Ostre i przewlekłe zapalenie
Ostre i przewlekłe zapalenie
krtani
krtani
Funkcje krtani
Funkcje krtani
Krtań spełnia istotne życiowo
funkcje
obronną,
oddechową,
fonacyjną
ustalającą.
Funkcja obronna
Funkcja obronna
Krtań pełni funkcję chroniącą drogi oddechowe przed
zachłyśnięciem.
Na poziomie gardła dolnego następuje skrzyżowanie
drogi oddechowej z drogą pokarmową.
Dzieje się to na trzech poziomach:
w czasie aktu połykania krtań jest podciągana do
góry, przemieszczając nagłośnię do pozycji poziomej
zwarcie fałdów rzekomych oraz fałdów głosowych
w trakcie aktu połykania uniemożliwia przedostanie
się treści pokarmowej do dróg oddechowych. Kęs
pokarmowy przesuwa się z podstawy języka przez
zachyłki gruszkowate bezpośrednio do przełyku i
omija w ten sposób przedsionek krtani.
odruch kaszlowy pełni również istotną rolę obronną.
Dzięki niemu wydzielina, zanieczyszczenia i ciała
obce usuwane są z wnętrza krtani, tchawicy i
niższych odcinków drogi oddechowej.
Funkcja oddechowa
Funkcja oddechowa
Krtań stanowi część drogi oddechowej.
Powietrze przepływające przez krtań,
pobudzając receptory czuciowe błony
śluzowej, stymuluje bądź hamuje w sposób
pośredni ośrodek oddechowy w rdzeniu
przedłużonym. Pobudzenie to jest
przekazywane dośrodkowo do jądra nerwu
błędnego. Za pośrednictwem gałęzi
ruchowych nerwu krtaniowego wstecznego
stymulowanie mięśni krtani prowadzi do
rozszerzenia bądź do zwarcia szpary głośni.
Funkcja fonacyjna
Funkcja fonacyjna
W krtani tworzony jest ton podstawowy
(krtaniowy), który jest następstwem
powtarzających się wielokrotnie w jednostce
czasu naprzemiennych drgań fałdów
głosowych.
Czynnikami warunkującymi zakres głosu są:
długość, napięcie, elastyczność drgających
fałdów głosowych, a także ich masa oraz
amplituda drgań. Powstające dźwięki
artykulacyjne są wynikiem modulacji tonu
podstawowego w strukturach gardła i jamy
ustnej oraz jam rezonacyjnych twarzoczaszki.
Funkcja ustalająca
Funkcja ustalająca
Zamknięcie szpary głośni w następstwie
zwarcia strun głosowych umożliwia
ustalenie klatki piersiowej, a tym samym
umożliwia podjęcie dużego wysiłku
mięśniowego kończyn górnych oraz
mięśni jamy brzusznej.
Krtań jest także polem receptorowym dla
odruchów naczyniowo-błędnych, np.
mechaniczne drażnienie wewnętrznej
powierzchni krtani może wywołać
zaburzenia rytmu serca.
Dolegliwości i objawy
Dolegliwości i objawy
Chrypka- raucedo
Zjawisko akustyczne
Objaw chorób organicznych krtani, błony
śluzowej, mięsni stawów i nerwów
Objaw czynnościowych zaburzeń fonacyjnych,
Objaw schorzeń ogólnych powodujących
zaburzenia układu wegetatywnego,
oddechowego,
Objaw zaburzeń emocjonalnych i psychicznych
Chory z chrypką nie ustępującą
pod wpływem typowego leczenia
przeciwzapalnego, przeciw
obrzękowego prowadzonego
przez dwa tygodnie, powinien
mieć wykonane badania mające
na celu wykluczenie choroby
nowotworowej.
Przyczyny chrypki
Przyczyny chrypki
Wrodzone:
Uwarunkowane genetycznie- zespół
Downa, z.”kociego krzyku”,
z.”wiotkiego dziecka”.
