Problemy zdrowotne

i społeczne wynikające

z aktualnych

uwarunkowań

demograficznych w

Polsce

Przedstawiane zagadnienia

i problemy przyczyniają się

znacząco do kształtowania

„przestrzeni” psychologicznej

i społecznej

człowieka, który w

nowoczesnym społeczeństwie

ma przypisane 3 funkcje:

obywatela, podatnika i

pacjenta.

Rozwój medycyny, a współcześnie jej

rozlicznych specjalności ma znaczący

wpływ na społeczeństwa i poszczególne

jednostki. Szczególne znaczenie ma:
1. poszerzanie świadomości przez postęp

naukowy i szeroki dostęp do wiedzy o

biologii człowieka [szkoła, media, programy

edukacji dla pacjentów]
2. światopogląd zakładający, że choroby

mogą być skutecznie i definitywnie leczone

– przeciwieństwo postawy „fatalistycznej”:

zachorował bo LOS/BÓG tak chciał
3. możliwość skutecznego leczenia chorób

zakaźnych, a od około 30 – 40 lat także

niektórych chorób nowotworowych i

przewlekłych z poprawą jakości życia

chorego lub z przedłużeniem trwania życia.

Co ma wspólnego

psychologia z demografią?

Liczebność i struktura wiekowa

społeczeństwa znacząco wpływają na

psychikę oraz funkcjonowanie jego

członków i w ten sposób przyczyniają się

do kształtowania szeregu zjawisk

społecznych, także „rynku usług

psychologicznych”.
Zmiany demograficzne wywołują kaskadę

zdarzeń społecznych - efekt domino.

Przykład:

- „drastyczne” zmniejszenie śmiertelności dzieci i młodzieży
- wydłużanie się przeciętnego wieku życia

Zmniejszenie śmiertelności

dzieci i młodzieży

Stosunkowo niewielka śmiertelność,

zwłaszcza najmłodszych, jest zjawiskiem

nowym, trwającym zaledwie kilkadziesiąt

lat.
Ograniczenie śmiertelności dzieci i

młodzieży uznano w XX [początki w XIX]

wieku za jedno z najważniejszych

zadań „cywilizacyjnych” ludzkości. Uznano,

że jest powinnością moralną i zadaniem

każdego rządu, natomiast nie analizowano

szerzej jego wpływu na społeczeństwa, być

może uznając, że dobrodziejstwa nie

podlegają ocenie?

NIE MOŻNA oczywiście

zjawiska zmniejszenia

śmiertelności wśród dzieci i

młodzieży rozpatrywać w

kategoriach „plusy

[

korzyści

]” i „minusy [

straty

],

natomiast warto przyjrzeć się

zmianom jakie proces ten

wywołał w społeczeństwach

Korzyści –

ograniczenie śmiertelności

uważa się za oczywistą powinność medycyny,

przynoszącą niepodważalne korzyści dla

ludzkości

• usunięto albo zminimalizowano przypadki
zgonu zdrowego noworodka z powodu
trudności położniczych, zakażeń
okołoporodowych i kilku innych przyczyn,
jeszcze kilkadziesiąt lat temu stanowiących
śmiertelne zagrożenie dla KAŻDEGO
dziecka
• usunięto albo ograniczono do minimum
[szczepienia, antybiotyki, sterydy,
intensywna terapia] możliwość zgonu albo
wystąpienia ciężkich, trwałych powikłań na
skutek chorób zakaźnych.

Korzyści –

ograniczenie śmiertelności

uważa się za oczywistą powinność medycyny

przynoszącą niepodważalne korzyści dla

ludzkości

• poprawiły się psychiczne warunki

funkcjonowania kobiet ciężarnych i po

połogu– zagrożenie utratą dziecka jest

obecnie małe
• rodzice nie muszą się obawiać, że utracą

kolejne dziecko
• w razie choroby zakaźnej szanse

wyzdrowienia dziecka są zazwyczaj bliskie

100%.

