Leki w leczeniu

Leki w leczeniu

chorób przewodu

chorób przewodu

pokarmowego i

pokarmowego i

przeciwhistaminowe

przeciwhistaminowe

Prof. dr hab. med. Ivan KOCIĆ

Prof. dr hab. med. Ivan KOCIĆ

Katedra i Zakład Farmakologii

Katedra i Zakład Farmakologii

AMG

AMG

Sok żołądkowy

Sok żołądkowy



Zawdzięcza kwaśny odczyn (pH

Zawdzięcza kwaśny odczyn (pH

ok. 2,0) kwasowi

ok. 2,0) kwasowi

solnemu,wydzielanemu przez

solnemu,wydzielanemu przez

komórki gruczołów okładzinowych.

komórki gruczołów okładzinowych.



Wytwarzanie kwasu solnego jest

Wytwarzanie kwasu solnego jest

procesem wymagającym nakładu

procesem wymagającym nakładu

energii i zachodzi przy użyciu tzw.

energii i zachodzi przy użyciu tzw.

Pompy protonowej.

Pompy protonowej.

Pompa protonowa

Pompa protonowa



Najważniejszym jej elementem jest

Najważniejszym jej elementem jest

ATP-aza zależna od potasu i wodoru,

ATP-aza zależna od potasu i wodoru,

znajdująca się w komórkach

znajdująca się w komórkach

gruczołów okładzinowych.

gruczołów okładzinowych.



Energia jest niezbędna do

Energia jest niezbędna do

wytworzenia jonu wodorowego, jego

wytworzenia jonu wodorowego, jego

transportu wbrew gradientowi stężen

transportu wbrew gradientowi stężen

do światła żołądka i wymiany na jon

do światła żołądka i wymiany na jon

potasu.

potasu.

Substancje

Substancje

pobudzające

pobudzające

wydzielanie kwasu

wydzielanie kwasu

solnego.

solnego.



Histamina

Histamina



Acetylocholina

Acetylocholina



Gastryna

Gastryna

Dysproporcja między

Dysproporcja między

wydzielaniem kwasu solnego

wydzielaniem kwasu solnego

przez komórki okładzinowe

przez komórki okładzinowe

żołądka a zdolnościami

żołądka a zdolnościami

obronnymi tkanki może być

obronnymi tkanki może być

przyczyną stanów

przyczyną stanów

patologicznych

patologicznych

Te szeroko rozpowszechnione

Te szeroko rozpowszechnione

choroby mogą być związane z

choroby mogą być związane z

nadmiernym wydzielaniem kwasu

nadmiernym wydzielaniem kwasu

solnego lub z niedostateczną

solnego lub z niedostateczną

efektywnością mechanizmów

efektywnością mechanizmów

obronnych.

obronnych.

Choroby zależne od

Choroby zależne od

kwasu solnego

kwasu solnego



Wrzód trawienny

Wrzód trawienny



Choroba refluksowa z zapaleniem

Choroba refluksowa z zapaleniem

przełyku lub bez

przełyku lub bez



Niestrawność

Niestrawność

Choroba wrzodowa

Choroba wrzodowa



Wrzód trawienny

Wrzód trawienny

oznacza

oznacza

uszkodzenie błony

uszkodzenie błony

śluzowej żoładka.

śluzowej żoładka.



Przewlekły wrzód

Przewlekły wrzód

trawienny nosi

trawienny nosi

nazwę choroby

nazwę choroby

wrzodowej żołądka

wrzodowej żołądka

lub dwunastnicy.

lub dwunastnicy.

Etiologia choroby wrzodowej

Etiologia choroby wrzodowej

nie jest ostatecznie wyjaśniona.

nie jest ostatecznie wyjaśniona.

Za czynniki patogenetyczne

Za czynniki patogenetyczne

uważa się

uważa się

:

:



Stres

Stres



Nieprawidłowe odżywianie

Nieprawidłowe odżywianie



Palenie tytoniu

Palenie tytoniu



Alkohol

Alkohol



Nieselektywne inhibitory

Nieselektywne inhibitory

cyklooksygenazy

cyklooksygenazy



Zakażenie Helicobacter pylori

Zakażenie Helicobacter pylori

Definicja choroby refluksowej żołądkowo-przełykowej -

Definicja choroby refluksowej żołądkowo-przełykowej -

konsensus światowy 2005

konsensus światowy 2005

Choroba refluksowa żołądkowo-przełykowa jest

Choroba refluksowa żołądkowo-przełykowa jest

schorzeniem, które rozpoznaje się, gdy zarzucanie

schorzeniem, które rozpoznaje się, gdy zarzucanie

treści żołądkowej do przełyku powoduje

treści żołądkowej do przełyku powoduje

dolegliwości i/lub komplikacje.

dolegliwości i/lub komplikacje.



Objawy przełykowe

Objawy przełykowe



Typowe zespoły objawów

Typowe zespoły objawów



Zespoły objawów związane

Zespoły objawów związane

z uszkodzeniem przełyku

z uszkodzeniem przełyku



typowe objawy refluksowe

typowe objawy refluksowe



refluksowy ból w klatce

refluksowy ból w klatce

piersiowej

piersiowej



refluksowe zapalenie

refluksowe zapalenie

przełyku

przełyku



refluksowe zwężenia

refluksowe zwężenia

przełyku

przełyku



przełyk Barretta

przełyk Barretta



rak gruczołowy przełyku

rak gruczołowy przełyku



Objawy pozaprzełykowe

Objawy pozaprzełykowe



Uznany związek z chorobą

Uznany związek z chorobą

refluksową

refluksową



Związek prawdopodobny

Związek prawdopodobny



kaszel refluksowy

kaszel refluksowy



refluksowe zapalenie krtani

refluksowe zapalenie krtani



astma refluksowa

astma refluksowa



refluksowe nadżerki szkliwa

refluksowe nadżerki szkliwa

zębów

zębów



zapalenie zatok obocznych

zapalenie zatok obocznych

nosa

nosa



choroba włóknieniowa płuc

choroba włóknieniowa płuc



zapalenie gardła

zapalenie gardła



nawracające zapalenie ucha

nawracające zapalenie ucha

środkowego

środkowego

Leki zmniejszające kwaśność treści

Leki zmniejszające kwaśność treści

żołądkowej: leki hamujące

żołądkowej: leki hamujące

wydzielanie kwasu solnego

wydzielanie kwasu solnego



Inhibitory pompy protonowej.

Inhibitory pompy protonowej.



