Zachowania nabywców
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Zachowania nabywców
Marketing
Marketing
Grażyna Nowaczyk
Wiedza o nabywcach
Marketing
Grażyna Nowaczyk
Typy nabywców
Marketing
Marketing
Grażyna Nowaczyk
- nabywcy indywidualni
- rynki przemysłowe
- handel
- rynki rządowe
- rynki międzynarodowe
Zakup
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Potrzeba
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Motywy
potrzeby
kreują ogólną tendencję do
reakcji
motywy
określają konkretne
zachowanie
Grażyna Nowaczyk
motywy to przyczyny kryjące się za działaniem
Marketing
Piramida potrzeb według
Maslowa
Grażyna Nowaczyk
Potrzeby fizjologiczne
Potrzeby bezpieczeństwa
Potrzeby społeczne
Potrzeby uznania
Samorealizacja
Nabywcy
Potrzeby bez nabywania
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Motywy zakupu
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Proces podejmowania decyzji zakupu
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Źródła uświadomienia potrzeb
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Ryzyko konsumenta
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Czynniki wpływające na zakres
dostrzeganego ryzyka
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Rodzaje ryzyka dostrzeganego przez
konsumentów
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Poszukiwanie informacji
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Ocena wariantów
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Decyzja zakupu
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Decyzje zakupu
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Decyzje zakupu
Produkty Sytuacje zakupu
częstego zakupu niewielkie znaczenie
epizodycznego istotne znaczenie
zakupu
• impulsywne
• nawykowe
• nierutynowe
• rozważne
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Centra zakupu
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Modele decyzji rodzinnych
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Decyzje rodzinne
dominacja męża wspólne decyzje dominacja żony
dominacja męża wspólne decyzje dominacja żony
• oszczędzanie
• oszczędzanie
• wakacje
• szkoły
• filmy
• wakacje
• szkoły
• filmy
• meble
• sprzęty
domowe
• meble
• sprzęty
domowe
• środki
czystości
• żywność
• środki
czystości
• żywność
Grażyna Nowaczyk
• ubezpieczenia
• narzędzia
• ubezpieczenia
• narzędzia
Marketing
Postępowanie po zakupie
Grażyna Nowaczyk
Marketing
Uwarunkowania zachowań nabywców
(1)
Grażyna Nowaczyk
Osobowe
- płeć
- wiek
- wykształcenie
- zawód
- sytuacja ekonomiczna
- miejsce zamieszkania
- styl życia
- osobowość
Nabywcy
Uwarunkowania zachowań nabywców
(2)
Grażyna Nowaczyk
Psychologiczne
- postawy
- motywy
- emocje
- percepcja
- uczenie się
- wartości i normy
Nabywcy
Uwarunkowania zachowań nabywców (2)
Grażyna Nowaczyk
Społeczne
- rodzina
- grupy odniesienia i liderzy opinii
- role i statusy społeczne
- kultura i subkultura
Nabywcy
Styl życia
Grażyna Nowaczyk
Sposób, w jaki ludzie wykorzystują swój czas
i zasoby (działania), co uważają za ważne
(zainteresowania) oraz co myślą o sobie
samych i otaczającym ich świecie (opinie)
Nabywcy
Osobowość
Grażyna Nowaczyk
Jest tym, czym staje się jednostka w toku
spełniania celów nadających sens życiu tej
jednostki
Stałe zachowania jednostki lub reakcje na
powtarzające się sytuacje
Nabywcy
Typy osobowości (1)
Grażyna Nowaczyk
Sangwinik
- Ekstrawertyk
- Rozmowny
- Optymista
Melancholik
- Introwertyk
- Myśliciel
- Pesymista
Nabywcy
Typy osobowości (2)
Grażyna Nowaczyk
Choleryk
- Ekstrawertyk
- Człowiek czynu
- Optymista
Flegmatyk
- Introwertyk
- Obserwator
- Pesymista
Nabywcy
Postawa
Grażyna Nowaczyk
Wyuczona predyspozycja będąca reakcją na
obiekt lub grupę obiektów w sposób trwale
przychylny lub nieprzychylny
Kształtowane są przez:
Wartości
Przekonania (subiektywne oceny
przypisywane poszczególnym cechom
produktu / marki)
Nabywcy
Percepcja
Grażyna Nowaczyk
Proces, w wyniku którego jednostka wybiera,
organizuje i interpretuje informację w celu
stworzenia przekonywującego obrazu świata
Nabywcy
Uczenie się
Grażyna Nowaczyk
Uczenie odnosi się do tych zachowań
konsumenta, które wynikają z:
powtarzających się doświadczeń
myślenia
Nabywcy
Kultura
Grażyna Nowaczyk
