„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

0

MINISTERSTWO EDUKACJI
i NAUKI

Janina Rosiak

Planowanie przedmiotu działalności
341[02].Z1.05

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2005

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Aleksandra Grobelna
mgr Violetta Witkowska



Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Katarzyna Maćkowska

Konsultacja:
mgr Andrzej Zych




Korekta:
mgr Joanna Fundowicz

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 341[02].Z1.05.
Planowanie przedmiotu działalności zawartego w programie nauczania dla zawodu technik
ekonomista.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2005

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. WPROWADZENIE

3

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

4

3. CELE KSZTAŁCENIA

5

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE LEKCJI

6

5. ĆWICZENIA 13
5.1. Istota planowania. Metody planowania

5.1.1. Ćwiczenia
5.1.2. Sprawdzian postępów

13
13
14

5.2. Zasady planowania

5.2.1. Ćwiczenia
5.2.2. Sprawdzian postępów

14
14
16

5.3. Rodzaje planowania

5.3.1. Ćwiczenia
5.3.2. Sprawdzian postępów

16
16
18

5.4. Rodzaje działalności gospodarczej i motywy jej podejmowania

5.4.1. Ćwiczenia
5.4.2. Sprawdzian postępów

18
18
20

5.5. Typy produkcji

5.5.1. Ćwiczenia
5.5.2. Sprawdzian postępów

20
20
22

5.6. Wybór formy organizacyjno-prawnej przedsiębiorstwa. Przepisy prawne

prowadzenia działalności gospodarczej
5.6.1. Ćwiczenia
5.6.2. Sprawdzian postępów

22
22
23

5.7. Procedura zakładania działalności gospodarczej

5.7.1. Ćwiczenia
5.7.2. Sprawdzian postępów

23
23
24

5.8. Zasoby przedsiębiorstwa

5.8.1. Ćwiczenia
5.8.2. Sprawdzian postępów

24
24
25

5.9. Koncesjonowanie działalności gospodarczej

5.9.1. Ćwiczenia
5.9.2. Sprawdzian postępów

25
25
27

5.10. Wady i zalety małych i średnich przedsiębiorstw

5.10.1. Ćwiczenia
5.10.2. Sprawdzian postępów

27
27
29

5.11. Biznesplan

5.11.1. Ćwiczenia
5.11.2. Sprawdzian postępów

29
29
30

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW

31

7. LITERATURA 40

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela Planowanie przedmiotu działalności,

który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie
technik ekonomista.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy

z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania –
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.

Poradnik ten poświęcony jest planowaniu przedmiotu działalności gospodarczej.

Planowanie działalności gospodarczej przedsiębiorstwa w gospodarce rynkowej jest
warunkiem jego efektywności gospodarczej i ekonomicznej. Jednostka prowadząca
działalność gospodarczą stoi przed bardzo ważnym problemem określenia celów ogólnych
i celów szczegółowych swej działalności oraz sposobów i metod ich osiągania. Zachodzi,
więc konieczność określenia trybu postępowania prowadzącego do rozwiązania tego
problemu. Wynika stąd potrzeba planowania w przedsiębiorstwie. Planowanie odgrywa
istotną rolę w procesie podejmowania decyzji, gdyż już na etapie projektowania założeń
związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, możliwy jest dobór zadań i środków
do ich realizacji najbardziej pożądanych z punktu widzenia optymalizacji wyniku
funkcjonowania. Dzięki nabyciu umiejętności planowania przyszły absolwent będzie mógł
zaplanować swoją karierę zawodową, zaistnieć jako wykwalifikowany pracownik
przedsiębiorstwa, a także jako przyszły przedsiębiorca będzie umiał podejmować decyzje
oparte na ekonomicznych przesłankach.

Przykładowe scenariusze zajęć pomogą Państwu w znalezieniu odpowiedniej metody

przeprowadzenia lekcji. Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi
metodami ze szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania. Formy
organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy
uczniów do pracy zespołowej.

Proponowane ćwiczenia pozwolą sprawdzić wiedzę i umiejętności oraz wskazać te

tematy, które sprawiają uczniom najwięcej trudności. Ćwiczenia te mają na celu przede
wszystkim nauczyć uczniów rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstwa,
określać ich wady i zalety, identyfikować je w rzeczywistości gospodarczej, charakteryzować
kryteria wyboru rodzaju działalności gospodarczej, tworzyć strukturę organizacyjną
wybranego przedsiębiorstwa oraz korzystać z różnych źródeł prawa gospodarczego.

Po wykonaniu ćwiczeń uczeń ma możliwość sprawdzenia poziomu swojej wiedzy,

korzystając z pytań zawartych w podrozdziale „Sprawdzian postępów”. Na podstawie
odpowiedzi ucznia, nauczyciel dokonuje oceny wiedzy i umiejętności ucznia.

Testy osiągnięć szkolnych uwzględniają wyniki wszystkich metod sprawdzania

stosowanych przez nauczyciela i obejmują cały zakres materiału dotyczący jednostki
modułowej: „Planowanie przedmiotu działalności”.

Wiedza merytoryczna zawarta w tej jednostce jest bazą do nabywania umiejętności

praktycznych w kolejnych jednostkach modułowych programu nauczania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej „Planowanie przedmiotu

działalności” uczeń powinien umieć:
− określać najważniejsze instytucje podstawowych gałęzi prawa,

− korzystać z różnych źródeł prawa,
− definiować podstawowe pojęcia prawne,

− podejmować decyzje o wykorzystaniu rzadkich zasobów, wymianie dóbr i poziomie

konsumpcji,

− określać zasady gospodarowania zasobami rzeczowymi i finansowymi,
− określać wpływ działań marketingowych na funkcjonowanie jednostek organizacyjnych,

− obliczać i analizować podstawowe wielkości ekonomiczne,

− interpretować dane statystyczne,
− rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw według różnych kryteriów,

− charakteryzować poszczególne formy organizacyjno-prawne,

− określać kryteria doboru form organizacyjno-prawnych przedsiębiorstwa do rodzaju

działalności,

− rozróżniać cele przedsiębiorstwa,

− określać kryteria doboru form organizacyjno-prawnych przedsiębiorstwa do celów

działania,

− rozróżniać organy przedsiębiorstwa,
− charakteryzować rodzaje struktur organizacyjnych przedsiębiorstwa,

− sporządzać schemat struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa,

− określać funkcje przedsiębiorstwa,
− stosować technologię komputerową i informacyjną,

− wskazywać różne źródła informacji,

− pracować w zespole,
− rozwiązywać problemy w sposób twórczy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:

− rozróżnić metody planowania,

− rozróżnić zasady planowania,
− scharakteryzować zasady planowania,

− scharakteryzować rodzaje planowania według różnych kryteriów,

− określić motywy podejmowania działalności gospodarczej,
− rozróżnić rodzaje działalności gospodarczej,

− rozróżnić typy produkcji,

− dokonać analizy czynników wpływających na wybór formy organizacyjno–prawnej

przedsiębiorstwa,

− zidentyfikować przepisy prawne dotyczące podejmowania i prowadzenia działalności

gospodarczej,

− przedstawić procedurę postępowania przy uruchamianiu działalności gospodarczej,

− wskazać instytucje i urzędy związane z rejestracją działalności gospodarczej,
− wypełnić dokumenty związane z uruchomieniem działalności gospodarczej,

− rozróżnić zasoby niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej,

− zaplanować zasoby przedsiębiorstwa niezbędne do uruchomienia działalności,
− zidentyfikować działalność gospodarczą wymagającą koncesji,

− wskazać kryteria prawne wyodrębniania małych przedsiębiorstw,

− scharakteryzować przedsiębiorców według kryterium wielkości,
− określić źródła niepowodzeń nowych przedsiębiorstw,

− przedstawić walory i problemy małych przedsiębiorstw,

− określić strukturę biznesplanu,
− opracować biznesplan małego przedsięwzięcia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Temat: Procedura zakładania działalności gospodarczej

Cele:
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wybrać rodzaj działalności gospodarczej,

−

interpretować zapisy prawne dotyczące zakładania indywidualnej działalności
gospodarczej,

−

wymienić instytucje związane z uruchomieniem działalności gospodarczej zgodnie
z obowiązującą kolejnością zgłoszeń,

−

rozróżniać dokumentację związaną z uruchomieniem indywidualnej działalności
gospodarczej,

−

pobrać drogą elektroniczną lub w odpowiednich urzędach dokumenty niezbędne do
rejestracji działalności gospodarczej,

−

zaproponować dane identyfikacyjne zakładanego „własnego” przedsiębiorstwa,

−

opracować portfolio z dokumentacją założycielską „własnego” przedsiębiorstwa.

