FRUSTRACJA

–

reakcja organizmu na

przeszkod

ę

PRZESZKODA

PRZESZKODA

CEL ZAST

CEL ZAST

Ę

Ę

PCZY

PCZY

CEL

CEL

2

2

1

1

3

3

4

4

5,

5,

5a

5a

1 -

d

zia

łania w celu pokonania

przeszkody

2 -

o

bej

ście

przeszkody

3 -

w

yznacz

enie i osi

ągni

ęcie

celu

zast

ępczego

4 -

u

porcz

ywe, bez

skut

eczne

atakowanie

pr

zeszkody, agresja

5, 5a -

rez

ygnacja, uciec

zka

STRES BIOLOGICZNY

STRES BIOLOGICZNY

O

dporno

ść

biol

ogiczna

Faza odp

orno

ści

Fa

za

wycz

erpania

Cza

s

Faz

a alarmowa

STRES PSYCHOLOGICZNY

STRES PSYCHOLOGICZNY

Stres

–

sytuacja trudna prowadz

ąca do zaburze

ń

procesów

wskutek przeci

ąż

enia systemu nerwowego

Cza

s

faza mobilizacji

fa

za

rozstrojenia

faza destrukcji

Odporno

ść

ps

ych

iczna

WYBRANE SYTUACJE STRESOWE

WYBRANE SYTUACJE STRESOWE

Realne zagro

Realne zagro

ż

ż

enia

enia

ż

ż

ycia:

ycia:

¾

wypadki,

¾

katastrofy,

¾

napady, rozboje,

¾

dzia

łania wojenne,

¾

choroba zagr

aż

aj

ąca

życiu…

Rozp

ad

y zwi

Rozp

ad

y zwi

ą

ą

zk

zk

ó

ó

w spo

w spo

ł

ł

ecznych:

ecznych:

¾

rozpad rodziny,

¾

rozwód rodziców lub w

łasny,

¾

nag

łe rozstani

e z kim

ś

bliskim…

Spad

ek poczucia w

Spad

ek poczucia w

ł

ł

asnej w

arto

asnej w

arto

ś

ś

ci:

ci:

¾

utrata pracy,

¾

porzucenie przez kogo

ś

bli

skiego,

¾

niepowodzenia zawodowe,

wychowawcze, naukowe…

W analizie stresu wszystko mo

że mie

ć

znaczenie ale tak naprawd

ę

MNIEJ WA

Ż

NE JEST TO CO SI

Ę

STA

Ł

O,

CO SI

Ę

ZDARZA, CZEGO JESTE

ŚŚ

WIADKIEM,

CZEGO DO

Ś

WIADCZASZ,

NAJWA

Ż

NIEJSZE JEST TO

JAK TO ODBIERASZ,

JAK TO ODBIERASZ,

JAK JESTE

Ś

PRZYGOTOWANY NA ODBIÓR

SZKODLIWYCH BOD

Ź

CÓW.

1. Fizjol

ogi

cz

n

e:

1. Fizjol

ogi

cz

n

e:

¾

bl

ado

ść

, u

cz

u

cie g

o

rą

ca, bóle pleców i g

łow

y,

¾

sucho

ść

w ustach, p

łytki, sz

yb

ki, n

iereg

ul

arn

y o

d

d

ech,

¾

prz

yś

p

iesz

o

n

e bi

ci

e serca, zwi

ęks

zone

t

ętno,

¾

napi

ęci

a mi

ęś

ni, bezsenn

o

ść

,

¾

biegunka

, c

zę

ste

oddawanie

moc

zu…

2. Fizycz

n

e:

2. Fizycz

n

e:

¾

postawa zga

rbiona

–

za

m

kni

ęta lub agresy

wna,

¾

szy

b

ka mowa, wysoki g

łos

,

¾

dr

żenia r

ąk, ni

eko

n

trol

owana mimik

a mi

ęś

ni twarz

y…

3. Psych

icz

ne:

3. Psych

icz

ne:

¾

zak

łopotanie

, zamy

ka

nie

s

ię

w so

bi

e,

¾

ne

rw

owo

ść

, agresj

a, roz

d

ra

żnienie

, nadpobudliwo

ść

,

¾

chaos my

ślo

wy

, l

ęki, z

ło

ść

, depresja…

4. W zachowaniu:

4. W zachowaniu:

¾

br

ak

apety

tu lub nadmie

rn

e objadanie

s

ię

,

¾

sk

łonno

ść

do p

łac

zu lub wy

buchów

gnie

wu,

¾

sz

ukanie

a

lkoholu, na

rk

oty

ków

,

¾

du

ży

wz

rost il

o

ści wy

palany

ch papie

rosów

,

¾

u

cz

u

cie sta

łego zm

ęczeni

a, w

ycz

erp

ani

a,

¾

br

ak

poczuc

ia

humor

u

, unikanie

tow

ar

zy

stwa

…

5. W my

5. W my

ś

ś

len

iu:

len

iu:

¾

tr

udno

ści w koncentracji

i skupieniu uwagi,

¾

brak zainteresowa

ń

(nawet w

łasny

m

hobby

),

¾

zapominanie

, luk

i w

pa

mi

ęci…

CHARAKTERYSTYCZNE OBJAWY STRESU

CHARAKTERYSTYCZNE OBJAWY STRESU

WYBRANE ELEMENTY DZIA

WYBRANE ELEMENTY DZIA

Ł

Ł

A

A

Ń

Ń

REDUKUJ

REDUKUJ

Ą

Ą

CYCH STRES,

CYCH STRES,

PRZECIWDZIA

PRZECIWDZIA

Ł

Ł

AJ

AJ

Ą

Ą

CYCH STRESOWI

CYCH STRESOWI

1. Akceptuj siebie i to co robisz…

2. Rozmawiaj z bliskimi ci osobami o swoich k

łopotach i problemach…

3. B

ąd

ź

aktywny umys

łowo –

u

cz si

ę, czytaj…

4. Nie bój si

ę

i nie wstyd

ź

prosi

ć

o pomoc…

5. B

ąd

ź

aktywny fizycznie –

redukuj napi

ęcie wysi

łkiem sportowym…

6. Unikaj alkoholu i narkotyków…

7. Zajmij si

ę

swoim hobby…

8. Daj sobie czas –

zrelaksuj si

ę

z muzyk

ą, ksi

ąż

ką

, filmem, modlitw

ą…

WYBRANE, MO

WYBRANE, MO

Ż

Ż

LIWE ELEMENTY WYWO

LIWE ELEMENTY WYWO

Ł

Ł

UJ

UJ

Ą

Ą

CE STRES

CE STRES

W S

W S

Ł

Ł

U

U

Ż

Ż

BIE WOJSKOWEJ

BIE WOJSKOWEJ

1. D

ługa roz

łą

ka z najbli

ższymi.

2. Nowe, nieznane

środowisko.

3. Nowe, nieznane, trudne zadania i obowi

ązki.

4. Du

ży wysi

łek fizyczny.

5. Zmiana rytmu dnia i wy

żywienia.

6. Dyscyplina, obowi

ązkowo

ść

, karno

ść

.

7. Cz

ęsty kontakt z broni

ą.

8. Ograniczona prywatno

ść

, brak czasu dla siebie.

9.

Ś

wi

adomo

ść

zagro

żenia zdrowia i

życia w czasie dzia

ła

ń

poligonowych, w misjach zagranicznych…

SYTUACJE, ZDARZENIA MOG

SYTUACJE, ZDARZENIA MOG

Ą

Ą

CE WYWO

CE WYWO

Ł

Ł

A

A

Ć

Ć

KRYZYS PSYCHICZNY

KRYZYS PSYCHICZNY

1. Udzia

łw

w

ypadku

czy katastrofie spowodowanej przez cz

łow

ieka

lub przez s

iły natury.

2. Widok zabitych i rannych

.

3. Bezpo

średnie

zagro

żenia

zdrowi

a lub

życia.

4. Bycie ofiar

ą

napadu, rozboju, gwa

łtu, t

o

rtur.

5. Nag

ła informacj

a o

śmierci lub

śmiertelnej chorobie kogo

ś

bliskiego.

6. Du

ża, niespodziewana strata m

ater

ialna, katastrofa finansowa.

JE

JE

Ś

Ś

LI URAZ PSYCHICZNY

LI URAZ PSYCHICZNY

JEST SILNIEJSZY NI

Ż

MECHANIZMY OBRONNE,

NAWET U LUDZI ZDROWYCH

MO

Ż

E ROZWIN

ĄĆ

SI

Ę

ZABURZENIE PO STRESIE TRAUMATYCZNYM

ZABURZENIE PO STRESIE TRAUMATYCZNYM

(POST-TRAUMATIC

S

TRES DISORDER –

P

TSD)

MO

MO

Ż

Ż

LIWE REAKCJE NA ZDARZENIA TRAUMATYCZNE

LIWE REAKCJE NA ZDARZENIA TRAUMATYCZNE

1. Emocjonalne:

1. Emocjonalne:

–

lę

k,

przy

gn

ębie

n

ie

,

–

szok, gni

ew,

w

ściek

ło

ść

,

–

poc

zuc

ie w

iny

, be

zs

ilno

ść

,

–

wrogo

ść

, agresja, wy

buchowo

ść

,

–

strach prz

ed pozostawani

em

sam

em

u

,

–

izol

acj

a od ludz

i…

2. Poznawcze:

2. Poznawcze:

–

d

ezo

ri

en

tacj

a,

–

n

iska ocen

a w

łasnej warto

ści,

–

strach prz

ed powtórz

eni

em

sy

tuacji,

–

brak koncentracji…

3. Biologiczne:

3. Biologiczne:

–

bez

senno

ść

,

–

ko

sz

m

ar

y n

o

cne,

–

zw

ię

kszone t

ętno i r

ytm serca…

4. W zacho

w

aniu

:

4. W zacho

w

aniu

:

–

unikanie ludzi, nawet bliskich,

–

popadani

e w uzal

eż

nie

n

ie

od s

u

bs

ta

nc

ji psy

choa

kty

wny

ch (a

lk

oh

ol, nark

oty

ki)

,

–

trudno

ści w

życ

iu

in

ty

m

n

ym

,

–

uporcz

ywe uni

kani

e rozm

ów na

tem

at zdarz

eni

a lub zam

ęcz

ani

e otoczenia

ci

ąg

łym

an

ali

zowan

ie

m sytu

acji,

–

kł

opoty

sz

kolne, z

awodowe –

o

drzuceni

e obowi

ązkowo

ści…