Bankowość centralna na świecie
System Rezerwy Federalnej
Dr Michał Skopowski
Zadania FED
•Utrzymanie stabilności systemu
finansowego i przeciwdziałanie
ryzykom systemowym które
mogą wynikać z
funkcjonowania rynku
finansowego
•Świadczenie usług finansowych
dla instytucji depozytowych,
rządu USA oraz instytucji
zagranicznych, w tym usług w
zakresie systemu płatności
•Tworzenie regulacji i
nadzorowanie sektora
bankowego w celu zapewnienia
bezpieczeństwa systemu
finansowego i ochrony
konsumentów
•Prowadzenia polityki pieniężnej
w celu maksymalizacji
zatrudnienia, stabilizowania cen
oraz utrzymania niskich
długoterminowych stóp
procentowych
Polityka
pieniężna
Nadzór
bankowy
Stabilność
systemu
finansowego
System
płatniczy
Cele Fed
Struktura Fed
• Rada Gubernatorów w Waszyngtonie (Board of Governors) od 1935 r.
•12 Banków Rezerwy Federalnej
Od 1987 roku Przewodniczącym Rady
Gubernatorów (Szefem FED) był Alan
Greenspan. Od lutego 2006 jest nim Ben
Bernanke
FED wykorzystuje wiele
Komitetów Doradczych
Rada Gubernatorów Fed
Jest agencją rządową
Składa się z 7 członków powołanych przez Prezydenta
zatwierdzonych przez Senat. Pełna kadencja, bez
możliwości ponownego powołania, trwa 14 lat.
Wprowadzona jest rotacja członków, aby nie zmieniać
całości składu jednorazowo.
Przewodniczący (automatycznie przedstawiciel w IMF,
BIS, itd.) i jego zastępca powoływani są podobnie jak
członkowie Rady, przy czym nominowani muszą być
już członkami Rady lub być równocześnie do niej
powołani. Ich kadencja trwa 4 lata.
Co prawda kwestia operacji otwartego rynku leży w
gestii FOMC, lecz Rada ma wyłączne kompetencje w
zakresie rezerwy obowiązkowej i musi zatwierdzić
zmiany stóp dyskontowych zaproponowane przez
poszczególne banki FED.
Nadzoruje banki – członków rezerwy federalnej, grupy
bankowe (holdingi), zagraniczną działalność banków
członkowskich krajowych i krajową działalność
banków zagranicznych.
Skład I Rady Gubernatorów z 1914 roku
Banki Federalne
Dwanaście banków Fed i ich oddziały wykonuje takie
zadania jak:
Prowadzenie systemu rozliczeń
Dystrybucja banknotów i monet
Regulowanie i nadzorowanie działalności banków
Wykonywanie funkcji bankiera dla Departamentu
Skarbu
Ponadto każdy z 12 banków Fed pełni rolę
depozytora dla banków członkowskich w swoim
dystrykcie
Każdy bank narodowy i część banków państwowych są
członkami Fed, co oznacza m.in. że muszą posiadać
udziały w Banku Fed swojego dystryktu
Dzięki udziałom mają prawo do stałej dywidendy i
prawo wybierania części przedstawicieli w Banku Fed
Banki Fed dostarczają informacje do decyzji
Rady Gubernatorów Fed.
Banki Fed są organem wykonawczym Fed i
podlegają nadzorowi kongresu.
Reguły dotyczące banków Fed
Banki komercyjne wybierają
dyrektorów „A” i „B”. Rada
Gubernatorów Fed wybiera
dyrektorów „C”, spośród
których wybierany jest
Przewodniczący i jego
Zastępca (nie mogą posiadać
akcji banków).
Trzech
dyrektorów „A”
reprezentuje
banki komercyjne
– członków Fed
(mogą być ich
pracownikami).
Po trzech „B” i
„C” reprezentują
publiczność.
Każdy Bank Fed ma
własny zarząd
składający się z 9
osób spoza Banku.