Metody nauczania – uczenia się:

−

metoda projektów.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w 4-osobowych grupach.

Środki dydaktyczne:

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

druki i formularze związane z uruchomieniem działalności gospodarczej,

−

czasopisma fachowe,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Czas trwania:
– ok. 4 tygodni

Uczestnicy:
– uczniowie

kształcący się w zawodzie technik ekonomista.

Faza przygotowawcza

Nauczyciel wyjaśnia uczniom, na czym polega metoda projektów i przedstawia ogólny

temat realizowanego projektu „Procedury zakładania indywidualnej działalności
gospodarczej”. Wyboru rodzaju działalności gospodarczej uczniowie dokonują według
własnych zainteresowań. Nauczyciel może też zaproponować kilka przykładowych tematów
do wyboru, np. działalność gospodarcza w obszarze agroturystyki, handlowa.

Uczniowie samodzielnie ustalają skład grup realizujących projekt i dokonują wyboru

tematów. Informują nauczyciela o składzie osobowym grupy i wybranym temacie.

Wspólnie ustalane są terminy konsultacji.
Nauczyciel podpisuje z każdą z grup realizujących projekt umowę (załącznik nr 1) oraz

przedstawia uczniom załącznik do umowy, jakim jest karta oceny (załącznik nr 2).

Zapoznając się z treścią umowy, uczniowie poznają jednocześnie:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

−

obowiązujące terminy realizacji projektu,

−

obowiązujące zasady oceniania projektu,

−

obowiązującą dokumentację projektu.

Zapoznając się z kartą oceny do projektu, uczniowie poznają jednocześnie kryteria oceny

projektu.

Każda z grup realizujących projekt otrzymuje po jednym egzemplarzu umowy i karty

oceny.
Faza realizacji

Uczniowie pracują nad:

−

planem realizacji projektu,

−

projektem działania,

−

sprawozdaniem z realizacji projektu,

−

prezentacją projektu.

Plan pracy uczniowie opracowują według założeń przedstawionych w karcie oceny

projektu. Powinien on zostać dostarczony nauczycielowi wcześniej niż projekt założenia
„własnej” działalności gospodarczej. Dokładna data oddania planu pracy określona zostaje
w umowie projektu. Sugerowany termin – w pierwszym tygodniu realizacji projektu. Plan
pozwoli nauczycielowi na ocenę zaangażowania poszczególnych uczniów w realizację
projektu.

Projekt zakładania „własnej” działalności gospodarczej uczniowie wykonują według

założeń przedstawionych w karcie oceny projektu. Jest on realizowany częściowo w ramach
godzin lekcyjnych, np. poszukiwanie pomysłu na działalność, a częściowo w czasie
pozalekcyjnym.

Sprawozdanie z realizacji projektu uczniowie opracowują według założeń

przedstawionych w karcie oceny projektu.

Prezentacje z realizacji projektu uczniowie opracowują według założeń przedstawionych

w karcie oceny projektu. Forma prezentacji jest dowolna, np.: wykład, wykład z prezentacją,
prezentacja w programie PowerPoint.

Przeprowadzanie projektu wymaga od nauczyciela dużego zaangażowania i aktywności.

Przez cały czas jego realizacji nauczyciel konsultuje występujące problemy, udziela
wskazówek i porad, pomaga w doborze i odnalezieniu źródeł informacji, naprowadza na
sposób realizacji tematu. Jednocześnie nie powinien on sugerować sposobu realizacji projektu
i zbytnio ingerować w proces realizacji. Powinien zapewnić jak największą samodzielność
uczniom i pomagać im tylko w sytuacjach niezbędnych. Nauczyciel powinien również
zapewnić uczniom możliwość:

−

korzystania z pracowni komputerowej z dostępem do Internetu w czasie
pozalekcyjnym – przynajmniej na jedną godzinę w tygodniu.

Faza końcowa

Wszystkie wykonane projekty prezentowane są przed całą klasą. Data prezentacji została

określona w umowie do projektu, a jej czas nie powinien przekraczać 10 minut. Prezentację
projektu uczniowie opracowują według założeń przedstawionych w karcie oceny projektu.

Po prezentacji projektu nauczyciel dokonuje oceny uczniów na poszczególne stopnie

szkolne zgodnie z określonymi w umowie projektu zasadami i jednocześnie całościowo
podsumowuje pracę uczniów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Załącznik nr 1

Umowa nr ......................

Projekt z jednostki modułowej „Zakładam „własną” działalność gospodarczą” w kl.
............................
Skład grupy realizującej projekt:

1. ...................................................................

............................................

(podpis ucznia)

2. ...................................................................

…………………………....

(podpis ucznia)

3. ...................................................................

…………………………....

(podpis ucznia)

4. ....................................................................

............................................

(podpis ucznia)

Temat projektu: ...........................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Podlegają ocenie:

1. Plan realizacji projektu.
2. Opracowane portfolio z dokumentacją „własnego” przedsiębiorstwa.
3. Sprawozdanie z realizacji projektu.
4. Prezentacja realizacji projektu dla klasy.

Projekt jest zadaniem grupowym, jednak każdy uczeń biorący w nim udział jest oceniany

indywidualnie. Każdy uczeń za udział w projekcie otrzyma jedną ocenę, która będzie
wypadkową:

−

oceny wspólnej dla grupy, wynikającej z liczby uzyskanych punktów za poszczególne
fazy realizacji projektu – patrz Karta oceny projektu,

−

oceny indywidualnej za zaangażowanie i faktyczny wkład w realizację poszczególnych
faz projektu oraz stopień i terminowość wywiązywania się z przyjętych zadań, która
będzie ustalana na podstawie obserwacji nauczyciela.

Uczniowie mogą zapoznać się ze szczegółowymi kryteriami oceny i jej uzasadnieniem na

każdym etapie realizacji projektu.

Uczeń, który na pewnym etapie nie uczestniczy w realizacji projektu z przyczyn

nieusprawiedliwionych otrzymuje ocenę niedostateczną.

Umowa oraz karta oceny stanowią integralną część dokumentacji projektu.
Uczniowie realizujący projekt są zobowiązani dostarczyć nauczycielowi plan

realizacji projektu do dnia .................................... .

Ostateczny termin zakończenia projektu jest nieodwołalny i ustalony na dzień

............................................ . Do tego dnia uczniowie zobowiązani są złożyć nauczycielowi
portfolio z dokumentacją własnej firmy oraz pozostałą dokumentację projektu, tzn.
sprawozdanie z realizacji projektu i kartę oceny projektu.

Dnia ......................................... uczniowie realizujący projekt zobowiązani są do

przeprowadzenia prezentacji dla klasy omawiającej przeprowadzony projekt.

Po wykonaniu tych czynności uczniom zostanie wystawiona ocena całościowa za

zrealizowany projekt.

.....................................................

..................................................

(miejscowość, data)

(podpis)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Karta oceny do umowy nr ......................

Projekt z jednostki modułowej „Planowanie przedmiotu działalności” w kl. ............................
Skład grupy realizującej projekt:

1. ...................................................................

............................................

(podpis ucznia)

2. ...................................................................

…………………………....

(podpis ucznia)

3. ...................................................................

…………………………....

(podpis ucznia)

4. ……………………………………………

…………………………....

(podpis ucznia)

Temat projektu: ...........................................................................................................................

