Bóle brzucha u dzieci.

Wojciech Cichy, Natalia Kobelska-Dubiel

Definicja bólu, skale służące do oceny bólu.

Schemat unerwienia przewodu pokarmowego.

Podział bólów brzucha (wg Barr R.G. 1983):

♦

bóle czynnościowe - ok. 70%

♦

bóle psychogenne - ok. 10-15%

♦

bóle organiczne - ok. 10-15%

♦

Podział bólów brzucha ze względu na drogi przewodzenia (trzewny, somatyczny)
i przebieg kliniczny (ostre, przewlekłe, nawracające)

Podstawowa diagnostyka bólów brzucha:

♦

szczegółowy wywiad chorobowy (różnicowanie bólu czynnościowego i organicznego)

♦

badanie przedmiotowe (w tym badanie per rectum)

♦

badania laboratoryjne: OB, CRP, morfologia krwi z rozmazem, bilirubina,
aminotransferazy i amylaza (lipaza) w surowicy krwi, badanie moczu (ogólne i
posiew), badanie kału (parazytologiczne i posiew)

♦

USG, EEG

♦

badanie psychologiczne

♦

Szczegółowa diagnostyka bólów brzucha:

♦

ocena nietolerancji laktozy

♦

ocena alergii pokarmowej

♦

gastroskopia, rektoskopia, kolonoskopia (endoskopia kapsułkowa)

♦

cystografia, urografia

♦

badania radiologiczne p. pok.

♦

badanie ginekologiczne, neurologiczne, endokrynologiczne, metaboliczne itd.

Objawy

ostrzegające

(„czerwone

flagi”)

w

nawracających

bólach

brzucha

z WYWIADU:

♦

Ból zlokalizowany z dala od pępka (prawo Apley' a)

♦

Zaburzenia dotyczące wypróżnień (zaparcia, biegunki, nietrzymanie stolca)

♦

Wymioty

♦

Nagły początek stałego bólu

♦

Ból budzący dziecko w nocy

♦

Promieniowanie bólu do pleców, barku lub kończyn dolnych

♦

Dysuria

♦

Krwawienie z odbytu

♦

Objawy ogólne (gorączka, chudnięcie, zaburzenia szybkości wzrastania, bóle
stawowe)

♦

Wiek poniżej 4 i powyżej 15 lat

♦

Dodatni wywiad rodzinny dotyczący chorób przewodu pokarmowego lub chorób
układowych

Objawy ostrzegające („czerwone flagi") w nawracających bólach brzucha
w BADANIU PRZEDMIOTOWYM:

♦

Udokumentowana utrata masy ciała

♦

Przepukliny powłok brzucha

♦

Szczelina odbytu

♦

Przetoki i owrzodzenia okołoodbytnicze

♦

Powiększenie narządów

♦

Dodatni wynik badania na krew utajoną w kale

♦

Obrzęki i bolesność stawów

♦

Objawy okulistyczne w chorobach przewodu pokarmowego

♦

Czynnościowe zaburzenia przewodu pokarmowego wg kryteriów rzymskich III.

Kompleksowe postępowanie terapeutyczne w bólach brzucha:

•

ogólne

•

dietetyczne

•

farmakologiczne

•

psychoterapia i techniki psychoterapeutyczne

Idiopatyczne bóle brzucha.