Organizacja i jej otoczenie

Organizacja: System złożony z ludzi i zasobów techniczno-materiałowych,
których współdziałanie jest charakteryzowane przez:

 istnienie celów systemu,
 zgodność pomiędzy strukturą i funkcjami systemu,
 wzajemną zależność systemu i otoczenia,
 wzajemne warunkowanie się elementów systemu,
 autonomię - możliwość samodzielnego decydowania.

Organizacja ma trzy znaczenia:

 atrybutowe – to cecha złożonej całości
 czynnościowe – proces przekształcania składników organizacji, aby

realizować cel

 rzeczowe – to rzecz zorganizowana, która powstała w wyniku procesów

organizowania, czyli organizacja składająca się z ludzi, technologii,
struktury

Pojęcie modelu:

 Uproszczone przedstawienie podstawowych cech przedmiotu, zjawiska

lub wzajemnych stosunków w formie opisowej lub w postaci funkcji
matematycznej.

 Modele organizacji pokazują oraz opisują konkretne jak i abstrakcyjne jej

podsystemy, a także pokazują relacje między nimi.

 Stanowią one narzędzie poznania organizacji.

Rys. 1. Model organizacji wg H. Leavitta:

Otoczenie organizacji:
Każda organizacja funkcjonuje w środowisku i jest ściśle powiązania z
otoczeniem, dzięki czemu może się ona rozwijać. Otoczenie organizacji można
określić jako ogół warunków i oddziaływanie różnych organizacji (instytucji),
wpływających na jej zachowanie.

Wartości Misja
Postawy LUDZIE C E L E Wiązka celów
Kwalifikacje - jednostki I ZADANIA Drzewo celów
Umiejętności - grupy Zadania
Predyspozycje
Motywacje
Stosunki międzyludzkie





Hierarchia Know-how
Schemat organizacyjny STRUKTURA URZĄDZENIA Wytwarzanie
Zakres czynności FORMALNA I TECHNOLOGIA Przetwarzanie danych
Instrukcje

Do otoczenia organizacji zalicza się wszystkie elementy o bezpośrednim i
pośrednim oddziaływaniu znajdujące się poza nią, a mające związek z jej
funkcjonowaniem.

Otoczenie organizacji można podzielić na:

- bliższe (bezpośrednie, celowe, konkurencyjne)
- dalsze (ogólne, pośrednie, makrootoczenie).

Otoczenie dalsze to czynniki zewnętrzne, wśród których funkcjonuje
organizacja i które mogą mieć wpływ na jej działanie. Otoczenie dalsze opisuje
się poprzez wyróżnienie następujących wymiarów: makroekonomiczny,
socjokulturowy, ekologiczny, prawny, polityczny, naturalny i międzynarodowy.
Każdy z tych wymiarów zawiera warunki i wydarzenia, które mogą
oddziaływać na organizację.
Otoczenie bliższe (konkurencyjne) składa się z konkretnych organizacji lub
grup (klienci, konkurenci, dostawcy, właściciele, związki zawodowe, lokalne
grupy nacisku, agencje rządowe, lokalne władze administracyjne, instytucje
finansowe, sojusznicy strategiczny, regulatory rynku), które mogą mieć wpływ
na daną organizację.
INTERESARIUSZE ZEWNĘTRZNI i WEWNĘTRZNI:
Grupy osób pośrednio/ bezpośrednio wywierające wpływ na działanie
organizacji; na przykład związki zawodowe, dostawcy, konkurenci, klienci,
władze państwowe zaliczani do interesariuszy zewnętrznych oraz pracownicy,
akcjonariusze i członkowie rady nadzorczej zaliczani do interesariuszy
wewnętrznych.
Zarządzanie to proces będący postępowaniem normującym I dyspozycyjnym,
który ma powodować osiągnięcie założonego celu przez organ wykonawczy:
proces ten zachodzi w układzie uzależnienia organizacyjnego.
Analiza pojęcia zarządzanie każe zwrócić uwagę na trzy jego elementy
składowe:
1. Pierwszym z nich jest ów „proces oddziaływania", na który składa się
spełnianie następujących funkcji:

 planowania - obmyślania celów i sposobów ich osiągania popartego

decyzją wykonania,

 organizowania - tworzenia struktur składników organizacji,
 motywowania - skłaniania ludzi do współpracy w osiąganiu celów

organizacji,

 kontrolowania - porównywania stanów rzeczywistych organizacji z jej

stanami przewidywanymi.

2. Drugim elementem składowym zarządzania są zasoby, a więc to, na co się
oddziałuje. Zasoby to nic innego jak: ludzie, rzeczy (narzędzia i tworzywo),
finanse, informacje.
3. Trzecim elementem składowym zarządzania są cele, czyli stany rzeczy, do
których osiągnięcia dąży organizacja.