Zgodnie z art. 239 Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym z dnia 27-07-2005 r. i art. 15a ustawy z dnia 04-02-1994 r. o prawie autorskim i prawach
pokrewnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 904, z późn. zm.) Uczelni w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym przysługuje pierwszeństwo w
opublikowaniu pracy dyplomowej studenta. Realizując ten zapis Pedagogium Wyższa Szkoła Pedagogiki Resocjalizacyjnej w Warszawie na niniejszej
stronie (www.pedagogium.com.pl) publikuje wszystkie prace dyplomowe swoich studentów. Materiały publikowane na tej stronie chronione są prawem
autorskim. W przypadku wykrycia naruszenia praw autorskich należy powyższy fakt zgłosić na adres [e-mail].

PEDAGOGIUM
Wyższa Szkoła Pedagogiki Resocjalizacyjnej w Warszawie

Agnieszka Rozmarynowska

0434/04

Przyczyny i Skutki Zażywania Narkotyków na podstawie Badań w Szkołach Średnich

w Sochaczewie

Causes and Effects of Taking Drugs on the Basis of Research Carried out in Secondary Schools in Sochaczew

Praca licencjacka

na kierunku Pedagogika

specjalności Resocjalizacja społecznie nieprzystosowanych

Praca wykonana pod kierunkiem dr Ewy Kozdrowicz

Warszawa 2007
Oświadczenie promotora pracy

Oświadczam, że niniejsza praca została przygotowana pod moim kierunkiem i stwierdzam, że spełnia warunki do przedstawienia jej w postępowaniu o nadanie
tytułu zawodowego.



………………………………. ……………………………………......
(data) (podpis promotora pracy dyplomowej)





Oświadczenie autora pracy


Ś

wiadom odpowiedzialności prawnej oświadczam, że niniejsza praca dyplomowa została napisana przeze mnie samodzielnie i nie zawiera treści uzyskanych w

sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami.

Oświadczam, że przedstawiona praca nie była wcześniej przedmiotem procedur związanych z uzyskaniem tytułu zawodowego lub stopnia naukowego wyższej
uczelni.

Oświadczam ponadto, że niniejsza wersja pracy jest identyczna z załączoną wersją elektroniczną.



………………………………. …………………………………………
(data) (podpis autora pracy dyplomowej)

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

1 z 23

2012-07-26 23:52

Streszczenie


Tytuł pracy: Przyczyny i Skutki Zażywania Narkotyków – na Podstawie Badań w Szkołach Średnich w Sochaczewie.
Title: Causes and Effects of Taking Drugs on the Basis of Research Carried out in Secondary Schools in Sochaczew

W dzisiejszych czasach problem narkomanii jest przerażająco duży. Dotyczy on już nie tylko ludzi dorosłych ale i niestety dzieci. Biorą coraz młodsze

osoby. Narkotyki dotarły już do gimnazjów. W szkołach średnich Ci ludzie co nie biorą ocierają się bądź nawet kolegują z tymi którzy wiedzą jak się pali
marihuane lub wciąga amfetaminę. Rodzice poświęcają dzieciom za mało uwagi. Pojawia się brak zaufania. Zamykają się one we własnym świecie który często
ociera się o złe towarzystwo, pojawia się alkohol, narkotyki.

Moja praca na temat narkotyków składa się z trzech rozdziałów. W pierwszym przedstawiam literaturę przedmiotu. Można się w nim dowiedzieć jakie są

rodzaje narkotyków oraz jaka jest skala zjawiska. Jakie są przyczyny i skutki sięgania przez młodzież po substancje psychoaktywne. Rozdział kończy się
tematyką profilaktyki.

Rozdział drugi składa się z założeń metodologicznych pracy. Podany jest w nim cel badań, problemy badawcze, metody, techniki i narzędzia jakie zostały

wykorzystane do badań, teren na jakim zostały one przeprowadzone oraz krótka charakterystyka osób biorących w nich udział.

Ostatni rozdział dotyczy zrobionych przeze mnie badań. Analizuje w nim wyniki ankiety którą przeprowadziłam w dwóch klasach szkoły średniej.

Słowa kluczowe – narkotyk, uzależnienie, narkomania, marihuana
Keywords – drug, subjection (dependence), the drug habit, marihuana


SPIS TREŚCI

WPROWADZENIE..................................................................................................... 5
ROZDZIAŁ I. MŁODZIEŻ I NARKOTYKI............................................................. 7
1.1.

Terminologia......................................................................................................... 7

1.2.

Rodzaje narkotyków............................................................................................. 7

1.2.1.

Stymulanty.............................................................................................. 8

1.2.2.

Dołowniki............................................................................................... 10

1.2.3.

Halucynogeny......................................................................................... 12

1.2.4.

Inhalanty................................................................................................. 14

1.2.5.

Sterydy.................................................................................................. 15

1.3.

Skala zjawiska....................................................................................................... 15

1.4.

Uwarunkowania sięgania po substancje psychoaktywne.................................... 21

1.4.1.

Przyczyny zażywania narkotyków........................................................... 21

1.4.2.

Skutki zażywania narkotyków................................................................. 24

1.5.

Profilaktyka.......................................................................................................... 26

ROZDZIAŁ II. ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE PRACY................................ 30
2.1. Cel badań.............................................................................................................. 30
2.2. Problem badawczy................................................................................................. 30
2.3. Metody, techniki, narzędzia badawcze................................................................ 30
2.4. Teren badań.......................................................................................................... 31
2.5. Wstępna charakterystyka osób........................................................................... 32
ROZDZIAŁ III. MŁODZI LUDZIE I NARKOTYKI –
PREZENTACJA BADAŃ WŁASNYCH................................................................... 33
3.1. Wiedza o narkotykach.......................................................................................... 33

3.1.1. Określenie narkomanii i narkomana........................................................... 33
3.1.2. Rodzaje narkotyków................................................................................ 34
3.1.3 Sposoby zażywania narkotyków............................................................... 35
3.1.4. Sposoby zdobywania narkotyków............................................................. 36
3.1.5.

Miejsca przyjmowania środków odurzających......................................... 36

3.1.6.

Konsekwencje prawne handlu narkotykami............................................. 37

3.1.7.

Możliwości ograniczenia nielegalnego handlu narkotykami........................ 37

3.1.8.

Skąd pochodzi wiedza młodzieży na temat narkotyków........................... 38

3.1.9.

Określenie osób zajmujących się handlem narkotykami............................ 39

3.1.10.

Dostępność narkotyków w Sochaczewie................................................. 40

3.2. Przyczyny i skutki sięgania po narkotyki............................................................ 40
3.2.1. Przyczyny sięgania po narkotyki................................................................. 40
3.2.2. Skutki sięgania po narkotyki...................................................................... 41
3.3. Doświadczenia własne.......................................................................................... 42
3.3.1. Czy zażywałeś narkotyki.........................................................................42
3.3.2. Dlaczego badani po raz pierwszy sięgnęli po narkotyki.........................42
3.3.3. Czy w dalszym ciągu badani biorą narkotyki..........................................43
3.3.4. Gdzie zażywa się środki odurzające........................................................43
3.3.5. Jaka jest dostępność narkotyków dla osób badanych..............................44
3.3.6. Jakie są miejsca w których można kupić narkotyki................................44
3.3.7. U kogo można kupić narkotyki...............................................................45
3.3.8. Określenie własnego problemu z narkotykami.......................................45
3.3.9. Określenie sytuacji rodzinnej osób badanych.........................................46
ZAKOŃCZENIE........................................................................................................48

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

2 z 23

2012-07-26 23:52

BIBLIOGRAFIA.........................................................................................................49
SPIS TABEL................................................................................................................50
SPIS RYSUNKÓW......................................................................................................51
ANEKS.........................................................................................................................52

WPROWADZENIE

XXI wiek to czas różnorodności pokus – jedzenie, alkohol, papierosy, narkotyki, telewizja satelitarna, internetowy świat, ekstremalne sporty. Wszystko

dla każdego i na wyciągnięcie ręki (kliknięcie myszką). Wszystko oprócz bliskości drugiego człowieka, która stała się towarem luksusowym, unikatowym,
wyjątkowym. Człowiek siedząc samotnie w domu może zapewnić sobie niemal wszystko, może bez wysiłku zaspokoić różnorakie potrzeby. Świat taki – pozornie
przyjemny odciąga od natury, zwierząt, człowieka, mami kolorowymi opakowaniami, które rozwijamy, wciągamy i dajemy się wciągnąć w złudzenia.
Zapominamy, że to , co wartościowe nie przychodzi bez potu i wysiłku, że łatwa przyjemność ma swoją cenę, że tylko dzieciom właściwy jest brak zdolności
odraczania gratyfikacji.

Człowiek uzależniony staje się takim dzieckiem. Chce tu i teraz. Chce, żeby mu zawsze było miło i przyjemnie. Jest ich coraz więcej, niestety niektórzy

to ludzie których znam, których widuje na co dzień. Jestem osobą młodą i widzę co się dzieje dookoła mnie, widzę jakiej skali jest to problem. Dlatego
problemowi uzależnienia od narkotyków poświęciłam swoją pracę dyplomową.

Praca składa się z trzech rozdziałów: teoretyczny, metodologiczny oraz badawczy. W pierwszym opisuję jakie są rodzaje narkotyków. Opisuję w nim

stymulanty (np. amfetamina), dołowniki (np. heroina), halucynogeny (np. marihuana), inhalanty (np. rozpuszczalniki) oraz sterydy. W tym rozdziale można się
również dowiedzieć jaka jest skala zjawiska oraz jakie są przyczyny i skutki sięgania po narkotyki. Ostatni podrozdział poświęcony jest profilaktyce. Krótko
opisuję w nim również kampanie przeciwdziałające narkomanii. Drugi rozdział to założenia metodologiczne pracy. Informuje nas on o celu badań, problemach
badawczych, metodach, technikach i narzędziach badawczych. W tym rozdziale dowiadujemy się również na jakim terenie zostały zrealizowane badania oraz na
jakich osobach zostały przeprowadzone.

Ostatni rozdział pracy poświęcony jest badaniom jakie przeprowadziłam w szkole średniej na dwóch klasach, jednej z Liceum Ogólnokształcącego a

drugiej z Technikum. Analizuje w nim wyniki badań jakie uzyskałam po zrobieniu ankiety. Można się z niej dowiedzieć m.in., że młodzież która nie
eksperymentuje z narkotykami siedzi w ławkach z kolegami którzy to robią, że choć sami nie są zainteresowani ich kupnem to wiedzą kto na podwórku nimi
handluje. Część osób przyznaje się do własnych doświadczeń związanych z substancjami psychoaktywnymi.

ROZDZIAŁ I

MŁODZIEŻ I NARKOTYKI – PRZEGLĄD LITERATURY PRZEDMIOTU

1.1.

TERMINOLOGIA

Narkotyk – ogólnie definiowany jako każda jednostka lub mieszanina jednostek chemicznych, nie wymagana do utrzymania zdrowia, która zmienia

funkcje lub strukturę biologiczna po podaniu; środek działający depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy, posiadający właściwości uspakajające i uśmierzające

ból.

[1]

Nadużywania narkotyków – używanie narkotyków, które wyrządza fizyczną, psychiczną, prawną lub społeczną szkodę użytkownikowi lub innym

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

3 z 23

2012-07-26 23:52

osobom, na które oddziałuje zachowanie użytkownika.

[2]

Uzależnienie – w odniesieniu do narkotyków , nadmierne używanie danego środka, przyjmowanie odpowiedniej jego ilości i silna tendencja do

wznowienia używania po okresie abstynencji.

[3]

Uzależnienie psychiczne – stan emocjonalny przejawiający się pragnieniem narkotyku dla jego pozytywnych efektów działania, lub by uniknąć negatywnych

efektów związanych z jego nadużywaniem.

[4]

1.2.

RODZAJE NARKOTYKÓW

[5]

Ogólny podział narkotyków:

·

STYMULANTY (amfetamina, kokaina, crack)

·

DOŁOWNIKI (opium, heroina, morfina, barbiturany, leki uspakajające i hipnotyczne)

·

HALUCYNOGENY (marihuana, haszysz, LSD, grzybki)

·

INHALANTY (rozpuszczalniki, aerozole)

·

STERYDY

1.2.1. Stymulanty

STYMULANTY

– jest to rodzaj narkotyków który pobudza aktywność umysłową i ruchową, znosi senność oraz ułatwia uczenie się. Uzależnienie może

wystąpić już po kilku dawkach. Stosowany jest głównie w sytuacjach wymagających podwyższonej sprawności fizycznej i intelektualnej. Amfetamina i kokaina
są tu dwoma głównymi stymulantami.

Amfetamina

[6]

– stymulant ośrodkowego układu nerwowego, którego działanie jest podobne do naturalnie występującej adrenaliny.

Amfetaminy są twardym narkotykiem. Można je łatwo dostać jak i łatwo się od nich uzależnić. Występują w różnych postaciach: pigułki, kapsułki,

białego lub beżowego proszku. Przyjmować można je doustnie, przez inhalację jak i dożylnie wstrzykując. Ich skład jest różny, najbardziej znane to amfetamina,
metamfetamina, deksydryna.

W latach dwudziestych XX wieku amfetaminy zostały zastosowane w celach medycznych. Wykorzystywano je w leczeniu m.in.: otyłości, narkolepsji,

zapalenia zatok, w trudnościach z koncentracją i nadpobudliwością (ADHD). Nadal na bazie tego stymulatora produkowany jest lek (Ritalin) który poprawia
funkcjonowanie dzieci z ADHD, co powoduje dużo kontrowersji.
Amfetamina powoduje stan wielogodzinnej aktywności, znosi stan zmęczenia i senności, zwiększa uwagę oraz zdolność koncentracji, powoduje utratę
łaknienia. Bardzo często stosowana jest przez studentów jako środek ułatwiający naukę przed egzaminami. Popularna jest również tzw. amfetamina
halucynogenna nazywana ekstazą. Wywołuje ona pobudzenie i błogostan i jest bardzo często stosowana w klubach tanecznych oraz na imprezach typu techno.

Efekty fizyczne stosowania tego narkotyku powodują nadciśnienie z zakłóceniami pracy serca, wzrost temperatury, przyśpieszenie oddechu czy

rozszerzenie się źrenic. Po fazie egzaltacji nadchodzi stan złego samopoczucia, spowolnienia psychicznego, drażliwości, apatii co prowadzi do przykro
odczuwalnej depresji, która wywołuje pragnienie ponownego zażycia narkotyku.