Bilans korzyści jest niekwestionowany

przede wszystkim rodzinny, osobisty i

„epidemiologiczny” [administracyjno-

medyczny].

Jednocześnie wystąpiły inne zjawiska
społeczne: ograniczenie dzietności, późna
prokreacja, starzenie się społeczeństw, a także
niepohamowany przyrost liczby ludzi na Ziemi
– te zjawiska mają wymiar socjologiczny, ale
także zmieniają istotnie psychikę człowieka

Zjawiska, które wiążą się ze spadkiem
śmiertelności, a które można uznać za
wywierające niekorzystny wpływ na
społeczeństwo:

1. można „bezpiecznie” ograniczyć
prokreację do 1 dziecka w rodzinie – ryzyko
śmierci jedynego dziecka jest uważane za
znikome

Ryzyko śmierci jedynego dziecka

jest uważane za znikome

Takie przekonanie powoduje:
1. zmniejszenie „czujności” rodziców

i lekceważenie zagrożeń: przecież

medycyna już „wszystko” potrafi, przyleci

helikopter, a na reanimacji robią cuda!
2. niedostateczne „przygotowanie”

rodziców na śmierć albo poważną chorobę

jedynego dziecka
3. czasami niemożność [zbyt późno

urodziło się pierwsze dziecko, odkładanie

macierzyństwa na „potem”] posiadania

drugiego dziecka jeśli pierwsze zginie albo

urodziło się z poważną wadą wrodzoną

Ryzyko śmierci jedynego dziecka

jest uważane za znikome

Takie przekonanie powoduje:
4. „surowe” ocenianie przez administrację

i opinię publiczną [media!] przyczyn

śmierci dziecka, szczególnie gdy było

jedynym dzieckiem w rodzinie - nie powinno

do tego dojść!
5. dzieci rzadko, a wręcz sporadycznie

stykają się ze śmiercią swojego rodzeństwa

[dawniej takie prawdopodobieństwo było b.

duże], poznają śmierć z komiksów i filmów, a

śmierć rzeczywista została wyparta przez

wirtualną, tym bardziej, że starsi [seniorzy]

umierają w szpitalu

Niemożność posiadania drugiego

dziecka jeśli pierwsze zginęło albo

urodziło się z

poważną wadą wrodzoną

Efekt domina:

jedno dziecko w rodzinie zmniejsza

szanse na sprawowanie opieki nad

rodzicami, kiedy będą już jej

wymagali



więcej samotnych osób

wymagających pomocy społecznej



1. gorsze warunki psychiczne i

społeczne bycia seniorem
2. konieczność zwiększania nakładów

na opiekę społeczną



większe

podatki

Zjawiska, które wiążą się ze spadkiem

śmiertelności, a które można uznać za

niekorzystne lub są wyraźnie

niekorzystne

2. można „odłożyć” prokreację na

późniejszy wiek [nawet > 35 roku

życia], nawet taki, który do

niedawna był uznawany za

niebezpieczny zarówno dla zdrowia

matki, jak i dziecka, gdyż postęp

ginekologii i położnictwa pozwala na

przesuwanie granic biologicznych –

zapłodnienie in vitro, lekowe

utrzymanie ciąż zagrożonych, ciąże

u pierwiastek > 40 roku życia

Prokreacja > 35 roku

życia

Efekt domina:

większe zagrożenie chorobami wrodzonymi
i małymi wymiarami dziecka [IUGR/SGA]



1. wyższe koszty opieki nad ciężarną
2. wzrost kosztów zabiegów i usług
medycznych, koniecznych dla zapewnienia
odpowiedniego rozwoju dziecka



wyższe podatki i efekt „krótkiej kołdry”

Zjawiska, które wiążą się ze spadkiem

śmiertelności, a które można uznać za

niekorzystne lub są wyraźnie

niekorzystne

3. spadek liczby narodzin i ujemny
przyrost naturalny w Europie,
natomiast ogromy przyrost
naturalny w wielu państwach Azji i
Afryki, prowadzący w
konsekwencji do degradacji
środowiska i często fatalnych
warunków bytowania – zarówno
ekonomicznych, jak i psycho-
społecznych.

