P L A N P R A C Y

instruktora na punkcie nauczania

TEMAT: BUDOWA I WSPÓŁDZIAŁANIE CZĘŚCI I MECHANIZMÓW P - 83

Czas: 15 min.

Potrzeby materiałowe:

- 9 mm pistolet P-83 szkolny - 2 szt.

- 9 mm pistolet P-83 przekrój – 1 szt.

- 9 nb. pist. szkolny – 3 szt.

- instrukcja „9 mm pistolet wz. 1983 ( P-83) Uzbr. 2338/84 – 1 szt.

- wskaźnik

ponadto szkoleni posiadają etatowe uzbrojenie.

PRZEBIEG SZKOLENIA

Lp.

ZAGADNIENIA I CZYNNOŚCI INSTRUKTORA

Czas

w min.

1

Podaję temat i cel zajęć:

TEMAT: Budowa i współdziałanie części 9 mm P-83

CELE: po zrealizowaniu zajęć szkolony wymieni zasadnicze części i
mechanizmy pistoletu P-83, objaśni ich położenie i współdziałanie pod-
czas ładowania, strzelania (po uprzednim napięciu kurka i podczas sa-
monapinania kurka), działanie części i zespołów pistoletu po strzale,
w czasie zabezpieczania pistoletu oraz zasady przeciwdziałania zacię-
ciom.

1

2

Podczas zajęć prowadzonych po raz pierwszy stosuję metody pokazu,

objaśnienia, ćwiczenia praktycznego. Szkoleni obserwują, powtarzają

nazwy części i zespołów broni, wykonując nakazane czynności dopro-

wadzają części broni do określonego położenia w celu obserwacji

współdziałania poszczególnych części i mechanizmów pistoletu.

Podczas kolejnych zajęć – pytania kontrolne do materiału poniżej .

12

3

Podsumowuję zagadnienie i wystawiam oceny. Sprawdzam sprzęt,
podkreślam konieczność znajomości przedstawionej problematyki,
stawiam zadania na naukę własną. Na komendę kierownika zajęć odsy-
łam grupę na kolejny punkt nauczania.

2

2

Pistolet P-83 składa się z następujących podstawowych części i zespołów:

1. zamka;

2. sprężyny powrotnej;

3. magazynka;

4. szkieletu z lufą;

Każdy pistolet jest wyposażony w futerał, wycior i magazynek

zapasowy.

Do strzelania z pistoletu używa się 9 mm naboju (9x18) składającego się z łuski, spłonki,

ładunku prochowego i pocisku.

3

DZIAŁANIE CZĘŚCI I MECHANIZMÓW PISTOLETU

POŁOŻENIE CZĘŚCI I ZESPOŁÓW PRZED ŁADOWANIEM

Przed ładowaniem części i zespoły pistoletów znajdują się w następującym położeniu:

Zamek pod działaniem sprężyny powrotnej – w skrajnym przednim położeniu; czół-

ko zamka opiera się o tylne ścięcie lufy, w wyniku czego lufa jest zamknięta przez zamek.

Prowadnice podłużne zamka wchodzą w rowki szkieletu.

Skrzydełko bezpiecznika znajduje się w położeniu zabezpieczonym.

Kurek – pod działaniem sprężyny – znajduje się w położeniu pośrednim, opiera się

na żerdzi sprężyny kurka i nie może się przesunąć do przodu.

Zaczep kurka opiera się zębem o ząb kurka.

Spust – poprzez szynę i zaczep- jest unieruchomiony przez dźwignię zwalniania kur-

ka, którą steruje bezpiecznik.

Magazynek jest włożony do chwytu pistoletu. Donośnik znajduje się w górnym po-

łożeniu, a ząb (występ) donośnika naciska dźwignię zwalniania zamka po ostatnim strzale.

4

DZIAŁANIE CZĘŚCI I ZESPOŁÓW PISTOLETU PODCZAS ŁADOWANIA

W celu załadowania pistoletu należy:

- wyjąć magazynek z chwytu;

- załadować magazynek nabojami;

- włożyć magazynek do chwytu;

- odbezpieczyć, odciągnąć zamek do tyłu i puścić go.

Uwaga! Pistolet można załadować (wprowadzić nabój do komory

nabojowej) również w stanie zabezpieczonym, lecz przy użyciu większej siły.

Ten sposób ładowania pistoletu zwiększa bezpieczeństwo posługiwania się nim.

Podczas ładowania magazynka naboje układają się na donośniku jeden na drugim w

rzędzie, ściskając sprężynę magazynka; ściśnięta sprężyna naciskając donośnik od dołu uno-

si naboje do góry. Górny nabój utrzymują szczęki pudełka magazynka.

Po włożeniu załadowanego magazynka do chwytu pistoletu zaczep magazynka za-

skakuje za występ znajdujący się na ścianie pudełka magazynka i utrzymuje magazynek w

chwycie. Górny nabój opiera się o dolną powierzchnię zamka.

