EDUKACJA ZDROWOTNA

W SZKOŁACH I PRZEDSZKOLACH

scenariusze zajęć

Suwałki, wrzesień 2006

CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO W SUWAŁKACH

ul. Kamedulska 3, 16-400 Suwałki

tel. [phone] tel. /fax [phone]

www.cdniku.pl

e-mail:

[e-mail]

[e-mail]

2

Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Ustawicznego

w Suwałkach w listopadzie i grudniu 2005 r. realizowało zadanie

edukacyjne z zakresu doskonalenia nauczycieli województwa podlaskiego

w

obszarze

tematycznym

„Edukacja

zdrowotna

w

szkołach

i przedszkolach”.

Celem głównym szkolenia, było przygotowanie uczestników do

realizacji edukacji zdrowotnej w szkołach i w przedszkolach.

Powyższy

cel

został

zrealizowany

poprzez

uzupełnienie

i wzbogacenie wiedzy o zdrowiu, edukacji zdrowotnej, metodach pracy

i treściach zawartych w obowiązującym ustawodawstwie oraz poprzez

nabycie umiejętności w zakresie planowania, realizacji i ewaluacji edukacji

zdrowotnej w szkołach i przedszkolach.

Ramowy program szkolenia obejmował następujące moduły:

•

Obowiązujące ustawodawstwo w zakresie promocji zdrowia,
profilaktyki i edukacji zdrowotnej;

•

Zdrowie jako podstawowe pojęcie edukacji zdrowotnej;

•

Model działań w edukacji zdrowotnej;

•

Metody pracy w edukacji zdrowotnej;

•

Realizacja podstawy programowej w zakresie edukacji zdrowotnej.

Szkolenie obejmowało ogółem 24 godz. w tym 17 godz. ćwiczeń.

W niniejszej publikacji zamieszczamy scenariusze zajęć z edukacji

zdrowotnej wypracowane podczas szkoleń w trzech ośrodkach (Białystok,
Łomża, Suwałki).

Przedstawione

scenariusze

zostały

podzielone

wg

etapów

kształcenia, tj.: wychowanie przedszkolne, kształcenie zintegrowane, klasy
IV-VI i gimnazjum.

Mamy nadzieję, że niniejsza publikacja będzie wsparciem, dla

nauczycieli realizujących podstawę programową w zakresie edukacji
zdrowotnej.

Prowadzący szkolenia:

Joanna Raczyło
Jan Bielecki

3

Spis treści:

I.

WYCHOWANIE PREDSZKOLNE

•

Dbamy o zęby – pokaz prawidłowego mycia zębów ………….…4

•

„Wiórka boli ząb” – inscenizacja utworu na podstawie tekstu
Janine Amos ………………………………………………………………………......6

•

Co słychać w gabinecie stomatologicznym?……………………9

•

Owoce źródłem witamin – wykonywanie sałatki
owocowej.....................................................................10

•

W krainie zwierząt …………………………………………………………….12

•

Drzewo zdrowia ………………………………………………………………….15

II.

NAUCZANIE ZINTEGROWANE – I ETAP EDUKACYJNY

•

Zdrowo się odżywiam ………………………………………………….……18

III.

KLASY IV-VI – II ETAP EDUKACYJNY

•

Zasady zdrowego odżywiania ………………………………….………21

•

Wiemy co jemy ……………………………………………………………………25

•

Nasze potrzeby – moje przyzwyczajenia ………………………29

•

Organizacja czasu wolnego ………………………………………………35

•

Higiena skóry-czynnością codzienną ……………………………..38

•

Czym się odżywiamy ………………………………………………………….42

IV.

GIMNAZJUM III – ETAP EDUKACYJNY

•

Dziesięć przykazań zdrowego odżywiania ……………………47

•

Sąd nad alkoholem …………………………………………………………….51

4

Tytuł scenariusza:

Dbamy o zęby – pokaz prawidłowego mycia zębów

Poziom kształcenia, etap edukacyjny:

4 – latki (wychowanie przedszkolne)

Treść nawyków podstawy programowej:

Kształtowanie nawyków higienicznych i zachowań prozdrowotnych

Miejsce, gdzie odbywają się zajęcia:

sala przedszkolna, łazienka

Wstęp – wprowadzenie - idea

Ładny uśmiech każdy ma kto o zęby swoje dba

Wdrażania dzieci do świadomego stosowania zasad higieny osobistej

Cele szczegółowe:



dziecko wie jak i dlaczego należy dbać o zęby,



dziecko potrafi posługiwać się szczotką i pastą do zębów,



dziecko wie jak należy przechowywać przybory do mycia

zębów

Forma zajęć:



indywidualna,



praca z całym zespołem

Metody

:



pokaz,



rozmowa



praktyczne działanie dziecka

Środki dydaktyczne

:



przybory do mycia zębów,



szablony kubka do pracy indywidualnej



dwie ilustracje



magnetofon, kaseta z nagraniem

5

Plan zajęć

Dzieci siedzą na dywanie. Nauczyciel pokazuje ilustracje, na których

przedstawione są dwie postacie:

I ilustracja: ładna uśmiechnięta twarz – zęby czyste, zdrowe

II ilustracja: smutna twarz z zepsutymi zębami

Krótka rozmowa na temat obu ilustracji.

1.

Pytania nauczycielki (propozycja):

•

Powiedzcie mi, czym się różnią te ilustracje?

•

Dlaczego na jednej ilustracji dziecko jest uśmiechnięte, a na

drugiej smutne?

•

Czy ktoś z was wie co należy robić, aby mieć czyste zęby?

•

A kto z was myje zęby?

2.

Przedstawienie dzieciom gościa, który przyszedł do przedszkola

- krótka rozmowa stomatologa z dziećmi na temat kiedy i jak należy

myć zęby?

3.

Prezentacja przez stomatologa prawidłowego sposobu mycia zębów

•

Każde dziecko otrzymuje przybory do mycia zębów i próbuje myć

zęby

(nauczycielka wręcza dzieciom szczoteczki przyniesione wcześniej

i podpisane przez rodziców)

4.

Ustawianie swoich przyborów na ustalonej półce w łazience.

5.

Zabawa ruchowa przy piosence: „Szczotka, pasta…”

6.

Praca przy stolikach:

Wykonanie znaczka, który będzie przypominał o myciu zębów

(ozdabianie według własnego pomysłu szablonu kubka do wody)

7.

Podsumowanie zajęć (wręczenie kwiatka Pani Stomatolog)

Krystyna Brzozowska

6

Tytuł scenariusza:

„Wiórka boli ząb”– inscenizacja utworu na podstawie tekstu Janine

Amos

Poziom kształcenia, etap edukacyjny:

5 – latki (wychowanie przedszkolne)

Treść nawyków podstawy programowej:

Kształtowanie nawyków higienicznych i zachowań prozdrowotnych

Miejsce, gdzie odbywają się zajęcia:

sala zajęć

Wstęp – wprowadzenie - idea

„ Kto zawsze o zęby dba, ten wesoły uśmiech ma”

Cele szczegółowe:



dziecko potrafi słuchać krótkich utworów literackich

opowiadanych przez nauczycielkę,



rozumie konieczność częstego mycia zębów,



zna etapy prawidłowego mycia zębów,



potrafi opanować lęk przed wizytą u stomatologa

Forma zajęć:



indywidualna,



praca w grupach

Metody

:



pogadanka,



inscenizacja



burza mózgów

Środki dydaktyczne



książka J.Amos „Wiórka boli ząb”,



pacynka Wiewiórka,



rekwizyty do inscenizacji,



nagranie piosenki,



zestaw do mycia zębów dla każdego dziecka,



znaczki klubu „Wiewiórka

7

Plan zajęć

1.

Powitanie – dzieci witają się z pacynką „Wiewiórką”, która zaprasza

do wysłuchania utworu „Wiórka boli ząb”

2.

Inscenizacja tekstu J.Amos w wykonaniu nauczycielki.

3.

Wypowiedzi dzieci na temat przedstawienia. (Ocena postępowania

głównego bohatera utworu)

4.

„Myjemy zęby razem z Wiórkiem” – zabawa naśladowcza.

Dzieci naśladują ruchy pacynki w rytm dowolnej muzyki.

5.

Co należy zrobić, żeby mieć zdrowe żeby?

Dzieci podają propozycje odwołując się do własnych doświadczeń.

6.

Pasowanie na członka Klubu „Wiewiórka”

Dzieci stają w szeregu. Nauczycielka dużą szczotką do zębów dotyka

w ramię każdego przedszkolaka i mówi: „Pasuję cię na członka

Klubu „Wiewiórka”. Każde dziecko otrzymuje zestaw do mycia

zębów (szczotkę, pastę i kubek) oraz symboliczny znaczek

stwierdzający przynależność do klubu.

7.

Śpiewanie piosenki „Szła szczoteczka do kubeczka” na melodię „Szła

dzieweczka…”

„Szła szczoteczka” – piosenka

Szła szczoteczka do kubeczka,

Szła szczoteczka, szła.

I cieszyła się wraz ze mną,

Jak piosenka ta.

Ref:

Kto zawsze, kto zawsze o zęby dba,

Ten wesoły uśmiech na twarzy ma.

Kto zawsze, kto zawsze o zęby dba,

Ten weoły uśmiech ma.

„Wiórka boli ząb” tekst napisała Janine Amos

1997 Wydawnictwo Wilga.

Wiórek zębów myć nie lubi. Ciągle śpieszy się i gra.

Wśród przyjaciół tym się chlubi:

- Mycie zębów? To nie ja!

8

Podwieczorki i herbatki -Wiórek lubi czekoladki.

Z przyjaciółmi podjadają

Ząbków swych nie oszczędzają.

A wieczorem znów to samo – mama zęby każe myć!

Wiórek woli puszczać łódkę,

Marynarzem chciałby być.

Wiórek już w łóżeczku leży,

Mama wsadza głowę w drzwi:

- Co z ząbkami? Czyś zapomniał?

On udaje, że już śpi.

