Wybrane zagadnienia
Wybrane zagadnienia
z alergologii
z alergologii
dziecięcej
dziecięcej
Ewa Cichocka-Jarosz
Ewa Cichocka-Jarosz
Klinika Chorób Dzieci Katedry Pediatrii
Klinika Chorób Dzieci Katedry Pediatrii
Epidemiologia chorób
Epidemiologia chorób
alergicznych u dzieci w
alergicznych u dzieci w
Polsce
Polsce
wg. Polskiego Towarzystwa Alergologicznego
wg. Polskiego Towarzystwa Alergologicznego
Ogólna częstość chorób alergicznych w
Ogólna częstość chorób alergicznych w
populacji dziecięcej
populacji dziecięcej
23.3%
23.3%
•
Astma oskrzelowa
Astma oskrzelowa
8.6%
8.6%
•
Całoroczny alergiczny nieżyt nosa
Całoroczny alergiczny nieżyt nosa
8.9%
8.9%
•
Sezonowy alergiczny nieżyt nosa
Sezonowy alergiczny nieżyt nosa
2.1%
2.1%
•
Atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry
4.7%
4.7%
•
Kontaktowe zapalenie skóry
Kontaktowe zapalenie skóry
1.1%
1.1%
Czynniki ryzyka w ujawnieniu
Czynniki ryzyka w ujawnieniu
objawów alergii IgE-zależnej
objawów alergii IgE-zależnej
Czynnik dziedziczny w alergii atopowej
Czynnik dziedziczny w alergii atopowej
•
brak obciążenia
brak obciążenia
15%
15%
•
jedno z rodziców, rodzeństwo z atopią
jedno z rodziców, rodzeństwo z atopią
40-50%
40-50%
•
obydwoje rodzice z atopią
obydwoje rodzice z atopią
75%
75%
•
skłonność do zajęcia procesem chorobowym
skłonność do zajęcia procesem chorobowym
określonego narządu
określonego narządu
•
stopień ciężkości choroby
stopień ciężkości choroby
Płeć
Płeć
•
do 10 roku życia większa zapadalność na choroby alergiczne u
do 10 roku życia większa zapadalność na choroby alergiczne u
chłopców
chłopców
Zaburzenia odporności
Zaburzenia odporności
(niedobór przeciwciał IgA, decydujących
(niedobór przeciwciał IgA, decydujących
o odporności błon śluzowych
o odporności błon śluzowych
)
)
Czynniki ryzyka w ujawnieniu
Czynniki ryzyka w ujawnieniu
objawów alergii IgE-zależnej - c.d.
objawów alergii IgE-zależnej - c.d.
Narażenie na dym tytoniowy i zanieczyszczenia
Narażenie na dym tytoniowy i zanieczyszczenia
środowiska
środowiska
Wczesne narażenie na silne alergeny inhalacyjne
Wczesne narażenie na silne alergeny inhalacyjne
(roztocza,
(roztocza,
sierści i naskórki zwierząt)
sierści i naskórki zwierząt)
•
5-10- krotny
5-10- krotny
ryzyka zachorowania na astmę oskrzelową
ryzyka zachorowania na astmę oskrzelową
Wczesne narażenie na silne alergeny pokarmowe
Wczesne narażenie na silne alergeny pokarmowe
(mleko
(mleko
krowie, białko jaja kurzego)
krowie, białko jaja kurzego)
od okresu niemowlęcego
od okresu niemowlęcego
ryzyka alergii pokarmowej i atopowego zapalenia skóry
ryzyka alergii pokarmowej i atopowego zapalenia skóry
Częste zakażenia układu oddechowego
Częste zakażenia układu oddechowego
(wirusy, pałeczka
(wirusy, pałeczka
krztuśca)
krztuśca)
i przewodu pokarmowego
i przewodu pokarmowego
(rota wirus)
(rota wirus)
potencjalnie
potencjalnie