Przewlekłe stosowanie amfetaminy może być skutkiem poważnych zaburzeń psychicznych. Wywołuje utratę snu, depresję nerwową oraz psychozę

paranoidalną.

Psychoza symulacyjna

[7]

– paranoidalne złudzenia i dezorientacja przypominająca objawy schizofrenii paranoidalnej, spowodowane przez długotrwałe

używanie lub przedawkowanie kokainy i/lub amfetaminy.

Kokaina
Kokaina podobnie jak amfetamina jest stymulantem. Otrzymuje się ją z liści krzewu koki, krasnodrzewu. Występuje głównie na wyżynach andyjskich w
Ameryce Południowej w takich krajach jak: Kolumbia, Boliwia, Ekwador i Peru. Kokaina ma postać białego proszku. Zażywa się ją najczęściej przez inhalację
nosową, ale również wprowadzana jest do organizmu przez wstrzykiwanie z domieszką heroiny. Bardzo mocno uzależnia psychicznie.
Po zażyciu kokainy człowiek czuje krótką, intensywną euforię oraz uczucie błogostanu. Narkotyk powoduje również poczucie zwiększonej raźności i
czujności, usuwa zmęczenie, zwiększa koncentrację i energię oraz wydajność pracy fizycznej i umysłowej. Ten stan trwa mniej więcej od 5 do 30 minut.
Podobnie jak po amfetaminie, zażycie narkotyku powoduje rozszerzenie źrenic, wzrost ciśnienia krwi, temperatury i przyśpieszenie oddechu. Spada
zapotrzebowanie na sen oraz występuje brak apetytu.
Objawy i skutki przedawkowania to między innymi: bezsenność, wrogość, pobudzenie, drażliwość, zwiększenie agresywności. Bardziej psychologiczne
skutki mogą dotyczyć przekonań paranoidalnych (często spotykane w schizofrenii paranoidalnej) jak i uczucie swędzenie zwane syndromem mrówek. Opisuje
się je jako uczucie pełzania owadów lub węży po skórze. Jest to efekt przedawkowania kokainy jak i amfetaminy.

Crack

[8]

– wolna zasada kokainy otrzymywana przez zmieszanie soli kokainy z sodą i wodą. Mieszanina jest później podgrzewana, co w efekcie daje kruche

warstwy kokainy, łamane na drobne kawałki nadające się do palenia.

Narkotyk o nazwie crack jest odmianą kokainy. Chemicznie jest surową, nieoczyszczoną kokainą. Spożywany jest w odmienny sposób.
Crack występuje pod postacią kamyków przypominających żwir, mają one kolor biały, brązowy lub beżowy. Tego narkotyku nie da się wstrzykiwać
ponieważ nie jest rozpuszczalny w wodzie. Pali się go wraz z tytoniem lub marihuaną, a także w fajkach wodnych.
Działanie cracku jest praktycznie natychmiastowe. Użytkownik odczuwa nagle intensywne pobudzenie wyrażające się w podnieceniu euforycznym. Stan
ten może trwać ponad 5 minut, następnie euforia opada i pojawia się uczucie wielkiej mocy połączone z pożądaniem seksualnym i halucynacjami.
Dłuższe zażywanie cracku powoduje poważne zakłócenia w funkcjonowaniu systemu oddechowego, spada waga ciała oraz pojawiają się ataki
paranoidalne.

1.2.2. Dołowniki

DOŁOWNIKI

–

są poważną grupą substancji uzależniających. Są to związki zmniejszające aktywność, powodujące efekty znieczulające i uspakajające.

Można je podzielić na dwie wielkie grupy związków:

1.

opioidy – będącymi narkotycznymi środkami przeciwbólowymi, należą do nich: heroina, morfina, opium.

2.

trankwilizery – środki uspakajające, nasenne i przeciwlękowe, nalezą do nich: barbiturany oraz leki uspakajające i hipnotyczne.

OPIOIDY

Opium – jest narkotykiem, środkiem odurzającym, stanowi surowiec służący do otrzymywania narkotyków o silniejszym działaniu, takich jak morfina,

heroina czy kodeina. Opium przyjmowane jest doustnie w postaci naparu ale najczęściej jest palony w specjalnych fajkach. Używanie tego surowca jest praktyką
starożytną. Opium ma niezwykłe właściwości analgetyczne (łagodzące ból). Leki opiatowe posiadają również specjalne właściwości łagodzące kaszel oraz
działają przeciwbiegunkowo.

Morfina – jest głównym alkaloidem pochodzącym z opium. Występuje pod postacią białego proszku, w pigułkach lub w stanie płynnym w ampułkach. Sposób
przyjmowania zależy od rodzaju występowania, może być brana doustnie, być wstrzykiwana lub przyjmowana przez inhalacje. Morfina działa silnie

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

4 z 23

2012-07-26 23:52

uspakajająco i przeciwbólowo. Po dłuższym zażywaniu powoduje silne uzależnienie psychiczne jak i fizyczne. Przedawkowanie morfiny powoduje blokadę
układu oddechowo – krążeniowego i może spowodować śmierć.

Heroina

[9]

- produkowana jest przez chemiczne przetwarzanie morfiny i stała się najczęściej nadużywanym opiatem.

Na rynku są dostępne różne gatunki heroiny np., heroina o handlowej nazwie ,,Brown Sugar” jest narkotykiem gorszego gatunku, mający postać

ż

wirowatą lub granulowaną w kolorze beżowym, szarym i niekiedy różowym. Najwyższy gatunek heroiny zawiera od 60 do 95% czystego środka odurzającego

tzw. diacetylmorfiny. Ma ona postać sypkiego i lekkiego proszku w kolorze białym, choć niekiedy może mieć odcień beżowy. Heroina najczęściej zapachem
przypomina ocet i ma gorzkawy smak.

Narkotyk ten przyjmowany jest przez wstrzyknięcie dożylne, palenie lub inhalowanie. W przypadku tych dwóch ostatnich odczucia są mniej intensywne

niż w przypadku tego pierwszego. Poprzez wstrzyknięcie heroiny następuje natychmiastowa reakcja przyjemnego samopoczucia i euforii. Kolejno następuje faza
relaksu, odprężenia i zobojętnienia. Działanie utrzymuje się od 2 do 6 godzin.

Uzależnienie przychodzi już po kilkakrotnym przyjmowaniu heroiny. Użytkownik nie może się bez niej obejść. Jeżeli nie przyjmie następnej dawki

występuje coś takiego jak głód narkotykowy. Osoba taka odczuwa apatie, uczucie zimna, swędzenie, drżenie, potliwość, bóle brzucha, zaparcia. W przypadku
przyjęcia dawki o wyższej niż zazwyczaj czystości lub wagowo większej od dopuszczalnej, osoba zażywająca narkotyk ryzykuje przedawkowanie. Może ono
spowodować porażenie ważnych życiowo ośrodków organizmu, a w następstwie śmierć.

Przy stosowaniu narkotyków drogą dożylną pojawia się zagrożenie takimi chorobami jak zakaźna żółtaczka typu C i AIDS.

TRANKWILIZERY

Barbiturany – są to leki uspakajające, nasenne i przeciwdrgawkowe starej generacji. Obecnie są wypierane z medycyny prez inne grupy leków.
Barbiturany występują w postaci pastylek, czopków, kapsułek lub w płynie. Przyjmować je można doustnie, doodbytniczo lub przez zastrzyki dożylne.
Bardzo często narkomani łączą barbiturany z heroiną, kokaina lub amfetaminą w celu wzmocnienia wzajemnej siły oddziaływania. Przyjmowane same

naśladują uczucie podobne do upojenia alkoholowego. Powodują gwałtowne zapadanie w sen, lub paradoksalnie wywołują stan eufirii, zniknięcie niepokojów.

Przy przedawkowaniu barbituranów lub połączeniu ich z alkoholem istnieje ryzyko porażenia ośrodka oddechowego, co może spowodować śmierć.

Natomiast skutki nagłej abstynencji zagrażają życiu i konieczna jest przy tym pomoc medyczna.

Leki uspakajające i hipnotyczne

Lekarstwa tego typu mają szerokie zastosowanie w medycynie z racji ich właściwości uspakajających i działania przeciwbólowego. Środki te

produkowane są pod postacią pigułek, kapsułek, kropli, czopków lub ampułek.

Przyjmowane są doustnie, doodbytowo, w formie zastrzyków dożylnych lub domięśniowych.
Wyróżnia się dwie zasadnicze grupy leków uspakajających:

·

benzodiazepiny – wywołują one uczucie błogości, euforii, odprężenia; systematyczne ich przyjmowanie prowadzi do uzależnienia fizycznego i

psychicznego;

·

karbaminiany – są to środki psychotropowe używane do celów leczniczych, stosowane do celów nerwic narządowych i psychonerwic; czasami bywają

nadużywane przez narkomanów;

1.2.3. Halucynogeny

HALUCYNOGENY

–

są to substancje wywołujące u biorców zmiany percepcji wizualnej oraz czasoprzestrzennej. Nie jest to grupa jednorodna. Do

najpopularniejszych należą: konopie indyjskie, LSD i psylocybina. Halucynogeny powodują przeżywanie innych stanów świadomości, odbiór niezwykłych
wrażeń oraz patrzenie na świat z trochę innej perspektywy. Nie uzależniają ale są niebezpieczne ponieważ dużo osób chętnie do nich wraca.

Marihuana, haszysz, olej haszyszowy – są to rodzaje narkotyków otrzymywane z konopi indyjskich. Zasadniczym czynnikiem psychotropowym w konopiach
jest THC – tetrahydrokannabinol.

Marihuane zazwyczaj pali się w fajce lub w postaci tzw: ,,jointa” który jest mieszanka marihuany i tytoniu a wyglądem przypomina skręconego

papierosa. Bardzo podobnie zażywa się haszysz (żywica konopi indyjskiej). Jednak czasami dodaje go się do ciastek, lub niektórych potraw spożywanych na
Bliskim Wschodzie, co w takim przypadku bardzo zmniejsza działanie tego narkotyku.

Olej haszyszowy natomiast ma postać lepkiej, czarnej, bardzo gęstej cieczy dlatego jego używanie jest troszeczkę inne niż haszyszu i marihuany.

Potrzebny jest do tego zwykły papieros w którym robi się szpilką kilka otworów, następnie smaruje się powierzchnię odrobiną oleju i okleja się papieros nową
bibułką dla uzyskania tzw. dobrego ciągu. Można go również przyjmować doustnie.

Początkowo po zażyciu tych narkotyków odczuwa się podniecenie i lekką euforię. Następnie człowiek czuje się odprężony, poprawia mu się humor,

czasami występują ataki śmiechu. Zmysły wydają się szczególnie wyostrzone. Czas się wydłuża a seks może dostarczyć silniejszych wrażeń. Przy końcowym
etapie emocje opadają, może wystąpić stan depresji, senność.

Konopie indyjskie nie powodują uzależnienia fizycznego natomiast psychicznego jak najbardziej.

LSD

Narkotyk ten ma postać bezbarwnego płynu, nie ma on ani smaku ani zapachu. Dawka LSD jest mikroskopijnie mała dlatego rozprowadza się ją pod

postacią maleńkich tabletek, cukierków, a zwłaszcza bibułek nasączonych kroplą LSD. W tym ostatnim przypadku narkotyk jest najpopularniejszy, bibułki to
małe kwadraciki z kolorowymi wzorami np.: znak ying yang lub uśmiechnięta buźka. Wspomniane bibułki się liże.

Działanie tego silnego narkotyku trwa od 5 do 8 godzin. Na początku pojawia się lekki niepokój i napięcie. Później występują silne halucynacje, wrażenie

widzenia dźwięków, słyszenia kolorów które wydają się bardzo jaskrawe. Występują zaburzenia poczucia czasu, przestrzeni, ostrości widzenia i oceny sytuacji.

Stan po zażyciu LSD zależy w dużej mierze od stanu psychicznego lub nastroju osoby zażywającej. Jedna osoba może być podniecona i w stanie eufori a

druga wpadnie w przygnębienie a nawet płacz. Zdążały się również przypadki koszmarnego widzenia, które doprowadzają do samobójstwa, samouszkodzeń ciała
i agresji w stosunku co do innych ludzi. LSD nie uzależnia.

Psylocybina, grzybki.

Niektóre odmiany grzybów posiadają właściwości halucynogenne i rosną we wszystkich częściach świata. Omawiane grzyby zażywa się w stanie

ś

wieżym bądź suszonym.

Niskie dawki dają uczucie przyjemnego odprężenia. Większe dawki powodują już miłe halucynacje, poczucie czasu i przestrzeni zanika. Może wystąpić

nawet uczucie opuszczenia własnego ciała. Efekty te porównywane są ze stanami po LSD, lecz łagodniejsze.

Halucynogeny nie wywołują uzależnienia fizycznego ani psychicznego natomiast w grę może wchodzić uzależnienie od kontekstu.

1.2.4. Inhalanty

INHALANTY

-

nalezą do nich rozpuszczalniki, aerozole. Są to środki przemysłowe. Zawierają one substancje lotne pobierane przez wdychanie. Można je

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

5 z 23

2012-07-26 23:52

łatwo zdobyć, wystarczy pójść do sklepu i kupić. Mowa tu o benzynie, kleju, rozpuszczalnikach a także wąchać można dezodoranty, lakiery, farby, środku
piorące. Czas działania zależy od produktu, waha się od 15 do 45 minut.

Inhalanty powodują bardzo szybki haj, poczucie euforii, lekkie oszołomienie i halucynacje. Jeżeli chodzi o efekty fizyczne jest to : kichanie, kaszel,

nudności, biegunkę, wymioty, senność, kaca po użyciu. Natomiast przy dłuższym stosowaniu: niewydolność sercową, utratę przytomności oraz nieodwracalne
uszkodzenia, nerek, szpiku kostnego i wątroby.

1.2.5. Sterydy

STERYDY ANABOLICZNE

– są to silnie działające związki spokrewnione z naturalnym hormonem męskim testosteronem. Sterydy stosowane są głównie

przez osoby nadmiernie dbające o sprawność fizyczną, często jako środki dopingowe przez sportowców. Rozprowadzane oraz używane są przeważnie na
siłowni. Przyjmuje się je doustnie i domięśniowo.

