Partner

Wydawca:
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA
ul. Książęca 4, 00-498 Warszawa
tel. [phone]
fax [phone]
www.gpw.pl

Opracowanie graficzne, skład i druk: Wydawnictwo ART

[e-mail]

Oprac. Krzysztof Mejszutowicz

Copyright by Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA
Warszawa, wrzesień 2010

Oficjalne wydawnictwo Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie
ISBN 978-83-60510-16-4

Krótka sprzedaż to jedna ze strategii inwestycyjnych najczęściej wykonywanych na rynku
akcji. Umożliwia między innymi osiąganie zysków na spadkach kursów papierów warto-
ściowych. Jest strategią o stosunkowo prostej konstrukcji, ale niesie w sobie określone
ryzyka, których każdy inwestor powinien być świadomy przed jej zastosowaniem.

Ze względu na szczególny charakter transakcji krótkiej sprzedaży, warunki ich przeprowa-
dzania są ściśle określone przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. Każdy
inwestor powinien znać regulacje Giełdy w tym zakresie, jak również zapoznać się z zasa-
dami zawierania transakcji określonymi przez biuro maklerskie prowadzące jego rachunek
inwestycyjny.

Tradycyjnym sposobem na osiąganie zysków z inwestycji na giełdzie jest nabywanie pa-
pierów wartościowych w celu ich sprzedaży po wyższym kursie. W przypadku transak-
cji krótkiej sprzedaży cel inwestycji jest identyczny. Różnica polega jedynie na tym, że
kolejność przeprowadzanych transakcji jest odwrotna. W pierwszej kolejności inwestor
sprzedaje papiery wartościowe po to, aby po spadku ich kursu, przeprowadzić transakcję
kupna. W jaki sposób można sprzedać papiery wartościowe mimo ich braku na rachunku
inwestycyjnym? Czy taka transakcja jest możliwa do przeprowadzenia i na jakich warun-
kach? Odpowiedź na te i inne pytania znajdą Państwo w niniejszej broszurze.

Giełda Papierów Wartościwoych

w Warszawie

Więcej informacji nt. krótkiej sprzedaży

można uzyskać na stronie internetowej GPW:

www.gpw.pl

Pytania dotyczące krótkiej sprzedaży

prosimy kierować mailem na adres:

[e-mail]

[e-mail]

1. Krótka sprzedaż krok po kroku ........................................................................7

2. Ryzyka wynikające z transakcji krótkiej sprzedaży ....................................14

3. Krótka sprzedaż w regulacjach GPW ............................................................15

3.1. Wskazanie papierów wartościowych dopuszczonych

do krótkiej sprzedaży ........................................................................ 15

3.2. Zawieszanie przyjmowania zleceń krótkiej sprzedaży ...................... 16

3.3. Znacznik krótkiej sprzedaży .............................................................. 17

3.3. Transparentność krótkiej sprzedaży ................................................. 17

4. Wpływ krótkiej sprzedaży na rynek .............................................................18

Spis treści

7

Krótka sprzedaż

Krótka sprzedaż to transakcja szczególna, w której dokonujemy sprzedaży papierów war-
tościowych mimo ich braku na rachunku papierów wartościowych w chwili składania
zlecenia sprzedaży. Aby zrozumieć, dlaczego taka transakcja jest możliwa, należy przypo-
mnieć sobie zasady rozliczania transakcji giełdowych.

Wszystkie transakcje akcjami i obligacjami skarbowymi mają określony cykl rozliczenio-
wy. W przypadku akcji cykl ten wynosi T+3 dni, a w przypadku obligacji skarbowych T+2
dni. Cykl rozliczeniowy wskazuje, w jakim terminie Krajowy Depozyt rozliczy transakcje,
czyli papier wartościowy zmieni właściciela. Jeżeli inwestor zawarł transakcję sprzeda-
ży akcji, zostaną one zapisane na rachunku nabywcy w terminie 3 dni po dniu zawarcia
transakcji. Na przykład, jeżeli transakcja została zawarta w poniedziałek, akcje zmienią
właściciela w czwartek. Oczywiście w praktyce osoba, która w poniedziałek kupiła akcje
może je w tym samym dniu sprzedać. W takim przypadku jednak sprzedaje prawa do
otrzymania akcji, a nie akcje faktycznie zapisane na jego rachunku.

