1

Zapalenie osierdzia -

podział kliniczny

Ostre (< 6 tygodni)
Podostre (<6 tygodni do 6
miesięcy)
Przewlekłe

2

Zapalenie osierdzia

podział etiologiczny

Zakaźne

• wirusowe
• ropne
• gruźlicze
• grzybicze
• inne (kiła , pasożyty)

3

Zapalenie osierdzia -

podział etiologiczny

Niezakaźne

• zawał serca ostry okres
• mocznica
• nowotwory (pierwotne i przerzutowe)
• obrzęk śluzowaty
• uraz klatki piersiowej
• po radioterapii
• ostre idiopatyczne

4

Zapalenie osierdzia

podział etiologiczny

Zwiazane prawdopodonie z

nadwrażliwością i autoimmunizacją

• gorączka reumatyczna
• kolagenozy (SLE, rzs, sklerodermia)
• polekowe (prokainamid, hydralazyna)
• Zespół Dresslera
• zespół po perikardiektomii

5

Objawy -ostre zapalenie

osierdzia

• Ból w klp ( ostry, zamostkowy lub w

okolicy przedsercowej, niekiedy o
charakterze opłucnowym,
zmniejsza się w pozycji siedzącej i
pochyleniu do przodu)

• szmer tarcia osierdzia (zmienne

nasielnie)

• rozlane uniesienie ST w ekg

6

Płyn w osierdziu

• ściszenie tonów serca oraz

zniknięcie uderzenia koniuszkowego

• powiększenie sylwetki serca w rtg

klp

• zmniejszenie woltażu zespołów QRS

w ekg oraz zmienność osi
elektrycznej zespołów QRS

• badanie rozstrzygające - echo serca

7

Tamponada

• zależy od szybkości narastania

płynu w osierdziu (200-2000 ml)

• wzrost ciśnienia

wewnątrzosierdziowego

• ograniczenie napełniania komór

serca

• spadek rzutu serca

8

Tamponada

• Duszność
• tachykardia
• poszerzenie żył szyjnych i

powiększenie wątroby

• niskie ciśnienie tętnicze
• puls paradoksalny (spadek o ponad

10 mmhg ciśnienia skurczowego
podczas wdechu)

• leczenie - nakłucie osierdzia pod

kontrolą echokardiograficzną

9

Przewlekłe zaciskające

zapalenie osierdzia

• Objawy
• osłabienie i zła tolerancja wysiłku
• chudnięcie i utrata apetytu
• poszerzenie żył szyjnych,

powiększenie wątroby, wodobrzusze

• objaw Kussmaula (brak zapadania

się żył na wdechu)

• stuk osierdziowy
• słabe uderzenie koniuszkowe

10

Przewlekłe zapalenie

osierdzia

• EKG-niski woltaż QRS, spłaszczenie

lub odwrócenie załamka T.

• RTG klp - brak powiększenia jam

serca zastoju w krążeniu małym ,
możliwe zwapnienia w osierdziu

• Leczenie chirurgiczne - usunięcie

osierdzia