EKONOMIA

EKONOMIA

Wprowadzenie do makroekonomii.
Podstawowe problemy makroekonomii

Opracowanie: Dr Dariusz Prokopowicz

© Copyright by Dariusz Prokopowicz

2

Literatura podstawowa

1.

D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch,

Ekonomia-

Makroekonomia

, PWE, Warszawa 1998 oraz tych

samych autorów

Ekonomia-Zbiór zadań

, PWE,

Warszawa 1999 (lub nowsze).

2.

M. Nasiłowski,

System rynkowy. Podstawy mikro- i

makroekonomii

, Key Text, Warszawa 1996

(lub nowsze)

.

3.

J. Beksiak (red.),

Ekonomia

, PWN, Warszawa 2000

(lub

nowsze)

.

3

Makroekonomia

Dział ekonomii zajmujący się analizą

gospodarki

jako całości

.

Bada wzajemne zależności pomiędzy agregatowymi

wielkościami ekonomicznymi i czynniki wpływające

na ich kształtowanie się.

4

Przedmiot badań makroekonomii

Głównym przedmiotem zainteresowań makroekonomii
jest analiza zmierzająca do zrozumienia podstawowych
czynników wyznaczających tendencje występujące w
skali

całej gospodarki

w zakresie produkcji dóbr i

usług, bezrobocia, inflacji, bilansu płatniczego itp.

Makroekonomia zajmuje się więc strukturą,
osiągnięciami i zachowaniem

gospodarki jako

całości.

5

Cel badań makroekonomii

Głównym celem badań makroekonomicznych jest
rozwijanie możliwie pełnego zrozumienia

jak

funkcjonuje gospodarka

i jakich reakcji można się

spodziewać z jej strony na konkretne środki polityki
gospodarczej.

Teoria makroekonomiczna, będąca zbiorem,
poglądem na sposób funkcjonowania gospodarki
stanowi podstawę, na której kształtuje się i realizuje

politykę gospodarczą

. Osiągnięcia

makroekonomiczne i polityka są ze sobą ściśle
związane.

6

Makroekonomia bada gospodarkę

Wyraźniejsze problemy makroekonomiczne są
przedmiotem stałego zainteresowania środków przekazu i
odgrywają centralną rolę w debatach politycznych (np.:
przy wyborach - inflacja, bezrobocie i wzrost gospodarczy).

Makroekonomia bada gospodarkę, uwzględniając
wszechstronne

współzależności występujące między

poszczególnymi jej sektorami

i elementami składowymi.

Analizuje wpływ otoczenia międzynarodowego na
poszczególne kraje. Jej zakres jest więc globalny.

7

W obszarach badawczych makroekonomii istnieje wiele
problemów o kluczowym znaczeniu dla gospodarki,
przedsiębiorstw, państwa a także dla społeczeństwa
jako całości, różnych jego grup społecznych i
poszczególnych ludzi.

Makroekonomia jest gałęzią ekonomii próbującą
wyjaśnić jak i dlaczego z upływem czasu gospodarka
rozwija się podlega fluktuacjom i zmianom.

Próbuje ona zarówno wyjaśnić zjawiska ekonomiczne
jak i odpowiednio kształtować politykę gospodarczą w
celu ulepszenia i usprawnienia działalności
gospodarczej.

8

Główne płaszczyzny zainteresowań

makroekonomii to:

problematyka wzrostu gospodarczego i równowagi

w ujęciu makroekonomicznym (metody mierzenia
efektów działalności gospodarczej w skali kraju, czynniki
wpływające na poziom i wzrost tych efektów, równowaga
pomiędzy globalną podażą i globalnym popytem
w procesie wzrostu i czynniki kształtujące ją, cykliczność
wzrostu gospodarczego);

problematyka

inflacji

(istota, sposób pomiaru, przyczyny,

skutki, sposoby przeciwdziałania);

9

problematyka

zatrudnienia

i

bezrobocia

(przyczyny,

skutki, metody przeciwdziałania);

makroekonomiczna polityka państwa

(kierunki

i instrumenty oddziaływania państwa na
gospodarkę w celu złagodzenia niekorzystnych
efektów działania mechanizmu rynkowego
i przyspieszenia rozwoju gospodarki).

10

Problemy makroekonomiczne

Inflacja

Bezrobocie

Produkt Krajowy Brutto

Cykl koniunkturalny

Pieniądz

Papiery wartościowe

Budżet

Podmioty gospodarcze

Prywatyzacja

Handel zagraniczny

Bilans handlowy

Integracja europejska

Globalizacja

Emerytura

Polityka monetarna

Instytucje państwa

11

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

W kontekście problematyki makroekonomicznej

istotna jest m.in.

inflacja

.

Przedstawione zostaną różnicę między nią a

deflacją

, różne sposoby

przeciwdziałania

zjawisku

inflacji oraz

dane statystyczne

dotyczące Polski i

innych państw.

Inflacja

Inflacja

12

Bezrobocie jest poważnym

problemem społecznym

ale jest ono również zjawiskiem ekonomicznym.

Analiza obejmuje rodzaje bezrobocia,

sposoby jego

ograniczania

i doświadczenia różnych krajów w

walce z nim.

