Zapalenie krtani
Zapalenie krtani
(laryngitis)
(laryngitis)
Klinika Chorób Dzieci
Klinika Chorób Dzieci
USD w Krakowie
USD w Krakowie
lek. med. Marek Rączka
lek. med. Marek Rączka
Zapalenie krtani
Zapalenie krtani
ZESPÓŁ KRUPU
ZESPÓŁ KRUPU
Heterogenna grupa ostro
Heterogenna grupa ostro
przebiegających zakażeń
przebiegających zakażeń
w przebiegu których
w przebiegu których
występuje stan zapalny
występuje stan zapalny
błony śluzowej krtani
błony śluzowej krtani
Zapalenie krtani
Zapalenie krtani
- występuje u dzieci w każdym
- występuje u dzieci w każdym
wieku, przy czym przebieg
wieku, przy czym przebieg
jest odmienny (im młodsze
jest odmienny (im młodsze
tym cięższy)
tym cięższy)
- zbliżona częstośc u obu płci
- zbliżona częstośc u obu płci
- szczyt zachorowań w
- szczyt zachorowań w
miesiącach jesienno-
miesiącach jesienno-
wiosennych
wiosennych
Zapalenie krtani
Zapalenie krtani
Zapalenie krtani
Zapalenie krtani
Zapalenie krtani
Zapalenie krtani
Stan zapalny struktur
Stan zapalny struktur
powyżej
powyżej
strun
strun
głosowych -
głosowych -
supraglottitis
supraglottitis
Zapalenie
Zapalenie
krtani
krtani
Stan zapalny obejmujący
Stan zapalny obejmujący
struny głosowe i struktury
struny głosowe i struktury
poniżej -
poniżej -
laryngitis,
laryngitis,
laryngotracheitis,
laryngotracheitis,
laryngotracheobronchit
laryngotracheobronchit
is.
is.
Zapalenie krtani
Zapalenie krtani
Z w/w podziału wyłaniają
Z w/w podziału wyłaniają
się dwie zasadnicze -
się dwie zasadnicze -
jednostki chorobowe
jednostki chorobowe
Zapalenie krtani
Zapalenie krtani
1.
1.
Ostre zapalenie
Ostre zapalenie
nagłośni
nagłośni
(epiglottitis acuta,
(epiglottitis acuta,
supraglottitis)
supraglottitis)
Zapalenie krtani
Zapalenie krtani
2.
2.
Ostre podgłośniowe
Ostre podgłośniowe
zapalenie krtani , krup,
zapalenie krtani , krup,
dławiec
dławiec
(laryngitis subglottica
(laryngitis subglottica
acuta, croup, LTB)
acuta, croup, LTB)
Epiglottitis
Epiglottitis
D:
D:
Ostry stan zapalny
Ostry stan zapalny
obejmujący błonę śluzową
obejmujący błonę śluzową
nagłośni, rzadziej fałdów
nagłośni, rzadziej fałdów
nalewkowo- nagłośniowych.
nalewkowo- nagłośniowych.
Przekrwienie i obrzęk dają
Przekrwienie i obrzęk dają
powiększenie nagłośni i
powiększenie nagłośni i
zwężenie drogi przepływu
zwężenie drogi przepływu
powietrza.
powietrza.
Epiglottitis
Epiglottitis
E: -
E: -
wiek
wiek
2-7rż (max. 3.5rż);
2-7rż (max. 3.5rż);
może wystąpić w każdym wieku
może wystąpić w każdym wieku
i o każdej porze roku
i o każdej porze roku
-
-
zapadalność
zapadalność
maleje w związku
maleje w związku
z szczepieniami (US 0.63;
z szczepieniami (US 0.63;
Sztokholm, SWE 14.7; Geneva,
Sztokholm, SWE 14.7; Geneva,
SUI 34/100 000)
SUI 34/100 000)
Epiglottitis
Epiglottitis
E:-
E:-
płeć
płeć
♂50% ♀50%
♂50% ♀50%
-odnotowuje się coraz większą
-odnotowuje się coraz większą
liczbę zachorowań u
liczbę zachorowań u
dorosłych
dorosłych
- śmiertelność: do ok.10% u
- śmiertelność: do ok.10% u
dzieci z NIE zabezpieczonymi
dzieci z NIE zabezpieczonymi
d.o.; <1% u zaintubowanych
d.o.; <1% u zaintubowanych
Epiglottitis
Epiglottitis
E:-
E:-
Haemophilus influenzae
Haemophilus influenzae
(nie typowy i typu B: 90%
(nie typowy i typu B: 90%
zakażeń przed wprowadzeniem
zakażeń przed wprowadzeniem
szczepień antyHiB)
szczepień antyHiB)
- Str. pneumoniae, Str. pyogenes
- Str. pneumoniae, Str. pyogenes
- Staphylococcus aureus
- Staphylococcus aureus
- Moraxella catarhalis, inne
- Moraxella catarhalis, inne
Epiglottitis
Epiglottitis
E:- C. albicans u