Reprezentują oni
różne sektory w
ramach Dystryktu.
Sposób
powoływania
dyrektorów w
Bankach Fed ma
zapewnić
prawidłowe
funkcjonowanie
systemu.
Federal Open Market
Committee
Federalny Komitet Operacji
Otwartego Rynku (FOMC) jest
zbudowany z siedmiu członków
Rady Gubernatorów Fed oraz pięciu
z 12 Prezesów Banków Fed. Stały m
członkiem FOMC jest tylko Prezes
Banku Fed z Nowego Jorku,
pozostałych obejmuje coroczna
rotacja.
FOMC jest odpowiedzialny za:
prowadzenie operacji otwartego rynku
ewentualne interwencje walutowe.
Dochody i ich przeznaczenie w FED
Dochody
Odsetki od nabytych w
operacjach otwartego rynku
walorów skarbowych
Dochody z inwestowania
rezerw dewizowych
Odsetki od pożyczek dla
banków
Opłaty i prowizje za
dokonywanie rozliczeń w
systemie płatniczym
Przeznaczenie
Po pokryciu kosztów
zysk trafia do budżetu
Od 1914 Fed wpłacił
do budżetu 95% zysku
Stopa funduszy federalnych
(FFR)
Fed prowadzi politykę pieniężną poprzez kontrolowania stopy funduszy
federalnych – stopy O/N po której banki członkowskie pożyczają sobie
środki spoczywające na ich rachunkach w Bankach Fed.
Fed stara się zbliżyć efektywną stopę funduszy federalnych do celu
(target rate) poprzez dostarczanie lub odbieranie bankom płynności w
ramach operacji otwartego rynku
Stopa funduszy federalnych a stopy
procentowe w innych krajach
Fed obniżał stopy procentowe w odpowiedzi na kryzys już w 2007 roku
(wrzesień) – jako jeden z pierwszych banków centralnych
Strategia polityki pieniężnej
FED
Realizując w tym samym czasie cztery
niespójne ze sobą cele FED wykorzystuje
strategię eklektyczną
Dużą rolę mają:
Agregaty pieniężne (Mv=PY), gdzie FED
najściślej kontroluje bazę monetarną
Cel dla stopy funduszy federalnych
Standardowe instrumenty
polityki pieniężnej
• środki, które banki godzą się
utrzymać w FED ponad rezerwę
obowiązkową. Przydają się na
pokrycie nieprzewidzianych
wypływów, a ponadto są
oprocentowane jak rezerwa.
• kredyt refinansowy w ramach
podstawowego, dodatkowego lub
sezonowego programu
pożyczkowego
• utrzymywana od depozytów w
formie gotówki lub środków na
rachunku w FED
• zakup lub sprzedaż papierów
wartościowych, głównie
skarbowych (mogą też być
agencyjne MBS)
Operacje
otwartego rynku
(Open market
operations)
Rezerwa
obowiązkowa
(Reserve
requirements)
Umowne saldo
środków
rozliczeniowych
(Contractual
clearing
balances)
Okno
dyskontowe
(Discount
window lending)
Operacje otwartego rynku
Decyduje o nich FOMC
Fizycznie przeprowadza je Biuro Operacji Krajowych Banku Fed z Nowego Jorku
Przeprowadzane są z dealerami rynku pieniężnego (Primary Dealers)
Mają zazwyczaj charakter warunkowy (repo lub reverse repo na od 1 do 65 dni) choć mogą być bezwarunkowe
Zabezpieczeniem mogą być walory skarbowe i agencyjne MBS
Okno dyskontowe
Banki mogą pożyczać
środki O/N
bezpośrednio od Fed
Stopa procentowa jest
ustalana co dwa
tygodnie przez każdy
Bank Fed i zatwierdzana
przez Radę
Gubernatorów
różnice między
poszczególnymi Bankami
Fed mogą istnieć jedynie
przejściowo
Rodzaje okna
dyskontowego:
Pierwszorzędny kredyt
– dla zdrowych banków,
zazwyczaj na okres O/N
(max kilka tygodni).