sprzyjają ujawnieniu alergii
sprzyjają ujawnieniu alergii
•
pierwszy w życiu epizod astmy oskrzelowej u ok. 80% dzieci wiąże
pierwszy w życiu epizod astmy oskrzelowej u ok. 80% dzieci wiąże
się z ostrym zakażeniem układu oddechowego
się z ostrym zakażeniem układu oddechowego
Epidemiologia astmy oskrzelowej i
Epidemiologia astmy oskrzelowej i
stanu astmatycznego u dzieci
stanu astmatycznego u dzieci
8.6% - Polska (
8.6% - Polska (
wg. J. Małolepszy)
wg. J. Małolepszy)
•
1%
1%
częstość dzieci z a.o. przyjętych
częstość dzieci z a.o. przyjętych
na
na
oddział zachowawczy
oddział zachowawczy
wymagających
wymagających
wentylacji
wentylacji
mechanicznej
mechanicznej
•
5- 10% częstość dzieci z astmą oskrzelową
5- 10% częstość dzieci z astmą oskrzelową
hospitalizowanych w OIOM
hospitalizowanych w OIOM
wymagających wentylacji
wymagających wentylacji
mechanicznej
mechanicznej
–
3.7/1mln
3.7/1mln
śmiertelność dzieci w przebiegu stanu
śmiertelność dzieci w przebiegu stanu
astmatycznego
astmatycznego
•
75% zgonów astma przewlekła ciężka
75% zgonów astma przewlekła ciężka
•
25%-33% zgonów astma przewlekła umiarkowana
25%-33% zgonów astma przewlekła umiarkowana
Jakie objawy mogą wskazywać
Jakie objawy mogą wskazywać
na astmę u dziecka
na astmę u dziecka
Kaszel, świszczący oddech, wysiłkowy oddech
Kaszel, świszczący oddech, wysiłkowy oddech
Gdy
Gdy
•
występują bez związku z infekcją układu oddechowego
występują bez związku z infekcją układu oddechowego
•
nasilają się w nocy
nasilają się w nocy
•
występują
występują
–
zaraz po zakończeniu wysiłku, śmiechu
zaraz po zakończeniu wysiłku, śmiechu
–
narażeniu na silny alergen,
narażeniu na silny alergen,
–
narażeniu na aerozole i drażniące zapachy
narażeniu na aerozole i drażniące zapachy
–
zmianach temperatury powietrza
zmianach temperatury powietrza
•
nasilają się przy kolejnych infekcjach układu
nasilają się przy kolejnych infekcjach układu
oddechowego
oddechowego
Częste zapalenia oskrzeli, powikłane zapaleniem
Częste zapalenia oskrzeli, powikłane zapaleniem
płuc
płuc
Badania czynnościowe układu
Badania czynnościowe układu
oddechowego potwierdzające
oddechowego potwierdzające
rozpoznanie astmy oskrzelowej
rozpoznanie astmy oskrzelowej
zmienność dobowa szczytowego przepływu
zmienność dobowa szczytowego przepływu
wydechowego (PEF)
wydechowego (PEF)
•
> 20% u chorych ze słabą kontrolą objawów
> 20% u chorych ze słabą kontrolą objawów
choroby
choroby
–
muszą stosować krótko działające
muszą stosować krótko działające
2
2
-mimetyki
-mimetyki
•
< 10% u chorych z optymalną kontrolą objawów
< 10% u chorych z optymalną kontrolą objawów
choroby
choroby
–
nie muszą stosować krótko działających
nie muszą stosować krótko działających
2
2
-mimetyków
-mimetyków
FEV
FEV
1
1
>15% po inhalacji krótko działającego
>15% po inhalacji krótko działającego
2
2
-
-
mimet.
mimet.