Sterydy stosowane są w celu poprawienia sprawności fizycznej co u sportowców pozwala osiągnąć lepsze wyniki. Zwiększają one umięśnienie a

zmniejszają odkładanie się tkanki tłuszczowej. Dają poczucie męskości i sprawności.

Nie powodują one uzależnienia psychicznego. Natomiast kiedy się odstawia sterydy następuje spadek wagi ciała, masy mięśniowej i lekko spada uczucie

dobrego wyglądu. Jest się wtedy agresywnym. Często takie osoby po odsunięciu sterydów przerzucają się na amfetamine lub metamfetaminę.

1. 3. SKALA ZJAWISKA

W Polsce, w ciągu ostatnich dwudziestu lat, przeprowadzono wiele badań ankietowych (lokalnych i ogólnopolskich) wśród młodzieży szkolnej na temat

używania różnych substancji psychoaktywnych.

Pierwszym ogólnopolskim badaniem spełniającym warunki międzynarodowej porównywalności i jednocześnie podjętym z intencją śledzenia trendu było

badanie ESPAD zrealizowane w 1995 r. na próbie losowej uczniów klas I i III szkół ponadpodstawowych.

Badanie to zostało powtórzone w 1999 r. i 2003 r. Kolejne badanie z tej serii przeprowadzone zostanie w 2007 r.

[10]

Podstawowymi wskaźnikami są tu rozpowszechnienie i natężenia zjawiska używania przez młodzież substancji psychoaktywnych, dostępność tych

substancji, przekonania na temat ich szkodliwości, doświadczenia w zakresie problemów związanych z ich używaniem.

W badaniu poruszono takie kwestie, jak dostępność substancji psychoaktywnych, zarówno w wymiarze fizycznym jak psychologicznym, gotowość do

podjęcia prób z tymi środkami, przekonania na temat ich szkodliwości, doświadczenia w zakresie problemów związanych z ich używaniem. Celem badania była
również próba identyfikacji i pomiaru aktywności profilaktycznej szkół. Badanie objęło około 6500 osób - młodzież urodzoną w 1989 roku i 1987 r. i wyniki
przedstawiają się następująco (przedstawiam wybrane wskaźniki). Chęć spróbowania narkotyków lub leków w celach odurzających potwierdziło 21,9%
badanych uczniów z trzecich klas gimnazjów oraz 37,9% ankietowanych w drugich klasach szkół ponadgimnazjalnych (tab. 1). Gotowość do spróbowania
narkotyków jest zatem prawie dwukrotnie bardziej rozpowszechniona wśród uczniów starszych niż w młodszej grupie.
Tabela 1. Używanie substancji kiedykolwiek w życiu

Trzecie klasy

gimnazjum

Drugie klasy szkół

pogimnazjalnych

Tak

Nie

Tak

Nie

Marihuana lub haszysz

14,2

85,8

31,5

68,5

Substancje wziewne

7,5

92,5

5,6

94,4

Leki uspokajające i nasenne bez przepisu
lekarza

15,1

84,9

19

81

Amfetamina

3,6

96,4

12,4

87,6

LSD lub inne halucynogeny

1,6

98,4

3,7

96,3

Crack

1

99

1,4

98,6

Kokaina

2,1

97,9

2,4

97,6

Relevin

0,7

99,3

0,6

99,4

Heroina

1,2

98,8

1,6

98,4

Ecstasy

2,5

97,5

8,3

91,7

Grzyby halucynogenne

2,9

97,1

4,3

95,7

GHB

0,8

99,2

0,8

99,2

Narkotyki wstrzykiwane za pomocą igły i
strzykawki

0,8

99,2

0,6

99,4

Alkohol razem z tabletkami

6,9

93,1

13,2

86,8

Alkohol razem z marihuaną

7,7

92,3

19,9

80,1

Sterydy anaboliczne

2,5

97,5

4,3

95,7

Polska heroina (kompot)

1,5

98,5

1,3

98,7

Ż

ródło: Janusz Sierosławski ,,Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną” , raport z ogólnopolskich badań ankietowych zrealizowanych w

2003 roku. Warszawa
Dane z tabeli nr 1 pokazują, że na pierwszym miejscu pod względem rozpowszechnienia eksperymentowania znajduje się marihuana. Do jakichkolwiek

doświadczeń z nią przyznało się 14,2% uczniów młodszych i 31,5% uczniów starszych.

Na drugim miejscu pod względem rozpowszechnienia ulokowały się leki uspokajające i nasenne przyjmowane bez zalecenia lekarza (15,1% w młodszej

klasie i 19,0% w starszej).

Na trzecim miejscu wśród gimnazjalistów znalazły się substancje wziewne (7,5%), zaś wśród starszych uczniów amfetamina (12,4%).

Czwarte miejsce w młodszej grupie zajmuje amfetamina (3,6%), zaś w starszej – ecstasy (8,3%).

W grupie gimnazjalistów na kolejnych miejscach pod względem rozpowszechnienia lokują się grzyby halucynogenne (2,9%), ecstasy (2,5%), kokaina

(2,1%), LSD (1,6%) oraz polska heroina (1,5%).

Rozpowszechnienie doświadczeń z heroiną, crackiem oraz GHB nie przekroczyło 1% w tej grupie. Wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych

rozpowszechnieniem powyżej 1% odznaczają się substancje wziewne (5,6%), grzyby halucynogenne (4,3%), LSD (3,7%), kokaina (2,4%), heroina (1,6%),
crack (1,4%), oraz polska heroina (1,3%).

W przypadku większości substancji, wyższe rozpowszechnienie eksperymentowania odnotować trzeba wśród starszej młodzieży.
Tylko do doświadczeń z substancjami wziewnymi częściej przyznaje się młodzież ze szkół gimnazjalnych. Rozpowszechnienie doświadczeń z rzadko

pojawiającymi się substancjami, jak na przykład polska heroina lub GHB (nowy narkotyk), jest takie same w obu grupach.

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

6 z 23

2012-07-26 23:52

poziom klasy

Chłopcy

Dziewczęta

Tak

Nie

Tak

Nie

Trzecie klasy gimnazjum

Marihuana lub haszysz

16,0

84,0

12,3

87,7

Substancje wziewne

9,0

91,0

6,1

93,9

Leki uspokajające i nasenne bez przepisu lekarza

10,5

89,5

19,7

80,3

Amfetamina

4,3

95,7

3,0

97,0

LSD lub inne halucynogeny

2,0

98,0

1,2

98,8

Crack

1,6

98,4

,5

99,5

Kokaina

2,2

97,8

1,9

98,1

Relevin

1,0

99,0

,4

99,6

Heroina

1,8

98,2

,6

99,4

Ecstasy

2,4

97,6

2,6

97,4

Grzyby halucynogenne

4,7

95,3

1,1

98,9

GHB

1,1

98,9

,4

99,6

Narkotyki wstrzykiwane za pomocą igły i strzykawki

1,1

98,9

,4

99,6

Alkohol razem z tabletkami

Szczególnie niepokojące są natomiast dość znaczne odsetki młodzieży eksperymentującej z alkoholem w połączeniu z tabletkami (6,9% w młodszej

kohorcie i 13,2% w starszej) lub z marihuaną (7,7% w młodszej grupie i 19,9% w starszej grupie). Łączne przyjmowanie różnych substancji jest szczególnie
niebezpieczne ze względu na ryzyko szkód zdrowotnych i uzależnienia krzyżowego.

Związek między używaniem substancji a płcią występuje na obu poziomach nauczania.

W grupie uczniów młodszych chłopcy częściej niż dziewczęta deklarują próby używania praktycznie wszystkich substancji poza lekami uspokajającymi i

nasennymi (tab. 2). Wśród dziewcząt znacznie bardziej rozpowszechnione jest eksperymentowanie z lekami uspokajającymi i nasennymi (9,7%).

Także próby łączenia alkoholu z tabletkami częściej spotyka się wśród dziewcząt niż wśród chłopców (8,3%), chociaż różnica nie jest już tak znaczna.

Wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych także chłopcy częściej niż dziewczęta deklarują doświadczenia z większością substancji.

Za wskaźnik aktualnego używania substancji przyjmuje się zwykle używanie substancji w czasie ostatnich 12 miesięcy przed badaniem i okazało się, że

najpopularniejszą substancją na poziomie aktualnego używania są przetwory konopi.
W klasach trzecich gimnazjów używa tego środka 10,0% uczniów, w klasach drugich szkół ponadgimnazjalnych – 22,6%.

Na drugim miejscu w obu grupach znajdują się leki uspokajające i nasenne używane bez przepisu lekarza (6,6% w młodszej kohorcie i 9,0% w starszej kohorcie),
a na trzecim w młodszej grupie – substancje wziewne (3,5%) zaś w starszej – amfetamina (6,8%).








Tabela 2. Używanie substancji chociaż raz w życiu wg płci

Ź

ródło: Janusz Sierosławski

,,Używanie alkoholu i
narkotyków przez młodzież
szkolną” , raport z
ogólnopolskich badań
ankietowych zrealizowanych w
2003 roku. Warszawa

Wśród

gimnazjalistów aktualne
używanie każdej z innych
substancji jest udziałem
mniej niż 2% badanych, z
wyjątkiem amfetaminy,
której używało 2,1%
badanych z tej grupy. W
starszej grupie do
aktualnych konsumentów
ecstasy zalicza się 5,2%
badanych, substancji
wziewnych – 2,1%
badanych i grzybów
halucynogennych – 2,0%
respondentów.

Analizując

rozpowszechnienie
aktualnego używania
poszczególnych substancji
możemy zaobserwować
także istnienie związku z
płcią badanych. Podobnie
jak w przypadku
eksperymentowania
używanie okazjonalne
występuje zwykle częściej
wśród chłopców niż wśród
dziewcząt, z wyjątkiem
leków uspokajających i
nasennych przyjmowanych
bez przepisu lekarza, oraz
alkoholu wraz z tabletkami.
Używanie tych substancji
jest bardziej
rozpowszechnione wśród
dziewcząt na obydwu
poziomach nauczania.

Dane zawarte w

tabeli 3 pokazują, że
znaczna część badanych
jest w stanie zdobyć
marihuanę lub haszysz w
czasie nie dłuższym niż

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

7 z 23

2012-07-26 23:52

5,4

94,6

8,3

91,7

Alkohol razem z marihuaną

9,4

90,6

6,1

93,9

Sterydy anaboliczne

4,8

95,2

,3

99,7

Polska heroina (kompot)

1,8

98,2

1,1

98,9

Drugie klasy szkół pogimnazjalnych

Marihuana lub haszysz

41,4

58,6

21,7

78,3

Substancje wziewne

6,3

93,7

4,9

95,1

Leki uspokajające i nasenne bez przepisu lekarza

12,5

87,5

25,4

74,6

Amfetamina

14,5

85,5

10,2

89,8

LSD lub inne halucynogeny

5,5

94,5

1,9

98,1

Crack

1,9

98,1

,7

99,3

Kokaina

3,1

96,9

1,6

98,4

Relevin

,6

99,4

,6

99,4

Heroina

1,6

98,4

1,6

98,4

Ecstasy

10,8

89,2

5,7

94,3

Grzyby halucynogenne

6,8

93,2

1,6

98,4

GHB

,9

99,1

,6

99,4

Narkotyki wstrzykiwane za pomocą igły i strzykawki

,7

99,3

,5

99,5

Alkohol razem z tabletkami

11,9

88,1

14,4

85,6

Alkohol razem z marihuaną

27,6

72,4

12,1

87,9

Sterydy anaboliczne

7,6

92,4

,9

99,1

Polska heroina (kompot)

1,5

98,5

,9

99,1

jeden dzień. Wśród
gimnazjalistów stanowi ona
33,5%, wśród uczniów
starszych prawie połowę
(48,1%). Dla 14,2%
badanych uczniów z
młodszej grupy i 23,7% ze
starszej wystarczyłaby nie
więcej niż godzina. Z
drugiej strony 16,3%
gimnazjalistów oraz 10,7%
uczniów szkół
ponadgimnazjalnych
uznało, że zdobycie
marihuany lub haszyszu
byłoby dla nich
niemożliwe.

Zdobycie innych

ś

rodków wymaga zwykle

więcej wysiłku. Na
przykład amfetaminę, drugą
co do dostępności
substancję zdobyłoby w
czasie nie dłuższym niż
jeden dzień tylko 20,8%
badanych gimnazjalistów i
31,8% uczniów ze starszej
grupy, a w czasie nie
przekraczającym jednej
godziny odpowiednio 6,9%
i 13,4%. Brak możliwości
zdobycia tego środka
zadeklarowało 20,0%
uczniów z młodszej grupy i
13,2% uczniów ze starszej.

Podobnie jest z

ekstazą, heroina zaś jest już
zdecydowanie trudniejsza
do zdobycia (na szczęście,
jest też droga).

1.4. UWARUNKOWANIA

SIĘGANIA PO SUBSTANCJE

PSYCHOAKTYWNE

1.4.1 Przyczyny zażywania
narkotyków

Narkotyki zażywane

są przez ludzi od tysięcy lat
(np. używanie ziela konopi
indyjskiej, parzonej jak
herbata datuje się na około
2700 rok p.n.e.). Zażywano
je między innymi z
powodów religijnych,
relaksacyjnych, w celu
zmiany stanów
ś

wiadomości, w celach

łagodzenia bólu.

W XIX wieku

marihuana stosowana była
przez lekarzy jako ogólny
lek na wiele dolegliwości a
takie narkotyki jak opium,
morfina, heroina i kokaina
były łatwo odstępne bez

recepty.