Wrodzona kiła
Wrodzone wady i dysplazja krtani
Wrodzone torbiele krtani
Naczyniaki krwionośne i limfatyczne
Przyczyny chrypki
Przyczyny chrypki
Nabyte
Ostre i przewlekłe nieswoiste zapalenia krtani
(ostre nieżytowe, w przebiegu chorób zakaźnych,
podśluzówkowe ostre zapalenie krtani, zapalenie
stawu pierścienno- nalewkowego, przewlekłe
nieżytowe, przerostowe lub zanikowe)
Obrzęki Reinckego, polipy fałdu głosowego,
guzki głosowe, owrzodzenia kontaktowe,
modzele krtani, zapalenia swoiste(kiła, gruźlica,
twardziel, grzybica),obrzęki niezapalne, obrzeki
naczyniowo- nerwowe, obrzęki alergiczne
Przyczyny chrypki
Przyczyny chrypki
Guzy krtani
Niezłośliwe(gruczolaki, gruczolaki wielopostaciowe,
chrzęstniaki, naczyniaki fałdów głosowych, nerwiaki)
Guzy na podłożu skrobiawicy
Brodawczaki dzieci
Stany przedrakowe(leukoplakia, pachydermia,
rogowanenie, brodawczaki dorosłych)
Rak krtani (lokalizacja głośniowa!)
Inne nowotwory złośliwe(mięsaki, czerniak,
chłoniak
itp..)
Przyczyny chrypki
Przyczyny chrypki
Urazy krtani
Mechaniczne (przemieszczenie, złamanie
chrząstek, krwiaki, uszkodzenie błony
śluzowej, urazy mięśni, stawów
pierścienno- nalewkowych)
Jatrogenne (w trakcie laryngoskopii
bezpośredniej, ezofagoskopii, intubacji)
Pooperacyjne, termiczne, chemiczne,
popromienne (wczesne i późne)
Przyczyny chrypki
Przyczyny chrypki
Zmiany pointubacyjne
Wczesne:
urazy, krwiaki,
przemieszczenie chrząstek
nalewkowatych, stan zapalny z
obrzękiem
Późne:
ziarniniaki pointubacyjne,
zwężenia, blizny, zmiekształcenia
Przyczyny chrypki
Przyczyny chrypki
Endokrynologiczne:
Mutacje,
Zaburzenia czynności gruczołów płciowych
Związane z cyklem miesięcznym
W chorobach gruczołów
dokrewnych(nadczynność, niedoczynność
tarczycy, akromegalia, nadczynność i
niedoczynność nadnerczy, przytarczyc)
Polekowe (tyestosteron, steroidy anaboliczne,
progestageny).
Przyczyny chrypki
Przyczyny chrypki
Zaburzenia mięśniowe:
Miastenia
Miotonie (dystrofia miotoniczna)
Miopatie (w przebiegu zaburzeń
hormonalnych, steroidowe
polekowe, kolagenozy)
Przyczyny chrypki
Przyczyny chrypki
Zaburzenia neurogenne
ośrodkowe
Korowe,
Uszkodzenie pozapiramidowe,
schorzenia móżdżku,
zespoły pseudoopuszkowe,
Zespoły opuszkowe
Przyczyny chrypki
Przyczyny chrypki
Zaburzenia neurogenne obwodowe (
n.błędny,
n.krtaniowy górny, n.wsteczny)
Zapalne
Toksyczne (alkohol, CO, barbiturany, sole metali ciężkich
Zwyrodnieniowe (cukrzyca, choroby krwi, awitaminozy)
Uciskowe -węzły chłonne szyjne, śródpiersiowe, guzy
szyi i śródpiersia, gózy przełyku, zmiany konfiguracji i
topografii serca, dużych naczyń, płuc i oskrzeli)
Urazowe (złamania podstawy czaszki, operacje tarczycy,,
zabiegi operacyjne na szyi, operacje przełyku, tchawicy,
dużych naczyń szyi, urazy zewnętrzne, po endoskopii)
Ostre zapalenia krtani
Ostre zapalenia krtani
(laryngitis acuta)
(laryngitis acuta)
Ostre nieżytowe zapalenie krtani
Towarzyszy stanom zapalnym górnych
dróg oddechowych (tzw. przeziębienie)
Najczęściej podłoże wirusowe
Błona śluzowa przekrwiona, mierny
obrzęk, pieczenie i pobolewanie gardła,
zmienia się barwa głosu, kaszel, objawy
ogólne infekcji