FEV
FEV
1
1
> 15% po 6 minutowych wysiłku
> 15% po 6 minutowych wysiłku
Diagnostyka różnicowa astmy
Diagnostyka różnicowa astmy
oskrzelowej u dzieci -
oskrzelowej u dzieci -
najczęstsze zespoły
najczęstsze zespoły
Niemowlęta i małe dzieci:
Niemowlęta i małe dzieci:
•
wady rozwojowe drzewa oskrzelowego
wady rozwojowe drzewa oskrzelowego
•
wady narządu krążenia
wady narządu krążenia
Niezależnie od wieku
Niezależnie od wieku
•
zespoły aspiracyjne
zespoły aspiracyjne
•
refluks żołądkowo-przełykowy
refluks żołądkowo-przełykowy
•
aspiracja ciała obcego
aspiracja ciała obcego
•
mukowiscydoza (Cl potu)
mukowiscydoza (Cl potu)
•
zespół spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła
zespół spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła
Dziecko, u którego
Dziecko, u którego
podejrzewamy astmę
podejrzewamy astmę
oskrzelową powinno mieć
oskrzelową powinno mieć
wykonane badanie
wykonane badanie
radiologiczne klatki
radiologiczne klatki
piersiowej
piersiowej
Postacie kliniczne astmy
Postacie kliniczne astmy
oskrzelowej
oskrzelowej
Okres bezobjawowy
Okres bezobjawowy
Wariant kaszlowy astmy oskrzelowej
Wariant kaszlowy astmy oskrzelowej
Astma epizodyczna
Astma epizodyczna
Astma przewlekła łagodna
Astma przewlekła łagodna
75%
75%
Asdtma przewlekła umiarkowana
Asdtma przewlekła umiarkowana
20%
20%
Astma przewlekła
Astma przewlekła
ciężka
ciężka
5%
5%
Astma niestabilna
Astma niestabilna
(brittle asthma)
(brittle asthma)
•
z ciągłą chaotyczną zmiennością PEF,
z ciągłą chaotyczną zmiennością PEF,
u dzieci z reguły PEF>40%N
u dzieci z reguły PEF>40%N
•
z pozornie dobrą kontrolą objawów i gwałtownymi okresowymi
z pozornie dobrą kontrolą objawów i gwałtownymi okresowymi
spadkami PEF
spadkami PEF
Stan astmatyczny - definicja
Stan astmatyczny - definicja
wg.McDowell K.M.: JAMA 1999
wg.McDowell K.M.: JAMA 1999
najcięższa forma kliniczna w przebiegu astmy
najcięższa forma kliniczna w przebiegu astmy
oskrzelowej, w której zaostrzenie obturacji
oskrzelowej, w której zaostrzenie obturacji
oskrzeli nie ustępuje mimo prawidłowego
oskrzeli nie ustępuje mimo prawidłowego
leczenia konwencjonalnego, tzn.
leczenia konwencjonalnego, tzn.
•
inhalacji krótko działających
inhalacji krótko działających
2
2
-mimetyków
-mimetyków
•
kortykosterydów
kortykosterydów
•
aminofiliny
aminofiliny
•
tlenoterapii
tlenoterapii
lub
lub
każdy ciężki przedłużający się napad
każdy ciężki przedłużający się napad
duszności, nie ustępujący w ciągu 6 godzin
duszności, nie ustępujący w ciągu 6 godzin
Stopnie zaostrzenia astmy
Stopnie zaostrzenia astmy
oskrzelowej na podstawie
oskrzelowej na podstawie
wartości PEF
wartości PEF
Zaostrzenie lekkie
Zaostrzenie lekkie
PEF > 70% N
PEF > 70% N
Zaostrzenie umiarkowane
Zaostrzenie umiarkowane
PEF 50-70% N
PEF 50-70% N
Zaostrzenie ciężkie
Zaostrzenie ciężkie
PEF < 50%N
PEF < 50%N
Stan astmatyczny
Stan astmatyczny
PEF < 50% N
PEF < 50% N
po podaniu krótko
po podaniu krótko
dział.
dział.
2
2
mimetyku
mimetyku
Czynniki ryzyka stanu
Czynniki ryzyka stanu
astmatycznego
astmatycznego
wg.
wg.
Werner H.: Chest 2001, 119: 1913
Werner H.: Chest 2001, 119: 1913
Czynniki medyczne
Czynniki medyczne
•
wcześniejsze zaostrzenia astmy z:
wcześniejsze zaostrzenia astmy z:
•
ciężkim, nieoczekiwanym pogorszeniem
ciężkim, nieoczekiwanym pogorszeniem
•
niewydolnością oddechową
niewydolnością oddechową
•
drgawkami lub utratą świadomości
drgawkami lub utratą świadomości
•
zaostrzenia wywołane spożyciem żywności
zaostrzenia wywołane spożyciem żywności
Czynniki psychoekonomiczne
Czynniki psychoekonomiczne
•
brak świadomości ciężkości choroby
brak świadomości ciężkości choroby
•
towarzyszące choroby psychiatryczne (depresja)
towarzyszące choroby psychiatryczne (depresja)
•
nie stosowanie się do zaleceń lekarskich
nie stosowanie się do zaleceń lekarskich
•
zaburzenia w funkcjonowaniu rodziny
zaburzenia w funkcjonowaniu rodziny
Czynniki etniczne
Czynniki etniczne
(dzieci innych ras niż biała)
(dzieci innych ras niż biała)
Jak najlepiej monitorować stan
Jak najlepiej monitorować stan
oskrzeli u dziecka>5rż chorego na
oskrzeli u dziecka>5rż chorego na
astmę, czyli dlaczego pomocny jest
astmę, czyli dlaczego pomocny jest
pikflometr ?
pikflometr ?
