Filmoznawstwo

1

Filmoznawstwo

Hugo Münsterberg (1863-1917)

Wsiewołod Meyerhold

Filmoznawstwo, zwane również wiedzą o filmie lub filmologią, jest

naukową refleksją nad filmem. Obejmuje wiele (przenikających się)

dziedzin:

• historię filmu,

• teorię filmu (z historią myśli filmowej),

• analizę filmu,

• antropologię filmu,

• teorię nowych mediów i audiowizualności,

• krytykę filmową.

Dziedziny filmoznawstwa, jako nauki młodej (rozwój od początku XX

wieku, na początku z koniecznością oddzielenia się od dziennikarstwa

filmowego i luźnych refleksji na temat kina), wciąż się zmieniają:

przybywają nowe (często w związku z wykorzystaniem języków

innych nauk, jak choćby kognitywizmu lub hermeneutyki), kończy się

zainteresowanie starymi (np. poetyka historyczna filmu, gramatyka

filmu). Współcześnie mamy do czynienia z tendencją do łączenia (lub

przynajmniej współpracy) różnych dziedzin w obrębie filmoznawstwa

(np. teoria filmu i teoria nowych mediów).

Refleksja nad filmem jest wspólnym dorobkiem bardzo różnych osób:

naukowców i myślicieli (m.in. Hugo Münsterberg, Jan Mukařovsky,

Siegfried Kracauer, Roland Barthes, Jurij Cywjan, Roman Ingarden,

formaliści rosyjscy), dziennikarzy i krytyków (np. Louis Delluc, André

Bazin, francuska nowa fala, Georges Sadoul), jak i samych artystów

(Karol Irzykowski, Siergiej Eisenstein, Andriej Tarkowski, Robert

Bresson, Wsiewołod Meyerhold).

Ciekawostka: pionierem refleksji nad filmem na świecie jest polski

fotograf, Bolesław Matuszewski. Pisał na przełomie wieku XIX i XX.

Filmoznawstwo jest przedmiotem studiów uniwersyteckich. W Polsce:

na Uniwersytecie Jagiellońskim (oddzielny Instytut Sztuk

Audiowizualnych), Uniwersytecie Łódzkim (Instytut Teorii Literatury,

Teatru i Sztuk Audiowizualnych), Uniwersytecie Śląskim (Zakład

Filmoznawstwa i Wiedzy o Mediach z Pracownią Audiowizualną i

Pracownią Badań nad Kulturą Cybernetyczną w Instytucie Nauk o

Kulturze) i Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Zakład Filmu i Telewizji UAM). Na większości

uczelni filmoznawstwo jest nauczane w systemie krótszym niż 5-letni, jako specjalizacja np. polonistyki lub

kulturoznawstwa.

Najsłynniejsi polscy filmoznawcy: prof. Jerzy Toeplitz (autor znanej, sześciotomowej Historii sztuki filmowej, jeden

z założycieli szkoły filmowej w Sydney), prof. Alicja Helman (założycielka wielu ośrodków filmoznawczych: na

UŚ, na UJ, w Instytucie Sztuki PAN, wykłada do dziś na UŁ, wypromowała ok. 40 doktorów w zakresie wiedzy o

filmie), prof. Bolesław W. Lewicki, prof. Marek Hendrykowski.

Filmoznawstwo

2

Bibliografia

• Alicja Helman, Przedmiot i metody filmoznawstwa (1985) i Co to jest kino? (1992).

• Dudley J. Andrew, Główne teorie filmu, Łódź (1995).

• Zbigniew Czeczot-Gawrak, Zarys dziejów teorii filmu pierwszego pięćdziesięciolecia 1895-1945, Wrocław

(1977).

• Jadwiga Bocheńska, Polska myśl filmowa do roku 1939, Wrocław (1974).

• Andrew Tudor, Theories of Film, London (1974).

Linki zewnętrzne

Strona studentów filmoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego

[1]

Przypisy

[1] http:/

/

filmoznawcy.

pl/

Źródła i autorzy artykułu

3

Źródła i autorzy artykułu

Filmoznawstwo  Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=23262822  Autorzy: Bukaj, CommonsDelinker, Derbeth, Hekatomba, Kicior99, Kmarius, Marcin m, Mareklug, Orem, PMG,
Rogra, Semafor, Staszewski, Sympatycznyfacet, 32 anonimowych edycji

Źródła, licencje i autorzy grafik

Plik:Hugo Munsterberg.jpg  Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Hugo_Munsterberg.jpg  Licencja: Public Domain  Autorzy: Users Vindicator, Rickert on pl.wikipedia

Plik:Vsiewolod E. Meyerhold.jpg  Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Vsiewolod_E._Meyerhold.jpg  Licencja: Public Domain  Autorzy: User:Common Good, User:Dixi

Licencja

Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
http:/

/

creativecommons.

org/

licenses/

by-sa/

3.

0/