ZASADY WYCENY
ZASADY WYCENY
AKTYWÓW I
AKTYWÓW I
PASYWÓW
PASYWÓW
Podstawowe kategorie
Podstawowe kategorie
cen
cen
Cena zakupu
Cena zakupu
- wyrażona w złotych
- wyrażona w złotych
rzeczywista wartość należna
rzeczywista wartość należna
sprzedającemu bez podlegającego
sprzedającemu bez podlegającego
odliczeniu naliczonego w fakturze
odliczeniu naliczonego w fakturze
VAT podatku od towarów i usług,
VAT podatku od towarów i usług,
powiększona w razie importu o cło i
powiększona w razie importu o cło i
ewentualny podatek akcyzowy.
ewentualny podatek akcyzowy.
Cena nabycia
Cena nabycia
(art.28) - to cena zakupu
(art.28) - to cena zakupu
pomniejszona o otrzymane rabaty, upusty, skonta
pomniejszona o otrzymane rabaty, upusty, skonta
i inne korzyści pieniężne, oraz powiększona o
i inne korzyści pieniężne, oraz powiększona o
koszty bezpośrednio związane z zakupem i
koszty bezpośrednio związane z zakupem i
przystosowaniem tego składnika majątku do
przystosowaniem tego składnika majątku do
stanu, w którym będzie on zdatny do użytku.
stanu, w którym będzie on zdatny do użytku.
W przypadku towarów, które wymagają
W przypadku towarów, które wymagają
długotrwałego przygotowania do obrotu
długotrwałego przygotowania do obrotu
fakultatywnie oraz środków trwałych, wartości
fakultatywnie oraz środków trwałych, wartości
niematerialnych i prawnych, środków trwałych w
niematerialnych i prawnych, środków trwałych w
budowie obowiązkowo, do ceny zakupu wlicza się
budowie obowiązkowo, do ceny zakupu wlicza się
koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu
koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu
ich finansowania, a także związane z nimi
ich finansowania, a także związane z nimi
dodatnie i ujemne różnice kursowe.
dodatnie i ujemne różnice kursowe.
Koszt wytworzenia
Koszt wytworzenia
(art.28) - obejmuje
(art.28) - obejmuje
bezpośrednie koszty produkcji we własnym
bezpośrednie koszty produkcji we własnym
zakresie (np. zużycie materiałów bezpośrednich,
zakresie (np. zużycie materiałów bezpośrednich,
płace bezpośrednie) poniesione w celu
płace bezpośrednie) poniesione w celu
doprowadzenia produktu do postaci i miejsca, w
doprowadzenia produktu do postaci i miejsca, w
jakim się znajduje w dniu wyceny oraz uzasadnioną
jakim się znajduje w dniu wyceny oraz uzasadnioną
część kosztów pośrednich, tzn. zmienne pośrednie
część kosztów pośrednich, tzn. zmienne pośrednie
koszty produkcji i wiążąca się z normalnym
koszty produkcji i wiążąca się z normalnym
wykorzystaniem zdolności produkcyjnych część
wykorzystaniem zdolności produkcyjnych część
kosztów stałych. W przypadku produktów, które
kosztów stałych. W przypadku produktów, które
wymagają długotrwałego procesu produkcji
wymagają długotrwałego procesu produkcji
fakultatywnie oraz środków trwałych, wartości
fakultatywnie oraz środków trwałych, wartości
niematerialnych i prawnych, środków trwałych w
niematerialnych i prawnych, środków trwałych w
budowie obowiązkowo, do ceny zakupu wlicza się
budowie obowiązkowo, do ceny zakupu wlicza się
koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich
koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich
finansowania, a także związane z nimi dodatnie i
finansowania, a także związane z nimi dodatnie i
ujemne różnice kursowe.
ujemne różnice kursowe.
Do kosztów wytworzenia produktu nie zalicza
Do kosztów wytworzenia produktu nie zalicza
się kosztów:
się kosztów:
1) będących konsekwencją
1) będących konsekwencją
niewykorzystanych zdolności produkcyjnych i
niewykorzystanych zdolności produkcyjnych i
strat produkcyjnych,
strat produkcyjnych,
2) ogólnego zarządu, które nie są związane z
2) ogólnego zarządu, które nie są związane z
doprowadzaniem produktu do postaci i
doprowadzaniem produktu do postaci i
miejsca, w jakich się znajduje na dzień
miejsca, w jakich się znajduje na dzień
wyceny,
wyceny,
3) magazynowania wyrobów gotowych i
3) magazynowania wyrobów gotowych i
półproduktów, chyba że poniesienie tych
półproduktów, chyba że poniesienie tych
kosztów jest niezbędne w procesie produkcji,
kosztów jest niezbędne w procesie produkcji,
4) kosztów sprzedaży produktów.
4) kosztów sprzedaży produktów.
Cena (wartość) sprzedaży netto
Cena (wartość) sprzedaży netto
(art.28
(art.28
ust.5)
ust.5)
Za cenę sprzedaży netto składnika przyjmuje
Za cenę sprzedaży netto składnika przyjmuje
się możliwą do uzyskania na dzień bilansowy
się możliwą do uzyskania na dzień bilansowy
cenę jego sprzedaży, bez podatku od towarów i
cenę jego sprzedaży, bez podatku od towarów i
usług i podatku akcyzowego, pomniejszoną o
usług i podatku akcyzowego, pomniejszoną o
rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia
rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia
oraz koszty związane z przystosowaniem
oraz koszty związane z przystosowaniem
składnika aktywów do sprzedaży i dokonaniem
składnika aktywów do sprzedaży i dokonaniem
tej sprzedaży, a powiększoną o należną
tej sprzedaży, a powiększoną o należną
dotację przedmiotową.
dotację przedmiotową.
Skorygowana cena nabycia
Skorygowana cena nabycia
aktywów
aktywów
finansowych i zobowiązań finansowych (art. 28
finansowych i zobowiązań finansowych (art. 28
ust. 8a) to cena nabycia (wartość), w jakiej
ust. 8a) to cena nabycia (wartość), w jakiej
składnik aktywów finansowych lub zobowiązań
składnik aktywów finansowych lub zobowiązań
finansowych został po raz pierwszy
finansowych został po raz pierwszy
wprowadzony do ksiąg rachunkowych,
wprowadzony do ksiąg rachunkowych,
pomniejszona o spłaty wartości nominalnej,
pomniejszona o spłaty wartości nominalnej,
odpowiednio skorygowana o skumulowaną
odpowiednio skorygowana o skumulowaną
kwotę zdyskontowanej różnicy między
kwotę zdyskontowanej różnicy między
wartością początkową składnika i jego
wartością początkową składnika i jego
wartością w terminie wymagalności, wyliczoną
wartością w terminie wymagalności, wyliczoną
za pomocą efektywnej stopy procentowej, a
za pomocą efektywnej stopy procentowej, a
także pomniejszona o odpisy aktualizujące
także pomniejszona o odpisy aktualizujące
wartość.
wartość.
Wartość godziwa
Wartość godziwa
(art.28 ust.6)
(art.28 ust.6)
Za wartość godziwą przyjmuje się
Za wartość godziwą przyjmuje się
kwotę, za jaką składnik aktywów
kwotę, za jaką składnik aktywów
mógłby zostać wymieniony, a
mógłby zostać wymieniony, a
zobowiązanie uregulowane na
zobowiązanie uregulowane na
warunkach transakcji rynkowej,
warunkach transakcji rynkowej,
pomiędzy zainteresowanymi i dobrze
pomiędzy zainteresowanymi i dobrze
poinformowanymi, niezwiązanymi ze
poinformowanymi, niezwiązanymi ze
sobą stronami. (cena rynkowa, wartość
sobą stronami. (cena rynkowa, wartość
oszacowana lub ustalenie wartości
oszacowana lub ustalenie wartości
bieżącej poprzez dyskontowanie).
bieżącej poprzez dyskontowanie).