Odzwierciedla stopień skurczu oskrzeli
Odzwierciedla stopień skurczu oskrzeli
Umożliwia ocenę czynności oskrzeli,
Umożliwia ocenę czynności oskrzeli,
zarówno w szpitalu, jak i w domu
zarówno w szpitalu, jak i w domu
Pomaga ocenić ciężkość choroby
Pomaga ocenić ciężkość choroby
Pomaga ocenić skuteczność leczenia
Pomaga ocenić skuteczność leczenia
Ułatwia ocenę ciężkości zaostrzeń astmy
Ułatwia ocenę ciężkości zaostrzeń astmy
Kiedy stosować pikflometr
Kiedy stosować pikflometr
(miernik szczytowego przepływu
(miernik szczytowego przepływu
wydechowego)
wydechowego)
Początkowo przynajmniej 1x dziennie
Początkowo przynajmniej 1x dziennie
rano
rano
(najwyższa wartość w ciągu doby)
(najwyższa wartość w ciągu doby)
Każdorazowo w razie doraźnego
Każdorazowo w razie doraźnego
zaostrzenia dolegliwości
zaostrzenia dolegliwości
•
przed i 10 minut po podaniu leku krótko
przed i 10 minut po podaniu leku krótko
działającego
działającego
Każdorazowo w razie kilkudniowego
Każdorazowo w razie kilkudniowego
zaostrzenia (infekcja)
zaostrzenia (infekcja)
•
2-3x/dobę, przed i po podaniu leku krótko
2-3x/dobę, przed i po podaniu leku krótko
działającego
działającego
Leki stosowane w przewlekłym
Leki stosowane w przewlekłym
leczeniu astmy oskrzelowej
leczeniu astmy oskrzelowej
leki inhalacyjne
leki inhalacyjne
•
kromoglikan dwusodowy:
kromoglikan dwusodowy:
–
Intal, Cromogen, Cropoz
Intal, Cromogen, Cropoz
•
nedokromil sodu
nedokromil sodu
–
Tilade
Tilade
•
glikokortykoidy
glikokortykoidy
–
Flixotide, Budesonid, Horacort, Pulmicort
Flixotide, Budesonid, Horacort, Pulmicort
•
długo działające β
długo działające β
2
2
-mimetyki
-mimetyki
–
Servent, Foradil, Oxis
Servent, Foradil, Oxis
leki doustne
leki doustne
•
leki antyleukotrienowe
leki antyleukotrienowe
–
Singulair, Accolate
Singulair, Accolate
•
preparaty teofiliny
preparaty teofiliny
–
Theoplus, Theophyllinum prolongatum
Theoplus, Theophyllinum prolongatum
•
glikokortykoidy
glikokortykoidy
–
Encorton, Metypred
Encorton, Metypred
Zalecane przewlekłe leczenie
Zalecane przewlekłe leczenie
inhalacyjne astmy oskrzelowej u
inhalacyjne astmy oskrzelowej u
dzieci > 5 roku życia
dzieci > 5 roku życia
wg Global Initiative for Asthma (GINA) XI 1998
wg Global Initiative for Asthma (GINA) XI 1998
Astma przewlekła lekka
Astma przewlekła lekka
•
kromoglikan
kromoglikan
10 - 20 mg 3-4x dz
10 - 20 mg 3-4x dz
•
lub
lub
nedokromil
nedokromil
4mg 4x dz
4mg 4x dz
4mg 2x dz
4mg 2x dz
•
lub
lub
IGKS
IGKS
200 - 500ug/dobę
200 - 500ug/dobę
Astma przewlekła umiarkowana
Astma przewlekła umiarkowana
•
IGKS
IGKS
> 500-800ug/dobę
> 500-800ug/dobę
•
oraz w razie potrzeby
oraz w razie potrzeby
•
długo działające β
długo działające β
2
2
-mimetyki
-mimetyki
Astma przewlekła ciężka
Astma przewlekła ciężka
•
IGKS
IGKS
800 - 2 000ug/dobę
800 - 2 000ug/dobę
•
oraz
oraz
•
długo działające β
długo działające β
2
2
-mimetyki, preparaty teofiliny
-mimetyki, preparaty teofiliny
•
rozpoczynając leczenie podać równocześnie przez 3 - 5 dni
rozpoczynając leczenie podać równocześnie przez 3 - 5 dni
GKS p.o.
GKS p.o.