Rano ząb rozbolał Wiórka. Tuli tata synka swego:

- Dziś pójdziemy do dentysty.

To naprawdę nic strasznego.

Pani doktor się uśmiecha, lecz Wiórkowi niewesoło.

Wielki fotel straszna lampa, groźne sprzęty naokoło…

Pani doktor z lustereczkiem szuka dziurki tu i tam,

- Oj, nie lubisz mycia ząbków!

Już dziureczkę małą mam.

Ale w mig ją naprawimy. Zaraz będzie oczyszczona.

Powiedz prawdę, czy bolało?

Dziurka jest już zalepiona.

- Byłeś dzisiaj bardzo dzielny

Proszę, oto nowa szczotka.

Myślisz sobie – nic takiego? A ta szczotka to łaskotka!

To wizyta u dentysty całkiem odmieniła Wiórka.

- W towarzystwie nowej szczotki polubiłem te łaskotki.

Iwona Rawicka, Elżbieta Łukaszyk, Katarzyna Kowalska, Krystyna Małaszkiewicz

Grażyna Kowalczuk, Agata Grażyna Sokólska

9

Tytuł scenariusza:

Co słychać w gabinecie stomatologicznym?

Poziom kształcenia, etap edukacyjny:

5 – latki (wychowanie przedszkolne)

Treść z podstawy programowej:

Kształtowanie nawyków higienicznych i zachowań prozdrowotnych

Miejsce, gdzie odbywają się zajęcia:

gabinet stomatologiczny

Wstęp – wprowadzenie - idea

Zapoznanie z wyposażeniem gabinetu stomatologicznego, z pracą

stomatologa, pokonanie barier lęku przed wizytą u stomatologa

Cele szczegółowe:



dziecko potrafi zachować się w miejscu użyteczności

publicznej,



dziecko oswaja się z wyposażeniem gabinetu,



dziecko zdobywa zaufanie do stomatologa, pokonuje

barierę lęku

Forma zajęć:



indywidualna, praca w grupach

Metody

:



pogadanka, pokaz, sytuacyjna

Plan zajęć

1. Przed wyjściem:

- rozmowa z dziećmi na temat, dokąd i w jakim celu idziemy i jak

należy się zachować się w gabinecie stomatologicznym

2. W gabinecie stomatologicznym:

- spotkanie w małych 5-6 osobowych zespołach – zapoznanie

z wyposażeniem gabinetu, przegląd jamy ustnej dzieci,

- pokaz prawidłowego mycia zębów

3. Po powrocie do przedszkola – rozmowa z dziećmi na temat wrażeń

z wycieczki

Krystyna Brzozowska

10

Tytuł scenariusza:

Owoce źródło witamin – wykonanie sałatki owocowej

Poziom kształcenia, etap edukacyjny:

6 – latki (wychowanie przedszkolne)

Treść nawyków podstawy programowej:

Organizowanie działań umożliwiających poznanie wielowymiarowości

człowieka (postrzegam, myśl, czuję, działam)

Miejsce, gdzie odbywają się zajęcia:



sala zajęć

Wstęp – wprowadzenie - idea

Zajęcia z zakresu mowy i myślenia

Cele szczegółowe:

o

dziecko rozumie potrzebę prawidłowego żywienia

o

dziecko rozumie konieczność przezwyciężenia uprzedzeń

do niektórych potraw

o

dziecko potrafi bezpiecznie posługiwać się nożem

o

dziecko rozpoznaje i nazywa wybrane gatunki owoców

Forma zajęć:



indywidualna,



praca w grupach



praca w całym zespole

Metody

:



pogadanka,



pokaz,



sytuacyjna

Środki dydaktyczne



owoce, deski do krojenia, noże, fartuszki, miski, łyżki,

papierowe ręczniki, talerzyki,



nagranie piosenki „Już owoców pełen kosz” (CD nr1

Wesoła Szkoła),



emblematy owoców do zabawy ruchowej

11

Plan zajęć

1.

Wysłuchanie piosenki „Już owoców pełen kosz”

2.

Rozmowa na temat treści piosenki

3.

Zabawa dydaktyczna „Czarodziejski worek”

I Owoce są umieszczone w woreczku. Dziecko wkłada rękę i po

dotyku rozpoznaje owoc podając jego nazwę.

II Dziecko ma zawiązane oczy – kosztuje owoc i rozpoznaje go po

smaku bądź zapachu i nazywa.

4.

Rozmowa - przykładowe pytania

Dlaczego trzeba jeść owoce?

O czym należy pamiętać przed spożyciem owoców?

5.

Zabawa ruchowa „Sałatka owocowa”

Nauczyciel wręcza dzieciom emblematy z owocami. Dzieci tańczą

przy piosence „Już owoców pełen kosz”. Na przerwę w muzyce

i podane hasło (nazwa wybranego owocu) dzieci z takimi znakami

tańczą w kole. Powtarzamy kilka razy.

6.

Przygotowanie do wykonania sałatki owocowej

Dzieci pracują w grupach (podział na grupy z wykorzystaniem

emblematów z zabawy ruchowej)

Nauczyciel wyjaśnia cel i sposób wykonania sałatki oraz udziela

instrukcji bezpiecznego posługiwania się nożem.

7. Wykonanie przez dzieci sałatki.

8. Wspólna degustacja sałatki.

Ewa Kozłowska, Dorota Grzesiukiewicz, Barbara Rybek

12

Tytuł scenariusza:

W krainie zwierząt

Poziom kształcenia, etap edukacyjny:

6 – latki (wychowanie przedszkolne)

Treść z podstawy programowej:

Tworzenie warunków sprzyjających spontanicznej i zorganizowanej

aktywności ruchowej dziecka. Uniemożliwianie udziału w grach,

zabawach ruchowych i gimnastyce.

Miejsce, gdzie odbywają się zajęcia:

sala gimnastyczna

Wstęp – wprowadzenie – idea

Ćwiczenia z komunikacji niewerbalnej

Cele szczegółowe:



dziecko przekazuje informacje poprzez ruch własnego

ciała zgodnie z rytmem muzyki lub własnej wyobraźni.



dziecko wyraża własne emocje ruchem, gestem, mimiką

Forma zajęć:



indywidualna,



praca w grupach



praca w całym zespole

Metody

:



uczenie się przez przeżywanie



sytuacyjna

Plan zajęć

1. Wyczucie własnego ciała

Zanim wyruszamy do krainy zwierząt pobawimy się. Będziemy
maszerować. Podczas przerwy w muzyce stajemy i dotykamy palcem
nosa, ust, łokciem kolana, ręką pięty.

2. Wyczucie płynności ruchów i ciężaru ciała w przestrzeni i w czasie

Aby dojść do krainy zwierząt trzeba przedrzeć się przez gęste krzaki.
Pokażcie, jak przedzieracie się

13

3. Wyczucie ciężaru i czasu

Jesteśmy na miejscu. Ciała ziemia zasypana jest kamieniami małymi
i dużymi. Spróbujemy złożyć je w jednym miejscu

Najpierw zbieramy kamienie duże ciężkie i składamy je… (wyznaczamy
miejsce)

Teraz zbieramy małe i lekkie i składamy je (wyznaczamy miejsce)

4. Adaptacja ruchów własnych do ruchów partnera lub grupy

W krainie zwierząt są skały. Dobieramy się parami. Jedno dziecko jest
skałą, a drugie chce poruszyć skałę. Pokażcie to (zmiana ról)

5. Wyczucie ciężaru i czasu

Z daleka widzimy lwa, który jest zamknięty w klatce. Lew jest zły,
próbuje się wydostać. Pokażcie to
Zmęczył się i odpoczywa, znów próbuje wydostać się z klatki. Pokażcie to

6. Wyczucie własnego ciała

Cichutko idziemy dalej: Widzimy węża boa. Pokażcie, jak wąż porusza
się. Podczas przerwy w muzyce – węże zwijają się w kłębek

7. Wyczucie przestrzeni

Na naszej drodze spotykamy wilka. Wilk poluje na zająca. Skrada się
cichutko i skacze na zająca.

8. Wyczucie przestrzeni

A teraz spójrzcie na żyrafę. Jaką długą ma szyję. Spróbujcie i wy
dosięgnąć głową do czubków drzew, a później schylamy do trawy

9. Adaptacja ruchów własnych do partnera lub grupy

Na drzewach widzimy małpki – dobieramy się parami. Jedna małpka
ciągnie drugą, która nie chce iść (zamiana ról)

10. Ćwiczenie oddechowe

Nagle niebo zastawiły chmury. Kładziemy się i rozciągamy chmurki.
Wdychamy powietrze nosem i dmuchamy ustami na chmurki

11. Wyczucie płynności ruchów

Gdy chmury znikły, zobaczyliśmy jezioro i tańczące rusałki. Tańczą
w rytm muzyki. Na przerwę w muzyce rusałki zamieniają się w kamienne
posągi.

14

12. Wyczucie przestrzeni

Nad głowami fruwają motylki. Próbujemy złapać jednego, z nich.
Pokażcie to

13. Wyczucie ciężaru i czasu

Na drzewie widzimy gniazdo os. Podkradamy się cichutko i wolno, nagle
osy nas zaatakowały. Uciekamy szybko opędzając się rękami

14. Wyczucie płynności ruchów

W zależności od usłyszanej muzyki tańczą dzieci lub smoki (wcześniej
odbywa się losowanie przez dzieci emblematów przedstawiających dzieci
i smoki)

15. Odpoczynek przy muzyce

Skończyła się nasza wycieczka do krainy zwierząt. Teraz odpoczywamy.
Kładziemy się tak, jak nam wygodnie (muzyka relaksacyjna)

Urszula Anna Mioduszewska

15

Tytuł scenariusza:

Drzewo zdrowia

Poziom kształcenia, etap edukacyjny:

6 – latki (wychowanie przedszkolne)

Treść nawyków podstawy programowej:

Przekazywanie wiedzy o zdrowym stylu życia

Ocenianie zachowań służących i zagrażających zdrowiu

Miejsce, gdzie odbywają się zajęcia:

Sala przedszkolna

Wstęp – wprowadzenie - idea

Zapoznanie z zasadami zdrowego odżywiania się

Cele szczegółowe:



dziecko wie, o potrzebie wykonywania codziennych

zabiegów higienicznych,



dziecko wie i rozumie, dlaczego należy wykonywać

codzienne zabiegi higieniczne,



dziecko potrafi bezpiecznie posługiwać się nożyczkami

Forma zajęć:



indywidualna,



praca w całym zespole

Metody

:



pogadanka,



pokaz,



sytuacyjna

Środki dydaktyczne



kaseta magnetofonowa z piosenką „Tak czy nie?”



magnetofon



brystol brązowy do wykonania pnia drzewa



szary papier do gałązek



miękki miedziany drucik



papier czerwony do wykonania jabłuszek (wycinanka)



nożyczki



kolorowe kredki

16

Plan zajęć

1. Dzieci śpiewają piosenkę na powitanie.

„Witaj (imię dziecka), jak się masz, jak się masz?