Jaka jest współczesna

sytuacja demograficzna w

Polsce?

Większość prezentowanych danych

statystycznych oraz prognoz NIE

UWZGLĘDNIA fali migracyjnej z Polski, ani

napływu do Polski osób z Azji i krajów

sąsiadujących z Polską

Emigracja:

sytuacje z którymi zetknie się

psycholog

• Rozdzielanie i rozpad rodzin
• Znikanie członka rodziny – zerwał [?] kontakt

po wyjeździe

• Degradacja sytuacji społecznej i psychiki

osób, które nie uzyskały „sukcesu” w nowym

miejscu, a jednocześnie nie przyznają się do

porażki w ojczystym

• Utrata „korzeni” i równoczesny brak pełnej

adaptacji w nowej ojczyźnie – sytuacje

powszechne w środowiskach emigracji w

czasie II wojny i emigracja ekonomiczna do

USA lub Włoch

• Dzieci – w niektórych rodzinach „zawieszone”

pomiędzy krajem ojczystym i krajem

zamieszkania ojca albo matki, trudności z

pełną albo dostateczną identyfikacją z

lokalnymi społecznościami i narodowościami

Ludność Polski: >

38.000.000

* Spadek liczby ludności w roku 2000 oszacowano na 390.000, co wg
GUS wynika z niezbilansowania na podstawie spisów 1988 i
2002.

*

Co powoduje zmniejszanie się

liczby ludności w Polsce?

1. Ujemne saldo migracji

zagranicznej

• „nieobecna” w statystyce i

lekceważona przez administrację
fala emigracyjna 1999 – 2000
oraz nowa od 2004 roku

2. Niski przyrost naturalny

Zmniejszanie się liczby ludności w

Polsce

Ujemne saldo
migracji
zagranicznej:

1.

emigracja 1999 – 2000

2.

emigracja od 2004

GUS nie przedstawia danych
dostatecznie ukazujących
zakres migracji,

ubytek

ludności w latach 2000 – 2004
oszacowano w GUS na
zaledwie 80.000, a na 16.000
ubytek pomiędzy 2003 i 2004
[sic!]

Ujemne tempo
przyrostu
ludności:
w 2000 -0,02%
w 2004 -0,04%

Migracje zagraniczne na

stałe

Zaniedbanie oceny ruchów

migracyjnych – skutki:

• błędne decyzje

gospodarcze i polityczne

• niewystarczające

kształcenie kadr dla

przeciwdziałania i

osłabiania skutków

migracji

• opóźnione

opracowywanie naukowe

zagadnienia [rozproszenie

danych, utrudnione

zbieranie danych]

w tysiącach

Przyrost

naturalny

i przekrój

wieku Polaków

Struktura wiekowa ludności

Polski

Struktura wiekowa ludności

Polski

%

Ruch naturalny ludności Polski w latach 1989
- 2004

Liczba
urodzeń:

od 1993 <
500.000

od 1998 <
400.000

Stabilizacja od
ok. 1999 roku,
jednak zmarło
więcej osób
niż się
urodziło:
o -7.000 w
2004 o -9.000
w 2005

w
tysiącach

Ludność Polski:

przyrosty roczne w 3 przedziałach

wieku

w tysiącach

Ludność Polski:

przyrosty roczne dzieci i

młodzież

w tysiącach

Ludność Polski:

przyrosty roczne dorośli

w tysiącach

Mniej młodych osób

• odległe skutki w postaci jeszcze

mniejszej niż obecnie liczby narodzin

w latach 2020 oraz kolejnych

• niekorzystne obniżenie stosunku liczby

osób w wieku produkcyjnym względem

osób w wieku nieprodukcyjnym:

w 1999 roku

100 do 74

[ 74 =

52 < 17

r.ż.

+ 22 > 60/65 r.ż. ]

w 2004 roku

100 do 60

[ 60 =

36 < 17 r.ż.