Wg Cropp. G. A. Pediatr Pulmonol. 1998, 25: 1-17
Wg Cropp. G. A. Pediatr Pulmonol. 1998, 25: 1-17
Zasady stosowania leków
Zasady stosowania leków
przeciwzapalnych w astmie
przeciwzapalnych w astmie
oskrzelowej u dzieci
oskrzelowej u dzieci
Nie stosować tych leków w celu przerwania
Nie stosować tych leków w celu przerwania
napadu astmy
napadu astmy
Kromoglikan -
Kromoglikan -
dawkowanie 3-4 x dziennie
dawkowanie 3-4 x dziennie
GKS inhalacyjne
GKS inhalacyjne
przy prawidłowym dawkowaniu są
przy prawidłowym dawkowaniu są
lekami silnie przeciwzapalnymi i bezpiecznymi
lekami silnie przeciwzapalnymi i bezpiecznymi
Długo działające β
Długo działające β
2
2
-mimetyki >4 rż
-mimetyki >4 rż
•
w napadach nocnych
w napadach nocnych
•
w celu zmniejszenia dawki GKS
w celu zmniejszenia dawki GKS
•
przy napadach powysiłkowych
przy napadach powysiłkowych
Leki antyleukotrienowe >6rż
Leki antyleukotrienowe >6rż
•
alternatywa dla leków inhalacyjnych w astmie
alternatywa dla leków inhalacyjnych w astmie
łagodnej
łagodnej
•
uzupełnienie terapii inhalacyjnej w astmie
uzupełnienie terapii inhalacyjnej w astmie
umiarkowanej i ciężkiej
umiarkowanej i ciężkiej
Dlaczego leki wziewne w terapii
Dlaczego leki wziewne w terapii
astmy oskrzelowej stanowią
astmy oskrzelowej stanowią
optymalny wybór ?
optymalny wybór ?
lek jest dostarczany bezpośrednio do dróg
lek jest dostarczany bezpośrednio do dróg
oddechowych
oddechowych
lek można podać szybko
lek można podać szybko
lek może być podawany przez samego pacjenta
lek może być podawany przez samego pacjenta
zasadnicze działanie miejscowe leku wiąże się
zasadnicze działanie miejscowe leku wiąże się
z brakiem lub nikłym ubocznym działaniem
z brakiem lub nikłym ubocznym działaniem
ogólnoustrojowym
ogólnoustrojowym
Sposoby podawania leków
Sposoby podawania leków
wziewnych w astmie
wziewnych w astmie
oskrzelowej
oskrzelowej
indywidualny dozownik ciśnieniowy
indywidualny dozownik ciśnieniowy
(
(
meter dose inhaler, MDI)
meter dose inhaler, MDI)
•
System EB (Easy Breath)
System EB (Easy Breath)
Cromogen
Cromogen
•
Synchroner
Synchroner
Tilade
Tilade
indywidualny dozownik ciśnieniowy z komorą
indywidualny dozownik ciśnieniowy z komorą
przedłużającą
przedłużającą
(MDI + spacer)
(MDI + spacer)
inhalator proszkowy
inhalator proszkowy
(dry powder inhaler, DPI)
(dry powder inhaler, DPI)
inhalacje z rozproszeniem cząsteczek za pomocą
inhalacje z rozproszeniem cząsteczek za pomocą
sprężonego powietrza/tlenu
sprężonego powietrza/tlenu
(nebulizacja
(nebulizacja
Zależność depozycji leku wziewnego
Zależność depozycji leku wziewnego
w oskrzelach od sposobu jego
w oskrzelach od sposobu jego
podawania
podawania
MDI
MDI
10%
10%
Easy-Breath, Synchroner
Easy-Breath, Synchroner
15%
15%
Cromogen EB, Tilade Mint+ Synchroner
Cromogen EB, Tilade Mint+ Synchroner
MDI + spacer*
MDI + spacer*
15 - 20%
15 - 20%
*
*
przy prawidłowej technice konserwacji
przy prawidłowej technice konserwacji
spacera
spacera
Pierat F.: Eur. Respir. J. 1999, 13: 673
Pierat F.: Eur. Respir. J. 1999, 13: 673
Turbohaler
Turbohaler
25- 30%
25- 30%
Kiedy koniecznie wymagana jest
Kiedy koniecznie wymagana jest
pomoc lekarska przy napadzie
pomoc lekarska przy napadzie
astmy u dziecka
astmy u dziecka
Gdy
Gdy
•
krótko działające leki przynoszą tylko chwilową
krótko działające leki przynoszą tylko chwilową
poprawę (PEF utrzymuje się <70%N)
poprawę (PEF utrzymuje się <70%N)
•
dziecko ma trudności w mówieniu lub chodzeniu
dziecko ma trudności w mówieniu lub chodzeniu
•
pojawia się sine zabarwienie ust i palców
pojawia się sine zabarwienie ust i palców
•
w trakcie oddychania poruszają się skrzydełka nosa,
w trakcie oddychania poruszają się skrzydełka nosa,
widoczne jest zaciąganie przestrzeni międzyżebrowych
widoczne jest zaciąganie przestrzeni międzyżebrowych
i dołka szyjnego
i dołka szyjnego
•
występuje duszność
występuje duszność
(oddech i tętno są znacznie przyspieszone)
(oddech i tętno są znacznie przyspieszone)
Ogólne zasady wstępnej
Ogólne zasady wstępnej
farmakoterapii stanu astmatycznego
farmakoterapii stanu astmatycznego
u dzieci
u dzieci
wg Mygind N., Dahl R., Pedersen S. 1998
wziewnie lek z grupy
wziewnie lek z grupy
2
2
-mimetyków krótko dział.