Podczas odciągania zamka do tyłu, zamek przesuwając się po prowadnicach obraca

(napina) kurek. Zaczep kurka zaskakuje swoim zębem za ząb zaczepu kurka. Donośnik

magazynka podnosi pod działaniem sprężyny naboje do góry tak, że górny nabój ustawia się

na linii dosyłania.

Podczas przesuwania zamka do przodu sprężyna powrotna przesuwa zamek. Zamek,

przesuwając się po prowadnicach, popycha dosyłaczem górny nabój, przesuwa go do komory

nabojowej. Nabój, przesuwając się pod szczękami pudełka magazynka i po wślizgu lufy,

wchodzi do komory nabojowej. Drugi nabój podnosi się pod działaniem sprężyny magazynka

aż do oparcia się o dolną powierzchnię zamka. Gdy zamek dochodzi do skrajnego przedniego

położenia, nabój opiera się przednim ścięciem łuski o występ pierścieniowy komory nabojo-

wej, a wyciąg zaskakuje za kryzę łuski; przewód lufy zostaje zamknięty zamkiem.

Kurek jest napięty. Pistolet jest gotowy do oddania strzału.

5

DZIAŁANIE CZĘŚCI I ZESPOŁÓW PISTOLETU PODCZAS SAMONAPINANIA

KURKA

Podczas naciskania spustu szyna spustowa zazębia się swym zębem samonapinania

z odpowiednim zębem samonapinania kurka; jednocześnie występ szyny spustowej za-

czyna odchylać zaczep kurka. Napinający się kurek ściska poprzez żerdź sprężynę kurka.

Przy końcu drogi obrotu kurka wyzębia się on z szyny spustowej i wraca pod działaniem siły

ściśniętej sprężyny, uderza w iglicę i powoduje strzał.

DZIAŁANIE CZĘŚCI I ZESPOŁÓW PISTOLETU PO UPRZEDNIM NAPIĘCIU

KURKA

W stanie napiętym kurek jest utrzymywany przez zaczep kurka. Podczas naciskania

spustu szyna spustowa zaczyna odchylać swym występem dolne ramię zaczepu kurka aż do

wyzębienia się go z zębem zasadniczym kurka. Górne ramię zaczepu kurka jest podparte

przez sprężynę zaczepu kurka, która utrzymuje go w ustalonym położeniu i umożliwia za-

zębienie się z kurkiem. Po wyzębieniu się z zaczepu kurek pod działaniem siły sprężyny kur-

ka uderza w iglicę powodując strzał.

6

PODSTAWOWE CZĘŚCI I ZESPOŁY PISTOLETU ORAZ ICH DZIAŁANIE

W CZASIE STRZELANIA

Pistolet jest bronią automatyczną (samopowtarzalną). Przeładowanie pistoletu na-

stępuje automatycznie, a ogień prowadzi się tylko strzałami pojedynczymi. Działanie to jest

oparte na zasadzie odrzutu zamka. Dzięki zastosowaniu w pistolecie mechanizmu spustowo-

uderzeniowego z samonapinaniem kurka można szybko otworzyć ogień, naciskając bezpo-

średnio język spustowy bez uprzedniego napięcia kurka.

Bezpieczeństwo w obchodzeniu się z pistoletem zapewnia umieszczony z lewej strony

zamka bezpiecznik skrzydełkowy ryglujący iglicę i przesuwający wyłącznik, który unie-

możliwia napięcie kurka, a tym samym oddanie strzału.

Zasada działania pistoletu podczas strzelania

Po naciśnięciu języka spustowego kurek wyzębia się z szyny spustowej w przypad-

ku samonapinania) lub z zaczepu kurka (w przypadku wcześniejszego „napięcia” kurka) i

uderza pod działaniem siły ściśniętej sprężyny w iglicę, która nakłuwa spłonkę i powoduje

zapłon materiału inicjującego – ten z kolei powoduje zapalenie ładunku prochowego.

Podczas spalania się ładunku prochowego w lufie powstają gazy prochowe.

Pocisk pod działaniem ciśnienia gazów prochowych zostaje wyrzucony z przewodu

lufy; jednocześnie zamek pod działaniem gazów prochowych na dno łuski przesuwa się do

tyłu, wyciąga łuskę z komory nabojowej i ściska sprężynę powrotną. Wskutek zetknięcia się z

wyrzutnikiem łuska zostaje wyrzucona przez okno zamka na zewnętrz.

Zamek przesuwając się do tyłu napina kurek, który następnie zazębia się z zaczepem

kurka i pozostaje w położeniu napiętym. Po dojściu do skrajnego tylnego położenia zamek

zaczyna przesuwać się do przodu pod działaniem siły ściśniętej sprężyny powrotnej, dosyła-

jąc do komory nabojowej kolejny nabój. Przewód lufy zostaje zamknięty przez zamek; pisto-

let jest ponownie gotowy do strzelania.