Gdy inwestor składa zwykłe zlecenie sprzedaży stanowiące sprzedaż papierów wcze-
śniej kupionych, wówczas:
1) w momencie przyjmowania zlecenia biuro maklerskie sprawdza, czy inwestor posia-

da na rachunku papiery wartościowe będące przedmiotem jego zlecenia:
a. jeżeli nie posiada - zlecenie sprzedaży zostanie przez biuro maklerskie odrzuco-

ne,

b. jeżeli posiada papiery na rachunku - zlecenie ich sprzedaży zostanie przyjęte.

2) w efekcie przyjęcia zlecenia sprzedaży do realizacji, papiery wartościowe zostaną za-

blokowane na rachunku inwestycyjnym inwestora.

3) po zawarciu transakcji papiery wartościowe zostaną z rachunku inwestora wyksięgo-

wane w trzecim dniu rozliczeniowym po dniu zawarcia transakcji.

1. Krótka sprzedaż

krok po kroku

8

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie

Powyższa procedura nie dotyczy zleceń krótkiej sprzedaży, ponieważ w ich przypadku
biuro maklerskie dopuszcza przyjęcie zlecenia sprzedaży mimo braku papierów warto-
ściowych będących przedmiotem zlecenia na rachunku inwestycyjnym sprzedjącego.
A zatem biuro maklerskie nie sprawdza pokrycia w papierach, a tym samym nie blokuje
papierów wartościowych na rachunku.

Po wykonaniu zlecenia krótkiej sprzedaży inwestor oraz biuro maklerskie prowadzące
jego rachunek muszą zapewnić prawidłowe rozliczenie transakcji krótkiej sprzedaży
w terminie jej rozliczenia, czyli dla akcji w terminie T+3, a dla obligacji T+2. Inwestor jest
zobowiązany pozyskać oraz dostarczyć sprzedane w transakcji krótkiej sprzedaży papiery
wartościowe na termin rozliczenia.

W transakcji krótkiej sprzedaży po drugiej stronie transakcji mamy nabywcę papierów,
który w terminie T+3 musi otrzymać kupione papiery wartościowe. Oznacza to, że inwe-
stor, który dokonał transakcji krótkiej sprzedaży - czyli w chwili przeprowadzania tej trans-
akcji nie posiadał na rachunku papierów wartościowych - jest bezwzględnie zobowiązany
je pozyskać, aby możliwe było prawidłowe rozliczenie transakcji w dniu rozliczeniowym.
Jeżeli papiery nie zostaną dostarczone, wówczas rozliczenie tej transakcji zostaje zawie-
szone.

Nie ma żadnych różnic w sposobie rozliczania zwykłych transakcji giełdowych oraz
transakcji krótkiej sprzedaży przez KDPW. W obu przypadkach, w terminie rozliczenia,
z rachunku sprzedawcy następuje wyksięgowanie papierów wartościowych, które są
następnie zapisywane na rachunku nabywcy. Różnica polega jedynie na tym, że przy
zwykłych transakcjach giełdowych, sprzedający musi być w chwili składania zlecenia
giełdowego posiadaczem papierów (lub mieć prawa do ich otrzymania), natomiast przy
transakcjach krótkiej sprzedaży dopuszczalna jest sprzedaż papierów, których w chwili
składania zlecenia sprzedaży nie mamy na rachunku, jednak zobowiązujemy się pozyskać
je i dostarczyć na termin rozliczenia transakcji.

Inwestor, który zawarł transakcję krótkiej sprzedaży ma zatem: a) 3 dni w przypadku
akcji oraz b) 2 dni w przypadku obligacji, na pozyskanie papierów będących przedmiotem
sprzedaży. Przepisy dotyczące krótkiej sprzedaży (Ustawa o obrocie) nie wskazują spo-
sobu, w jaki inwestor może pozyskać papiery w celu rozliczenia transakcji. Najpopularniej-
szym będzie jednak zaciągnięcie pożyczki w papierach wartościowych, np. od swojego

9

Krótka sprzedaż

domu maklerskiego, dlatego w dalszej części broszury będziemy wskazywać pożyczkę
papierów wartościowych jako standardowy sposób rozliczenia transakcji krótkiej sprze-
daży.

Zawierając transakcję krótkiej sprzedaży inwestor otwiera tzw. krótką pozycję. Aby za-
mknąć krótką pozycję należy odkupić sprzedane wcześniej papiery wartościowe. Jeżeli
cena, po której inwestor odkupuje papiery będzie niższa od ceny ich nabycia, wówczas
inwestor zarabia. W przeciwnym razie - traci. Po zamknięciu krótkiej pozycji, inwestor
zwraca pożyczone wcześniej papiery wartościowe.