[11]

Tabela 3. Ocena dostępności substancji psychoaktywnych - rozkład odpowiedzi na pytanie, ile czasu potrzeba na zdobycie poszczególnych substancji

Jedną

godzinę lub

mniej

Kilka

godzin

Jeden

dzień

Kilka dni lub

więcej

Zdobycie jest

dla mnie

niemoż-liwe

Nie

wiem

Trzecie klasy
gimnazjum

Marihuana lub

haszysz

14,2

10,9

8,4

13,7

16,3

36,5

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

8 z 23

2012-07-26 23:52

Amfetamina

6,9

7,2

6,7

13,6

20,0

45,6

Ecstasy

6,0

6,9

5,0

12,8

20,5

48,9

Heroina

4,5

5,7

5,4

12,4

22,1

49,9

Drugie klasy
szkół pogimna-
zjalnych

Marihuana lub

haszysz

23,7

14,0

10,4

12,9

10,7

28,3

Amfetamina

13,4

10,8

7,6

12,9

13,2

42,0

Ecstasy

10,6

8,8

6,8

12,9

14,9

46,1

Heroina

5,3

6,2

5,9

12,9

17,8

51,9

Ż

ródło: Janusz Sierosławski ,,Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną”, raport z ogólnopolskich badań ankietowych zrealizowanych w 2003 roku. Warszawa

Obecnie narkotyki ( w tym także oczywiście alkohol) stanowią jeden z głównych problemów społecznych. Narkomania jest zjawiskiem złożonym, na

który wpływ mają zarówno czynniki bliższego i dalszego otoczenia społecznego jednostki, jak też jej cechy indywidualne.

T. Dimoff i S. Carter

[12]

wymieniają następujące przyczyny sięgania poprzez młodzież po narkotyki:

·

Chęć odurzenia się.

·

Ciekawość i nuda.

·

Wpływ grupy rówieśniczej.

·

Ucieczka od problemów zewnętrznych.

·

Ucieczka od problemów wewnętrznych.

·

Wpływ faktu, że osoby dorosłe, będące modelami, a szczególnie rodzice sami piją alkohol i biorą narkotyki.

M. Kotański

[13]

wskazuje zaś na społeczne, moralne i duchowe uwarunkowania narkomanii, wśród których wymienia:

1.

Bezwzględną pogoń za sukcesem w społeczeństwie współczesnym („wyścig szczurów”), która powoduje odpadanie i marginalizację słabszych

jednostek.

2.

Rosnący stres codziennego życia.

3.

Pogardę społeczną wobec osób nieprzystosowanych, nadwrażliwych i słabszych psychicznie.

4.

Brak przestrzegania norm moralnych przez zdecydowaną większość społeczeństwa.

5.

Niedostatek pozytywnych modeli i wzorców zachowań wśród starszego pokolenia, które mogą być przekazane młodzieży.

6.

Niedostatek miłości do drugiego człowieka i uwrażliwienia na jego dobro.

Ogromny wpływ na to, czy jednostka stanie w obliczu ryzyka nadużywania i uzależnienia od narkotyków ma rodzina. Badania wykazały, że większość

narkomanów pochodzi z rodzin rozbitych i konfliktowych

[14]

.

W biuletynie Towarzystwa Zapobiegania Narkomanii możemy przeczytać: „Jako organizacja specjalizująca się w działaniu wśród dzieci i młodzieży

podkreślamy z powagą i naciskiem, że zdecydowana większość uzależnień dzieci i młodzieży jest następstwem dysfunkcji rodziny i wymaga kompleksowego

oraz integralnego modyfikowania tej instytucji jako całości”

[15]

.

Dziecko wychowane w rodzinie dysfunkcyjnej z bardzo dużym prawdopodobieństwem będzie przejawiało deficyty na różnych poziomach swojej

osobowości

[16]

. Wśród podstawowych predyspozycji charakterologicznych można wymienić: niedojrzałość emocjonalną, niską samoocenę, brak odporności na

stres i cierpienie, negatywne przekonania na swój temat, niedostatek umiejętności interpersonalnych.

Dokonując przeglądu badań na temat funkcji zmiennych osobowościowych w uzależnieniach, Z. Gaś

[17]

analizuje ich związek z obrazem siebie,

poziomem samoakceptacji, nasileniem introwersji, umiejscowieniem poczucia kontroli oraz tendencją do poszukiwania wrażeń. Cz. Cekiera

[18]

wykazał, że

73% narkomanów cechuje wysoki poziom lęku, przeciętny pozim lęku cechuje 26% narkomanów a tylko 1% jest niskolękowych.

Nauka nie dostarczyła jeszcze jednoznacznych informacji na temat tego, jak zaczyna się choroba zwana uzależnieniem. Ciekawość może wyjaśnić

pierwsze sięgnięcie po narkotyk, ale nie pozostanie przy nim.

Według M. Jarosz

[19]

zależność pomiędzy statusem materialnym i ekonomicznym a narkomanią jest związana z rodzajem narkotyku. Heroiniści

wywodzą się głównie z najniższych klas społecznych, a biorący mniej toksyczne narkotyki z klas najwyższych. Zażywanie marihuany jest częste w rodzinach o
wyższym statusie materialnym i wyższym poziomie wykształcenia rodziców. Oznacza to, że ryzyko nałogu jest większe w przypadku młodzieży pochodzącej z
rodzin o wyższym od przeciętnego statusie ekonomicznym i wyższym poziomie wykształcenia zarówno rodziców jak i młodzieży (być może wpływ na to mają
większe możliwości finansowe tej grupy).

Tylko ekstremalne ubóstwo rodziny koreluje pozytywnie z zażywaniem narkotyków, czyli młodzież pochodząca z rodzin o skrajnie niskim statusie

ekonomicznym należy do grupy podwyższonego ryzyka zagrożenia narkotykomanią..

1.4.2. Skutki zażywania narkotyków

Jeśli są jakieś pozytywne to występują na płaszczyźnie finansowej. Osiągają je producenci i sprzedawcy. Negatywne - dla wszystkich, którzy popadli w

uzależnienie rozpoczyna się droga cierpienia fizycznego, psychicznego, osłabienia woli, upadku morale, bolesnego wychodzenia z nałogu, albo śmierci.

Cierpi uzależniony, jego rodzina i przyjaciele, cierpi społeczeństwo tracąc potencjalnego dobrego pracownika, człowieka.

Używanie narkotyków prowadzić może do powstawania wielu, często podobnych jak w przypadku alkoholu, problemów ( oczywiście problemy te

występować mogą także bez związku z używaniem substancji).

W jednym z pytań ankiety (Espad) respondenci otrzymali listę takich problemów z prośbą, aby określili, czy w czasie ostatnich 12 miesięcy stały się ich

udziałem w związku z piciem napojów alkoholowych, w związku z używaniem narkotyków i wreszcie z innych powodów – bez udziału substancji

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

9 z 23

2012-07-26 23:52

psychoaktywnych.

Wyniki zawierają poniższe tabele.

Tabela 4. Doświadczania poszczególnych problemów związanych z narkotykami w czasie ostatnich 12 miesięcy przed badaniem

Trzecie klasy gimnazjum

Drugie klasy szkół ponadgimnazjalnych

Tak, z powodu

narkotyków

nie

Tak, z powodu

narkotyków

nie

Kłótnia lub sprzeczka

1,1

98,9

1,8

98,2

Przepychanka lub bójka

0,7

99,3

1,5

98,5

Wypadek lub uszkodzenie ciała

0,7

99,3

0,6

99,4

Utrata pieni

ę

dzy lub cennych

przedmiotów

1,1

98,9

0,8

99,2

Zniszczenie rzeczy lub ubrania

0,7

99,3

0,7

99,3

Problemy z rodzicami

0,9

99,1

1

99

Problemy z przyjaciółmi

0,9

99,1

1

99

Problemy z nauczycielami

0,5

99,5

0,6

99,4

Gorsze wyniki w nauce lub w pracy

1,1

98,9

1,3

98,7

Stałe

ś

si

ę

ofiar

ą

rabunku lub

kradzie

ż

y

0,5

99,5

0,4

99,6

Kłopoty z policj

ą

0,7

99,3

0,9

99,1

Interwencja pogotowia ratunkowego

0,4

99,6

0,3

99,7

Niechciane przez Ciebie
do

ś

wiadczenia seksualne

0,3

99,7

0,7

99,3

Seks bez zabezpieczenia (bez
antykoncepcji)

0,5

99,5

0,7

99,3

Ż

ródło: Janusz Sierosławski ,,Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną” , raport z ogólnopolskich badań ankietowych zrealizowanych w 2003 roku. Warszawa

Większość badanych doświadczała takich problemów jak kłótnia lub sprzeczka, przepychanka lub bójka (tab 4), problemy z rodzicami, problemy z

przyjaciółmi, problemy z nauczycielami czy gorsze wyniki w nauce. Najrzadziej występowały interwencje pogotowia ratunkowego w sprawach niechcianych
doświadczeń seksualnych, kontaktów seksualnych bez antykoncepcji, kłopotów z policją. Rzadko badani stawali się ofiarą rabunku lub kradzieży.

Porównanie danych w poszczególnych tabelach przekonuje, że generalnie najbardziej rozpowszechnione są problemy powstające bez związku z

używaniem substancji.

Następne są problemy związane z alkoholem. Problemy związane z narkotykami pojawiają się w większości najrzadziej. Warto też zauważyć, że różnice

w odsetkach badanych potwierdzających doświadczanie problemów bez związku z używaniem substancji oraz problemów związanych z alkoholem są w
większości przypadków większe, niż różnice między odsetkami doświadczających problemów związanych z alkoholem i doświadczających problemów w
związku z narkotykami.

Jeśli porównamy pięć najczęściej występujących problemów związanych z alkoholem i pięć problemów najczęściej powstających z innych powodów niż

używanie substancji to widać, że wśród gimnazjalistów w większej części są to te same problemy. Należą do nich: kłótnia i sprzeczka, bójka lub przepychanka
oraz problemy z rodzicami.

Do pięciu najbardziej rozpowszechnionych problemów bez związku z substancjami należą jeszcze problemy z przyjaciółmi oraz gorsze wyniki w nauce

lub pracy, a związanych z alkoholem – także wypadek lub uszkodzenia ciała oraz zniszczenie ubrania lub rzeczy .

W grupie uczniów szkół ponadgimnazjalnych tylko dwa problemy znajdują się wśród pięciu najbardziej rozpowszechnionych, mowa tu o problemach

związanych z alkoholem, jak i o problemach powstających bez związku z używaniem substancji. Należą do nich również kłótnia lub sprzeczka oraz problemy z
rodzicami. W związku z piciem alkoholu względnie często zdarzają się jeszcze przepychanka lub bójka, wypadek lub uszkodzenia ciała oraz zniszczenie rzeczy
lub ubrania.

Rozpowszechnienie problemów związanych z używaniem narkotyków w obu grupach jest tak nikłe, że praktycznie uniemożliwia analizy.
Istotne jest ogólnie większe rozpowszechnienie problemów związanych z alkoholem, a także problemów związanych z narkotykami, wśród starszej

młodzieży niż u młodszej młodzieży. Zapewne wynika to z większego rozpowszechnienia i nasileniem używania substancji w starszej grupie.

1. 5. PROFILAKTYKA

W dzisiejszym świecie już mało kto udaje, że problemu nie ma. O narkotykach mówi się w szkole, telewizji, na ulicy. Większość ludzi jest świadomych,

ż

e to problem, który może dotknąć każdego a wiadomo, że lepiej nie dopuścić do narkomanii niż narkomanię leczyć. Nie dopuścić to znaczy pokierować

wychowaniem dziecka tak aby w żadnej sytuacji w swoim życiu nie potrzebowało siegać po narkotyki. Wymaga to dużego wysiłku i systematycznego
kształtowania wartości pozytywnych takich jak miłość, poczucie bezpieczeństwa, odpowiedzialność czy powinność.

Dziecko powinno być wychowywane w przekonaniu o tym, że jest chciane i kochane. W domu powinna panować atmosfera przyjaźni, wspólnoty,

ż

yczliwości a pozbawiona wrogości, strachu, zazdrości. W trudnym okresie jakim jest dojrzewanie trzeba zwrócić szczególna uwagę na młodego człowieka. Musi

mieć on świadomość, że może w każdej sytuacji może on się zwrócić o pomoc i liczyć na zrozumienie. Nie należy unikać trudnych pytań. Trzeba poświęcać
dziecku dużo uwagi i mieć dla niego czas. Jeżeli dziecko będzie miało do nas pełne zaufanie prędzej zwróci się do nas z trudnymi problemami. Trzeba mu
pozwolić otworzyć się przez sobą lub kimś innym bo to może oznaczać, że dzieje się coś złego. Nie można być wtedy agresywnym oraz nachalnym bo możemy
zniechęcić dziecko do zwierzeń z problemów które go trapią. Dziecko potrzebuje naszej rady a nie oskarżeń czy wykładów które często z góry odrzuca jak są w
niego wymierzone jaki to on nie jest zły. Złe najwyżej jest zachowanie a nie on sam. Trzeba wyciągnąć do dziecka rękę nie wchodząc brutalnie do jego wnętrza.

Rodzina rozbita i niezgodna zwiększa ryzyko narkomanii. Żle układające się relacje między rodzicami mają na dziecko bardzo zły wpływ. Przeżywa to,

czuje się wyobcowane, zagrożone, zaczyna niedobrze czuć się we własnym domu, uciekać z niego, źle się uczyć, w końcu przestaje chodzić do szkoły, przystaje
do znajomych z marginesu, gdzie natrafia na narkotyki. Negatywne wzorce szkolne oraz rodzinne nie stanowią oparcia dla rodziny z problemem narkomanii.

W celu zapobiegania narkomanii rodzice powinni posiadać chociaż podstawową wiedzę o narkotykach. Jak wyglądają, w jaki sposób się je zażywa oraz

jakiego zachowania można się spodziewać po odurzającym się dziecku. Często rodzice dowiadują się zbyt późno o tym, że ich dzieci biorą narkotyki.
Uświadamiają sobie wtedy, że popełnili dużo błędów w wychowaniu. Zaspakajali potrzeby biologiczne i psychiczne przeważnie przyjemnościowe a sfera
emocjonalna została zaniedbana, zaufania nie ma i nie było a poczucie miłości i bezpieczeństwa było znikome. Muszą wtedy pogodzić się z problemem i zacząć
działać. Leczenie jest trudne i wymaga dużego poświęcenia z obydwu stron. Często rodzice stają się bezradni wobec narkomanii ich dziecka.

Ważną rolę w profilaktyce powinna wywierać szkoła. Jest ona dla dziecka okresem przyśpieszonego rozwoju organicznego, społecznego i psychicznego.

