Ostra niewydolność
oddechowa.
Diagnostyka
Leczenie
Dalsze postępowanie.
Agnieszka Bock
Elżbieta Dudziak
RMs2
Niewydolność
oddechowa
Niewydolnością oddechową
nazywamy zaburzenie czynności
oddychania uniemożliwiające
utrzymanie prawidłowej prężności
tlenu i dwutlenku węgla we krwi.
W przebieg niewydolności
oddechowej rozwija się sinica i
niedotlenienie tkanek.
Niewydolność
oddechowa:
postacie
- niewydolność oddechowa typ I
- niewydolność oddechowa typ II
Niewydolność oddechowa
typu I
Nazywana jest również
niewydolnością hipoksemiczną.
Zwiększenie różnicy ciśnieniem
parcjalnym tlenu w powietrzu
pęcherzykowym, a jego prężnością
we krwi tętniczej, bez
towarzyszącej hiperkapnii.
Jest to niewydolność częściowa.
Niewydolność oddechowa
typ II
Po za hipoksemią występuje również
hiperkapnia.
Za kryterium wyraźnej hipoksemii z
hiperkapnią przyjmuje się gdy:
PaO2 < 60 mm Hg
PaCO2 > 50 mm Hg
Jest to niewydolność całkowita.
Przyczyny niewydolności
oddechowej
- otyłość
- zapalenie płuc
- obrzęk płuc
- odma prężna
- urazy mechaniczne
- wstrząs
- zatrucie tlenkiem węgla
- wykrzepianie śródnaczyniowe
- niedrożność dróg oddechowych
-napad astmy oskrzelowej
- zatorowość płucna
-miastenia
-niewydolność krążenia
-zatrucie lekami ( opiaty, diazepiny )
-nowotwory
Zespół Ostrej
Niewydolności
Oddechowej
ARDS
Uszkodzenie płuc u osób z
uprzednio zdrowymi płucami.
Nie jest wywołany czynnikiem
kardiogennym.
W wyniku uszkodzenia miąższu płuc
występuje zwiększona
przepuszczalność błony
pęcherzykowo-włośniczkowej.
Uszkodzenie miąższu płuc
w ARDS:
-bezpośrednie: aspiracja treści
żołądkowej, aspiracja wody,
inhalacja toksycznych gazów
-pośrednie: posocznica, uraz
wielonarządowy, wstrząs, oparzenia,
zespół wykrzepiania
Diagnostyka
Metody diagnozowania
niewydolności oddechowej:
Ocena ogólnego wyglądu pacjenta:
czy u pacjenta występuje sinica,
obserwacja górnych dróg
oddechowych czy krtań i tchawica
są położone w linii środkowej
mostka oraz czy w okół tych struktur
anatomicznych nie występują żadne
zmiany patologiczne w postaci
narośli lub zmiażdżeń, czy klatka
piersiowa wygląda prawidłowo.
