Otoczenie organizacji
Otoczenie organizacji to zestaw różnych wymiarów i sił, wśród których działa organizacja.
Otoczenie organizacji – wszystko to, co znajduje się poza jej granicami i silnie na nią oddziałuje.
Otoczenie charakteryzuje się silną dynamiką zmian (dynamiczny rozwój sił wytwórczych).
Organizacja wpływa na otoczenie zgodnie ze swoimi potrzebami (interesami)
Otoczenie sterowane – ta część, na którą organizacja może wpływać
Otoczenie niesterowane – ta część, na którą organizacja nie ma wpływu.
Organizacja:
Otoczenie bliższe – zadaniowe
Otoczenie dalsze – ogólne
Otoczenie dalsze ( ogólne) – oddziaływanie pośrednie:
Ekonomiczne
Techniczne
Społeczno-kulturowe
Prawno-polityczne
Międzynarodowe
Demograficzne
Ekologiczne
Otoczenie bliższe ( zadaniowe) – oddziaływanie bezpośrednie:
Konkurenci
Dostawcy
Klienci
Sojusznicy (partnerzy strategiczni)
Regulatorzy (agencja regulacyjna, grupa interesu)
Otoczenie ekonomiczne
Gospodarka
Branże
Rynki zaopatrzenia:
Dostawcy
Odbiorcy
Rynki zbytu:
Klienci
Oferenci
Otoczenie prawne
Regulacje prawne wewnątrz organizacji
Regulacje prawne na zewnątrz organizacji
Otoczenie techniczne
Procesy wytwórcze
Produkty
Wyroby gotowe
Roboty budowlano-montażowe
Usługi
Otoczenie społeczno-kulturowe
Wartości
Zasady zachowań, postępowania
Środowisko wewnętrzne organizacji
Interesariusze
Zarząd (zarządzanie przez wyniki)
Właściciele (maksymalizacja zysków)
Pracownicy (maksymalizacja korzyści finansowych)
Fizyczne środowisko pracy
Interesariusze wewnętrzni – osoby mające swój własny cel
Właściciele (akcjonariusze, udziałowcy)
Pracownicy
Zarząd, rada nadzorcza
Interesariusze zewnętrzni
Klienci (warunki cenowe, jakość, terminowość dostawy, warunki serwisowe)
Dostawcy (cena, terminowość zapłaty, długofalowe stosunki z klientem)
Władze państwowe (zaspokajanie potrzeb społeczeństwa, interwencjonizm państwowy)
Grupy szczególnych interesów (objęcie szerokiego rynku
Media (jakość informacji)
Związki zawodowe (ochrona praw pracowniczych
Instytucje finansowe (marże)
Konkurenci (zbyt produktu)
Model otoczenia wg K. Bolesty-Kukułki
Segment „natura”
Globalne trendy rynkowe
Przyroda
Procesy demograficzne
Przemiany kulturowe i świadomościowe w skali masowej
Segment „władza”
Instytucje państwowe
Właściciele
Centrale
Segment „gra”
Dostawcy
Klienci
Banki
Giełdy
Firmy ubezpieczeniowe
Firmy doradcze
Firmy usługowe
Akcjonariusze
Pośrednicy
Segment „walka”
Konkurenci i przeciwnicy
Każda organizacja ma własną „mapę” interesariuszy.
Stosunki organizacji z otoczeniem
Typy otoczenia
Proste
Złożone
Stabilne
Dynamiczne
Zmienność i złożoność otoczenia
|
Minimalna niepewność | Umiarkowana niepewność |
---|---|---|
Umiarkowana niepewność | Maksymalna niepewność | |
stabilneStopień zmiennościdynamiczne |
Model otoczenia organizacji wg M. Portera – 5 sił konkurencji
Zagrożenie ze strony nowych, wchodzących na rynek przedsiębiorstw
Rywalizacja ze strony konkurentów
Zagrożenie substytutami
Siła nabywców
Siła dostawców
Przystosowywanie
Zarządzanie informacją
Strategiczna reakcja
Fuzje, przejęcia, sojusze
Projektowanie i elastyczność organizacji
Wpływ bezpośredni na otoczenie
Modele skuteczności organizacji
Podejście systemowo-zasobowe
Podejście procesowe
Podejście celowe
Podejście uwzględniające strategicznych zwolenników
Globalizacja a otoczenie organizacji
Globalizacja – żywiołowy proces polegający na umiędzynarodawianiu się stosunków politycznych, społecznych i gospodarczych.
Przejawy globalizacji gospodarczej
Umiędzynarodowienie rynków
Umiędzynarodowienie firm
Umiędzynarodowienie czynników produkcji
Umiędzynarodowienie metod organizacji i zarządzania
Rozwój globalnych produktów
Rozwój międzynarodowej integracji gospodarczej
Korzyści z globalizacji
Dla korporacji międzynarodowych
Nieograniczone możliwości ekspansji
Dla rozwiniętych gospodarczo państw
Przyspieszenie wzrostu gospodarczego
Nowe rynki zbytu
Nowe miejsca taniej produkcji
Dla nierozwiniętych gospodarczo państw
Przyspieszenie wzrostu gospodarczego
Możliwość korzystania z najnowszych osiągnięć
Podniesienie stopy życiowej
Zagrożenia wynikające z globalizacji
Dla rozwiniętych gospodarczo państw
Odpływ miejsc pracy do krajów tańszych
Groźba bezrobocia
Obniżenie wpływów budżetowych
Dla nierozwiniętych gospodarczo krajów
Uzależnienie od korporacji (wyzysk najemnej siły roboczej, nędzne warunki pracy)
Rabunkowa eksploatacja zasobów naturalnych
Zanieczyszczenie środowiska