+ 24 > 60/65

r.ż. ]

Obniżenie stosunku liczby osób w wieku

produkcyjnym względem osób w wieku

nieprodukcyjnym

• Podwyższenie wieku emerytalnego i

zrównanie wieku emerytalnego kobiet i

mężczyzn  koniec mitu o „spełnionej”,

długiej emeryturze !  więcej osób źle

funkcjonujących w mało satysfakcjonującym

miejscu pracy  więcej osób uciekających w

chorobę dla

wcześniejszego uzyskania

świadczeń  wzrost kosztów w ochronie

zdrowia i orzecznictwie rentowo-

emerytalnym  gorszy klimat społeczny 

mniejsze wpływy w branżach „żyjących” ze

świadczenia usług dla seniorów

[doświadczenia niemieckie]  wolniejszy

rozwój gospodarki  większe podatki

Obniżenie stosunku liczby osób w wieku

produkcyjnym względem osób w wieku

nieprodukcyjnym

• konieczność rewizji zasadności systemu

edukacji rozciągającego okres nauki i

szkolenia zawodowego coraz częściej >

26/27 roku życia – dotychczas często i

powszechnie stosowany sposób na

odsunięcie w czasie pierwszego „żądania”

miejsca pracy

• wydłużenie okresu wpłacania składki

emerytalnej poprzez wcześniejsze

rozpoczynanie

aktywności zawodowej –

uzasadnienie:

1.

drastyczne obniżenie wieku dojrzewania

płciowego [w ciągu 100 lat z około 16/17 do

12 r.ż.]

2.

akceptacja dla wczesnego

usamodzielniania się, o ile tylko są po temu

warunki

Proporcje kobiet i

mężczyzn

Liczba kobiet i mężczyzn

w milionach

W Polsce żyje więcej kobiet niż mężczyzn

Liczba kobiet > mężczyzn

• Rodzi się nieco więcej chłopców,

np. w Szpitalu im.

Świętej Rodziny przy ul.

Madalińskiego w Warszawie w latach

1996 – 2004 urodziło się 14.135

dzieci, w tym F 6737 (47,7%) i M

7398 (52,3%), o 661 M więcej niż F

• W okresie rozwojowym śmiertelność

wśród chłopców jest wyższa

• Kobiety żyją dłużej średnio o 8 lat

Miejsce zamieszkania i

płeć

Liczba kobiet i mężczyzn

w miastach i na wsi

w milionach

Ludność miejska versus

wiejska

• wzrasta liczba osób mieszkających

poza miastami, prognozy wskazują, że

taka tendencja będzie stała, a liczba

mieszkańców wsi przekroczy

15.000.000 w roku 2018, natomiast

liczba ludzi w miastach obniży się i w

roku 2021 spadnie poniżej 18.000.000
• nastąpiło odwrócenie industrialnego

trendu powojennego
Dla planowania kariery zawodowej

warto rozważać pracę poza wielkim

miastem!

Różnica w liczbie kobiet i

mężczyzn mieszkających w

miastach

Wnioski

W MIASTACH powiększa się

ZNACZNA, wynosząca już ponad
MILION przewaga kobiet nad
mężczyznami, co prawda rodzi się
nieco więcej chłopców, ale kobiety
żyją dłużej, co oznacza
„feminizację” seniorów.

I choć jest więcej XX niż XY,

to

na 100 kawalerów przypada 89

panien: efekt domina społecznego 

więcej osób samotnych  spadek

liczby urodzeń  więcej samotnych

matek  więcej problemów

psychologicznych występujących u

samotnych kobiet i ich dzieci, ale

także u samotnych mężczyzn  w

przyszłości wzrost problemów

związanych ze sprawowaniem opieki

nad samotnymi seniorami

Różnice w liczbach kobiet i mężczyzn

mieszkających na wsi

W tysiącach

%

Wnioski

Na WSI utrzymuje się STAŁA ale
DYSKRETNA przewaga liczby kobiet,
natomiast stosunek liczby panien do
kawalerów jest zdecydowanie
niekorzystny, na 100 kawalerów przypada
średnio 66 panien, natomiast w grupie
młodych osób w wieku 20 – 24 lata
stosunek wynosi 100/70, ale w starszych
wiekowo grupach gwałtownie się obniża.
W mieście ten stosunek wynosi 100/89, co
zachęca do szukania partnerów w mieście.

