Definicje zarządzania:
Dokładne poznanie tego, czego oczekuje się od ludzi, a następnie dopilnowanie, by
wykonali to w najtańszy i najlepszy sposób (W.F. Taylor) - racjonalna gospodarka
ludźmi i zasobami;
(ang. Management) proces doprowadzania do wykonania określonych rzeczy
sprawnie i skutecznie, wspólnie z innymi ludźmi i poprzez nich;
zestaw działań obejmujących planowanie , podejmowanie decyzji, organizowanie,
przewodzenie tj. kierowanie ludźmi, kontrolowanie zapotrzebowania na zasoby
rzeczowe, finansowe, kadrowe, wykorzystywanie z zamiarem osiągnięcia celów
organizacji.
Istota zarządzania:
Zestaw działań (obejmujący planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie
przewodzenie tj. kierowanie ludźmi i kontrolowanie) skierowanych na zasoby
organizacji (ludzkie, finansowe, rzeczowe, informacyjne) i wykorzystanych z
zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny.
Podstawowe cele zarządzanie:
Sprawnie - wykorzystanie zasobów mądrze i bez marnotrawstwa
Skutecznie - podejmowanie właściwych decyzji i uzyskanie powodzenia w ich
wdrażaniu
1. Zarządzanie to powzięcie decyzji rozpoczęcia lub zaprzestania prowadzenia
działalności na podstawie znajomości celów i środków.
Definicje:
F.W. Taylor (1856-1915): zarządzanie biznesem jest jedynie pochodną teorii
zarządzania nieróżniącą się od zarządzania jakąkolwiek inną organizacją
M. Parker-Follet (1868-1933): te same założenia dotyczące zarządzania odnoszą
się do wszystkich organizacji
O. Sheldon: Cele przedsiębiorstwa nie powinny być wyrażone wyłącznie w
kategoriach zysku. Przedsiębiorstwo nie jest bowiem tylko siatką powiązań
między stanowiskami, a przede wszystkim wspólnotą moralną
1. Zarządzanie jest pojęciem szerszym od kierowania. Kieruje się ludźmi,
zarządzanie polega na planowaniu, kierowaniu i kontrolowaniu)
2. Przy kierowaniu ludźmi dużą rolę odgrywa motywacja: bodźcowa (materialna),
niebodźcowa (niematerialna: nagrody, awanse)
3. Zarządzanie: makro (całą organizacją), mikro (pionami, obszarem, wydziałem,
sekcją, pracownikami)
Proces zarządzania: 1 -> 2 -> 3 -> 4 -> 1 -> ...
1. Planowanie i podejmowanie decyzji (określenie celów i efektów jakie chcemy
osiągnąć; badanie popytu, podaży, konkurencji, potrzeb konsumentów i ich
"portfeli", jakości, plan sprzedaży)
2. Organizowanie (zapewnienie zasobów niezbędnych dla osiągnięcia celów)
3. Przewodzenie, czyli kierowanie (motywowanie, mobilizowanie)
4. Kontrolowanie: wstępne, bieżące, wynikowe (bieżące monitorowanie,
koordynowanie, modyfikowanie; )
Planowanie
o definiowanie celów
o ustalenie strategii
o opracowanie planów cząstkowych do koordynacji
Organizowanie (ustalanie):
o co należy robić
o jak to robić
o kto ma to robić
Kierowanie
o kierowanie wszystkimi zainteresowanymi
o motywowanie ich
o rozstrzyganie konfliktów
Kontrola
o monitorowanie czynności, aby upewnić się, że są one wykonywanie
zgodnie z planem
Wnioski: Zarządzanie jest specyficzną i wyróżniającą się cecha każdej
organizacji!
Menadżer - osoba, której podstawowym zadaniem jest realizowanie procesu
zarządzania - podejmowanie decyzji, planowanie, organizowanie i kontrolowanie
Cechy menadżera:
inteligencja
odpowiedzialność
umiejętność współpracy
trafny osąd
aktywność
szybkość podejmowania decyzji
Produkcja to użytkowanie różnego rodzaju materiałów, śr. Technicznych i usług w celu
wytworzenia nowych wyrobów (=produkt lub usługa) wymaganych przez klienta. Aby
usatysfakcjonować klienta proces produkcyjny powinien uwzględniać m.in.: makreting,
prognozowanie, planowanie, zaopatrzenie, sterowanie przekształcania surowców i
półwyrobów
Otoczenie dalsze - analiza otoczenia dalszego służy poznawaniu potencjalnych trendów
i możliwych kierunków rozwoju
Otoczenie bliższe - analiza otoczenia bliższego służy analizie istotnych dla domeny
przedsiębiorstwa
5 składników (sektorów) otoczenia dalszego:
1. makroekonomiczne - analiza makroekonomiczna polega na obesrwacji
wskaźników i trendów makroekonomicznych oraz odnoszeniu ich do możliwych
wpływów na działalność przedsiębiorstwa (np. produkt społeczny brutto, stopa
bezrobocia, prognozy koniunktury)
2. technologiczne - należy do najbardziej burzliwego segmentu otoczenia dalszego.
