Dodatki
Dodatki
paszowe
paszowe
po co,
po co,
jak,
jak,
za ile??!!
za ile??!!
Dodatki paszowe
Dodatki paszowe
ROZPORZĄDZENIE (WE) NR
ROZPORZĄDZENIE (WE) NR
1831/2003 PARLAMENTU
1831/2003 PARLAMENTU
EUROPEJSKIEGO I RADY
EUROPEJSKIEGO I RADY
z dnia 22 sierpnia 2003 r.
z dnia 22 sierpnia 2003 r.
w sprawie dodatków
w sprawie dodatków
stosowanych w żywieniu
stosowanych w żywieniu
zwierząt
zwierząt
Dodatki paszowe
Dodatki paszowe
„
„
dodatki paszowe”: substancje, drobnoustroje lub preparaty,
dodatki paszowe”: substancje, drobnoustroje lub preparaty,
inne niż materiał paszowy i premiksy, które są celowo
inne niż materiał paszowy i premiksy, które są celowo
dodawane do paszy lub wody w celu pełnienia, w
dodawane do paszy lub wody w celu pełnienia, w
szczególności, jednej lub więcej funkcji wymienionych w art. 5
szczególności, jednej lub więcej funkcji wymienionych w art. 5
ust. 3; Dodatek paszowy musi:
ust. 3; Dodatek paszowy musi:
a) korzystnie wpływać na cechy paszy,
b)
korzystnie wpływać na cechy środków spożywczych
pochodzenia zwierzęcego,
c) korzystnie wpływać na ubarwienie ozdobnych ryb lub ptaków,
d)
zaspokajać potrzeby żywieniowe zwierząt,
e) mieć korzystne skutki dla środowiska w wyniku produkcji
zwierzęcej
f) korzystnie wpływać na hodowlę, cechy użytkowe lub dobrostan
zwierząt, szczególnie wskutek wpływu na florę
żąłądkowojelitową lub na strawność paszy, lub
g)
mieć działanie kokcydiostatyczne lub histomonostatyczne.
Dodatki paszowe
Dodatki paszowe
Wprowadzanie do obrotu, przetwarzanie i
Wprowadzanie do obrotu, przetwarzanie i
stosowanie
stosowanie
1.
1.
Żadna osoba nie wprowadza do obrotu,
Żadna osoba nie wprowadza do obrotu,
przetwarza lub stosuje dodatku paszowego, chyba
przetwarza lub stosuje dodatku paszowego, chyba
że:
że:
a)
a)
jest on objęty zezwoleniem wydanym zgodnie
jest on objęty zezwoleniem wydanym zgodnie
z niniejszym rozporządzeniem;
z niniejszym rozporządzeniem;
b)
b)
spełnione są warunki stosowania określone w
spełnione są warunki stosowania określone w
niniejszym rozporządzeniu, włącznie z ogólnymi
niniejszym rozporządzeniu, włącznie z ogólnymi
warunkami określonymi w załączniku IV, chyba że
warunkami określonymi w załączniku IV, chyba że
w zezwoleniu postanowiono inaczej, oraz w
w zezwoleniu postanowiono inaczej, oraz w
zezwoleniu dla substancji; oraz
zezwoleniu dla substancji; oraz
c)
c)
spełnione są warunki etykietowania
spełnione są warunki etykietowania
wymienione w niniejszym rozporządzeniu.
wymienione w niniejszym rozporządzeniu.
Dodatki paszowe
Dodatki paszowe
Dodatek paszowy nie może:
Dodatek paszowy nie może:
a)
a)
mieć szkodliwych skutków dla zdrowia
mieć szkodliwych skutków dla zdrowia
zwierząt, ludzkiego zdrowia lub dla
zwierząt, ludzkiego zdrowia lub dla
środowiska,
środowiska,
b)
b)
być prezentowany w sposób, który może
być prezentowany w sposób, który może
wprowadzić w błąd użytkownika,
wprowadzić w błąd użytkownika,
c)
c)
być szkodliwy dla konsumenta, wpływając
być szkodliwy dla konsumenta, wpływając
na szczególne cechy produktów zwierzęcych
na szczególne cechy produktów zwierzęcych
lub wprowadzić w błąd konsumenta co do
lub wprowadzić w błąd konsumenta co do
szczególnych cech produktów zwierzęcych.
szczególnych cech produktów zwierzęcych.
