Etyka – z greckiego: ethikos – zwyczajny, ethos – obyczaj, zwyczaj
Etyka – osobiste przekonania jednostki dotyczące tego, co słuszne i niesłuszne lub dobre i złe.
Zachowanie etyczne – zachowanie, które mieści się w ogólnie przyjętych normach społecznych
Zachowanie nieetyczne – przeciwne do zachowania etycznego (nie mieści się w ogólnie przyjętych normach.
Etyka zarządzania
Normy zachowania, którymi kierują się poszczególni menedżerowie w swojej pracy.
Kodeks etyki
Formalne, pisemne zestawienie wartości i norm etycznych, którymi kieruje się firma w swoich działaniach
Ustalenia (wytyczne) dotyczące traktowania przez pracowników np. klientów, konkurencję, dostawców
Dziedziny etyki zarządzania
Jak organizacja traktuje swoich pracowników
Jak pracownicy traktują organizację
Jak pracownicy i organizacja traktują inne podmioty
Zachowania firmy w stosunku do pracowników
Sposób naboru i zwolnień pracowników
Warunki pracy i płacy
Uznawanie prywatnej sfery życia pracowników
Problemy związane z: nepotyzmem, na tle wyznaniowym, rasowym, płci
Przykładowe czynniki skłaniające do zachowań nieetycznych
Kiepskie przywództwo
Kiepska łączność wewnątrz organizacji
Nadmierne obciążenie pracą
Niewielkie lub brak uznania dla osiągnięć
Indywidualne kłopoty finansowe
Zachowania pracowników w stosunku do firmy
Konflikt interesów
Tajemnica służbowa
Rozliczenia finansowe
Przykładowe typy zachowań nieetycznych pracowników
Ukrywanie wypadków
Niedbałe wykonanie swej pracy
Marnotrawstwo
Nadużywanie zwolnień lekarskich
Okłamywanie klientów
Wywieranie niewłaściwego nacisku
Zachowania firmy w stosunku do innych jednostek
Dostawcy – uprzywilejowane warunki
Odbiorcy – stosunki z klientami, cena
Konkurencja – praktyki monopolistyczne
Pośrednicy – marża
Udziałowcy, akcjonariusze – rzetelne informacje o firmie
Związki zawodowe – negocjacje płacowe
Idea odpowiedzialności społecznej
Andrew Camegie (1835-1919)
Zasada miłosierdzia – bogatsi, bardziej majętni członkowie społeczeństwa powinni otoczyć opieką biedniejszych i będących w potrzebie.
Zasada włodarstwa – przedsiębiorcy i zamożni ludzie powinni uważać siebie wyłącznie za włodarzy, opiekunów majątku powierzonego im przez resztę społeczeństwa.
Milton Friedman
Według Friedmana „istnieje tylko jeden jedyny rodzaj społecznej odpowiedzialności ze strony świata biznesu – wykorzystywać swe zasoby i podejmować działalność w celu zwiększenia własnych zysków na tyle, na ile pozostaje to zgodne z regułami gry… (i) przyjmować otwartą i wolną konkurencję, bez podstępów i oszustw”.
Dziedziny odpowiedzialności społecznej
Interesariusze
Środowisko naturalne
Ogólny dobrobyt społeczny
Poziomy etyki w gospodarce
Społeczeństwo (kapitalizm, demokracja, prawa człowieka itp.)
Interesariusze (dostawcy, klienci itp.)
Polityka wewnętrzna (umowy, obowiązki, zwolnienia, świadczenia socjalne itp.)
Indywidualna osoba (uczciwość, moralność, role itp.)
Odpowiedzialność społeczna
Argumenty za odpowiedzialnością społeczną | Przeciw odpowiedzialności społecznej |
---|---|
Tworzą, więc powinni też rozwiązywać problemy | Brak umiejętności do zarządzania programami społecznymi |
Korporacja=obywatel | Zbyt duża władza |
Dysponowanie zasobami koniecznymi dla rozwiązania problemu | Możliwość konfliktu interesów |
Organizacja=partner | Cel - zysk |
Podejścia organizacji
Postawa obstrukcjonistyczna– podejście, w którym firmy robią minimum w celu rozwiązania problemów
Postawa obronna– przyjmowana np. w sytuacjach płacowych
Postawa dostosowawcza – przystosowanie się do sytuacji zewnętrznej
Postawaaktywna – podejmowanie inwestycji, badań, poszukiwanie nowych produktów, promocja
Władze a odpowiedzialność społeczna
Regulacja:
Bezpośrednia
Pośrednia
Władza nacisk organizacja
Kontakty osobiste
Lobbing
Komitety wyborcze
Przysługi
Organizacja nacisk władza
Kierowanie odpowiedzialnością społeczną
Wymiary formalne:
Przestrzeganie prawa
Stosowanie się do norm etycznych
Działalność filantropijna
Wymiary nieformalne:
Przywództwo i kultura organizacyjna
Ujawnianie nieprawidłowości
Ocena odpowiedzialności społecznej:
Rewizja społecznych działań organizacji