Wszyscy Cię witamy, wszyscy Cię kochamy.

Bądź wśród nas, bądź wśród nas.”

Dzieci podczas śpiewania „jak się masz?´ wyrażają własny

nastrój i samopoczucie poprzez odpowiedzi oraz niewerbalnie

za pomocą mowy ciała.

2. Wysłuchanie piosenki Pt „Tak, czy nie?” (sł. Janina Golczowa)

„TAK, CZY NIE?”

Kiedy ktoś ma brudne ręce

i rękami tymi je

czy powiecie, że to zdrowo,

moi drodzy?

Bo ja nie, nie, nie.

Kiedy ktoś nie myje zębów

szczotki, paty ani tknie.

potem biega do dentysty,

czy wam żal go?

Gdy ktoś przed grzebieniem zmyka

płacząc, że mu włosy RWE,

czy go za to pochwalicie

moi drodzy?

Bo ja nie, nie, nie.

Komu woda, mydło, szczotka

niepotrzebne i nie w smak

Czy nazwiecie go brudasem

moi drodzy?

Bo ja nie, nie, nie

17

3. Rozmowa na temat piosenki.

o

Kogo nazwiemy brudasem?

o

Dlaczego należy się czesać

o

Dlaczego powinnyśmy myć zęby?

o

Dlaczego należy myć ręce przed jedzeniem

4. Wykonanie „makiety drzewa” – nauczycielka porównuje zdrowie

do drzewa.

Wspólnie z dziećmi wykonują makietę (wycinają pień, gniotą papier

na gałązki)

Wycinają samodzielnie jabłka (z jednej strony czerwone, z drugiej

białe)

5. Co to znaczy być zdrowym? – rysowanie kredkami na swoim jabłku –

Co ja robię dla swojego zdrowia?

6. Indywidualne przedstawienie wykonanego przez siebie jabłka

z rysunkiem.

Wypowiedzi

dziecka

na

temat

swojej

pracy,

rozpoczynające się zdaniem „Jestem zdrowy, bo…”

8. Tworzenie „Drzewa zdrowia” poprzez zawieszenie przez każde dziecko

swojego „zdrowego” jabłuszka.

Zabawa muzyczno-ruchowa przy piosence „Tak, czy nie?”

Dzieci ruchem odtwarzają treść piosenki.

Matejko Krystyna, Henryko Ellżbieta

18

Tytuł scenariusza:

Zdrowo się odżywiam

Poziom kształcenia, etap edukacyjny:

Klasa III, I etap edukacyjny

Treść nawyków podstawy programowej:

śywność i żywienie

Miejsce, gdzie odbywają się zajęcia:

Sala lekcyjna

Wstęp – wprowadzenie – idea

Zapoznanie z zasadami zdrowego odżywiania się

Cele szczegółowe:



dziecko rozpoznaje warzywa i owoce



dziecko zna rolę pokarmu i jego podstawowych

składników,



dziecko wie, że słodycze

Forma zajęć:



indywidualna,



praca w grupach

Metody:



pogadanka,



pokaz,



sytuacyjna

Środki dydaktyczne:



plansze z owocami i warzywami,



plansze z pokarmami bogatymi w poszczególne

składniki,



naturalne warzywa i owoce

Plan zajęć:

Nauczycieli wita się z dziećmi

I

Plansza zawieszona na tablicy przedstawiająca różne produkty.

19

- Które, z tych produktów znalazły się dzisiaj na twoim stole?

- Które, produktów tych produktów są zdrowe i dlaczego?

- Zaprojektuj przykładowe śniadanie, obiad, kolację.

- Czy to, co zjadamy jest dobre dla organizmu?

II

Prezentacja w wykonaniu uczniów.

- Chmurki – (dla każdego ucznia) Narysuj twarz osoby głodnej.

- Drama: „Jestem głodny” (jak się czuję, mimika, gesty, zachowanie) –

prezentacja

- Rozmowa na temat chmurek i dramy (chętne dzieci dzielą się swoimi

odczuciami)

III

Rozsypanka sylabowa (na tablicy) ułożenie hasła: „Pokarm, budulec,

paliwo”.

PO BU LEC PA WO KARM DU LI

- Nauczyciel prezentuje planszę: POKARM – BUDULEC – PALIWO

(wyjaśnia, dlaczego człowiek musi jeść)

IV

Ćwiczenia śródlekcyjne: Zabawa „Sałatka owocowa”

Siadamy w kręgu na krzesłach, jedno krzesło stawiamy w środku koła.

Dzielimy grupę na różne owoce. Osoba w środki rzuca hasło do zamiany

miejsc np. gruszki i śliwki. Dzieci te zamieniają się miejscami. Osoba

w środku miesza owoce w dowolny sposób. Ale gdy prowadzący krzyknie

„Sałatka owocowa” – wszyscy zmieniają miejsca, on również.

Komu zabraknie krzesła – jest nowym prowadzącym.

V

Nauczyciel wyjaśnia, że pokarm można podzielić na podstawowe składniki:

Białka, tłuszcze, cukry, sole mineralne i witaminy. Omawia poszczególne

składniki pokarmowe prezentując odpowiednie pokarmy.

- Nauczyciel zadaje uczniom następujące pytania:

- Co lubicie jeść najbardziej?

- Czy macie zdrowe ząbki?

20

- Czy wiecie, co może się stać, gdy je się zbyt dużo słodyczy?

Uczniowie otrzymują rozsypankę i odczytują hasło:

LUBISZ, ORGANIZMOWI TYLKO JEDZ TO,CO ALE TAKśE NIE TO, CO

POTRZEBNE JEST

JEDZ NIE TYLKO TO, CO LUBISZ, ALE TAKśE TO, CO JEST POTRZEBNE

ORGANIZMOWI.

Zabawa „Co to za warzywo?”

I wariant: karton, w którym znajduje się otwór na rączki – dziecko

odgaduje warzywo.

II wariant: uczniowie odgadują nazwę warzywa po opisie

Podsumowanie zajęć:

Uczniowie odpowiadają na pytania:

- Z jakich grup składników składa się nasze pożywienie?

- Po co człowiekowi potrzebne jest białko?

Jakie pokarmy bogate są w białko?

- Co powinniśmy zrobić, aby mieć zdrowe zęby?

Jakie jedzenie lubią nasze zęby?

Jadwiga Okrągła, Marzanna Gnojnicka

21

Tytuł scenariusza

Zasady zdrowego odżywiania się.

„W zdrowym ciele zdrowy duch” – myśl przewodnia

Poziom kształcenia, etap edukacyjny

Klasa IV, II etap edukacyjny

Treść nawyków podstawy programowej

Urozmaicenie i regularność posiłków, estetyka ich

spożywania zabezpieczanie żywności przed

zanieczyszczeniami i zepsuciem.

Nazwa przedmiotu

Godzina z wychowawcą, przyroda, technika

Czas trwania zajęć

1 godzina lekcyjna

Wstęp – wprowadzenie – idea

Zapoznanie z zasadami zdrowego odżywiania się

Cele szczegółowe

Uczeń:

o

wymienia produkty szczególnie bogate w poszczególne

składniki pokarmowe,

o

podaje zasady racjonalnego odżywiania się,

o

omawia każdą z wymienionych zasad zdrowego

odżywiania się,

o

opracowuje przykładowy jadłospis dla ucznia klasy IV na

jeden dzień,

o

potrafi przewidzieć skutki niewłaściwego odżywienia się,

o

ocenia

rolę

przestrzegania

zasad

higieny

przy

przygotowaniu i spożywaniu posiłków,

o

wyrabia przekonanie o celowości przestrzegania zasad

prawidłowego odżywiania

Zakładane osiągnięcia

Gazetka klasowa przedstawiająca opracowane przez dzieci jadłospisy.

22

Ewaluacja zajęć

Rundka kończąca – uczeń na zakończenie wypełnia zdanie:

Podczas tych zajęć nauczyłem się, że …

Forma zajęć:



indywidualna,



praca w grupach

Metody

:



pogadanka,



elementy dyskusji,



gry dydaktyczne

Środki dydaktyczne:



arkusze szarego papieru, markery, kredki, magnesy,



zdjęcia różnych produktów spożywczych z czasopism,



rozsypanka wyrazowa,



kolorowe kartki (cztery kolory),

Plan zajęć

I Faza wstępna

1 Sprawy organizacyjno – porządkowe

- Dzieci wchodzące do klasy losują kolorowe kartki i siadają przy stolikach

oznaczonych odpowiednim kolorem.

2. Wprowadzenie do tematu:

- Co to jest odżywianie się?

- Po co się odżywiamy?

- Jakie znacie składniki pokarmowe?

3 Zapisanie tematu lekcji na tablicy i w zeszytach przedmiotowych

II Faza realizacji

1 Podział produktów w zależności od zawartości składników pokarmowych

(rozsypanka wyrazowa w kopertach – jedna na jedną grupę)

- Nauczyciel na tablicy zapisuje składniki pokarmowe białka, cukry,

tłuszcze, witaminy.

