Organizacje Międzynarodowe

Wykład

16.10.2010

W latach 90-tych następuje wzrost organizacji międzynarodowych ze względu na:



Rosnącą współzależność i globalizację:



Bezpieczeństwo (bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni, od grup zbrojnych bez przynależności
narodowej, bezpieczeństwo energetyczne);



Zmiany związane ze środowiskiem naturalnym;



Zagrożenia zdrowotne, rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych;



Zagrożenia związane z niedorozwojem niektórych części świata;



Szanse związane z rozwojem gospodarczym (WTO);



Kryzysy ekonomiczne;



Zderzenie cywilizacji (kluczowe znaczenie dla rywalizacji na świecie ma sfera wartości)



Wzrost znaczenia roli podmiotów niepaństwowych (Nonstate actors), zanikają granice
państwowe (korporacje wielonarodowe), organizacje pozarządowe, problem z nimi jest
podobny jak z korporacjami wielonarodowymi;

Postrzeganie organizacji międzynarodowych:

a. Podejście politologiczne:

o

Koncepcja reżimów międzynarodowych- wprowadzone w latach 80-tych, przez S.
Krasnera w publikacji „International Regims”, reżim- zasady, normy reguły oraz
procedury decydujące, wokół których koncentrują się oczekiwania aktorów
stosunków międzynarodowych w danej sprawie., podejście dynamiczne do
Organizacji międzynarodowych, istotne są reguły działalności, pojęcie to nie
ogranicza się do organizacji międzynarodowych

Zasady- przyczynowość, zależność wzajemna między zjawiskami;
Normy- określają powinne zachowanie aktorów.
Reguły- skonkretyzowane prawa i obowiązki aktorów.
Procedury decyzyjne- metody określania i dochodzenia do wspólnych wyborów oraz metody ich
implementacji.
Oczekiwania- z jednej strony aktorzy sami je określają, z drugiej ze względu na te cele, aktorzy
spodziewają się określonych zjawisk.

o Koncepcja podejścia wielostronnego- metoda działania w stosunkach

międzynarodowych, konieczność współdziałania z innymi dla osiągnięcia swoich
celów. Wspólny cel może być osiągnięty jedynie przez współdziałanie. Przykładem
podejścia wielostronnego jest WTO.

o Koncepcja globalnego zarządzania- nazwa zaczerpnięta od czasopisma. Podejście

uwzględniające rolę aktorów niepaństwowych.

b. Podejście statyczne (strukturalne)

Elementy Organizacji Międzynarodowych:



Cele



Statut



Organy



Podmiotowość prawna

Jedyna definicja legalna: organizacja międzynarodowa to organizacja międzynarodowa (Wg.
Konwencji wiedeńskiej)

Definicja Wg. Art. Komisji prawa międzynarodowego w sprawie odpowiedzialności organizacji
międzynarodowych za czyny zabronione przez prawo międzynarodowe. W definicji tej wskazuje się
na: podstawę prawną powstania organizacji, istnienie organów stałych i podmiotowość prawną.
Organizacja posiada podmiotowość prawną jeżeli:



Jest to zapisane w statucie (WTO, UE)



Przyznano jej podmiotowość w sposób dorozumiany.

Czynniki, które mówią, że organizacja może mieć podmiotowość prawną:



Zdolność do zawierania umów międzynarodowych we własnym imieniu.



Zdolność reprezentacji



Możliwość stawania przed sądem.

Podmiotowość organizacji międzynarodowych ma charakter wtórny, przyznany przez państwa
członkowskie, ma charakter również funkcjonalny, granice określa zakres przyznanych kompetencji.
ERTA- Europejskie porozumienie transportu drogowego.