Przykład transakcji krótkiej sprzedaży

Nazwa akcji

Telekomunikacja Polska

Nazwa skrócona: TPS

Wolumen transakcji (w szt.)

1.000

Kurs transakcji (w zł)

20

Wartość transakcji (w zł)

20.000

Dzień zawarcia transakcji

Dzień T

Dzień T - Dzień zawarcia transakcji krótkiej sprzedaży

10

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie



Inwestor A składa zlecenie sprzedaży 1.000 akcji TPS po kursie 20 zł za akcję.

W chwili składania zlecenia nie posiada tych akcji na swoim rachunku (nie posiada
również praw do ich otrzymania), dlatego

jest to zlecenie krótkiej sprzedaży.



Inwestor B składa zlecenie kupna 1.000 akcji TPS po kursie 20 zł za akcję. Biuro

maklerskie prowadzące rachunek inwestora B sprawdza na jego rachunku dostęp-
ność środków pieniężnych w wysokości 20.000 zł i blokuje je na pokrycie zlece-
nia.



W efekcie zawarcia transakcji krótkiej sprzedaży pomiędzy inwestorem A a inwe-

storem B:
– na rachunku inwestora A następuje zaksięgowanie praw do otrzymania środ-

ków pieniężnych w wysokości 20.000 zł,

– inwestor A musi rozpocząć działania, aby pozyskać 1.000 akcji TPS w celu

dostarczenia ich na termin rozliczenia zawartej transakcji,

– na rachunku inwestora B księgowane są prawa do otrzymania papierów war-

tościowych.

W okresie od dnia zawarcia transakcji (T) do dnia rozliczeniowego (T+3)



Inwestor A jest zobowiązany do zaciągnięcia pożyczki w papierach wartościo-

wych, aby rozliczyć zawartą transakcję krótkiej sprzedaży w dniu T+3.

Inwestor A może zaciągnąć pożyczkę w papierach wartościowych od biura maklerskiego,
które prowadzi jego rachunek - o ile ma ono w danej chwili taką możliwość lub od innego
pożyczkodawcy. Pomiędzy inwestorem a biurem maklerskim prowadzącym jego rachunek
musi być zawarta umowa, która ustanawia obowiązek i określa zasady pozyskania i termin
dostarczenia przez inwestora papierów wartościowych niezbędnych do dokonania rozliczenia
transakcji krótkiej sprzedaży.

11

Krótka sprzedaż



W efekcie pożyczki papierów, pożyczkodawca przekazuje 1.000 akcji TPS na ra-

chunek inwestycyjny Inwestora A.



Jednocześnie inwestor A przekazuje pożyczkodawcy aktywa, które będą stano-

wiły zabezpieczenie udzielonej pożyczki. Wysokość tego zabezpieczenia oraz jego
składniki (składnikami mogą być np: środki pieniężne, papiery wartościowe, etc.)
określa umowa pożyczki papierów wartościowych).

Dzień T+3 – dzień rozliczenia transakcji krótkiej sprzedaży



W efekcie rozliczenia transakcji krótkiej sprzedaży następuje wyksięgowanie z ra-

chunku inwestora A uprzednio pożyczonych 1.000 akcji TPS, które są zapisywane
na rachunku inwestycyjnym inwestora B.



W przypadku, gdy inwestor A nie dostarczy akcji na termin rozliczenia, transak-

cja jest zawieszana. Dalsze postępowanie w takim przypadku określają regula-
cje KDPW. Za zawieszenie rozliczenia transakcji giełdowej KDPW nalicza swoim
członkom kary wg stawek określonych w regulacjach.

Inwestor musi zapoznać się z zasadami zawierania transakcji krótkiej sprzedaży określonymi
w giełdowych regulacjach, ale przede wszystkim określonymi w regulacjach biura maklerskie-
go prowadzącego jego rachunek. Oferty biur maklerskich dotyczące krótkiej sprzedaży mogą
się różnić między sobą. Nie wszystkie biura maklerskie mogą też oferować swoim klientom
takie transakcje.

Dla inwestora, który kupuje papiery wartościowe nie ma znaczenia, czy nabędzie je zawierając
transakcję ze zwykłym zleceniem sprzedaży, czy też zleceniem krótkiej sprzedaży. Dla niego
ostateczny efekt transakcji w obu przypadkach jest taki sam.