Antagoniści receptora H2.

Antagoniści receptora H2.



Leki cholinolityczne.

Leki cholinolityczne.



Leki neutralizujące.

Leki neutralizujące.

Inhibitory pompy

Inhibitory pompy

protonowej.

protonowej.



Są najsilniej działającą grupą leków

Są najsilniej działającą grupą leków

hamujących wydzielanie kwasu solnego.

hamujących wydzielanie kwasu solnego.



To obecnie najpopularniejsze leki

To obecnie najpopularniejsze leki

zmniejszające kwaśność treści

zmniejszające kwaśność treści

żołądkowej.

żołądkowej.



Hamują ATPazę zależną od jonu potasu i

Hamują ATPazę zależną od jonu potasu i

wodorowego,niezbędną do wytworzenia

wodorowego,niezbędną do wytworzenia

protonu i wydzielenia go do światła

protonu i wydzielenia go do światła

żołądka

żołądka

IPP

IPP



Są lekami prekursorowymi.

Są lekami prekursorowymi.



Wchłaniane w postaci nieczynnej są

Wchłaniane w postaci nieczynnej są

pobierane przez komórki okładzinowe

pobierane przez komórki okładzinowe

żołądka i gromadzą się w kanalikach

żołądka i gromadzą się w kanalikach

wyprowadzających kwas solny z

wyprowadzających kwas solny z

komórki,gdzie zostają uczynnione.

komórki,gdzie zostają uczynnione.



Wiążą się niekonkurencyjnie z grupami SH

Wiążą się niekonkurencyjnie z grupami SH

reszt cysteiny wchodzącej w skład ATPazy,

reszt cysteiny wchodzącej w skład ATPazy,

co prowadzi do jej unieczynnienia.

co prowadzi do jej unieczynnienia.

IPP

IPP



Ich działanie ujawnia się tylko w

Ich działanie ujawnia się tylko w

stosunku do czynnych komórek

stosunku do czynnych komórek

okładzinowych.

okładzinowych.



Dlatego dla ustalenia się

Dlatego dla ustalenia się

wymaganego stopnia

wymaganego stopnia

zahamowania wydzielania

zahamowania wydzielania

konieczne jest stosowanie ich

konieczne jest stosowanie ich

przez 2-5 dni.

przez 2-5 dni.

IPP

IPP



Wiązanie się z enzymem jest

Wiązanie się z enzymem jest

nieodwracalne, dlatego czas

nieodwracalne, dlatego czas

działania inhibitorów utrzymuje

działania inhibitorów utrzymuje

się mimo spadku stężenia leku we

się mimo spadku stężenia leku we

krwi i jest dluższy od T1/2 w

krwi i jest dluższy od T1/2 w

surowicy.

surowicy.



Poszczególne związki różnią się

Poszczególne związki różnią się

dość znacznie czasem działania.

dość znacznie czasem działania.

IPP

IPP



Inhibitory pompy protonowej nie wpływają

Inhibitory pompy protonowej nie wpływają

znacząco na wydzielanie pepsyny ani na

znacząco na wydzielanie pepsyny ani na

opróżnianie żołądka.Pobudzają

opróżnianie żołądka.Pobudzają

wydzielanie gastryny proporcjonalnie do

wydzielanie gastryny proporcjonalnie do

zmniejszenia kwaśności treści żołądkowej.

zmniejszenia kwaśności treści żołądkowej.



Wiążą się znacząco z białkami surowicy,są

Wiążą się znacząco z białkami surowicy,są

metabolizowane w wątrobie, przez

metabolizowane w wątrobie, przez

CytP450, a metabolity wydalane z kałem i

CytP450, a metabolity wydalane z kałem i

moczem.

moczem.

Wskazania do

Wskazania do

stosowania IPP

stosowania IPP



Skojarzone leczenie choroby

Skojarzone leczenie choroby

wrzodowej u osób z zakażeniem H.

wrzodowej u osób z zakażeniem H.

Pylori.

Pylori.



Choroba refluksowa.

Choroba refluksowa.



Zespół Zollingera-Ellisona i inne stany

Zespół Zollingera-Ellisona i inne stany

hipersekrecji kwasu solnego.

hipersekrecji kwasu solnego.

(omeprazol, lansoprazol, pantoprazol,

(omeprazol, lansoprazol, pantoprazol,

rabeprazol, esomeprazol).

rabeprazol, esomeprazol).

Omeprazol

Omeprazol

Omeprazol

Omeprazol

Działanie

Działanie

Omeprazol wiąże się niekonkurencyjnie z ATPazą i hamuje

Omeprazol wiąże się niekonkurencyjnie z ATPazą i hamuje

długotrwale wydzielanie protonów i z tym kwasu solnego

długotrwale wydzielanie protonów i z tym kwasu solnego

niezależnie od bodźców pobudzających jego wydzielanie.

niezależnie od bodźców pobudzających jego wydzielanie.

Nie ma wpływu na wydzielanie pepsyny ani na perystaltykę

Nie ma wpływu na wydzielanie pepsyny ani na perystaltykę

żołądka.

żołądka.

Pobudza wydzielanie gastryny proporcjonalnie do

Pobudza wydzielanie gastryny proporcjonalnie do

zmniejszania kwaśności treści żołądkowej.

zmniejszania kwaśności treści żołądkowej.

Poprzez zwiększenie pH soku żołądkowego wspomaga

Poprzez zwiększenie pH soku żołądkowego wspomaga

działanie eradykacyjne w leczeniu infekcji bakteriami

działanie eradykacyjne w leczeniu infekcji bakteriami

Helicobacter pylori, jest często stosowany jako trzeci lek

Helicobacter pylori, jest często stosowany jako trzeci lek

przy zwalczaniu nosicielstwa tej bakterii.

przy zwalczaniu nosicielstwa tej bakterii.

Wchłania się z przewodu pokarmowego, jego stężenia w

Wchłania się z przewodu pokarmowego, jego stężenia w

surowicy rosną nieliniowo i wzrastają w zależności od dawki

surowicy rosną nieliniowo i wzrastają w zależności od dawki

i czasu stosowanie leku.

i czasu stosowanie leku.

Rabeprazol

Rabeprazol



rabeprazol jest skutecznym i dobrze

rabeprazol jest skutecznym i dobrze

tolerowanym lekiem poprawiającym

tolerowanym lekiem poprawiającym

jakość życia oraz zapobiegającym

jakość życia oraz zapobiegającym

nawrotowi n

nawrotowi n

a

a

dżerek lub owrzodzeń

dżerek lub owrzodzeń

błony śluzowej przełyku w

błony śluzowej przełyku w

przebiegu choroby refluksowej, a

przebiegu choroby refluksowej, a

także związanych z nimi objawów

także związanych z nimi objawów

subiektywnych.

subiektywnych.