Podane niżej produkty podziel na te, które zawierają dużo cukru, tłuszczu,

białka, witamin (Załącznik 1)

23

Nauczyciel poleca przedstawicielom grup przypięcie produktów do tablicy

za pomocą magnesów.

2 Zapoznanie z zasadami racjonalnego odżywiania się (pogadanka,

elementy dyskusji)

- Ile i jakich posiłków powinieneś spożywać w ciągu dnia?

- Czy można ciągle jeść to samo?

- Jakich produktów należ y unikać?

- Jakie produkty należy spożywać codziennie?

- Jakich zasad należy przestrzegać przy przygotowaniu i spożywaniu

posiłku?

- Od czego zależy ilość spożywanego pokarmu?

3. Sformułowanie zasad zdrowego odżywiania się i zapisanie ich na

tablicy.

Zasady zdrowego odżywiania się

1.

Spożywać 4-5 posiłków dziennie.

2.

Jedz urozmaicone posiłki.

3.

Ograniczaj słodycze, chipsy, fast-foody

4.

Jedz często owoce i warzywa

5.

przestrzegaj zasad higieny

6.

Wstawaj od stołu z „lekkim niedosytem”

4. Układanie jadłospisu dla ucznia klasy IV - praca w grupach

- Używając przyniesionych zdjęć produktów spożywczych na arkuszach

papieru opracuj jadłospis na jeden dzień dla ucznia klasy IV (zamiast zdjęć

możecie dorysować lub wpisać produkty)

- przedstawiciele prezentują pracę grupy

III Faza podsumowania

1.

Pytania mające na celu uporządkowanie wiedzy

- Dlaczego do szkoły należy przynosić drugie śniadanie?

- Wyjaśnij dlaczego należy przestrzegać zasad prawidłowego

odżywiania się?

2. Praca domowa

Wymień 8 skutków wynikających z niewłaściwego odżywiania się.

Jak należy postępować aby żywność się nie marnowała (praca dla

chętnych)

3. Ewaluacje zajęć

24

Rundka: powiedz co ci się podobało w dzisiejszych zajęciach.

Załącznik nr 1 ROZSYPANKA

Podane niżej produkty podziel na te, które zawierają dużo cukru,

tłuszczu, białka, witaminy

LIZAK SER

BIAŁY

JAJKA

MIÓD MASŁO CHLEB

WEDLINA OLEJ

SMALEC ZIEMNIAKI

JABŁKO POMIDOR

CZEKOLADA SOK

Katarzyna Bobry, Magdalena Łuckiewicz – Oleńska,

Jolanta Zaniewska, Iwona Augustyniak, Kinga Wołowicz

25

Tytuł scenariusza

Czy wiem, co jemy?

Poziom kształcenia, etap edukacyjny

Klasa IV, II etap edukacyjny

Treść nawyków podstawy programowej

Urozmaicenie i regularność posiłków, estetyka ich spożywania,

zabezpieczenie żywności przed zanieczyszczenie i zepsuciem

Nazwa przedmiotu

Godzina z wychowawcą, przyroda

Czas trwania zajęć

2 godziny lekcyjne

Wstęp – wprowadzenie – idea

Przestrzeganie zasad higieny chroni zdrowie

Cele szczegółowe:

Uczeń:

•

zna pokarmy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego,

•

zna przykłady pokarmów, które posiadają dużą

zawartość cukrów, białek, tłuszczów, witamin i soli

mineralnych,



relacjonuje wyniki pracy grupy, współpracuje w grupie,



wyjaśnia znaczenie składników pokarmowych dla

organizmu człowieka,



potrafi podać zasady prawidłowego odżywiania się,



zna wpływ odżywiania na zdrowie

Forma zajęć:



indywidualna,



praca w grupach

Metody:



pogadanka,



praca z podręcznikiem,



pokaz

Środki dydaktyczne:



karta pracy,



podręcznik,

26



„Piramida zdrowia”



opakowania po artykułach spożywczych

Plan zajęć

FAZA WPROWADZAJĄCA

1. Czynności organizacyjne

2. Nawiązanie do poprzednich lekcji – krótkie odpowiedzi na pytania:

- co to jest odżywanie?

- co to jest zdrowie

3. Uświadomienie tematu i celów lekcji

FAZA REALIZACYJNA

1.

Nauczyciel dzieli klasę na grupy.

2.

Każda z grup otrzymuje opakowania po pokarmach, nauczyciel prosi

aby uczniowie podzielili te produkty ze względu na ich pochodzenie

(zwierzęce, roślinne) i wpisali je w karty pracy nr 1.

Produkty pochodzenia zwierzęcego

Produkty pochodzenia roślinnego

3.

Po wykonanym ćwiczeniu wybrani uczniowie wymieniają jakie

produkty znalazły się w każdej grup.

4.

Nauczyciel informuje uczniów, że:

– podział, którego dokonali jest tylko jednym z podziałów, a pokarmy

możemy podzielić według innych kryteriów mianowicie wg. składników

pokarmowych które zawierają:

5.

Uczniowie otrzymują kopertę, w której znajduje się eliminatka

C

U

U

R

K

S

R

Z

Y

U

T

L

K

A

U

E

S

W

Z

E

C

R

Z

T

E

O

B

W

I

S

A

K

Ł

A

K

W

A

A

W

S

I

Z

T

A

A

W

M

A

I

U

N

C

27

Y

Z

I

Y

S

C

O

I

L

E

E

L

M

K

I

A

N

B

E

I

R

O

A

L

L

O

N

G

E

Nauczyciel poleca uczniom, aby rozwiązali eliminatkę wówczas

dowiedzą się jak nazywają się składniki pokarmowe. Wybrani uczniowie

głośno odczytują nazwy składników pokarmowych, które odczytali po

rozwiązanie eliminatki.

6.

Korzystając z podręcznika uzupełnij tabelę, wpisując odpowiednie

pokarmy szczególnie bogate w wybrane składniki.

BIAŁKA

CUKRY

WITAMINY:

A,B,C,D,E,K,PP

TŁUSZCZE

SOLE

MINERALNE

WODA

Przyporządkuj składniki pokarmowe do pełnionej w organizmie funkcji

Nazwa

składnika

pokarmowego

Pełniona funkcja

Służą przede wszystkim jako materiał budulcowy
ważne są dla prawidłowego wzrostu i rozwoju
dzieci

Stwarza środowisko, w którym zachodzą wszystkie
procesy życiowe w organizmie

Nie służą do budowy organizmu. Nie są
materiałem energetycznym. Mają wpływ na
prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Ich brak
powoduje groźne choroby

Są materiałem energetycznym i zapasowym. Ich
nadmiar odkłada się w tance podskórnej. Służą do
wytwarzania

energii

i

utrzymania

stałej

temperatury ciała.

Dają nam siłę potrzebna do wykonywania różnych
czynności. Ich nadmiar powoduje groźne choroby

Służą do budowy organizmu, szczególnie kości i
zębów. Regulują też przebieg procesów życiowych
w organizmie. Ich brak powoduje złe zrastanie się
kości

Uczniowie odczytują wykonane zadanie. Nauczyciel uzupełnia i poprawia

7.

Nauczyciel przedstawia PIRAMIDĘ ZDROWIA i zadaje pytania:

28

- Czy jesz posiłki zgodnie z tą piramidą?

- Co możesz zmienić w swoim żywieniu?

- Czego należy spożywać najwięcej, a co jeść najczęściej?

FAZA PODSUMOWUJĄCA

1.

Wspólne opracowanie wniosku mając na uwadze wartość

prawidłowego odżywiania

2.

Zapisanie wniosku do zeszytu

3.

Ocena pracy uczniów

4.

Zadanie pracy domowej:

- Poszukaj w dostępnych źródłach informacji dotyczących znaczenia

witaminy A,C,D dla zdrowia człowieka.

Zadanie dla uczniów chętnych

- Uzasadnij treść zadania:

„Ilość i jakość to zasady dwie które cechują odżywianie me”.

Dorota Grodzka, Bogdan Szymanowski, Krzysztof Pisiak, Elżbieta Kaźmierczak,

Anna Teresa Mroczkowska, Teresa Paliwoda, Jadwiga Brzoska

29

Tytuł scenariusza

Nasze potrzeby – moje przyzwyczajenia

Poziom kształcenia, etap edukacyjny

Klasa IV, II etap edukacyjny

Treść nawyków podstawy programowej

Higiena ciała, odzieży, obuwia, miejsca pracy i wypoczynku

Nazwa przedmiotu

Godzina z wychowawcą

Czas trwania zajęć

2 godziny lekcyjne

Wstęp – wprowadzenie – idea

Przestrzeganie zasad higieny chroni zdrowie

Cele szczegółowe

o

uczeń rozpoznaje swoje potrzeby oraz ich znaczenie,

o

określa wpływ przyzwyczajeń na zdrowie,

o

zna zasady higieny osobistej,

o

zna zasady higieny otoczenia obowiązujące podczas

pobytu w szkole i w domu.

Zakładane osiągnięcia

Po zajęciach uczeń zna pojęcia: zdrowie, higiena otoczenia, higiena

osobista, przyzwyczajenie – umie rozpoznać, które przyzwyczajenie

jest dobre dla zdrowia, a które szkodliwe

Ewaluacja zajęć

Rundka kończąca – uczeń na zakończenie wypełnia zdanie:

Podczas tych zajęć nauczyłem się, że …

Forma zajęć:



indywidualna,



praca w grupach

Metody

:



mini wykład



działalność praktyczna ucznia,



burza mózgów

30

Środki dydaktyczne:



karta pracy,



mini test



brystol, przygotowane karteczki z hasłami

Plan zajęć

Pierwsza godzina lekcyjna

1.

Mini wykład

2.

Burza mózgów – tworzenie listy potrzeb ludzi

3.

Uporządkowanie stworzonej listy potrzeb według określonych

kryteriów np. potrzeby a zachcianki lub potrzeby a przyzwyczajenia,

4.