12

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie

T+n – dzień zamknięcia krótkiej pozycji



Inwestor A zamyka pozycję krótką KUPUJĄC 1.000 akcji TPS po kursie 18 zł.

Wartość transakcji wynosi 18.000 zł. Po drugiej stronie transakcji, którą zawiera
inwestor A może znaleźć się zwykłe zlecenie sprzedaży, jak również zlecenie krót-
kiej sprzedaży,



Po rozliczeniu zawartej transakcji (w T+3) inwestor może zwrócić pożyczone

uprzednio akcje pożyczkodawcy.

13

Krótka sprzedaż



Inwestor zwraca pożyczkodawcy 1.000 akcji TPS oraz wnosi wynagrodzenie za

udzieloną pożyczkę. Warunki oraz wysokość wynagrodzenia określa umowa po-
życzki papierów wartościowych,



Pożyczkodawca zwraca inwestorowi wniesione uprzednio zabezpieczenie udzie-

lonej pożyczki papierów wartościowych.

Wynik ekonomiczny krótkiej sprzedaży

Zawarcie transakcji

krótkiej sprzedaży

(otwarcie krótkiej pozycji)

Inwestor A przeprowadził transakcję
krótkiej sprzedaży:

• 1.000 akcji TPS,
• kurs transakcji 20 zł za akcję,
• wartość transakcji

20.000 zł.

Kupno akcji

(zamknięcie krótkiej pozycji)

Inwestor zamknął krótką pozycję
(zawarł transakcję kupna)

• 1.000 akcji TPS,
• kurs transakcji 18 zł za akcję,
• wartość transakcji

18.000 zł.

Wynik transakcji

krótkiej sprzedaży*

Wynik transakcji krótkiej sprzedaży
stanowi różnica między wartością,
po której inwestor sprzedał papiery
a wartością, po której te papiery kupił,
czyli:

20.000 – 18.000 zł = 2.000 zł.

Na przeprowadzonej transakcji krótkiej
sprzedaży inwestor zarobił 2.000 zł,
co stanowi 10% stopę zwrotu
z inwestycji.

*

W obliczeniach nie uwzględniono prowizji maklerskich oraz wynagrodzenia dla pożyczkodawcy z tytułu

udzielonej pożyczki w papierach wartościowych.

14

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie

Najpoważniejszym ryzykiem związanym z transakcją krótkiej sprzedaży jest ryzyko rozli-
czeniowe, bowiem istnieje niepewność, czy inwestor przeprowadzający transakcję pozy-
ska i dostarczy sprzedane papiery w terminie rozliczenia.

Przepisy prawa dotyczące transakcji krótkiej sprzedaży wskazują, że zawarcie takiej trans-
akcji jest możliwe, o ile pomiędzy inwestorem a biurem maklerskim będzie zawarta umo-
wa ustanawiająca obowiązek i określająca zasady pozyskania i termin dostarczenia przez
inwestora papierów wartościowych niezbędnych do dokonania rozrachunku transakcji
w dniu rozliczeniowym. Obowiązek zawierania takich umów do pewnego stopnia ograni-
cza ryzyko rozliczeniowe, jednak nie daje 100% gwarancji prawidłowości rozliczeń.

Drugim ryzykiem, które towarzyszy transakcjom krótkiej sprzedaży jest ryzyko pojawie-
nia się efektu tzw. short queeze. Efekt ten dotyczy papierów, na których występuje duża
liczba otwartych pozycji (tj. sprzedanych na krótko). W przypadku, gdy inwestorzy posia-
dający krótkie pozycje zdecydują się równocześnie zamknąć posiadane pozycje, wów-
czas na rynku pojawia się duży popyt na określone papiery (pojawia się duża wartość
zleceń kupna), co może spowodować nienaturalny wzrost ich kursów. Short sqeeze do-
tyczy głównie papierów o niższej płynności - w przypadku papierów o dużej płynności
trudniej jest wpłynąć na ich kurs.

2. Ryzyka wynikające

z transakcji krótkiej

sprzedaży

15

Krótka sprzedaż

Zasady zawierania transakcji krótkiej sprzedaży na GPW są szczegółowo opisane na stro-
nie internetowej GPW:

Wprowadzone przez GPW podstawowe zasady przeprowadzania transakcji krótkiej
sprzedaży opisano poniżej.