Oprocentowanie
zazwyczaj 1 pkt proc.
Ponad cel dla FFR
Drugorzędny kredyt – dla
banków nie spełniających
warunków pierwszorzędnego
kredytu. Oprocentowanie
zazwyczaj 0,5 pkt proc. Ponad
stopę pierwszorzędnego kredytu,
choć może się zmieniać. Środki
nie mogą być przeznaczone na
zwiększenie akcji kredytowej
Sezonowy kredyt – dla
małych banków o
przejściowych
problemach z
dopasowaniem aktywów
i pasywów. Stopa
procentowa bliska
rynkowej.
Zadania okna dyskontowego
Rozwiązanie zostało zbliżone do stosowanego w ECB –
„sufit” zmienności stopy funduszy federalnych
Rezerwa obowiązkowa
Banki członkowskie muszą ją
utrzymać w Bankach Fed (lub w
gotówce)
Zgromadzonymi w ten sposób
środkami handluje się w ramach
rynku funduszy federalnych
Rezerwa obowiązkowa (a także
nieobowiązkowa) jest od
października 2008 roku
oprocentowana
początkowo stopą najniższą
funduszy federalnych z okresu jej
utrzymania pomniejszoną o 75 pkt
bazowych
Techniczne elementy rezerwy
obowiązkowej
Banki raportujące kwartalnie
Naliczanie rezerwy co kwartał
przez tydzień
Utrzymanie przez zazwyczaj 13
tygodniowych okresów
Banki raportujące tygodniowo
Okres naliczania rezerwy jest
dwutygodniowy, podobnie jak
utrzymania
Rezerwa jest opóźniona (30 dni) i
uśredniona (uśrednienie w
każdym z kolejnych tygodni)
Wartość rezerw banków w Fed
Oprocentowanie rezerw
Od 18 grudnia 2008
Fed ustala
oprocentowanie rezerw
niezależnie od
jakichkolwiek formuł
Podsumowanie kompetencji poszczególnych
elementów Systemu Rezerwy Federalnej
Reżim kursu walutowego
Kurs płynny kierowany, zazwyczaj sterylizowanymi interwencjami
(wspólne interwencje np. z ECB czy Bankiem Kanady)
Do 2008 dolar osłabiał się…
Dodatkowe instrumenty Fed na
czas kryzysu
Term Auction Facility (12 XII 2007)
Ma za zadanie wstrzykiwać płynność do sektora bankowego. Jest to aukcja na z góry określoną wartość kredytu
od Fed.
Instrument ten wprowadzono wspólnie z Bankiem Kanady, Bankiem Anglii, ECB i Bankiem Szwajcarii, gdyż
banki nie chciały sobie wzajemnie pożyczać środków w związku z kryzysem zaufania, a ponadto nie chciały
korzystać z dostępu do okna dyskontowego, gdyż było to postrzegane jako przyznanie się banku do problemów
(TAF chroni informacje o banku).
Instrument ten miał zwiększyć dostępność kredytu bankowego. Pożyczki w ramach TAF są zabezpieczone, trwają
ok. 1 miesiąca, a dostęp maję do nich zdrowe banki, które mogłyby skorzystać z okna dyskontowego.
Term Securities Lending Facility (11 III 2008)
Ma za zadanie wstrzykiwać poprzez dealerów rynku pieniężnego na 28 dni walory skarbowe do sektora
bankowego w zamian za prywatne MBS o ratigu AAA (związane z kryzysem na rynku subprime), co ma
zwiększyć płynność rynku międzybankowego
Primary Dealer Credit Facility (16 III 2008)
Instrument udzielania pożyczek bezpośrednio dealerom rynku pieniężnego (czego Fed wcześniej nie czynił).
Pożyczek tych dokonuje się po stopie dyskontowej na okres do 120 dni.
Bankowość centralna na
świecie
Ciąg dalszy nastąpi...