Etap

Kryteria oceny
Uczniowie otrzymują 1 punkt jeżeli:

Punkty

W planie projektu zamieszczono nazwę szkoły, klasę, imiona i nazwiska
realizatorów, temat projektu

W planie zapisano co najmniej 7 z czynności:

−

omówienie wstępne realizacji projektu

−

ustalenie źródeł informacji niezbędnych do realizacji projektu

−

ustalenie sposobów pozyskania informacji niezbędnych realizacji projektu

−

prace nad sformułowaniem tematu

−

dokonanie wyboru rodzaju działalności

−

zaproponowanie danych identyfikacyjnych przedsiębiorstwa

−

wskazanie podstaw prawnych prowadzenia indywidualnej działalności
gospodarczej osób fizycznych

−

zidentyfikowanie urzędów i instytucji związanych z uruchamianiem działalności
gospodarczej

−

ustalenie niezbędnych dokumentów rejestracyjnych

−

przygotowanie prezentacji projektu

−

przeprowadzanie prezentacji projektu

W planie ustalono terminy realizacji poszczególnych etapów pracy nad projektem i
osobę odpowiedzialną za ich wykonanie

Plan ma estetyczną szatę graficzną

Plan nie zawiera błędów ortograficznych, gramatycznych, składniowych,
interpunkcyjnych i tzw. „literówek”

Etap I. Planowanie

Plan został oddany w terminie

maksymalnie 6 punktów

Projekt ma sprecyzowany temat, zawiera stronę tytułową, na której zamieszczono
przynajmniej nazwę szkoły, klasę, imiona i nazwiska realizatorów, datę

Projekt zawiera spis treści

Projekt zawiera wstęp, w którym zostały przedstawione informacje na temat celu i
przedmiotu oraz opis przedsiębiorstwa, dla którego projekt jest tworzony

Projekt zawiera rozdział I, w którym przedstawiono i dokładnie sformułowano opis
zakładanego „własnego” przedsiębiorstwa i przedmiotu działalności

Projekt zawiera rozdział II, w którym dokonano wyboru instytucji i dokumentów
niezbędnych do uruchomienia firmy oraz uzasadniono dokonany wybór

Projekt zawiera rozdział III, w którym przedstawiono poprawnie procedurę
zakładania działalności gospodarczej

Etap II. Realizacja

Projekt badania marketingowego zawiera rozdział IV, w którym znajduje się
uzasadnienie dokonanego wyboru przedmiotu działalności z uwzględnieniem
otoczenia rynkowego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Projekt zawiera rozdział V, w którym zaproponowano sposoby prezentacji
uzyskanych wyników pracy nad projektem

Projekt badania marketingowego zawiera zakończenie, w którym zawarto
podsumowanie pracy nad projektem

Projekt ma estetyczną szatę graficzną

Projekt jest wykonany poprawnie technicznie (np. ustawienia strony, dobór
czcionek, numeracja stron)

Projekt badania marketingowego nie zawiera błędów ortograficznych,
gramatycznych, składniowych, interpunkcyjnych i tzw. „literówek”

Projekt został oddany w terminie

Sprawozdanie z realizacji projektu zawiera nazwę szkoły, klasę, imiona
i nazwiska realizatorów, temat projektu oraz imię i nazwisko nauczyciela
koordynującego projekt

W sprawozdaniu podane są wykorzystane źródła informacji

Sprawozdanie zawiera opis projektu

Sprawozdanie zawiera opis trudności napotkanych przy realizacji projektu

Sprawozdanie zawiera wnioski z realizacji projektu

Sprawozdanie nie przekracza trzech stron maszynopisu

Sprawozdanie ma estetyczną szatę graficzną

Sprawozdanie nie zawiera błędów ortograficznych, gramatycznych, składniowych,
interpunkcyjnych i tzw. „literówek”

Sprawozdanie zostało oddane w terminie

maksymalnie 21 punktów

W czasie prezentacji:
Zaprezentowano poprawnie i estetycznie wykonany projekt: „własnego”
przedsiębiorstwa

Udostępniono do wglądu opracowany projekt przedsiębiorstwa
Wyjaśniono cel i przedmiot projektu

Przedstawiono etapy tworzenia projektu

Podsumowano całość projektu i wyciągnięto wnioski

Udzielono odpowiedzi na zadawane pytania

Nie przekroczono dopuszczalnego czasu prezentacji – 10 minut

Etap III. Prezentacja

Prezentacja odbyła się w zaplanowanym terminie

maksymalnie 9 punktów

Zasady ustalania oceny końcowej projektu:

Liczba

punktów

Ocena

32 – 36

bardzo dobry

27 – 31

dobry

20 – 26

dostateczny

14 – 19

dopuszczający

0 -13

niedostateczny

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Scenariusz zajęć 2

Temat: Biznesplan

Cele:
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
− określić cele tworzenia biznesplanu,

− wymienić elementy składowe struktury typowego biznesplanu,
− scharakteryzować poszczególne elementy biznesplanu,

− wskazywać pytania, na jakie ma odpowiadać dobrze sporządzony biznesplan,

−

wskazać przykłady (np. dane liczbowe, informacje) do poszczególnych elementów
biznesplanu

Metody nauczania – uczenia się:

−

miniwykład,

−

pokaz,

−

dyskusja techniką burzy mózgów,

−

dyskusja w grupie.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w zróżnicowanych zespołach.

Środki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

prezentacja multimedialna bądź foliogramy z opisem biznesplanu,

−

przykładowe biznes plany,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Czas trwania:
– 90

min.

Uczestnicy:
– uczniowie

kształcący się w zawodzie technik ekonomista.

Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie.
2. Uświadomienie celów zajęć.
3. Plan zajęć:

– wstęp – należy zachęcić uczniów do poznawania zagadnień związanych

z tworzeniem biznesplanu, celów jego tworzenia (np. wskazując na przydatność ich
w przyszłym życiu zawodowym),

– należy przeprowadzić dyskusję z uczniami na temat konieczności planowania

działalności gospodarczej oraz okoliczności, w których konieczne jest sporządzanie
biznesplanu (nie tylko podczas zakładania działalności gospodarczej),

– wykorzystując foliogramy lub prezentacje multimedialne, należy omówić uczniom

i zaprezentować przykładowe biznesplany przedsiębiorstw (wybór przykładu zależy
od nauczyciela, rodzaj działalności firmy powinien być bliski uczniowi),

– nauczyciel inicjuje dyskusję na temat cech profesjonalnego biznesplanu

(podkreślając jego cechy charakterystyczne),

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

– należy omówić elementy składowe niezbędne w typowej strukturze biznesplanu,
– uczniowie rozwiązują ćwiczenie pierwsze (samodzielnie lub w grupach) (rozdz.

5.11),

– nauczyciel chodząc między uczniami (grupami) sprawdza poprawność rozwiązania

ćwiczenia oraz odpowiada na pytania zadane ze strony uczniów,

– uczniowie w grupach dwuosobowych rozwiązują ćwiczenie 2 (rozdz. 5.11),
– należy przygotować przykładowe elementy składowe biznesplanu oraz przez

losowanie bądź dowolnie uczniowie przedstawiają własne propozycje i przykłady,
jakie dany element biznesplanu powinien zawierać,

– należy sprawdzić rozwiązanie ćwiczenia 2 i przy każdym przykładzie wskazać

ucznia, który uzasadni swoją odpowiedź.

4. Podsumowanie zajęć:

−

uczniowie odpowiadają, na jakie pytania powinien odpowiadać biznesplan,

−

uczniowie charakteryzują poszczególne elementy składowe biznesplanu,

−

uczniowie przedstawiają propozycje dotyczące celowości sporządzania biznesplanu,

−

uczniowie wskazują przykłady, jakie informacje i dla kogo powinien zawierać
biznesplan.

5. Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności.
6. Zachęcenie uczniów do powtórnego przeanalizowania nauczanego materiału i sięgnięcia

do literatury dodatkowej.

7. Zadanie domowe dla uczniów: Opracuj biznesplan własnej firmy, dla której założyłeś

dokumentację niezbędną do uruchomienia działalności gospodarczej w projekcie
„Zakładam własną firmę”. Uczniowie wykonują pracę w tych samych zespołach. Dane do
biznesplanu proponują sami, zgodnie z założonym przedmiotem działalności. Termin
wykonania pracy domowej 1 tydzień.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.

ĆWICZENIA

5.1. Istota planowania. Metody planowania

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz metodę planowania do zamierzonych działań planistycznych Przedsiębiorstwa

Produkcyjno-Handlowego „Oskar”
metoda bilansowa metoda ekstrapolacji metoda proporcji stałych
metoda simpleks analiza drogi krytycznej metoda drogi krytycznej technika
oceny i kontroli planu planowanie i określenie minimalnych kosztów
planowanie wielu przedsięwzięć i podziału zasobów

1. należy zaplanować wielkość przewozu ziemniaków z wykorzystaniem transportu

własnego zakładając, że wielkość zbiorów będzie się kształtowała na poziomie roku
poprzedniego………………………………………………………………….,

2. należy zaplanować proces technologiczny produkcji nowego produktu……………
………………………………………………………………………………………….,
3. należy zaplanować proces produkcji, który będzie wymagał najniższego zużycia

czynników produkcji……………………………………………………………….,

4. należy zaplanować wielkość sprzedaży produktów w celu pokrycia zapotrzebowania

tego produktu na rynku…………………………………………..,

5. należy zaplanować wielkość sprzedaży na rok przyszły, wiedząc że będzie się

kształtowała na poziomie lat ubiegłych……………………………………………..