Sugestie: liczba kobiet w miastach może
być większa niż podają oficjalne
statystyki. Powód: migracji do miast
większej liczby kobiet urodzonych na wsi
niż to ujmuje statystyka, wynikająca z
podejmowania nauki albo pracy,
przeciwieństwo do migracji mężczyzn,
którzy do lat 80 byli „wysysani” ze wsi
przez przemysł i
budownictwo.
Niekorzystna różnica pomiędzy liczbą
kobiet i mężczyzn w miastach powiększa
się szybciej niż sugerują dane GUS.

Wzrost liczby
kobiet o
wykształceniu
wyższym może
przyczyniać się do
„pogarszania”
prawdopodobieńst
wa znalezienia
partnera i
stworzenia stałego
związku, być może
szczególnie na wsi

Urodzenia

• Liczba urodzeń maleje

nieprzerwanie od 1984 roku

• Rok 1983 był szczytowym rokiem

ostatniego wyżu demograficznego –
urodziło się wówczas 724 000 dzieci

• Od 1989 roku wielkość reprodukcji

nie gwarantuje prostej
zastępowalności pokoleniowej

Urodzenia

• Zmniejszenie liczby urodzeń

dotyczy rodzin miejskich i wiejskich

• Wskaźnik urodzeń na wsi jest nadal

wyższy niż w mieście

• Współczynnik dzietności – za

korzystny uważa się o wartości >
2, co oznacza, że na jedną kobietę
w wieku od 15 do 49 roku życia
przypada 2 dzieci

W 2003 roku współczynnik

dzietności

był najniższy od 50 lat, wynosił

1,22

Prognozy dzietności

• Opracowane na podstawie spisu

powszechnego z 2002 - już zobaczyliśmy,
że są zastrzeżenia co do oceny liczby
Polaków w kraju, a także, że obecna fala
migracyjna jest pomijana!

• Prognozowany jest spadek dzietności z

obecnego 1,22 do 1,10 w 2010 roku, na
który nadal większy wpływ będzie miało
obniżanie współczynnika dla miast –
niekorzystne zjawiska psycho-społeczne
będą się nasilały

Sytuacja rodzinna

Model rodziny:
• ok. 84% dzieci rodzi się w rodzinach

utworzonych przez prawnie

zawarte związki małżeńskie

• natomiast badania ankietowe

wyraźnie wskazują na zmiany

zachodzące w modelu rodziny

192 000

51000

ok. 4 : 1

Małżeństwa i rozwody

• w 1990 roku stosunek 6 do 1
• w 2004 roku stosunek 4 : 1, wzrasta

też liczba separacji orzekanych
przez sąd, w roku 2004 o 1,5
tysiąca więcej niż w 2003

• warto podkreślić, że niewierność

małżeńska albo/i rozwód są jednymi
z częstszych powodów
zgłaszania się kobiet po pomoc do
psychologa

Małżeństwa i rozwody

• w 2004 roku stosunek 4 : 1 – na

każde 4 z zawartych związków 1

rozpadł się z odnotowaniem

administracyjnym

To oznacza, że prawie równie

często można się spodziewać

u dzieci i uczniów –

co 4. w klasie -

problemów w zachowaniu i nauce

wynikających z rozwodu rodziców

Liczba dzieci urodzonych poza

oficjalnie zawartymi związkami

• Obecnie do 16%, a 10 lat temu 7%,

co oznacza dwukrotny wzrost

• 2% wynosi odsetek dzieci

urodzonych przez wdowy i rozwódki

i jest stały od wielu lat

Wnioski: wzrasta liczba dzieci

rodzących się w związkach

partnerskich albo

urodzonych przez samotne

matki

Wiek prokreacji

• Pomiędzy rokiem 1990 i 2000

nastąpiło przesunięcie wieku

najwyższej płodności kobiet z 20 –

24 lat do okresu 25 – 29 lat.

