MECHANIKA TEORETYCZNA
Wykładowca:
Prof. dr hab. inż.
KRZYSZTOF WILDE
Kontakt:
krzysztof.wilde@gmail.com
(dla starostów grup)
Materiały przygotowano z wykorzystaniem prac i materiałów Prof. J. Przewłóckiego (PG, PWSZ
Elbląg), a także materiałów Prof. J. Górskiego i dr. M. Skowronka (PG)
1
ODDZIAŁYWANIA NA KONSTRUKCJE
Na każdą konstrukcję mogą działać bezpośrednio
obciążenia
mechaniczne
lub
pośrednio obciążenia związane z deformacją
konstrukcji, wynikającą z oddziaływań termicznych, 
przemieszczenia podpór lub błędów montażowych
.
40
0
C
100 m + 3 cm
0
0
C
100 m
40
0
C
100 m
Obciążenie ściskające
20
0
C
50
0
C
20
0
C
50
0
C
Przeguby
ODDZIAŁYWANIA TERMICZNE
Projekt konstrukcji budowlanej musi uwzględniać
wszystkie możliwe oddziaływania. Nie powinno się „z
góry” minimalizować znaczenia żadnego z nich.
Budynek firmy ubezpieczeniowej 
Johna Hancocka w Chicago
Klimatyzowane wnętrza z 
temperaturą ok. 20
0
C.
W lecie słupy zewnętrzne mogą 
rozgrzać się do 50
0
C i wydłużyć o
5 – 7 cm w porównaniu do słupów 
wewnętrznych. W zimie ich 
temperatura spada do -10
0
C i
kurczą się bardziej niż wewnętrzne.
Kopuła Bazyliki Św. 
Piotra w Rzymie
Stalowe 
obręcze
Spękania od 
obciążeń 
grawitacyjnych 
i termicznych
PRZEMIESZCZENIA PODPÓR
Teatr Narodowy w Mexico City
Największym zagrożeniem dla obiektów budowlanych są 
kłopoty z podłożem i fundamentami.
•obciążenia zmienne
, np. obciążenie użytkowe, ciężar
poruszającego się samochodu, wiatr lub śnieg,
W zależności od zachowania się w czasie, obciążenia
dzielą się na trzy zasadnicze grupy:
•obciążenia stałe
, np. ciężar własny konstrukcji lub trwałych
elementów wykończenia,
•obciążenia wyjątkowe
, np. uderzania w konstrukcję czy
wybuchy, obciążenia sejsmiczne, obciążenia spowodowane 
huraganowym wiatrem itp.
OBCIĄŻENIA
Z uwagi na lokalizację w przestrzeni, obciążenia zmienne 
dzielą się na:
Obciążenia zmienne dzieli się na technologiczne (zależne od funkcji obiektu i 
sposobu jego użytkowania) i środowiskowe (zależne od środowiska, w którym 
obiekt się znajduje). Mogą one być w całości długotrwałe (np. parcie wody o 
stałym poziomie jej zwierciadła), w części długotrwałe (np. obciążenia stropów 
w pomieszczeniach) lub w całości krótkotrwałe (np. obciążenia śniegiem lub 
wiatrem).
W zależności od sposobu przyłożenia, obciążenia dzielą się na
zewnętrzne
(
powierzchniowe
) i
wewnętrzne
(
masowe
). Siły
zewnętrzne są przyłożone do powierzchni rozpatrywanej
konstrukcji (parcie wiatru, ciężar śniegu). Siły objętościowe
zaczepione są w środkach ciężkości każdej cząstki objętości
danej konstrukcji i są wynikiem działania np. grawitacji. 
•ruchome
– stała wartość, lecz zmienny punkt przyłożenia.
•nieruchome
– punkt zaczepienia jest stały, lecz wartość i
kierunek zmieniają się w czasie,
SIŁY
ZEWNETRZNE
WEWNETRZNE
naprężenia
CZYNNE
obciążenia
BIERNE
reakcje podpór
Siły skupione
działające na małej
powierzchni, traktowanej
jako punkt
Obciążenie ciągłe
rozłożone na określonej powierzchni lub
wzdłuż pewnej linii np. ciężar własny
belki, ciśnienie hydrostatyczne
nie zmienne w czasie
Statyczne
nie zmienne w czasie lub bardzo
wolno zmienne w czasie
Dynamiczne
zmienne w czasie