Ostre zapalenia krtani
Ostre zapalenia krtani
(laryngitis
(laryngitis
acuta
acuta
Leczenie: lekip.gorączkowe, p.obrzekowe,
mukolityczne, przeciwkaszlowe
Antybiotyk przy wtórnym zakażeniu
bakteryjnym
Dzieci i osoby starsze- może dojść do
powikłań w postaci duszności i zapalenia płuc
Osoby z GERD- dodatkowo leczenie objawowe:
leki zobojętniające treść żołądkową,
zmniejszające wydzielanie soków żołądkowych
Ostre zapalenie nagłośni
Ostre zapalenie nagłośni
Występuje głównie u dzieci
Rozwija się bardzo szybko
Silny ból przy połykaniu, ślinotok, gorączka
Miejscowo- obrzęk błony śluzowej wejścia do
krtani nawet znacznego stopnia
Leczenie w warunkach szpitalnych
(antybiotyki, leki p.obrzękowe)
Przy nasilającej się duszności nie reagującej
na leki intubacja, rzadziej tracheotomia
Ostre podgłośniowe zapalenie
Ostre podgłośniowe zapalenie
krtani
krtani
laryngitis subglottica
laryngitis subglottica
acuta
acuta
Najczęściej u dzieci
Dominuje szczekający kaszel, duszność, przy
czystym głosie
W laryngoskopii poniżej niezmienionych fałdów
głosowych poduszkowate uwypuklenia
obrzękniętej błony śluzowej, szczelinowate światło
okolicy podgłośniowej
Podłoże nie do końca wyjaśnione: infekcja
wirusowa, alergia, GERD
Leczenie: hospitalizacja, leki p.obrzękowe,
kortykosterydy,
Może dołączyć się infekcja bakteryjna- antybiotyki
Ostre złośliwe zapalenie krtani, tchawicy i
Ostre złośliwe zapalenie krtani, tchawicy i
oskrzeli
oskrzeli
Powikłanie bakteryjne wirusowej infekcji
u pacjentów utrzymuje się chrypka, ból w okolicy
krtani, drapanie, uczucie przeszkody, kaszel,
wydzielina ropna
Błona śluzowa zaczerwieniona, wydzielina gęsta
ropna, obrzęk różnego stopnia, uszkodzenie
powierzchni błony śluzowej, tworzenie nalotów
włóknikowych
Leczenie w warunkach szpitalnych:antybiotyki, leki
p.obrzękowe, mukolityki, leki wykrztuśne,
oczyszczanie dróg oddechowych z wydzieliny-
laryngoskopia, tracheoskopia. bronchoskopia
Ostre podśluzówkowe zapalenie
Ostre podśluzówkowe zapalenie
krtani
krtani
laryngitis submucosa
laryngitis submucosa
acuta
acuta
Ograniczony ropień krtani- głownie nagłośnia, fałdy
nalewkowo- nagłośniowe, w trakcie anginy lub po
skaleczeniu, silne dolegliwości bólowe, wymaga
nacięcia, duszność zależna od lokalizacji,antybiotyki,
l.p.obrzękowe
Róża krtani- towarzyszy zazwyczaj róży skóry twarzy,
nagły początek, dreszcze, wysoka temp., ciężki stan
ogólny, błona śluzowa żywo czerwona, obrzęknięta,
etiologia paciorkowcowa- penicyliny
Rozlana ropowica krtani- ciężka postać zapalenia
prowadząca do martwicy chrząstek, p[rzejścia zapalenia
na tkanki szyi i śródpiersie, dreszcze,wysoka temp.,
objawy septyczne, żywa bolesność okolicy krtani,
duszność spowodowana zapalnym zwężeniem światła
krtani lub zewnętrzny uciskiem tchawicy
Ostre zapalenie
Ostre zapalenie
ochrzęstnej krtani
ochrzęstnej krtani
Ropne zapalenie na skutek zakarzenia
krwiopochodnego, pourazowe, popromienne
Może towarzyszyć innym ropnym stanom krtani
Martwicze fr. chrząstki przemieszczają się do
światła krtani lub na zewnątrz- zniekształcenie
światła krtani, mogące prowadzić do duszności-
tracheotomia.