Dodatki paszowe
Dodatki paszowe
Dodatek paszowy zostaje przydzielony do jednej lub
Dodatek paszowy zostaje przydzielony do jednej lub
więcej następujących kategorii, w zależności od jego
więcej następujących kategorii, w zależności od jego
funkcji i właściwości, zgodnie z procedurą określoną w art.
funkcji i właściwości, zgodnie z procedurą określoną w art.
7, 8 i 9:
7, 8 i 9:
a) dodatki technologiczne: wszystkie substancje dodawane
a) dodatki technologiczne: wszystkie substancje dodawane
do paszy do celów technologicznych;
do paszy do celów technologicznych;
b) dodatki sensoryczne: wszystkie substancje, których
b) dodatki sensoryczne: wszystkie substancje, których
dodanie do paszy polepsza lub zmienia właściwości
dodanie do paszy polepsza lub zmienia właściwości
orgnanoleptyczne paszy lub wizualne cechy żywności
orgnanoleptyczne paszy lub wizualne cechy żywności
pochodzenia zwierzęcego;
pochodzenia zwierzęcego;
c)
c)
dodatki dietetyczne;
dodatki dietetyczne;
d) dodatki zootechniczne: wszystkie dodatki stosowane, aby
d) dodatki zootechniczne: wszystkie dodatki stosowane, aby
wpłynąć korzystnie na cechy użytkowe ze względu na
wpłynąć korzystnie na cechy użytkowe ze względu na
dobry stan zdrowia zwierząt lub korzystnie wpłynąć na
dobry stan zdrowia zwierząt lub korzystnie wpłynąć na
środowisko;
środowisko;
e) kokcydiostatyki i histomonostatyki.
e) kokcydiostatyki i histomonostatyki.
Dodatki paszowe
Dodatki paszowe
Wycofanie
Wycofanie
1.
1.
W związku z decyzją w sprawie wycofania
W związku z decyzją w sprawie wycofania
stosowania kokcydiostatyków i histomonostatyków jako
stosowania kokcydiostatyków i histomonostatyków jako
dodatków paszowych przed dniem 31 grudnia 2012 r.,
dodatków paszowych przed dniem 31 grudnia 2012 r.,
Komisja składa Parlamentowi Europejskiemu i Radzie
Komisja składa Parlamentowi Europejskiemu i Radzie
przed dniem 1 stycznia 2008 r. sprawozdanie w sprawie
przed dniem 1 stycznia 2008 r. sprawozdanie w sprawie
stosowania tych substancji jako dodatków paszowych
stosowania tych substancji jako dodatków paszowych
lub dostępnych substancji zastępczych, do którego
lub dostępnych substancji zastępczych, do którego
dołącza się, w stosownym przypadku, wnioski
dołącza się, w stosownym przypadku, wnioski
legislacyjne.
legislacyjne.
2.
2.
W drodze odstępstwa od przepisów art. 10 i bez
W drodze odstępstwa od przepisów art. 10 i bez
uszczerbku dla przepisów art. 13, antybiotyki inne niż
uszczerbku dla przepisów art. 13, antybiotyki inne niż
kokcydiostatyki i histomonostatyki, mogą być
kokcydiostatyki i histomonostatyki, mogą być
wprowadzane do obrotu i stosowane jako dodatki
wprowadzane do obrotu i stosowane jako dodatki
paszowe tylko do dnia 31 grudnia 2005 r.; od dnia 1
paszowe tylko do dnia 31 grudnia 2005 r.; od dnia 1
stycznia 2006 r., substancje te skreśla się z rejestru.
stycznia 2006 r., substancje te skreśla się z rejestru.
Etykietowanie i opakowanie dodatków paszowych i premiksów
Etykietowanie i opakowanie dodatków paszowych i premiksów
1.
1.
