F1_ opis ruchu
1
x
z
y
OPIS RUCHU
Wektor położenia, promień wodzący
0
Równanie ruchu
ˆ
ˆ
ˆ
r t
x t
x
y t
y
z t
z
&
Eliminując z tych równań czas otrzymujemy
równanie toru
z = F (x, y)
r
&
t
r
r
&
&
ˆ
( )
ˆ
( )
ˆ
( )
x t
x t x
y t
y t y
z t
z t z
&
&
&
z
z
y
y
x
x
r
ˆ
ˆ
ˆ
&
F1_ opis ruchu
2
PRĘDKOŚĆ
Prędkość średnia
2
1
2
1
r
r
r
r
v
t
t
t
'
'
&
&
&
&
prędkość średnia punktu
w czasie
1
2
t
t
t
'
Prędkość
(prędkość chwilowa)
∆t → 0
dt
r
d
t
r
v
t
&
&
&
'
'
o
'
0
lim
dr
v
dt
&
&
ˆ
ˆ
ˆ
dx
dy
dz
v
x
y
z
dt
dt
dt
&
prędkość jest zawsze
styczna do toru
F1_ opis ruchu
3
t
t + 't
x(t)
czas
x(t + 't)
x
'
t
'
0
lim
chwil
t
x
tg
v
t
D
' o
'
'
nachylenie
siecznej:
nachylenie
stycznej:
sr
x
v
t
'
'
POCHODNA FUNKCJI
Pochodna w danym punkcie równa jest
tangensowi
nachylenia stycznej do krzywej w tym punkcie.
Pochodna podaje informację jak szybko funkcja się
zmienia (inaczej: podaje stopień nachylenia funkcji w
danym punkcie
F1_ opis ruchu
4
1
0
tg
D
!
2
0
tg
D
3
0
tg
D
POCHODNA FUNKCJI
Pochodna podaje „stromość” funkcji w punkcie.
Liczbowo równa jest tangensowi nachylenia stycznej do
wykresu funkcji w danym punkcie, df/dx = tgD.
Funkcja rośnie: pochodna > 0
Funkcja maleje: pochodna < 0
Maksimum, minimum, punkt przegięcia: pochodna = 0.
F1_ opis ruchu
5
PRZYSPIESZENIE
Przyspieszenie średnie
2
1
2
1
sr
v
v
v
a
t
t
t
'
'
&
&
&
&
Przyspieszenie
∆t → 0
dt
v
d
t
v
a
t
&
&
&
'
'
o
'
0
lim
dv
a
dt
&
&
ˆ
ˆ
ˆ
y
x
z
dv
dv
dv
a
x
y
z
dt
dt
dt
&
2
2
d r
a
dt
&
&
2
2
2
2
2
2
ˆ
ˆ
ˆ
d x
d y
d z
a
x
y
z
dt
dt
dt
&
F1_ opis ruchu
6
dt
v
d
a
&
SKŁADOWE PRZYSPIESZENIA
Przyspieszenie ma składowe
a
x
, a
y
i
a
z
x
y
z
a
a
a
a
&
&
&
&
oraz
a
s
i
a
n
n
s
a
a
a
&
&
&
przyspieszenie styczne do toru, opisujące zmiany
wartości prędkości
dt
dv
a
s
v - wartość prędkości
przyspieszenie normalne, prostopadłe do toru –
opisujące zmiany kierunku prędkości
2
U
v
a
n
gdzie
U
- promień krzywizny toru.
a
n
a
s