Radzenie sobie w
sytuacji stresowej
Przebieg prezentacji:
Pojęcie stresu i jego rodzaje
Czynniki wywołujace stres
Objawy i reakcje
Źródła stresu
Stres a praca i nauka
Redukcja i zapobieganie
oddziaływania stresu
Stres
- naturalna reakcja organizmu na
codzienne wyzwania i życiowe zmiany.
Jest to stan mobilizacji organizmu
będący reakcją na negatywne
bodźce psychiczne i
fizyczne,mogący prowadzić do
zaburzeń czynnościowych.
ROZRÓŻNIAMY DWA RODZAJE
STRESU
:
STRES
PSYCHICZNY
-wzrost
napięcia emocjonalnego
wywołany przez silny
bodziec wewnętrzny lub
zewnętrzny.Może
prowadzić do wyczerpania
i zaburzeń w
funkcjonowaniu
organizmu
.
STRES
FIZJOLOGICZNY
-
całokształt zmian,którymi
organizm odpowiada na
różne czynniki
uszkadzające(zranienie,ozi
ębienie,przegrzanie).
ISTNIEJE RÓWNIEŻ PODZIAŁ STRESU
NA:
DYSTRES-
stres zły-
kiedy strumień bodźców
przekracza pewną granicę
naszej indywidualnej
wytrzymałości.Jest to stres
zbyt ciężki lub trwa zbyt
długo.
EUSTRES-
stres
dobry-bodźce podnoszą
jedynie stopień naszej
aktywności, wzmacniają
reakcję, umożliwiają
skuteczne działanie. Stres
ten nie przekracza pewnej
granicy.
CZYNNKI STRESOGENNE MOGĄ
BYĆ:
ZEWNĘTRZNE
-
presja
środowiska,przytłaczająca ilość zajęć,zmiana
szkoły lub mieszkania,złe warunki pracy
WEWNĘTRZNE
-(tkwiące w jednostce)-
nierealistyczne oczekiwania,brak poczucia
sprawowania kontroli,przesądy,kompleksy,
nieodpowiednie nawyki
JAK REAGUJEMY NA STRES:
Reakcje fizjologiczne
Reakcje psychologiczne
Zmiany w zachowaniu
Zmiany w myśleniu
REAKCJE FIZJOLOGICZNE
Wzrost aktywności
układu nerwowego
Zwiększony poziom
adrenaliny co
powoduje wzrost
ciśnienia a w
skrajnych
przypadkach
palpitacje serca
Bóle głowy, żołądka
REAKCJE PSYCHOLOGICZNE
LĘK
STANY
DEPRESYJNE
SMUTEK
IRYTACJA
ROZCZAROWANIE
ŻYCIEM I SOBA
ZMIANY W ZACHOWANIU
Objadanie się
Palenie papierosów
Nadużywanie alkoholu
Obgryzanie paznokci
Zaburzenia snu
Łatwe wpadanie w
gniew
Unikanie kontaktów z
ludźmi
ZMIANY W MYŚLENIU
Trudności z
koncentracją
Zapominanie
Negatywne
myślenie
ŹRÓDŁA STRESU
Stres życiowy (survival stress)
Wewnętrznie generowany stres
Stres środowiskowy
Stres żywieniowy-chemiczny
Stres związany z praca i stylem życia
Znużenie i przepracowanie
Jeśli jesteś w
fizycznie lub
emocjonalnie
grożącym Ci
położeniu,organiz
m uruchamia
mechanizmy
obronne
pomagające Ci
reagować bardziej
skutecznie
Gwałtowny wzrost
poziomu adrenaliny we
krwi
Uwolnienie zapasów
glukozy(źródło energii
dla mózgu i mięsni)
Uwolnienie wolnych
kwasów
tłuszczowych(źródło
energii dla mięśni)
Zmniejszenie
wrażliwości na bodźce
zewnętrzne np.:
temperaturę
STRES ŻYCIOWY
Nacisk jaki Ty
sam
powodujesz na
siebie będący
wyrazem
wszelkich
aspektów Twej
indywidualnej
osobowości
(np.:perfekcjoni
zm)
Zaniepokojenie
wydarzeniami poza Twoja
kontrola
Problemy w związkach
spowodowanych Twoim
zachowaniem
Pośpiech
Swoiste ,,uzależnienie” i
przyjemność ze stresu
(adrenaliny)
Niepokój
Perfekcjonizm
STRES GENEROWANY
WEWNĘTRZNIE
STRES ŚRODOWISKOWY
Natłok i naruszenie
osobistej przestrzeni
Niewystarczającej
przestrzeni do pracy i
życia
Hałasu
Brudu lub
nieporządnych
warunków
Źle zorganizowanego
lub zniszczonego
otoczenia
Jedzenie,które
spożywasz,może
przyczyniać się do
stresu jaki
doświadczasz.