Żaden dodatek paszowy lub premiks dodatków nie może być
Żaden dodatek paszowy lub premiks dodatków nie może być
wprowadzony do obrotu, jeżeli opakowanie lub pojemnik nie jest
wprowadzony do obrotu, jeżeli opakowanie lub pojemnik nie jest
oznaczony etykietą, w ramach odpowiedzialności producenta, zakładu
oznaczony etykietą, w ramach odpowiedzialności producenta, zakładu
konfekcjonowania, importera, sprzedawcy lub dystrybutora
konfekcjonowania, importera, sprzedawcy lub dystrybutora
ustanowionego we Wspólnocie, wskazującą następujące informacje w
ustanowionego we Wspólnocie, wskazującą następujące informacje w
widoczny, wyraźnie czytelny i nieusuwalny sposób, przynajmniej w
widoczny, wyraźnie czytelny i nieusuwalny sposób, przynajmniej w
języku(-ach) narodowym(-ych) Państwa Członkowskiego, w którym jest
języku(-ach) narodowym(-ych) Państwa Członkowskiego, w którym jest
on wprowadzony do obrotu, w odniesieniu do każdego dodatku
on wprowadzony do obrotu, w odniesieniu do każdego dodatku
zawartego w produkcie:
zawartego w produkcie:
a)
a)
specyficzna nazwa nadana dodatkom na mocy zezwolenia,
specyficzna nazwa nadana dodatkom na mocy zezwolenia,
poprzedzona nazwą grupy funkcjonalnej, wymienionej w zezwoleniu;
poprzedzona nazwą grupy funkcjonalnej, wymienionej w zezwoleniu;
b)
b)
nazwisko lub firma oraz adres lub zarejestrowana siedziba osoby
nazwisko lub firma oraz adres lub zarejestrowana siedziba osoby
odpowiedzialnej za informacje określone w niniejszym artykule;
odpowiedzialnej za informacje określone w niniejszym artykule;
c)
c)
masa netto oraz, w przypadku dodatków płynnych, objętość netto albo
masa netto oraz, w przypadku dodatków płynnych, objętość netto albo
masa netto;
masa netto;
d)
d)
w stosownym przypadku, numer identyfikacyjny przyznany zakładowi
w stosownym przypadku, numer identyfikacyjny przyznany zakładowi
lub pośrednikowi na podstawie art. 5 dyrektywy 95/69/WE lub numer
lub pośrednikowi na podstawie art. 5 dyrektywy 95/69/WE lub numer
wpisu do rejestru przyznany zakładowi lub pośrednikowi na podstawie
wpisu do rejestru przyznany zakładowi lub pośrednikowi na podstawie
art. 10 wyżej wymienionej dyrektywy;
art. 10 wyżej wymienionej dyrektywy;
e)
e)
sposób użycia, zalecenia bezpieczeństwa dotyczące stosowania i, w
sposób użycia, zalecenia bezpieczeństwa dotyczące stosowania i, w
stosownym przypadku, szczególne wymagania wymienione w
stosownym przypadku, szczególne wymagania wymienione w
zezwoleniu, włącznie z gatunkami i kategoriami zwierząt, dla których
zezwoleniu, włącznie z gatunkami i kategoriami zwierząt, dla których
przeznaczony jest dodatek lub premiks;
przeznaczony jest dodatek lub premiks;
f)
f)
numer identyfikacyjny;
numer identyfikacyjny;
g)
g)
numer referencyjny partii i datę wytworzenia.
numer referencyjny partii i datę wytworzenia.
Dodatki paszowe
Dodatki paszowe
Wspólnotowy rejestr dodatków
Wspólnotowy rejestr dodatków
paszowych
paszowych
1.
1.
Komisja ustanawia i prowadzi
Komisja ustanawia i prowadzi
wspólnotowy rejestr dodatków
wspólnotowy rejestr dodatków
paszowych.
paszowych.
2.
2.
Rejestr jest dostępny dla
Rejestr jest dostępny dla
społeczeństwa.
społeczeństwa.