U niektórych pojawiają się napięcia emocjonalne typu rywalizacja, drażliwość, poczucie zagubienia, agresja. Właśnie w tym napięciu część młodzieży sięga po
narkotyki. Przy braku akceptacji młody człowiek będzie jej szukał w subkulturach gdzie nie trudno o różnego rodzaju używki. W dużych szkołach oraz licznych
klasach rodzi się anonimowość ucznia co powoduje różne konflikty i niepowodzenia w szkole. Ważna role w takiej placówce odgrywa psycholog który pomaga
w działaniach profilaktyczno-reedukacyjnych.

W szkołach jest coraz więcej psychologów oraz profesjonalnych programów profilaktycznych prowadzonych przez wykwalifikowanych trenerów (np.

Zanim spróbujesz”, „Warsztat odmawiania w sytuacji presji grupy”, „Trening Zastępowania Agresji”).

Cel Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2006-2010 jest następujący: ograniczenie używania narkotyków i związanych z tym

problemów społecznych i zdrowotnych. Realizowany będzie w pięciu obszarach

[20]

:

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

10 z 23

2012-07-26 23:52

1.

Profilaktyka

2.

Leczenie, rehabilitacja, ograniczenie szkód zdrowotnych i reintegracja społeczna

3.

Ograniczenie podaży

4.

Współpraca międzynarodowa

5.

Badania i monitoring

Głównym celem profilaktyki jest: zahamowanie tempa wzrostu popytu na narkotyki.
W skali ogólnopolskiej prowadzone są akcje szerzące wiedzę na temat narkotyków i tego, jak najszybciej rozpoznać, że dziecko ma z nimi styczność.

Prowadzone są punkty informacyjno konsultacyjne oraz infolinie (np. Infolinia Stowarzyszenia Karan, Infolinia Pogotowia Makowego).

Głosy na temat skuteczności są oczywiście różne, ja przytoczę opinię znanej psycholog od spraw uzależnień Ewy Woydyłło o profilaktyce pozytywnej,

która obecnie ma wielu zwolenników wśród psychologów i pedagogów jednak jest na pewno obca naszemu rządowi i Ministrowi Edukacji Romanowi

Giertychowi

[21]

(załącznik nr 1).

W całej Polsce organizowane są kompanie przeciwdziałające narkomanii. Jedna z nich jest zorganizowana przez Krajowe Biuro do spraw

Przeciwdziałania Narkomanii przy Ministerstwie Zdrowia pod hasłem: ,,Bliżej siebie – dalej od narkotyków – Szukaj porozumienia ze swoim dzieckiem”.
Skierowana jest ona do rodziców oraz opiekunów dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Podstawowym celem jest zwrócenie szczególnej uwagi rodziców na
ryzyko jakie jest związane z używaniem narkotyków oraz podkreślenie bardzo znaczącej roli wychowawczej rodziców w profilaktyce uzależnień. Kampania
promuje również instytucje zajmujące się doradztwem oraz pomocą w rozwiązywaniu problemów psychologicznych w rodzinie.

Ministerstwo Zdrowia wraz z Polskim Radiem BIS rozpoczęło akcję pod hasłem: ,,Moda na niebranie”. Adresatami tego pomysłu są młodzi ludzie. Plakat

promujący akcją zawiera hasło: ,,nie biorę, więc jestem”. W kampanie włączyły się znane osoby podpisując się pod nią własnym nazwiskiem. Użyczając swojego
głosu w radiu wypowiadają hasła kampanii. Pod takimi hasłami organizowane są również różne koncerty.

W Instytucie Psychiatrii i Neurologii został opracowany program profilaktyczny pod hasłem: ODLOT. Ma on na celu podniesienie wrażliwości opinii

publicznej na kwestie narkomanii i jej zapobieganie. Jak i dostarczenie i upowszechnienie wiedzy i kwalifikacji w zapobieganiu działaniom niepożądanym,
bezprawnym. Program ma również na celu pomoc w zorganizowaniu opieki medycznej i społecznej dla osób uzależnionych w ich miejscu zamieszkania oraz
kompleksową diagnozę problemów społeczności lokalnej.

ROZDZIAŁ II

ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE PRACY

2. 1. CEL BADAŃ

Celem badań

[22]

jest poznanie umożliwiające działanie skuteczne, a więc zdobycie wiedzy maksymalnie ścisłej, maksymalnie pewnej, maksymalnie ogólnej,

maksymalnie prostej , o maksymalnej zawartości informacji. Wyróżniamy trzy cele badań: eksploracyjne, opisowe i wyjaśniające.

Celem badań w mojej pracy jest poznanie przyczyn i skutków sięgania przez młodzież po narkotyki.

2. 2. PROBLEM BADAWCZY

Problem badawczy

[23]

to pytanie o naturę badanego zjawiska, o istotę związków między zdarzeniami lub istotami i cechami procesów, cechami

zjawiska, to mówiąc inaczej uświadomienie sobie trudności z wyjaśnieniem i zrozumieniem określonego fragmentu rzeczywistości, to mówiąc jeszcze inaczej
deklaracja o naszej niewiedzy zawarta w gramatycznej formie pytania.
W mojej pracy problemem badawczym jest nadużywanie narkotyków przez młodych ludzi. Pytania problemu badawczego są następujące:

1.

Jaką wiedzę o narkotykach posiadają młodzi ludzie?

2.

Jakie są przyczyny i skutki zażywania narkotyków?

3.

Jakie są osobiste doświadczenia badanych z narkotykami?

2. 3. METODY, TECHNIKI I NARZĘDZIA BADAWCZE

Metoda badawcza to

wg A. Kamińskiego: „zespół teoretycznie uzasadnionych zabiegów koncepcyjnych i instrumentalnych, obejmujących najogólniej całość

postępowania badacza , zmierzającego do rozwiązania określonego problemu naukowego” [24]

Metodą badawczą w mojej pracy jest sondaż diagnostyczny, który ,,jest sposobem gromadzenia wiedzy o atrybutach strukturalnych i funkcjonalnych oraz
dynamice zjawisk społecznych, opiniach i poglądach wybranych zbiorowości, nasilaniu się i kierunkach rozwoju określonych zjawisk i wszelkich innych
zjawiskach instytucjonalnie nie zlokalizowanych – posiadających znaczenie wychowawcze - w oparciu o specjalnie dobraną grupę reprezentującą populacje

generalną, w której badane zjawisko występuje.”

[25]

Technika badawcza

wg A. Kamińskiego to „czynności praktyczne, regulowane starannie wypracowanymi dyrektywami, pozwalającymi na uzyskanie optymalnie

sprawdzalnych informacji, opinii, faktów”[26]

W mojej pracy techniką badań jest ankieta (załącznik nr 1)
Ankieta ,,jest techniką, gromadzenia informacji polegającą na wypełnianiu najczęściej samodzielnie przez badanego specjalnych kwestionariuszy na ogół o

wysokim stopniu standaryzacji w obecności lub częściej bez obecności ankietera.”

[27]

Narzędzia badawcze – jest to ,,przedmiot służący do realizacji wybranej techniki badań.”

[28]

W mojej pracy narzędziami badawczymi jest kwestionariusze ankiety.

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

11 z 23

2012-07-26 23:52

2. 4. TEREN BADAŃ

Badania przeprowadzone w Zespole Szkół Centrum Praktycznego w Sochaczewie, wśród młodzieży I klasy liceum ogólnokształcącego oraz IV klasy technikum.
W wieku 16-19 lat.

2. 5. WSTĘPNA CHARAKTERYSTYKA OSÓB

Osoby z I klasy LO i IV Technikum w Zespole Centrum Kształcenia Praktycznego w Sochaczewie. Młodzież ta jest w wieku od 16 do 19 lat.

Rys. 1. Miejsce zamieszkania.

Ź

ródło: opracowanie własne

Większa część badanych pochodzi z miasta. Z LO 11 osób mieszka w mieście a 12 na wsi (rys. 1)i. Natomiast w klasie Technikum 9 badanych mieszka w
mieście a pozostałe 4 osoby mieszkają na wsi.





















ROZDZIAŁ III

MŁODZI LUDZIE I NARKOTYKI – PREZENTACJA BADAŃ WŁASNYCH

3. 1. WIEDZA O NARKOTYKACH

3. 1. 1.

Określenie narkomanii i narkomana

Jaką wiedze i opinie o narkotykach posiadają przebadani przeze mnie młodzi ludzie?

Dla ankietowanych (tab. 5) narkomania to przede wszystkim ucieczka od rzeczywistości, odpowiedziało tak 25 osób (14 z LO, 11 z T).

Na drugim miejscu (w sumie 16 osób, 9 z LO, 7 z T) znalazła się odpowiedź: sposób na poprawienie nastroju. W LO drugą z najczęściej wybieranych

odpowiedzi (12osób) jest określenie, że narkomania to ciężka choroba, gdzie w sumie odpowiedziało tak 15 osób a w technikum 3 ankietowanych.

Kolejne odpowiedzi to: forma wzbogacenia życia o nowe doznania (w sumie 11 osób, 6 z LO, 5 z T), samozagłada (w sumie 11 osób, 9 z LO i 2 z T), pułapka (w

sumie 10 osób, 7 z LO, 3 z T), moda (w sumie 9 osób, 6 z LO, 3 z T) oraz wybrana tylko przez 2 ankietowanych z technikum odpowiedź: metoda rozbudzania

zainteresowań.

Tabela 5. Określenie narkomanii.

Narkomania to ……………………..

I kl. LO

IV kl. Technikum

Razem

metoda rozbudzania zainteresowa

ń

0

2

2

forma wzbogacenia

ż

ycia o nowe doznania

6

5

11

moda

6

3

9

sposób na poprawienie nastroju

9

7

16

ucieczka od rzeczywisto

ś

ci

14

11

25

pułapka

7

3

10

ci

ęż

ka choroba

12

3

15

samozagłada

9

2

11

Ź

ródło: opracowanie własne

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

12 z 23

2012-07-26 23:52

Jeżeli chodzi o samo określenie narkomana (tab.6), kim jest, to zdecydowana większość odpowiedziała, że jest to chory, potrzebujący pomocy (30 osób,

20 z LO, 10 z T). Nieszczęśliwy i odrzucony, taka odpowiedź wybrało 8 badanych (6 z LO, 2 z T), a po 4 osoby przypadło na określenia: przestępca (2 z LO, 2 z
T) oraz człowiek mający swój styl, luzak (1 z LO, 3 z T). W tym pytaniu była też możliwość napisania innego określenia narkomana:

·

Pasożyt społeczny

·

Człowiek uciekający od problemów

·

Człowiek mający problemy sam ze sobą

·

Człowiek nie dający sobie z czymś rady

·

Zagubiony, potrzebujący pomocy

·

Człowiek próbujący wszystkiego

·

Kretyn, idiota

Tabela 6. Określenie narkomana.

Uwa

ż

asz,

ż

e narkoman to:

I kl. LO

IV kl. Technikum

Razem

chory potrzebuj

ą

cy pomocy

20

10

30

nieszcz

ęś

liwy, odrzucony

6

2

8

przest

ę

pca

2

2

4

człowiek maj

ą

cy swój styl, luzak

1

3

4

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 1. 2. Rodzaje narkotyków

Wiedza na temat rodzajów narkotyków pomiędzy klasami była różna (rys. 2). W LO młodzież wykazała się dużo większą wiedzę. Najwięcej osób bo 25

(21 z LO, 4 z T) wymieniło marihuanę. Niewiele mniej badanych – 24 (20 z LO, 4 z T) wymieniło amfetaminę. W odpowiedziach pojawiły się również takie
narkotyki jak: kokaina (9 osób, 7 z LO, 2 z T), heroina (8 osób, 7 z LO, 1 z T), ekstazy (7 osób, 5 z LO, 2 z T), haszysz (7 osób, 6 z LO, 1 z T). W klasie
Technikum oprócz tego zostało wymienione UFO przez jedną osobę. W LO ten narkotyk wymieniły 2 osoby. Pozostałe narkotyki takie jak: LSD, pigułka gwałtu
i kompot pojawiły się tylko w LO wymienione po razie.

Rys. 2. Jakie znasz rodzaje narkotyków?

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 1. 3. Sposoby zażywania narkotyków

Osoby ankietowane ze sposobów zażywania narkotyków wymieniali głównie (tab. 7): wstrzykiwanie (26 osób, 20 z LO, 6 z T), wciąganie (22 osoby, 17 z

LO, 5 z T), sposób do ustny (13 osób, 7 z LO, 6 z T) oraz palenie które wymieniło łącznie 12 osób (10 z LO, 2 z T). Inne sposoby zażywania zostały jeszcze
wymienione przez ucznia LO są to: wąchanie cieczy, wcieranie narkotyku w dziąsła oraz wkraplanie go do oczu. Dużo osób nie odpowiedziało na to pytanie.

Tabela 7. Sposoby zażywania narkotyków.

Jakie znasz sposoby za

ż

ywania narkotyków?

I kl. LO

IV kl. Technikum

Razem

palenie

10

2

12

wci

ą

ganie

17

5

22

do ustny

7

6

13

wstrzykiwanie

20

6

26

w

ą

chanie cieczy

1

0

1

wcieranie w dzi

ą

sła

1

0

1

krople do oczu

1

0

1

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 1. 4. Sposoby zdobywania narkotyków

Na pytanie: ,,Jakie znasz sposoby zdobywania narkotyków?” najczęściej podawana odpowiedź to, że od kolegów (rys. 3). Taką odpowiedź napisało 12

osób (9 z LO, 3 z T). Od dilera to druga najczęściej podawana odpowiedź (9 os, 7 z LO, 2 z T). Czterech badanych (3 z LO, 1 z T) napisało, że narkotyki
zdobywa się ,,przez inną osobę”. W klasie Technikum nie pojawiły się już żadne inne odpowiedzi natomiast w LO padła jeszcze odpowiedź, że na dyskotece, w
szkole i przez Internet.

Rys. 3. Jakie znasz sposoby zdobywania narkotyków?

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 1. 5. Miejsca przyjmowania środków odurzających

Dyskoteka w powyższym pytaniu (tab. 8) została wymieniona tylko przez jedną osobę a w pytaniu: ,,Jakie są według Ciebie najczęstsze miejsca

przyjmowania środków odurzających?”, została zaznaczona przez 34 osoby z czego w LO zaznaczyli ją wszyscy badani a w Technikum 11 –stu. Kolejnym takim
miejscem jest prywatka (19 osób, 11 z LO, 8 z T), akademik (15 osób, 7 z LO, 8 z T), szkoła (14 osób, 7 z LO, 7 z T), park (13 osób, 6 z LO, 7 z T) i podwórko
(11 osób, 8 z LO, 3 z T). Najmniej badanych zaznaczyło jako miejsce przyjmowania narkotyków domu, w sumie 3 osoby (2 z LO, 1 z T). Inne odpowiedzi to:

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

13 z 23

2012-07-26 23:52

stare, opuszczone budynki oraz ktoś stwierdził, że w każdym miejscu można przyjmować narkotyki.






