TRAWIENIE W
ŻOŁĄDKU
WIELOKOMOROWYM
PRZEŻUWACZY
Wyróżnia się następujące rodziny
przeżuwaczy:
• Kanczyle,
• Jeleniowate,
• Piżmowcowate,
• Żyrafowate,
• Krętorogie,
• Widłorogie.
Kanczyl
jawajski
Żubr
kaukaski
Piżmowiec
Przeżuwacze – ssaki zaliczane do rzędu
parzystokopytnych.
Przeżuwacze są roślinożerne, a ponieważ połykają
pokarm nie pogryziony, ulega on później przeżuciu,
W żołądkach przeżuwaczy występują bakterie
symbiotyczne trawiące błonnik komórek roślinnych,
Żołądek u większości gatunków składa się z czterech
komór.
• Żwacz,
• Czepiec,
• Księgi,
• Trawieniec czyli żołądek właściwy.
Żołądek przeżuwaczy
• Żwacz,
• Czepiec,
• Księgi,
• Trawieniec czyli żołądek właściwy.
Żołądek przeżuwaczy
Jest położony przy wątrobie naprzeciw
serca,
Błona śluzowa ma charakterystyczne
wgłębienia przypominające plaster
miodu,
Komunikuje się ze żwaczem przez otwór
żwaczowo - czepcowy i księgi przez
otwór czepcowo – księgowy.
CZEPIEC
Księgi
Położone po prawej stronie żwacza,
Błona śluzowa tworzy fałdy zwane
listkami.
Budowa żołądka
krowy
Przeżuwanie, motoryka i ich
regulacja.
• Przeżuwacze przy przełykaniu
pokarmu szybko go pobierają i
połykają,
• W żwaczu pęcznieje i zwracany jest do
jamy ustnej w celu dokładniejszego
przeżucia,
• Przeżuwanie to akt odruchowy który
składa się : odłykanie, powtórne
przeżucie i powtórne połykanie.
Regulacja ruchów
przedżołądków
Ruchami przedżołądków kieruje układ
nerwowy wegetatywny,
Podrażnienie włókien
przywspółczulnych pobudza motorykę
przedżołądków,
Przepełnienie trawieńca zwalcza
czynność skurczową ksiąg,
przeładowanie ksiąg osłabia motorykę
żwacza i czepca.
Dwie funkcje śliny:
A. Buforująca
B. Tłumiąca pienienie się treści żwacza
Produkcja śliny
...żywiąc mikroorganizmy
...żywiąc mikroorganizmy
sterujesz fermentacją zachodzącą w żwaczu
sterujesz fermentacją zachodzącą w żwaczu
Żywiąc krowę
Żywiąc krowę
żywisz mikroorganizmy żwacza...
żywisz mikroorganizmy żwacza...
Przedżołądki nie wydzielają własnych
Przedżołądki nie wydzielają własnych
enzymów
enzymów
W pierwszym etapie trawienia enzymy
działają na powierzchni komórek bakteryjnych
na trawione substraty
Pozostałe produkty trawienia
zewnątrzkomórkowego wchłaniane są do
wnętrza bakterii i ulegają dalszym przemianą
Rozkład celulozy i fermentacja
Rozkład celulozy i fermentacja
cukrów prostych, przemiana
cukrów prostych, przemiana
białek i synteza aminokwasów
białek i synteza aminokwasów
z azotu niebiałkowego,
z azotu niebiałkowego,
trawienie tłuszczów i synteza
trawienie tłuszczów i synteza
witamin
witamin
Procesy rozkładu i syntezy zachodzące w
przedżołądkach
Trawienie i przemiany
węglowodanów
Bakterie żwacza wydzielają enzymy
amylolityczne i celulolityczne ( atakują
wiązania alfa i beta glikozydowe skrobi i
celulozy) rozkładają je do cukrów
prostych( fruktozy i glukozy)
Do najważniejszych przemian węglowodanów
należy trawienie celulozy
CELULOZA- zostaje
strawiona do
GLUKOZY
Cukry proste
ulegają fermentacji
Końcowym
produktem
fermentacji są LKT
W procesie fermentacji
W procesie fermentacji
tworzą się gazy- głównie
tworzą się gazy- głównie
dwutlenek węgla i metan
dwutlenek węgla i metan
jako produkty uboczne
jako produkty uboczne
usuwane są przez
usuwane są przez
odbijanie
odbijanie
Odruch odbijania
Odruch odbijania
gazów
gazów
zapoczątkowany jest
zapoczątkowany jest
pobudzaniem
pobudzaniem
receptorów, które są
receptorów, które są
wrażliwe na ciśnienie
wrażliwe na ciśnienie
gazów
gazów
Gazy nie znajdujące
Gazy nie znajdujące
ujścia rozdymają
ujścia rozdymają
żwacz i dochodzi do
żwacz i dochodzi do
wzdęcia
wzdęcia
Rozkład i synteza białek i aminokwasów
Rozkład i synteza białek i aminokwasów
•
Bakterie przy udziale enzymów
proteolitycznych rozkładają w żwaczu
białka do aminokwasów
• Większość aminokwasów rozkładana
jest w procesach dezaminacji i
dekarboksylacji
Uwolniony amoniak
może być przyczyną
zaburzeń w przewodzie
pokarmowym
PRZEMIANY TŁUSZCZÓW
Związane są z enzymami wytwarzanymi
przez bakterie
Lipazy hydrolizują do glicerolu i kwasów
tłuszczowych
Pozostała część kwasów przechodzi do
trawieńca i jelit i tam podlega procesowi
wchłaniania
Nasycone kwasy tłuszczowe mogą ulec
uwodornieniu
Czynność
trawieńca
Do trawieńca dochodzi mocno
Do trawieńca dochodzi mocno
odwodniona treść pokarmowa która
odwodniona treść pokarmowa która
jest poddana działaniu soku
jest poddana działaniu soku
żołądkowego
żołądkowego
Skład soku trawieńcowego jest jak
Skład soku trawieńcowego jest jak
u zwierząt mających żołądek
u zwierząt mających żołądek
jednokomorowy
jednokomorowy
Synteza witamin
Synteza witamin
Zachodzi w żwaczu
Przy udziale bakterii
Wytwarzane są witaminy z grupy B oraz witamina
K
Na ilość i rodzaj wytwarzanej witamin wpływa
jakość podawanej karmy
Silnie kwaśny odczyn płynu żwaczowego
powoduje, że giną wszystkie mikroorganizmy, a w
skrajnych przypadkach doprowadza do śmierci
zwierzęcia