Przykłady źródeł
stresu, których
możesz nie być
świadomy :
Kofeina
Cukier (słodycze)
Nadmiar soli
Palenie
papierosów
STRES ŻYWIENIOWY
STRES ZWIĄZANY Z PRACĄ I
STYLEM ŻYCIA
Zbyt dużo lub zbyt mało pracy
Nacisk ze strony
nieprzekraczalnych terminów
Odpowiedzialność za ludzi,
budżety lub wyposażenie
Frustracja i nuda aktualnego
zajęcia
Żądań klientów
Zakłóceń planów
Konieczności pokonywania
niepotrzebnych przeszkód
Problemach finansowych lub w
relacjach z innymi ludźmi
Słabym zdrowiu
ZNUŻENIE I PRZEPRACOWANIE
Tutaj stres gromadzi się
przez długi okres.Może
występować gdy
próbujesz osiągnąć
zbyt wiele w zbyt
krótkim czasie lub gdy
nie wykorzystujesz
efektywnie technik
zarządzania czasem
Stres
krótkoterminowy
- może być
wynikiem trudnych
spotkań, rywalizacji i
innych
konfrontacyjnych
sytuacji
Stres
długoterminowy
-wynika ze zmęczenia
a wysoki poziom
adrenaliny przez
długi okres czasu
może zmniejszyć
wydajność
RODZAJE STRESU
POD KĄTEM CZASU TRWANIA
OPTYMALIZACJA STRESU
Diagram powyżej pokazuje związek pomiędzy
stresem, a wydajnością, gdy jesteś w
sytuacjach, które narzucają krótko-terminowy
stres
STRES DŁUGOTERMINOWY
Graf pokazuje stadia, które może przejść
organizm w odpowiedzi na przedłużone
działanie nadmiernego stresu
ZARZĄDZANIE STRESEM
Pochodzenie stresu
Ważne wydarzenieDługotrwałe zmęczenie
Adrenalina
-Pozytywne
myślenie
-Techniki
bazujące
na
...wyobraźni
Zmiana
sposobu i
organizacji
życia
Relaks i
efektywne
rozluźnienie
ciała
Wybranie odpowiedniej metody walki ze stresem następuje
po analizie czynnika stanowiącego źródło stresu
STRES A PRACA I NAUKA-
BADANIA
BADANIA WŚRÓD
STUDENTÓW
Wykres 2. Przyczyny stresu w opinii młodzieży studenckiej
82,3%
34,2%
32,9%
14,0%
6,0%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
egzaminy i zaliczenia
dużo nauki
brak czasu
kłopoty i zła sytuacja
rodzinna
inne
BADANIA WŚRÓD
STUDENTÓW
Wykres 3. Sposoby radzenia sobie ze stresem
15,6%
41,4%
8,6%
3,3%
53,1%
4,7%
7,2%
13,0%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
relaks, sen odpoczynek
postawa obojętna
rozmowa z bliską osobą
papierosy
alkohol
środki uspokajające
nie mam sposobu
inne
STRES WŚRÓD
PRACODAWCÓW
BADANIA
BADANIA WŚRÓD POLAKÓW
Jak dowodzą badania i doświadczenia aktywne strategie zadaniowe
są skuteczniejsze niż bierne strategie emocjonalne
ODPOCZYNEK I AKTYWNOŚĆ
FIZYCZNA
Wykres 1. Czas przeznaczany na odpoczynek nocny
29,6%
63,6%
6,0%
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
do 6 godzin
6 - 8 godzin
powyżej
STRES ZWIĄZANY Z MAJĄCYM NADEJŚĆ
WYDARZENIEM
ISTNIEJĄ 3 METODY PRZYGOTOWANIA SIĘ DO
SYTUACJI STRESOWEJ:
POWTARZANIE
PLANOWANIE
UNIKANIE
TECHNIKI REDUKCJI STRESU
METODY ŚRODOWISKOWE
TECHNIKI FIZJOLOGICZNE
TECHNIKI UMYSŁOWE
ASERTYWNOŚĆ
IGNOROWANIE LUB IZOLACJA
UNIKANIE PRZECIĄŻENIA PRACĄ
METODY ŚRODOWISKOWE
(zredukowanie
stresorów tkwiących w otoczeniu)
Obniżanie rangi zdarzenia
Obniżanie stopnia niepewności
Słuchanie uspokajającej i
relaksującej muzyki
TECHNIKI FIZJOLOGICZNE
(odpowiednie,gdy
czujemy nagły wzrost adrenaliny)
Ćwiczenia fizyczne
Relaksacja mięśniowa
Kontrolowanie oddechu
Biofeedback
TECHNIKI UMYSŁOWE
(gdy czynniki
psychologiczne mają znaczący wpływ na poziom
stresu)
Relaksacja wyobrażeniowa
Świadomość,racjonalne
myślenie,pozytywne myślenie
Przypominanie sobie pomyślnych
wydarzeń i osiągnięć
Autosugestja(autohipnoza)
Konstruktywna rozmowa ze sobą
ASTERTYWNOŚĆ
jako metoda
przeciwdziałania stresowi
Trening asertywności uczy jak zaspokajać nasze
własne potrzeby bez naruszania praw innych
osób
Warunkiem skutecznej asertywności jest unikanie
zarówno nadmiernej agresywności jak i
pasywności w kontaktach z ludźmi
SELEKTYWNE IGNOROWANIE LUB
IZOLACJA
IGNOROWANIE-
niedostrzeganie negatywnych
aspektów sprawy,bądź dostrzeganie jedynie
aspektów pozytywnych
IZOLACJA-
psychologiczne wycofanie się-czyli
emocjonalne odcięcie się od źródła stresu
UNKIANIE PRZECIĄŻENIA PRACĄ
Planowanie i ‘time management’
Negocjacja czasu pracy z
przełożonymi
Wycofanie się z sytuacji przeciążenia
Przy radzeniu sobie ze stresem najlepsza i
najskuteczniejsza jest
PROFILAKTYKA
Uświadom sobie,że jesteś
Odpowiedzialny za swój
Poziom stresu-ważna jest
Jego kontrola.