-mimetyków krótko dział.
•
Salbutamol, Berodual
Salbutamol, Berodual
•
4 - 8 dawek trzykrotnie co 20 minut ( 1 godzina),
4 - 8 dawek trzykrotnie co 20 minut ( 1 godzina),
następnie co 1- 4 godzin w razie potrzeby,
następnie co 1- 4 godzin w razie potrzeby,
kontynuować przez 24-36 godzin
kontynuować przez 24-36 godzin
•
w ciężkich przypadkach 1 dawka co 1 minutę,
w ciężkich przypadkach 1 dawka co 1 minutę,
nie przekraczając dawek maksymalnych
nie przekraczając dawek maksymalnych
przy braku poprawy po 1 godzinie doustnie prednison lub
przy braku poprawy po 1 godzinie doustnie prednison lub
metypred 1-2 mg/kg p.o. w 1 dawce
metypred 1-2 mg/kg p.o. w 1 dawce
przy saturacji O
przy saturacji O
2
2
<94% tlenoterapia przez cewnik
<94% tlenoterapia przez cewnik
donosowy (przepływ 2 l/min) lub przez maskę (stężenie O
donosowy (przepływ 2 l/min) lub przez maskę (stężenie O
2
2
30%)
30%)
Zalecany rodzaj ćwiczeń fizycznych
Zalecany rodzaj ćwiczeń fizycznych
dla dziecka chorującego na astmę
dla dziecka chorującego na astmę
Ćwiczenia typu interwałowego
Ćwiczenia typu interwałowego
•
wysiłek-przerwa-wysiłek
wysiłek-przerwa-wysiłek
Ćwiczenia z unikaniem nadmiaru hyperwentylacji
Ćwiczenia z unikaniem nadmiaru hyperwentylacji
Zalecane sporty:
Zalecane sporty:
sporty wodne, zimowe, tenis,
sporty wodne, zimowe, tenis,
gimnastyka, strzelectwo, judo
gimnastyka, strzelectwo, judo
Sytuacje zwiększonego narażenia na uczulające
Sytuacje zwiększonego narażenia na uczulające
alergeny
alergeny
•
sala gimnastyczna - roztocza kurzu domowego
sala gimnastyczna - roztocza kurzu domowego
•
boisko szkolne - alergeny pyłków roślin
boisko szkolne - alergeny pyłków roślin
•
jeździectwo - sierść konia
jeździectwo - sierść konia
Które leki zapobiegają napadom
Które leki zapobiegają napadom
astmy przy wysiłku
astmy przy wysiłku
Kromoglikan sodu
Kromoglikan sodu
•
2-4 dawki
2-4 dawki
15 - 60 minut przed ekspozycją
15 - 60 minut przed ekspozycją
Krótko działający
Krótko działający
2
2
-mimetyk
-mimetyk
•
1-2 dawki
1-2 dawki
kilka minut przed ekspozycją
kilka minut przed ekspozycją
Długo działający
Długo działający
2
2
-mimetyk
-mimetyk
•
salmeterol 1-2 dawki 30 - 60 minut przed
salmeterol 1-2 dawki 30 - 60 minut przed
ekspozycją
ekspozycją
•
formoterol - 1 dawka ok. 15 minut przed ekspozycją
formoterol - 1 dawka ok. 15 minut przed ekspozycją
Lek antyleukotrienowy
Lek antyleukotrienowy
Jak wykonywać szczepienia
Jak wykonywać szczepienia
ochronne u dziecka z astmą
ochronne u dziecka z astmą
oskrzelową
oskrzelową
Przeprowadzać szczepienia zgodnie z kalendarzem w
Przeprowadzać szczepienia zgodnie z kalendarzem w
okresie astmy stabilnej
okresie astmy stabilnej
Odroczyć termin szczepienia przy zaostrzeniu choroby
Odroczyć termin szczepienia przy zaostrzeniu choroby
i PEF < 80% normy dla dziecka
i PEF < 80% normy dla dziecka
Rozważyć coroczne szczepienie przeciwko grypie
Rozważyć coroczne szczepienie przeciwko grypie
Przy współistnieniu silnej nadwrażliwości na białko
Przy współistnieniu silnej nadwrażliwości na białko