Dawkowanie

Dawkowanie

omeprazol

omeprazol

W chorobie wrzodowej:20-

W chorobie wrzodowej:20-

40mg/24h, w stanach hipersekrecji

40mg/24h, w stanach hipersekrecji

od 60mgraz na 24h do 120mg 3

od 60mgraz na 24h do 120mg 3

razy na 24h.

razy na 24h.

lansoprazol

lansoprazol

W chorobie wrzodowej i refluksowej

W chorobie wrzodowej i refluksowej

15-30mg/24 h w 1 lub 2 dawkach

15-30mg/24 h w 1 lub 2 dawkach

dobowych.

dobowych.

pantoprazo

pantoprazo

l

l

Doustnie 40-80mg/24h, dożylnie

Doustnie 40-80mg/24h, dożylnie

40mg/24h.

40mg/24h.

rabeprazol

rabeprazol

W chorobie wrzodowej 20mg/24h, w

W chorobie wrzodowej 20mg/24h, w

stanach hipersekrecji HCl 60mg 1

stanach hipersekrecji HCl 60mg 1

lub 2 razy na 24h.

lub 2 razy na 24h.

esomepraz

esomepraz

ol

ol

W chorobie wrzodowej 40mg/24h. W

W chorobie wrzodowej 40mg/24h. W

chorobie refluksowej 20-40mg na

chorobie refluksowej 20-40mg na

24h.

24h.

IPP-działania

IPP-działania

niepożądane

niepożądane



Zwykle powodują niewiele działań

Zwykle powodują niewiele działań

niepożądanych.

niepożądanych.



Najczęściej występują nudności,

Najczęściej występują nudności,

wymioty,zaparcie,wzdęcia i inne dologliwości

wymioty,zaparcie,wzdęcia i inne dologliwości

ze strony pp.

ze strony pp.



Rzadko: miopatie,bóle stawowe,bóle głowy,

Rzadko: miopatie,bóle stawowe,bóle głowy,

wysypki.

wysypki.



IPP hamują częściowo aktywność enzymów z

IPP hamują częściowo aktywność enzymów z

rodziny cytP450 i mogą zwalniać eliminację

rodziny cytP450 i mogą zwalniać eliminację

pochodnych benzodiazepiny, karbamazepiny

pochodnych benzodiazepiny, karbamazepiny

i innych związków(omeprazol).

i innych związków(omeprazol).

IPP-działania

IPP-działania

niepożądane

niepożądane



Zahamowanie wydzielania kwasu solnego

Zahamowanie wydzielania kwasu solnego

może pogorszyć wchłanianie wit. B12.

może pogorszyć wchłanianie wit. B12.



U około 5% osób długotrwale leczonych IPP

U około 5% osób długotrwale leczonych IPP

występuje hipergastrynemia.Może być

występuje hipergastrynemia.Może być

przyczyną nadmiernego wydzielania kwasu

przyczyną nadmiernego wydzielania kwasu

solnego po ichh odstawieniu.

solnego po ichh odstawieniu.



W doświadczeniach na zwierzętach

W doświadczeniach na zwierzętach

stwierdzono, że leki te powodują proliferację

stwierdzono, że leki te powodują proliferację

tkanki enterochromochlonnej (rakowiaki)

tkanki enterochromochlonnej (rakowiaki)

prawdopodobnie na skutek długotrwałej

prawdopodobnie na skutek długotrwałej

hipergastrynemii.

hipergastrynemii.

IPP-działania

IPP-działania

niepożądane

niepożądane



U osób leczonych długotrwale IPP

U osób leczonych długotrwale IPP

znajdowano w jamie żołądka guzki i

znajdowano w jamie żołądka guzki i

polipy. Guzki miały charakter lagodny

polipy. Guzki miały charakter lagodny

i znikały po zaprzestaniu leczenia.

i znikały po zaprzestaniu leczenia.



Długotrwałe podwyższenie pH może

Długotrwałe podwyższenie pH może

umożliwiać rozwój bakterii

umożliwiać rozwój bakterii

wytwarzających nitrozaminy, związki

wytwarzających nitrozaminy, związki

o silnym działaniu rakotwóczym.

o silnym działaniu rakotwóczym.

Czy obawiać się raka

Czy obawiać się raka

żołądka?

żołądka?



   

   

   

   



związek pomiędzy wystąpieniem

związek pomiędzy wystąpieniem

raka żołądka i hipergastrynemią

raka żołądka i hipergastrynemią

nie jest jednoznaczny. Jak dotąd,

nie jest jednoznaczny. Jak dotąd,

nie stwierdzono, aby długotrwale

nie stwierdzono, aby długotrwale

stosowanie preparatów z grupy

stosowanie preparatów z grupy

IPP powodowało zwiększone

IPP powodowało zwiększone

ryzyko rozwoju tego nowotworu.

ryzyko rozwoju tego nowotworu.

Podsumowanie.

Podsumowanie.

IPP są lekami o:

IPP są lekami o:



Dużej skuteczności

Dużej skuteczności



Znacznej popularności

Znacznej popularności



Podstawowym znaczeniu w leczeniu

Podstawowym znaczeniu w leczeniu

chorób zależnych od kwasu solnego

chorób zależnych od kwasu solnego



Wygodnym stosowaniu (1 dawka

Wygodnym stosowaniu (1 dawka

dobowa)

dobowa)



Powodują niewiele działań

Powodują niewiele działań

niepożądanych.

niepożądanych.

Leki

Leki

przeciwhistaminowe

przeciwhistaminowe

(H2-blokery)

(H2-blokery)



Cymetydyna (dużo interakcji)

Cymetydyna (dużo interakcji)



Ranitydyna 75,150,300mg

Ranitydyna 75,150,300mg



Famotydyna 40mg

Famotydyna 40mg



Nizatydyna

Nizatydyna



Leki II rzutu w leczeniu ch.wrz.

Leki II rzutu w leczeniu ch.wrz.

Struktura

Struktura



Cimetidine (Ta

Cimetidine (Ta

gamet)

gamet)



Ranitidine

Ranitidine



Famotidine

Famotidine



Nizatidine

Nizatidine

Leki zobojętniające

Leki zobojętniające



Neuralizują lub wiążą kwas solny

Neuralizują lub wiążą kwas solny

(stymulują syntezę PG?)

