Alkilowanie
ketonów
Wykonała
Joanna Puszcz
ALKILOWANIE
Jest to reakcja, w której traktujemy jon enolanowy
halogenkiem alkilowym.
Możliwe jest wprowadzenie grupy alkilowej zarówno przy
atomie tlenu, jak i przy atomie węgla.
Reakcja pozwala na wprowadzenie grup alkilowych przy
atomach węgla
α aldehydów i ketonów.
Jeżeli w cząsteczce są dwa węgle
α, przy których obecne
są protony, możliwe jest przeprowadzenie reakcji
alkilowania w dwóch różnych pozycjach.
WAŻNE ASPEKTY WSZYSTKICH
REAKCJI ALKILOWANIA
Reakcja ta składa się z dwóch etapów:
1) Otrzymanie trwałego anionu – przeważnie jonu enolanowego –
w wyniku deprotonowania za pomocą zasady.
2) Reakcja substytucji – atak nukleofilowego anionu na
elektrofilowy halogenek alkilu.
ALKILOWANIE KETONÓW
Sumaryczny wynik reakcji – zamiana protonu
α na grupę alkilową.
Centra nukleofilowe i elektrofilowe w jonie enolanowym i w
cząsteczce jodku metylu.
ALKILOWANIE KETONÓW
Możliwe jest wprowadzenie grupy alkilowej zarówno przy atomie
tlenu, jak i przy atomie węgla.
Druga reakcja ma większe znaczenie praktyczne, ponieważ powstają
w niej nowe wiązania węgiel – węgiel, co pozwala na otrzymanie
związków o rozbudowanym szkielecie węglowym.
ALKILOWANIE KETONÓW
Jon enolanowy jest bardziej stabilny niż karboanion, ponieważ
ładunek ujemny znajduje się w nim na atomie elektroujemnego tlenu;
jest więc bardziej prawdopodobne, że reakcja będzie przebiegała
według podanego na rysunku 4 mechanizmu.
WYBÓR ELEKTROFILA W
PROCESIE ALKILOWANIA
Istnieją ograniczenia co do typu halogenku alkilowego, który
może zostać użyty w reakcji alkilowania. Konieczne jest użycie
elektorfila wykazującego skłonność do ulegania reakcji SN2.
WYBÓR ZASADY W PROCESIE
ALKILOWANIA
Protony
α w katonie (w takim
jak propanon) są słabo
kwasowe, zatem do
utworzenia jonu enolanowego,
niezbędnego do zajścia reakcji
alkilowania, trzeba użyć
mocnej zasady np.
diizopropyloamidku litu – LDA.
WYBÓR ZASADY W PROCESIE
ALKILOWANIA
WYKORZYSTANIE
β – OKSOESTRÓW
Protony
α w acetylooctanie etylowym są bardziej kwasowe,
ponieważ po obu stronach węgla
α występują grupy
karbonylowe. W rezultacie jon enolanowy może powstawać
przy użyciu słabszej zasady takiej jak etanolan sodu (NaOEt).
WYKORZYSTANIE
β – OKSOESTRÓW
Po zakończeniu alkilowania jonu enolanowego grupę estrową
można poddać hydrolizie i dekarboksylacji przez ogrzanie w
wodnym roztworze chlorowodoru.
PODWÓJNE ALKILOWANIE
ACETYLOOCTANU ETYLOWEGO
WYKORZYSTANIE
β – OKSOESTRÓW
Jeżeli w cząsteczce są dwa węgle
α, przy których obecne są
protony, możliwe jest przeprowadzenie reakcji alkilowania w
dwóch różnych pozycjach.
WYKORZYSTANIE
β – OKSOESTRÓW
Β – oksoestry pozwalają ominąć niedogodności, jakie
napotykamy przy alkilowaniu niesymetrycznych ketonów.