Badanie fizykalne

brzucha

Linie orientacyjne i okolice brzucha:

Nadbrzusze – okolica nadpępkowa i 2

podżebrowe

Śródbrzusze – okolica pępkowa, prawa i

lewa okolica brzucha

Podbrzusze – okolica łonowa, okolice

pachwinowe - prawa i lewa.

Badanie brzucha



1. Oglądanie



2. Obmacywanie – badanie dotykiem



3. Opukiwanie



4. Osłuchiwanie



Badanie wątroby, śledziony, żołądka, jelit,

wyrostka robaczkowego, trzustki.



Badanie odbytu i odbytnicy i przez odbytnicę



Guzy brzucha – umiejscowienie, ruchomość,

bolesność uciskowa spoistość, kształt, rozmiar.



Ilustracja – vide folie.

Na wejściu



Badanie przedmiotowe jest zwykle

opisywane jako oddzielna część badania

lekarskiego.



W rzeczywistości dobrze przeprowadzone

badanie należy rozpocząć od momentu

wejścia chorego do gabinetu.



Często wyniki tej obserwacji stwarzają

kontekst mającego się rozpocząć

wywiadu.



Na przykład:

przykłady



Czy pacjent wygląda na cierpiącego



Czy są widoczne zmiany na twarzy np..



Wytrzeszcz oczu w nadczynności tarczycy



Zażółcenie twardówek w żółtaczce



Czy jest wyniszczony czy otyły



Czy ma nienaturalnie duży obwód brzucha



W jaki sposób się porusza



Czy ma duszność lub zasinienie ust, nosa

Uwagi dla uczących się



Zarówno wywiad jak i badanie

przedmiotowe wymaga bardzo dużej

dociekliwości i dokładności, bowiem

wielokrotnie objawy stwierdzane w

badaniu przedmiotowym są zmianami

subtelnymi lub tylko jakościowymi

odchyleniami od stanu prawidłowego.



W nauce badania przedmiotowego nie

ma skrótów.



Tę umiejętność można zdobyć tylko

poprzez naukę i praktykę.

Uwaga – badanie

podmiotowe w schorzeniach

jamy brzusznej



Omówiono szczegółowo w wykładzie:



„

Dolegliwości ze strony układu

pokarmowego”



Oba wykłady składają się na całość

omawianego zagadnienia

Ostre choroby jamy

brzusznej



Ból



Brak łaknienia



Nudności



Gorączka



Wymioty



To objawy wskazujące na ostre procesy

zapalne toczące się w jamie brzusznej

Trzy rodzaje bólów

chucha



Trzewne



Somatyczne



Przeniesione - rzutowane

Ból trzewny - głęboki



Ból tępy – o trudnym do określenia

umiejscowieniu.



Zwykle w okolicy linii środkowej ciała.

Ból somotyczny

otrzewnowy



Ból ostry, o łatwiejszym do

określenia umiejscowieniu.



Pojawia się kiedy zmiany

patologiczne obejmują otrzewną i

krezkę

Ból przeniesiony -

rzutowany



Polega na odczuwaniu bodźców

sensorycznych w pewnej odległości od

miejsca ich powstawania



Np.. Ostre zapalenie pęcherzyka

żółciowego powoduje podrażnienie

przepony i pacjent odczuwa bóle w

okolicy łopatkowej.

Umiejscowienie bólu



Ważne – ustalenie miejsca powstania

bólu oraz czy ulega on

przemieszczeniu – taki stan ma

miejsce często przy ostrym zapaleniu

wyrostka robaczkowego.

Promieniowanie bólu



Np.. W kolce moczowodowej ból z

okolicy lędźwiowej promieniuje do

pachwiny



W kolce wątrobowej – ból pochodzący z

pęcherzyka żółciowego może

promieniować do barku prawego.

Charakter bólu



Zmiana charakteru bólu wskazuje na

postępujący proces patologiczny – np..



Przejście bólu kolkowego w ból stały w

ostrym zapaleniu wyrostka

robaczkowego świadczy o przejściu

procesu zapalnego z jelita na

otrzewną.