W celu dania kolejnego strzału należy zwolnić język spustowy, a następnie powtór-

nie go nacisnąć. W ten sposób można prowadzić ogień aż do wystrzelania ostatniego naboju

z magazynka.

Po wystrzeleniu wszystkich nabojów z magazynka zamek zatrzymuje się na zaczepie

zamka i pozostaje w tylnym położeniu.

7

DZIAŁANIE CZĘŚCI I ZESPOŁÓW PISTOLETU PO STRZALE

Ciśnienie gazów prochowych działające na zamek przez dno łuski powoduje jego od-

rzut do tyłu. Zamek przesuwając się do tyłu ściska sprężynę powrotną umieszczoną na lufie.

Wyciąg osadzony w prawej ściance zamka wyciąga łuskę z komory nabojowej; przed doj-

ściem zamka do skrajnego tylnego położenia łuska zostaje wyrzucona na zewnątrz przez wy-

rzutnik znajdujący się z lewej strony zamka.

Zamek przesuwając się do tyłu obraca kurek i powoduje obniżenie wyłącznika, rozłą-

czając szynę z zaczepem kurka, który następnie zazębia się z kurkiem, uniemożliwiając

samoczynne danie następnego strzału. Wyłącznik spełnia tu rolę przerywacza. Kurek pozo-

staje w położeniu napiętym. Po dojściu do skrajnego tylnego położenia zamek zaczyna się

przesuwać do przodu pod działaniem siły sprężyny powrotnej, dosyłając kolejny nabój.

Danie następnego strzału będzie możliwe dopiero wtedy, gdy:

- zamek dojdzie do położenia przedniego, wskutek czego górna krawędź wyłącznika

znajdzie się na wprost wycięcia bezpiecznika;

- nacisk palca na język spustowy zostanie zwolniony, wskutek czego ramię szyny

spustowej znajdzie się ponownie w zazębieniu z zaczepem kurka;

- naciśnie się ponownie język spustowy.

Po oddaniu ostatniego strzału zamek zatrzyma się wrębem na dźwigni zwalniania zamka.

DZIAŁANIE CZĘŚCI I ZESPOŁÓW W CZASIE ZABEZPIECZANIA PISTOLETU

Pistolet zabezpiecza się przesuwając w dół skrzydełko bezpiecznika. Wykonanie tej

czynności jest możliwe zarówno po napięciu kurka, jak i po zwolnieniu go. W położeniu za-

bezpieczonym bezpiecznik blokuje podwójnie iglicę (uniemożliwienie jej ruchu wzdłuż osi i

uniemożliwienie zbicia jej przez kurek). Odpowiednia krawędź bezpiecznika powoduje

również przesunięcie się w dół wyłącznika, który swą dolną krawędzią naciska tylną część

szyny spustowej i rozłącza ją z zaczepem kurka i z kurkiem. Równocześnie wyłącznik na-

ciska boczną skośną krawędzią występ zaczepu kurka i rozłącza go z kurkiem, który pod

działaniem sprężyny kurka przemieszcza się do położenia przedniego, a następnie pośred-

niego. W ten sposób za pośrednictwem wyłącznika pistolet jest całkowicie zabezpieczony; nie

ma wtedy możliwości dania strzału.

8

ZAPOBIEGANIE POWSTAWANIU ZACIĘĆ I USUWANIE ICH

Części i zespoły pistoletu działają niezawodnie, jeżeli przestrzega się zasad prawidło-

wego obchodzenia się z nim. Jednak wskutek niewłaściwego obchodzenia się z pistoletem,

zanieczyszczenia zespołów, zużycia części i stosowania niesprawnych nabojów mogą po-

wstać zacięcia i uszkodzenia podczas strzelania.

W celu uniknięcia zacięć podczas strzelania należy:

- stale utrzymywać pistolet w całkowitej sprawności;

- regularnie przeglądać, czyścić i smarować pistolet, w szczególności należy zwra-

cać uwagę na czystość i należyty stan techniczny części ruchomych

i przewodu lufy;

- przed strzelaniem sprawdzić przewód lufy, oczyścić go, a powierzchnie cierne

części lekko nasmarować smarem karabinowym, obetrzeć pistolet i naboje;

- nie używać do strzelania nabojów niesprawnych i zanieczyszczonych;

- w czasie strzelania i noszenia chronić pistolet przed zanieczyszczeniem

i uderzeniami.

W razie powstania zacięcia w czasie strzelania należy spróbować usunąć je przez prze-

ładowanie pistoletu. Jeżeli po przeładowaniu pistoletu zacięcie nie zostało usunięte lub po

usunięciu powtarza się ponownie, to należy pistolet rozładować, ustalić przyczynę zacięcia

i postępować zgodnie z zaleceniami podanymi w instrukcji.

OPRACOWAŁ: