1

Podstawy zarządzania

Podstawy zarządzania

Dr Janusz Sasak

Dr Janusz Sasak

Struktura sieciowa

Struktura sieciowa

Koordynator

Koordynator

Dostawca

Dostawca

Dostawca

Dostawca

Dostawca

Dostawca

Dostawca

Dostawca

Dostawca

Dostawca

Kultura organizacyjna

Kultura organizacyjna

Sukces Japonii i jego źródła

Sukces Japonii i jego źródła

Powrót do jakościowych metod w

Powrót do jakościowych metod w

badaniach nad organizacjami

badaniach nad organizacjami

Poszukiwania sposobów osiągnięcia

Poszukiwania sposobów osiągnięcia

sukcesu

sukcesu

2

Kultura organizacyjna

Kultura organizacyjna

Zestaw wartości, które pomagają jej

Zestaw wartości, które pomagają jej

członkom zrozumieć za czym organizacja

członkom zrozumieć za czym organizacja

się opowiada, ja pracuje i co uważa za

się opowiada, ja pracuje i co uważa za

sukces

sukces

System typowych dla organizacji norm i

System typowych dla organizacji norm i

symboli rozwijający się przez dłuższy czas,

symboli rozwijający się przez dłuższy czas,

a jego wynikiem jest uformowanie się

a jego wynikiem jest uformowanie się

wzorców postępowania dla danej grupy

wzorców postępowania dla danej grupy

społecznej oraz określonej hierarchii

społecznej oraz określonej hierarchii

Kultura organizacyjna

Kultura organizacyjna

Zbiór dominujących wartości i norm

Zbiór dominujących wartości i norm

postępowania, charakterystycznych dla

postępowania, charakterystycznych dla

danej organizacji, podbudowany

danej organizacji, podbudowany

założeniami co do natury rzeczywistości i

założeniami co do natury rzeczywistości i

przejawiający się przez artefakty

przejawiający się przez artefakty

–

–

zewnętrzne sztuczne twory kultury

zewnętrzne sztuczne twory kultury

organizacyjnej

organizacyjnej

Poziomy zaprogramowania

Poziomy zaprogramowania

umysłowego

umysłowego

Uniwersalny

Uniwersalny

Kolektywny

Kolektywny

indywidualny

indywidualny

3

Model kultury organizacji wg

Model kultury organizacji wg

E.H. SCHEINA

E.H. SCHEINA

Przejawy

Przejawy

Elementy

Elementy

Charakterystyka

Charakterystyka

Pojmowanie

Pojmowanie

otoczenia autorytety

otoczenia autorytety

wizja natury

wizja natury

człowieka zachowania

człowieka zachowania

międzyludzkie

międzyludzkie

Założenia

Założenia

podstawowe

podstawowe

Niewidoczne

Niewidoczne

Nieświadome

Nieświadome

Maksymy ideologie

Maksymy ideologie

normy zachowań

normy zachowań

zakazy

zakazy

Normy

Normy

i wartości

i wartości

Częściowo widoczne

Częściowo widoczne

Częściowo

Częściowo

świadome

świadome

Symbole język

Symbole język

anegdoty legendy

anegdoty legendy

ubiór budynki

ubiór budynki

dokumenty

dokumenty

organizacyjne

organizacyjne

Symbole

Symbole

Widoczne,

Widoczne,

świa

świa

-

-

dome

dome

ale

ale

wymagające

wymagające

interpretacji

interpretacji

Typy artefaktów

Typy artefaktów

Językowe

Językowe

Fizyczne

Fizyczne

Behawioralne

Behawioralne

Strategie zmian kultury

Strategie zmian kultury

organizacyjnej

organizacyjnej

Błędne koło

Błędne koło

Rewolucja kulturowa

Rewolucja kulturowa

Ewolucja

Ewolucja

4

Przebieg zmiany kulturowej

Przebieg zmiany kulturowej

Dotychczasowe wzory
działań i interpretacji
prowadzą do kryzysu

Brak pewności symbole
i wartości tracą
wiarygodność, krytyka

Nowa kultura rozwija
się z nowymi
symbolami i rytuałami

Pojawiają się nowe
kultury albo
kierownictwo próbuje
tworzyć nowe wzory

Jeśli nowym
orientacjom uda się
opanować kryzys są
akceptowane

Stare i nowe kultury
popadają w konflikt

Czynniki wpływające na kulturę

Czynniki wpływające na kulturę

organizacji

organizacji

Typ otoczenia

Typ otoczenia

Typ organizacji

Typ organizacji

Cechy organizacji

Cechy organizacji

Cechy uczestników

Cechy uczestników

Wymiary kultury wg G.