3.1. Wskazanie papierów wartościowych dopuszczonych do

krótkiej sprzedaży

Regulamin Giełdy wskazuje kryteria, według których papiery wartościowe mogą być
kwalifikowane do krótkiej sprzedaży. Oddzielnie określone są kryteria dotyczące zle-
ceń składanych przez inwestorów i dealerów (instytucji finansowych działających na
rachunek własny), a oddzielne dla animatorów rynku (instytucji finansowych, które na
podstawie umowy z Giełdą wspomagają płynność rynku). Kierując się tymi kryteria-
mi, GPW tworzy i publikuje dwie listy papierów dopuszczonych do krótkiej sprzedaży,
przy czym biura maklerskie mogą dla swoich klientów dodatkowo ograniczyć listę
papierów dostępnych w transakcjach krótkiej sprzedaży.

3. Krótka sprzedaż

w regulacjach GPW

16

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie

Kryteria kwalifikacyjne wskazane są w Regulaminie Giełdy i nie będziemy ich tu przy-
woływać. Podkreślić jednak należy, że dopuszczają one do krótkiej sprzedaży wyłącz-
nie spółki płynne o dużych obrotach oraz odpowiedniej kapitalizacji akcji w wolnym
obrocie. Celem takiego podejścia jest ograniczenie ryzyka short sqeeze, które głów-
nie dotyka spółek o małej płynności. Rozwiązanie to nie jest jednak idealne, ponieważ
prowadzi do ograniczenia krótkiej sprzedaży. Z uwagi jednak na fakt, że inwestorzy
nie mają wiedzy nt. liczby otwartych krótkich pozycji wynikających z transakcji krót-
kiej sprzedaży (i tym samym nie mają wiedzy nt. poziomu ryzyka squeezu), takie
rozwiązanie wydaje się najrozsądniej służyć interesowi uczestników rynku.

3.2. Zawieszanie przyjmowania zleceń krótkiej sprzedaży

GPW ma prawo do czasowego zawieszenia przyjmowania zleceń krótkiej sprzedaży
na określony papier wartościowy. Może zatem zajść sytuacja, w której, mimo pozo-
stawania danego papieru na liście dopuszczonych do krótkiej sprzedaży, czasowo
zawieszona będzie możliwość składania na ten papier zleceń krótkiej sprzedaży. In-
formacje o zawieszonych papierach są dostępne na stronach internetowych Giełdy
lub w biurze maklerskim.

Zawieszenie przyjmowania zleceń krótkiej sprzedaży może nastąpić:

a) w przypadku gdy na określonym papierze zostaną przekroczone określone przez

KDPW wskaźniki dotyczące rozliczania transakcji

Przy wykorzystaniu określonych wskaźników (tzw. wskaźników zawieszeń rozliczeń
transakcji giełdowych), KDPW analizuje, czy nie zachodzi potrzeba zgłoszenia na GPW
informacji o konieczności zawieszenia składania zleceń krótkiej sprzedaży. Po otrzy-
maniu tej informacji, Giełda zawiesza składanie zleceń krótkiej sprzedaży na dany
papier oraz usuwa wcześniej złożone i niezrealizowane zlecenia krótkiej sprzedaży.
Zawieszenie obowiązuje do czasu, aż KDPW zgłosi na Giełdę informację o poprawie
sytuacji z rozliczeniami. KDPW może zgłosić konieczność wprowadzenia zawiesze-
nia krótkiej sprzedaży w odniesieniu do określonego domu maklerskiego w zakresie
określonego papieru wartościowego lub wszystkich zleceń krótkiej sprzedaży dane-
go biura maklerskiego. Informacja o zawieszeniu krótkiej sprzedaży, która odnosi się
do danego biura maklerskiego nie jest podawana do publicznej wiadomości.

17

Krótka sprzedaż

b) z uwagi na bezpieczeństwo obrotu oraz interes jego uczestników

Giełda może zawiesić przyjmowanie zleceń krótkiej sprzedaży, gdy na danej sesji
giełdowej następują jednocześnie duże spadki i duża aktywność transakcji krótkiej
sprzedaży. W przypadku gdy spadki dotyczą dużej liczby akcji, Giełda może zawiesić
przyjmowanie zleceń krótkiej sprzedaży w odniesieniu do wszystkich akcji.

Szczegółowe parametry określające moment wprowadzenia zawieszenia wskazane
są w materiałach dostępnych na stronie internetowej Giełdy.

Giełda może również zawiesić przyjmowanie zleceń krótkiej sprzedaży na wniosek
Komisji Nadzoru Finansowego.

