Problemy opieki

Problemy opieki

przedporodowej

przedporodowej

Seminarium dla studentów V roku

Seminarium dla studentów V roku

Wydziału Wojskowo-Lekarskiego

Wydziału Wojskowo-Lekarskiego

UM w Łodzi

UM w Łodzi

Rozpoznawanie ciąży :

Objawy odczuwane przez kobietę :

- zatrzymanie miesiączki
- nudności, wymioty, ślinotok, zgaga – pobudzenie ukł.
autonomicznego
- nudności poranne od 6 do 14 tyg. ciąży
- częste oddawanie moczu – przekrwienie ukł. moczowego, wpływ
estrogenów i progesteronu, układu RAA
- zaparcia –zwiotczający wpływ progesteronu na mięśnie gładkie
- zmęczenie, drażliwość, nadpobudliwość, niechęć do pewnych

potraw

- bolesność gruczołów sutkowych – od 6 tyg, wpływ estrogenów i
progesteronu

Rozpoznawanie ciąży :

Objawy obiektywne :

1.

wzrost temp powyżej 37 C, przez minimum 3 tyg od

jajeczkowania,

(wpływ progesteronu)

2.

zmiana w gruczołach sutkowych – po 6 tygodniu

- powiększenie, obrzmienie, napięcie,
- poszerzenie siatki naczyń żylnych
- wtórne obwódki i przebarwienie brodawek
- wydzielanie pod wpływem ucisku – po 12 tyg.

3.

zmiany w narządach płciowych:

- zasinienie przedsionka i ścian pochwy
- wzmożona wydzielina
- rozpulchnienie i zasinienie szyjki macicy
- rozpulchnienie i powiększenie macicy
- zaznaczona granica między trzonem i szyjką

Rozpoznawanie ciąży :

Próby ciążowe :

obecność gonadotropiny kosmówkowej (B-hCG) w moczu i w

krwi.

 

Ultrasonografia :

Obecność pęcherzyka ciążowego około 5 tyg ciąży
FHR – 6-7 tydzień.
 

Ruchy płodu :

18 tyg- wieloródka, 20 tyg- pierwiastka

Ciąża – Graviditas
Tydzień ciąży – Habdomen (hbd)
Zapłodnienie – Fertilisatio

Rozwój płodu:

Rozwój płodu trwa od zagnieżdżenia jaja płodowego do czasu

urodzenia.

Dzieli się go na 3 okresy:

 

1. wczesny przedzarodkowy (wczesny okres rozwojowy) :

Od zapłodnienia do końca 1 tygodnia.
Zygota – blastomery – morula – blastocysta
Różnicują się elementy embrioblastu i trofoblastu.

 

2. Okres zarodkowy :

Formują się trzy listki zarodkowe: ekto-, endo- i mezoderma, okres
organogenezy. Trwa od 2 do 8 tygodnia ciąży.

3. Okres płodowy :

od 9 tygodnia do końca ciąży. Szybki przyrost masy ciała i długości.

Rozwój płodu:

Masa

powiększa się około 800 krotnie. 1kg - w 29, 3 kg – 36 tyg.

ciąży.

W 3 m-cu główka stanowi ½ długości, po porodzie ¼ długości płodu.

 

Długość :

do 5 m-ca miesiąc x miesiąc np. 4x4= 16 cm

Potem miesiąc x 5 np. 8x5 = 40cm

 

Serce :

z mezenchymy, pod koniec 4 tygodnia, w USG 6-7 tydzień

U zarodka – 65-70/min, potem 110-150/min

Układ oddechowy :

z mezenchymy i endodermy

- okres rzekomogruczołowy – 4-16 tyg. - dr.oddechowe

dooskrzelików

- okres kanalikowy – po 24 tyg. oskrzeliki i surfaktant
- okres pęcherzykowy- po 25 tyg. pęcherzyki
30-32 tydzień – możliwość wymiany gazowej

Rozwój płodu:

Układ pokarmowy

:

z endodermy

Jama ustna w 4 tygodniu.
W 10 tygodniu cały przewód pokarmowy.
W 4 m-cu wątroba wydziela żółć, w 20 tygodniu trzustka produkuje

insulinę.

Odbyt w 3 m-cu.
Po 28 tygodniu są już enzymy trawienne.
Odruch połykania i perystaltyka jelit w 2 połowie ciąży.

 

Układ moczowy :

z mezodermy (nerki), i endodermy ( pęcherz moczowy)

łącznie z narządami płciowymi
Nerki podejmują czynność w 12 tygodniu ciąży

Układ nerwowy :

z ektodermy, od 3 tygodnia.

Osłonka mielinowa od 6 tygodnia.

Prowadzenie ciąży :

Kontrolne wizyty ginekologiczne – 1 x na miesiąc.
Od 36 tygodnia – co 2 tygodnie.
Pierwsza wizyta – 7-8 tydzień.