Ocena drożności dróg oddechowych:
obserwacja ruchów klatki piersiowej
i nadbrzusza, czy obecne są świsty i
czy są obecne podczas wdech lub
wydechu, czy pacjent kaszle, czy ma
problem z nabraniem powietrza, czy
występuje duszność
Osłuchanie pól płucnych
obustronnie:
określenie czy w obu płucach
występują szmery płucne
-wykonanie badania
gazometrycznego krwi tętniczej
-ocena saturacji za pomocą
pulsoksymetru
- wykonanie RTG klatki piersiowej
-wykonanie badania
ultrasonograficznego ( umożliwia
stwierdzenie obecności krwi w jamie
opłucnej, odmy nawet w okresie
przedszpitalnym )
-badanie palpacyjne klatki
piersiowej
Leczenie
W zależności od przyczyny
niewydolności oddechowej:
- usunięcie ciała obcego z dróg
oddechowych lub innego czynnika
powodującego ich niedrożność
- zabezpieczenie dróg oddechowych
za pomocą, rurki ustno-gardłowej,
rurki lub maski krtaniowej, I gel,
Tlenoterapia bierna poprzez:
- wąsy tlenowe zalecany przepływ
tlenu 4 l/min
- maska twarzowa ( Venturiego ) z
regulacją stężenia tlenu w
mieszaninie oddechowej
- maska twarzowa z rezerwuarem i
zastawkami, przepływ tlenu 15 l/min
Tlenoterapia czynna:
intubacja i wentylacja mechaniczna
ciśnieniami dodatnimi za pomocą:
-worka samorozprężalnego,
przepływ tlenu 15 l/min, bez
rezerwuaru ( SpO2 50-60% ), z
rezerwuarem ( SpO2 80-90% )
-worek anestezjologiczny, daje
najwyższe możliwe stężenie tlenu
100%
-respirator transportowy zapewnia
wentylację nieoddychającego
chorego lub ją wspomaga u pacjenta
z niewydolnym oddechem, daje
możliwość regulacji stężeń tlenu
- odbarczenie odmy prężnej i
umieszczenie drenu opłucnowego w
piątej przestrzeni międzyżebrowej
- przy napadzie astmy oskrzelowej:
podanie wziewnie salbutamolu w
dawce 5 mg, często konieczność
podawania tej dawki w odstępach
czasu 15 -20 min
-podanie w nebulizacji leków
antycholinergicznych, szczególnie u
pacjentów, którzy nie odpowiedzieli na
leczenie beta-antagonistami
-
drenaż opłucnej w przypadku
krwiaka lub gromadzenia się płynu
wysiękowego
- podanie metyloprednisolonu
- odsysanie płynnej treści ( krew,
ślina, wymiociny, wydzieliny )
Dalsze postępowanie
-przekazanie pacjenta do oddziału
intensywnej terapii
- leczenie lekami steroidowymi
( kortykosteroidy, metyloprednisolon
, prednisolon )
- dalsze wspomaganie oddychania
poprzez podawanie tlenu czynnie
lub biernie w zależności od stanu
pacjenta
-technika pozaustrojowego
natleniania krwi ECMO
-antybiotykoterapia
- leczenie operacyjne
- monitorowanie stanu pacjenta
- ekstubacja pacjenta
Technika wykorzystywaną w
leczeniu niewydolności
oddechowej jest również
Kapnograf
-
Kapnograf pozwala w graficzny
sposób pokazać nam pomiar
wartości stężenia (CO2) w
wydychanym i wdychanym
powietrzu. Kapnografy
wykorzystywane są w trakcie
prowadzenia znieczulenia
ogólnego oraz w leczeniu
niewydolności oddechowej.
-
Kapnograf pozwala na ciągły
nieinwazyjny pomiar.
Kapnograf z pomiarem w
strumieniu bocznym lub
strumieniu głównym
monitoruje:
- EtCO2 (końcowo-wydechowe
stężenie dwutlenku węgla)
- InsCO2 (wdechowe stężenie
dwutlenku węgla)
- RR (częstość oddechów).
Kapnograf wyposażony w moduł i
czujnik SpO2 umożliwia dodatkowo
pomiar:
- SpO2 (wysycenie hemoglobiny
tlenem)
- PR (puls)
Bibliografia:
1.Cebula G.; Tlenoterapia w ratownictwie medycznym. Na
ratunek. nr 1, Styczeń 2010
2.Guzek J.; Patofizjologia człowieka w zarysie. PZWL
Warszawa 2008
3.Guglielmi S.,Merz T., Gugger M.,Suter C., Nicod L.,
ARDS secondary to antisynthetase syndrome is reversible
is tacrolimus. European Respiratory Journal. Vol. 31. No
1. 2008
4.PRR. Rozdział 3: Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne
u osób dorosłych. Wytyczne 2010
5.PRR. Rozdział 8: Zatrzymanie krążenia w warunkach
szczególnych: zaburzenia elektrolitowe, zatrucia, tonięcie,
przypadkowa hipotermia, hipertermia, astma, anafilaksja,
zabiegi kardiochirurgiczne, urazy, ciąża, porażenie
prądem. Wytyczne 2010
6.Rooney S., Hyde J., Graham T., Urazy klatki piersiowej.
ABC postępowania w urazach. Wydawnictwo Medyczne
Górnicki. 2003