Tabela 8. Najczęstsze miejsca przyjmowania środków odurzających.

Jakie s

ą

według Ciebie najcz

ę

stsze miejsca

przyjmowania

ś

rodków odurzaj

ą

cych?

I kl. LO

IV kl. Technikum

Razem

Dom

2

1

3

Szkoła

7

7

14

Dyskoteka

23

11

34

Prywatka

11

8

19

Park

6

7

13

Podwórko

8

3

11

Akademik

7

8

15

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 1. 6. Konsekwencje prawne handlu narkotykami

Konsekwencji prawnych handlu narkotykami (tab. 9) nie znało 12 badanych (8 z LO, 4 z T). Najczęściej podawaną odpowiedzią było więzienie które

podało 20 osób (11 z LO, 9 z T). Pozostałe odpowiedzi podawane przez badanych to: wysokie kary pieniężne (6 osób, 5 z LO, 1 z T), wyrok w zawieszeniu (4
osoby, 3 z LO, 1 z T). Odpowiedzi: kurator i prace publiczne zostały wymienione przez 2 osoby z LO.

Tabela 9. Konsekwencje prawne handlu narkotykami

Jakie s

ą

konsekwencje prawne handlu

narkotykami:

I kl. LO

IV kl. Technikum

Razem

Wi

ę

zienie

11

9

20

wysokie kary pieni

ęż

ne

5

1

6

prace publiczne

2

0

2

kurator

2

0

2

wyrok w zawieszeniu

3

1

4

nie znam

8

4

12

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 1. 7. Możliwości ograniczenia nielegalnego handlu narkotykami

Według danych z ankiety (tab. 10) 25 osób (17 z LO, 8 z T) uważa wysokie kary za możliwość ograniczenia nielegalnego handlu narkotykami. O 5 osób

mniej (15 z LO, 5 z T) uważa za taką możliwość działania policji a 18 ankietowanych (12 z LO, 6 z T) również zakaz posiadania nawet małych ilości
narkotyków. Pozostałe odpowiedzi wybierało już mniej badanych. Są to: nagłaśnianie problemu (12 osób, 11 z LO, 1 z T), kontrola miejsc spotkań dzieci i
młodzieży (13osób, 9 z LO, 4 z T), profilaktyka (9 osób, 7 z LO, 2 z T).

Dwie osoby z obydwu klas stwierdziło, że nie ma żadnych możliwości ograniczenia. Jedna badana osoba wybrała odpowiedź ,,nie wiem”. Pojawiły się tu

również inne odpowiedzi możliwości ograniczenia handlu narkotykami:

Wyrzucenie ze szkoły lub pracy
Łapanie prawdziwych handlarzy nie posiadaczy
Ograniczenia i tak nic nie dadzą
Np. marihuana powinna być zalegalizowana

Tabela 10. Możliwości ograniczenia nielegalnego handlu narkotykami.

Jakie s

ą

według Ciebie mo

ż

liwo

ś

ci ograniczenia

nielegalnego handlu narkotykami?

I kl. LO

IV kl. Technikum

Razem

wysokie kary

17

8

25

nagła

ś

nianie problemu

11

1

12

zakaz posiadania nawet małych ilo

ś

ci narkotyków

12

6

18

działanie policji

15

5

20

Profilaktyka

7

2

9

kontrola miejsc spotka

ń

dzieci i młodzie

ż

y

9

4

13

nie ma

ż

adnych

1

1

2

nie wiem

0

1

1

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 1. 8. Skąd pochodzi wiedza młodzieży na temat narkotyków.

Wiedza na temat narkotyków (rys. 4) u badanych głównie pochodzi z mediów. TV i radio to odpowiedź zaznaczona przez 22 osoby (18 z LO, 4 z T) , tyle

samo ankietowanych wybrało prasę i książki tylko, że 15 z LO a 7 z T.. Bardzo dużo osób, bo aż 20 (14 z LO, 6 z T) swoją wiedze posiada od kolegów którzy
biorą narkotyki. Z filmów wiedze o narkotykach posiada 17 badanych z czego 13 z LO i 4 z T.

Również 17 ankietowanych (9 z LO, 8 z T) zaznaczyło odpowiedź ,,ze szkoły”. ,,Własne doświadczenia” zaznaczyło 5 osób (4 z LO, 1 z T). Tylko 2

osoby wiedzę o narkotykach posiada od rodziców i są to osoby z Liceum.

Rys. 4. Skąd pochodzi Twoja wiedza na temat narkotyków?

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 1. 9. Określenie osób zajmujących się handlem narkotyków

Jeżeli chodzi o osoby zajmujące się handlem (rys. 5) to 16 badanych (7 z LO, 9 z T) twierdzi, że są to grupy zorganizowane a 13 ankietowanych (11 z

LO, 2 z T) uważa, że są to pojedyncze osoby. Odpowiedź ,,nie wiem” wybrało 9 osób (7 z LO, 2 z T).

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

14 z 23

2012-07-26 23:52

Czy znasz szkodliwe dla zdrowia fizyczne i psychiczne skutki
nadu

ż

ywania narkotyków?

LO

T

Razem

osłabienie organizmu

5

2

7

przedawkowanie i

ś

mier

ć

3

1

4

niszczenie organizmu

2

0

2

zanik pami

ę

ci

0

2

2

szybkie m

ę

czenie si

ę

0

1

1

niezdolno

ść

do pracy

0

1

1

zmiana nastrojów

1

0

1

niszczenie skóry

1

0

1

dezorientacja

1

0

1

mózg człowieka przestaje działa

ć

w pełni sił

1

0

1

nerwowo

ść

, nadpobudliwo

ść

psycho-ruchowa

1

0

1

zaburzenia, które powoduj

ą

,

ż

e tracimy wzrok, słuch, nie wiemy co

si

ę

z nami dzieje

1

0

1

nałóg, uzale

ż

nienie

3

1

4

ś

lady na ciele od wku

ć

1

0

1

urojenia, problemy z koncentracj

ą

2

0

2

HIV

1

1

2

agresja

3

1

4

człowiek chudnie, ma l

ę

ki i obawy

1

0

1

Rys. 5. Czy osoby zajmujące się handlem narkotyków to:

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 1. 10. Dostępność narkotyków w Sochaczewie

,,Czy uważasz, że w Sochaczewie można łatwo zdobyć narkotyki?”. Na takie pytanie (tab. 11) 20 badanych (13 z LO, 7 z T) odpowiedziało twierdząco,

jedna osoba z Liceum uważa, że nie a 15 ankietowanych (9 z LO, 6 z T) wybrało odpowiedź ,,nie wiem”.
Tabela 11.

Czy uwa

ż

asz,

ż

e w Sochaczewie mo

ż

na łatwo zdoby

ć

narkotyki?

Czy uwa

ż

asz,

ż

e w Sochaczewie mo

ż

na łatwo zdoby

ć

narkotyki:

I kl. LO

IV kl.

Technikum

Razem

Tak

13

7

20

Nie

1

0

1

nie wiem

9

6

15

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 2.

PRZYCZYNY I SKUTKI SIĘGANIA PO NARKOTYKI

3. 2. 1. Przyczyny sięgania po narkotyki

Do najczęstszych przyczyn sięgania po narkotyki, według ankietowanych (tab. 12), zostały zaliczone: wpływ kolegów (25 osób, 19 z LO, 6 z T), z taką

samą sumą odpowiedzi -chęć poznania, ciekawość (14 z LO, 11 z T), kłopoty w domu (22 osoby, 17 z LO, 5 z T), kłopoty w szkole (15 osób, 12 z LO, 3 z T).
Rzadziej wybierane odpowiedzi to: problemy sercowe (10 osób, 9 z LO, 1 z T), brak wiary we własne siły (9 osób, 6 z LO, 3 z T), brak zrozumienia ze strony
bliskich (9 osób, 7 z LO, 2 z T), moda (8 osób, 5 z LO, 3 z T) i poczucie osamotnienia (8 osób, 6 z LO i 2 z T). Pojawiły się tez dwie inne odpowiedzi dotyczące
przyczyn sięgania po narkotyki. Jedna z nich to ,,odrzucenie pomocy w rodzinie” a druga ,,poniżenie przed wszystkimi”.
Tabela 12. Przyczyny sięgania po narkotyki.

Jakie s

ą

według Ciebie najcz

ę

stsze przyczyny

si

ę

gania po narkotyki:

I kl. LO

IV kl. Technikum

Razem

Moda

5

3

8

kłopoty w domu

17

5

22

kłopoty w szkole

12

3

15

problemy sercowe

9

1

10

wpływ kolegów

19

6

25

ch

ęć

poznania, ciekawo

ść

14

11

25

brak wiary we własne siły

6

3

9

brak zrozumienia ze strony bliskich

7

2

9

poczucie osamotnienia

6

2

8

Ź

ródło: opracowanie własne

Dużo osób (12 z LO, 6 z T) nie odpowiedziało na pytanie ,,Czy wiesz w jaki sposób sprzedający narkotyki zachęcają do ich kupowania?” (tab. 13).

,,Pierwsza działka za darmo”, taką odpowiedź podało 7 osób (4 z LO, 3 z T). Po pięć osób podało zachęcenie w stylu – będzie po nich fajna zabawa oraz po

prostu, że będzie fajnie. Trzy osoby napisały, że sprzedający narkotyki zachęcają, że po nich zapomni się o problemach. Pozostałe odpowiedzi wymieniły

pojedyncze osoby: po prostu mówią chcesz kupić, mówią, że po tym będziesz się lepiej czuł, coś nowego przeżyjesz, nie zachęcają, nie spotkałam się z czymś

takim.
Tabela 13. W jaki sposób sprzedający narkotyki zachęcają do ich kupna?

Czy wiesz w jaki sposób sprzedaj

ą

cy narkotyki zach

ę

caj

ą

do ich kupowania?

LO

T

po prostu mówi

ą

- chcesz kupi

ć

?

0

1

pierwsza działka za darmo

4

3

nie zach

ę

caj

ą

, nie spotkałam si

ę

z czym

ś

takim

1

0

mówi

ą

,

ż

e b

ę

dzie fajna zabawa

1

4

mówi

ą

,

ż

e po tym b

ę

dziesz si

ę

lepiej czuł, co

ś

nowego prze

ż

yjesz

1

0

zapomnisz o problemach

2

1

spróbuj b

ę

dzie fajnie

4

1

Ź

ródło: opracowanie własne

.

3. 2. 2. Skutki nadużywania narkotyków
Tabela 14. Szkodliwe dla zdrowia fizyczne i psychiczne skutki nadużywania narkotyków.

Ź

ródło: opracowanie własne

Szkodliwe dla zdrowia skutki fizyczne i psychiczne nie

wymieniły 3 osoby z LO i 5 z Technikum. Pozostałe osoby

pisały przeważnie pojedyncze odpowiedzi (tab. 14). Najwięcej

osób wymieniło osłabienie organizmu (5 osób z LO, 2 z T). Po

cztery osoby wymieniły odpowiedzi: przedawkowanie i śmierć,

nałóg, uzależnienie i agresja. Natomiast po dwie osoby takie

skutki nadużywania narkotyków jak: niszczenie organizmu,

zanik pamięci, urojenia, problemy, problemy z koncentracją

oraz HIV. Pozostałe odpowiedzi pojawiły się tylko raz.

3. 3. DOŚWIADCZENIA WŁASNE

3. 3. 1. Czy zażywałeś narkotyki?

Jakie są doświadczenia badanych przeze mnie osób z

narkotykami?

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

15 z 23

2012-07-26 23:52

Liczba wypełniających ankietę zmniejszyła się po pytaniu ,,Czy zażywałeś (-łaś) narkotyki?”(tab. 15) ponieważ dalszą część wypełniały osoby które twierdząco
odpowiedziały na to pytanie. Takich osób w sumie było 15 (11 z LO i 4 z T). Z czego 12 ankietowanych (10 z LO, 2 z T) przyznało się do palenia marihuany a 3
(1 z LO, 2 z T) do brania amfetaminy.

Tabela 15. Czy zażywałeś narkotyki?

Czy za

ż

ywałe

ś

(-ła

ś

) narkotyki?

Jakie?

I kl. LO

IV kl. Technikum

Razem

Tak

11

4

15

marihuana

10

2

12

amfetamina

1

2

3

Nie

12

9

21

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 3. 2. Dlaczego badani po raz pierwszy sięgnęli po narkotyki.

Jeżeli chodzi o przyczyny brania narkotyków przez tych młodych ludzi to 12 osób (9 z LO, 3 z T) sięgnęła po raz pierwszy ze względu na ciekawość (tab.

16). ,,Za namową innych osób” sięgnęły 4 osoby (2 z LO, 2 z T). Inne odpowiedzi z klasy Technikum nie pojawiały się. Natomiast z Liceum 3 osoby wybrały
odpowiedź ,,z powodu kłopotów rodzinnych”, 2 ,,z powodu kłopotów w szkole”, również 2 osoby z powodu ,,dotrzymania towarzystwa” i jeden badany z
,,potrzeby akceptacji” oraz u jednej osoby ,,przyczyną było przekonanie, że powoduje to przyjemne uczucie”. Jedna osoba napisała, że po raz pierwszy sięgnęła
po narkotyki przez chłopaka.

Tabela 16. Dlaczego po raz pierwszy sięgnąłeś po narkotyki

?

Dlaczego po raz pierwszy si

ę

gn

ą

łe

ś

po narkotyki?

I kl. LO

IV kl.

Technikum

Razem

ze wzgl

ę

du na ciekawo

ść

9

3

12

kieruj

ą

c si

ę

mod

ą

, dla szpanu

0

0

0

z powodu kłopotów rodzinnych

3

0

3

z powodu kłopotów w szkole

2

0

2

za namow

ą

innych osób

2

2

4

z potrzeby akceptacji

1

0

1

dotrzymanie towarzystwa

2

0

2

przyczyn

ą

było przekonanie,

ż

e powoduje to przyjemne

uczucie

1

0

1

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 3. 3. Czy w dalszym Ciągu badani biorą narkotyki.