E:- C. albicans u
immunoniekompetentnych
immunoniekompetentnych
- Pasteurella multocida od
- Pasteurella multocida od
kotów
kotów
- kilka przypadków po urazach
- kilka przypadków po urazach
termicznych, po użyciu
termicznych, po użyciu
sewofluranu- wziewny
sewofluranu- wziewny
anestetyk
anestetyk
Epiglottitis
Epiglottitis
S: - piorunujący przebieg
S: - piorunujący przebieg
choroby (bez poprzedzającej
choroby (bez poprzedzającej
infekcji w wywiadzie)
infekcji w wywiadzie)
- toksyczny wygląd dziecka
- toksyczny wygląd dziecka
- świst wdechowy, duszność
- świst wdechowy, duszność
- gorączka >38
- gorączka >38
°
°
C; często do
C; często do
40
40
°
°
C
C
Epiglottitis
Epiglottitis
S: - pozycja trójnoga (
S: - pozycja trójnoga (
NIE
NIE
WOLNO
WOLNO
utrzymywać dziecka w
utrzymywać dziecka w
poz. leżącej)
poz. leżącej)
- narastający ból gardła, kłopoty z
- narastający ból gardła, kłopoty z
połykaniem, ślinotok
połykaniem, ślinotok
- kaszel wilgotny/zmiana barwy
- kaszel wilgotny/zmiana barwy
głosu, ból ucha- rzadziej
głosu, ból ucha- rzadziej
- sinica, jako zły prognostyk
- sinica, jako zły prognostyk
Epiglottitis
Epiglottitis
UWAGA:
UWAGA:
OGLĄDANIE GARDŁA I
OGLĄDANIE GARDŁA I
OKOLICY NAGŁOŚNI
OKOLICY NAGŁOŚNI
TYLKO
TYLKO
W ZABEZPIECZENIU
W ZABEZPIECZENIU
ANESTEZJOLOGICZNYM
ANESTEZJOLOGICZNYM
Epiglottitis
Epiglottitis
L:
L:
- ↑OB, ↑leukocytozy,
- ↑OB, ↑leukocytozy,
70%(+)posiew z krwi
70%(+)posiew z krwi
- W rtg bocznym szyi
- W rtg bocznym szyi
„obraz kciuka”
„obraz kciuka”
Epiglottitis
Epiglottitis
BEZWZGLEDNE WSKAZANIE
BEZWZGLEDNE WSKAZANIE
DO HOSPITALIZACJI DZIECKA
DO HOSPITALIZACJI DZIECKA
T: - karta obserwacji, bilans
T: - karta obserwacji, bilans
płynów, nawadnianie
płynów, nawadnianie
pozajelitowe
pozajelitowe
- Sterydy i.v./i.m.
- Sterydy i.v./i.m.
(hydrocortison,
(hydrocortison,
dexametason)
dexametason)
Epiglottitis
Epiglottitis
T:- cefalosporyny (IIIg-
T:- cefalosporyny (IIIg-
ceftriakson, cefotaksym; IIg-
ceftriakson, cefotaksym; IIg-
cefuroksym)
cefuroksym)
-
-
UNIKAĆ
UNIKAĆ
podawania leków
podawania leków
uspokajających i sedatywnych
uspokajających i sedatywnych
- osoby z kontaktu winny
- osoby z kontaktu winny
otrzymać leczenie
otrzymać leczenie
profilaktyczne?! (rifampicyna)
profilaktyczne?! (rifampicyna)
Epiglottitis
Epiglottitis
Dx: - aspiracja c. obcego
Dx: - aspiracja c. obcego
- bakteryjne zapalenie tchawicy
- bakteryjne zapalenie tchawicy
- oparzenie
- oparzenie
- błonica
- błonica
- podgłośniowe zapalenie
- podgłośniowe zapalenie
krtani
krtani
- ropień zagardłowy
- ropień zagardłowy
Laryngitis
Laryngitis
subglottica ac.
subglottica ac.
D: Ostra wirusowa infekcja
D: Ostra wirusowa infekcja
klasycznie charakteryzująca
klasycznie charakteryzująca
się triadą objawów:
się triadą objawów:
szczekający kaszel, wdechowy
szczekający kaszel, wdechowy
świst (stridor) i chrypka
świst (stridor) i chrypka
lub
lub
bezgłos
bezgłos
jako efekt różnego
jako efekt różnego
stopnia podgłośniowego
stopnia podgłośniowego
obrzęku i zapalenia
obrzęku i zapalenia
Laryngitis
Laryngitis
subglottica ac.
subglottica ac.
E:-
E:-
najczęstsza
najczęstsza
przyczyna
przyczyna
stridoru u gorączkującego
stridoru u gorączkującego
dziecka
dziecka
- wiek pierwsze 3 lata ż.
- wiek pierwsze 3 lata ż.
(6-36mż; max. 2 rż)
(6-36mż; max. 2 rż)
- ♂3:♀2 dzieci do 12- 15rż
- ♂3:♀2 dzieci do 12- 15rż
- max. zachorowań późna
- max. zachorowań późna
jesień, zima (wpływ czynników
jesień, zima (wpływ czynników
środowiskowych)
środowiskowych)
Laryngitis
Laryngitis
subglottica ac.
subglottica ac.