Trwała utrata wartości
Trwała utrata wartości
(art.28 ust.7)
(art.28 ust.7)
Trwała utrata wartości zachodzi wtedy, gdy
Trwała utrata wartości zachodzi wtedy, gdy
istnieje duże prawdopodobieństwo, że
istnieje duże prawdopodobieństwo, że
kontrolowany przez jednostkę składnik
kontrolowany przez jednostkę składnik
aktywów nie przyniesie w przyszłości w
aktywów nie przyniesie w przyszłości w
znaczącej części lub w całości
znaczącej części lub w całości
przewidywanych korzyści ekonomicznych.
przewidywanych korzyści ekonomicznych.
Uzasadnia to dokonanie odpisu
Uzasadnia to dokonanie odpisu
aktualizującego doprowadzającego
aktualizującego doprowadzającego
wartość składnika aktywów wynikającą z
wartość składnika aktywów wynikającą z
ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży
ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży
netto, a w przypadku jej braku – do
netto, a w przypadku jej braku – do
ustalonej w inny sposób wartości godziwej.
ustalonej w inny sposób wartości godziwej.
Kwota wymagająca zapłaty
Kwota wymagająca zapłaty
(art.28 ust.1 pkt.7 i 8) jest to
(art.28 ust.1 pkt.7 i 8) jest to
wyrażona w złotych kwota należności
wyrażona w złotych kwota należności
lub zobowiązań, wraz z naliczonymi
lub zobowiązań, wraz z naliczonymi
karami umownymi, zasądzonymi
karami umownymi, zasądzonymi
kosztami sądowymi oraz należnymi
kosztami sądowymi oraz należnymi
za zwłokę odsetkami, której zapłaty
za zwłokę odsetkami, której zapłaty
przez kontrahenta oczekuje
przez kontrahenta oczekuje
jednostka.
jednostka.
Wartość nominalna
Wartość nominalna
(art.28 ust.1
(art.28 ust.1
pkt.10) – odnosząca się do środków
pkt.10) – odnosząca się do środków
pieniężnych, gotówki, czeków czy
pieniężnych, gotówki, czeków czy
wyemitowanych przez jednostkę
wyemitowanych przez jednostkę
papierów pieniężnych.
papierów pieniężnych.
Średni kurs waluty obcej
Średni kurs waluty obcej
(art.30
(art.30
ust.2 i 3) – średni kurs walut
ust.2 i 3) – średni kurs walut
ogłaszany przez NBP.
ogłaszany przez NBP.
Wycena aktywów
Wycena aktywów
W myśl UoR
W myśl UoR
(art.3 ust.1 pkt 12) składniki
(art.3 ust.1 pkt 12) składniki
aktywów – to zasób, który posiada
aktywów – to zasób, który posiada
następujące cechy:
następujące cechy:
jest kontrolowany przez jednostkę
jest kontrolowany przez jednostkę
jest możliwość wiarygodnego określenia jego
jest możliwość wiarygodnego określenia jego
wartości
wartości
powstał w wyniku przeszłych zdarzeń
powstał w wyniku przeszłych zdarzeń
według przewidywań jednostka osiągnie
według przewidywań jednostka osiągnie
dzięki niemu korzyści ekonomiczne
dzięki niemu korzyści ekonomiczne
W bilansie aktywa wykazuje się w wartości
W bilansie aktywa wykazuje się w wartości
netto, czyli wartości początkowej lub
netto, czyli wartości początkowej lub
ewidencyjnej skorygowanej o odchylenia od
ewidencyjnej skorygowanej o odchylenia od
cen ewidencyjnych i koszty zakupu oraz
cen ewidencyjnych i koszty zakupu oraz
umorzenia i skutki aktualizacji wyceny.
umorzenia i skutki aktualizacji wyceny.
Wartości niematerialne i
Wartości niematerialne i
prawne
prawne
Definicja
Definicja
(art.3 ust.1 pkt.14)
(art.3 ust.1 pkt.14)
Wartości niematerialne i prawne to nabyte przez jednostkę
Wartości niematerialne i prawne to nabyte przez jednostkę
na własne potrzeby względnie oddane do używania na
na własne potrzeby względnie oddane do używania na
podstawie najmu prawa majątkowe nadające się do
podstawie najmu prawa majątkowe nadające się do
gospodarczego wykorzystania, których okres ekonomicznej
gospodarczego wykorzystania, których okres ekonomicznej
użyteczności jest dłuższy niż 1 rok.
użyteczności jest dłuższy niż 1 rok.
Są to:
Są to:
koszty zakończonych prac rozwojowych
koszty zakończonych prac rozwojowych
wartości firmy
wartości firmy
autorskie prawa majątkowe lub zrównane z nimi to:
autorskie prawa majątkowe lub zrównane z nimi to:
- prawa majątkowe i prawa pokrewne do praw autorskich
- prawa majątkowe i prawa pokrewne do praw autorskich
- prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych,
- prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych,
wzorów użytkowych i zdobniczych
wzorów użytkowych i zdobniczych
- licencje, koncesje /np. licencje na oprogramowanie
- licencje, koncesje /np. licencje na oprogramowanie
komputerowe/
komputerowe/
- know – how
- know – how
Wartości niematerialne i prawne
Wartości niematerialne i prawne
1. Koszty zakończonych prac
1. Koszty zakończonych prac
rozwojowych
rozwojowych
2. Wartość firmy
2. Wartość firmy
3. Inne wartości niematerialne i
3. Inne wartości niematerialne i
prawne
prawne
4. Zaliczki na wartości niematerialne i
4. Zaliczki na wartości niematerialne i
prawne
prawne
Wycena bilansowa
Wycena bilansowa
(art.28 ust.1 pkt.1)
(art.28 ust.1 pkt.1)
Wartości niematerialne i prawne wycenia
Wartości niematerialne i prawne wycenia
się w ich wartości początkowej według cen
się w ich wartości początkowej według cen
nabycia lub kosztów wytworzenia lub
nabycia lub kosztów wytworzenia lub
wartości przeszacowanej, pomniejszonych
wartości przeszacowanej, pomniejszonych
o odpisy amortyzacyjne, a także o odpisy z
o odpisy amortyzacyjne, a także o odpisy z
tytułu trwałej utraty wartości
tytułu trwałej utraty wartości
Wycena bilansowa = wartość
Wycena bilansowa = wartość
początkowa – amortyzacja za bieżący
początkowa – amortyzacja za bieżący
okres sprawozdawczy – odpis z tytułu
okres sprawozdawczy – odpis z tytułu
utraty wartości
utraty wartości
Amortyzacja
Amortyzacja
(art.33 ust.1 – 4, art.44b ust.10)
(art.33 ust.1 – 4, art.44b ust.10)
Wartość początkowa podlega odpisowi wg. przyjętej
Wartość początkowa podlega odpisowi wg. przyjętej
metody amortyzacji:
metody amortyzacji:
w przypadku kosztów zakończonych prac rozwojowych –
w przypadku kosztów zakończonych prac rozwojowych –
amortyzacja liniowa do 5 lat
amortyzacja liniowa do 5 lat
w przypadku wartości firmy - do lat 5-ciu lub w
w przypadku wartości firmy - do lat 5-ciu lub w
uzasadnionych przypadkach do lat 20
uzasadnionych przypadkach do lat 20
w przypadku pozostałych wartości niematerialnych i
w przypadku pozostałych wartości niematerialnych i
prawnych wg ustalonego okresu.
prawnych wg ustalonego okresu.
Amortyzacja jest rozliczana:
Amortyzacja jest rozliczana:
- od wartości firmy – w ciężar pozostałych kosztów
- od wartości firmy – w ciężar pozostałych kosztów
operacyjnych
operacyjnych
- w pozostałych przypadkach – w ciężar kosztów
- w pozostałych przypadkach – w ciężar kosztów
amortyzacji
amortyzacji
Odpisy aktualizujące
Odpisy aktualizujące
z tytułu utraty wartości rozliczne
z tytułu utraty wartości rozliczne
są w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych
są w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych
Schemat księgowania
1.Odpis z tytułu utraty wartości niematerialnych i
prawnych
2.Przywrócenie wartości, maksymalnie do
wartości wcześniejszego odpisu.