Wskazówki dla nauczyciela:

− ćwiczenie do pracy indywidualnej ucznia,

− ćwiczenie należy poprzedzić przykładami na dobór metod planowania do planowanych

działań przedsiębiorstwa,

− wskazana jest weryfikacja omawianych wyników przez nauczyciela,

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:

1) przeczytać dokładnie polecenie i treść zadania,
2) dobrać właściwą metodę planowania od przewidzianych działań przedsiębiorstwa,
3) wpisać dobraną metodę w miejsce wyznaczone w ćwiczeniu.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda ćwiczeń przedmiotowych.

Środki dydaktyczne:

– foliogramy bądź prezentacja multimedialna,
– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Ćwiczenie 2

Opisz czynniki powodujące konieczność planowania działalności przedsiębiorstwa.

…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

Wskazówki dla nauczyciela:

− ćwiczenie wymaga od uczniów przemyśleń wykraczających poza zaproponowany

w poradniku materiał nauczania,

− wskazane jest ukierunkowanie uczniów przez nauczyciela,

− wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie dyskusji kierowanej przez nauczyciela,

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:

1) zdefiniować pojęcie planowania,
2) przemyśleć, jakie przesłanki decydują o konieczności planowania działalności

gospodarczej w przedsiębiorstwie,

3) wpisać odpowiedź w miejsce do tego wyznaczone w ćwiczeniu.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda ćwiczeń przedmiotowych.

Środki dydaktyczne:

– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

5.1.2. Sprawdzian postępów

Tak Nie

Uczeń potrafi:
1) wyjaśnić istotę planowania,
2)

przedstawić przesłanki decydujące o konieczności planowania,

3)

wymienić metody planowania,

4) rozróżnić metody planowania.

5.2. Zasady planowania

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Podaj po dwa przykłady zdarzeń gospodarczych, przy planowaniu których należy

uwzględnić niżej wymienione zasady.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Zasady planowania

Zdarzenia gospodarcze

1.

Zasada realności planu

2.
1.

Zasada wariantowych rozwiązań

2.
1.

Zasada koncentracji

2.
1.

Zasada gospodarności

2.
1.

Zasada elastyczności planowania

2.
1.

Zasada podstawowego ogniwa

2.

Wskazówki dla nauczyciela:

− ćwiczenie uczniowie wykonują w parach,
− po wykonaniu ćwiczenia nauczyciel powinien sprawdzić poprawność jego wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:

1) scharakteryzować zasady planowania w przedsiębiorstwie,
2) rozróżnić poszczególne zasady planowania,
3) zaproponować po dwa przykłady zdarzeń gospodarczych, przy planowaniu których,

należy przestrzegać podanych w ćwiczeniu zasad,

4) przyporządkować zaproponowane przykłady do zasad planowania,
5) wpisać przykłady w miejsca wyznaczone w tabeli.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda ćwiczeń przedmiotowych.

Środki dydaktyczne:

– literatura zgodnie z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Przedsiębiorstwo X opracowało plan działania na okres 1 roku. Został on wdrożony do

wykonania. Jednak pojawiły się nieprzewidziane zjawiska, takie jak: popyt na sprzedawane
przez przedsiębiorstwo towary zwiększył się o 10%, oprocentowanie kredytu, jaki zaciągnęło
przedsiębiorstwo, wzrosło o 5%, zwiększyła się inflacja o 0,5%. Odpowiedz na pytania, jakie
działanie muszą podjąć właściciele w zakresie planowania oraz jaką zasadę planowana należy
uwzględnić w ich działaniach planistycznych.

Wskazówki dla nauczyciela:

− ćwiczenie uczniowie wykonują w grupach (4–5 uczniów),

− uczniowie w grupach dyskutując, ustalają odpowiedzi na zadane pytania,

− lider grupy prezentuje odpowiedzi wypracowane przez zespół.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:

1) przeczytać dokładnie treść zadania,
2) określić cechy charakterystyczne zasad planowania i warunki ich przestrzegania

w planowaniu działalności przedsiębiorstwa,

3) odpowiedzieć na pytania zadane w ćwiczeniu,
4) uzasadnić swoją odpowiedź.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda ćwiczeń przedmiotowych.

Środki dydaktyczne:

– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

5.2.2. Sprawdzian postępów

Tak Nie

Uczeń potrafi:
1) wymienić zasady planowania,
2) scharakteryzować poszczególne zasady planowania,
3) rozróżnić zasady planowania,
4) przedstawić przykłady potwierdzające konieczność przestrzegania

zasad w planowaniu działalności przedsiębiorstwa.

5.3. Rodzaje planowania

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

W tabeli przedstawiono działania przedsiębiorstwa będące przedmiotem planowania.

Określ rodzaj planu, w którym działania będą zawarte oraz długość okresu planowania, na
jaki jest przewidziane wykonanie określonego działania.

Planowane działanie

Rodzaj planowania

Okres planowania

(krótko-, długookresowe)

Misja przedsiębiorstwa

Wielkość produkcji na dany
tydzień

Biznesplan przedsiębiorstwa

Zużycie dzienne surowców do
produkcji

Zmiana asortymentu
produkowanych wyrobów

Budowa nowej hali produkcyjnej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Stan zatrudnienia na okres
miesiąca

Usprawnienie konstrukcji wyrobu

Wynik finansowy z działalności

Wskazówki dla nauczyciela:

− należy przeprowadzić przed ćwiczeniem pogadankę na temat rodzajów planowania,

kierunkując uczniów, aby zwrócili uwagę na rodzaje działań mających być przedmiotem
planowania w przedsiębiorstwie,

− uczniowie mogą wykonywać ćwiczenie w parach,

− należy zwrócić uwagę na poprawność wykonania ćwiczenia, ze szczególną uwagą na

planowanie krótko- i długookresowe, w którym mają być zawarte planowane działania, a
także na rodzaj planu.

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:

1) przeczytać uważnie polecenie zawarte w ćwiczeniu,
2) przeanalizować rodzaje planowania według przedstawionych w materiale nauczania

kryteriów planowania,

3) dobrać rodzaj planowania do zaproponowanych planowanych działań,
4) uzupełnić tabelkę, wpisując oczekiwane dane w miejsca do tego wyznaczone.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda ćwiczeń przedmiotowych.

Środki dydaktyczne:

– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2
Przeczytaj uważnie poniższe stwierdzenia przy tych, które uważasz za prawdziwe, wpisz
literę P, natomiast te, które uważasz za fałszywe, oznacz literą F.

Planowanie taktyczne skierowane jest do poszczególnych działów
wykonawczych przedsiębiorstwa

Planowanie strategiczne dotyczy istotnych zmian w wielkości jednostki
gospodarczej

Ustalenie zadań cząstkowych dla poszczególnych ogniw jednostki
gospodarczej zawarte jest w planowaniu operatywnym

Zamierzenia dotyczące weryfikacji zmian techniki i technologii wytwarzania
dotyczą planowania strategicznego

Reorganizację sprzedaży wyrobów lub usług poprzez działania marketingowe
w przedsiębiorstwie ujmuje się w planowaniu strategicznym

Ustalenie konkretnych wykonawców danego działania, w danym okresie to
planowanie taktyczne.

Określenie niezbędnych nakładów pieniężnych oraz wynik finansowy
przedsiębiorstwa ujmuje się w planowaniu taktycznym

Organizację własnej sieci dystrybucji wyrobów ujmuje się w planowaniu
strategicznym

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Planowanie na krótki czas (np. miesiąc, tydzień) zawiera się w planowaniu
operatywnym

Zadania wyrażone w jednostkach rzeczowych, niezbędne zasoby do ich
realizacji są przedmiotem planowania taktycznego

Wskazówki dla nauczyciela:

− ćwiczenie uczniowie wykonują indywidualnie,

− należy zweryfikować poprawność wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:

1) przeczytać uważnie podane w tablicy stwierdzenia,
2) dokonać charakterystyki planowania operatywnego, taktycznego i strategicznego,
3) wpisać w wyznaczone pola tabeli literę P bądź literę F, w zależności od prawdziwości

stwierdzeń.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda ćwiczeń przedmiotowych.