W dalszym ciągu 3 osoby (2 z LO, 1 z T) biorą narkotyki (tab. 17). Z czego jedna (LO) narkotyzuje się kilka razy w tygodniu a dwie (1 z LO, 1 z T)

rzadziej niż kilka razy w miesiącu. Źródło z jakich pochodzą zażywane obecnie narkotyki są dostarczane przez kolegów oraz kupowane przez ich samych. Jedna
mężczyzna z technikum poza danymi odpowiedziami wybrał, że ,,zdobywa w inny sposób” ale na pytanie ,,w jaki” odpowiedział, że ,,nie ważne”.

Tabela 17.

Czy w dalszym ci

ą

gu bierzesz narkotyki?

Czy w dalszym ci

ą

gu bierzesz narkotyki?

I kl. LO

IV kl. Technikum

Razem

tak

2

1

3

nie

9

3

12

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 3. 4. Gdzie są zażywane środki odurzające.

W jakich miejscach są zażywane te narkotyki? Ankietowani najczęściej wybierali odpowiedź, że na dyskotekach (tab. 18), imprezach (8 osób, 6 z LO, 2

z T). Dwie osoby (1 z LO, 1 z T) wybrały odpowiedź ,,park” i po jednej osobie już tylko z Liceum na odpowiedzi: na terenie szkoły, w domu i w pubie. W innych
odpowiedziach pojawiło się ,,u kolegi” oraz ,,w samochodzie”.

Tabela 18.

Gdzie za

ż

ywasz

ś

rodki odurzaj

ą

ce?

Gdzie za

ż

ywasz

ś

rodki odurzaj

ą

ce?

I kl. LO

IV kl. Technikum

Razem

na terenie szkoły

1

0

1

w parku

1

1

2

w domu

1

0

1

na dyskotece, imprezach

6

2

8

w pubie

1

0

1

Inne

,,u kolegi"

,,w samochodzie"

2

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 3. 5. Jaka jest dostępność narkotyku dla osób badanych.

,,Czy narkotyki są dla Ciebie:”

·

łatwo dostępne - odpowiedziało 8 os, 5 z LO, 3 z T

·

ś

rednio dostępne – 4 osoby, 3 z LO, 1 z T

·

trudno dostępne – 1 osoba z LO

·

nie do zdobycia – nikt nie zaznaczył takie odpowiedzi

·

nie wiem – zaznaczyły 2 osoby z LO

3. 3. 6. Miejsca zakupu narkotyków w Sochaczewie.

Co o narkotykach w Sochaczewie wiedzą młodzi ludzie w nim mieszkający? Jeżeli chodzi o wiedze na temat narkotyków w Sochaczewie to 20 osób nie

wie w jakim miejscu można kupić środki odurzające (tab. 19). Natomiast dyskoteka została wybrana przez największa liczbę osób która odpowiedziała na to
pytanie (10 osób, 5 z LO, 5 z T). Na drugim miejscu znalazła się szkoła. Tak odpowiedziało 8 badanych (5 z LO, 3 z T). Później dworzec (7 osób, 2 z LO, 5 z T),
prywatki (7 osób, 4 z LO, 3 z T) i po jednym głosie dostało kino i akademik. ,,Na blokowiskach” to dodatkowe miejsce podane przez ucznia klasy Liceum.

3. 3. 7. Czy wiesz u kogo można kupić narkotyki w Sochaczewie?

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

16 z 23

2012-07-26 23:52

Ponad połowa badanych (20 osób. 12 z LO, 8 z T) nie wie u kogo można kupić narkotyki w Sochaczewie (tab. 20).. Pozostałe 16 osób (11 z LO, 5 z T)

stwierdziło, że wie u kogo można kupić.

Tabela 19. Czy znasz miejsca zakupu środków odurzających w Sochaczewie

Czy znasz miejsca zakupu

ś

rodków odurzaj

ą

cych w

Sochaczewie?

I kl. LO

IV kl.

Technikum

Razem

Kino

0

1

1

Dyskoteka

5

5

10

Dworzec

2

5

7

Szkoły

5

3

8

Prywatki

4

3

7

Akademik

1

0

1

nie znam

15

5

20

Ź

ródło: opracowanie własne

Tabela 20. Czy wiesz u kogo można kupić narkotyki w Sochaczewie?

Czy wiesz u kogo mo

ż

na kupi

ć

narkotyki w

Sochaczewie:

I kl. LO

IV kl. Technikum

Razem

Tak

11

5

16

Nie

12

8

20

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 3. 8.

Czy podejmowałe

ś

jakie

ś

kroki, aby poradzi

ć

sobie ze swoim problemem

Spośród tych 15 osób które przyznały się do zażywania narkotyków , 11 z nich (8 z LO, 3 z T) nie uważa, żeby miało z nimi problem (tab. 21). Aby

poradzić sobie ze swoim problemem 3 osoby (2 z LO, 1 z T) podejmowały w związku z tym jakieś kroki a jedna nie podjęła żadnych czynów. Z czego 6

badanych nie wiedziałoby gdzie się zwrócić z własnym problemem a pozostałych 9 osób (6 z LO, 3 z T) zwróciłoby się do: rodziców (2 osoby z LO), do kumpli

(1 z LO, 1 z T), do przyjaciół (2 z LO) i do poradni (1 z LO).

Tabela 21. Czy podejmowałeś jakieś kroki, aby poradzić sobie ze swoim problemem?

Czy podejmowałe

ś

jakie

ś

kroki, aby poradzi

ć

sobie ze

swoim problemem?

I kl. LO

IV kl.

Technikum

Razem

tak

2

1

3

nie uwa

ż

am,

ż

ebym miał problem

8

3

11

nie

1

0

1

Ź

ródło: opracowanie własne

3. 3. 9. Określenie sytuacji rodzinnej badanych

Według danych z ankiety (tab. 22), oparcie w rodzinie w każdej sytuacji znajdzie 21 badanych (15 z LO, 9 z T). Do braku oparcia przyznały się 2 osoby,

po jednej osobie na klasie. Natomiast odpowiedz ,,nie jestem pewien” wybrało w sumie 10 ankietowanych (7 z LO, 3 z T).

Tabela 22. Czy uważasz, że w każdej sytuacji znajdziesz oparcie w rodzinie?

Czy uwa

ż

asz,

ż

e w ka

ż

dej sytuacji znajdziesz oparcie w

rodzinie?

I kl. LO

IV kl.

Technikum

Razem

tak

15

9

21

nie jestem pewien (-a)

7

3

10

nie

1

1

2

Ź

ródło: opracowanie własne

Spokojną i życzliwą atmosferę w swoim domu określiło 17 badanych (7 z LO, 10 z T), (tab. 23) natomiast niewiele mniej bo 15 osób (13 z LO, 2 z T)

nazwało to atmosferę trudną do określenia, gdyż zależy to od sytuacji i nigdy nie wolno niczego przewidzieć. Dwie osoby (1 z LO, 1 z T) wybrały odpowiedź:

zupełnie swobodna, każdy robi to co chce. Pozostałe dwie osoby z LO atmosferę w domu określiły jako pełną napięć, nerwowości i niepokoju.


Czy w Twojej rodzinie występują jakieś problemy wpływające na twoje funkcjonowanie? (pojawiające się odpowiedzi)

I kl. LO:

Mama prawi mi ciągle morały – bardzo tego nie lubię
Mam zbyt dużo obowiązków
Problemy materialne
Tata nadużywa alkoholu
Mam ojca alkoholika z którym się wiecznie kłócę

(brak problemów stwierdziło 18 osób)


IV kl. Technikum

Alkoholizm

(brak problemów stwierdziło 12 osób)

Tabela 23. Jaka atmosfera panuje w Twoim domu?

Jaka atmosfera panuje w Twoim domu?

I kl. LO

IV kl. Technikum

Razem

spokojna,

ż

yczliwa

7

10

17

pełna napi

ęć

, nerwowo

ś

ci i niepokoju

2

0

2

ci

ą

głe kłótnie i awantury

0

0

0

zupełnie swobodna, ka

ż

dy robi to, co chce

1

1

2

trudna do okre

ś

lenia gdy

ż

zale

ż

y to od

sytuacji i nigdy nie mo

ż

na niczego

przewidzie

ć

13

2

15

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

17 z 23

2012-07-26 23:52

Ź

ródło: opracowanie własne

ZAKOŃCZENIE

Wiedza młodych ludzi na temat narkotyków jest zróżnicowana. Zdecydowana większość uważa, że narkoman to osoba chora, potrzebująca pomocy a

narkomania to ucieczka od rzeczywistości.

Najbardziej popularnymi i znanymi substancjami psychoaktywnymi jest marihuana i amfetamina. Natomiast najczęściej wymienianymi sposobami

zdobywania narkotyków jest: przez kolegów i dilera. Z badań wynika, że młodzież która nie bierze narkotyków wie o nich od swoich kolegów którzy już mieli z
nimi styczność. Siedzą z nimi w ławkach i wiedzą kogo można poprosić, żeby załatwić np. trawkę.

Najczęstszymi przyczynami sięgania po narkotyki okazała się ciekawość, chęć poznania czegoś nowego i wpływ kolegów. Dużo badanych wymieniła też

kłopoty w domu. Dzieci nie mogą znaleźć wspólnego języka z rodzicami, nie ufają im i popadają w depresje. Szukają jakieś odskoczni, którą niestety bardzo
często są narkotyki alkohol.
Do zażywania narkotyku chociaż raz w życiu przyznało się 15 osób na 36. Zdecydowana większość próbowała marihuany. I właśnie wśród tych osób ciekawość
była czynnikiem dominującym.

Ilość tych osób ciągle rośnie. Niestety próbują już coraz młodsi. Dlatego bardzo ważne są programy profilaktyczne a jeszcze ważniejsze są relacje z

rodzicami. To od nich dużo zależy. Należy budować zaufanie i wspierać dziecko w jego działaniach, pomagać i wspierać na każdym etapie jego życia.

BIBLIOGRAFIA

Biuletyn nr 3/98 Problemy narkomanii Warszawa 1998
Cekiera, C. Psychoprofilaktyka uzaleznień oraz terapia i resocjalizacja osób uzależnionych. Lublin 1993:
Cekiera, C. Toksykomania. Narkomania. Alkoholizm. Nikotynizm. Warszawa 1985: PWN
Dimoff, T., Carper, S.. Jak rozpoznać czy dziecko sięga po narkotyki.: Elma Books; Warszawa 1993
Gaś Z.B. Agresja a osobowość w uzależnieniach Rzeszów 1987
Kotański M., Ty zaraziłeś ich narkomanią. Warszawa 1994
Karpowicz P. Narkotyki. Białystok 2002
Rogala-Obłękowska, J. Młodzież i narkotyki. Rodzinne czynniki ryzyka nałogu. Warszawa 1999: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu
Warszawskiego
Sierosławski J. ,,Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną” , raport z ogólnopolskich badań ankietowych zrealizowanych w 2003 roku.
Warszawa
Maisto S., Galizio M., Connors G. ,,Uzależnienia, zażywanie i nadużywanie” Karan Warszawa 2000
Vetulani J. ,,Narkotyki bez dydaktyki”, ,,Polityka”, NR 37, 2006
Pilch T., Bauman T. ,,Zasady badań pedagogicznych” Żak 2002


STRONY INTERNETOWE
www.monar.org

www.prawo.lex.pl

SPIS TABEL

Tabela 1. Używanie substancji kiedykolwiek życiu................................................................. 16

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

18 z 23

2012-07-26 23:52

Tabela 2. Używanie substancji chociaż raz w życiu wg płci..................................................... 19
Tabela 3. Ocena dostępności substancji psychoaktywnych – rozkład
odpowiedzi na pytanie, ile czasu potrzeba na zdobycie poszczególnych substancji ................. 21
Tabela 4. Doświadczenia poszczególnych problemów związanych
z narkotykami w czasie ostatnich 12 miesięcy przed badaniem .............................................. 25
Tabela 5. Określenie narkomanii........................................................................................... 33
Tabela 6. Określenie narkomana.......................................................................................... 34
Tabela 7. Sposoby zażywania narkotyków............................................................................ 35
Tabela 8. Najczęstsze miejsca przyjmowania środków odurzających..................................... 37
Tabela 9. Konsekwencje prawne handlu narkotykami........................................................... 37
Tabela 10. Możliwości ograniczenia nielegalnego handlu narkotykami.................................... 38
Tabela 11. Czy uważasz, że w Sochaczewie można łatwo zdobyć narkotyki.......................... 40
Tabela 12. Przyczyny sięgania po narkotyki........................................................................... 40
Tabela 13. W jaki sposób sprzedający narkotyki zachęcają do ich kupna.............................. 41
Tabela 14. Szkodliwe dla zdrowia fizyczne i psychiczne skutki
nadużywania narkotyków...................................................................................................... 41
Tabela 15. Czy zażywałeś narkotyki...................................................................................... 42
Tabela 16. Dlaczego po raz pierwszy sięgnąłeś po narkotyki.................................................. 43
Tabela 17. Czy w dalszym ciągu bierzesz narkotyki............................................................... 43
Tabela 18. Gdzie zażywasz środki odurzające....................................................................... 44
Tabela 19. Czy znasz miejsca zakupu środków odurzających w Sochaczewie........................ 45
Tabela 20. Czy wiesz u kogo można kupić narkotyki w Sochaczewie.................................... 45
Tabela 21. Czy podejmowałeś jakieś kroki, aby poradzić sobie ze swoim problemem............ 45
Tabela 22. Czy uważasz, że w każdej sytuacji znajdziesz oparcie w rodzinie.......................... 46
Tabela 23. Jaka atmosfera panuje w Twoim domu ............................................................... 47

SPIS RYSUNKÓW

Rys. 1. Miejsce zamieszkania................................................................................................ 32
Rys. 2. Jakie znasz rodzaje narkotyków................................................................................ 35
Rys. 3 Jakie znasz sposoby zdobywania narkotyków............................................................. 36
Rys. 4. Skąd pochodzi Twoja wiedza na temat narkotyków.................................................. 39
Rys. 5. Czy osoby zajmujące się handlem narkotyków to...................................................... 39

ANEKS

ZAŁĄCZNIK NR 1

KWESIONARIUSZ ANKIETY

Kwestionariusz ankiety, który masz przed sobą dotyczy wiedzy i Twojego stosunku do problemu narkomanii. Ankieta ma charakter anonimowy, a uzyskane informacje posłużą do badań naukowych.