(stymulują syntezę PG?)



Wodzian Mg-Al. (Magaldrat)

Wodzian Mg-Al. (Magaldrat)



1-3h po posilku, nie z innymi

1-3h po posilku, nie z innymi

lekami

lekami

Sukralfat (Al. +

Sukralfat (Al. +

sacharoza)

sacharoza)



Łączy się z owrzodzeniem i chroni

Łączy się z owrzodzeniem i chroni

to miejsce przed kwasem, oraz

to miejsce przed kwasem, oraz

nasila syntezę PG

nasila syntezę PG



Przeciwwskazany u chorych z

Przeciwwskazany u chorych z

niewydolnością nerek

niewydolnością nerek



2-4x, 50-1000mg

2-4x, 50-1000mg

Sucralfate

Sucralfate

PG-E pochodne

PG-E pochodne



Mizoprostol (chroni błonę żołądka

Mizoprostol (chroni błonę żołądka

i hamuje syntezę kwasu solnego

i hamuje syntezę kwasu solnego



Razem z NLPZ, 2-4x,200microg

Razem z NLPZ, 2-4x,200microg

p.o.

p.o.



Bóle brzucha, biegunki,

Bóle brzucha, biegunki,

poronienie

poronienie

Misoprostol

Misoprostol

-

-

Stru

Stru

k

k

tur

tur

a

a

PGE

PGE

1

1

Misoprostol

Misoprostol

Parasympatykolityki

Parasympatykolityki



Pirenzepina-M1 bloker

Pirenzepina-M1 bloker



Hamuje syntezę kwasu ale i soku

Hamuje syntezę kwasu ale i soku

żołądkowego i perystaltykę

żołądkowego i perystaltykę



2x50mg per os

2x50mg per os

Związki bizmutu

Związki bizmutu



Dodatkowo zabijają H. pylori, ale

Dodatkowo zabijają H. pylori, ale

bardzo toksyczne, powodują

bardzo toksyczne, powodują

wymioty, uszkadzają nerki

wymioty, uszkadzają nerki

Helicobacter pylori

Helicobacter pylori

Triple therapy:
PPI 2x/day+clarithromycin
500 mg 2x/day+AMOXICILLIN 1G 2X/DAY

Eradykacja Helicobacter

Eradykacja Helicobacter

pylori

pylori



Bez wpływu na bakterię u ponad

Bez wpływu na bakterię u ponad

80% chorych nawroty choroby

80% chorych nawroty choroby

wrzodowej!!

wrzodowej!!



PPI+Amoksycylina+Klarytromycy

PPI+Amoksycylina+Klarytromycy

na (albo Metronidazol)-po 7

na (albo Metronidazol)-po 7

dniach, >90% z eradykacją

dniach, >90% z eradykacją



Czasami dodatkowo sole bizmutu

Czasami dodatkowo sole bizmutu

Schematy

Schematy



14-dobowy-triple-therapy

14-dobowy-triple-therapy



PPI 2x/d +Klar.

PPI 2x/d +Klar.

500mg2xAmoks.1g2x albo Metro

500mg2xAmoks.1g2x albo Metro

500mg2x a potem PPI 1x/d 4-6tyg.

500mg2x a potem PPI 1x/d 4-6tyg.



10-dobowy: terapia sekwencyjna:

10-dobowy: terapia sekwencyjna:



5 dni PPI2x/d + Amok 1g 2x/d,

5 dni PPI2x/d + Amok 1g 2x/d,

potem 6-10 dnia PPI 2x/d + Klarytro.

potem 6-10 dnia PPI 2x/d + Klarytro.

500mg 2x/d + Tinidazol 500mg 2x/d

500mg 2x/d + Tinidazol 500mg 2x/d

Leki przeciwwymiotne

Leki przeciwwymiotne

Vomiting

Centre

(medulla)

Cerebral

cortex

Anticipatory

emesis

Smell

Sight

Thought

Vestibular

nuclei

Motion

sickness

Pharynx &

GIT

Chemo & radio

therapy
Gastroenteritis

Chemorecepto

r Trigger

Zone (CTZ)

(Outside BBB)

Cancer

chemotherapy

Opioids

Muscarinic, 5 HT

3

& Histaminic H

1

5 HT

3

receptors

Dopamine D

2

5 HT

3,

,Opioid

Receptors

Muscarinic
Histaminic
H

1

Patofizjologia wymiotów

Odruch wymiotny

Odruch wymiotny



ma charakter obronny, ukierunkowany na

ma charakter obronny, ukierunkowany na

usunięcie niepożądanej treści pokarmowej z

usunięcie niepożądanej treści pokarmowej z

żołądka

żołądka



polega on na odwróceniu normalnego

polega on na odwróceniu normalnego

kierunku pasażu treści pokarmowej

kierunku pasażu treści pokarmowej



jest realizowany przez ośrodek znajdujący

jest realizowany przez ośrodek znajdujący

się w tworze siatkowatym w rdzeniu

się w tworze siatkowatym w rdzeniu

przedłużonym

przedłużonym

W formowaniu odruchu wymiotnego biorą

W formowaniu odruchu wymiotnego biorą

udział liczne związki o charakterze

udział liczne związki o charakterze

mediatorów, w tym:

mediatorów, w tym:



dopamina

dopamina



serotonina

serotonina



acetylocholina

acetylocholina



histamina

histamina

Antagoniści receptora

Antagoniści receptora

dopaminergicznego

dopaminergicznego

METOKLOPRAMID

METOKLOPRAMID



działa

działa

przeciwwymiotnie

przeciwwymiotnie

przez blokowanie

przez blokowanie

receptorów

receptorów

dopaminergicznych

dopaminergicznych

w strefie

w strefie

chemoreceptorowej

chemoreceptorowej

pnia mózgu

pnia mózgu



hamuje ośrodkowe

hamuje ośrodkowe

działania apomorfiny

działania apomorfiny

Metoklopramid c.d.