Rzeczowe aktywa trwałe
Rzeczowe aktywa trwałe
Definicja
Definicja
(art.3 ust.1 pkt.15, pkt.16)
(art.3 ust.1 pkt.15, pkt.16)
Środki trwałe
Środki trwałe
nabyte, otrzymane lub wytworzone we
nabyte, otrzymane lub wytworzone we
własnym zakresie względnie oddane do użytkowania na
własnym zakresie względnie oddane do użytkowania na
podstawie najmu, to rzeczowe aktywa trwałe, których
podstawie najmu, to rzeczowe aktywa trwałe, których
okres ekonomicznej użyteczności jest dłuższy niż 1 rok, a
okres ekonomicznej użyteczności jest dłuższy niż 1 rok, a
ponadto są kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone
ponadto są kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone
na potrzeby jednostki.
na potrzeby jednostki.
Zalicza się tu w szczególności:
Zalicza się tu w szczególności:
- nieruchomości (grunty, prawo użytkowania wieczystego
- nieruchomości (grunty, prawo użytkowania wieczystego
gruntu, budynki i budowle, będące odrębną własnością,
gruntu, budynki i budowle, będące odrębną własnością,
lokale, spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego)
lokale, spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego)
- maszyny, urządzenia, aparatura, środki transportu itp.
- maszyny, urządzenia, aparatura, środki transportu itp.
rzeczy
rzeczy
- ulepszenia w obcych środkach trwałych
- ulepszenia w obcych środkach trwałych
- inwentarz żywy
- inwentarz żywy
Środki trwałe w budowie
Środki trwałe w budowie
to środki trwałe w okresie ich
to środki trwałe w okresie ich
budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka
budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka
trwałego.
trwałego.
Rzeczowe aktywa trwałe
Rzeczowe aktywa trwałe
1. Środki trwałe
1. Środki trwałe
a) grunty (w tym prawo użytkowania
a) grunty (w tym prawo użytkowania
wieczystego gruntu)
wieczystego gruntu)
b) budynki, lokale i obiekty inżynierii
b) budynki, lokale i obiekty inżynierii
lądowej i wodnej
lądowej i wodnej
c) urządzenia techniczne i maszyny
c) urządzenia techniczne i maszyny
d) środki transportu
d) środki transportu
e) inne środki trwałe
e) inne środki trwałe
2. Środki trwałe w budowie
2. Środki trwałe w budowie
3. Zaliczki na środki trwałe w budowie
3. Zaliczki na środki trwałe w budowie
Wycena
Wycena
bilansowa (art.28 ust.1 pkt.1 -2)
bilansowa (art.28 ust.1 pkt.1 -2)
Środki trwałe i środki trwałe w budowie
Środki trwałe i środki trwałe w budowie
wycenia się w ich wartości początkowej po
wycenia się w ich wartości początkowej po
cenie nabycia bądź koszcie wytworzenia
cenie nabycia bądź koszcie wytworzenia
pomniejszonej o odpisy z tytułu trwałej
pomniejszonej o odpisy z tytułu trwałej
utraty wartości oraz odpisy amortyzacyjne
utraty wartości oraz odpisy amortyzacyjne
w przypadku środków trwałych.
w przypadku środków trwałych.
Wycena bilansowa = wartość
Wycena bilansowa = wartość
początkowa – amortyzacja za bieżący
początkowa – amortyzacja za bieżący
okres sprawozdawczy – odpis z tytułu
okres sprawozdawczy – odpis z tytułu
utraty wartości
utraty wartości
Amortyzacja
Amortyzacja
(art.31, art.32)
(art.31, art.32)
Wartość początkową środków trwałych
Wartość początkową środków trwałych
z wyjątkiem gruntów nie służących
z wyjątkiem gruntów nie służących
wydobyciu kopalin zmniejszają odpisy
wydobyciu kopalin zmniejszają odpisy
amortyzacyjne według ustalonego
amortyzacyjne według ustalonego
okresu lub stawki i metody
okresu lub stawki i metody
amortyzacji.
amortyzacji.
Amortyzacja jest rozliczana w
Amortyzacja jest rozliczana w
koszty amortyzacji.
koszty amortyzacji.
Odpisy aktualizujące wartości środków
Odpisy aktualizujące wartości środków
trwałych
trwałych
z tytułu likwidacji, wycofania z
z tytułu likwidacji, wycofania z
używania lub trwałej utraty wartości - odnosi się
używania lub trwałej utraty wartości - odnosi się
na
na
pozostałe koszty operacyjne.
pozostałe koszty operacyjne.
Do przyczyn trwałej utraty wartości można zaliczyć:
Do przyczyn trwałej utraty wartości można zaliczyć:
zmianę technologii produkcji,
zmianę technologii produkcji,
likwidację środka trwałego,
likwidację środka trwałego,
wycofanie z użycia,
wycofanie z użycia,
zaniechanie lub restrukturyzacja działalności,
zaniechanie lub restrukturyzacja działalności,
niekorzystne prognozy dotyczące zdolności
niekorzystne prognozy dotyczące zdolności
ekonomicznej i technicznej środków trwałych,
ekonomicznej i technicznej środków trwałych,
niekorzystne zmiany w otoczeniu
niekorzystne zmiany w otoczeniu
przedsiębiorstwa, spowodowane czynnikami
przedsiębiorstwa, spowodowane czynnikami
prawnymi, technicznymi i gospodarczymi.
prawnymi, technicznymi i gospodarczymi.
1. Odpis z tytułu utraty wartości .
1. Odpis z tytułu utraty wartości .
2 Przywrócenie wartości, maksymalnie
2 Przywrócenie wartości, maksymalnie
do wartości wcześniejszego odpisu.
do wartości wcześniejszego odpisu.
Schemat księgowania odpisu
aktualizującego.
Wartość środka trwałego może być również
Wartość środka trwałego może być również
przeszacowana (zaktualizowana) w górę.
przeszacowana (zaktualizowana) w górę.
Przesłankami tej zmiany mogą być tylko dwa
Przesłankami tej zmiany mogą być tylko dwa
przypadki:
przypadki:
1. zmiana formy prawnej przedsiębiorstwa
1. zmiana formy prawnej przedsiębiorstwa
państwowego lub komunalnego w spółkę kapitałową,
państwowego lub komunalnego w spółkę kapitałową,
2. decyzja administracyjna, wydana w formie
2. decyzja administracyjna, wydana w formie
Rozporządzenia Ministra Finansów (ostatnio miało to
Rozporządzenia Ministra Finansów (ostatnio miało to
miejsce 1.01.1995 r. w wyniku czego zaktualizowana
miejsce 1.01.1995 r. w wyniku czego zaktualizowana
została wartość wielu środków trwałych).
została wartość wielu środków trwałych).
Odzwierciedleniem drugiego zdarzenia było
Odzwierciedleniem drugiego zdarzenia było
zwiększenie wartości pozycji pasywów - kapitału z
zwiększenie wartości pozycji pasywów - kapitału z
aktualizacji wyceny i przyrost wartości środka
aktualizacji wyceny i przyrost wartości środka
trwałego.
trwałego.
Należności długoterminowe
Należności długoterminowe
Czyli należności, których termin realizacji jest
Czyli należności, których termin realizacji jest
dłuższy niż 12 m-cy, należności z tytułu dostaw i
dłuższy niż 12 m-cy, należności z tytułu dostaw i
usług – zawsze są zaliczane do należności
usług – zawsze są zaliczane do należności
krótkoterminowych. Do tej pozycji kwalifikowane
krótkoterminowych. Do tej pozycji kwalifikowane
są należności z tytułu leasingu finansowego,
są należności z tytułu leasingu finansowego,
należności od jednostek, z którymi zawarto
należności od jednostek, z którymi zawarto
ugodę lub układ.
ugodę lub układ.
Wycena
Wycena
bilansowa
bilansowa
Na moment bilansowy należności ujmuje się w
Na moment bilansowy należności ujmuje się w
kwocie wymaganej zapłaty, z zachowaniem
kwocie wymaganej zapłaty, z zachowaniem
ostrożności (art. 28 ust. 1 pkt 7 UoR)
ostrożności (art. 28 ust. 1 pkt 7 UoR)
Należności w ciągu roku wykazywane są w
Należności w ciągu roku wykazywane są w
wartości nominalnej, jednak na koniec okresu
wartości nominalnej, jednak na koniec okresu
obrotowego, przynajmniej na dzień bilansowy,
obrotowego, przynajmniej na dzień bilansowy,
należy wykazać je w kwocie wymagalnej zapłaty,
należy wykazać je w kwocie wymagalnej zapłaty,
kierując się jednocześnie naczelną zasadą
kierując się jednocześnie naczelną zasadą
ostrożności.
ostrożności.