Przyjęte w danej społeczności wartości,
poglądy, oceny, idee, postawy i wzory myślenia,
z których wynika co jest właściwe a co nie
Nabywcy
Segmentacja
Marketing
Marketing
Grażyna Nowaczyk
Podział rynku na w miarę jednorodne
grupy konsumentów (segmenty
rynku), które wyznaczają dla
przedsiębiorstwa obszar działania i
stanowią punkt odniesienia przy
formułowaniu programu tego
działania
Sposoby segmentacji rynku
Marketing
Marketing
Grażyna Nowaczyk
-
a priori – intuicyjny wybór kryteriów
segmentacji
- post hoc – niehierarchiczny dobór
powiązanych ze sobą kryteriów i analiza
podobieństwa i zróżnicowania grup
nabywców
Segment rynku
Marketing
Marketing
Grażyna Nowaczyk
W miarę jednorodna (homogeniczna)
grupa nabywców, która zareaguje na
działania przedsiębiorstwa w
określony sposób
Segmenty
Marketing
Marketing
Grażyna Nowaczyk
- konsumentów o wspólnych cechach
preferujących określone dobra i usługi (ujęcie
klasyczne)
- konsumentów o wspólnych cechach ze względu
na hierarchię odczuwanych potrzeb
- konsumentów o wspólnych cechach
preferujących określone formy sprzedaży
Rynek docelowy
Marketing
Marketing
Grażyna Nowaczyk
Segment lub segmenty nabywców,
które przedsiębiorstwo chce
pozyskać
Sposoby selekcji rynku
docelowego
Marketing
Marketing
Grażyna Nowaczyk
-
koncentracja jednosegmentowa
- specjalizacja rynkowa
- specjalizacja produktowa
- specjalizacja selektywna
- pełne pokrycie rynku
Zasady wyboru rynku
docelowego
Marketing
Marketing
Grażyna Nowaczyk
- koncentracja na obszarze rynku dającym
możliwości uzyskania przewagi konkurencyjnej
(unikanie segmentów, w których występuje ostra
walka konkurencyjna) i zysku
- staranna ocena barier wejścia
- wybór segmentów, które są zgodne z
długofalowymi celami firmy
Kryteria segmentacji
Kryteria opisujące
Kryteria opisujące
Kryteria behawiorystyczne
Pozycjonowanie
Kryteria pozycjonowania
Marketing
Marketing
Grażyna Nowaczyk
- cechy produktu
- cena
- osoba użytkownika
- kraj pochodzenia
Zachowanie konsumenta
Ogół czynności i sposobów działania
mających na celu zdobycie środków
zaspokajania potrzeb oraz
obchodzenie się z tymi środkami
Grażyna Nowaczyk
Nabywcy
Podział zachowań konsumenta
Zamierzone
Dobrowolne
- racjonalne
- irracjonalne
Przymuszone
- racjonalne
- irracjonalne
Grażyna Nowaczyk
Nabywcy
Niezamierzone
Dobrowolne
- racjonalne
- irracjonalne
Przymuszone
- racjonalne
- irracjonalne
Zachowanie zamierzone i
niezamierzone
Zachowania zamierzone – działanie zawsze
świadome, celowe i sensowne; odzwierciedla
określone przekonania konsumenta i jego
potrzeby
Zachowania niezamierzone – działanie
podejmowane najczęściej pod wpływem
impulsu, nie zawsze celowe i sensowne; często
nie odzwierciedla ani przekonań, ani potrzeb
konsumenta
Grażyna Nowaczyk
Nabywcy
Zachowanie dobrowolne i
przymuszone
Zachowania dobrowolne – postępowanie
konsumenta niczym nieskrępowane,
wynikające z jego wewnętrznej potrzeby
Zachowania przymuszone – wynika z
konieczności, np. z mniejszej lub większej
ograniczoności podejmowania decyzji ze
względu na sytuację życiową jednostki; może
również wynikać z oddziaływania innych ludzi
na konsumenta
Grażyna Nowaczyk
Nabywcy
Zachowanie racjonalne i irracjonalne
Zachowania racjonalne –
wewnętrznie spójne
postępowanie, które
umożliwia jednostce
maksymalizację satysfakcji;
konsument zachowuje się
racjonalnie wtedy gdy przy
danym dochodzie stara się
kupić takie ilości dóbr,
które sprawią mu
największe zadowolenie
Grażyna Nowaczyk
Nabywcy
Zachowania
irracjonalne –
postępowanie, które
jest wewnętrznie
niespójne lub sprzeczne
z najlepiej pojętym
interesem konsumenta
i za takie jest ono
uznawane przez jego
samego w chwili jego
podjęcia
Modele zachowań
konsumentów
Strukturalne – ujmują najważniejsze cechy (zmienne) i
ich wzajemne relacje, wyjaśniają jak dochodzi do
określonego zachowania konsumenta (zakupu)
Stochastyczne – modele, w których zachowanie
konsumenta jest przewidywane za pomocą rachunku
prawdopodobieństwa
Symulacyjne – modele, za pomocą których zachowania
konsumentów mogą być symulowane (projektowane) w
zmieniających się warunkach przy założeniu określonego
(liczbowo) punktu wyjścia
Grażyna Nowaczyk
Nabywcy
Modele zachowań
konsumentów SOR
STIMULUS
ORGANISMUS
RESPONDE
BODŹCE
NABYWCA
REAKCJA
Grażyna Nowaczyk
Nabywcy