Przebieg wizyty:

- dokładny wywiad
- badanie ginekologiczne
- cytologia
- pH wydzieliny z pochwy
- ciśnienie
- badanie piersi
- wzrost i waga
- ocena ryzyka ciążowego
- kształtowanie zdrowego stylu życia

Prowadzenie ciąży :

Badania laboratoryjne:

- gr.krwi + Rh
- morfologia
- badanie ogólne moczu
- glukoza na czczo
- WR

 

Badanie uzupełniające:

- USG 3x: 11-14hbd,

18-22 hbd + ECHO serca płodu
po 30 hbd

- 11-14 hbd – badanie w kierunku wad wrodzonych – test

podwójny

(B-hCG, PAPPA)
- 15-20 hbd - badanie w kierunku wad wrodzonych – test

potrójny

(B-hCG,estriol,AFP)
- 24-28 hbd – test obciążenia 50g glukozy

Alkohol :

Jest teratogenem. Nawet najmniejsza dawka może zaburzyć rozwój

płodu.

Skutki zależą od ilości i częstości spożycia:

1.

zaburzenia neurologiczne

2.

hipotrofia płodu

3.

zespół poalkoholowy (FAS):
- zaburzenia czynnościowe OUN: nadreaktywność, opóźnienie
rozwoju intelektualnego,
- opóźnienie wzrostu
- wady twarzoczaszki, rzadziej serca ( tetralogia Fallota)

Nikotynizm :

Nikotyna i jej metabolity przenikają przez łożysko, jest toksyczna.
Upośledza przepływ maciczno-łożyskowy powodując

niedotlenienie płodu.

Zwiększa ryzyko:

1.

hipotrofii płodu

2.

poronień

3.

ciąży ektopowej

4.

porodu przedwczesnego

5.

zgonu okołoporodowego noworodka

Narkotyki :

Opiaty

zwiększają ryzyko:

1.

wcześniactwa

2.

hipotrofii

3.

u 40-80% noworodków matek narkomanek występuje zespół
abstynencji: drgawki, gorączka, biegunka, wymioty

4.

zakażeń przenoszonych drogą płciową (HIV)

Kokaina

zwiększa ryzyko:

1.

u matki: nadciśnienia, zawału, zatoru t. mózgowej, obrzęku płuc

2.

porodu przedwczesnego

3.

uszkodzenia OUN ( niedokrwienie i wylewy do mózgu)

Kofeina:

dawka < 300mg (3 filiżanki kawy) nie ma wpływu na płód.

Większe dawki mogą spowodować wewnątrzmaciczne zahamowanie
wzrostu płodu.

Leki :

Klasyfikacja działania leków w czasie ciąży :

A

- lek bezpieczny w okresie ciąży

B

- badania na zwierzętach nie wykazały ryzyka dla płodu, nie badano

kobiet ciężarnych

C

- badania na zwierzętach wykazały działanie embriotoksyczne oraz

teratogenne. Nie ma badań na ciężarnych. Lek można podawać
jedynie wówczas, kiedy korzyści przewyższają ryzyko

D

- istnieje ewidentne ryzyko dla płodu, lecz korzyści wynikające z

zastosowania leku mogą usprawiedliwić jego podanie, np. stany
zagrożenia życia, cięźkie choroby

E

- badania na zwierzętach i/lub u ludzi wykazały szkodliwe działanie

leku na płód i ryzyko stosowania przeważa wszelkie korzyści.

Przeciwwskazany również u kobiet w wieku reprodukcyjnym,
planujących ciążę.

Leki :

1. antybiotyki:

Penicylina - B
Cefalosporyny – B
Erytromycyna – B
Gentamycyna –C
Streptomycyna – D
Chloramfenikol – C
Sulfonamidy – B
Tetracykliny – D
Fluorochinolony – C
Metronidazol – B
 

2. Przeciwgrzybicze:

Clotrimazol – B
Amfoterycyna – B
Flukonazol – C

3. Przeciwzakrzepowe:

Heparyna – C
Pochodne kumaryny – D
 

4. Moczopędne

– C/D

 

5. Inhibitory konwertazy

angiotensyny

(ACE – inhibitors) –

D

6. NLPZty

– B/D, przeciwwskazane,

mogą powodować zarastanie

przewodu Botala

Leki :

Padaczka :

Nie należy odstawiać leków,
ale rośnie ryzyko:
- rozszczepów warg i

podniebienia

- wad serca
- rozszczepu kręgosłupa
(kw. walproinowy,

karbamazepina)

 

Cukrzyca :

- odstawić leki doustne
- insulinoterapia

 

Talidomid :

- niedorozwój kończyn
- atrezja przełyku i dwunastnicy
- niedorozwój ucha zewnętrznego
- wady serca
- wady nerek

Embriopatia warfarynowa :

- hipoplastyczny siodełkowaty

nos

- wady ukł. kostnego:

chondrodysplazja,

krótkie ręce

- niedorozwój oczu
- opóźnienie umysłowe

Dziękuję za uwagę