Pojęcie środowiska
- może być interpretowane we wszystkich naukach w różny sposób z których dwa są
szczególnie doniosłe.
Pierwszy to ujmowanie środowiska jako pewnego systemu stosunków zachodzących między
istotą żywą , a przedmiotami jej otoczenia .W tym ujęciu nawet w identycznym składzie
przedmiotów dwa różne organizmy reagują selektywnie na wychodzące z nich podniety ,
niejako „ tworzą „ sobie dwa różne środowiska .To więc czym dany zestaw przedmiotów i
warunków rzeczywiście jest dla istoty żywej zależy przede wszystkim od genetycznych cech
tej istoty. Teza ta ma zastosowanie nie tylko w biologii, ale i dla badania wpływu środowiska
społecznego i kulturalnego na różnych wychowanków, gdyż ich reakcje na podniety
wychodzące z tego środowiska są także współwyznaczane ich dziedzictwem społecznym jak
również genetycznym.Zatem wg tej koncepcji środowisko jest systemem stosunków między
istotą żywą , a otaczającymi ją przedmiotami.
Wg drugiej teorii środowisko jest obiektywnym systemem przedmiotów i warunków
składających się na otoczenie jako sumę warunków tworzonych przez życie zbiorowe dla
kształtowania się życia jednostek.Środowisko wychowawcze jest, więc tylko częścią
ś

rodowiska społecznego i kulturowego tą mianowicie, która wywiera wpływ na wytwarzanie

się trwałych postaw , poglądów , wiedzy , sposobów postępowania wychowanka.
Dla praktyki wychowawczej obie te teorie są po prostu komplementarne .Trzeba bowiem
odróżnić pojęcie otoczenia czyli obiektywnego zestawu przedmiotów otaczających jednostkę
i pojęcie środowiska , czyli tej części otoczenia z którą dana jednostka pozostaje w jakichś
mniej lub więcej dynamicznych wzajemnych oddziaływaniach .Jest rzeczą oczywistą że
procesy życiowe zachodzące w naszym organiźmie i psychice muszą mieć swoje „ koralaty”
ś

rodowiskowe tzn. przedmioty , warunki . składniki itp. które pobudzają i uniemożliwiają

zachodzenie tych procesów życiowych