Antybiotykoterapia, usuwanie martwaków i treści
ropnej
Konsekwencją mogą być znaczne nawet zwężenia
krtani
Przewlekłe zapalenie krtani-
Przewlekłe zapalenie krtani-
przyczyny
przyczyny
Nawracające lub przewlekłe zapalenie dróg
oddechowych lub zatok
Czynniki drażniące- tytoń, alkohol, zapylenie,
suche powietrze, opary chemiczne, dymy
Nieprawidłowe oddychanie przez usta przy
niedrożnym nosie
Nadużywanie głosu
Czynniki wywołujące przekrwienie w obrębie
górnych dróg oddechowych (alkohol, zaburzenia
odpływu żylnego z obszaru szyi- guz śródpiersia)
GERD
Przewlekłe zapalenie krtani
Przewlekłe zapalenie krtani
proste
proste
Działanie w/w czynników
Pogrubienie nabłonka krtani
Przekrwienie błony śluzowej
Zwiększone wydzielanie gęstego śluzu
Chrypka, chrząkanie,
Fałdy głosowe przekrwione,
pogrubiałe, rozpulchnione
Przewlekłe zanikowe
Przewlekłe zanikowe
zapalenie krtani
zapalenie krtani
Często towarzyszy zmianom zanikowym
błonyśluzowej górnych dróg oddechowych,
może być elementem obrazu klinicznego
z.Sjogrena, zmian popromiennych, zabrzeń
hormonalnych
Uczucie pieczenia, suchości, w gardle i krtani,
gęsta wydzielina- chrząkanie i pokasływanie
Błona śluzowa wygładzona, przekrwiona
„lakierowana”, fałdy głosowe cienkie,
szaroróżowe
Leczenie objawowe: inhalacje, witaminy,
leczenie uzdrowiskowe
Przewlekłe przerostowe
Przewlekłe przerostowe
zapalenie krtani
zapalenie krtani
Nieżyt prosty może przejść w
przewlekły jeśli utrzymują się czynniki
drażniące które go spowodowały
Zaawansowane postacie zaliczane
są do stanów przedrakowych
Zaawansowane zmiany powinny być
weryfikowane histopatologicznie
Przewlekłe zapalenie krtani
Przewlekłe zapalenie krtani
odcinka tylnego-
odcinka tylnego-
laryngitis
laryngitis
posterior
posterior
Zmiany zlokalizowane w okolicy spoidła
tylnego, tylnych odcinków fałdów głosowych,
przestrzeni międzynalewkowej, nalewek,
fałdów nalewkowo- nagłośniowych, krtaniowej
części gardła dolnego, owrzodzenia kontaktowe
lub ziarniniaki w okolicy wyrostków głosowych
Patologia refluksowa lub schorzenia przewodu
pokarmowego przebiegające z refluksem
Leczenie: mikrochirurgia krtani, leczenie
refluksu, inhalacje, dieta, trening emisji głosu
Owrzodzenia kontaktowe
Owrzodzenia kontaktowe
Okolica wyrostków głosowych
chrząstek nalewkowatych, czasami z
ziarniną
Mikrourazy przy nieprawidłowej emisji
głosu (mowa i śpiew), pointubacyjne,
GERD
Eliminacja czynnika wywołujacego,
leczenie chirurgiczne, inhalacje
Obrzęk Reinckego
Obrzęk Reinckego
Polipowaty przerost fałdów głosowych
na całej długości lub większej jego
części
Zmiany barwy głosu u kobiet, chrypka
Przy niewielkich zmianach leczenie
p/zapalne, p/obrzękowe
Przy większym zaawansowaniu zmian
leczenie mikrochirurgiczne
Polip fałdu głosowego
Polip fałdu głosowego
Pojedynczy balotujący na wąskiej
lub szerokiej szypule, rzadko
mnogie
Postać obrzękowa, naczyniowa,
śluzowa, włóknista
Zaburzenia głosu od chrypki do
bezgłosu
Leczenie chirurgiczne
Guzki głosowe
Guzki głosowe
Przeciążenie głosowe, 1/3 przednia
fałdów głosowych, zlokalizowane
pod brzegiem fałdu głosowego
Leczenie: foniatryczne,
farmakologiczne,
mikrochirurgiczne
Leczenie przyczynowe
Swoiste zapalenia krtani
Swoiste zapalenia krtani
Gruźlica krtani
Toczeń
Kiła wrodzona
Twardziel
Grzybice krtani
Gruźlica krtani
Gruźlica krtani
Wtórna, powikłanie gruźlicy płuc
Nacieki na tylnej ścinie krtani w tylnych
odcinkach fałdów głosowych- zakażona
plwocina
Zmiany w górnym piętrze krtani, na nagłośni,
fałdach przedsionkowych- zakażenie
krwiopochodne
Monochorditis- nacieczenie, zgrubienie,
zaczerwienienie jednego fałdu głosowego
Konieczne potwierdzenie obecności prądków
oraz weryfikacja histologiczna
Toczeń krtani
Toczeń krtani
Towarzyszy zmianom
zlokalizowanym na skórze twarzy i
błon śluzowych górnych dróg
oddechowych
Decyduje rozpoznanie
histologiczne
Grzybice krtani
Grzybice krtani
Zazwyczaj towarzyszą zmianom
zlokalizowanym w obrębie jamy ustnej i
gardła,
Dotyczą osób wyniszczonych, w starszym
wieku, cukrzyków, po długiej
antybiotykoterapii
Chrypka, uczucie zawadzania,
przeszkody w krtani
Leczenie preparatami p/grzybiczymi