jaja kurzego zalecana ostrożność przy szczepieniu
jaja kurzego zalecana ostrożność przy szczepieniu
grypy, różyczki, odry, mumps
grypy, różyczki, odry, mumps
Przy równoczesnej immunoterapii swoistej
Przy równoczesnej immunoterapii swoistej
kontynuować szczepienia z kalendarza po osiągnięciu
kontynuować szczepienia z kalendarza po osiągnięciu
dawki podtrzymującej
dawki podtrzymującej
Czynniki indywidualne
Czynniki indywidualne
uwzględniane w poradnictwie
uwzględniane w poradnictwie
zawodowym dla dziecka
zawodowym dla dziecka
chorującego na astmę
chorującego na astmę
Narażenie na częste zakażenia układu oddechowego
Narażenie na częste zakażenia układu oddechowego
(szkolnictwo, służba zdrowia, handel)
(szkolnictwo, służba zdrowia, handel)
Narażenie na chemikalia i związki drażniące drogi
Narażenie na chemikalia i związki drażniące drogi
oddechowe
oddechowe
(lakiernik samochodowy, fryzjer)
(lakiernik samochodowy, fryzjer)
Narażenie na mąkę
Narażenie na mąkę
(piekarz, ciastkarz)
(piekarz, ciastkarz)
Narażenie na
Narażenie na
kurz, roztocza
kurz, roztocza
(bibliotekarz)
(bibliotekarz)
Narażenie na pleśnie
Narażenie na pleśnie
(ogrodnictwo, rolnictwo)
(ogrodnictwo, rolnictwo)
Narażenie na sierści zwierząt
Narażenie na sierści zwierząt
(hodowca, weterynarz)
(hodowca, weterynarz)
Narażenie na leki, chemikalia
Narażenie na leki, chemikalia
(farmaceuta, laborant)
(farmaceuta, laborant)
Narażenie na lateks (
Narażenie na lateks (
przemysł gumowy, służba zdrowia)
przemysł gumowy, służba zdrowia)
Kiedy dziecko chore na astmę
Kiedy dziecko chore na astmę
oskrzelową powinno być pacjentem
oskrzelową powinno być pacjentem
Poradni
Poradni
Pulmonologicznej/Alergologicznej
Pulmonologicznej/Alergologicznej
Wątpliwości dotyczące rozpoznania
Wątpliwości dotyczące rozpoznania
Astma niestabilna
Astma niestabilna
Astma z częstymi zaostrzeniami mimo
Astma z częstymi zaostrzeniami mimo
leczenia
leczenia
Gdy do opanowania astmy konieczność
Gdy do opanowania astmy konieczność
przewlekłego stosowania wziewnych GKS
przewlekłego stosowania wziewnych GKS
w dawkach > 800ug/dobę
w dawkach > 800ug/dobę
Po napadzie stanu astmatycznego i
Po napadzie stanu astmatycznego i
pobycie w oddziale intensywnej terapii
pobycie w oddziale intensywnej terapii
Symptomatologia alergicznego
Symptomatologia alergicznego
nieżytu nosa u dzieci
nieżytu nosa u dzieci
„
Runners” -
Runners” -
przewaga objawów
przewaga objawów
histaminozależnych*
histaminozależnych*
•
świąd nosa i podniebienia
świąd nosa i podniebienia
•
napadowe kichanie
napadowe kichanie
•
wyciek surowiczej wydzieliny z nosa
wyciek surowiczej wydzieliny z nosa
•
spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła
spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła
•
częstsze współwystępowanie zapalenia spojówek
częstsze współwystępowanie zapalenia spojówek
*dominacja objawów w sezonowym nieżycie
*dominacja objawów w sezonowym nieżycie
nosa
nosa
Symptomatologia alergicznego
Symptomatologia alergicznego
nieżytu nosa u dzieci - c.d.
nieżytu nosa u dzieci - c.d.