Należności długoterminowe
Należności długoterminowe
1. Od jednostek powiązanych
1. Od jednostek powiązanych
2. Od pozostałych jednostek
2. Od pozostałych jednostek
Inwestycje
Inwestycje
długoterminowe
długoterminowe
Definicje
Definicje
(art.3 ust.1 pkt.17)
(art.3 ust.1 pkt.17)
Inwestycje – to najogólniej aktywa, które nie są użytkowane
Inwestycje – to najogólniej aktywa, które nie są użytkowane
przez jednostkę, lecz zostały nabyte w celu osiągnięcia
przez jednostkę, lecz zostały nabyte w celu osiągnięcia
korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości
korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości
tych aktywów, uzyskania z nich przychodów w formie
tych aktywów, uzyskania z nich przychodów w formie
odsetek, dywidend lub innych pożytków.
odsetek, dywidend lub innych pożytków.
Do inwestycji zalicza się aktywa finansowe oraz
Do inwestycji zalicza się aktywa finansowe oraz
nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, które nie
nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, które nie
są wykorzystywane przez jednostkę, ale zostały nabyte w
są wykorzystywane przez jednostkę, ale zostały nabyte w
celu osiągnięcia korzyści.
celu osiągnięcia korzyści.
- inwestycje majątkowe: nieruchomości, wartości
- inwestycje majątkowe: nieruchomości, wartości
niematerialne i prawne, inne
niematerialne i prawne, inne
- inwestycje finansowe: udziały, akcje, inne papiery
- inwestycje finansowe: udziały, akcje, inne papiery
wartościowe udzielone pożyczki, inne.
wartościowe udzielone pożyczki, inne.
/nie są użytkowane przez jednostkę/
/nie są użytkowane przez jednostkę/
Inwestycje długoterminowe
Inwestycje długoterminowe
1. Nieruchomości
1. Nieruchomości
2. Wartości niematerialne i prawne
2. Wartości niematerialne i prawne
3. Długoterminowe aktywa finansowe
3. Długoterminowe aktywa finansowe
a) w jednostkach powiązanych
a) w jednostkach powiązanych
–
–
udziały lub akcje
udziały lub akcje
–
–
inne papiery wartościowe
inne papiery wartościowe
–
–
udzielone pożyczki
udzielone pożyczki
–
–
inne długoterminowe aktywa finansowe
inne długoterminowe aktywa finansowe
b) w pozostałych jednostkach
b) w pozostałych jednostkach
–
–
udziały lub akcje
udziały lub akcje
–
–
inne papiery wartościowe
inne papiery wartościowe
–
–
udzielone pożyczki
udzielone pożyczki
–
–
inne długoterminowe aktywa finansowe
inne długoterminowe aktywa finansowe
4. Inne inwestycje długoterminowe
4. Inne inwestycje długoterminowe
Wycena bilansowa
Wycena bilansowa
(art.28 ust.1 pkt.3 – 4, art.35
(art.28 ust.1 pkt.3 – 4, art.35
ust.4 – 7, art.35c)
ust.4 – 7, art.35c)
Inwestycje zaliczone do aktywów trwałych wycenia
Inwestycje zaliczone do aktywów trwałych wycenia
się wg cen nabycia pomniejszonych o odpisy z
się wg cen nabycia pomniejszonych o odpisy z
tytułu trwałej utraty wartości lub wg wartości
tytułu trwałej utraty wartości lub wg wartości
godziwej.
godziwej.
Z zasady inwestycje wycenia się wg wartości
Z zasady inwestycje wycenia się wg wartości
godziwej (cena rynkowa) – jeśli istnieje dla danej
godziwej (cena rynkowa) – jeśli istnieje dla danej
inwestycji aktywny rynek.
inwestycji aktywny rynek.
Jeżeli nie jest to możliwe – wycena następuje wg
Jeżeli nie jest to możliwe – wycena następuje wg
ceny nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu
ceny nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu
trwałej utraty wartości;
trwałej utraty wartości;
Ta sama metoda wyceny powinna być stosowana
Ta sama metoda wyceny powinna być stosowana
w kolejnych latach.
w kolejnych latach.
Odpisy aktualizujące
Odpisy aktualizujące
Dokonywane są:
Dokonywane są:
- z tytułu trwałej utraty wartości – obciążają
- z tytułu trwałej utraty wartości – obciążają
koszty finansowe a odwracanie takich odpisów
koszty finansowe a odwracanie takich odpisów
podlega zaliczeniu do przychodów finansowych
podlega zaliczeniu do przychodów finansowych
(art. 35c)
(art. 35c)
- z tytułu przeszacowania w górę, do ceny
- z tytułu przeszacowania w górę, do ceny
rynkowej (wg wartości godziwej) różnicą z
rynkowej (wg wartości godziwej) różnicą z
tytułu podwyższenia wartości zwiększa kapitał
tytułu podwyższenia wartości zwiększa kapitał
z aktualizacji wyceny a spadek wartości tej
z aktualizacji wyceny a spadek wartości tej
inwestycji obciąża kapitał z aktualizacji wyceny
inwestycji obciąża kapitał z aktualizacji wyceny
w kwocie nie wyższej niż wynosiło zwiększenie
w kwocie nie wyższej niż wynosiło zwiększenie
tego kapitału oraz w koszty finansowe w
tego kapitału oraz w koszty finansowe w
pozostałej kwocie ujemnej różnicy z
pozostałej kwocie ujemnej różnicy z
przeszacowania nie rozliczonej z kapitałem z
przeszacowania nie rozliczonej z kapitałem z
aktualizacji wyceny. (art.35 ust.4):
aktualizacji wyceny. (art.35 ust.4):
Od aktywów nabytych w celu osiągnięcia
Od aktywów nabytych w celu osiągnięcia
korzyści ekonomicznych nie dokonuje się od
korzyści ekonomicznych nie dokonuje się od
nich odpisów amortyzacyjnych!
nich odpisów amortyzacyjnych!
1. Zaksięgowanie różnicy pomiędzy ceną rynkową a niższą
ceną nabycia.
2. Zaksięgowanie różnicy pomiędzy ceną rynkową a wyższą
ceną nabycia.
3. Przywrócenie wartości inwestycji do wartości ceny nabycia.
Wzrost następujący po uprzednim obniżeniu,
zaksięgowanym w ciężar kosztów finansowych.
1. Zaksięgowanie różnicy pomiędzy ceną rynkową a
wyższą ceną nabycia.
2. Przywrócenie wartości inwestycji do wartości ceny
nabycia Wzrost następujący po uprzednim obniżeniu,
zaksięgowanym
w ciężar kosztów finansowych.
Wycena zapasów
Wycena zapasów
Definicja (art.3 ust.1 pkt.19)
Definicja (art.3 ust.1 pkt.19)
Rzeczowe aktywa obrotowe to:
Rzeczowe aktywa obrotowe to:
a). materiały nabyte w celu zużycia na
a). materiały nabyte w celu zużycia na
własne potrzeby,
własne potrzeby,
b). wytworzone lub przetworzone przez
b). wytworzone lub przetworzone przez
jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi)
jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi)
zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji,
zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji,
c). półprodukty oraz towary nabyte w celu
c). półprodukty oraz towary nabyte w celu
odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym
odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym
Bieżąca ewidencja zapasów rzeczowych składników
Bieżąca ewidencja zapasów rzeczowych składników
aktywów obrotowych może być prowadzona stosownie
aktywów obrotowych może być prowadzona stosownie
do przyjętej przez jednostkę metody (art.17 uat.2):
do przyjętej przez jednostkę metody (art.17 uat.2):
a). ilościowo – wartościowo, w jednostkach naturalnych
a). ilościowo – wartościowo, w jednostkach naturalnych
i pieniężnych
i pieniężnych
b). tylko ilościowo, wyłącznie w jednostkach
b). tylko ilościowo, wyłącznie w jednostkach
naturalnych – stwarzając możliwość przyjęcia do
naturalnych – stwarzając możliwość przyjęcia do
wyceny okresu stosowanego do rozliczenia podatku
wyceny okresu stosowanego do rozliczenia podatku
dochodowego
dochodowego
c). tylko wartościowo (dotyczy wyłącznie towarów oraz
c). tylko wartościowo (dotyczy wyłącznie towarów oraz
opakowań znajdujących się w punktach obrotu
opakowań znajdujących się w punktach obrotu
detalicznego lub miejscach składowania)
detalicznego lub miejscach składowania)
d). odpisywania w koszty wartości materiałów i towarów
d). odpisywania w koszty wartości materiałów i towarów
na dzień ich zakupu lub produktów gotowych w
na dzień ich zakupu lub produktów gotowych w
momencie ich wytworzenia. Ustalenie stanu tych
momencie ich wytworzenia. Ustalenie stanu tych
składników i jego wycena, w ślad za tym korekta o
składników i jego wycena, w ślad za tym korekta o
wartości tego stanu, powinna nastąpić nie później niż
wartości tego stanu, powinna nastąpić nie później niż
na dzień bilansowy.
na dzień bilansowy.