Metoklopramid c.d.



działa prokinetycznie:

działa prokinetycznie:

–

pobudza czynność skurczową górnego odcinka

pobudza czynność skurczową górnego odcinka

przewodu pokarmowego bez pobudzenia wydzielania

przewodu pokarmowego bez pobudzenia wydzielania

–

zamyka mięsień zwieracz wpustu

zamyka mięsień zwieracz wpustu

–

zwiększa napięcie i amplitudę skurczów żołądka

zwiększa napięcie i amplitudę skurczów żołądka

–

rozkurcza odźwiernik

rozkurcza odźwiernik

–

nasila perystaltykę dwunastnicy

nasila perystaltykę dwunastnicy



Działania te przyspieszają pasaż treści

Działania te przyspieszają pasaż treści

pokarmowej przez górny odcinek przewodu

pokarmowej przez górny odcinek przewodu

pokarmowego

pokarmowego

Metoklopramid c.d.

Metoklopramid c.d.



wchłaniany z przewodu pokarmowego z

wchłaniany z przewodu pokarmowego z

biodostępnością ocenianą na 60-80%

biodostępnością ocenianą na 60-80%



maksymalne stężenie w surowicy pojawia się u

maksymalne stężenie w surowicy pojawia się u

osób zdrowych w ok. 2 h po podaniu doustnym

osób zdrowych w ok. 2 h po podaniu doustnym



okres półtrwania wynosi ok. 4,8 h

okres półtrwania wynosi ok. 4,8 h



gromadzi się głównie w błonie śluzowej jelit,

gromadzi się głównie w błonie śluzowej jelit,

wątrobie (gdzie sprzęgana jest znaczna część

wątrobie (gdzie sprzęgana jest znaczna część

leku), drogach żółciowych i gruczołach ślinowych

leku), drogach żółciowych i gruczołach ślinowych



przenika w znaczących stężeniach do mleka

przenika w znaczących stężeniach do mleka

kobiecego

kobiecego

Metoklopramid działa skutecznie w

Metoklopramid działa skutecznie w

wymiotach różnego pochodzenia...

wymiotach różnego pochodzenia...



dotyczy to wymiotów:

dotyczy to wymiotów:

–

po zabiegach chirurgicznych

po zabiegach chirurgicznych

–

wywołanych przez opioidy, lewodopę

wywołanych przez opioidy, lewodopę

–

powodowanych przez leki cytostatyczne

powodowanych przez leki cytostatyczne

–

w chorobie popromiennej

w chorobie popromiennej



bywa też stosowany w cukrzycowych

bywa też stosowany w cukrzycowych

zaburzeniach motoryki żołądka, a także przed

zaburzeniach motoryki żołądka, a także przed

zgłębnikowaniem jelit i radiografią przewodu

zgłębnikowaniem jelit i radiografią przewodu

pokarmowego

pokarmowego



Nie hamuje wymiotów pochodzenia

Nie hamuje wymiotów pochodzenia

błędnikowego

błędnikowego

Metoklopramid-

Metoklopramid-

działania niepożądane

działania niepożądane

:

:



niepokój, senność, uczucie zmęczenia (14%)

niepokój, senność, uczucie zmęczenia (14%)



ostre dystonie (2%)

ostre dystonie (2%)



bezsenność, bóle głowy, nudności,

bezsenność, bóle głowy, nudności,

zaburzenia w oddawaniu stolca,

zaburzenia w oddawaniu stolca,

hiperprolaktynemia, wysypka

hiperprolaktynemia, wysypka

Metoklopramid-

Metoklopramid-

interakcje

interakcje

:

:



może zmniejszać biodostępność leków

może zmniejszać biodostępność leków

wchłanianych w żołądku, a zwiększać

wchłanianych w żołądku, a zwiększać

wchłanialnych w jelicie

wchłanialnych w jelicie



jednoczesne podawanie z lekami

jednoczesne podawanie z lekami

neuroleptycznymi może nasilić działanie

neuroleptycznymi może nasilić działanie

dopaminolityczne

dopaminolityczne

Metoklopramid-

Metoklopramid-

przeciwwskazania

przeciwwskazania

:

:



w krwawieniach z przewodu pokarmowego

w krwawieniach z przewodu pokarmowego



u chorych z guzem chromochłonnym

u chorych z guzem chromochłonnym

nadnerczy

nadnerczy



w padaczce

w padaczce

Metoklopramid-

Metoklopramid-

dawkowanie

dawkowanie

:

:



Doustnie: do 15 mg 4 razy na dobę

Doustnie: do 15 mg 4 razy na dobę



Dożylnie: 1-2 mg/kg mc. w dawce

Dożylnie: 1-2 mg/kg mc. w dawce

jednorazowej

jednorazowej

DOMPERIDON

DOMPERIDON



związek o działaniu

związek o działaniu

przeciwwymiotnym i

przeciwwymiotnym i

prokinetycznym

prokinetycznym



jego działanie ujawnia się

jego działanie ujawnia się

głównie na obwodzie,

głównie na obwodzie,

ponieważ słabo przenika

ponieważ słabo przenika

przez barierę krew-mózg

przez barierę krew-mózg



wpływa na receptor

wpływa na receptor

dopaminergiczny w tylnym

dopaminergiczny w tylnym

płacie przysadki, powodując

płacie przysadki, powodując

hiperprolaktynemię

hiperprolaktynemię



stosowany głównie jako lek

stosowany głównie jako lek

prokinetyczny z zaburzeniach

prokinetyczny z zaburzeniach

motoryki żołądka

motoryki żołądka

(nieskuteczny w refluksie

(nieskuteczny w refluksie

żołądkowo-przełykowym)

żołądkowo-przełykowym)

Domperidon-

Domperidon-

dawkowanie

dawkowanie

:

:



doustnie: 20-30 mg 3-4 razy na dobę

doustnie: 20-30 mg 3-4 razy na dobę



doodbytniczo: 60 mg 2-3 razy na dobę

doodbytniczo: 60 mg 2-3 razy na dobę

LEKI NEUROLEPTYCZNE

LEKI NEUROLEPTYCZNE



hamują ośrodek wymiotny głównie poprzez

hamują ośrodek wymiotny głównie poprzez

działanie dopaminolityczne

działanie dopaminolityczne



poszczególne związki obdarzone są w

poszczególne związki obdarzone są w

różnym stopniu działaniem

różnym stopniu działaniem

przeciwhistaminowym i cholinolitycznym,

przeciwhistaminowym i cholinolitycznym,

więc ich skuteczność wobec różnych

więc ich skuteczność wobec różnych

rodzajów wymiotów może się różnić

rodzajów wymiotów może się różnić



stosowane w wymiotach w przebiegu takich stanów

stosowane w wymiotach w przebiegu takich stanów

chorobowych jak:

chorobowych jak:

–

mocznica

mocznica

–

nieżyty przewodu pokarmowego

nieżyty przewodu pokarmowego

–

choroba popromienna

choroba popromienna

–

wymioty polekowe (estrogeny, tetracykliny, opioidowe leki

wymioty polekowe (estrogeny, tetracykliny, opioidowe leki

przeciwbólowe, cytostatyki i inne)

przeciwbólowe, cytostatyki i inne)



Do leków neuroleptycznych należą:

Do leków neuroleptycznych należą:

–

Tietylperazyna

Tietylperazyna

–

Prochlorperazyna

Prochlorperazyna

–

Chlorpromazyna

Chlorpromazyna

TIETYLPERAZYNA

TIETYLPERAZYNA



piperazynowa pochodna fenotiazyny

piperazynowa pochodna fenotiazyny



stosowana

stosowana

wyłącznie

wyłącznie

jako lek przeciwwymiotny

jako lek przeciwwymiotny



również w wymiotach błędnikowych

również w wymiotach błędnikowych



może powodować zaburzenia pozapiramidowe

może powodować zaburzenia pozapiramidowe

(senność, pogorszenie sprawności myślenia)

(senność, pogorszenie sprawności myślenia)



Dostępne preparaty:

Dostępne preparaty:

Torecan

Torecan

(tabl., roztw. do

(tabl., roztw. do

wstrzyk., czopki doodbyt.)

wstrzyk., czopki doodbyt.)



Dawkowanie

Dawkowanie

:

:

dorośli: w razie potrzeby 1-3 tabl.

dorośli: w razie potrzeby 1-3 tabl.

6,5 mg na dobę, 1-3 czopków 6,5 mg/dobę,

6,5 mg na dobę, 1-3 czopków 6,5 mg/dobę,

domięśniowo lub dożylnie w razie potrzeby 1-3

domięśniowo lub dożylnie w razie potrzeby 1-3

ampułek 6,5 mg na dobę

ampułek 6,5 mg na dobę

PROCHLORPERAZYNA

PROCHLORPERAZYNA



lek o przewadze działania

lek o przewadze działania

dopaminolitycznego

dopaminolitycznego



działa silnie

działa silnie

przeciwwymiotnie

przeciwwymiotnie



często powoduje

często powoduje

zaburzenia

zaburzenia

pozapiramidowe

pozapiramidowe



nie należy stosować u

nie należy stosować u

dzieci do 6 r.ż.

dzieci do 6 r.ż.



doustnie: 10-30 mg

doustnie: 10-30 mg

dziennie w dawkach

dziennie w dawkach

podzielonych

podzielonych

CHLORPROMAZYNA

CHLORPROMAZYNA



alifatyczna pochodna

alifatyczna pochodna

fenotiazyny

fenotiazyny



jest pierwszym

jest pierwszym

skutecznym

skutecznym

neuroleptykiem

neuroleptykiem

wprowadzonym do

wprowadzonym do

lecznictwa

lecznictwa



wykazuje działanie

wykazuje działanie

umiarkowanie

umiarkowanie

przeciwwymiotne

przeciwwymiotne

Chlorpromazyna c.d.

Chlorpromazyna c.d.



oddziaływuje na różne receptory w mózgu,

oddziaływuje na różne receptory w mózgu,

wykazuje następujące działanie:

wykazuje następujące działanie:

–

antagonizm receptorów dopaminowych (D

antagonizm receptorów dopaminowych (D

2

2

)

)

–

antagonizm receptorów 5-TH

antagonizm receptorów 5-TH

2

2

–

antagonizm receptorów adrenergicznych α

antagonizm receptorów adrenergicznych α

1

1

–

antagonizm receptorów muskarynowych (działanie

antagonizm receptorów muskarynowych (działanie

cholinolityczne)

cholinolityczne)

–

antagonizm receptorów H

antagonizm receptorów H

1

1

(działanie

(działanie

przeciwhistaminowe

przeciwhistaminowe



hamuje wymioty ciężarnych i jest w tych

hamuje wymioty ciężarnych i jest w tych

przypadkach dość często stosowana

przypadkach dość często stosowana



Oprócz wymienionych leków w zwalczaniu

Oprócz wymienionych leków w zwalczaniu

wymiotów, zwłaszcza w przebiegu

wymiotów, zwłaszcza w przebiegu

chemioterapii przeciwnowotworowej

chemioterapii przeciwnowotworowej

stosowane bywają:

stosowane bywają:

–

perfenazyna

perfenazyna

–

droperidol

droperidol

–

haloperidol

haloperidol

Antagoniści receptora

Antagoniści receptora

histaminowego H

histaminowego H

1

1



niektóre leki z tej grupy, zwłaszcza należące

niektóre leki z tej grupy, zwłaszcza należące

do I generacji, silnie hamują wymioty, głównie

do I generacji, silnie hamują wymioty, głównie

pochodzenia błędnikowego (np. w chorobie

pochodzenia błędnikowego (np. w chorobie

lokomocyjnej)

lokomocyjnej)



należy tu przede wszystkim dimenhydrinat,

należy tu przede wszystkim dimenhydrinat,

stosowana jest również chloropyramina

stosowana jest również chloropyramina



silnie przeciwwymiotnie działa prometazyna

silnie przeciwwymiotnie działa prometazyna

PROMETAZYNA

PROMETAZYNA



pochodna fenotiazyny

pochodna fenotiazyny



lek o silnych

lek o silnych

własnościach

własnościach

przeciwhistaminowych

przeciwhistaminowych



działa także

działa także

przeciwwymiotnie

przeciwwymiotnie



wskazana w chorobie

wskazana w chorobie

lokomocyjnej

lokomocyjnej



Przeciwwskazania

Przeciwwskazania

:

:

–

I trymestr ciąży, okres

I trymestr ciąży, okres

karmienia piersią

karmienia piersią

–

bardzo ostrożnie

bardzo ostrożnie

stosować u pacjentów z

stosować u pacjentów z

niewydolnością wątroby

niewydolnością wątroby

oraz chorobami układu

oraz chorobami układu

sercowo-naczyniowego,

sercowo-naczyniowego,

także w skojarzeniu z

także w skojarzeniu z

lekami hamującymi

lekami hamującymi

o.u.n.

o.u.n.