Środki dydaktyczne:

– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

5.3.2. Sprawdzian postępów

Tak Nie

Uczeń potrafi:
1) wymienić rodzaje planów według różnych kryteriów,
2)

scharakteryzować poszczególne rodzaje planów w ujęciu czasowym,

3)

scharakteryzować poszczególne rodzaje planowania w ujęciu

przedmiotowym,

4)

rozróżnić rodzaje planowania według szczebla zarządzania,

5) scharakteryzować planowanie operatywne, taktyczne i strategiczne,
6) przyporządkować określone działania przedsiębiorstwa do rodzaju

planowania.

5.4. Rodzaje działalności gospodarczej i motywy jej podejmowania

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj identyfikacji w najbliższym otoczeniu pięciu zakładów usługowych, które

prowadzą działalność gospodarczą na rzecz ludności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Nazwa zakładu

Rodzaj działalności

Wskazówki dla nauczyciela:

− ćwiczenie uczniowie wykonują indywidualnie,

− można przeprowadzić wycieczkę dydaktyczną w celu poznania zakładów usługowych

w okolicy bądź ćwiczenie zaproponować jako zadanie domowe.

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń potrafi:

1) dokonać analizy funkcjonujących na rynku w najbliższym otoczeniu zakładów

usługowych,

2) zidentyfikować ich nazwę,
3) ustalić rodzaj prowadzonej działalności usługowej,
4) uzupełnić tabelę zgodnie z zawartym w zadaniu poleceniem.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda ćwiczeń przedmiotowych,
− wycieczka dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

– czasopisma lokalne,
– Panorama firm,
– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Przyporządkuj do każdego z rodzaju potrzeb (zgodnie z hierarchią potrzeb według

Maslova) po dwa motywy, mogące mieć wpływ na podejmowanie działalności gospodarczej.
Rodzaje potrzeb według Maslova

Motywy podejmowania działalności
gospodarczej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Wskazówki dla nauczyciela:

− ćwiczenie uczniowie wykonują w parach,

− należy przeprowadzić krótką pogadankę mającą na celu przypomnienie hierarchii potrzeb

z poprzednich jednostek modułowych.

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:

1) dokonać analizy potrzeb według hierarchii Maslowa (przypomnienie z poprzednich

jednostek modułowych),

2) ustalić motywy działania związanego z podejmowaniem działalności gospodarczej,
3) uzupełnić tabelę zgodnie z zawartym w zadaniu poleceniem.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda ćwiczeń przedmiotowych,

Środki dydaktyczne:

– plansza z piramidą potrzeb według Maslowa,
– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

5.4.2. Sprawdzian postępów

Tak Nie

Uczeń potrafi:
1) zdefiniować pojęcie działalność gospodarcza zgodnie z ustawą

o swobodzie działalności gospodarczej,

2)

wymienić rodzaje działalności gospodarczej,

3)

scharakteryzować działalność produkcyjną,

4)

rozróżnić handel hurtowy i detaliczny,

5) scharakteryzować działalność usługową,
6) podać przykłady przedsiębiorstw ze swojego otoczenia, które świadczą
usługi, prowadzą działalność produkcyjną i handlową,
7) rozróżnić motywy podejmowania działalności gospodarczej.

5.5. Typy produkcji

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Podaj po trzy przykłady wyrobów do każdego z typów produkcji.

1. Produkcja jednostkowa:

a. …………………………… b…………………………………...c………………..

2. Produkcja seryjna:

a…………………………………b………………………………….c………………...

3. Produkcja masowa:

a…………………………………b…………………………………c…………………

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Wskazówki dla nauczyciela:

− należy przeprowadzić krótką pogadankę, której przedmiotem będzie podawanie

przykładów wyrobów do danego typu produkcji,

− ćwiczenie do pracy indywidualnej ucznia,

− należy sprawdzić poprawność wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń potrafi:

1) przeanalizować typy produkcji,
2) dobrać przykłady stosownie do typów produkcji,
3) wpisać przykłady w miejsca zaznaczone w zadaniu.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda ćwiczeń przedmiotowych,

Środki dydaktyczne:

– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Przyporządkuj typ produkcji do podanych w ćwiczeniu cech charakterystycznych.

Cechy charakterystyczne typu produkcji

Typ produkcji

Odpowiednio duże zapotrzebowanie na
produkowane wyroby

Wysokie kwalifikacje pracowników

Bardzo szeroki asortyment produkcji

Wysoki koszt produkcji wyroby

Wytwarzanie kolejnych partii składających
się z większej ilości wyrobów

Koszty produkcji są stosunkowo niskie

Rozmiar produkcji zależy od liczby
wyrobów

Wskazówki dla nauczyciela:

− ćwiczenie uczniowie wykonują w parach,

− należy sprawdzić poprawność wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń potrafi:

1) zidentyfikować cechy charakterystyczne danego typu produkcji,
2) wpisać dany typ produkcji przy podanych cechach charakterystycznych.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda ćwiczeń przedmiotowych,

Środki dydaktyczne:

– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

5.5.2. Sprawdzian postępów

Tak Nie

Uczeń potrafi:
1) wymienić typy produkcji,
2) scharakteryzować typy produkcji,
3) podać przykłady wyrobów charakterystyczne dla danego typu produkcji.

5.6. Wybór formy organizacyjno – prawnej przedsiębiorstwa.

Przepisy prawne prowadzenia działalności gospodarczej

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj wyboru najkorzystniejszej formy organizacyjno-prawnej analizując czynniki,

które o tym decydują. Uwzględnij poniższe dane:
1) kapitał założycielski – 30 000zł.,
2) dwóch wspólników,
3) zasięg lokalny,
4) sprzedaż detaliczna.

Wskazówki dla nauczyciela:

− praca w zespołach 5-osobowych (dobór do grup losowy poprzez np. odliczanie do 5),

− należy wskazać jednego z uczniów, który będzie liderem,
− należy przygotować co najmniej 3 różne warianty danych warunków,

− należy ukierunkować uczniów, aby rozwiązania zadania dotyczyły korzystnej formy

organizacyjno-prawnej dla podanych w ćwiczeniach warunków,

− w zespołach uczniowie podejmują konkretne decyzje, rozwiązując ćwiczenie,
− po wykonaniu ćwiczenia należy przeanalizować wypracowane rozwiązania przez

uczniów,

− uczniowie prezentując wyniki pracy, uzasadniają swój wybór.

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien

1) przedyskutować w grupie warunki podane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować czynniki mające wpływ na dobór formy organizacyjno–prawnej,
3) dobrać najbardziej korzystną formę organizacyjno–prawną do podanych
w

ćwiczeniu warunków.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda ćwiczeń przedmiotowych.

Środki dydaktyczne:

– Kodeks cywilny, Kodeks spółek handlowych,
– Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej,
– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Ćwiczenie 2

Gosia i Maciek prowadzili własne jednoosobowe przedsiębiorstwa. Prosperowali całkiem

nieźle, jednak z czasem stwierdzili, że o wiele lepiej będzie im, jeżeli połączą swoje siły
i utworzą wspólne przedsiębiorstwo. Odpowiedz na pytania:
1. Jakie wymierne korzyści dla Gosi i Maćka przyniesie połączenie przedsiębiorstw?
2. Jaką formę spółki zaproponujesz wspólnikom?

Wskazówki dla nauczyciela:

– ćwiczenie najlepiej przeprowadzić w parach,
– należy opracować co najmniej 5–6 różnych przypadków,
– uczniowie opracowują odpowiedzi w formie pisemnej,
– następnie prezentują efekty pracy i wypracowane rozwiązania,
– uczniowie uzasadniają swój wybór,
– należy zweryfikować rozwiązania z rzeczywistymi możliwościami doboru właściwej

formy organizacyjno-prawnej

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:

1) odpowiedzieć na podane w ćwiczeniu pytania,
2) przedstawić odpowiedź w formie pisemnej,
3) uzasadnić swoje stanowisko.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

– metoda przypadków.