Wymiary kultury wg G.

Hofsteda

Hofsteda

(grupy norm i wartości)

(grupy norm i wartości)

Indywidualizm a kolektywizm (Północna

Indywidualizm a kolektywizm (Północna

Ameryka

Ameryka

–

–

Japonia)

Japonia)

Odległość od władzy (Austria, Izrael,

Odległość od władzy (Austria, Izrael,

Dania

Dania

–

–

Ekwador, Gwatemala, Wenezuela)

Ekwador, Gwatemala, Wenezuela)

Unikanie niepewności (Malezja Gwatemala,

Unikanie niepewności (Malezja Gwatemala,

Panama

Panama

–

–

Austria, Dania, Izrael

Austria, Dania, Izrael

Męskość a kobiecość (Japonia, Austria,

Męskość a kobiecość (Japonia, Austria,

Wenezuela

Wenezuela

–

–

Szwecja Norwegia, Dania,

Szwecja Norwegia, Dania,

Holandia)

Holandia)

5

Modele interakcji

Modele interakcji

międzykulturowej

międzykulturowej

Model dominacji międzykulturowej

Model dominacji międzykulturowej

Model kulturowego współistnienia

Model kulturowego współistnienia

Model współpracy kulturowej

Model współpracy kulturowej

Postawy menadżerów odnoszące się do

Postawy menadżerów odnoszące się do

kultury organizacyjnej wg H.

kultury organizacyjnej wg H.

Perlmuttera

Perlmuttera

Etnocentryczna

Etnocentryczna

Policentryczna

Policentryczna

Geocentryczna

Geocentryczna

Istota kultury organizacyjnej

Istota kultury organizacyjnej

Czynnik wyróżniający organizację (normy

Czynnik wyróżniający organizację (normy

zachowań, tradycja, system wartości)

zachowań, tradycja, system wartości)

Punkt odniesienia przy budowaniu celów

Punkt odniesienia przy budowaniu celów

Wzorzec oceny i selekcji programów

Wzorzec oceny i selekcji programów

działania

działania

Integrator działań członków organizacji

Integrator działań członków organizacji

Obraz związków organizacji z otoczeniem

Obraz związków organizacji z otoczeniem

Mechanizm działania w nowej kulturze

Mechanizm działania w nowej kulturze

6

Typologia kultur ze względu na system

Typologia kultur ze względu na system

wartości

wartości

4. Kraje romańskie,

4. Kraje romańskie,

latynoskie,

latynoskie,

śródziemnomorskie,

śródziemnomorskie,

islamskie, Japonia

islamskie, Japonia

3. Kraje

3. Kraje

Niemieckojęzyczne,

Niemieckojęzyczne,

Finlandia Izrael

Finlandia Izrael

2. Kraje południowo

2. Kraje południowo

–

–

Wschodnia Azja

Wschodnia Azja

1. Kraje anglosaskie

1. Kraje anglosaskie

Skandynawia,

Skandynawia,

Holandia

Holandia

Małe zróżnicowanie wpływów

Duże zróżnicowanie wpływów

S

ła

b

e

u

n

ik

an

ie

n

ie

p

ew

n

o

śc

i

S

il

n

e

u

n

ik

an

ie

n

ie

p

ew

n

o

śc

i

Istota kultury organizacyjnej

Istota kultury organizacyjnej

1.

1.

Łatwo akceptowalne struktury luźne o

Łatwo akceptowalne struktury luźne o

niezbyt dobrze określonych procesach

niezbyt dobrze określonych procesach

pracy i stosunkach międzyludzkich

pracy i stosunkach międzyludzkich

2.

2.

Struktury pośrednie, normy wyznaczają

Struktury pośrednie, normy wyznaczają

stosunki międzyludzkie

stosunki międzyludzkie

3.

3.

Struktury pośrednie o

Struktury pośrednie o

reglamentowanych procedurach

reglamentowanych procedurach

4.

4.

Struktury biurokratyczne

Struktury biurokratyczne

Kultury narodowa a wartości

Kultury narodowa a wartości

Kobiecość

Kobiecość

–

–

męskość

męskość

Singapur Tajwan Kenia

Singapur Tajwan Kenia

Dzielenie się,

Dzielenie się,

zaangażowanie, przyjaźń

zaangażowanie, przyjaźń

Dystans do władzy

Dystans do władzy

Indonezja Filipiny Nigeria

Indonezja Filipiny Nigeria

Status posłuszeństwo

Status posłuszeństwo

kontrola

kontrola

Indywidualizm a

Indywidualizm a

kolektywizm

kolektywizm

Anglia

Anglia

Konkurencja,

Konkurencja,

niezależność

niezależność

Unikanie niepewności

Unikanie niepewności

Niemcy

Niemcy

Przestrzeganie prawa

Przestrzeganie prawa

porządek jasność

porządek jasność

7

Cechy kultury polskiej

Cechy kultury polskiej

1.