3.3. Znacznik krótkiej sprzedaży

Każde zlecenie krótkiej sprzedaży musi być odpowiednio oznaczone tzw. znacznikiem
krótkiej sprzedaży, co pozwala odróżnić je od innych zleceń maklerskich danego inwe-
stora. Oznaczanie zleceń krótkiej sprzedaży jest obowiązkiem inwestora.

3.4. Transparentność krótkiej sprzedaży

a. Giełda w czasie rzeczywistym publikuje informacje nt. każdej zawartej transakcji krót-

kiej sprzedaży.

b. Na stronach internetowych Giełdy z 15-minutowym opóźnieniem publikowana jest

dla każdego papieru wartościowego informacja nt. skumulowanego na danej sesji
wolumenu obrotu, liczby transakcji oraz wartości obrotu w transakcjach krótkiej sprze-
daży.

c. Po zakończeniu sesji publikowane jest podsumowanie sesji w transakcjach krótkiej

sprzedaży. Dla każdego papieru wartościowego publikowany jest skumulowany wo-
lumen obrotu, wartość obrotu oraz liczba transakcji krótkiej sprzedaży.

18

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie

Przede wszystkim należy wskazać, że krótka sprzedaż poprawia płynność notowanych
papierów. Dzieje się tak, ponieważ poprzez krótką sprzedaż i związane z nią pożyczki pa-
pierów wartościowych papiery, które znajdują się w portfelach inwestycyjnych długoter-
minowych inwestorów instytucjonalnych (naturalnych pożyczkodawców), „powracają”
na rynek zwiększając liczbę akcji w rzeczywistym obrocie. Instytucjami, które są natu-
ralnymi pożyczkodawcami są np. fundusze inwestycyjne, których strategia inwestycyjna
zakłada zwykle długoterminowy horyzont inwestycji. Fundusze, zamiast trzymać akcje
w swoich portfelach, mogą je udostępniać do pożyczenia w zamian otrzymując wynagro-
dzenie. Korzyść jest zatem po obu stronach transakcji: inwestorzy, którzy przeprowadzają
transakcje krótkiej sprzedaży mają szansę pozyskać papiery wartościowe pod rozliczenie
tych transakcji, natomiast fundusz inwestycyjny otrzymuje wynagrodzenie od papierów,
które i tak planował trzymać na własnym rachunku inwestycyjnym.

Wpływ krótkiej sprzedaży na poprawę płynności jest bezsporny i został udowodniony
licznymi badaniami przeprowadzonymi na zagranicznych rynkach kapitałowych. Jedno-
cześnie należy wskazać, że wyższa płynność oznacza wyższą efektywność wyceny pa-
pierów oraz ze względu na węższy spread rynkowy (różnica pomiędzy najlepszą ofertą
kupna i sprzedaży) - niższe dla inwestora koszty zawierania transakcji.

Istnieje również pogląd, że dzięki krótkiej sprzedaży negatywne informacje o danej spół-
ce szybciej są uwzględniane w cenie jej akcji niż w przypadku, gdyby nie było możliwości
przeprowadzenia takich transakcji. Bez wątpienia krótka sprzedaż redukuje bańki ceno-
we, czyli nadmierne przewartościowanie spółek w stosunku do ich realnej wartości.

4. Wpływ krótkiej

sprzedaży na rynek

19

Krótka sprzedaż

Sporny jest również pogląd, że krótka sprzedaż zawsze powoduje spadki cen. Oczywi-
ście nie można wykluczyć występowania sesji, kiedy wzmożona krótka sprzedaż będzie
powodowała spadki na rynku, ale mechanizmy przyjęte przez GPW nie pozwolą na bar-
dzo duże przeceny papierów. Należy pamiętać, że zarówno zwykłe transakcje giełdo-
we, jak i transakcje krótkiej sprzedaży dostarczają na rynek popytu oraz podaży (z tym,
że w odwrotnej kolejności). To oznacza, że na spadającym rynku krótka sprzedaż jest
źródłem popytu ze strony tych, którzy zamykają krótkie pozycje – paradoksalnie krótka
sprzedaż w takich sytuacjach wpływa na zatrzymanie spadków (a w przypadku, gdy duża
liczba otwartych pozycji będzie zamykana może spowodować short sqeeze). Ze względu
na płynność, której dostarcza, krótka sprzedaż powoduje również spadek zmienności
rynków (zawsze większa płynność oznacza mniejsze „skoki” cenowe).

20

Notatki: