Metody i techniki badań
pedagogicznych
Najważniejsze paradygmaty w
metodologii nauk społecznych
Klasyfikacja badań pedagogicznych
Metody badań
społecznych i
pedagogicznych
Bartłomiej Walczak
b.walczak@anthro.edu.pl
www.anthro.edu.pl/metody
Hasło: matmed
paradygmat
Znaczenia potoczne:
wzorzec
najogólniejszy model
wzorcowy, typowy przykład
model do wzorowania się
Fundamentalny model/układ
odniesienia, używany dla
uporządkowania naszych
obserwacji lub rozumowania
Thomas Kuhn
Czas „normalności”
Zgoda co do:
•
Teorii
•
Metodologii
•
Narzędzi
•
Kryteriów oceny
Rewolucja – narodziny nowego
paradygmatu
Thomas Kuhn
Struktura rewolucji
naukowych, 1970
wiedza
wiedza
normalność
normalność
normalność
re
w
o
lu
cj
a
re
w
o
lu
cj
a
re
w
o
lu
cj
a
re
w
o
lu
cj
a
Najważniejsze paradygmaty
w naukach społecznych
Makroteoria
Duże grupy społeczne, klasy, instytucje
społeczne
Mikroteoria
Małe grupy, jednostki, relacje pomiędzy
jednostkami
Najważniejsze paradygmaty
w naukach społecznych
Wczesny pozytywizm
Auguste Comte
Odrzucenie metafizycznej spekulacji
Badanie naukowe w naukach
społecznych – odwzorowanie badań
nauk przyrodniczych
Najważniejsze paradygmaty
w naukach społecznych
Darwinizm (ewolucjonizm) społeczny
Herbert Spencer
„Przetrwają najlepiej przystosowani”
Najważniejsze paradygmaty
w naukach społecznych
Paradygmat konfiktu
Karol Marks
•
konflikt klasowy
•
teoria emancypacyjna
George Simmel
Najważniejsze paradygmaty
w naukach społecznych
Symboliczny interakcjonizm
G.H. Mead
Ch.H. Cooley
----------------------------------------------------
Człowiek jako jedyny posługuje się symbolami
Proces i powstawanie
Świat społeczny jest interakcyjny ze swej
istoty
poszukiwanie „źródłowych procesów
społecznych”
Najważniejsze paradygmaty
w naukach społecznych
Etnometodologia
Harold Garfinkel
•
Tymczasowość rzeczywistości społecznej
Najważniejsze paradygmaty
w naukach społecznych
Funkcjonalizm strukturalny
Émile Durkheim
•
Metafora organizmu
Lance Hannon i James Defronzo
Najważniejsze paradygmaty
w naukach społecznych
Feminizm
Feminizm liberalny
Feminizm doświadczenia
Feminizm poststrukturalny
Paradygmaty postmodernistyczne
Action research
Klasyfikacja badań
pedagogicznych
Badania teoretyczne (podstawowe)
Badania eksperymentalne
Badania diagnostyczne (w tym
terapeutyczne i prognostyczne)
Klasyfikacja badań
pedagogicznych
Sposób organizacji badania:
Badania zespołowe lub indywidualne
Badania terenowe
Badania panelowe
Badania eksperymentalne
Klasyfikacja badań
pedagogicznych
Cel badania:
Eksploracyjne
Opisowe
Wyjaśniające
Mężczyźni
kobiety
Aprobata dla
legalizacji
marihuany
28%
15%
Brak aprobaty
dla legalizacji
marihuany
72%
85%
Źródło: GSS, 1993
Klasyfikacja badań
pedagogicznych
Czas trwania badania:
Badania przekrojowe
Badania dynamiczne (longitudalne)
•
Trendy
•
Panelowe
Studium przypadku
Klasyfikacja badań
pedagogicznych
Metoda badania:
Ilościowe
•
Eksperyment
•
Sondaż
•
Analiza treści
•
Zależności statystyczne
Jakościowe
•
Badania terenowe
•
Badania porównawczo - historyczne
Klasyfikacja badań
pedagogicznych
Typ danych:
Reaktywne
•
Wymagające wejścia w interakcję z
informatorem
Niereaktywne
•
Praca na źródłach zastanych