Zapasy
Zapasy
1. Materiały
1. Materiały
2. Półprodukty i produkty w toku
2. Półprodukty i produkty w toku
3. Produkty gotowe
3. Produkty gotowe
4. Towary
4. Towary
5. Zaliczki na dostawy
5. Zaliczki na dostawy
Wycena bilansowa (art.28 ust.1
Wycena bilansowa (art.28 ust.1
pkt.6)
pkt.6)
Rzeczowe składniki aktywów
Rzeczowe składniki aktywów
obrotowych wycenia się wg cen
obrotowych wycenia się wg cen
nabycia lub kosztów wytworzenia nie
nabycia lub kosztów wytworzenia nie
wyższych od cen ich sprzedaży netto
wyższych od cen ich sprzedaży netto
na dzień bilansowy.
na dzień bilansowy.
Odpisy aktualizujące
Odpisy aktualizujące
wartości rzeczowych składników
wartości rzeczowych składników
aktywów obrotowych dokonane w związku z (art. 34
aktywów obrotowych dokonane w związku z (art. 34
ust.5) :
ust.5) :
- utratą ich wartości użytkowych bądź handlowych
- utratą ich wartości użytkowych bądź handlowych
- oraz wynikające z wyceny według cen sprzedaży netto
- oraz wynikające z wyceny według cen sprzedaży netto
zamiast według cen nabycia albo zakupu, albo kosztów
zamiast według cen nabycia albo zakupu, albo kosztów
wytworzenia zalicza się odpowiednio w zależności od
wytworzenia zalicza się odpowiednio w zależności od
rodzaju zapasu do:
rodzaju zapasu do:
- pozostałych kosztów operacyjnych (odpisy dotyczące
- pozostałych kosztów operacyjnych (odpisy dotyczące
materiałów)
materiałów)
- kosztów wytworzenia sprzedanych produktów
- kosztów wytworzenia sprzedanych produktów
(produkty gotowe i produkcja w toku)
(produkty gotowe i produkcja w toku)
- lub kosztów sprzedaży (towary)
- lub kosztów sprzedaży (towary)
Odpisy aktualizujące wartość rzeczowych składników
Odpisy aktualizujące wartość rzeczowych składników
aktywów obrotowych dokonane w związku z trwałą
aktywów obrotowych dokonane w związku z trwałą
utratą ich wartości oraz wynikające z wyceny według
utratą ich wartości oraz wynikające z wyceny według
niższych cen sprzedaży netto zamiast według cen
niższych cen sprzedaży netto zamiast według cen
nabycia, zakupu lub kosztów wytworzenia prezentuje
nabycia, zakupu lub kosztów wytworzenia prezentuje
poniższa tabela:
poniższa tabela:
Wycena należności
Wycena należności
krótkoterminowych
krótkoterminowych
Do należności krótkoterminowych
Do należności krótkoterminowych
stanowiących część aktywów obrotowych
stanowiących część aktywów obrotowych
jednostki, zgodnie z art. 3 ust.1 pkt 18c UoR,
jednostki, zgodnie z art. 3 ust.1 pkt 18c UoR,
zakwalifikowano wszystkie należności z tytułu
zakwalifikowano wszystkie należności z tytułu
dostaw i usług niezależnie od umownego
dostaw i usług niezależnie od umownego
terminu wymagalności (zapłaty) oraz z
terminu wymagalności (zapłaty) oraz z
pozostałych tytułów, wymagalne w ciągu 12
pozostałych tytułów, wymagalne w ciągu 12
miesięcy od dnia bilansowego – z wyłączeniem
miesięcy od dnia bilansowego – z wyłączeniem
tych należności, które spełniają warunki
tych należności, które spełniają warunki
zaliczenia do aktywów finansowych
zaliczenia do aktywów finansowych
wykazywanych w odrębnej pozycji.
wykazywanych w odrębnej pozycji.
Należności krótkoterminowe
Należności krótkoterminowe
1. Należności od jednostek powiązanych
1. Należności od jednostek powiązanych
a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:
a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:
–
–
do 12 miesięcy
do 12 miesięcy
–
–
powyżej 12 miesięcy
powyżej 12 miesięcy
b) inne
b) inne
2. Należności od pozostałych jednostek
2. Należności od pozostałych jednostek
a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:
a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:
–
–
do 12 miesięcy
do 12 miesięcy
–
–
powyżej 12 miesięcy
powyżej 12 miesięcy
b) z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń
b) z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń
społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń
społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń
c) inne
c) inne
d) dochodzone na drodze sądowej
d) dochodzone na drodze sądowej
Na dzień bilansowy
Na dzień bilansowy
należy wycenić w kwocie
należy wycenić w kwocie
wymaganej zapłaty, z zachowaniem ostrożności –
wymaganej zapłaty, z zachowaniem ostrożności –
uwzględnieniem stopnia prawdopodobieństwa ich
uwzględnieniem stopnia prawdopodobieństwa ich
zapłaty.
zapłaty.
Należności i udzielone pożyczki wycenia się w kwocie
Należności i udzielone pożyczki wycenia się w kwocie
wymaganej zapłaty z zachowaniem ostrożności.
wymaganej zapłaty z zachowaniem ostrożności.
Wartości należności aktualizuje się uwzględniając
Wartości należności aktualizuje się uwzględniając
stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez
stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez
dokonanie odpisu aktualizacyjnego na należności:
dokonanie odpisu aktualizacyjnego na należności:
od dłużników postawionych w stan likwidacji lub
od dłużników postawionych w stan likwidacji lub
upadłości,
upadłości,
kwestionowane przez dłużników oraz, z których
kwestionowane przez dłużników oraz, z których
zapłatą dłużnik zalega,
zapłatą dłużnik zalega,
należności o znacznym stopniu prawdopodobieństwa
należności o znacznym stopniu prawdopodobieństwa
nieściągalności,
nieściągalności,
należności przeterminowanych.
należności przeterminowanych.
Odpis aktualizujący
Odpis aktualizujący
wartość należności w
wartość należności w
zależności od ich rodzaju obciąża pozostałe
zależności od ich rodzaju obciąża pozostałe
koszty operacyjne lub koszty finansowe.
koszty operacyjne lub koszty finansowe.
Dokonane odpisy aktualizacyjne
Dokonane odpisy aktualizacyjne
zmniejszają należności uznane za
zmniejszają należności uznane za
umorzone, przedawnione lub nieściągalne.
umorzone, przedawnione lub nieściągalne.
Należności w ciągu roku wykazywane są w
Należności w ciągu roku wykazywane są w
wartości nominalnej, jednak na koniec
wartości nominalnej, jednak na koniec
okresu obrotowego, przynajmniej na dzień
okresu obrotowego, przynajmniej na dzień
bilansowy, należy wykazać je w kwocie
bilansowy, należy wykazać je w kwocie
wymagalnej zapłaty, kierując się
wymagalnej zapłaty, kierując się
jednocześnie naczelną zasadą ostrożności.
jednocześnie naczelną zasadą ostrożności.
Inwestycje krótkoterminowe
Inwestycje krótkoterminowe
Aktywa finansowe:
Aktywa finansowe:
są płatne i wymagalne
są płatne i wymagalne
lub przeznaczone do zbycia w ciągu
lub przeznaczone do zbycia w ciągu
12 miesięcy od dnia bilansowego
12 miesięcy od dnia bilansowego
lub od daty ich założenia,
lub od daty ich założenia,
wystawienia lub nabycia,
wystawienia lub nabycia,
albo stanowią aktywa pieniężne,
albo stanowią aktywa pieniężne,
Inwestycje krótkoterminowe
Inwestycje krótkoterminowe
1. Krótkoterminowe aktywa finansowe
1. Krótkoterminowe aktywa finansowe
a) w jednostkach powiązanych
a) w jednostkach powiązanych
–
–
udziały lub akcje
udziały lub akcje
–
–
inne papiery wartościowe
inne papiery wartościowe
–
–
udzielone pożyczki
udzielone pożyczki
–
–
inne krótkoterminowe aktywa finansowe
inne krótkoterminowe aktywa finansowe
b) w pozostałych jednostkach
b) w pozostałych jednostkach
–
–
udziały lub akcje
udziały lub akcje
–
–
inne papiery wartościowe
inne papiery wartościowe
–
–
udzielone pożyczki
udzielone pożyczki
–
–
inne krótkoterminowe aktywa finansowe
inne krótkoterminowe aktywa finansowe
c) środki pieniężne i inne aktywa pieniężne
c) środki pieniężne i inne aktywa pieniężne
–
–
środki pieniężne w kasie i na rachunkach
środki pieniężne w kasie i na rachunkach
–
–
inne środki pieniężne
inne środki pieniężne
–
–
inne aktywa pieniężne
inne aktywa pieniężne
2. Inne inwestycje krótkoterminowe
2. Inne inwestycje krótkoterminowe
Inwestycje krótkoterminowe
Inwestycje krótkoterminowe
Cechą inwestycji krótkoterminowych jest
Cechą inwestycji krótkoterminowych jest
łatwa zbywalność, dlatego w momencie
łatwa zbywalność, dlatego w momencie
pozyskania, ewidencjonuje się je podobnie
pozyskania, ewidencjonuje się je podobnie
jak inwestycje długookresowe, tzn. wg ceny
jak inwestycje długookresowe, tzn. wg ceny
nabycia lub ceny zakupu, natomiast na
nabycia lub ceny zakupu, natomiast na
dzień bilansowy jednostka gospodarcza ma
dzień bilansowy jednostka gospodarcza ma
wybór i może je wykazać w bilansie:
wybór i może je wykazać w bilansie:
1. według wartości rynkowej, lub
1. według wartości rynkowej, lub
2. według ceny nabycia lub wartości
2. według ceny nabycia lub wartości
rynkowej, w zależności która z nich jest
rynkowej, w zależności która z nich jest
niższa.
niższa.
Wycena wg cen rynkowych
1
2
Wycena w cenie nabycia, zgodnie z zasadą ostrożnej wyceny
2
1
wartością maksymalą jest cena nabycia
Przychody finansowe
Odpisy aktualizujące
inwestycje krótkoterminowe
Koszty finansowe
Przychody finansowe
Odpisy aktualizujące
inwestycje krótkoterminowe
Koszty finansowe
Wycena pasywów
Wycena pasywów
Kapitał (fundusz) własny
Kapitał (fundusz) własny
Kapitał własny obejmuje zgodnie z art.36.ust.1-2 UoR
Kapitał własny obejmuje zgodnie z art.36.ust.1-2 UoR
następujące pozycje:
następujące pozycje:
Kapitał (fundusz) podstawowy,
Kapitał (fundusz) podstawowy,
Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna),
Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna),
Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna),
Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna),
Kapitał (fundusz) zapasowy,
Kapitał (fundusz) zapasowy,
Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny,
Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny,
Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe,
Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe,
Zysk (strata) z lat ubiegłych,
Zysk (strata) z lat ubiegłych,
Zysk (strata) netto,
Zysk (strata) netto,
Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)
Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)
Kapitały (fundusze) własne ujmuje się z podziałem na ich rodzaje
Kapitały (fundusze) własne ujmuje się z podziałem na ich rodzaje
według zasad określonych przepisami prawa, postanowieniami
według zasad określonych przepisami prawa, postanowieniami
statutu lub umowy o utworzeniu jednostki. Wycenia się w
statutu lub umowy o utworzeniu jednostki. Wycenia się w
wartości nominalnej (art.28 ust.1 pkt.10, art.36 ust.2b-4)
wartości nominalnej (art.28 ust.1 pkt.10, art.36 ust.2b-4)
Kapitał obcy
Kapitał obcy
Zobowiązania (art.3 ust.1 pkt 20) :
wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek
wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej
wartości
wykonane świadczenia spowodują wykorzystanie
już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki
Wycena bilansowa.
Wycena bilansowa.
Zobowiązania wycenia się w kwocie
Zobowiązania wycenia się w kwocie
wymagającej zapłaty, przy czym
wymagającej zapłaty, przy czym
zobowiązania finansowe, których
zobowiązania finansowe, których
uregulowanie zgodnie z umową następuje
uregulowanie zgodnie z umową następuje
drogą wydania aktywów finansowych
drogą wydania aktywów finansowych
innych niż środki pieniężne lub wymiany na
innych niż środki pieniężne lub wymiany na
instrumenty finansowe, według wartości
instrumenty finansowe, według wartości
godziwej a rezerwy w uzasadnionej,
godziwej a rezerwy w uzasadnionej,
wiarygodnie oszacowanej wartości.
wiarygodnie oszacowanej wartości.
Rezerwy (art.3 ust.1 pkt 21 )
Rezerwy (art.3 ust.1 pkt 21 )
Są to zobowiązania, których termin wymagalności
Są to zobowiązania, których termin wymagalności
lub kwota nie są pewne.
lub kwota nie są pewne.
Rezerwy tworzy się na zobowiązania, których:
Rezerwy tworzy się na zobowiązania, których:
- kwota lub termin zapłaty są niepewne
- kwota lub termin zapłaty są niepewne
- ich powstanie jest pewne lub o dużym stopniu
- ich powstanie jest pewne lub o dużym stopniu
prawdopodobieństwa
prawdopodobieństwa
- wiarygodny szacunek kwoty jest możliwy.
- wiarygodny szacunek kwoty jest możliwy.
Kwoty rezerw, zależnie od tego jaki charakter mają
Kwoty rezerw, zależnie od tego jaki charakter mają
zdarzenia, na które się je tworzy obciążają
zdarzenia, na które się je tworzy obciążają
odpowiednio; pozostałe koszty operacyjne, koszty
odpowiednio; pozostałe koszty operacyjne, koszty
finansowe lub straty nadzwyczajne.
finansowe lub straty nadzwyczajne.
Rozliczenia
Rozliczenia
międzyokresowe
międzyokresowe
AKTYWA
AKTYWA
PASYWA
PASYWA
Aktywa z tytułu
Aktywa z tytułu
odroczonego
odroczonego
podatku
podatku
dochodowego
dochodowego
Inne rozliczenia międzyokresowe
Inne rozliczenia międzyokresowe
kosztów
kosztów
czynne
czynne
bierne
bierne
krótkoter
krótkoter
minowe
minowe
długoter
długoter
minowe
minowe
krótkoter
krótkoter
minowe
minowe
długoter
długoter
minowe
minowe
Schemat:
1. Ewidencja kosztu dotyczącego kilku okresów
2a Rozliczenie kosztu dotyczącego przyszłych
okresów
2b Rozliczenie kosztu dotyczącego bieżącego
okresu
Rozliczenia międzyokresowe bierne
Rozliczenia międzyokresowe bierne
Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów
Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów
– to
– to
prawdopodobne zobowiązania, przypadające na bieżący
prawdopodobne zobowiązania, przypadające na bieżący
okres sprawozdawczy, wynikające ze świadczeń
okres sprawozdawczy, wynikające ze świadczeń
wykonanych na rzecz jednostki gospodarczej przez jej
wykonanych na rzecz jednostki gospodarczej przez jej
kontrahentów, a także z obowiązku wykonania – związanych
kontrahentów, a także z obowiązku wykonania – związanych
z bieżącą działalnością – przyszłych świadczeń wobec
z bieżącą działalnością – przyszłych świadczeń wobec
innych podmiotów.
innych podmiotów.
Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów
Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów
koszty rozliczne
koszty rozliczne
w czasie, za które płatność nastąpi „z dołu”
w czasie, za które płatność nastąpi „z dołu”
- świadczenia wykonane na rzecz jednostki przez
- świadczenia wykonane na rzecz jednostki przez
kontrahentów jednostki, a kwotę zobowiązań można
kontrahentów jednostki, a kwotę zobowiązań można
oszacować w sposób wiarygodny,
oszacować w sposób wiarygodny,
- przyszłe świadczenia, związane z bieżącą działalnością,
- przyszłe świadczenia, związane z bieżącą działalnością,
których kwotę można oszacować
których kwotę można oszacować
•Rozliczenia międzyokresowe bierne
1.Ewidencja planowanego kosztu, rozliczanego w
przyszłych okresach
2a Ewidencja poniesionego kosztu, dotyczącego
ubiegłych okresów
2b Rozliczenie kosztu dotyczącego ubiegłych okresów
Rozliczenia międzyokresowe przychodów
równowartość otrzymanych lub
należnych środków z tytułu świadczeń,
których wykonanie nastąpi później,
środki pieniężne otrzymane na
sfinansowanie nabycia lub wytworzenie
środków trwałych, jeżeli nie zwiększają
one kapitałów własnych,
ujemna wartość firmy.
Wycena przejściowych
Wycena przejściowych
różnic podatkowych
różnic podatkowych
Ustawa o rachunkowości w art. 37 reguluje
Ustawa o rachunkowości w art. 37 reguluje
zasady ustalania w księgach rachunkowych
zasady ustalania w księgach rachunkowych
oraz wykazywania w sprawozdaniu finansowym
oraz wykazywania w sprawozdaniu finansowym
odroczonego podatku dochodowego.
odroczonego podatku dochodowego.
Jest to różnica pomiędzy podatkiem faktycznie
Jest to różnica pomiędzy podatkiem faktycznie
wymagającym zapłaty, a podatkiem naliczonym
wymagającym zapłaty, a podatkiem naliczonym
w rachunku zysków i strat od zysku brutto.
w rachunku zysków i strat od zysku brutto.
Odroczony podatek ustala się poprzez
Odroczony podatek ustala się poprzez
porównanie wartości bilansowej i podatkowej
porównanie wartości bilansowej i podatkowej
składników aktywów i pasywów, a następnie
składników aktywów i pasywów, a następnie
określeniu różnicy przejściowej pomiędzy tymi
określeniu różnicy przejściowej pomiędzy tymi
wartościam
wartościam
UJEMNE RÓŻNICE PRZEJŚCIOWE
UJEMNE RÓŻNICE PRZEJŚCIOWE
JEŻELI
JEŻELI
WARTOŚĆ BILANSOWA AKTYWU < WARTOŚĆ
WARTOŚĆ BILANSOWA AKTYWU < WARTOŚĆ
PODATKOWA AKTYWU
PODATKOWA AKTYWU
LUB
LUB
WARTOŚĆ BILANSOWA PASYWU > WARTOŚĆ
WARTOŚĆ BILANSOWA PASYWU > WARTOŚĆ
PODATKOWA PASYWU
PODATKOWA PASYWU
TO WYSTĘPUJE
TO WYSTĘPUJE
UJEMNA RÓŻNICA PRZEJŚCIOWA
UJEMNA RÓŻNICA PRZEJŚCIOWA
OD KTÓREJ NALEŻY UTWORZYĆ
OD KTÓREJ NALEŻY UTWORZYĆ
AKTYWA Z TYTUŁU ODROCZONEGO
AKTYWA Z TYTUŁU ODROCZONEGO
PODATKU DOCHODOWEGO
PODATKU DOCHODOWEGO
Tytuły ujemnych różnic przejściowych
Tytuły ujemnych różnic przejściowych
to w szczególności:
to w szczególności:
- zastosowanie niższych stawek
- zastosowanie niższych stawek
amortyzacyjnych dla celów podatkowych,
amortyzacyjnych dla celów podatkowych,
aniżeli dla celów bilansowych,
aniżeli dla celów bilansowych,
- zarachowanie w ciężar kosztów
- zarachowanie w ciężar kosztów
wynagrodzeń z umów cywilno-prawnych
wynagrodzeń z umów cywilno-prawnych
niewypłaconych na dzień bilansowy,
niewypłaconych na dzień bilansowy,
- zarachowanie w związku z wyceną na dzień
- zarachowanie w związku z wyceną na dzień
bilansowy:
bilansowy:
ujemnych różnic kursowych dotyczących
ujemnych różnic kursowych dotyczących
składników bilansowych wyrażonych w
składników bilansowych wyrażonych w
walutach obcych,
walutach obcych,
odsetek od kredytów i pożyczek, płatnych w
odsetek od kredytów i pożyczek, płatnych w
następnym roku bilansowym lub dalszych
następnym roku bilansowym lub dalszych
okresach,
okresach,
-utworzenia różnego rodzaju rezerw, nie uznawanych
-utworzenia różnego rodzaju rezerw, nie uznawanych
dla celów podatkowych w dacie ich utworzenia, a
dla celów podatkowych w dacie ich utworzenia, a
dopiero w dacie realizacji (np. na nagrody
dopiero w dacie realizacji (np. na nagrody
jubileuszowe i odprawy emerytalne, na
jubileuszowe i odprawy emerytalne, na
niewykorzystane urlopy, na naprawy gwarancyjne)
niewykorzystane urlopy, na naprawy gwarancyjne)
- strata podatkowa możliwa do odliczenia w
- strata podatkowa możliwa do odliczenia w
przyszłości – z uwagi na wypracowanie
przyszłości – z uwagi na wypracowanie
odpowiedniego dochodu do opodatkowania w ciągu
odpowiedniego dochodu do opodatkowania w ciągu
okresu najbliższych kolejno po sobie następujących
okresu najbliższych kolejno po sobie następujących
pięciu lat podatkowych (art.7 ust.5 ustawy pop)
pięciu lat podatkowych (art.7 ust.5 ustawy pop)
W momencie ustania przyczyny, dla której dokonano
W momencie ustania przyczyny, dla której dokonano
odpisu, należy rozliczyć również aktywa z tytułu
odpisu, należy rozliczyć również aktywa z tytułu
odroczonego podatku dochodowego.
odroczonego podatku dochodowego.
DODATNIE RÓŻNICE PRZEJŚCIOWE
DODATNIE RÓŻNICE PRZEJŚCIOWE
JEŻELI
JEŻELI
WARTOŚĆ BILANSOWA AKTYWU >WARTOŚĆ
WARTOŚĆ BILANSOWA AKTYWU >WARTOŚĆ
PODATKOWA AKTYWU
PODATKOWA AKTYWU
LUB
LUB
WARTOŚĆ BILANSOWA PASYWU < WARTOŚĆ
WARTOŚĆ BILANSOWA PASYWU < WARTOŚĆ
PODATKOWA PASYWU
PODATKOWA PASYWU
TO WYSTĘPUJE
TO WYSTĘPUJE
DODATNIA RÓŻNICA PRZEJŚCIOWA
DODATNIA RÓŻNICA PRZEJŚCIOWA
OD KTÓREJ NALEŻY UTWORZYĆ
OD KTÓREJ NALEŻY UTWORZYĆ
REZERWĘ NA PODATEK DOCHODOWY
REZERWĘ NA PODATEK DOCHODOWY
Rezerwę na podatek odroczony z tytułu
Rezerwę na podatek odroczony z tytułu
dodatnich różnic przejściowych tworzy się
dodatnich różnic przejściowych tworzy się
między innymi z tytułu:
między innymi z tytułu:
- zastosowania wyższych stawek
- zastosowania wyższych stawek
amortyzacyjnych dla celów podatkowych
amortyzacyjnych dla celów podatkowych
aniżeli dla celów bilansowych,
aniżeli dla celów bilansowych,
- zarachowanie:
- zarachowanie:
- należnych odsetek z różnych tytułów (np. od
- należnych odsetek z różnych tytułów (np. od
udzielonych pożyczek, od należności)
udzielonych pożyczek, od należności)
- niezrealizowanych dodatnio różnic kursowych
- niezrealizowanych dodatnio różnic kursowych
od różnic składników bilansowych
od różnic składników bilansowych
wyrażonych w walutach obcych,
wyrażonych w walutach obcych,
- przychodów w związku z wyceną bilansową
- przychodów w związku z wyceną bilansową
inwestycji (np. dłużne papiery wartościowe,
inwestycji (np. dłużne papiery wartościowe,
lokaty)
lokaty)
Cena nabycia licencji wynosiła 20 000. Dotychczasowe
Cena nabycia licencji wynosiła 20 000. Dotychczasowe
odpisy umorzeniowe 4500. Na moment bilansowy dokonano
odpisy umorzeniowe 4500. Na moment bilansowy dokonano
odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości 5000.
odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości 5000.