Badanie przedmiotowe



Ważne objawy to:



Bolesność i napięcie powłok



Zmiana charakteru perystaltyki jelit

Prawidłowe rozpoznanie



Zależy od:



Dokładności i staranności z jaka:



Zbiera się wywiad



Przeprowadza badanie

przedmiotowe

Wywiady



Określają kierunek poszukiwań a

badanie przedmiotowe dostarcza

rzeczowych danych, których

potwierdzeniem są:

wyniki badań laboratoryjnych

USG

badań radiologicznych

Początek bólów brzucha



Gdy wśród pełnego zdrowia, nagle

występuje obezwładniający ból, to

najbardziej prawdopodobnym

rozpoznaniem będzie albo



Przedziurawienie narządu trzewnego –

albo



Zaburzenia pochodzenia naczyniowego

Bóle o charakterze kolki



Kolka nerkowa i żółciowa



Mogą również pojawić się nagle, ale



Zazwyczaj nie powodują tak silnego i

skrajnie wyczerpującego bólu.

Gdy ból pojawia się nagle

– jest początkowo miernie

nasilony, a następnie

gwałtownie narasta



Trzeba brać pod uwagę:



Ostre zapalenie trzustki



Zakrzep naczyń krezkowych



Skręt jelita cienkiego

Stopniowe pojawianie się i

powolne narastanie bólu są

znamienne dla zapalenia lub

zakażenia otrzewnej



Często w ten sposób rozpoczyna się



zapalenie wyrostka robaczkowego lub



uchyłków

Rodzaj bólu

należy dokładnie określić



Ból rozdzierający, który nie ustępuje po

wstrzyknięciu leków narkotycznych,

wskazuje na proces naczyniowy np.



Rozległy zawał jelita - lub



Pęknięcie tętniaka brzusznego

Bardzo silny ból, lecz

ustępujący stopniowo

pod wpływem działania

leków



Jest bardziej typowy dla



ostrego zapalenia trzustki - lub



Zapalenia otrzewnej, któremu

towarzyszy zapalenie trzewi.

Przerywane bóle

kurczowe



Stwierdza się często przy nieżycie

żołądkowo-jelitowym.



Ból nawracający w regularnych

odstępach czasu, dając bezbólowe

przerwy – najbardziej prawdopodobnym

rozpoznaniem jest



Mechaniczna niedrożność i zatkanie

jelita cienkiego

Brak łaknienia, nudności i

wymioty



Często są wspólnymi objawami ostrych

chorób narządów jamy brzusznej.



Staranna analiza rodzaju tych objawów

może mieć duże znaczenie w uzyskaniu

prawidłowego rozpoznania.

Charakter wymiotów



Krwiste



Żółciowe



Fusowate



Kałowe

Biegunka - zaparcia



W większości przypadków ostrych, nagłych

chorób narządów jamy brzusznej ulegają

zmianie czynności jelit.



Różnorodność ich jest znaczna.



Jeżeli można z pewnością ustalić, że chory

nie oddaje gazów i nie miał wypróżnienia

przez 24-48 h to cierpi z powodu

niedrożności jelit.



Tym okolicznościom towarzyszyć będzie

wyraźnie wzdęcie lub utrzymujące się

wymiotyty

Zmiana rytmu

wypróżnień



Może wskazywać na poważne zmiany

patologiczne w obrębie jelita:



Rak



Choroby zapalne jelit

Biegunka



Jest klasycznym objawem nieżytu

żołądkowo-jelitowego, ale może

również być objawem dominującym w

zapaleniu wyrostka robaczkowego

położonego w miednicy.



Krwawa i powtarzająca się biegunka

wskazuje na owrzodzenie okrężnicy.



Krwawa biegunka bywa też objawem

niedokrwienia okrężnicy.

Gorączka i dreszcze



W większości ostrych chorób

chirurgicznych występuje

podwyższenie temperatury ciała.