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

Bezrobocie

Bezrobocie

13

Często nie zauważamy różnicy między

Produktem

Krajowym Brutto

a

dochodem narodowym

, a są to

wskaźniki powszechnie stosowane.

W treści wykładów określimy - dlaczego

PKB

jest

tak szeroko wykorzystywanym

miernikiem rozwoju

i

jaka jest jego wysokość w różnych państwach.

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

Produkt

Produkt

Krajowy Brutto

Krajowy Brutto

14

Poziom produkcji

jak i wiele innych zjawisk ulega

ciągłym wahaniom.

W ekonomii wyjaśnia to pojęcie cyklu

koniunkturalnego.

Przeanalizujemy różne opinie dotyczące zjawiska

cykliczności w gospodarce

.

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

Cykl

Cykl

koniunkturalny

koniunkturalny

15

W treści wykładów omówione zostaną podstawowe

informacje o pieniądzu mi. in. jakie warunki musi

spełniać jednostka aby mogła zostać

zaklasyfikowana jako pieniądz.

Ponadto lista

jednostek monetarnych

najważniejszych państw świata.

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

Pieni

Pieni

ą

ą

dz

dz

16

W obszarze tym przeanalizowane zostaną

podstawowe cechy różnych papierów

wartościowych.

Omówione zostaną cechy

czeków

,

weksli

,

obligacji

oraz

akcji

.

Ponadto wymienimy korzyści płynące z ich zakupu

i źródła dochodów dla nabywców.

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

Papiery

Papiery

warto

warto

ś

ś

ciowe

ciowe

17

W życiu gospodarczym ważną rolę odgrywa

budżet

państwa

.

O jego kształcie decydują politycy, warto jednak

wiedzieć jakimi zasadami powinni się kierować i

jak konstruują budżet pochodzący z naszych

podatków

.

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

Bud

Bud

ż

ż

et

et

18

Podmiotów gospodarczych jest w Polsce ponad

2 miliony.

Są wśród nich nieefektywne

przedsiębiorstwa

państwowe

, zaradne osoby fizyczne prowadzące

samodzielną działalność i nowoczesne

spółki

.

Jakie wymogi muszą spełniać i jakie są między

nimi różnice przedstawiamy w tym opracowaniu.

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

Podmioty

Podmioty

gospodarcze

gospodarcze

19

Od kilku lat jesteśmy świadkami

procesów

prywatyzacyjnych

. Problematyka prywatyzacji

przeanalizowana zostanie celem określenia

odpowiedzi odnośnie celu i znaczenia oraz w jaki

sposób przebiega ten

ważny dla gospodarki

proces

.

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

Prywatyzacja

Prywatyzacja

20

Istotna jest również problematyka wymiany
międzynarodowej.
Odpowiadamy na pytanie dlaczego przedsiębiorcy
z różnych państw handlują towarami.
Opisujemy ponadto

różne podejście organów

państwowych

do handlu zagranicznego;

począwszy od nakładania ceł do nieskrępowanej

polityki wolnego handlu

.

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

Handel

Handel

zagraniczny

zagraniczny

21

Z tendencji kształtujących się w międzynarodowej

wymianie handlowej wynika

bilans płatniczy

. Z

czego on się składa i dlaczego w Polsce kształtuje

się na

niekorzystnym poziomie

.

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

Bilans

Bilans

handlowy

handlowy

22

W naszym rejonie geopolitycznym istotne jest

przeanalizowanie motywów

łączenia się różnych

podmiotów

, a zwłaszcza państw. Omówimy

gospodarcze aspekty wstąpienia Polski w

struktury

Unii Europejskiej

- przeanalizujemy

zalety integracji jak i jej poważne problemy.

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

Integracja

Integracja

europejska

europejska

23

Globalizacja dla jednych jest doniosłym

zjawiskiem dziejowym, dla drugich katastrofą.

Problematyka ta zawiera analizę - jak przebiegały i

przebiegają

procesy globalizacyjne

na różnych

płaszczyznach, nie tylko ekonomicznej.

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

Globalizacja

Globalizacja

24

Prawie każdy uczestniczył, uczestniczy lub będzie

uczestniczył w zreformowanym

systemie

emerytalnym

. Dlaczego Polska musiała

zdecydować się na tą

reformę

i jakie są jej

założenia, wyjaśniamy w niniejszych eseju.

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

Emerytura

Emerytura

25

W zakresie tej problematyki znajdziemy m.in.

odpowiedź na pytanie

czym jest polityka

monetarna

i za pomocą jakich instrumentów jest

prowadzona. Ponadto omówione zostaną

sposoby wspierania i ograniczania tempa

rozwoju

gospodarczego

przy jej pomocy.

Polityka

Polityka

monetarna

monetarna

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne

26

W tym przeanalizujemy, na podstawie

Konstytucji

,

uprawnienia i zadania organów państwa w Polsce

takich jak

rząd

,

NBP

,

Rada Polityki Pieniężnej

czy

NIK

.

Instytucje

Instytucje

pa

pa

ń

ń

stwa

stwa

Problemy makroekonomiczne

Problemy makroekonomiczne