się w działalność świeckich w Kościele
" rozumie, że Kościół jest organizmem bosko-ludzkim " odróżni błędy pojedynczych osób od działań całego Kościoła " obserwacja
(święty a zarazem grzeszący) " doceni pojednawcze gesty Kościoła katolickiego uczestnicząca
" dostrzega błędy  ludzi Kościoła " uzasadni, że przyznanie się do błędu  oczyszcza pamięć " wypowiedzi
40.  A bramy " rozumie konieczność przebaczania, ale i skruchy za " potrafi krytycznie spojrzeć na ataki wobec Kościoła oskarżanego o błędy i wypacze- ustne
piekielne go nie X popełnione zło nia (np. inkwizycja stała się instrumentem politycznym; Pius XII a faszyzm)
przemogą . " dostrzega pozytywny wpływ przeproszenia za winy " określi swoją odpowiedzialność za działanie Kościoła
(Jan Paweł II  Niedziela Przebaczenia, prymas  rok " wymieni sytuacje, w których modli się za  ludzi Kościoła
2000) " podda krytyce nieuzasadnione ataki na Kościół
" rozumie istotę trwania Kościoła mimo jego słabości
" rozumie, że zadaniem Kościoła jest pouczanie i napo- " scharakteryzuje wartości płynące z Ewangelii dla społeczeństw trzeciego tysiąclecia " obserwacja
minanie w sprawach moralności " opisze owoce trwania przy Chrystusie w dwóch poprzednich tysiącleciach uczestnicząca
" rozumie, że Kościół nie może dostosować się do tren- " poda, jak dobrze się przygotować na trudności związane z wyznawaną wiarą " wypowiedzi
41. Kościół ka-
dów proponowanych przez świat " potrafi rozróżnić, czy za wiarą postępuje praktyka ustne
tolicki w Polsce
XI " rozumie, że Kościół musi być wierny nauczaniu " poda przykłady, kiedy poprzez swoją postawę wiary budzi zaufanie do Chrystusa
na przełomie
Ewangelii i Kościoła
tysiÄ…cleci.
" wymieni zagrożenia płynące ze światowego stylu ży- " opisze, jak reaguje na przejawy niszczenia ewangelicznych wartości i autorytetów
cia (moralny luz, wolne związki, brak odpowiedzial- Kościoła
ności i szacunku dla życia na każdym jego etapie)
" zdefiniuje pojęcia: wojna, konflikt lokalny, konflikt " uzasadni, dlaczego należy zabiegać o pokój " obserwacja
globalny, terroryzm, przemoc, pokój, przenikanie się " scharakteryzuje papieskie orędzia o pokoju uczestnicząca
kultur, pokojowe współistnienie " wskaże przyczyny konfliktów " wypowiedzi
42. Pokój ratun-
" wymieni wysiłki podejmowane przez Kościół na " scharakteryzuje Międzynarodową Księgę Pokoju ustne
kiem dla zagro- XII
rzecz pokoju (Asyż  modlitwy o pokój, Światowy " określi wartość modlitwy o pokój we własnym sercu i w świecie " praca pisemna
żonego świata.
Dzień Pokoju, papieskie orędzia o pokoju) " uzasadni, dlaczego nie akceptuje żadnych przejawów naruszenia pokoju
" wymieni wysiłki świeckich na rzecz pokoju  Mię- " poda, jakie podejmuje działanie w obronie wartości pokoju i pojednania
dzynarodowa Księga Pokoju
34
Wymagania
Treści Czas Sposoby
podstawowe ponadpodstawowe
szczegółowe realizacji oceny
Uczeń:
" zdefiniuje pojęcie mediów " scharakteryzuje wartości płynące z posiadania mediów katolickich " obserwacja
" wymieni istniejące w Polsce i poza nią katolickie " przygotuje audycję, stronę internetową, artykuł w duchu chrześcijańskim uczestnicząca
media (radio, telewizja, prasa, internet) " potrafi krytycznie się odnieść do zarzutów wobec katolickich mediów, np. wobec " wypowiedzi
43. Dar na trud- " wymieni dobro płynące z istnienia mediów katolic- Radia Maryja czy telewizji katolickiej ustne
ne czasy  kato- I kich " określi, jak umiejętnie korzystać z mediów " praca pisemna
lickie media. " rozumie istotę działania mediów katolickich " poda argumenty za istnieniem katolickich środków przekazu
" wymieni sytuacje, kiedy sięga do katolickich mediów w celu pogłębienia własnej
wiary
" wymieni propozycje katolickich mediów regionalnych
" rozumie zapowiedz
Jezusa  ubogich zawsze mieć " dostrzega, że osobami biednymi i samotnymi zajmują się przede wszystkim fundacje " obserwacja
będziecie i Kościół uczestnicząca
" zdefiniuje pojęcie bezrobotnego " opisze negatywne skutki bycia bezrobotnym " wypowiedzi
" wymieni obszary ludzkiej biedy (materialnej " omówi list Episkopatu Polski o bezrobociu ustne
44. Współcze- i duchowej) " określi, jak można wspierać duchowo bezrobotnych rodziców " praca plastycz-
sne obszary II " wymieni istotne elementy nauczania Kościoła na " uzasadni, dlaczego nie należy stawiać wymagań materialnych przekraczających moż- na
ludzkiej biedy. temat ludzkiej biedy (SRS) liwości domowego budżetu
" rozumie potrzebę istnienia instytucji pomagających " określi, jak angażuje się w pomoc biednym (szkolne koła Caritas, wolontariat)
najuboższym (noclegownie, domy samotnej matki, " poda przykłady reakcji na przejawy biedy i bezrobocia
Caritas, zgromadzenia zakonne z charyzmatem zapo-
biegania w biedzie)
" zdefiniuje pojęcia: wróżby, horoskopy, Czciciele Mat- " uchwyci zakamuflowane przejawy neopogaństwa " obserwacja
ki Ziemi, Halloween, Tarot, New Age " uzasadni, dlaczego nie powinniśmy sięgać do wróżb, horoskopów i magii uczestnicząca
45. Wobec neo- " rozumie, że udział w obrzędach pogańskich jest za- " wykaże różnicę między wartościami proponowanymi przez chrześcijaństwo a propo- " wypowiedzi
pogaństwa grożeniem dla jego wiary i psychiki zycją neopogaństwa ustne
III
i jego zgubnych " wymieni czynniki decydujące o uciekaniu się do " określi, jak wyraża wdzięczność Bogu za dar prawdziwej wiary
wpływów. praktyk neopogańskich " podda krytyce przejawy neopogaństwa
" określi, jak przestrzegać innych przed negatywnymi skutkami neopogaństwa
" podda krytyce pseudowartości neopogaństwa
Klasa III
35
Spis treści
Wstęp ................................................................................................................................ 3
Klasa I
 Na drodze do dojrzałej wiary ................................................................................. 4
Klasa II
 Z wiarą w życie i świat .......................................................................................... 15
Klasa III
 Z wiarą na progu miłości ....................................................................................... 27
36