Praca w grupach:



dyskusja o higienie osobistej w domu i higienie otoczenia,



podział przyzwyczajeń na dwie kategorie: przyzwyczajenia

dobre dla zdrowia i szkodliwe dla zdrowia

5.

Prezentacja liderów grup

6.

Uczniowie wypełniają kartę „Mój dzień”

1.

Zwykle wstaję o godzinie……………………

2.

Po obudzeniu………………………………...……………………………………

………………………………………………………………………………………………

3.

Na śniadanie jem najczęściej…………………..………………………….………

………………………………………………………………………………………………

4.

Ubieram się na ogół przez …………………minut

5.

Na drugie śniadanie jem…………………………………………………..………

………………………………………………………………………………………….

6.

W wolnym czasie najczęściej …………………………………..………

……………………………………………………………………………………..

7.

Oglądam telewizję przez .…………………… godzin dziennie

8.

Lekcję odrabiam przez ………………………… dziennie

9.

Przed pójściem spać………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………..

10. Idę spać około godziny …………………

31

7.

Chętni uczniowie odczytują swoją kartę – nauczyciel omawia

odpowiedzi i zwraca uwagę, na czym polega higieniczny tryb życia

Druga godzina lekcyjna

8 Uczniowie uzupełniają krzyżówkę pod hasłem Higiena to zdrowie.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

1.

W SZKOLE NA PRZERWIE

2.

SUBSTANCJA DO NATŁUSZCZANIA SKÓRY

3.

SŁODKI OWOC

4.

SŁUśY DO GRY W „NOGĘ”

5.

JEST W TELEWIZORZE I W KINIE

6.

ZAWSZE JESZ JE RANO

7.

KĄPIESZ SIĘ W NIEJ

8.

SŁUśY DO MYCIA ZĘBÓW

9.

ĆWICZENIA PRZY MUZYCE

10.

TRZEBA JE MYĆ PO KAśDYM POSIŁKU

11.

PŁYNIE W KAWIE I RZECE

12.

UśYWASZ GO DO WYCIERANIA PO MYCIU I KĄPIELI

32

13.

POJAZD NA DWU KOŁACH

14.

NIEZBĘDNE W NASZEJ DIECIE

15.

TAŃCOWAŁA Z NITKĄ

16.

ZDROBNIENIE DO IMIENIA ELśBIETA

ODPOWIEDZI

1.

HAŁAS

2.

OLIWKA

3.

GRUSZKA

4.

PIŁKA

5.

EKRAN

6.

ŚNIADANIE

7.

WANNA

8.

PASTA

9.

AEROBIK

10.

ZĘBY

11.

WODA

12.

RĘCZNIK

13.

ROWER

14.

WITAMINY

15.

IGŁA

16.

ELA

9. Dyskusja na temat higiena to

zdrowie – hasło krzyżówki

11.

Konstruowanie plakatu:

Zasady

higieny

obowiązujące

w szkole

HASŁO:

HIGIENA TO ZDROWIE

33

Uczeń wybiera kartkę z hasłem i umieszcza je w odpowiedniej kolumnie na

plakacie.

HASŁA WŁAŚCIWE

HAŁA NIEWŁAŚCIWE

Myj ręce po wyjściu z ubikacji

Zmieniaj

strój

po

lekcji

wychowania fizycznego

Myj ręce przed posiłkiem

Śmieci

i

inne

odpadki

wyrzucaj do kosza

Wietrz salę

Nie pisz po ławkach i innych
sprzętach.

Spłukuj wodę w toalecie

Biegając po szkole można
kogoś potrącić

Zmieniaj obuwie po przyjściu
do szkoły i przed wyjściem do
domu

Myj zęby lub płucz zęby po
posiłku

Na drugie śniadanie jedz
w szkole słodycze

Jak jest zimno na podwórku
nie otwieraj okna w klasie

Maluj

ładne

obrazki

na

ławkach

Koszulki, majteczki możesz
nosić te same przez kilka dni

Biegaj po korytarzu

W

czasie

lekcji

możesz

zadzwonić

ze

swojego

telefonu komórkowego

Możesz chodzić w butach po
szkole i domu

Możesz mieć bałagan na
swojej ławce i wokół siebie

Do szkoły możesz kilka minut
spóźnić się

12.

Nauczyciel odczytuje głośno plakat.

13.

Uczniowie decydują o jego umieszczeniu w szkole

14.

Praca domowa

Wypełnij listę swoich przyzwyczajeń

LISTA MOICH PRZYZWYCZAJEŃ, NAWYKÓW

DZIEŃ TYGODNIA

NAWYKI,

KTÓRE

W

TYM

TYGODNIU

ZAOBSERWOWAŁEM/AM U SIEBIE

Poniedziałek

Wtorek

Środa

Czwartek

Piątek

Sobota

Niedziela

34

Codziennie wieczorem wypełnij listę, wpisując zaobserwowane w tym dniu

swoje przyzwyczajenia, nawyki

Przykłady nawyków, które może u siebie zauważysz:

budzenie się o określonej porze, mycie zębów, mycie rąk przed posiłkiem,

słuchanie muzyki, ogryzanie paznokci, jedzenie słodyczy, jedzenie

drugiego śniadania w szkole, czytanie, odrabianie lekcji, granie w gry

komputerowe, chodzenie spać o określonej porze.

Elżbieta Barszczewska, Agnieszka Zarzecka, Barbara Kaplińska

35

Tytuł scenariusza:

Organizacja czasu wolnego ucznia.

Myśl przewodnia:

„

Edukacja zdrowotna to proces, w którym ludzie uczą się dbać

o zdrowie swoje i innych”

Poziom kształcenia, etap edukacyjny:

Klasy IV – VI, II etap kształcenia:

Treść nawyków podstawy programowej:

Zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja odrabiania lekcji i czasu

wolnego, prawidłowa postawa ciała.

Nazwa przedmiotu:

Godzina z wychowawcą

Czas trwania zajęć:

Godzina lekcyjna

Wstęp – wprowadzenie - idea

Uregulowany tryb życia polega na zaplanowaniu naszych codziennych

czynności i konsekwentnej realizacji tych planów. Oprócz licznych

obowiązków niezwykle istotne jest zaplanowanie różnorodnych form

wypoczynku.

Cele szczegółowe:

Uczeń:



wymienia rodzaje wypoczynku,



wyjaśnia pojęcia: wypoczynek; bierny i czynny,



podaje przykłady wypoczynku biernego i czynnego,



wymienia zasady mające wpływ na nasze zdrowie,



potrafi zagospodarować czas wolny zajęciami służącymi

zdrowiu,



wyjaśnia znaczenie wypoczynku czynnego,



współpracuje w grupie,



rozumie potrzebę właściwego wykorzystania czasu

wolnego



preferuje wypoczynek czynny

36

Forma zajęć:



indywidualna,



praca w grupach



zespołowa

Metody:



pogadanka



burza mózgów



diagram - wykreślanka



drama

Środki dydaktyczne i materiały:

o

wykreślanka,

o

karteczki samoprzylepne,

o

plansze (rodzaje wypoczynku),

o

karty pracy (niedokończone zdanie).

Plan zajęć:

1.

Czynności organizacyjno – porządkowe.

2.

Burza mózgów - w jaki sposób uczniowie spędzają czas wolny?

Przykładowe odpowiedzi: spacer, gra w piłkę, gra na komputerze, jazda

na rowerze, oglądanie telewizji, czytanie książek itp.

3.

Wykreślanka literowa:

Uczniowie wykreślają z diagramu,co drugą literę. Pozostałe litery

tworzą hasło

W

I

Y

A

P

B

O

C

C

D

Z

E

Y

F

N

G

E

H

K

I

C

J

Z

K

Y

L

N

Ł

N

M

Y

N

I

O

W

P

Y

R

P

S

O

T

C

V

Z

W

Y

Z

N

ś

E

Y

K

X

B

A

I

B

E

C

R

D

N

E

Y

4.

Nauczyciel wyjaśnia, na czym polega wypoczynek czynny i bierny

37

5.

Nauczyciel wywiesza planszę

WYPOCZYNEK CZYNNY

WYPOCZYNEK BIERNY

Uczniowie segregują wymienione wcześniej przykłady spędzania czasu

wolnego-przyklejają karteczki w odpowiednich miejscach tabeli.

6.

Nauczyciel przedstawia korzyści wynikające z czynnego wypoczynku

– prezentacja dramy. Nauczyciel przydziela zadanie dwóm uczniom.

Uczeń I – wykonuje ćwiczenia gimnastyczne.

Uczeń II – gra na komputerze.

Nauczyciel proponuje, aby uczniowie przedstawili siebie po dziesięciu

latach.

Uczeń I – wysportowany, uśmiechnięty.

Uczeń II – przygarbiony w okularach.

7.

Wnioski przedstawia nauczyciel:

Wpływ aktywności na organizm człowieka:

- poprawia samopoczucie i kondycje fizyczną,

- zwiększa odporność organizmu,

- przyczyniają się do spalania tłuszczu i redukcji wagi.

Wpływ biernego spędzania czasu wolnego:

- choroby oczu,

- otyłość,

- skrzywienie kręgosłupa,

8.

Podsumowanie.

Praca w grupach – dokończ zdania.

Nauczyciel rozdaje grupom przykładowe zdania:

1.

Sport to …

2.

śeby być zdrowym należy …

3.

Moją ulubioną aktywną formą spędzania czasu wolnego jest …

4.