Środki dydaktyczne:

– Kodeks cywilny, Kodeks spółek handlowych,
– Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej,
– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

5.6.2. Sprawdzian postępów

Tak Nie

Uczeń potrafi:
1) wymienić czynniki decydujące o wyborze formy organizacyjno–prawnej

przedsiębiorstwa,

2) scharakteryzować czynniki mające wpływ na wybór formy

organizacyjno–prawnej,

3) analizować czynniki pod kątem wyboru najkorzystniejszej formy

organizacyjno-prawnej w określonych warunkach,

4) przedstawić podstawy prawne prowadzenia działalności gospodarczej,
5) zidentyfikować przepisy prawne dotyczące podejmowania i prowadzenia
działalności gospodarczej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

5.7. Procedura zakładania działalności gospodarczej

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Chcesz założyć indywidualną działalność gospodarczą osób fizycznych. Znajdź pomysł

na firmę i rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej. Wypełnij właściwe dokumenty
niezbędne do jej zarejestrowania. Odwiedź instytucje i urzędy, gdzie uzyskasz niezbędne
formularze zgłoszeniowe. Określ procedurę postępowania przy zakładaniu indywidualnej
działalności gospodarczej osób fizycznych.

Wskazówki dla nauczyciela:

– praca zgodnie ze scenariuszem nr 1.

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:

1) określić rodzaj działalności, którą chce prowadzić,
2) odwiedzić niezbędne instytucje i urzędy w celu pobrania formularzy zgłoszeniowych,
3) wypełnić dokumenty zgodnie z obowiązującymi zasadami. Wzory wypełnionych

dokumentów znajdziesz we właściwych urzędach i instytucjach rejestracyjnych, lub na
stronach np. www.msp.money.u/firma/ formularze.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

– dokumenty i formularze niezbędne do uruchomienia działalności gospodarczej,
– poradniki, jak wypełniać dane formularze zgłoszeniowe,
– komputer z dostępem do Internetu,
– Polska Klasyfikacja Działalności,
– literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

5.7.2. Sprawdzian postępów

Tak Nie

Uczeń potrafi:
1) wymienić rodzaje instytucji i urzędów związanych z uruchomieniem
działalności gospodarczej,
2) rozróżnić dokumenty i formularze zgłoszeniowe,
3) wypełnić dokumenty i formularze związane z uruchamianiem
działalności gospodarczej,
4) przedstawić procedurę postępowania przy uruchamianiu działalności
gospodarczej osób fizycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

5.8. Zasoby przedsiębiorstwa

5.8.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dysponujesz środkami finansowymi w wysokości 20 000 zł. Chcesz otworzyć własną

działalność, której przedmiotem działania Twojej firmy ma być sprzedaż komputerów.
Zaplanuj zasoby rzeczowe, finansowe i ludzkie, jakie będą niezbędne do właściwego
funkcjonowania przedsiębiorstwa, skąd jesteś w stanie pozyskać niezbędne finanse na
prowadzenie działalności gospodarczej.

Wskazówki dla nauczyciela:

− uczniowie wykonują ćwiczenie w parach,

− należy zwrócić uwagę na konieczność korzystania przez uczniów z ofert handlowych

(mogą przynieść z punktów handlowych bądź korzystać z ofert umieszczonych
w Internecie),

− należy zwrócić uwagę na realność wydatków finansowych,
− należy zwrócić uwagę na rzetelność obliczeń.

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:

1) określić środki rzeczowe niezbędne do wyposażenia sklepu,
2) określić wielkość asortymentu oraz jego wartość (w zł),
3) przedstawić wymagania wobec osób (kwalifikacje, umiejętności), które zatrudni,
4) określić wysokość niezbędnych środków finansowych na prowadzenie sklepu,
5) przedstawić możliwości pozyskania niezbędnego kapitału, zakładając, że dysponuje

kapitałem własnym w wysokości 20 000 zł.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda ćwiczeń przedmiotowych.

Środki dydaktyczne:

– komputer z dostępem do Internetu,
– kalkulator,
– oferty handlowe,
– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

5.8.2. Sprawdzian postępów

Tak Nie

Uczeń potrafi:
1)

przedstawić rodzaje zasobów przedsiębiorstwa,

2) scharakteryzować rodzaje zasobów przedsiębiorstwa,
3) zaplanować zasoby niezbędne do uruchomienia małego przedsięwzięcia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

5.9. Koncesjonowanie działalności gospodarczej

5.9.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Uzasadnij konieczność obowiązywania w gospodarce rynkowej koncesji, licencji,

zezwoleń na niektóre rodzaje działalności gospodarczej.

Wskazówki dla nauczyciela:

− uczniowie wykonują ćwiczenie indywidualnie,

− należy przeanalizować z uczniami Ustawę o swobodzie działalności gospodarczej,

− odpowiedzi uczniów mogą być w formie ustnej,
− należy uczniom wskazać przyczyny koncesjonowania niektórych rodzajów działalności.

Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:

1) określić obszary działalności gospodarczej objęte ograniczeniami,
2) przeanalizować rodzaje działalności gospodarczej objętej koncesją, zezwoleniami,

licencjami,

3) uzasadnić swoją odpowiedź.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda ćwiczeń przedmiotowych.

Środki dydaktyczne:

– Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej,
– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.


Ćwiczenie 2

Po ukończeniu szkoły i uzyskaniu tytułu technika ekonomisty, zaplanowałeś otworzyć

sklep monopolowy i prowadzić działalność gospodarczą osób fizycznych. Udaj się do
właściwego urzędu prowadzącego ewidencję działalności i dowiedz się, czy nie musisz
uzyskać na taką działalność koncesji, licencji, czy też zezwolenia. Jeżeli tak, pobierz
właściwy druk, wypełnij go zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

Wskazówki dla nauczyciela:

− uczniowie wykonują ćwiczenie indywidualnie,

− należy przeanalizować z uczniami Ustawę o swobodzie działalności gospodarczej,

− należy stworzyć sytuację dydaktyczną symulującą rzeczywistość gospodarczą,
− należy zwrócić uwagę na rzetelność wypełnienia dokumentu,

− należy uczniom przypomnieć przyczyny koncesjonowania niektórych rodzajów

działalności gospodarczej.

Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:

1) przeanalizować dokładnie treść ćwiczenia,
2) pozyskać we właściwym urzędzie druk zezwolenia na podany w ćwiczeniu rodzaj

działalności gospodarczej,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

3) wypełnić go zgodnie z obowiązującymi zasadami.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda symulacji.

Środki dydaktyczne:

– komputer z dostępem do Internetu,
– niezbędne do wykonania ćwiczenia druki,
– Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej,
– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

5.9.2. Sprawdzian postępów

Tak Nie

Uczeń potrafi:
1) rozróżnić rodzaje działalności gospodarczej objętej reglamentacją,

ograniczeniami,

2) rozróżnić rodzaje działalności gospodarczej objętych koncesją,
3) rozróżnić rodzaje działalności gospodarczej objętych licencją,
4) podać procedurę postępowania przy rejestracji działalności regulowanej.

5.10. Wady i zalety małych i średnich przedsiębiorstw

5.10.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj identyfikacji w swoim środowisku mikroprzedsiębiorstwo, małe

przedsiębiorstwo, średnie przedsiębiorstwo, duże przedsiębiorstwo. Jako kryterium
uwzględnij liczbę zatrudnionych.

Forma

przedsiębiorstwa

Pełna nazwa

Rodzaj

prowadzonej

działalności

Liczba

zatrudnionych

Mikroprzedsiębiorca

Mały przedsiębiorca

Średni przedsiębiorca

Duży przedsiębiorca

Wskazówki dla nauczyciela:

− uczniowie wykonują ćwiczenie w parach,
− należy zwrócić uwagę na poprawność wykonania ćwiczenia,

− należy zwrócić uwagę na sposób wykonania ćwiczenia (pełna nazwa firmy, rzetelność

informacji).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:

1) scharakteryzować przedsiębiorstwa według podanych kryteriów,
2) zidentyfikować rodzaje przedsiębiorstw funkcjonujących w jego środowisku,
3) uzupełnić tabelkę zgodnie z poleceniem.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

− metoda ćwiczeń przedmiotowych,

Środki dydaktyczne:

– Internet,
– czasopisma lokalne,
– Panorama Firm,
– informacje uzyskane z wywiadów z bezpośrednich kontaktów z przedsiębiorcami.

Ćwiczenie 2

Zaproponuj formę przedsiębiorstwa (ze względu na ich wielkość), do produkcji podanych

poniżej dóbr i usług.

Lp.

