Porażenie nerwu

twarzowego

Zaburzenia źreniczne

Katarzyna

Mostowska gr. V

Porażenie nerwu
twarzowego

NERW TWARZOWY

•

Jest nerwem mieszanym o
przewadze włókien
ruchowych

•

Zaopatruje wszystkie
mięsnie twarzy i
owłosionej części głowy z
wyjątkiem dźwigacza
powieki górnej

•

Porażenie

– zniesienie

ruchów mimicznych
twarzy

•

Występuje w
jednostronnym lub –
rzadziej – obustronnym
uszkodzeniu jądra lub
pnia nerwu

PORAŻENIE
OŚRODKOWE – zniesione

są tylko ruchy dolnej
części twarzy z powodu
obustronnego unerwienia
czoła przez górny neuron
ruchowy (ryc. A)

PORAŻENIE
OBWODOWE - (dolny

neuron ruchowy) ruchy
mięśni górnej i dolnej
części twarzy są
zaburzone w jednakowym
stopniu (ryc. B)

Porażenie nerwu

twarzowego – przyczyny

PRZYCZYNY

•

Najczęściej (ok. ¾ przypadków)– porażenie

Bella

•

Wywołane jest nieropnym zapaleniem nerwu

VII w obrębie jego kanału

•

Czynniki usposabiające – nadciśnienie

tętnicze, cukrzyca, ciąża, oziębienie okolicy

ucha i szyi

•

Bezpośrednia przyczyna – nie do końca

poznana (przypuszczalnie tło wirusowe)

•

Uszkodzenie nerwu – często w okolicy otworu

rylcowo-sutkowego

Porażenie nerwu

twarzowego - objawy

OBJAWY

•

Początek nagły

•

Szybko rozwija się jednostronne porażenie mięśni

mimicznych, któremu towarzyszy czasem niezbyt

silny ból umiejscowiony za uchem

•

Może też nastąpić utrata smaku w przedniej 2/3

części języka i nadmierna wrażliwość na dźwięki

•

Po stronie uszkodzenia – opadnięcie kącika ust z

wygładzeniem bruzd i fałdów; niemożliwe jest

często zamknięcie oka

•

W czasie prób zamknięcia oka uwidacznia się ruch

gałki ocznej ku górze

(objaw Bella)

•

Łzawienie z powodu obniżenia dolnej powieki

•

Wypływanie śliny z kącika ust

•

Gromadzenie pokarmu pomiędzy policzkami a

dziąsłami (porażenie mięśni warg)



Uszkodzenie okolicy jądra n. VII
objawia się często tzw. zespołem
naprzemiennym (zespól Millarda-
Gublera), w którym po stronie
uszkodzenia występują objawy
porażenia nerwu, a po stronie
przeciwnej – niedowład połowiczy

Zaburzenia źreniczne



W warunkach prawidłowych szerokość
źrenic waha się w ciągu dnia w
zależności od natężenia oświetlenia, od
stałego przystosowywania się układu
optycznego oka do ostrego widzenia z
rozmaitych odległości (akomodacja) i od
bodźców psychicznych

Badanie źrenic



Wielkość



Kształt



Zabarwienie



Oddziaływanie na światło



Zbieżność

Przyczyny zwężenia i
rozszerzenia źrenic

Przyczyny

Zwężenie źrenic

(miosis)

Rozszerzenie źrenic (midriasis)

Fizjologiczn

e

Oświetlenie, strach

Ciemność, radość, głęboki wdech

Niefizjologi

czne

Leki (pilokarpina,

fizostygmina)
Zatrucia (morfina,

opiaty, nikotyna)
Narkoza
Wiąd rdzenia,

porażenie

postępujące
Śpiączka

mocznicowa
Obustronne

zapalenie tęczówki i

ciała rzęskowego

Podczas silnych bólów i w

napadach duszności
Leki i zatrucia (atropina,

skopolamina)
Ostre zatrucie alkoholem

(m)etylowym i tlenkiem węgla
Zatrucie jadem kiełbasianym,

grzybami, wilczą jagodą
Narkoza (przedawkowanie środka

anestetycznego)
Napad padaczki, psychozy

maniakalno-depresyjne
Śpiączka hipoglikemiczna
Ślepota lub znaczne uszkodzenie

wzroku
Ostry napad jaskry
Przełom w guzie chromochłonnym

nadnerczy, omdlenie, ostra

niewydolność krążenia, agonia

ZMIANA ZABARWIENIA

źrenic –

najczęściej jest spowodowana
zmętnieniem soczewki, czyli zaćmą

ZAĆMA (cataracta)

•

Wrodzona

•

Nabyta (cataracta senilis, cataracta
diabetica, cataracta tetanica)

ZABURZONA REAKCJA ŹRENIC NA ŚWIATŁO

•

Brak reakcji źrenicy zarówno na
bezpośrednie oświetlenie, jak i reakcji
konsensualnej wskazuje na przerwanie

odśrodkowej części łuku łuku
odruchowego

tj. uszkodzenie III nerwu

czaszkowego

•

Utrzymanie reakcji konsensualnej –
przerwaniu uległa

dośrodkowa część łuku

odruchowego

(ślepota, zapalenie nerwu

wzrokowego lub guzy, które go uciskają)

Odruch źrenic na
nastawność
(akomodacja)

•

Spojrzenie na przedmiot bliski wyzwala
reakcje odruchowe:

o

kurczą się mięśnie proste przyśrodkowe,
powodując konwergencję (zbieżność)

o

kurczy się mięsień rzęskowy umożliwiając
soczewce zwiększenie wypukłości, a tym
samym zdolność skupiania (akomodacja, czyli
nastawność)

o

zwęża się źrenica

Zaburzenia źreniczne

Źrenice Argylla Robertsona

•

Małe, nieregularne, brak
bezpośredniej i
konsensualnej reakcji na
światło, ale prawidłowy
odruch akomodacyjny

•

Zaburzenie obustronnie

PRZYCZYNA:

•

Kiła trzeciorzędowa OUN

•

Uszkodzenia śródmózgowia
(nowotworowe, naczyniowe,
zapalne, demielinizacyjne)

Źrenica toniczna Adiego

•

Łagodny stan; często u młodych
kobiet

•

W 80% jednostronnie

•

Spowolniona lub zniesiona jest
reakcja źrenicy zajętego oka na
światło i akomodację

•

Pacjent skarży się na zamglone
widzenie w zajętym oku

•

Jeśli występuje łącznie z
osłabieniem lub zniesieniem
odruchów ścięgnistych kończyn–
zespół Holmesa-Adiego

PRZYCZYNA

•

Nieznana (prawdopodobnie
uszkodzenie w śródmózgowiu
lub zwoju rzęskowym)

•

Ryc.–źrenica Adiego w prawym
oku

Zespół Hornera

•

Opadnięcie powieki (ptosis)

•

Zwężenie źrenicy

•

Zapadnięcie gałki ocznej

•

Zniesienie potliwosci jednej połowy głowy i szyi

PRZYCZYNA:
Porażenie współczulnych nerwów szyjnych w wyniku:

•

Guza (guz Pancoasta, guz kłębka szyjnego)

•

Tętniaka tętnicy szyjnej

•

Jamistości rdzenia

•

Udaru albo guza mostu albo rdzenia
przedłużonego

•

urazu