Zdrowej być sportowcem niż …

Bożena E. Dobrzycka, Iwona Pikulińska, Hanna Kordulska, Monika Dąbrowska,

Krystyna Rękawek, Bożena Zaborowska, Agnieszka Klewinowska, Sławomir Dymek

38

Tytuł scenariusza

Higiena skóry – czynnością codzienną

Wstęp – wprowadzenie - idea

Higiena skóry podstawa zdrowego ciała i umysłu

Poziom kształcenia, etap edukacyjny

klasa IV, II etap edukacyjny

Treść nawyków podstawy programowej

Higiena ciała odzieży, obuwia, miejsca pracy i wypoczynku

Nazwa przedmiotu

godzina wychowawcza

Czas trwania zajęć

1 godzina lekcyjna

Cele ogólne

Uczeń:

o

zna funkcje skóry i sposoby dbania o nią, oraz wie, jakie są

skutki nieprawidłowej higieny

Cele szczegółowe

Uczeń:

o

zna funkcje skóry,

o

opracowuje i stosuje zasady prawidłowej higieny skóry

(mycie, kąpiel),

o

rozpoznaje i prawidłowo stosuje środki czystości dla

dzieci i młodzieży,

o

dba o estetykę ciała,

o

zna przyczyny powstawania chorób skóry i ich rodzaje,

o

troszczy się o własne ciało w różnych porach roku

Zakładane osiągnięcia

Po zajęciach uczeń rozpoznaje produkty zdrowe i produkty mające

negatywny wpływ na organizm.

Wystawa w klasie opakowań produktów zdrowych dla organizmu i tych,

które mają niekorzystny wpływ.

39

Ewaluacja zajęć

1.

Wystawa środków czystości dla dzieci i młodzieży.

2.

Folder w formie prac dzieci – wycinanka z gazet kosmetyków,

z podziałem na środki czystości do poszczególnych części ciała

Forma zajęć



indywidualna,



praca w grupach,

Metody



pogadanka,



praca z encyklopedią, broszurami,



pokaz,



burza mózgów

Środki dydaktyczne



opakowania po kosmetykach,



gazety, czasopisma, katalogi, broszury,



encyklopedia zdrowia,



tablica z budową skóry,



muzyka z treścią piosenki „Mydło lubi zabawę

Plan zajęć

Wprowadzenie w temat zajęć.

I. Rozwiązywanie krzyżówki z hasłem.

1)

Wzór chemiczny wody

2)

Należy przyciąć je sobie raz w tygodniu

3)

Służy do czesania włosów

4)

Jest ich dużo w warzywach i owocach

5)

36,6º C to normalna……

6)

Cztery ma stół, a człowiek dwie

7)

Lubimy w niej zażywać kąpieli w łazience

8)

Szybka kąpiel

9)

Używamy go do pielęgnacji skóry np. twarzy, rąk

10)

Jego przyczyną jest na głowie łupież

11)

Grypa, ospa, odra to….

40

12)

Używamy go codziennie do mycia ciała, rąk….

1

H

2

O

2

P

A Z N O K

C

I

E

3

G

R Z E

B I

E

Ń

4

W I T A M I

N Y

5

T

E M P

E

R

A

T U R

A

6

N

O G I

7

W A N N A

8

P

R Y S Z N

I

C

9

K

R E M

10

Ł

Ó J

11

C

H O R O B

A

12

M

Y D Ł

O

II. Wyjaśnienie hasła krzyżówki – HIGIENA SKÓRY – praca

z encyklopedią zdrowia

III. Krótka pogadanka nauczyciela na temat budowy i funkcji skóry

(z wykorzystaniem tablicy poglądowej – Budowa skóry)

IV. Ustalenie wspólnych wniosków:

Skóra - jest jedyną częścią ciała człowieka, która ma bezpośredni kontakt

z otoczeniem. Jest ciągle atakowana przez zarazki, związki chemiczne,

temperaturę powietrza, wiatr, deszcz, dlatego ludzie często cierpią na

choroby i dolegliwości skórne.

Najważniejszą funkcją skóry jest ochrona ciała przed:

- uszkodzeniem

- działaniem drobnoustrojów

- promieniowaniem UV

V. Przejście do omawiania chorób skóry (nauczyciel zaznacza problem -

następstwem niewłaściwej higieny skóry są jej choroby….)

VI. Kolejnym etapem jest podział klasy na grupy (wyszukiwanie

informacji – praca z encyklopedią, ulotkami, czasopismami) – na

temat chorób skóry.

Liderzy grup odnajdują wyszukane choroby z krótką prezentacją, te które

zostały wskazane przez nauczyciela.

41

VII. Następnie nauczyciel zwraca uwagę na przyniesione przez uczniów

opakowania po kosmetykach i prosi by uczniowie podzielili je na te,

które dotyczą pielęgnacji:

I grupa – włosów

II grupa – rąk

III grupa – twarzy

IV grupa – nóg

Pomoc nauczyciela w ewentualnym rozpoznawaniu środków czystości.

W tle muzyka z nagraniem piosenki „Mydło lub zabawę”.

VIII. Podsumowanie: wspólne ustalenie wniosków metodą „burzy

mózgów’ – Dlaczego i jak należy dbać o własną skórę? (można

zapisać na dużym papierze i powiesić w klasie).

IX. Praca domowa: Wykonanie folderu (z wycinków gazet i czasopism) –

o środkach czystości skóry dla dzieci i młodzieży.

Anna Samulewicz, Katarzyna Karpińska, Katarzyna Bielawska, Lucyna Lenkiewicz

42

Tytuł scenariusza

Czym się odżywiamy?

Poziom kształcenia, etap edukacyjny

klasa IV, II etap edukacyjny

Treść z podstawy programowej

Urozmaicenie i regularność posiłków, estetyka ich spożywania,

zabezpieczenie żywności przed zanieczyszczeniem i zepsuciem.

Nazwa przedmiotu

przyroda

Czas trwania zajęć

2 godziny lekcyjne

Cele szczegółowe

Uczeń:

o

wymienia składniki odżywcze,

o

podaje funkcje: białek, cukrów, tłuszczów, witamin,

wody i soli mineralnych,

o

wymienia zasady właściwego odżywiania,

o

wyjaśnia pojęcie „zdrowa żywność”,

o

uzasadnia konieczność urozmaicania posiłków oraz ich

regularnego spożywania,

o

odczytuje skład produktów odżywczych z ich opakowań,

o

odróżnia niezbędne do życia składniki odżywcze od

szkodliwych (np. konserwantów i barwników),

o

przedstawia

zasady

higienicznego

przyrządzania

posiłków,

o

sporządza prosty jadłospis,

o

dokonuje podziału na pokarmy roślinne i zwierzęce,

o

przestrzega zasady higieny spożywania posiłkó

43

Zakładane osiągnięcia

Po zajęciach uczeń rozpoznaje produkty zdrowe i produkty mające

negatywny wpływ na organizm.

Wystawa w klasie opakowań produktów zdrowych dla organizmu i tych,

które mają niekorzystny wpływ.

Ewaluacja zajęć

3.

Prawidłowe wykonanie wystawki opakowań produktów spożywczych

(pogrupowanie na zalecane w odmiennej diecie, czyli zdrowe dla

organizmu oraz niewskazane do częstego spożywania, czyli

zawierające sztuczne barwniki i konserwanty)

4.

Ułożenie jadłospisu zgodnie z poznanymi zasadami uwzględniając

zdobytą wiedzę.

Forma zajęć



indywidualna,



praca w grupach,



praca w całym zespole

Metody



pogadanka,



praca z podręcznikiem



pokaz,



praktycznych działań

Środki dydaktyczne



podręcznik,



produkty spożywcze,



opakowania produktów spożywczych

Plan zajęć

I.

Faza wprowadzająca:

1.

Czynności organizacyjno – porządkowe

2.

Podział na grupy, wybór lidera

II.

Faza realizacyjna:

1.

Nauczyciel podaje cele lekcji i zadaje pytania:

44

a)

Dlaczego się odżywiamy?

b)

Jakie są podstawowe składniki odżywcze?

2.

Nauczyciel zapisuje definicję odżywiania na tablicy

3.

Nauczyciel przydziela zadania grupom (praca z podręcznikiem)

- I grupa: Jaka jest rola białek?

- II grupa: Jaka jest rola cukrów?

- III grupa: Jaka jest rola witamin i wody?

- IV grupa: Jaka jest rola tłuszczów?

4. Prezentacja wyników pracy przez lidera grupy

5. Nauczyciel kieruje polecenie do uczniów: podziału produktów

spożywczych ze względu na pochodzenie

Uczniowie dokonują podziału produktów spożywczych ze względu na

pochodzenie na podstawie ilustracji zawieszonych na tablicy

6. Po uporządkowaniu ilustracji wypełniają schemat na tablicy

i następnie zapisują go w zeszycie

POCHODZENIE POKARMÓW:

Roślinne Zwierzęce

- mąka - mięso

- cukier - mleko

- olej roślinny - jajka

7. Nauczyciel zbiera opakowania produktów spożywczych przyniesionych

przez dzieci

8. Poszczególnym grupom rozdaje produkty spożywcze i odpowiednie

opakowania oraz instrukcje do pracy

- I grupa – mleko, ser biały, jogurt, opakowanie po chipsach, napój

gazowany

- II grupa – baton czekoladowy, mąka , miód, guma do żucia, opakowanie

po chipsach

- III grupa – olej, masło, sos majonezowy, napój cola

- IV grupa – sok grejpfrutowy, gruszka, pomarańcza, witaminy

w tabletkach, oranżada

45

Uczniowie ustalają, którego składnika odżywczego jest najwięcej

w podanych produktach (korzystają ze składu umieszczonego na

opakowaniach produktów). Uzupełniają schemat.

Zadanie:

Wpisz składniki pokarmów:

(Substancje nieorganiczne) (Substancje organiczne)

WODA WITAMINY TŁUSZCZE CUKRY

BIAŁKA

9. Uczniowie w grupach analizują skład produktów zwracając uwagę na

zawartość barwników i konserwantów oraz na termin ważności do

spożycia. Poznają chemiczne dodatki w żywności, które mogą być

szkodliwe i nieszkodliwe dla zdrowia (nauczyciel wywiesza informację na

tablicy)

Przykładowe dodatki chemiczne w żywności

Konserwanty Barwniki

E200 nieszkodliwy E 100 nieszkodliwy

E210 rakotwórczy E 130 zabroniony

E 221 zakłóca czynności jelit E 131 rakotwórczy

E 142 rakotwórczy

10. Nauczyciel zadaje pytanie, które produkty mogą być spożywane często

przez dzieci, a które należy ograniczać.

