Postępowanie fizjoterapeutyczne po porażeniu nerwu twarzowego
Nerw twarzowy (n. facialis), VII, jest jednym z dwunastu par nerwów czaszkowych. Jest nerwem mieszanym, choć w przeważającej części składa się z włókien ruchowych. Łączy się ściśle w przewodzie słuchowym z nerwem pośrednim (n. intermedius), zawierającym włókna smakowe i przywspółczulne. Niekiedy uważa się, iż nerw pośredni stanowi cześć mniejsza nerwu twarzowego lub czuciowy jego korzeń.
Podział:
1. PORAŻENIE WRODZONE
2. INFEKCJE, ZAKAŻENIA, ATRUCIA
3. GRZYBICE I CHOROBY PASOŻYTNICZE
4. URAZY
5. NOWOTWORY
6. CHOROBY KOŚCI
7. CHOROBY UKŁADU NERWOWEGO
8. NEUROPATIE METABOLICZNE
9. SAMOISTNE PORAŻENIE BELLA - czynnik patogenetyczny tej jednostki chorobowej nie jest do końca poznany
10. ZESPÓŁ MELKERSSONA-ROZENTHALA - rzadki zespół chorobowy, objawy: obrzęk zapalny twarzy, najczęściej wargi górnej lub dolnej, porażenie nerwu VII, język pobruzdowany; etiologia jest niejasna, przyjmuje się, że chodzi o bliżej nieznane zakażenie z odczynem alergicznym
11. ZABURZENIA CZYNNOŚCIOWE NARZĄDU ŻUCIA
OBJAW BELLA- przy zamykaniu powiek gałka oczna fizjologicznie wywraca się ku górze, a przy niedomkniętej powiece dolnej widoczna jest białkówka oka
Kinezyterapia:
- bierna, ręczna stymulacja
- ćwiczenia wspomagane, reedukacja ruchów czynnych
- masaż wykonany techniką wibracyjna (wzdłuż przebiegu gałęzi nerwu)
# unoszenie brwi # marszczenie czoła (poprzeczne i pionowe) # marszczenie nosa # zaciskanie powiek # rozszerzanie nozdrzy # unoszenie górnej wargi # obniżanie dolnej wargi # wciąganie, napinanie dolnej wargi # wyszczerzanie zębów # zaciskanie warg # robienie "dzióbka", gwizdanie # nadmuchiwanie policzków # wciąganie policzków # wypychanie językiem policzków # ruchy żuchwy (wysuwanie, cofanie, przesuwanie w prawo i w lewo) # żucie gumy po stronie porażonej # szerokie otwieranie ust #
Fizykoterapia:
a) termoterapia (ciepłolecznictwo)
- okłady parafinowe lub borowinowe
- lampa Sollux
b) elektrostymulacja
-wykorzystuje się prąd zmienny o parametrach dobranych na podstawie badania elektrodiagnostycznego
c) galwanizacja katodowa
d) jonoforeza
e) magnetoterapia
- wolnozmienne pole magnetyczne (B=5-20 [Gs]; f=10-20 [Hz]; sin)
- impulsowe pole elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości
f) laseroterapia
1. Proces leczenia porażenia nerwu twarzowego, kończy się wraz z momentem powrotu funkcji mięśni twarzy. Przypadki w których utrzymuje się niedowład mięśni mimicznych twarzy, uważa się za niepowodzenia i są one leczone operacyjnie.
2. Wczesne podjęcie leczenia fizykalnego warunkuje korzystne wyniki, jednakże powrót funkcji nerwowo-mięśniowej nie jest zależny od liczby przyjętych zabiegów.
3. Czynny udział chorego ma dodatni wpływ na przebieg procesu leczenia.
4. W monitorowaniu efektów leczenia wykorzystuje się testy topodiagnostyczne, których wyniki szybciej sygnalizują powrót funkcji nerwu twarzowego.
5. Skuteczną metodą leczenia po ustąpieniu ostrej fazy porażenia nerwu twarzowego są zabiegi elektroterapeutyczne.
6. Zastosowanie steroidów w leczeniu chorych z jednoczesnym podawaniem leków poprawiających ukrwienie przyśpiesza powrót funkcji uszkodzonego nerwu..
7. W 75-80% obwodowych porażeń nerwu twarzowego następuje całkowita poprawa, a tylko w małym odsetku (około 5%) rokowanie jest niepomyślne.