Jest on głównym źródłem szans i zagrożeń z uwagi na fakt iż nowinki
technologiczne wcale nie są rozwijane w tych dziedzinach, w których znajdują
potem swe główne zastosowanie
3. polityczno-prawno - analiza strategiczna tego sektora polega na badaniu wpływów
politycznych na rozwój rynku. Przykładami decyzji strategicznych o dużym
znaczeniu strategicznym są: cła importowo-eksportowe, polityka w zakresie
ochrony środowiska, odpowiedzialność producentów za wyroby itd.
4. socjokulturowe - sektor ten wyznaczają procesy demograficzne, postawy
społeczne oraz panujące w społeczeństwie systemy wartości.
5. naturalne - uwzględnienie aspektów ekologicznych, a w szczególności
zorientowanej na środowisko polityki produktowej.
Składniki otoczenia bliższego:
1. nowi oferenci - stanowią oni dla dotychczasowych zawsze zagrożenie. Tworzą oni
nowe moce wytwórcze i w większości wypadków pogarszają dotychczasowym
oferentom możliwości osiągania zysków
2. odbiorcy - grupa kształtująca na rynku popyt (np. konsumenci, odbiorcy
przemysłowi, przedsiębiorstwa handlowe - hurtownicy i detaliści).
Najważniejszym czynnikiem jest siła negocjacyjna odbiorców.
3. dostawcy - siła ta jest analogiczną do odbiorców, ale z odwrotnego punktu
widzenia. Duża się negocjacyjna dostawców może obniżać atrakcyjność domeny
poprzez narzucanie wysokich cen lub redukcję obsługi
4. substytuty - to wyroby zastępcze z innych rynków, które mogą spełnić te same
funkcje, jak dany wyrób. Ograniczają potencjalne zyski w domenie, gdyż
wyznaczają górną granicę ceny i ograniczają pole manewru dla cen danego rynku
i to tym silniej im bardziej elastyczny jest popyt. Gdy możliwość substytucji
zwiększa się, atrakcyjność tej branży spada.
5. konkurencja - konkurencja miedzy istniejącymi na rynku firmami może być szansą
dla osiągnięcia lepszej pozycji, ale może być też zagrożeniem. Konkurencja
dotyczy obszaru cen, dystrybucji, promocji oraz właściwości samego produktu i
usług z nim związanych. Konkurencja na rynku rośnie, gdy jeden z konkurentów
widzi szansę poprawienia swojej pozycji rynkowej.
Rola menadżera:
formułowanie zadań organizacji,
monitorowanie jej wewnętrznego w zewnętrznego otoczenia
inspirowanie lub inicjowanie pożądanych zmian w organizacji,
neutralizowanie zakłóceń (odchyleń) - sterowanie,
pobudzanie wysiłków podwładnych i kształtowanie oczekiwanych zachowań
przekazywanie informacji podwładnym,
utrzymanie i rozwijanie kontaktów z otoczeniem zewn. i wewn.organizacji,
prowadzenie ważniejszych negocjacji,
uruchamianie przemieszczenia zasobów organizacji.
Podział ról menadżera:
interpersonalna (reprezentacyjna, przywódcy, łącznika)
informacyjna (obserwatora, propagatora, rzecznika)
decyzyjna (przedsiębiorca, przeciwdziałający zakłóceniom, dysponent zasobów,
negocjator)
Najważniejsze umiejętności menadżera:
techniczne
interpersonalne
koncepcyjne
diagnostyczne
komunikowania się
decyzyjne
gospodarowania czasem
Zadaniem menadżera powinno być przewodzenie ludziom (zarządzanie ludźmi), a
nie jedynie kierowanie nimi w celu jak najlepszego wykorzystania ich potencjału dla
osiągnięcia wzrostu wydajności pracy.
Możliwości menadżera:
Manipulowanie informacjami
Dysponowanie kanałami informacyjnymi
Reglamentacja wypłat-stawek
Polityka kadrowa
Zasada premiowania
Rozdział zasobów