Bardzo wysoka gorączka z objawami

otrzewnowymi u kobiety bez

uchwytnej ogólnej choroby układowej

jest charakterystyczna dla procesu

zapalnego w miednicy małej.

Badanie przedmiotowe

jamy brzusznej



Po dokonaniu oceny możliwości

rozpoznawczych na podstawie

zebranych wywiadów przystępujemy do

badania przedmiotowego.



Musi ono być pełne, ze szczególnym

uwzględnieniem brzucha.



Dokładne badanie jamy brzusznej ma

zasadnicze znaczenie zarówno dla

chirurga jak i internisty nie mówiąc o

ratowniku który pełni podwójną rolę.

Przygotowanie pacjenta



Dobre oświetlenie



Odsłonięcie powierzchni ciała od linii

brodawek sutkowych do kolan.



Dobrze jest mieć pod ręką np. koc,

koszulę, do okrycia pacjenta



Ułożenie pacjenta we właściwej,

wygodnej dla niego pozycji



Zachowanie intymności - parawan



Badanie oglądaniem



Ręce



Uważne obejrzenie rąk ma duże

znaczenie w badaniu jamy

brzusznej i może dać istotne

wskazówki, pomocne w

rozpoznaniu.

Zanotuj obecność



Drżeń grubofalistych (asterixis):



Mogą wskazywać na:



encefalopatię wątrobową



Retencję dwutlenku węgla



mocznicę

Objaw przewlekłej

choroby wątroby



Obejrzyj i zbadaj obie ręce, aby

stwierdzić czy występują:



Rumień dłoni



Białe zabarwienie paznokci

(leukonychia)



Pajączki skórne



Palce pałeczkowate

Niedokrwistość



Przy znacznej niedokrwistości

występuje



Bladość bruzd na skórze dłoni



Koilonychia – wygięcie płytki

paznokciowej w kształcie łyżki



Może to wskazywać na niedokrwistość

z niedoboru żelaza.

Oczy



Obejrzyj twardówki pod katem

żółtaczki



Przyjrzyj się dolnej powiece w

poszukiwaniu cech niedokrwistości

Twarz



Zwróć uwagę na nieprawidłowe

zabarwienie w okolicy ust



Zapalenie kątów ust



Występują w wielu chorobach

zwłaszcza w



Niedokrwistości z niedoboru żelaza



Zespół złego wchłaniania



Infekcjach jamy ustnej

Jama ustna



Przykry zapach z ust spowodowany:



Niedostateczną higieną



Infekcją



Foetor hepaticus



W mocznicy



W cukrzycy

Jama ustna – stany

zapalne



Pleśniawkowe zapalenie jamy ustnej –



Po antybiotykoterapii



W cukrzycy



Przy niedoborach odporności



Owrzodzenia



związane z chorobami zapalnymi jelit,



chemioterapią

Powiększenie węzłów

chłonnych

nadobojczykowych



Należy zwrócić szczególną uwagę na

lewą okolicę nadobojczykową-



Węzły chłonne Virchowa



Jest to objaw Troisiera



Obecność wyczuwalnego węzła

chłonnego nadobojczykowego strony

lewej z jednoczesnym występowaniem

raka żołądka i raka jajnika

Badanie brzucha

pamiętaj o kolejności;

oglądanie

badanie palpacyjne

opukiwanie

osłuchiwanie



Kształt brzucha, symetria,

nieprawidłowe tętnienie

5 czynników mogących

powodować powiększenie

brzucha



Otyłość – fat



Wodobrzusze – fluid – ascites



Zaparcia – faeces



Wzdęcia – flatus



Ciąża - fetus

Blizny



Cięcie skośne prawe – Kochera – pod prawym

łukiem żebrowym – cholecystectomia



Prawe podbrzusze – appendectomia



Lewa lub prawa okolica lędźwiowa –

nefrectomia



Nad więzadłem pachwinowym – operacja

przepukliny



W linii środkowej ciała – lub w okoli

nadłonowej (poprzeczne) - laparotomia

W bliznach i nie tylko



Torbiele – wywołane przez przetrwały

materiał do szycia



Przetoki



Poszerzone żyły



Podskórne wynaczynienia po bokach

tułowia (w ostrym zapaleniu trzustki)



