Zespół stresu pourazowego, zaburzenie
stresowe pourazowe, PTSD

(ang. posttraumatic stress disorder)

rodzaj

zaburzenia lękowego będący efektem

przeżycia traumatycznego wydarzenia.

Przyczyny PTSD:

1) Wydarzenia

, których było się bezpośrednim

uczestnikiem:



bycie ofiarą wypadku komunikacyjnego,



przemocy fizycznej lub psychicznej,



katastrofy ekologicznej (np. powódź),



tragedii spowodowanej przez człowieka (np. atak

terrorystyczny),



doświadczenie gwałtu lub molestowania seksualnego.

2) Wydarzenia

, których było się obserwatorem:

obserwowanie czyjejś śmierci, cierpienia, zadawania

komuś krzywdy przez drugiego człowieka, i inne –

wtórny zespół stresu pourazowego.

Czynniki predysponujące

1.

Tolerancja na stres.

2.

Czynniki zewnętrzne.

3.

Czynniki genetyczne?

4.

Osobowość.

5.

Zaburzenia nerwicowe: depresja, choroba
afektywna dwubiegunowa, zaburzenia
lękowe w tym agorafobia i lęk napadowy.

OSOBY PODATNE

- kobiety
- o

niższym stopniu wykształcenia

- o

niższym statusie społecznym,

- z

dużym poziomem stresu w życiu codziennym

- osoby,

u

których

wcześniej

stwierdzono

zaburzenia psychiczne,

głównie o typie lękowym i

depresyjnym.
-osoby o niskim stopniu

bezpieczeństwa,

-z poczuciem braku kontroli,
-wyobcowane oraz

narażone na przemoc fizyczną

bądź psychiczną
- molestowanie w okresie

dzieciństwa.

Rodzaje PTSD



Przebieg ostry



Przebieg chroniczny



PTSD z odrocznym

początkiem

Objawy



Rozpacz, przygnębienie, lęk, złość, poczucie winy



Nawroty wspomnień i koszmarne sny – ciągłe

odtwarzanie wydarzenia w pamięci



Nadmierna aktywność i unikanie myśli i osób

związanych z wydarzeniem w obawie przed utratą

równowagi



Ciągłe „trzymanie się na baczności”, w pogotowiu,

w bezustannym napięciu i podenerwowaniu,

bezsenność



Objawy fizyczne

– ból, biegunka, nieregularne bicie

serca, bóle głowy, poczucie paniki i strachu,
depresja



Nadużywanie alkoholu, środków przeciwbólowych,

lub narkotyków

• .

Zaburzenia następcze

:



niepokój,



drażliwość,



agresję,



zaburzenia snu,



koszmary senne,



zwiększona męczliwość,



depresja,



zaburzenia koncentracji i uwagi.

NAJCZĘŚCIEJ U:

-

weteranów wojennych,

-

lotników,

-

byłych więźniów obozów koncentracyjnych i jeńców,

-ofiar

napadów, gwałtów, wypadków komunikacyjnych,

- Ofiary

ataków terrorystycznych czy klęsk żywiołowych.

Kryteria diagnostyczne ICD-10

1.

Narażenie na sytuację lub wydarzenie

(oddziałująco krótko lub długotrwale) o cechach

wyjątkowo zagrażających lub katastroficznych

2.

Występowanie u osoby uporczywego

przypominania sobie lub „odżywianie” stresora w
postaci :

-

żywych wspomnień

-

powracających snów

-

gorszego samopoczucia w sytuacji zetknięcia się

okolicznościami przypominającymi stresor lub

związany z nimi.

3. Unikanie przez osobę okoliczności

przypominającej stresor lub związanych z nimi.

4. Częściowa lub całkowita niezdolność do

odtworzenia pewnych ważnych okoliczności
zetknięcia się ze stresorem.

5. Uporczywie utrzymujące się objawy zwiększonej

psychologicznej wrażliwości i stanu wzbudzenia.

Leczenie



Psychoterapia.



Terapia poznawczo-behawioralna



Metoda desensytyzacji i przetwarzania
poprzez ruch oczu



Rozmowy



Terapia grupowa.



Leki.



Terapie fizyczne.