Prometazyna-

Prometazyna-

dawkowanie

dawkowanie

:

:



dorośli doustnie 20-

dorośli doustnie 20-

50 mg 1-3 razy na

50 mg 1-3 razy na

24 h (jeśli lek jest

24 h (jeśli lek jest

podawany w jednej

podawany w jednej

dawce dobowej

dawce dobowej

zaleca się podać go

zaleca się podać go

na noc)

na noc)



dzieci od 2 r.ż. 1-

dzieci od 2 r.ż. 1-

2 mg/kg m.c. na 24

2 mg/kg m.c. na 24

h w 3-4 dawkach

h w 3-4 dawkach

DIMENHYDRINAT (Aviomarin)

DIMENHYDRINAT (Aviomarin)



działanie przeciwwymiotne

działanie przeciwwymiotne

oraz przeciwhistaminowe,

oraz przeciwhistaminowe,

parasympatykolityczne i

parasympatykolityczne i

uspokajające

uspokajające



zapobieganie chorobie

zapobieganie chorobie

lokomocyjnej

lokomocyjnej



zapobieganie i leczenie

zapobieganie i leczenie

nudności i wymiotów

nudności i wymiotów

innego pochodzenia (z

innego pochodzenia (z

wyjątkiem wywołanych

wyjątkiem wywołanych

przez leki stosowane w

przez leki stosowane w

chemioterapii

chemioterapii

nowotworów)

nowotworów)

Dimenhydrinat-

Dimenhydrinat-

dawkowanie

dawkowanie

:

:



Doustnie: profilaktycznie (przynajmniej 30

Doustnie: profilaktycznie (przynajmniej 30

min przed podróżą lub przyjęciem źle

min przed podróżą lub przyjęciem źle

tolerowanego leku): dorośli i dzieci powyżej

tolerowanego leku): dorośli i dzieci powyżej

14 r.ż. - 50-100 mg; dzieci 6-14 r.ż. - 25-

14 r.ż. - 50-100 mg; dzieci 6-14 r.ż. - 25-

50 mg (w razie potrzeby dawkę można

50 mg (w razie potrzeby dawkę można

powtórzyć)

powtórzyć)

Leki cholinolityczne

Leki cholinolityczne



najskuteczniej

najskuteczniej

przeciwwymiotnie działa

przeciwwymiotnie działa

hioscyna

hioscyna

(skopolamina)

(skopolamina)



u 75% osób podatnych

u 75% osób podatnych

na chorobę lokomocyjną

na chorobę lokomocyjną

i inne kinetozy,

i inne kinetozy,

pojedyncza dawka

pojedyncza dawka

0,1

0,1

mg

mg

hioscyny, zapobiega

hioscyny, zapobiega

tym zaburzeniom w

tym zaburzeniom w

ciągu kilku godzin- na

ciągu kilku godzin- na

ogół bez zaburzeń

ogół bez zaburzeń

widzenia i suchości w

widzenia i suchości w

jamie ustnej

jamie ustnej



podskórne wstrzyknięcie 0,2 mg hioscyny

podskórne wstrzyknięcie 0,2 mg hioscyny

znosi objawy rozwiniętej choroby lokomocyjnej,

znosi objawy rozwiniętej choroby lokomocyjnej,

jednak z wyraźnym zahamowaniem

jednak z wyraźnym zahamowaniem

psychoruchowym i uspokojeniem

psychoruchowym i uspokojeniem



Hioscyjamina nie nadaje się do stosowania w

Hioscyjamina nie nadaje się do stosowania w

wymiotach innego pochodzenia niż błędnikowe

wymiotach innego pochodzenia niż błędnikowe

Antagoniści receptora 5-HT

Antagoniści receptora 5-HT

3

3



mechanizm wymiotów rozwijających się w

mechanizm wymiotów rozwijających się w

przebiegu radioterapii oraz stosowania leków

przebiegu radioterapii oraz stosowania leków

cytostatycznych (cisplatyna) jest w znacznym

cytostatycznych (cisplatyna) jest w znacznym

stopniu uzależniony od uwalniania serotoniny z

stopniu uzależniony od uwalniania serotoniny z

komórek enterochromochłonnych w przewodzie

komórek enterochromochłonnych w przewodzie

pokarmowym

pokarmowym



pobudzenie receptora 5-HT powoduje wymioty,

pobudzenie receptora 5-HT powoduje wymioty,

które udaje się skutecznie zahamować jedynie

które udaje się skutecznie zahamować jedynie

podaniem antagonistów tego receptora

podaniem antagonistów tego receptora



obecnie dostępnych jest kilka leków o takim

obecnie dostępnych jest kilka leków o takim

mechanizmie działania, w tym ondansetron,

mechanizmie działania, w tym ondansetron,

tropisetron i granisetron

tropisetron i granisetron

ONDANSETRON

ONDANSETRON



Selektywny antagonista

Selektywny antagonista

receptorów serotoninowych

receptorów serotoninowych

5-HT

5-HT

3

3

zlokalizowanych

zlokalizowanych

zarówno w obwodowym jak i

zarówno w obwodowym jak i

ośrodkowym u.n.

ośrodkowym u.n.



nie jest antagonistą

nie jest antagonistą

receptorów dopaminowych,

receptorów dopaminowych,

nie wywołuje więc objawów

nie wywołuje więc objawów

pozapiramidowych

pozapiramidowych



hamuje nudności i wymioty

hamuje nudności i wymioty

spowodowane przez chemio-

spowodowane przez chemio-

i radioterapię

i radioterapię



nie wywołuje działania

nie wywołuje działania

uspokajającego i nie

uspokajającego i nie

upośledza zdolności

upośledza zdolności

psychomotorycznych

psychomotorycznych

Ondansetron c.d.

Ondansetron c.d.



biodostępność wynosi 56-71%

biodostępność wynosi 56-71%



w około 70-76% wiąże się z białkami osocza

w około 70-76% wiąże się z białkami osocza



T

T

0,5

0,5

wynosi około 4 h

wynosi około 4 h



jest metabolizowany w wątrobie

jest metabolizowany w wątrobie



około 44-60% dawki jest wykrywane w moczu w

około 44-60% dawki jest wykrywane w moczu w

czasie 24 h, tylko 5-10% w postaci nie zmienionej,

czasie 24 h, tylko 5-10% w postaci nie zmienionej,

reszta leku wydalana jest z kałem

reszta leku wydalana jest z kałem



po podaniu pojedynczej dawki 8 mg maksymalne

po podaniu pojedynczej dawki 8 mg maksymalne

stężenie we krwi osiąga po 1-1,7 h; po

stężenie we krwi osiąga po 1-1,7 h; po

wielokrotnym podaniu w dawce 8 mg 3 razy

wielokrotnym podaniu w dawce 8 mg 3 razy

dziennie przez 5-6 dni, maksymalne stężenie we

dziennie przez 5-6 dni, maksymalne stężenie we

krwi wynosi około 40 ng/ml

krwi wynosi około 40 ng/ml

Ondansetron-

Ondansetron-

dawkowanie

dawkowanie

:

:



Dorośli i dzieci od 13 r.ż.

