1
Komunikując się
zawodowo, zbierając wywiad, uzyskując od pacjenta
niezbędne informacje celem wytyczenia obszarów współpracy z pacjentem,
pracownik powinien pamiętać
o barierach komunikacyjnych. Bariery zawężają
współpracę
i obniżają
zaufanie pacjenta. Szczególnie warto pamiętać
o
barierach językowych, które niemalże na każdym kroku spotkać
można w
komunikowaniu się
z pacjentem.
Ogół
wewnętrznych
barier komunikacyjnych można ująć
w cztery grupy:
1. Osądzanie.
Tworzy bariery polegające na narzucaniu własnych wartości innym osobom
oraz wskazywaniu rozwiązań
cudzych problemów bez uwzględniania racji
osób, których problemy te dotyczą. Powoduje zaniżenie samooceny,
wycofywanie się, bierność, strach, małą
aktywność
a czasem znudzenie,
zniechęcenie, bunt, chęć
odwetu lub) ucieczkę.
Osoba tworząca bariery komunikacyjne poprzez osądzanie zazwyczaj:
krytykuje - „Nie myślisz logicznie. Tego nie można słuchać." „Czy ty
naprawdę
tego nie
potrafisz jaśniej powiedzieć?.",
obraża, orzeka — „Ty nic nie umiesz" „Jesteś
niezdolny" „Jesteś
niegrzeczny".
2. Decydowanie za innych.
Decydując za innych pozbawiamy ich samodzielnego podejmowania decyzji i w
ten sposób doprowadzamy do uległości, uzależnienia, wywołania poczucia
winy, albo do oporu ze strony osoby.
Nawet, jeśli jest to podyktowane naszą
troską
lub chęcią
pomocy, zawsze w
takich sytuacjach wywołujemy odczucia, że wartości i problemy innych osób są
dla nas mało ważne.
W konsekwencji doprowadza to do ograniczenia otwartości i szczerości naszego
rozmówcy.
Osoba tworząca bariery komunikacyjne poprzez decydowanie za innych
zazwyczaj:
rozkazuje — „Nie dyskutuj ze mną!". „Nigdzie dzisiaj nie pójdziesz",
daje gotowe rozwiązania, rady ,,Ja bym zrobiła tak, ..." „Mówiłam ci,
ż
e...” - odwołuje, się do logiki - „Pomyśl dobrze, przecież
wiesz, że nie
może być
inaczej".
3. Uciekanie od cudzych problemów.
Uciekanie od cudzych problemów tworzy bariery komunikacyjne wówczas, gdy
nic przejawiamy chęci słuchania drugiej osoby, nie chcemy wziąć
pod uwagę
ani jej uczuć, ani jej zmartwień, gdy tymczasem ta osoba często oczekuje od nas
wyłącznie poświęcenia jej odrobiny czasu.
Osoba tworząca bariery komunikacyjne poprzez uciekanie od cudzych
problemów zazwyczaj:
pełni funkcję biernego doradcy „Na twoim miejscu w ogóle bym się tym
nic przejmowała”,
logicznie argumentuje „Gdybyś się tego nie zrobił, nie byłoby teraz
kłopotu",
współczuje „śal mi ciebie, w tej sytuacji nie widzę wyjścia",
pociesza „Nie martw się, to przecież nie tragedia. Nie tylko ciebie to
spotkało",
odwraca uwagę „Lepiej zajmij się innymi sprawami, nie jest tak źle",
wycofuje się „Mnie to nie obchodzi, nie będę się wtrącała".
4. Blokady językowe.
Szczególnie ważne jest pamiętać
o tym komunikując się
w pracy technika
...................................
Mogą, być
stosowane w sposób świadomy, w celu obniżenia poczucia
wartości rozmówcy, lub nieświadomie. Wtrąca do rozmowy wypowiedzi
w językach obcych.
Używa fachowych określeń.
Wypowiada diagnozy choroby w języku łacińskim.
Stosuje umowne kody lub szyfry, znane tylko wybranym osobom w
grupie albo stosuje tzw. „zabójcze frazesy" w dyskusji: „To przecież
oczywiste” „To jest niemożliwe”. (porównaj: błędy jatrogenne)