A 

 

1.Actori incumbit probatio

​

 ­ Na powodzie spoczywa ciężar dowodu 

2.Actor sequitur forum rei

​

 ­ Powód udaję się do sądu pozwanego  

3.Ambulatoria est voluntas testatoris usque as mortem

​

 ­ Wola spadkobiercy może byc zmieniona 

aż do śmierci 
4.Audi, vidi, sile

​

 ­ Słuchaj, patrz, milcz 

                                                                       

​

 C 

 

5.Causum sentit dominus

​

 ­ Właściciel rzeczy ponosi skutki zdarzenia przypadkowego, 

powodującego uszkodzenie lub zniszczenie rzeczy  
6.Centum dare spondes? Spondeo. Promittis? Promitto

​

 ­ Przyrzekasz dac sto? Przyrzekam. 

Obiecujesz? Obiecuje 
7.Cogitationis poenam nemo patitur

​

 ­ Nikt nie ponosi kary za myślenie 

8.Commodum euis esse debet, cuius est periculum

​

 ­ Korzyść musi przypadać temu, kto ponosi 

ryzyko 
9.Confessio est regina probationum

​

 ­ Przyznanie się jest królową dowodów 

10.Consuetudo pro lege servatur

​

 ­ Zwyczaj jest traktowany jako prawo 

11.Crimen grave non potest esse impunibile

​

 ­ Ciężkie przestępstwo nie może uchodzić bezkarnie 

                                                                         

​

D 

 

12.Da mihi factum, dabo tibi ius

​

 ­ Podaj mi fakty, a podam Ci prawo 

13.Dies interpellat pro homine

​

 ­ Termin wzywa za człowieka 

14.Divide et impera

​

 ­ Dziel i rządź 

15.Dormiunt aliquando leges, numquam moriuntur

​

 ­ Ustawy niekiedy drzemią, a nigdy umierają 

16.Dura lex, sed lex

​

 ­ Twarde prawo, ale prawo 

E 

 

17.Ei incumbit probatio, qui dicit, non ei, qui negat

​

 ­ Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto 

twierdzi, a nie na tym, kto zaprzecza 

F 

 

18.Fatetur facinus, qui indicium fugit

​

 ­ Przyznaje się do przestępstwa ten, kto unika sądu  

19.Fraus est fraudem celare

​

 ­ Oszustwem jest ukrywać oszustwo 

I 

 

20.Ignorantia iuris nocet 

​

­ Nieznajomość prawa szkodzi 

21.Imperitia culpae adnumeratur

​

 ­ Brak doświadczenia zalicza się do winy 

22.Impossibilium nulla obligatio

​

 ­ Zobowiązanie do niemożliwego jest nieważne 

23.In maleficiis voluntas spectatur, non exitus

​

 ­ Przy przestępstwach bierze się w rachubę chęć, nie 

wynik 
24.Inter arma silent leges

​

 ­ Wśród szczęku oręża milczą prawa 

25.In toto et pars continetur

​

 ­ W całości i część jest zawarta 

26.Is fecit, cui prodest

​

 ­ Uczynił ten, komu przyniosło to korzyść  

L 

 

27.Leges salutem civitatis saluti singulorum anteponunt

​

 ­ Ustawy przekładają dobro państwa nad 

dobro jednostki  
28.Lex prospicit, non respicit

​

 ­ Ustawa patrzy na przód, a nie wstecz 

29.Lex retro non agit

​

 ­ Prawo nie działa wstecz 

30.Lex specialis derogat legi generali

​

 ­ Ustawa szczegółowa obala ustawę ogólną 

40.Logos regit actum

​

 ­ Prawo miejsca dokonania czynności prawnej 

M 

 

41.Manifestum non eget probatione

​

 ­ To, co oczywiste, nie wymaga dowodu 

42.Mater semper certa est, pater quem nuptiae demonstrant

​

 ­ Matka zawsze jest znana, ojciec to 

ten, na kogo wskazuje związek małżeński 
43.Mora trahit periculum

​

 ­ Zwłoka ciągnie niebezpieczeństwo 

N 

 

44.Necessitas frangit legem

​

 ­ Konieczność łamie prawo  

45.Neglegentia culpa est

​

 ­ Niedbalstwo jest winą 

46.Nemo iudex idoneus in propria causa. Nemo testis idoneus in propria causa

​

 ­ Nikt nie 

powinien byc sędzią w swojej sprawie. Nikt nie powinien byc świadkiem we własnej sprawie. 
47.Nihil probat, qui nimiun probat

​

 ­ Niczego nie dowodzi ten, kto dowodzi zbyt wiele 

48.Novus rex, nova lex

​

 ­ Nowy król, nowe prawo 

50.Nullum crimen sine lege. Nulla poena sine lege

​

 ­ Nie ma przestępstwa bez ustawy. Nie ma kary 

bez ustawy 

O 

 

51.Omnia definitio in iure civil periculosa est

​

 ­ Wszelka definicja w prawie cywilnym jest 

niebezpieczna 

P 

 

52.Privatorum conventio iuri publico non derogat

​

 ­ Umowa prywatna nie uchyla prawa 

publicznego  

Q 

 

53.Qui curat, non curatur

​

 ­ Kto sam podlega opiece, nie może jej sprawować nad inną osobą 

54.Quid leges sine moribus?

​

 ­ Cóż znaczą ustawy bez obyczajów? 

55.Qui iure suo utitur, neminem laedit

​

 ­ Kto nie przysługującego mu prawa, nie narusza praw 

drugiego 
56.Quod attinet ad ius civile, servi pro nullis habentur

​

 ­ Co dotyczy prawa cywilnego, niewolnicy 

uważani są za nic 

 

R 

 

57.Res ipsa loquitur 

​

­ Rzecz mówi sama za siebie 

S 

 

58.Semel heres, semper heres 

​

­ Kto raz zostanie dziedzicem, zostaje nim na zawsze 

59.Semper specialia generalibus insunt 

​

­ Zawsze szczegóły mieszczą się w ogółach 

60.Societas delinquere non potest

​

 ­ Spółka nie może popełniać przestępstw 

61.Superfaciles solo cedit 

​

­ To co jest na powierzchni, przypada gruntowi 

T 

 

62.Tempus regit actum

​

 ­ Czas rządzi czynnością prawną 

U 

 

63.Ubi lex, ibi poena

​

 ­ Gdzie ustawa, tam kara 

64.Ubi societas, ibi ius

​

 ­ Gdzie społeczeństwo, tam prawo 

65.Usus est unus legum corrector

​

 ­ Zwyczaj jest jedynym korektorem prawa