POSTĘPOWANIE

FIZJOTERAPEUTYCZNE PO

URAZACH NASAD DALSZYCH

KOŚCI GOLENI

Sona Abrahamyan

Bartosz Bibrowicz

Wrocław 2010

Uszkodzenia stawu skokowo goleniowego

stanowią 18% ogólnej liczby urazów kończyny

dolnej, a złamania w obrębie kostek goleni

ocenia się na 4,5% ogólnej liczby złamań.

Dotyczą one często osób w średnim wieku w

okresie ich największej aktywności zawodowej

i życiowej. Złożona patobiomechanika i

patomorfologia złamań sprawia, że często

wyniki leczenia odbiegają od zamierzonych-

niepowodzenia wynoszą 20- 60% a

inwalidztwo występuje u 5% leczonych.

(Kalewski, Siwek)

Najczęstsze przyczyny

urazu:

•Sport
•Wypadki

komunikacyj
ne

•Upadki z

wysokości

(Dziak, Tylmana)

Spośród wielu podziałów złamań nasady dalszej

piszczeli najczęściej w piśmiennictwie uwzględniany

jest trzystopniowy podział Ruedi-Allgovera oraz

podział A-O .

Podział złamań dalszego końca

piszczeli wg A-O.

•

W podziale A-O wyróżnia się również
trzy typy złamań:

•

Typ A: złamanie pozastawowe.

•

Typ B: złamania wewnątrzstawowe:

•

B 1 – proste złamanie fragmentu bez
przemieszczenia i obniżenia
powierzchni stawowej,

•

B 2 – niewielkie przemieszczenie
odłamu powierzchni stawowej,

•

B 3 – wgniecenie nasady,

•

Typ C – złamania wewnątrzstawowe
wieloodłamowe:

•

C 1 – bez przemieszczenia,

•

C 2 – z przemieszczeniem i
wgnieceniem powierzchni stawowej,

•

C 3 – złamania zmiażdżeniowe,
wybuchowe

Wybór leczenia zależy od

wielu istotnych

czynników:

•

Wywiadu i okoliczności
urazu

•

Rodzaju złamania: otwarte
zamknięte, wielodłamowe
itp.

•

Ocena urazów
towarzyszących

•

Dokładne zbadanie tkanek
miękkich

•

Oceny kończyny pod
względem neurologicznym
i naczyniowym

Leczenie:

•Zachowawcze:

opatrunek

gipsowy, Aquaform*

•Operacyjne:

wewnętrzne i

zewnętrzne stabilizatory

•Czynnościowe :

szyna

wyciągowo- rehabilitacyjna

Fizjoterapia:

• Decyzja lekarza

prowadzącego

• Rodzaju uszkodzenia
• Rodzaju

unieruchomienia

• Chorób i urazów

współistniejący

• Indywidualnego celu

pacjenta

• Doświadczenia zespołu

medycznego

Główne cele leczenia :

Dążenie do anatomicznego

ustawienia powierzchni stawowej

względem trzonu kości piszczelowej,

uzyskanie zrostu kostnego i

wygojenia tkanek miękkich, powrót

do stabilności i funkcji ruchowej

stawu sprzed urazu.

(Giannoudis)

Cele szczegółowe:

Okres unieruchomienia:
- zapobieganie powstaniu powikłań
-poprawa uwapnienia tk. kostnej,
-zwiększenie obniżonej liczby krwinek
czerwonych i hemoglobiny,
-zapobieganie powstaniu zaburzeń ogólno
ustrojowych,
-utrzymanie sprawności mięśni i stawów nie
objętych unieruchomieniem,
-zapobieganie zanikom mm ,
-pionizacja i nauka chodzenia o kulach,
(Garisson).

Okres po usunięciu unieruchomienia:
-złagodzenie bólu,
-przeciwdziałanie przykurczom,
-poprawa odżywiania i uelastycznienia skóry,
-wzmacnianie siły mięśniowej,
-zwiększenia masy mięśniowej,
-zwiększeni zakresu ruchu i zmniejszenie
nieodwracalnych skutków urazu i ich
kompensacja (Garrison)

Etapy fizjoterapii:

• Etap I: unieruchomienia, zakaz obciążania

operowanych kończyn. Lokomocja : na
wózku, balkonikiem lub o kulach.

• Etap II :częściowego obciążania kończyny

oraz przywracania zakresu ruchu w
stawach. Przywracanie funkcji

• Etap III :Etap przywracania lokomocji
• Etap IV : przygotowania do pracy

zawodowej

Kiedy dochodzi do uszkodzenia tkanek

miękkich zarówno

bezpośrednio( makrouraz w krótkim

czasie ), jak i pośrednio( mikrouraz w

przeciągu długiego czasu), zasady

leczenia muszą się stosować do zasad

naturalnego procesu gojenia się tkanek.

Ponieważ wątpliwym jest, że można

cokolwiek zrobić, by przyspieszyć ten

proces toteż leczenie polega na

zapobieganiu i /lub odwracaniu

czynników, które mogą opóźniać

zdrowienie

Diane Lee

Literatura

• Tylmana D., Dziak A. :Traumatologia narządu ruchu. Tom II
• Tylmana D. :Czynnościowe leczenie złamań, Biblioteka chirurga i anestezjologia
• Giannoudis P., Pape H.: Postępowanie praktyczne w ortopedii i traumatologii
• Borrelli J: Traumatologia, Złamania pilonowe , 20 Elsevier Urban & Partner
• Kubacki J. Zarys ortopedii i traumatologii, Podręcznik dla studentów rehabilitacji,

AWF Katowice

• Lee D., Obręcz biodrowa, DB Publishing
• Kubacki J.: Sposoby leczenia złamań dostawowych kolana i nasady dalszej

piszczeli w materiale własnym, Nowiny lekarskie 1999, 68, Supl I, 161-168

• Orłowski J., Marczak D.: Złamania typu pilon, Postępy nauk medycznych, 6,

2007, 230-238

• Kwolek A.(red) Rehabilitacja medyczna I i II,Urban & Partner, Wrocław 2003
• Garrison S.: Podstawy rehabilitacji i medycyny fizykalnej, PZWL Warszawa 1997

Dziękujemy za uwagę