1.

Duży dystans do władzy

Duży dystans do władzy

2.

2.

Męskość

Męskość

3.

3.

Umiarkowany kolektywizm

Umiarkowany kolektywizm

4.

4.

Duży stopień unikania niepewności

Duży stopień unikania niepewności

Funkcje kultury

Funkcje kultury

Integracyjna

Integracyjna

Adaptacyjna

Adaptacyjna

percepcyjna

percepcyjna

Typologia kultur R.

Typologia kultur R.

Harrisona

Harrisona

–

–

Ch

Ch

.

.

Handy’ego

Handy’ego

Kultura władzy

Kultura władzy

Kultura zadań

Kultura zadań

Kultura ról

Kultura ról

Kultura zorientowana na osobę

Kultura zorientowana na osobę

8

Kultura władzy

Kultura władzy

Ograniczenie przez

Ograniczenie przez

lidera

lidera

Nadmiar polityki

Nadmiar polityki

Izolacja od złych nowin

Izolacja od złych nowin

Przepracowanie liderów

Przepracowanie liderów

Informacja źródłem

Informacja źródłem

władzy

władzy

Krótkookresowe

Krótkookresowe

myślenie

myślenie

Zjednoczenie wysiłku

Zjednoczenie wysiłku

Szybkość działania

Szybkość działania

Silny lider

Silny lider

Pewność

Pewność

Lojalność

Lojalność

Kultura ról

Kultura ról

Powolne zmiany

Powolne zmiany

Niski poziom zaufania

Niski poziom zaufania

Działanie zgodne z regułami

Działanie zgodne z regułami

Ludzie jako funkcje

Ludzie jako funkcje

Niedocenianie talentów

Niedocenianie talentów

ograniczenia

ograniczenia

Dobrze zaprojektowany

Dobrze zaprojektowany

system

system

Przejrzysty rozkład władzy

Przejrzysty rozkład władzy

Struktura

Struktura

Ograniczona władza

Ograniczona władza

jednostek

jednostek

Sprawność działania

Sprawność działania

Szybkość w przyuczaniu do

Szybkość w przyuczaniu do

pracy

pracy

Kultura zadań

Kultura zadań

Wypalanie się

Wypalanie się

Izolacja od

Izolacja od

rzeczywistości

rzeczywistości

Nietolerancja

Nietolerancja

Arogancja

Arogancja

Orientacja wewnętrzna

Orientacja wewnętrzna

Wysoka motywacja

Wysoka motywacja

Maksymalne

Maksymalne

wykorzystanie talentów

wykorzystanie talentów

Szybkość uczenia się

Szybkość uczenia się

Jedność wysiłków

Jedność wysiłków

Zredukowana kontrola

Zredukowana kontrola

Wspólne cele

Wspólne cele

9

Kultura zorientowana na osobę

Kultura zorientowana na osobę

Zaniedbywanie zadań

Zaniedbywanie zadań

Jednostka ważniejsza od

Jednostka ważniejsza od

organizacji

organizacji

Powolny proces

Powolny proces

decyzyjny

decyzyjny

Dryfowanie

Dryfowanie

Frustracja

Frustracja

Zanik ambicji

Zanik ambicji

Dobra komunikacja

Dobra komunikacja

Zaangażowanie

Zaangażowanie

Duże zaufanie

Duże zaufanie

Samorealizacja

Samorealizacja

Troska

Troska

Dwuwymiarowa klasyfikacja

Dwuwymiarowa klasyfikacja

kultur M. Czerska

kultur M. Czerska

Wpływ na sprawność

Wpływ na sprawność

Proefektywnościowe

Proefektywnościowe

Antyefektywnościowe

Antyefektywnościowe

Siła i zakres

Siła i zakres

oddziaływania

oddziaływania

słaba

słaba

silna

silna

Model socjalizacji

Model socjalizacji

Etap
przedwstępny

Praktyczne
zetknięcie z
organizacją

Efektywność

Fluktuacja

Zaangażowanie

Metamorfoz
a

10

Kształtowanie kultury

Kształtowanie kultury

organizacyjnej

organizacyjnej

Filozofia
założycieli

Kryteria
doboru

Naczelne
kierownictw
o

Socjalizacja

Kultura
organizacji