Ustal wartość bilansową i podatkową licencji na dzień
Ustal wartość bilansową i podatkową licencji na dzień
bilansowy, zaksięguj odpisy.
bilansowy, zaksięguj odpisy.
Wartość środka trwałego wyniosła 20 000zł. Amortyzacja
Wartość środka trwałego wyniosła 20 000zł. Amortyzacja
bilansowa liczona wg metody liniowej – 3000, amortyzacja
bilansowa liczona wg metody liniowej – 3000, amortyzacja
liczona wg przepisów podatkowych (metoda degresywna) –
liczona wg przepisów podatkowych (metoda degresywna) –
4500.
4500.
Utworzono rezerwę na odroczony podatek
Utworzono rezerwę na odroczony podatek
dochodowy z tytułu różnicy przejściowej.
dochodowy z tytułu różnicy przejściowej.
Stan należności długoterminowych od
Stan należności długoterminowych od
dłużnika postawionego w stan likwidacji
dłużnika postawionego w stan likwidacji
wynosił 10 000. Odpis aktualizujący wartość
wynosił 10 000. Odpis aktualizujący wartość
należności wynosił 3 000. Naliczono odsetki od
należności wynosił 3 000. Naliczono odsetki od
zagrożonej należności na dzień bilansowy 400.
zagrożonej należności na dzień bilansowy 400.
Ustal wartość bilansową i podatkową
Ustal wartość bilansową i podatkową
należności.
należności.
Należności długoterminowe wyrażone w euro
Należności długoterminowe wyrażone w euro
wynosiły 2000. Kurs wg dokumentu celnego
wynosiły 2000. Kurs wg dokumentu celnego
wynosił 4,10zł. Średni kurs NBP wynosił na
wynosił 4,10zł. Średni kurs NBP wynosił na
dzień bilansowy 4,15 zł.
dzień bilansowy 4,15 zł.
Ustal wartość
Ustal wartość
bilansową i podatkową należności.
bilansową i podatkową należności.
Różnice kursowe na dzień
Różnice kursowe na dzień
bilansowy
bilansowy
Wszystkie wyrażone w walucie obcej aktywa i
Wszystkie wyrażone w walucie obcej aktywa i
zobowiązania podlegają zgodnie z UoR przeliczeniu na
zobowiązania podlegają zgodnie z UoR przeliczeniu na
walutę polską.
walutę polską.
Wycena bieżąca
Wycena bieżąca
dokonywana jest następująco:
dokonywana jest następująco:
1) faktycznie zastosowanym w tym dniu, - w przypadku
1) faktycznie zastosowanym w tym dniu, - w przypadku
sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub
sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub
zobowiązań,
zobowiązań,
2) średnim ogłoszonym dla danej waluty przez NBP z
2) średnim ogłoszonym dla danej waluty przez NBP z
dnia poprzedzającego ten dzień - w przypadku zapłaty
dnia poprzedzającego ten dzień - w przypadku zapłaty
należności lub zobowiązań
należności lub zobowiązań
Wycena na moment bilansowy (art. 30 ust. 1)
Wycena na moment bilansowy (art. 30 ust. 1)
W celu aktualizacji wyceny składników aktywów i
W celu aktualizacji wyceny składników aktywów i
pasywów wyrażonych w walucie obcej, na dzień
pasywów wyrażonych w walucie obcej, na dzień
bilansowy dokonuje się ponownej wyceny po kursie
bilansowy dokonuje się ponownej wyceny po kursie
średnim danej waluty, ustalonym przez NBP.
średnim danej waluty, ustalonym przez NBP.
Zdarzenia po dacie
Zdarzenia po dacie
bilansu
bilansu
Zdarzenie po dacie bilansu
a
Informacje otrzymane przed
zatwierdzeniem sprawozdania
finansowego
Informacje otrzymane po
zatwierdzeniem sprawozdania
finansowego
Zdarzenia mają istotny
wpływ, na sprawozdanie
finansowe lub powodują, że
kontynuacja działalności
firmy jest zagrożona
Zdarzenia nie powodują
zmiany stanu istniejącego
Ujmuje się w księgach
rachunkowych i koryguje
sprawozdanie finansowe roku
którego dotyczą
Ujmuje się w
informacji
dodatkowej
Ujmuje się księgach
rachunkowych roku,
w którym otrzymano
informacje
Błąd z lat ubiegłych
Błąd z lat ubiegłych
Za
Za
błąd
błąd
uważa się błąd popełniony
uważa się błąd popełniony
w latach poprzednich, w następstwie
w latach poprzednich, w następstwie
którego, nie można uznać, że
którego, nie można uznać, że
sprawozdania finansowe sporządzone
sprawozdania finansowe sporządzone
za te lata rzetelnie i jasno
za te lata rzetelnie i jasno
przedstawiają sytuację majątkową
przedstawiają sytuację majątkową
i finansową oraz wynik finansowy
i finansową oraz wynik finansowy
jednostki.
jednostki.
Pojęcie błędu zostało wprowadzone przez art.
Pojęcie błędu zostało wprowadzone przez art.
54 ust. 3 UoR:
54 ust. 3 UoR:
"Jeżeli w danym roku obrotowym lub przed
"Jeżeli w danym roku obrotowym lub przed
zatwierdzeniem sprawozdania finansowego
zatwierdzeniem sprawozdania finansowego
za ten rok obrotowy jednostka stwierdziła
za ten rok obrotowy jednostka stwierdziła
popełnienie w poprzednich latach obrotowych
popełnienie w poprzednich latach obrotowych
błędu
błędu
, w następstwie którego nie można
, w następstwie którego nie można
uznać sprawozdania finansowego za rok lub
uznać sprawozdania finansowego za rok lub
lata poprzednie za spełniające wymagania
lata poprzednie za spełniające wymagania
określone w art. 4 ust. 1, to kwotę korekty
określone w art. 4 ust. 1, to kwotę korekty
spowodowanej usunięciem tego błędu odnosi
spowodowanej usunięciem tego błędu odnosi
się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje
się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje
jako "zysk (strata) z lat ubiegłych".
jako "zysk (strata) z lat ubiegłych".
Przykłady:
Przykłady:
Jednostka dokonała błędnego odpisu aktualizującego
Jednostka dokonała błędnego odpisu aktualizującego
należności na kwotę 100 000 zł, zamiast na kwotę 50 000zł
należności na kwotę 100 000 zł, zamiast na kwotę 50 000zł
Korekta odpisu aktualizującego:
Korekta odpisu aktualizującego:
Wn Odpisy aktualizujące
Wn Odpisy aktualizujące
Ma Rozliczenie wyniku finansowego
Ma Rozliczenie wyniku finansowego
W trakcie kontroli podatkowej wykryto nieprawidłowości w
W trakcie kontroli podatkowej wykryto nieprawidłowości w
ustaleniu podstawy opodatkowania. W wyniku tego błędu
ustaleniu podstawy opodatkowania. W wyniku tego błędu
zaniżono zobowiązanie podatkowe o 500zł.
zaniżono zobowiązanie podatkowe o 500zł.
Korekta błędu podstawowego:
Korekta błędu podstawowego:
Wn Rozliczenie wyniku finansowego
Wn Rozliczenie wyniku finansowego
Ma Rozrachunki z US
Ma Rozrachunki z US