SKŁADNIKI

POKARMÓW

46

11. Uczniowie podsumowując zdobytą wiedzę wykonują wystawkę

opakowań produktów z podziałem na zalecane w codziennej diecie

i niewskazane do częstego spożywania.

12. Nauczyciel pyta: Na czym polega higiena przyrządzania i spożywania

pokarmów?

13. Uczniowie na podstawie ilustracji z podręcznika i własnych

doświadczeń odpowiadają na pytanie nauczyciela:

- myjemy ręce przed każdym posiłkiem

- dbamy o estetykę stołu

- jemy świeże potrawy

- powinniśmy zadbać o miłą atmosferę w trakcie posiłków

- regularnie spożywamy urozmaicone posiłki

14. Nauczyciel dyktuje krótką notatkę do zeszytu

Zasady prawidłowego odżywiania:

- ilość

- jakość

- zdrowa żywność

- higiena

III. Faza podsumowująca:

1.

Podsumowując nauczyciel zadaje pytanie: Co to jest „zdrowa

żywność?”

2.

Uczniowie odpowiadają na zadane pytanie

3.

Ocena pracy uczniów.

4.

Podanie

pracy

domowej:

Ułóż

prosty

jadłospis,

z uwzględnieniem zasad prawidłowego odżywiania (ilość składników,

jakość, regularność spożywania)

Wioletta Kotarska, Grażyna Jacewicz

47

Tytuł scenariusza

Dziesięć przykazań zdrowego odżywiania

Myśl przewodnia:

„Powiedz mi co jesz, a powiem ci kim jesteś”

Poziom kształcenia, etap edukacyjny

Gimnazjum kl. I-II, III etap edukacyjny

Treść nawyków podstawy programowej

śywność i żywienie; Skład żywności, układanie jadłospisów, ich różnice

ze względu na kulturę, wiek, stan zdrowia, rodzaj pracy.

Nazwa przedmiotu

Godzina z wychowawcą lub biologia

Czas trwania zajęć

45 minut

Wstęp – wprowadzenie – idea

Promowanie zdrowego stylu życia w zakresie odżywiania

Cele szczegółowe

Uczeń:

o

wyjaśnia

związek

między

odżywianiem

się,

a prawidłowym funkcjonowaniem organizmu człowieka,

o

określa rolę poszczególnych składników pokarmowych

dla życia i rozwoju organizmu,

o

dokonuje podziału żywności na zdrową i niekorzystną

dla własnego zdrowia,

o

potrafi zinterpretować informacje zawarte na etykietach

produktów spożywczych,

o

rozpoznaje na podstawie ilustracji zapotrzebowanie na

składniki odżywcze w zależności od różnych czynników

(wiek, stan zdrowia, rodzaj wykonywanej pracy itp.),

o

potrafi wybrać prawidłowy jadłospis,

o

wie

na

czym

polega

higiena

spożywcza

i przygotowywania posiłków oraz potrafi zastosować

swoje wiadomości w codziennym życiu,

48

o

wymienia i wyjaśnia choroby związane z niewłaściwym

odżywianiem

Zakładane osiągnięcia

Po zajęciach uczniowie wskazują zasady prawidłowego odżywiania się

i opracowują „Dekalog prawidłowego odżywiania”

Ewaluacja zajęć

Uczniowie na zakończenie wyjaśniają w jakim celu stworzyli „dekalog

zdrowego odżywiania”.

Forma zajęć:



praca w grupach

Metody:



działalność praktyczna ucznia,



burza mózgów,



praca z tekstem źródłowym, materiałami pomocniczymi,



dyskusja,



burza mózgów,



odczyt

Środki dydaktyczne:



mini test



teksty źródłowe,



zdjęcia, obrazki,



zegar, mazaki, papier

Materiały pomocnicze:



opakowania różnych produktów spożywczych,



przybory do nakrycia stołu

Plan zajęć:

I Faza przygotowawcza;

1. Wprowadzenie do tematyki zajęć, podanie celów.

2. Przedstawienie sposobu pracy, podział na grupy (5 grup)

i przydzielenie materiałów do pracy

II Faza realizacyjna:

1 Przedstawienie zasad pracy każdej grupy:

- podanie czasu pracy

49

- zwrócenie uwagi na kolejność etapów pracy każdej grupy (wybór lidera,

zapoznanie z instrukcją i materiałami pomocniczymi, opracowanie

zadania, sposób prezentacji)

2. Praca w grupach według instrukcji:

a) Instrukcja nr 1 (grupa 1): Składniki pokarmowe i ich rola w organizmie

człowieka

- praca z tekstem źródłowym (analiza)



przeczytaj tekst,



wymień składniki pokarmowe,



podaj rolę składników pokarmowych,



podaj przykłady pokarmów zawierających duże ilości poszczególnych

składników,



ułóż dwie zasady prawidłowego żywienia w oparciu o efekty własnej

pracy

[materiały: tekst źródłowy, fotografie różnych produktów, mazaki, papier]

b) Instrukcja nr 2 (grupa 2): zapotrzebowanie pokarmowe w zależności od

różnych czynników

- analiza załączonych materiałów:



podaj kryteria decydujące o zapotrzebowaniach pokarmowych

człowieka,



wymień grupy osób o szczególnym zapotrzebowaniu na składniki

pokarmowe,



ułóż dwie zasady prawidłowego żywienia w oparciu o efekty własnej

pracy

[materiały: ilustracje, fotografie przedstawiające osoby w różnym wieku

wykonujące różną pracę, w różnym stanie zdrowia, zamieszkujące różne

strefy klimatyczne]

c) Instrukcja nr 3 (grupa 3): Zasady prawidłowego odżywiania

- analiza załączonych materiałów



wybierz prawidłowy jadłospis i uzasadnij swój

wybór,



uzasadnij sens użytych rekwizytów,



ułóż dwie zasady prawidłowego żywienia

w oparciu o efekty własnej pracy

[materiały różne przykłady jadłospisów, zegar, wzór BMI]

50

d) Instrukcja nr 4 (grupa 4): Higiena przygotowania i spożywania

pokarmów



podaj kilka zasad dotyczących przygotowania

i spożywania posiłków



przygotuj przykładowe nakrycie stołu przy

którym przyjemnie spożyjesz posiłek



wybierz

dwie

najważniejsze

zasady

prawidłowego żywienia w oparciu o własną

pracę.

[materiały: naczynia niezbędne do spożycia posiłku, obrus, serwetki,

sztućce, flakon, kwiaty,]

e) Instrukcja nr 5 (grupa 5): Zagrożenia związane z niewłaściwym

odżywianiem

- analiza załączonych materiałów



wyodrębnij składniki szkodliwe dla zdrowia

człowieka

na

podstawie

załączonej

listy

i odszukaj je na opakowaniach produktów



podaj dwie zasady prawidłowego odżywiania

w oparciu o efekty własnej pracy

[Materiały; lista oznaczeń substancji: dodawanych do produktów

spożywczych, opakowania różnych produktów spożywczych]

III Faza podsumowująca.

1. Prezentacja efektów pracy poszczególnych grup

2. Wspólne stworzenie (zapisane na tablicy) 10 przykazań zdrowego

odżywiania

3. Podsumowanie i zakończenie zajęć.

Elżbieta Bielawie, Barbara Mieleszkiewicz, Joanna Szwaczko,Urszula Bołtryk,
Anna Gibulska, Wanda Kulesza, Iwona Stasiulewicz, Marek Sadowski

51

Tytuł scenariusza

Sąd nad alkoholem

Myśl przewodnia

Nie bądź niewolnikiem nałogu!

Poziom kształcenia, etap edukacyjny

III etap edukacyjny

Treść nawyków podstawy programowej

Przyczyny i skutki używania m.in. środków psychoaktywnych, formy

pomocy dla osób eksperymentujących i uzależnionych, sposoby

radzenia sobie w sytuacjach trudnych.

Nazwa przedmiotu

godzina z wychowawcą

Czas trwania zajęć

2 godziny lekcyjne

Wstęp – wprowadzenie - idea

Spożywanie alkoholu przez gimnazjalistów stanowi istotny

problem społeczny. Wiąże się to z koniecznością podejmowania

różnych środków zaradczych. Przeciwdziałanie uzależnieniom

jest priorytetem działań podejmowanych w ramach szkolnego

programu profilaktyki. Poniższa inscenizacja ma na celu

przybliżenie

problemu

i

ukazanie

młodzieży

skutków

nadużywania alkoholu.

