Dziedzina medycyny 

zajmująca się

schorzeniami wieku

podeszłego

Starzenie się to proces, który postępuje przez całe

życie. Początkowo przyjmujemy go jednak

z zadowoleniem, przybliża nas to bowiem

to świata dorosłych. Gdy człowiek dochodzi

do wieku średniego zaczyna być coraz bardziej

niezadowolony z objawów starzenia się. Poprzez

starzenie się zmniejsza się ludzka odporność

na stres środowiskowy, osłabieniu ulegają także

procesy naprawcze organizme. W sposób

naturalny zwiększa się liczba uszkodzeń

wewnątrzkomórkowych. Proces starzenia

się powoduje utratę homeostazy organizmu,

co za tym idzie człowiek staje się bardziej

podatny na choroby. Zmianie w funkcjonowaniu

podlegają także wszystkie narządy człowieka.

W procesie starzenia się obserwujemy:

Zmniejszenie masy kości oraz mięśni;

Pogorszenie wzroku i słuchu;

Spadek elastyczności skóry;

Dłuższy czas reakcji organizmu.

Procesem starzenia i wiedzą

o starszych ludziach zajmuje się nauka

zwana gerontologią. Termin

ten pochodzi z języka greckiego

od słowa geras - starszy oraz wyrazu

logos - studiowanie czegoś. Nie należy

pojęcia gerontologia mylić z geriatrią.

Są to dziedziny spokrewnione, jednak

geriatria zajmuje się zdrowiem

starszych osób, oraz zapewnieniem

im pomocy medycznej.

Zamknięte urazy czaszkowo mózgowe.

Urazy w których nie nastąpiło uszkodzenie opony

twardej

 



Zespół wstrząśnienie mózgu



Zespół stłuczenia mózgu



Zespół ucisku mózgu

 

Otwarte urazy czaszkowo-mózgowe

Urazy w których nastąpiło uszkodzenie opony twardej
a w głębokich uszkodzeniach także opon miękkich



Złamania kości czaszki



Złamania z wgobieniem



Złamania podstawy czaszki

Do otwartych urazów głowy zalicza się także urazy
„pozornie zamknięte”.



-Złamania czołowo-podstawne



-Złamania podstawno-boczne



-Złamania piramidy kości skalistej



-Poważniejsze złamania kości nosa i oczodołów z

uszkodzeniem ścian zatok i kości sitowych



Szereg objawów klinicznych, wśród których utrata przytomności

jako nagłe następstwo urazu głowy jest objawem dominującym.



Utrata przytomności wynika z ruchu głowy o charakterze

przyspieszenia-opóźnienia.



Polega na czasowym uogólnionym funkcjonalnym (a nie

morfologicznym) wyłączeniu czynności nerwowej, związanym z

rozległymi obszarami mózgowia w tym kory mózgowej i struktur

głębokich z udziałem pnia mózgu. Pourazowa nieprzytomność

może trwać od kilku sekund do kilkunastu minut ( kilku godzin a

nawet dni). Objawy wstrząśnienia mózgu ustępują w ciągu 1-3 dni, nie

pozostawiają uchwytnych śladów uszkodzenia morfologicznego.



Nie wymagają leczenia.



Zgon ( w skrajnych przypadkach) wskutek porażenia czynności

ośrodków odpowiedzialnych za funkcje życiowe.

 

Stałym składnikiem zespołu wstrząśnienia mózgu

jest



-niepamięć wsteczna tj moment wypadku i często

wydarzenia poprzedzające uraz, zwykle nie

przekracza
godzin



-niepamięć pourazowa (następcza) tj okres od

urazu do odzyskania pełnej świadomości, może

trwać różnie długo

inne objawy



-zaburzenia wegetatywne: wahania amplitudy

ciśnienia krwi, przyspieszenie rytmu serca,

nadmierne poty,



-nudności wymioty,



-gorączka



-bóle głowy jako wyraz zaburzeń

naczynioruchowych



Stłuczenie dotyczy

powierzchni mózgu.