E: -zapadalność w US w 2rż
E: -zapadalność w US w 2rż
ok. 5-6/ 100; ok. 15% wizyt
ok. 5-6/ 100; ok. 15% wizyt
z powodu infekcji d.o. na
z powodu infekcji d.o. na
ED
ED
- śmiertelność- brak
- śmiertelność- brak
danych; niska <0,5% u
danych; niska <0,5% u
zaintubowanych pacjentów
zaintubowanych pacjentów
Laryngitis
Laryngitis
subglottica ac.
subglottica ac.
E: -wirus paragrypy t.
E: -wirus paragrypy t.
1
1
,2,3
,2,3
(80%)
(80%)
- RSV
- RSV
- wirus grypy t. A, B
- wirus grypy t. A, B
- ludzki metapneumowirus
- ludzki metapneumowirus
- adeno/ enterowirusy
- adeno/ enterowirusy
- rzadko M. Pneumoniae
- rzadko M. Pneumoniae
Wrota inf
Wrota inf
: nosogardło/ nos
: nosogardło/ nos
Laryngitis
Laryngitis
subglottica ac.
subglottica ac.
S: - z wywiadu: cechy infekcji
S: - z wywiadu: cechy infekcji
wirusowej (nieżyt gardła,
wirusowej (nieżyt gardła,
nosa i/lub spojówek) ;
nosa i/lub spojówek) ;
stopniowy↑ objawów
stopniowy↑ objawów
- duszność, gł. o charakterze
- duszność, gł. o charakterze
wdechowym; stridor
wdechowym; stridor
- kaszel „szczekający”
- kaszel „szczekający”
- chrypka lub bezgłos
- chrypka lub bezgłos
Laryngitis
Laryngitis
subglottica ac.
subglottica ac.
S: - gorączka
S: - gorączka
na ogół
na ogół
<38,5
<38,5
°
°
C
C
; możliwy przebieg
; możliwy przebieg
bezgorączkowy; >40
bezgorączkowy; >40
°
°
C
C
- pozycja „trójnoga”
- pozycja „trójnoga”
- w ciężkich przypadkach
- w ciężkich przypadkach
objawy zapaści z
objawy zapaści z
tachykardią, tachypnoe i
tachykardią, tachypnoe i
sinicą
sinicą
Laryngitis
Laryngitis
subglottica ac.
subglottica ac.
S: - przebieg b. zróżnicowany;
S: - przebieg b. zróżnicowany;
dziecko z krupem
dziecko z krupem
nie wydaje
nie wydaje
się
się
toksyczne
toksyczne
- najczęstsze wizyty na ED
- najczęstsze wizyty na ED
między godz. 22-4; objawy
między godz. 22-4; objawy
śr. trwają 3-7 dni, nawet do
śr. trwają 3-7 dni, nawet do
2tyg.
2tyg.
Laryngitis
Laryngitis
subglottica ac.
subglottica ac.
L:
L:
- ↑OB, „wirusowy” obraz
- ↑OB, „wirusowy” obraz
odsetkowy krwi
odsetkowy krwi
- w rtg szyi i klp „objaw
- w rtg szyi i klp „objaw
wieży” 50% czułość
wieży” 50% czułość
Laryngitis
Laryngitis
subglottica ac.
subglottica ac.
T:
T:
ZAPEWNIJ DROŻNOŚĆ D.O.
ZAPEWNIJ DROŻNOŚĆ D.O.
- łagodne postaci mogą być
- łagodne postaci mogą być
leczone w domu
leczone w domu
(zapewnienie spokoju,
(zapewnienie spokoju,
chłodne powietrze*, opieka
chłodne powietrze*, opieka
dorosłego)
dorosłego)
- antybiotyki nie wskazane
- antybiotyki nie wskazane
Laryngitis
Laryngitis
subglottica ac.
subglottica ac.
T:
T:
ZAPEWNIJ DROŻNOŚĆ D.O.
ZAPEWNIJ DROŻNOŚĆ D.O.
- monitoring SpO2 (narastanie
- monitoring SpO2 (narastanie
CO2)
CO2)
- sterydy i.m. w postaciach
- sterydy i.m. w postaciach
śr/ciężka (dexametazon)
śr/ciężka (dexametazon)
- adrenalina neb./i.m. w
- adrenalina neb./i.m. w
postaciach śr/ciężka
postaciach śr/ciężka
(pamiętaj o efekcie „odbicia”)
(pamiętaj o efekcie „odbicia”)
Laryngitis
Laryngitis
subglottica ac.
subglottica ac.
Dx:
Dx:
- bakteryjne zapalenie
- bakteryjne zapalenie
tchawicy
tchawicy
- błonica
- błonica
- ostre zapalenie nagłośni
- ostre zapalenie nagłośni
- oparzenie
- oparzenie
- ropień zagardłowy
- ropień zagardłowy
- laryngomalacja
- laryngomalacja