• Wyraźny kontrast pomiędzy

wiekiem dojrzewania płciowego u

dziewcząt, który drastycznie

obniżył się w czasie trwania XX

wieku, obecnie około 12 roku życia

+ coraz niższy wiek inicjacji

seksualnej: źródło zjawisk

społecznych i psychologicznych

Wiek prokreacji w Polsce

w roku 2003

•przeciętny wiek kobiet

rodzących wynosił blisko 27
lat

•przeciętny wiek kobiety

rodzącej pierwsze dziecko
wynosił 24,7 lat

[niestety GUS

nie podaje wartości SD!]

Umieralność

• Współczynnik zgonów systematycznie

obniża się od szeregu lat, w roku 2004

wynosił 9,5

o

/

oo

[9,5 na 1000 osób]

• W roku 2004 zmarło 360 tysięcy osób –

53% stanowili mężczyźni, a 47%

kobiety

• Zmniejszanie się liczby ludności i

wydłużanie się trwania życia powoduje,

że systematycznie maleje liczba ludzi

umierających każdego roku: w 1990

zmarło 390 tysięcy, w 1999 –

381tysięcy, w 2000 368 tysięcy.

Przeciętna długość życia

w języku demografów

„przeciętne dalsze trwanie życia”

Trwanie życia

Cytat z opracowania GUS: „Obserwowana w
latach 90-tych stała poprawa sytuacji w
zakresie umieralności w pozytywny sposób
wpływa na długość trwania życia Polaków.”

Trudno się powstrzymać od zachwytu nad
użytymi w zdaniu sformułowaniami.

W ciągu ostatnich 15 lat długość życia
wydłużyła się średnio o 3,5 roku dla kobiet
i 4 lata dla mężczyzn, nadal mężczyźni żyją
krócej – średnio o 8 lat, ale średnia
europejska różnica to 5,5 lat.

Co oznacza dłuższe trwanie

życia?

dla finansów publicznych

• dłuższe wypłacanie świadczeń

emerytalnych

• wydatki na leczenie większe i

dłużej ponoszone w ramach

solidarności społecznej

• wzrost liczby seniorów

wymagających opieki we własnych

domach albo zakładach opieki

Co oznacza dłuższe trwanie

życia?

dla społeczeństwa i społeczności

lokalnych

• konieczność tworzenia struktur

organizacyjnych dla opieki nad

wzrastającą liczbą dłużej żyjących

obywateli

• większe wydatki na leczenie i opiekę

ponoszone niestety zazwyczaj kosztem

młodych ludzi [syndrom krótkiej kołdry]

• konieczność debat publicznych nad

ustanowieniem politycznych proporcji

seniorów i młodych ludzi [jak granica

wieku?] w parlamencie oraz samorządach

Wzrost liczby i ZNACZENIA

seniorów

Więcej seniorów, to nie tylko szersza

baza polityczna dla niektórych partii

politycznych

• ewolucja klasy seniorów – więcej lepiej wykształconych,

więcej niezależnych finansowo, więcej czynnie spędzających

życie po zaprzestaniu stałej pracy zawodowej

• więcej problemów psychologicznych świadomie

postrzeganych przez seniorów – potrzeba specjalizowania

się psychologów w pracy z seniorami – specyfika takiej

specjalizacji: konieczność rozeznania w:
1. podstawowych problemach zdrowotnych [osteoporoza,

meno- i andro-pauza, „łagodna” rehabilitacja ruchowa,

także dla tych, którzy nie uprawiali aktywności ruchowej

przed 60 rokiem życia, neurologia i psychiatria wieku

podeszłego]
2. mobilność - do pacjenta często trzeba dojechać
3. zacięcie społeczne – organizowanie i udział w

przedsięwzięciach w miejscu zamieszkiwania pacjentów –

kluby, wycieczki, warsztaty
4. zdolność do pracowania w zespołach – rzadziej klasyczny

układ terapeuta – pacjent albo terapeuta – grupa

pacjentów, częściej z pacjentami pracuje zespół złożony z

psychologa, pracownika socjalnego, rehabilitanta,

nauczycieli i wolontariuszy

Przyczyny zgonu / 1.