Występują okołonczyniowe

wybroczyny z

dewitalizacja tkanki w

obrębie kory z

towarzyszącym obrzękiem.



Głębokość zmian na ogół

nie przekracza 10mm.



Fala energetyczna urazu

prowadzi do gwałtownego

przemieszczenia mózgu w

całości, uderzenia tkanki

mózgowej o wewnętrzną

powierzchnię czaszki oraz

napinanie i rozdarcie

naczyń.

Mechanizm:



-z uderzenia-uderzenie w bok głowy powoduje stłuczenie

w miejscu bezpośredniego urazu (cup)



-z przeciwuderzenia- na biegunie przeciwnym – w wyniku

uderzenia w wewnętrzną powierzchnię czaszki ( uraz z

odbicia contrcup)



-pośrednie- uraz bezwładnościowy, wybroczyny w

strukturach głębokich



-ślizgowe- wybroczyny wzdłuż brzegu górno-przyśrodkowego

 

W obrazie klinicznym może zawierać elementy zespołu

wstrząśnienia mózgu. Na początku występuje zwykle utrata
przytomności. Ciężkość objawów zależy od stopnia i miejsca
uszkodzenia.

Klinicznie stłuczenie dzielimy:
Stłucznie pólkul mózgu; najczęściej dotyczy płata
czołowego i skroniowego, zwłaszcza na podstawie i
biegunowych częściach płatów co jest związane z ich
położeniem w pobliżu nieregularnych wybrzuszeń
kostnych.
Stłucznie pnia mózgu; zespól uszkodzenia pnia górnego i
dolnego
Stłucznie móżdżku, uraz okolicy potylicznej

 Rozerwanie mózgu- obejmuje oponę miękką zwykle w
wyniku bardzo silnego urazu albo urazu bezpośredniego
odłamkiem kości
W przypadkach stłuczenia i rozerwania mózgu zawsze
występuje krwawienie podpajęczynówkowe.

Następstwo



-obrzęku mózgu definiowanego jako zwiększenie

objętości wody w tkance



-krwiaka



-poszerzenia łożyska naczyniowego w wyniku

zaburzeń autoregulacji mózgowej

Każdy uraz głowy może prowadzić do objawów

ciasnoty wewnątrzczaszkowej. Nasilenie objawów

klinicznych nie zawsze koreluje z ciężkością urazu,

zwłaszcza u ludzi młodych dochodzi do ciężkich

obrażeń mózgu w wyniku niewielkiego urazu.

Niebezpieczeństwo wgłobienia



Najczęstsze powikłanie urazów głowy



Pochodzenia żylnego z tzw żył mostowych. Powstaje

w wyniku przemieszczenia się mózgu w

mechanizmie przyspieszenia opóźnienia wewnątrz

jamy czaszki, prowadząc do rozrywania i napinania

naczyń żylnych. Krew ulega wynaczynieniu do

przestrzeni pomiędzy oponą twardą a pajęczynówką.

Najczęściej zlokalizowane



-na bocznej powierzchni sklepistości mózgu

także



-na powierzchni przyśrodkowej



-pomiędzy namiotem mózgu a płatem potylicznym



-pomiędzy płatem skroniowym a podstawą czaszki



-w tylnej jamie czaszki

Klinicznie dzielimy na ( kryterium czas pojawienia się
objawów)
-ostre do 24godz (72 godz)
objawy wynikają z ciężkiego często wieloogniskowego
stłuczenia mózgu, lub rozerwania, z szerzącym się
wokół stłuczenia obrzękiem prowadzące do
przemieszczeń wewnątrzczaszkowych i ucisku pnia
mózgu
-podostre 2-12 dni po urazie
-przewlekłe powyżej 2 tygodni
 
Najczęstsze objawy to przeciwstronny niedowad
połowiczy oraz tożstronne zaburzenia źreniczne
( rozszerzenie źrenicy)
W krwiakach przewlekłych objawy mogą być
ograniczone do bólu głowy lub zaburzeń świadomości



Pochodzenia tętniczego. Najczęściej w wyniku uszkodzenia tętnicy

oponowej środkowej, która ulega uszkodzeniu przy złamaniu kości.