Dorośli i dzieci od 13 r.ż.

- doustnie 8 mg 2 razy

- doustnie 8 mg 2 razy

dziennie (pierwsza

dziennie (pierwsza

dawka podawana 30

dawka podawana 30

min przed rozpoczęciem

min przed rozpoczęciem

chemioterapii, następna

chemioterapii, następna

- 8 h po podaniu

- 8 h po podaniu

pierwszej dawki).

pierwszej dawki).

Leczenie w dawce 8 mg

Leczenie w dawce 8 mg

2 razy dziennie co 12 h

2 razy dziennie co 12 h

należy kontynuować

należy kontynuować

przez 1-2 dni po

przez 1-2 dni po

zakończeniu

zakończeniu

chemioterapii

chemioterapii



Dzieci 4-12 r.ż. - doustnie

Dzieci 4-12 r.ż. - doustnie

4 mg 3 razy dziennie

4 mg 3 razy dziennie

(pierwsza dawka

(pierwsza dawka

podawana 30 min przed

podawana 30 min przed

rozpoczęciem

rozpoczęciem

chemioterapii, następne -

chemioterapii, następne -

4 i 8 h po podaniu

4 i 8 h po podaniu

pierwszej dawki).

pierwszej dawki).

Leczenie w dawce 4 mg 3

Leczenie w dawce 4 mg 3

razy dziennie co 8 h

razy dziennie co 8 h

należy kontynuować

należy kontynuować

przez 1-2 dni po

przez 1-2 dni po

zakończeniu

zakończeniu

chemioterapii

chemioterapii



dostępne preparaty

dostępne preparaty

:

:

–

Atossa (tabl., roztw. do wstrzyk.)

Atossa (tabl., roztw. do wstrzyk.)

–

Emerton (tabl.)

Emerton (tabl.)

–

Setronon (tabl., roztw. do wstrzyk.)

Setronon (tabl., roztw. do wstrzyk.)

–

Zofran (roztw. do wstrzyk., czopki, tabl., syrop,

Zofran (roztw. do wstrzyk., czopki, tabl., syrop,

liofilizat doustny)

liofilizat doustny)

Kanabinoidy

Kanabinoidy



głownym

głownym

przedstawicielem jest

przedstawicielem jest

DRONABINOL

DRONABINOL



występuje w

występuje w

konopiach

konopiach

indyjskich, może też

indyjskich, może też

być wytwarzany

być wytwarzany

syntetycznie

syntetycznie

DRONABINOL

DRONABINOL



zastosowanie

zastosowanie

ogranicza się do

ogranicza się do

profilaktyki

profilaktyki

wymiotów u osób

wymiotów u osób

otrzymujących

otrzymujących

chemioterapię

chemioterapię

przeciwnowotwor

przeciwnowotwor

ową, gdy inne leki

ową, gdy inne leki

przeciwwymiotne

przeciwwymiotne

są nieskuteczne

są nieskuteczne



Działania

Działania

niepożądane:

niepożądane:

–

tachykardia

tachykardia

–

zmiany nastroju,

zmiany nastroju,

skłonność do śmiechu

skłonność do śmiechu

–

reakcje paranoidalne

reakcje paranoidalne

–

zaburzenia myślenia

zaburzenia myślenia



Po odstawieniu może

Po odstawieniu może

się pojawić zespół

się pojawić zespół

abstynencji

abstynencji



Dawkowanie:

Dawkowanie:

–

dawka

dawka

początkowa 5

początkowa 5

mg/m2 1-3h przed

mg/m2 1-3h przed

podaniem

podaniem

chemioterapeutyk

chemioterapeutyk

u

u

–

następnie co 2-4h

następnie co 2-4h

w łącznej liczbie 4-

w łącznej liczbie 4-

6 dawek

6 dawek

Leczenie zaparć-leki

Leczenie zaparć-leki

przeczyszczające

przeczyszczające



Leki dopiero po wykluczeniu organicznych

Leki dopiero po wykluczeniu organicznych

przyczyn zaparcia!

przyczyn zaparcia!



Środki pęczniejące (siemię lniane, otręby

Środki pęczniejące (siemię lniane, otręby

pszenicy, bazoryna)

pszenicy, bazoryna)



Osmotyczne (sole Mg, Lactulosum, Forlax-

Osmotyczne (sole Mg, Lactulosum, Forlax-

polietylenoglikol 4000)

polietylenoglikol 4000)



Odwadniające-hamujące resorpcję: olej

Odwadniające-hamujące resorpcję: olej

rycynowy, glikozydy antrachinowe,

rycynowy, glikozydy antrachinowe,

syntetyczne jak Bisakodyl, pikosiarczan sodu)

syntetyczne jak Bisakodyl, pikosiarczan sodu)



Poślizgowe środki: dokusat sodu

Poślizgowe środki: dokusat sodu



Odruch defekacji-glicerol

Odruch defekacji-glicerol

Leczenie biegunki-

Leczenie biegunki-

środki zapierające

środki zapierające



Uzupełnianie płynów

Uzupełnianie płynów



Leki przeciwbakteryjne

Leki przeciwbakteryjne



Środki adsorbujące:carbo

Środki adsorbujące:carbo

medicinalis

medicinalis



Opioidy: Loperamid i difenoksylat

Opioidy: Loperamid i difenoksylat

(biegunka podróżnych a nie

(biegunka podróżnych a nie

bakteryjna!!)

bakteryjna!!)

Leczenie wrzodziejącego

Leczenie wrzodziejącego

zapalenia jelita grubego i

zapalenia jelita grubego i

choroby Lesniowskiego-

choroby Lesniowskiego-

Crohna

Crohna



Mesalazyna, Olsalazyna (hamuje

Mesalazyna, Olsalazyna (hamuje

syntezę IL-1 i IL-6 oraz blokuje

syntezę IL-1 i IL-6 oraz blokuje

receptory dla IL-2)

receptory dla IL-2)



INFLIXIMAB (REMICADE): 5mg/kg

INFLIXIMAB (REMICADE): 5mg/kg

M.C. s.c. 0,2,6, i potem co 8 tyg.

M.C. s.c. 0,2,6, i potem co 8 tyg.