Dane są zazwyczaj obarczone
licznymi zafałszowaniami,
wynikającymi z traktowania statystyki
jako zbędnego balastu
administracyjnego, a niekiedy
potencjalnego zagrożenia prawnego
bądź ekonomicznego dla lekarza albo/i
administracji szpitalnej, nie w każdym
przypadku rozpoznanie wpisane na
karcie zgony odpowiada rzeczywistej
przyczynie śmierci pacjenta!

Przyczyny zgonu /2.

Wiarygodne rejestrowanie
przyczyn zgonów ma kapitalne
znaczenie dla prowadzenia
właściwej polityki zdrowotnej,
odpowiedniej profilaktyki i
kształcenia kadr.
Dane powinny być szczegółowe, a
przede wszystkim oparte na
uczciwej rejestracji przez placówki
ochrony zdrowia.

Przyczyny zgonu w

Polsce

Przyczyny zgonu w

Polsce

Samobójstwa

• 1.6% z 360.000 = około 7.000 zdarzeń
• statystyka nie podaje nieudanych prób

samobójczych

• choć problem przekracza

rozmiarami skalę śmierci na

drogach, to uwaga opinii

publicznej, zainteresowanie

mediów i administracji jest

odwrotnie

proporcjonalne!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

Nowotwory

Liczba zachorowań w roku:
• 1990 - 83.300, zmarło 73.000

chorych, tj. 89%

• 2002 - 114.400, zmarło

87.700 chorych, tj. 77%

Wzrost liczby zachorowań

wynika przede wszystkim z

poprawy wykrywalności

Zgony dzieci do 1 roku

życia

• 50% umiera w pierwszym tygodniu

życia

• 20% umiera w ciągu pierwszego

miesiąca życia

• około 30% od 2 do 12 miesiąca życia

i w tej liczbie są zarówno wypadki,

nieprzewidziane choroby zakaźne, jak

i wady wrodzone i zespoły

metaboliczne

• 33% zgonów następuje z powodów

naturalnych – wrodzone wady

rozwojowe

Zgony niemowląt, czyli dzieci

w wieku do ukończenia 1 roku

życia

Współczynnik zawiera informacje o:
- natężeniu poważnych wad
wrodzonych
- stanie opieki medycznej nad dziećmi
- troskliwością i odpowiedzialnością
rodziców
- materialnych warunkach bytowania
„Wymieszane” są wobec tego czynniki
naturalne, organizacyjne,
ekonomiczne, socjalne i etyczne.

Zgony niemowląt (1 rok

życia)

Zgony niemowląt versus

noworodków: 7 do 8,6

0

/

00

w

2003

Noworodek – dziecko w 1 miesiącu

życia, ten wskaźnik statystyczny łączy

dane o urodzeniach martwych i

dane o zgonach dzieci do 6

dnia życia – wymieszano zgony z

przyczyn położniczych [przyczyny

naturalne i błędne postępowanie

medyczne oraz wypadki] ze zgonami

następującymi już po urodzeniu się

dziecka. Opisuje stan opieki nad

ciężarnymi i położnictwa.

Dla oceny stanu opieki medycznej,
planowania wydatków na ochronę zdrowia
oraz monitorowania ewentualnych
niekorzystnych wpływów środowiskowych
LEPIEJ szacować oddzielnie liczbę:
• urodzeń martwych dzieci z przyczyn
naturalnych
• urodzeń martwych dzieci z przyczyn
położniczych i kryminalnych
• zgonów dzieci w pierwszych 7 dniach
życia
• zgonów dzieci do 1 miesiąca życia
• zgonów do 12 miesiąca życia