Antybiotyki
paszowe-
pierwsze
zastosowanie to rok 1946 w czasie
badań nad streptomycyną
Lata 50-te to powszechne stosowanie
penicylin i bacytracyny
W roku 1969 komitet Swana
podzielił antybiotyki na :
-paszowe
-lecznicze
-lepsze wykorzystanie niektórych
składników pokarmowych
-zmiana struktury anatomicznej
ścian jelit (lepsze ukrwienie)
-działanie profilaktyczne
Zarejestrowane do 31.12.2005 r. do
stosowania antybiotyki paszowe to:
-Avilamycyna
-Flavofosfolipol
-Monenzyna
-Salinomycyna
Słowo probiotyk pochodzi z języka
greckiego „pro bios” i oznacza „dla
życia”
Probiotyki są obecnie definiowane jako
pojedyncze
lub
mieszane
kultury
żywych
mikroorganizmów,
oraz
produkty
ich
metabolizmu,
które
podawane człowiekowi lub zwierzętom
wywierają na ich organizmy korzystny
wpływ.
Ewolucja definicji probiotyku:
1965 Lily i Stillwel
-substancje
produkowane
przez
mikroorganizmy
stymulujące
wzrost
człowieka i zwierząt
1974 Parker
-substancje, które przyczyniają się do
zachowania
równowagi
mikroflory
jelitowej
1989 Fuller
-żywe
mikrobiologiczne
uzupełnienie
pokarmu wpływające na równowagę
mikroflory jelitowej
Bakterie stosowane w preparatach
probiotycznych:
Rodzaj
Rodzaj
Lactobacillus
Lactobacillus
sp.
sp.
Rodzaj
Rodzaj
Streptococcus
Streptococcus
sp.
sp.
Rodzaj
Rodzaj
Bifidobacterium
Bifidobacterium
sp.
sp.
L. acidophilus
L. acidophilus
L. casei
L. casei
L. brevis
L. brevis
L. cellobiosus
L. cellobiosus
L. fermentum
L. fermentum
L. lactis
L. lactis
S. cremoris
S. cremoris
S. salivarius
S. salivarius
S. faecium
S. faecium
S. discetylactis
S. discetylactis
S. intermedius
S. intermedius
B. Bifidum
B. Bifidum
B. Adolescentis
B. Adolescentis
B. Animalis
B. Animalis
B. Infantis
B. Infantis
B. Longum
B. Longum
B.
B.
thermophium
thermophium
Podstawowym
skutkiem
podawania
probiotyków
jest
zmiana
pH
w
określonych
odcinkach
przewodu
pokarmowego zwierząt w wyniku
wytwarzania przez probiotyczne
mikroorganizmy
kwasów
organicznych
Hamowanie rozwoju szkodliwych bakterii
w przewodzie pokarmowym występuje
również w wyniku konkurencji o składniki
pokarmowe.
Ważnym
mechanizmem
hamującym
rozwój szkodliwych mikroorganizmów jest
występowanie tzw. „efektu zajętego
miejsca”,
polegającego
na
współzawodnictwie o receptory na błonie
śluzowej jelita
-obniżanie pH
-denaturacja wewnątrz komórkowych białek
-synergistyczne działanie kwasów mlekowego i
octowego
-działanie aldehydu octowego- pośredniego
produktu przemiany materii u bakterii kwasu
mlekowego
-zdolność do produkcji nadtlenku wodoru
(Lactobacillus)
-antybiocyny
-właściwości antynowotworowe
-Eliminacja prokancerogenów lub
kancerogenów- wykazują
aktywnośćreduktazy azotynowej i są
zdolne do asymilacji azotynów ( spadek
ilości powstających nitrozoamin)
-Obniżenie poziomu enzymów fekalnych
(ß glukuronidaza), odpowiedzialnych
za przekształcanie prokancerogenów do
kancerogenów
-Stymulacja układu immunologicznego
Do współczesnych preparatów
probiotycznych dodawane są :
drożdże ( najczęściej Sacharomyces
cerevisiae) oraz
pleśnie (Aspergillus oryzae).
Dzięki
produkowanym
przez
nie
enzymom
poprawia
się
trawienie
składników pokarmowych, a wytwarzane
witaminy i białko wzbogacają dawkę
pokarmową.