Widoczna perystaltyka jelit –

spowodowana niedrożnością jelit

Zapytaj chorego



Czy może wskazać miejsce odczuwania

bólu – samoistne, przy kaszlu, jeśli tak

to w której okolicy



Czy towarzyszy temu ból – może to

wskazywać na podrażnienie otrzewnej



Zwróć uwagę na przepukliny:



Pachwinowa, udowa, pępkowa, w

bliźnie pooperacyjnej

Badanie dotykiem -

palpacyjne



Pamiętaj!!!



Badanie dotykiem by wniosło

informacje musi być



Delikatne



Należy w pierwszej kolejności badać te

okolice które wg wstępnego rozeznania

nie sprawia choremu bólu.

Trzy etapy badania

palpacyjnego jamy

brzusznej



Badanie powierzchowne



Badanie głębokie



Badanie dotykiem poszczególnych

narządów jamy brzusznej

Badanie powierzchowne



Rozpoczynamy jak najdalej od miejsca

w którym pacjent odczuwa ból.



Badamy systematyczne wszystkie

okolice brzucha.



Uwaga – wstęp – okolice slaid 1



Zapis stwierdzanych zmian z

uwzględnieniem wspomnianych okolic

Badanie powierzchowne

służy



Ujawnieniu miejsc o wzmożonej

bolesności lub



Obronie mięśniowej



Pozyskanie zaufania pacjenta i

nawiązaniu kontaktu

Badanie dotykiem

głębokim



Należy uprzedzić pacjenta, że siła

ucisku się zwiększy



Zastosuj nieco bardziej energiczny

ucisk i staraj się wyczuć ewentualne

opory patologiczne lub guzy.



Przyporządkuj je do określonych okolic

topograficznych



Jeśli stwierdzisz jakieś zmiany zawsze

staraj się je dokładnie opisać

Badanie dotykiem

narządów jamy brzusznej



Wątroba



Śledziona



Nerki



Aorta brzuszna

opukiwanie

osłuchiwanie

Badanie per rectum

Wskazania do wykonania

ultrasografii jamy brzusznej



Bóle brzucha o ostrym i przewlekłym

charakterze



Powiększenie obwodu jamy brzusznej



Urazy jamy brzusznej



Żółtaczka



Krwawienie z:



Przewodu pokarmowego



Układu moczowego



Dróg rodnych

USG cd.



Utrudnienie w oddawaniu moczu i

stolca



Wymioty



Biegunki



Zakażenia układu moczowego



Utrata wagi ciała



Anemia



Utrzymująca się podwyższona ciepłota

ciała o niejasnej etiologii



Podwyższone OB

USG.CD



Zaburzenia miesiączkowania



Przedwczesne i opóźnione dojrzewanie

płciowe



Ciąża – prawidłowa i patologiczna, w

tym ocena śmierci płodu i niektóre

wady rozwojowe płodu



Bezpłodność



Inne – celem wyjaśnienia

nieprawidłowych wyników klinicznego

badania jamy brzusznej czy badań

dodatkowych.

Miejsce laparoskopii we

współczesnym

postępowaniu

diagnostycznym

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43
Slide 44
Slide 45
Slide 46
Slide 47
Slide 48
Slide 49
Slide 50
Slide 51
Slide 52
Slide 53
Slide 54
Slide 55
Slide 56
Slide 57
Slide 58
Slide 59
Slide 60

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Badanie fizykalne brzucha
klatka piersiowa brzuch, badania fizykalne
BRZUCH, badania fizykalne
Badania fizykalne kostno stawowo mięśniowy
Badanie fizykalne kości, mięśni i stawów
Badanie fizykalne1
Badanie fizykalne 3
BADANIE FIZYKALNE SKÓRY ppt
Badanie fizykalne
Technika badania fizykalnego klatki piersiowejZDZ8

więcej podobnych podstron