Rzadko pochodzenia żylnego (krwiaki przewlekłe) Krew ulega

wynaczynieniu pomiędzy oponę twardą a kością czaszki.



Najczęściej zlokalizowane

-okolica skroniowa i skroniowo-ciemieniowa

-nad zatoką strzałkową

-w okolicy czołowej biegunowo-przypodstawnie

-w okolicy potyliczno-podpotylicznej



Krwiak rozwija się szybko, w ciągu jednej-kilku godzin wyzwala

objawy ciasnoty śródczaszkowej.



Typowa triada objawów:

-uraz głowy z natychmiastową utratą przytomności, interwał jasny,

utrata przytomności

-jednostronne rozszerzenie źrenicy

- przeciwstronny niedowad połowiczy

Pourazowy krwotok podpajęczynówkowy
Może wystąpić po każdym urazie głowy.

Zazwyczaj ma niewielkie znaczenie kliniczne.
Krew często znajduje się na sklepistości mózgu

Samoistny krwotok podpajęczynówkowy
Z pęknietego tętniaka (koło tętnicze Willisa)
Zlokalizowany na podstawie mózgu

Powoduje

ciasnotę
śródczaszkową
na który składa
się masa
krwiaka i obrzęk

Zaburzenia

świadomości i
objawy
ubytkowe



Ocena ciężkości
urazu, ocena
czynników ryzyka



Skala śpiączki
Glasgow



Zapobieganie
niedotlenieniu i
niedociśnieniu



zwrócić uwagę na czas , rodzaj ,kierunek

działania sił,



obecność nakrycia głowy



pamięć zdarzenia



czas trwania niepamięci



dolegliwości np. wymio



możliwe do stwierdzenia w wywiadzie zmiany

pourazowe tzn upośledzenie słuchu, napady

padaczkowe



Stan przytomności



Obrażenia zewnętrzne



Krwawienia i ewentualnie wyciek płynu
mózgowo-rdzeniowego z nosa, uszu, gardła



Obrażenia kręgosłupa szyjnego



Występowanie krwiaka okularowego



Stan ogólny, szczególnie układ krążenia



Stan neurologiczny( źrenice, zaburzenia
widzenia, oczopląs, objawy piramidowe)



Rtg kręgosłupa szyjnego



Rtg czaszki



TK głowy- uwidacznia najwięcej uszkodzeń 24-48
godz po urazie



MRI zmiany głównie podnamiotowe

Zaburzenia ogóloustrojowe



Niedotlenienie



Spadek ciśnienia tętniczego



Hiperkapnia



Hipertermia



Niedokrwistość



Zaburzenia elektrolitowe

Zmiany wewnątrzczaszkowe i miejscowe

Odma mózgowa



Przetoka szyjno-jamista



Uszkodzenie naczyń i zakrzepica



Uszkodzenia nerwów czaszkowych



Zakażenia



Przetoki płynowe

Zmiany wewnątrzczaszkowe i miejscowe

•

Przetoki płynowe

• Odma mózgowa

• Przetoka szyjno-jamista

• Uszkodzenie naczyń i zakrzepica

• Uszkodzenia nerwów czaszkowych

• Zakażenia



zespół pourazowy



napady drgawkowe i padaczka pourazowa (2.5-
40%)

natychmiastowe do 24 godz po urazie
wczesne w ciągu pierwszego tygodnia
padaczaka pouazowa 60% napadów pojawia

się w ciągu roku od urazu



pourazowe schorzenia układu pozapiramidowego



Choroba Alzhaimera



Otępienie



Zaburzenie świadomości



Zawroty głowy



Choroba Meniere’a



Choroba Parkinsona



Tętniak móźgu



Maciej Fiołna



Dawid Karyś