Z góry dziękuję za czas poświęcony na wypełnienie kwestionariusza ankiety.

Uwaga! Proszę abyś wypełniając ankietę:

·

Obwodził kółkiem pole wybranej przez siebie wersji odpowiedzi

·

Wpisywał swoje odpowiedzi w miejscach wykropkowanych

Wiek………………………………………………………………………………

1.

Miejsce zamieszkania:

Miasto

2.

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

19 z 23

2012-07-26 23:52

Wieś

Czy uważasz, że w każdej sytuacji znajdziesz oparcie w rodzinie?

Tak
Nie jestem pewien (-a)
Nie

3.

Jaka atmosfera panuje w Twoim domu?

Spokojna, życzliwa
Pełna napięć, nerwowości i niepokoju
Ciągłe kłótnie, awantury
Zupełnie swobodna, każdy robi to, co chce
Trudna do określenie, gdyż zależy to od sytuacji i nigdy nie można niczego przewidzieć

4.

Czy w Twojej rodzinie występują jakieś problemy wpływające na Twoje funkcjonowanie?

Tak (jakie?)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Nie

5.

Narkomania to ………………. (podkreśl te odpowiedzi, z którymi się zgadzasz)

6.

·

Metoda rozbudzania zainteresowań

·

Forma wzbogacenia życia o nowe doznania

·

Moda

·

Sposób na poprawienie nastroju

·

Ucieczka od rzeczywistości

·

Pułapka

·

Ciężka choroba

·

Samozagłada

Uważasz, że narkomania to:

7.

·

Chory, potrzebujący pomocy

·

Nieszczęśliwy, odrzucony

·

Przestępca

·

Człowiek mający swój styl, luzak

·

Inne (jakie?)

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Jakie są według Ciebie najczęstsze przyczyny sięgania po narkotyki:

8.

·

Moda

·

Kłopoty w domu

·

Kłopoty w szkole

·

Problemy sercowe

·

Wpływ kolegów

·

Chęć poznania, ciekawość

·

Brak wiary we własne siły

·

Brak zrozumienia ze strony bliskich

·

Poczucie osamotnienia

·

Inne

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Jakie znasz rodzaje narkotyków?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9.

Jakie znasz sposoby zażywania narkotyków?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10.

Jakie znasz sposoby zdobywania narkotyków?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11.

Jakie są według Ciebie najczęstsze miejsca przyjmowania środków odurzających:

12.

·

Dom

·

Szkoła

·

Dyskoteka

·

Prywatka

·

Park

·

Podwórko

·

Akademik

·

Inne (jakie?)

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Czy znasz szkodliwe dla zdrowia fizyczne i psychiczne skutki nadużywania narkotyków:

13.

·

Tak (jakie?)

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

·

Nie

Czy wiesz w jaki sposób osoby sprzedające narkotyki zachęcają do ich kupowania:

14.

·

Tak (jakie?)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

·

Nie

Jakie są konsekwencje prawne handlu narkotykami?

15.

·

Znam (jakie?)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

·

Nie znam

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

20 z 23

2012-07-26 23:52

Jakie są według Ciebie możliwości ograniczenia nielegalnego handlu narkotykami:

16.

·

Wysokie kary

·

Nagłaśnianie problemu

·

Zakaz posiadania nawet małych ilości narkotyków

·

Działanie policji

·

Profilaktyka

·

Kontrola miejsc spotkań dzieci i młodzieży

·

Nie ma żadnych

·

Nie wiem

·

Inne (jakie?)

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Skąd pochodzi Twoja wiedza na temat narkomanii?

17.

·

Prasa, książki

·

Filmy

·

TV, radio

·

Od kolegów, którzy biorą narkotyki

·

Od rodziców

·

Ze szkoły

·

Własne doświadczenia

·

Inne (jakie?)

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Czy wiesz u kogo można kupić narkotyki w Sochaczewie?

18.

·

Tak

·

Nie

Czy osoby zajmujące się handlem narkotyków to:

19.

·

Pojedyncze osoby

·

Zorganizowane grupy

·

Nie wiem

Osobiste doświadczenia (wypełniają osoby, które zażywały bądź zażywają narkotyki)

Czy zażywałeś narkotyki?

20.

·

Tak (jakie?) ………………………………………………………………………….....

·

Nie

Dlaczego po raz pierwszy sięgnąłeś po narkotyki?

21.

·

Ze względu na ciekawość

·

Kierując się modą, dla szpanu

·

Z powodu kłopotów rodzinnych

·

Z powodu problemów szkole

·

Za namową innych osób

·

Z potrzeby akceptacji

·

Dotrzymanie towarzystwa

·

Przyczyną było przekonanie, że powoduje to przyjemne uczucia

·

Inne (jakie?)

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Czy w dalszym ciągu bierzesz narkotyki?

22.

·

Tak (jakie?) ………………………………………………………………………….....

·

Nie

Gdzie zażywasz środki odurzające?

23.

·

Na terenie szkoły

·

W parku

·

W domu

·

Na dyskotece, imprezach

·

W pubie

·

Inne (gdzie?) ……………………………………………………………………………

Czy narkotyki są dla Ciebie:

24.

·

Łatwo dostępne

·

Ś

rednio dostępne

·

Trudno dostępne

·

Nie do zdobycia

Czy podejmowałeś jakieś kroki, aby poradzić sobie ze swoim problemem:

25.

·

Tak (jakie?)
…………………………………………………………………………..........................................................................................................................

·

Nie uważam, żeby miał problem

·

Nie

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

21 z 23

2012-07-26 23:52

ZAŁĄCZNIK NR 2

„Obecna profilaktyka i edukacja mają charakter negatywny, punitywny i w dużej mierze oparty na usiłowaniu kontroli. Rodzicom doradza się, by robili

naloty na pokoje ich dzieci i przeprowadzali rewizję w ich osobistych rzeczach: do szkoły sprowadza się policję z psami wyszkolonym w wywąchiwaniu
narkotyków w szatniach i tornistrach uczniów; w niektórych miastach zarządza się godzinę policyjną dla osób poniżej pełnoletniości. Najnowsza ustawa zezwala
na aresztowanie każdego, kto posiada bodaj najmniejszą ilość marihuany czy innego narkotyku. Eskalacja walki za alkoholizmem i narkomanią prowadzi
najwyraźniej do traktowania dzieci i młodzieży jak wrogą partyzantkę knującą spisek przeciwko prawicowym władzom.

W imię walki coraz częściej i na coraz większą skalę stosuje się wobec młodzieży iście wojenne metody – szpiegowanie, podsłuch, łapanki, potajemny

desant. A gdy uda się kogoś złapać, wtedy grozimy aresztem stosując przesłuchania, sąd, karę więzienia i inne środki przymusu. Nawet zapowiada się
przymusowe leczenie, choć brzmi to raczej ironicznie, bo przecież jednocześnie nie słychać ani słowa o zapewnieniu odpowiednio większej liczby miejsc dla
potencjalnych „skazanych na leczenie”, ani właściwych warunków i dobrej kadry terapeutów. Wojnę przeciwko swoim dzieciom, w której stosuje się głównie
straszaki, groźby i sankcje, niestety często się przegrywa. Obawiam się, że spotka to również zwolenników i projektodawców wojennych metod zwalczania plag
rozpowszechnionych wśród naszej młodzieży. Samymi karami dobrego życia, nie sposób nauczyć(...). Biuro do Spraw Narkomanii czy Państwowa Agencja
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych istnieją już od wielu lat (...). Tymczasem kolejne badania wskazują, że wiek inicjacji alkoholowej wciąż się obniża,
coraz więcej uczniów pali papierosy, rośnie procent tych, którzy zetknęli się z alkoholem i narkotykami i zaczęli ich używać regularnie.

(...)Straszenie dzieci w szkole i opowiadanie im, jakie to okropnie złe i groźne są narkotyki czy alkohol, nie przyczyniło się nigdzie do tego, by dzieci

straciły zainteresowanie tymi substancjami. Niektóre badania, łącznie z przeprowadzonymi prze Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, wskazują na coś
wręcz przeciwnego, a mianowicie, że mówienie dzieciom o narkotykach czy alkoholu w pewnym wieku powoduje wzrost zainteresowania, a nie spadek.

Grożenie karą więzienia za posiadanie w kieszeni skręta za marihuaną nie powstrzymuje większości młodych ludzi przed takimi ryzykiem. Wręcz

przeciwnie, wprowadzenie surowych i jednocześnie trudnych do wyegzekwowania przepisów prawnych pobudza wielu ryzykantów do igrania z władzą.
Młodość ma wpisany bunt przeciwko autorytetom i normom i dorośli, którzy tego nie uwzględniają i starają się wychować głównie za pomocą zakazów i kar,
niestety paradoksalnie tracą autorytet, w dodatku często przyczyniając się do utrwalenia buntowniczych postaw u swych wychowanków.

Te pesymistyczne doświadczenia nie oznaczają bynajmniej, że należy zamknąć instytucje państwowe i zaniechać wszelkich działań profilaktycznych. W

wielu krajach wyciągnięto jednak wnioski z poprzednich błędów. My chyba też powinniśmy to zrobić. Profilaktyka negatywna i dydaktyczna powinna ustąpić
miejsce strategiom pozytywnym, opartym na tworzeniu dla rozwoju młodych ludzi bezpiecznych pod względem emocjonalnym warunków w rodzinie,
ś

rodowisku sąsiedzkim i w szkole. Powinniśmy oddziaływania edukacyjne skierować co najmniej w połowie, a może w 80 procentach zamiast do dzieci, to do

ich rodziców i innych wychowawców. Szkoła natomiast powinna w znacznie szerszym zakresie wspomagać rodziców w organizowaniu wolnego czasu uczniów
właśnie dlatego, że jest obecnie tak wiele małych rodzin, tak wielu jedynaków, tak rzadko dom zapewnia ciepłą i miła atmosferę i bezpieczeństwo emocjonalne.
Pieniądze wydawane na bilbordy i doroczne spędy „trzeźw ościowe” gminach czy miasteczkach lepiej byłoby przeznaczyć na zbudowanie basenu, kortów
tenisowych czy lodowiska dla miejscowych dzieci, oraz na stałe zatrudnienie instruktorów wyszkolonych w organizowaniu sportów, rekreacji, zespołów
muzycznych i tanecznych, teatrów i pracowni modelarskich. Naszym problemem jest to, że wiele dzieci nie ma się gdzie podziać przez co najmniej kilka godzin
dziennie. Albo ma się gdzie podziać, bo mają domy, ale czeka tam na nie głównie telewizor lub teraz coraz częściej jeszcze komputer. To są bardzo często
prawdziwi „wychowawcy” naszych dzieci. Pozytywna profilaktyka powinna stać się aktywną i realną konkurencją dla tych zimnych, bezosobowych mediów”.

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

22 z 23

2012-07-26 23:52

Wyrażam zgodę na publikowanie mojej pracy dyplomowej oraz udostępnianie jej w czytelniach Biblioteki Pedagogium WSPR.

…………………...........…………..
(czytelny podpis autora)

[1]

S. Maisto, M. Galizio, G. Connors ,,Uzależnienia, zażywanie i nadużywanie” Karan Warszawa 2000, s. 434

[2]

Tadeusz Pilch, Teresa Bauman ,,Zasady badań pedagogicznych” Żak 2002 , s. 434

[3]

, tamże, s. 438

[4]

, tamże, s. 438

[5]

. Jerzy Vetulani ,,Narkotyki bez dydaktyki”, ,,Polityka”, 2006, nr 37

[6]

S. Maisto, M. Galizio, G. Connors ,,Uzależnienia, zażywanie i nadużywanie” Karan Warszawa 2000, s. 431

[7]

S. Maisto, M. Galizio, G. Connors ,,Uzależnienia, zażywanie i nadużywanie” Karran Warszawa 2000, s.124

[8]

Tadeusz Pilch, Teresa Bauman ,,Zasady badań pedagogicznych” Żak 2002, s. 431

[9]

S. Maisto, M. Galizio, G. Connors ,,Uzależnienia, zażywanie i nadużywanie” Karran Warszawa 2000, s. 433

[10]

Janusz Sierosławski ,,Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną” , raport z ogólnopolskich badań ankietowych zrealizowanych w 2003 roku.

Warszawa

[11]

S. Maisto, M.Galizio, G. Connors Uzależnienia zażywanie nadużywanie

,

Fundacja Karan, Warszawa 2000

[12]

Dimoff, T., Carper, S.. Jak rozpoznać czy dziecko sięga po narkotyki.: Elma Books; Warszawa 1993

[13]

M. Kotański, Ty zaraziłeś ich narkomanią. Warszawa 1994

[14]

Cekiera, C. Psychoprofilaktyka uzaleznień oraz terapia i resocjalizacja osób uzależnionych. Lublin 1993:

[15]

Biuletyn nr 3/98 Problemy narkomanii Warszawa 1998

[16]

Karpowicz P. Narkotyki. Białystok 2002

[17]

Gaś Z.B. Agresja a osobowość w uzależnieniach Rzeszów 1987

[18]

Cekiera, C. Toksykomania. Narkomania. Alkoholizm. Nikotynizm. Warszawa 1985: PWN

[19]

Rogala-Obłękowska, J. Młodzież i narkotyki. Rodzinne czynniki ryzyka nałogu. Warszawa 1999: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu

Warszawskiego.

[20]

www.prawo.lex.pl

[21]

www.monar.org

[22]

Tadeusz Pilch, Teresa Bauman ,,Zasady badań pedagogicznych” Żak 2002, s. 23

[23]

, tamże, s. 43

[24]

, tamże, s. 71

[25]

, tamże, s. 80

[26]

, tamże, s. 71

[27]

, tamże, s 96

[28]

, tamże, s. 71

[sitemap]

Z NAMI ZDOBĘDZIESZ WYŻSZE WYKSZTAŁCENIE PEDAGOGICZNE

[sitemap html]

Copyright © PEDAGOGIUM WSPR

PEDAGOGIUM WSPR - prace dyplomowe studentów - pedagogika

http://pedagogium.edu.pl/2007/0434-PED-LIC.htm

23 z 23

2012-07-26 23:52