Rodzaj produkcji dóbr i usług Forma

przedsiębiorstwa

1 usługi kosmetyczne

2

produkcja soków owocowych

3 produkcja

samochodów

4 usługi spedycyjne i transportowe

5 usługi telekomunikacyjne

6

produkcja i sprzedaż wyrobów piekarniczych

Wskazówki dla nauczyciela:

− uczniowie wykonują ćwiczenie w parach,
− należy zwrócić uwagę na poprawność wykonania ćwiczenia ,

− należy zwrócić uwagę na umiejętność korzystania z rocznika statystycznego,

− należy ukierunkować uczniów przed wykonaniem ćwiczenia na temat rozwoju małych

i średnich przedsiębiorstw w Polsce.

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:

1) usystematyzować swoją dotychczasową wiedzę dotyczącą klasyfikacji przedsiębiorstw,

również z poprzednich jednostek modułowych,

2) przeanalizować zaproponowane w ćwiczeniu rodzaje produkcji dóbr i usług,
3) zaproponować formę przedsiębiorstwa do danego rodzaju produkcji dóbr i usług,
4) wpisać formę przedsiębiorstwa w miejsce wyznaczone w tabeli.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

– metoda

ćwiczeń przedmiotowych.

Środki dydaktyczne:

– Internet,
– czasopisma lokalne,
– rocznik statystyczny,
– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

5.10.2. Sprawdzian postępów

Tak Nie

Uczeń potrafi:
1) rozróżnić przedsiębiorców według kryterium wielkości,
2) określić czynniki decydujące o klasyfikacji przedsiębiorców według
kryterium wielkości,
3) zidentyfikować przedsiębiorców w środowisku lokalnym według

kryterium wielkości,

4) podać zalety i wady małych i średnich przedsiębiorstw,
5) przedstawić źródła niepowodzeń nowopowstałych firm.

5.11. Biznesplan

5.11.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaproponuj 10 pytań, na które powinien odpowiedzieć biznesplan.

Wskazówki dla nauczyciela:

− uczniowie wykonują ćwiczenie w parach,

− należy zwrócić uwagę na poprawność wykonania ćwiczenia,
− należy przedyskutować z uczniami wyniki pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:

1) przeanalizować dokładnie materiał nauczania dotyczący struktury i charakterystyki

biznesplanu,

2) sformułować pytania zgodnie z poleceniem zawartym w ćwiczeniu,
3) odpowiedzieć w formie pisemnej.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

– metoda

ćwiczeń przedmiotowych.

Środki dydaktyczne:

– Internet,
– prezentacja multimedialna bądź foliogramy z opisem biznesplanu,
– przykładowe biznesplany,
– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Wraz z kolegą wybierz dowolny element struktury biznesplanu. Dokonaj jego analizy.

Podaj przykładowe dane, które zawarłbyś w biznesplanie.

Wskazówki dla nauczyciela:

− uczniowie wykonują ćwiczenie w parach,

− należy zwrócić uwagę na poprawność wykonania ćwiczenia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

− należy przedyskutować z uczniami wyniki pracy,

− prace zgodnie ze scenariuszem nr 2.

Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:

1) przeanalizować dokładnie materiał nauczania dotyczący struktury i charakterystyki

biznesplanu,

2) zaproponować rodzaj działalności gospodarczej,
3) zaproponować dane do wybranego elementu struktury biznesplanu.

Zalecana metoda nauczania – uczenia się:

– metoda

ćwiczeń przedmiotowych.

Środki dydaktyczne:

– Internet,
– prezentacja multimedialna bądź foliogramy z opisem biznesplanu,
– przykładowe biznesplany,
– literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

5.11.2. Sprawdzian postępów

Tak Nie

Uczeń potrafi:
1) zdefiniować pojęcie biznesplanu,
2) wymienić części składowe typowego biznesplanu,
3) scharakteryzować poszczególne elementy biznesplanu,
4) podać cele, dla których się sporządza biznesplan,
5) opracować biznesplan dla małej firmy,
6) opracować elementy struktury biznesplanu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Planowanie przedmiotu
działalności”

Test składa się z 17 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
− zadania 1, 2, 3, 4, 5, 9, 10, 11, 12, 14, 15 16, są z poziomu podstawowego,

− zadania 6, 7, 8, 13, 17, są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

− dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 6 zadań z poziomu podstawowego,

− dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,
− dobry – za rozwiązanie 12 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

− bardzo dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. b, 4. d, 5. d, 6. c, 7. d, 8. c, 9. d, 10. d, 11. b, 12.
a, 13. d, 14. c, 15. a, 16. d, 17. b.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzalne osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Rozróżnić metody planowania

B P C

2 Określić zasady planowania

C P B

3 Scharakteryzować rodzaje planowania

C P B

4

Rozróżnić rodzaje działalności gospodarczej
w myśl Ustawy o swobodzie działalności
gospodarczej

B P D

5

Podać motywy podejmowania działalności
gospodarczej

A P D

6

Przedstawić przepisy prawne dotyczące
podejmowania i prowadzenia działalności
gospodarczej

C PP C

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

7

Określić instytucje i urzędy związane z
uruchomieniem działalności gospodarczej

C PP D

8

Rozróżniać dokumenty niezbędne przy
uruchomieniu działalności gospodarczej

B PP C

9

Określić zasoby przedsiębiorstwa niezbędne
do uruchomienia działalności gospodarczej

C P D

10

Określić działalność gospodarczą
wymagającą koncesji

C P D

11

Scharakteryzować przedsiębiorców według
kryterium wielkości

C P B

12

Określić zalety małych i średnich
przedsiębiorstw

C P A

13

Określić

źródła niepowodzeń nowo

powstałych firm

C PP D

14

Określić wady małych i średnich
przedsiębiorstw

C P C

15

Scharakteryzować zasoby niezbędne do
uruchomienia działalności gospodarczej

B P A

16 Określić cele sporządzania biznesplanu

C P D

17

Określić działalność gospodarczą, która ma
narzuconą formę organizacyjno–prawną
przez ustawodawcę

C PP B

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej

jednotygodniowym.

2. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
3. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
4. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
5. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
6. Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na test.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 17 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi. Tylko

jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej

rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 40 min.

Materiały dla ucznia:

− instrukcja,
− zestaw zadań testowych,

− karta odpowiedzi.

Zestaw zadań testowych

1. Metoda kolejnych przybliżeń lub iteracji jest odmianą:

a. metody proporcji,
b. metody bilansowej,
c. metody simpleks,
d. metody analizy sieciowej.

2. Zasada podstawowego ogniwa w planowaniu działalności gospodarczej polega na:

a. dostosowaniu planu do działania w warunkach częściowej niepewności,
b. określeniu w planie najważniejszych zadań,
c. ustaleniu najlepszych w danych warunkach wyników działalności do ich uzyskania,
d. łączeniu określonych zadań i czynności przez odpowiednio dobrane zespoły

wykonawców.

3. Określanie misji i wizji przedsiębiorstwa to:

a. planowanie taktyczne,
b. planowanie strategiczne,
c. planowanie operatywne,
d. planowanie rzeczowe.

4. W myśl Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej działalnością, gospodarczą jest:

a. działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa,
b. działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa i rolnicza,
c. działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa, rolnicza oraz

rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż,

d. działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, i usługowa, oraz rozpoznawanie

i wydobywanie kopalin ze złóż.

5. Motywy podejmowania działalności gospodarczej to:

a. osiągnięcie zysku,
b. prestiż środowiska,
c. potrzeba dominacji,
d. wszystkie powyższe.

6. Podstawą funkcjonowania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest:

a. umowa cywilna sporządzona na piśmie,
b. statut spółki,
c. umowa w formie aktu notarialnego,
d. umowa ustna zawarta między wspólnikami w obecności osób trzecich.

7. Instytucje i urzędy związane z uruchomieniem spółki cywilnej to:

a. KRS, urząd skarbowy, urząd statystyczny, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, bank,
b. KRS, urząd skarbowy, urząd statystyczny, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, bank,

PZU,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

c. urząd gminy, urząd skarbowy, urząd statystyczny, Zakład Ubezpieczeń Społecznych,

bank, PZU,

d. urząd gminy, urząd statystyczny, bank, urząd skarbowy, Zakład Ubezpieczeń

Społecznych.

8. Urząd statystyczny wymaga dokumentu rejestracyjnego:

a. NIP 1,
b. NIP 2,
c. RG 1.
d. wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej.