Cele szczegółowe

Uczeń:

o

zna skutki zdrowotne i społeczne nadużywania alkoholu,

o

dostrzega szkodliwy wpływ alkoholu na poszczególne

narządy,

o

wie, dlaczego alkohol jest szczególnie niebezpieczny dla

młodego człowieka,

o

rozumie,

że

wychodzenie

z

nałogu

wymaga

specjalistycznej pomocy,

52

o

uświadamia sobie zgubny wpływ reklam na wzrost

spożycia napojów alkoholowych

Zakładane osiągnięcia

Wzrost świadomości antyalkoholowej uczniów

Forma zajęć



praca w całym zespole

Metody



drama

Środki dydaktyczne



schematyczne rysunki narządów,



elementy inscenizujące salę sądową,



strój sędziego, adwokata i prokuratora, lekarza,

policjanta,



transparenty z hasłami antyalkoholowymi,



plakaty o treści antyalkoholowej



książki i broszury o tematyce antyalkoholowej,



materiały biurowe, artykuły prasowe,



Internet

Plan zajęć

Osoby biorące udział w przedstawieniu
- Nawrata
- sędzia
- oskarżyciel
- świadkowie oskarżenia: policjant, lekarz, mózg, wątroba, serce,
psycholog
- obrońca
- świadkowie obrony: Zbyszek Kieliszek, Koleżanka Szklanka, specjalista
od reklamy
- oskarżony
Scenografia:
- sala gimnastyczna przekształcona na salę sądową
Narrator:
- Rozpoczynamy rozprawę sądową
- Proszę wstać, sąd idzie.(wchodzi sędzia i pozostali aktorzy
przedstawienia)
Sędzia:
- Proszę siadać
- Otwieram przewód sądowy przeciwko głównemu oskarżonemu – jakim
jest alkohol

53

Sędzia powołuje ławę przysięgłych
- Proszę członków ławy przysięgłych o zajęcie miejsc
(sędzia wyczytuje nazwiska 10 uczniów ze szkoły)
Sędzia: - Proszę wprowadzić oskarżonego
- Udzielam głosu oskarżycielowi
Oskarżyciel:
-Proces przeciwko alkoholowi opierać się będzie na dwóch podstawowych
zarzutach:
1. postaram się udowodnić, że alkohol wpływa destrukcyjnie na organizm
człowieka
2. zarzut będzie dotyczył konsekwencji picia alkoholu i upadku wszelkich
wartości i uczuć.
Oskarżyciel:
-Powołuję na świadka lekarza
Lekarz przedstawia informację ogólnie dotyczące alkoholizmu w Polsce.
Mówi o wpływie alkoholu na poszczególne narządy człowieka
Oskarżyciel:
- Powołuję na świadka mózg
Mózg:
Przedstawia skutki działania alkoholu na układ nerwowy
Oskarżyciel
- Powołuję na świadka – serce
- wpływ alkoholu na układ krążenia
Oskarżyciel
Powołuję na świadka wątrobę
Na scenę wchodzi „chora wątroba” i kieruje zarzuty wobec oskarżonego
Oskarżyciel
- Powołuję na świadka nerki
Uczeń przedstawia toksyczny wpływ na nerki
Oskarżyciel
- Powołuję na świadka skórę
„Skóra” przedstawia swoje argumenty na temat szkodliwego działania
alkoholu
Sędzia
Czy obrona ma pytania do świadków oskarżenia
Obrońca – tak
Panie doktorze, mówi pan o wpływie alkoholu na organizm człowieka, ale
nie powie pan, że drink, czy kieliszek czegoś mocniejszego podawany do
obiadu lub wypijany w czasie wieczornego oglądania TV wyrządzić może
wiele szkód w naszym organizmie
Lekarz
Wypijanie codziennie małych ilości alkoholu, może prowadzić do
uzależnienia, czyli człowiek może stać się alkoholikiem.
Obrońca:
P. doktorze, powszechnie wiadomo, że alkohol może być używany jako
lekarstwo np. wódka z miodem jest dobra na przeziębienia, koniak dobrze
działa na serce, a pieprzówka leczy żołądek
Lekarz
Opowieści ludowe o leczniczych właściwościach napojów alkoholowych
pochodzą z zamierzchłych czasów. Alkohol działa znieczulająco, dlatego
ulegamy złudzeniu, że usunął dolegliwości. Jednak nie usuwa przyczyn
złego samopoczucia, a jego uśmierzające działanie opóźnia właściwą

54

interwencję medyczną. Jest więc zwodniczym i niebezpiecznym
„lekarstwem”. Apteki SA pełne dobrych leków na różne choroby, nie
możemy eksperymentować z alkoholem.
Jeżeli chcesz się napić dla przyjemności, nazwij tę potrzebę po imieniu,
bez poszukiwania fałszywego usprawiedliwienia.
Sędzia:
- świadek jest wolny
- czy oskarżyciel ma jeszcze świadków?
Oskarżyciel
-Nie
Sędzia
- Proszę obronę o powołanie świadków
Obrońca:
- Powołuję na świadka Koleżankę Szklankę
- Proszę powiedzieć w jaki sposób alkohol może nam pomóc, czy alkohol
uśmierza przykre uczucia.
Koleżanka Szklanka:
- Zapewniam was, że z puszeczką piwa łatwiej się zyje. Wlot pojmujesz
nawet najtrudniejsze lekcje w szkole, jeśli pomożesz sobie trochę
alkoholem. Będziesz na luzie, będziesz wesoły. Alkohol doda ci energii
oraz siły. Wszyscy będą cię lubili. Z nim nie będziesz się bał, ani nudził
Obrońca
-Czy pani zdaniem alkohol broni i osłania przed przykrymi informacjami?
Koleżanka Szklanka:
Uczennica przedstawia argumenty ze spożywaniem alkoholu (np. by nie
myśleć, zapomnieć, nie czuć się winnym, odpowiedzialnym za coś,
skrzywdzonym, zobaczyć siebie i świat w innych realiach)
Sędzia:
-Czy oskarżyciel ma pytanie do świadka?
Oskarżyciel:
-Tak Wysoki Sądzie. Proszę mi powiedzieć „Czy świat w innych kolorach”
to nie jest złudzenie. Czy alkohol usuwa przyczyny złego samopoczucia
i czy problemy znikają na drugi dzień?
Koleżanka Szklanka:
- Problemy nie znikają, nawarstwiają się i jest coraz gorzej.
Oskarżyciel:
- Nie mam więcej pytań
Sędzia:
- Świadek jest wolny
Obrońca:
- Powołuję na świadka Zbyszka Kieliszka
Zbyszek Kieliszek(uczeń przedstawia walory upojenia alkoholowego, np.
brak hamulców, obaw, większa odwaga mówienia prawdy, przybiera
osobowość hip – Hopowo, rapera itp.
Dlaczego?, co ułatwia picie?
Oskarżyciel:
- Czy nie uważa Pan, że alkohol może „utopić” poczucie norm etycznych,
efektem czego może być awantura w domu, wandalizm, agresja,
degradacja finansowa, upadek moralny, strach, wstyd, problemy w szkole,
w nauce, a co się z tym wiąże brak perspektyw na przyszłość
Zbyszek Kieliszek

55

- Może się tak zdarzyć. Jestem młody, nie myślę o tym co będzie jutro,
liczy się tylko dziś dobra zabawa.
Oskarżyciel:
- Przyzna więc mi pan rację, że alkohol oszukuje, wpływa na uczucia,
zamiast pomóc w rozwiązywaniu problemów stwarza nowe. Prowadzi do
konfliktów,” utraty wartościowych” przyjaciół, a nawet rodziny. Powoduje,
że człowiek stacza się na dno, zostaje sam, bez rodziny i środków do
życia. Nie mam więcej pytań.
Sędzia:
- Świadek jest wolny
Oskarżyciel:
-Drugim zarzutem wobec oskarżonego jest zanik uczuć i wartości życiowej
osoby pijącej
Powołuję na świadka psychologa:
- Jakie wg. pana wartości w życiu są najważniejsze?
Psycholog:
- Wg. ucznia (np. rodzina, miłość, zdrowie, bezpieczeństwo, pieniądze,
zaufanie, szczerość, opiekuńczość)
Oskarżyciel:
- Czy człowiek, który nadużywa alkoholu zna i kieruje się tymi
wartościami?
Czy alkohol nie powoduje zmian w jego sposobie myślenia i zachowania?
Psycholog:
- Uczeń opisuje wpływ alkoholu, na życie rodziny. Współuzależnienie.
Sędzia:
- Czy obrona ma pytania do świadka?
Obrońca:
- Nie, nie mam
Oskarżyciel:
- Powołuję na świadka Rzecznika Policji
Proszę

przedstawić

statystyki

wypadków

spowodowanych

przez

nietrzeźwych kierowców?
Rzecznik Policji
- Statystykę z bieżącego roku przygotowuje uczeń
Sędzia:
- Czy obrona ma pytania do świadka
Obrona:
- Nie
Obrona:
Powołuję na świadka specjalistę od reklamy
- Gdzie pan zamieszcza swoje reklamy?
Specjalista:
- Najczęściej w czasopismach, również młodzieżowych, TV, na bilbordach,
tramwajach, no ……wszędzie
Obrońca
- Czy nie uważa pan, że nie powinno się reklamować alkoholu?
Specjalista:
- Nie, dla mnie jako twórcy reklamy, alkohol jest tylko tematem plakatu
czy scenki, tematem takim jak np. samochód czy proszek do prania
Obrońca:
- Czy reklama alkoholu, może skłonić człowieka do częstszego sięgania po
butelkę wina, piwa czy wódki

56

Specjalista:
- Nawet najlepsza reklama nie powinna nakłonić do zmiany postanowień,
zasad, Każdy jest wolny i świadomy tego co robi.
Sędzia:
- Czy oskarżenie ma pytanie do świadka?
Oskarżenie:
- Tak
Rozumiem, że to co pan mówi dotyczy osób dorosłych. A jak to się odnosi
do dzieci i młodzieży?
Specjalista:
- Prawo nie pozwala sprzedawać alkoholu dzieciom i młodzieży do lat 18
Oskarżyciel:
- Wnioskuję, że skoro alkohol jest zakazany dla młodzieży do 18 roku
życia tzn., że musi być szkodliwy a nawet niebezpieczny
Nie mam więcej pytań do świadka
Sędzia:
- Świadek jest wolny
Proszę o wygłoszenie mowy końcowej
Mowa końcowa obrońcy
- Każdy z was jest człowiekiem wolnym, ma prawo wyboru. Może
powiedzieć nie….
(przedstawienie argumentów sięgania po alkohol przez młodzież)
Mowa końcowa oskarżyciela
Wg ucznia (skutki nadużywania alkoholu) ukazania alternatywnych
sposobów spędzania czasu wolnego przez młodzież bez alkoholu)
Narrator
- Sędziowie i Ława przysięgłych udają się na naradę
W tym czasie trwa przed sądem manifestacja przeciwko alkoholowi
z transparentami, hasłami itp.
Po chwili wracają: sędzia i ława przysięgłych
Ogłoszenie werdyktu
Wg Ławy przysięgłych – (uczniów)
Policjanci wyprowadzają oskarżonego.

Barbara Truszkowska, Bożena Truszkowska, Katarzyna Kulesza, Ewa Kłysz,
Henryk Misiura,Anna Wronka