Naucz się kontrolować swój poziom
Stresu-zwiększać go gdy potrzebujesz
Pobudzenia i obniżać,gdy czujesz się
Nim przytłoczony.
WYBÓR METODY ZWALCZANIA STRESU:
Jeśli wywołują go czynniki zwenętrzne-efektywne będą techniki
wyobrażeniowe i pozytywne myślenie
Jeśli stres odczuwamy jako silny przypływ adrenaliny w ciele-
ważny będzie relaks i obniżenie adrenaliny
zadaj sobie pytanie:skąd pochodzi
Twój stres?
POPULARNE METODY RADZENIA
SOBIE Z TRUDNYMI SYTUACJAMI
Czas dla siebie i swoich przyjemości
Rozmowa z bliskimi
Relaks i odpoczynek
Sport
Zdrowe odżywianie
Poczucie humoru
Odpowiednia gospodarka czasem
Realistyczne cele
Pogodzenie się z porażką
Koncentracja na tym na co mamy wpływ
UTRZYMUJ KONTAKT Z NATURĄ
Pachnący świeżością
las i śpiew ptaków
może dostarczyć Ci
energii,której nie mają
w sobie betonowe
osiedla.
MIEJ CZAS WŁAŚNIE DLA SIEBIE
-
zrób sobie
przyjemność, coś co najbardziej lubisz. Wyłącz telefon,usiądź
wygodnie w fotelu lub idź na spacer.
POROZMAWIAJ Z KIMŚ KTO MOŻE
CIĘ WYSŁUCHAĆ
Nie udawaj kogoś kto
nie może się mylić ani
okazywać słabości.
POZWÓL SOBIE
POMÓC!
STOSUJ TECHNIKI RELAKSACYJNE
Może to być
joga,medytacja czy
proste kontrolowanie
oddechu.Sprawią,że
poczujesz się
wyciszony i spokojny.
UPRAWIAJ SPORT
Ćwiczenia fizyczne są
najlepszym sposobem
na okiełznanie stresu
niż zamarwianie się
tym co może się
wydarzyć
.
ZDROWO SIĘ ODŻYWIAJ
Istnieje związek
pomiędzy fizyczną i
psychiczną stroną
człowieka.Przecież
tylko ‘w zdrowym
ciele zdrowy duch’ !
ROZWIJAJ W SOBIE POCZUCIE
HUMORU
Stare przysłowie
mówi, że śmiech to
zdrowie-jest w tym
dużo racji.
NAUCZ SIĘ LEPIEJ
GOSPODAROWAĆ CZASEM
Sporządzaj plan dnia a
nawet tygodnia oraz
spis rzeczy,które masz
plinie do
załatwienia.Zorganizuj
dobrze miejsce pracy.
STAWIAJ SOBIE REALISTYCZNE
CELE
Ustal co chcesz
osiągnąć i w jakim
czasie. Sporządź plan
działań, ale nie bądź
dla siebie zbyt
wymagający.
NIE STARAJ SIĘ BYĆ
PERFEKCJONISTĄ
Każdy popełnia
błędy.Nie musisz
wszystkiego robić
bezbłędnie. Bądź dla
siebie tolerancyjny
.
NIE TROSZCZ SIĘ O RZECZY,NA
KTÓRE NIE MASZ WPŁYWU
Nie wpłyniesz na
pogodę ani na
zaprzestanie wojen na
świecie. Skoncentruj
się tylko nad tym nad
czym rzeczywiście
masz władzę.
OPTYMIZM
REALISTYCZNĄ
ODPOWIEDZIĄ
NA STRES