9. Do zasobów przedsiębiorstwa należą:

a. przedsiębiorczość,
b. wiedza,
c. praca personelu przedsiębiorstwa,
d. wszystkie powyższe.

10. Rozpoczęcie, której z wymienionych działalności gospodarczej, wymaga uzyskania

koncesji:
a. usługi medyczne,
b. handel artykułami importowanymi,
c. żywienie zbiorowe,
d. ochrona osób i mienia.

11. Średnim przedsiębiorcą jest przedsiębiorstwo, które:

a. zatrudnia średnio do 50 osób, osiąga przychód roczny poniżej 50 mln euro,
b. zatrudnia średnio mniej niż 250 pracowników, osiąga przychód ze sprzedaży poniżej

50 mln euro,

c. zatrudnia średnio 250 pracowników i więcej, osiąga roczny przychód poniżej 50 mln

euro,

d. zatrudnia średnio mniej niż 250 osób, osiąga roczny obrót poniżej 10 mln euro.

12. Zaletą małych i średnich przedsiębiorstw jest:

a. czytelna i prosta struktura organizacyjna,
b. brak ograniczeń finansowych,
c. wysoko wykwalifikowana kadra menedżerska,
d. duże możliwości rozwoju.

13. Źródłami niepowodzeń nowopowstałych przedsiębiorstw jest między innymi:

a. ograniczenia w dostępie do rynku docelowego,
b. zbyt radykalne przepisy prawa gospodarczego dla nowo powstałych przedsiębiorstw,
c. podwójne opodatkowanie,
d. brak lub niewłaściwe strategie marketingowe.

14. Do wad małych i średnich przedsiębiorstw zalicza się:

a. brak możliwości korzystania z leasingu,
b. brak możliwości korzystania z funduszy unijnych,
c. ograniczenia finansowe,
d. brak możliwości korzystania z kartoteki ulg podatkowych.

15. Przedsiębiorca chcąc uzyskać kredyt bankowy zobowiązany jest sporządzić:

a. biznesplan,
b. plan wydatków na kolejny rok działalności,
c. budżet na kolejny rok działalności,
d. plan gospodarczy na minimum 5 lat.

16. Biznesplan sporządza się wyłącznie w celu:

a. pozyskania kredytu,
b. pozyskania inwestorów,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

c. rozszerzenia działalności,
d. żadna z powyższych.

17. Jaki rodzaj działalności gospodarczej ma narzuconą formę prawno–organizacyjną przez

ustawodawcę:
a. usługi transportowe na rynku międzynarodowym,
b. działalność ubezpieczeniowa,
c. wytwarzanie środków farmaceutycznych,
d. wytwarzanie środków medycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Planowanie przedmiotu działalności

Zakreśl poprawną odpowiedź

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

Zadanie praktyczne do jednostki modułowej „Planowanie przedmiotu
działalności”
„Charakterystyka działalności gospodarczej”
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłowo wykonaną czynność uczeń otrzymuje 1 punkt. Za niepoprawnie
wykonaną czynność lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

− dopuszczający – za wykonanie co najmniej 7 badanych czynności,

− dostateczny – za wykonanie co najmniej 10 badanych czynności,
− dobry – za wykonanie co najmniej 13 badanych czynności,

− bardzo dobry – za wykonanie co najmniej badanych czynności.

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na zadanie.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie polecenie.
2. Zaplanuj pracę.
3. Zapoznaj się dokładnie z materiałem nauczania zawartym w pakiecie dla ucznia.
4. Zaprojektuj układ tabelaryczny niezbędny do wykonania zadania.
5. Wyszukaj w Internecie niezbędne dane (np. ceny towarów).
6. Sporządź plan przedsięwzięcia zgodnie z podanym w zadaniu poleceniem. Sformatuj

dokument.

7. Sprawdź poprawność planu pod względem merytorycznym i formalnym.
8. Wydrukuj plan przedsięwzięcia i oddaj do sprawdzenia.
9. Na rozwiązanie zadania masz 180 min.

Materiały dla ucznia:

− polecenie,
− instrukcja,

− pakiet dla ucznia,

− stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,
− Polska Klasyfikacja Działalności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

Polecenie
W Twojej szkole nie ma sklepiku, w którym uczniowie mogliby kupić kanapki, słodycze czy
napoje. Dyrektor szkoły zaproponował uczniom, uczącym się w zawodzie technik
ekonomista, aby zaplanowali formę działalności handlowej, którą mógłby wdrożyć do
funkcjonowania w szkole. Dokonaj charakterystyki takiego projektu, uwzględniając
następujące elementy:
2) nazwa sklepiku,
3) rodzaj formy organizacyjno–prawnej planowanej działalności,
4) nazwa firmy stosownie do formy organizacyjno–prawnej,
5) rodzaj działalności według PKD,
6) wiodący asortyment (min. 10 produktów),
7) niezbędne wyposażenie lokalu sklepowego,
8) niezbędną liczbę pracowników,
9) warunki wynajmu/dzierżawy lokalu w szkole,
10) rodzaj umowy, jaką dyrektor powinien zawrzeć z wynajmującym lokal,
11) szacunkowe koszty wyposażenia sklepiku,
12) szacunkowe koszty zakupu towaru na okres 1 miesiąca,
13) szacunkowe koszty wynagrodzenia zatrudnionych pracowników,
14) szacunkowe koszty zużycia energii, wody, telefonu za okres 1 miesiąca,
15) cenę za wynajem pomieszczenia na sklep.
Charakterystykę przedsięwzięcia sporządź w formie tabelarycznej. Wykorzystaj w swej pracy
komputer z dostępem do Internetu, gdzie będziesz mógł znaleźć niezbędne do wykonania
zadania informacje.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

KARTA OCENY

Planowanie przedmiotu działalności

Sporządzanie charakterystyki przedsięwzięcia gospodarczego

Imię i nazwisko..........................................................................................

Nr

czynności

Kryteria

Punkty

0 lub 1

1

Zaproponował nazwę sklepu

2

Podał formę organizacyjno–prawną działalności gospodarczej

3

Podał nazwę firmy zgodnie z wybraną formą organizacyjno –
prawną działalności

4

Określił rodzaj działalności według PKD

5

Przedstawił wiodący asortyment (min. 10 produktów)

6

Określił wyposażenie lokalu sklepowego

7

Określił liczbę niezbędnych pracowników sklepu (z uzasadnieniem
liczby)

8

Określił warunki wynajmu/dzierżawy lokalu w szkole

9

Wskazał rodzaj umowy, jaką dyrektor powinien zawrzeć z
wynajmującym lokal

10

Określił szacunkowe koszty zakupu wyposażenia lokalu
sklepowego

11

Określił szacunkowe koszty zakupu towarów na okres 1 miesiąca

12

Określił cenę wynajmu lokalu

13

Określił koszty wynagrodzenia zatrudnionych pracowników

14

Określił szacunkowo koszty zużycia energii, wody, telefonu na
okres 1 miesiąca

15

Sporządził charakterystykę działalności w formie tabelarycznej

16

Sformatował dokument

17

Wydrukował dokument

Suma

punktów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

40

7. LITERATURA

1. Kodeks spółek handlowych, kodeks cywilny, kodeks postępowania administracyjnego
2. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 r. (DzU Nr 173, poz.

1807)

3. Chudy S., Kabat F.: Pietraszewski M.: Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw. Cz. 1.

eMPi

2

, Poznań 1999

4. Dębski S.: Ekonomia i organizacja przedsiębiorstw. Cz. 1 i 2. WSiP, Warszawa 1997
5. Juchniewicz M., Pasternak K.: Planowanie działalności przedsiębiorstwa. Wyd.

Warmińsko–Mazurskiego, Olsztyn 2000

6. Kufel J., Siuda W.: Prawo gospodarcze dla ekonomistów. Scripktum, Poznań 1994
7. Niemczyk R.: Zakładam firmę. „AJG”, Bydgoszcz 2003
8. Pietraszewski M.: Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw. Cz. 2. eMPi

2

, Poznań 1999

9. Praca zbiorowa pod redakcją Bogdana Piaseckiego: Ekonomika i zarządzanie małą firmą.

Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa – Łódź 2001

10. Praca zbiorowa pod redakcją Stanisława Marka: Podstawy ekonomiki przedsiębiorstw.

Walkowska Wydawnictwo, Szczecin 1998

11. Czasopisma: „Gazeta Prawna”, „Rzeczpospolita”, „Businessman”