Blockers” -
Blockers” -
przewaga objawów zapalenia eozynofil.
przewaga objawów zapalenia eozynofil.
**
**
•
obrzęk małżowin nosowych
obrzęk małżowin nosowych
•
blokada nosa
blokada nosa
•
upośledzenie węchu
upośledzenie węchu
•
zaburzenia prawidłowego cyklu nosowego
zaburzenia prawidłowego cyklu nosowego
zaburzenia koncentracji, ból głowy
zaburzenia koncentracji, ból głowy
W obu postaciach
W obu postaciach
•
„
„
allergic shiners
allergic shiners
”
”
•
manieryzm, salut alergiczny
manieryzm, salut alergiczny
linia Denni’ego
linia Denni’ego
•
kaszel
kaszel
•
u 50% chorych współistnienie astmy oskrzelowej
u 50% chorych współistnienie astmy oskrzelowej
**objawy charakterystyczne dla pacjentów typu
**objawy charakterystyczne dla pacjentów typu
„
„
blockers
blockers
”dominują w całorocznym ANN i
”dominują w całorocznym ANN i
niealergicznych nieżytach nosa
niealergicznych nieżytach nosa
Powikłania nie leczonego
Powikłania nie leczonego
ANN u dzieci
ANN u dzieci
Nawracający infekcyjny nieżyt nosa
Nawracający infekcyjny nieżyt nosa
Zapalenie zatok obocznych nosa
Zapalenie zatok obocznych nosa
•
u 53% chorych z ANN - nieprawidłowy radiogram zatok
u 53% chorych z ANN - nieprawidłowy radiogram zatok
•
u 27% chorych z ANN - całk. zacienienie zatok szczękowych
u 27% chorych z ANN - całk. zacienienie zatok szczękowych
Polipy nosa
Polipy nosa
Zapalenie migdałków podniebiennych
Zapalenie migdałków podniebiennych
Przerost III migdała
Przerost III migdała
•
zespół bezdechów nocnych z/bez bradykardii
zespół bezdechów nocnych z/bez bradykardii
•
tor oddychania przez usta
tor oddychania przez usta
•
twarz adenoidalna
twarz adenoidalna
•
wada zgryzu, wysoko wysklepione podniebienie
wada zgryzu, wysoko wysklepione podniebienie
Zapalenie ucha środkowego
Zapalenie ucha środkowego
•
40-50% dzieci >3 rż z przewlekłym zap. u. ś. + ANN
40-50% dzieci >3 rż z przewlekłym zap. u. ś. + ANN
•
50% dzieci z wysiękowym zapaleniem u. ś. + ANN
50% dzieci z wysiękowym zapaleniem u. ś. + ANN
Nadreaktywność oskrzeli
Nadreaktywność oskrzeli
ryzyka astmy oskrzelowej
ryzyka astmy oskrzelowej
Badania pomocne w diagnostyce
Badania pomocne w diagnostyce
różnicowej alergicznego nieżytu
różnicowej alergicznego nieżytu
nosa
nosa
Badanie ORL, (rtg, CT zatok)
Badanie ORL, (rtg, CT zatok)
•
ocena zapalenia zatok obocznych nosa, III migdała
ocena zapalenia zatok obocznych nosa, III migdała
•
ocena stanu zapalnego ucha środkowego, ocena słuchu
ocena stanu zapalnego ucha środkowego, ocena słuchu
Cytogram nosa
Cytogram nosa
•
eozynofilia, nieswoisty odczyn zapalny
eozynofilia, nieswoisty odczyn zapalny
Rinomanometria
Rinomanometria
•
ocena drożności i oporu jamy nosowej
ocena drożności i oporu jamy nosowej
Testy prowokacji donosowej
Testy prowokacji donosowej
•
w przypadkach wątpliwych potwierdzenie osobniczej
w przypadkach wątpliwych potwierdzenie osobniczej
nadwrażliwości na alergen
nadwrażliwości na alergen
Cl potu
Cl potu
•
podstawowe badanie diagnostyczne w kierunku
podstawowe badanie diagnostyczne w kierunku
mukowiscydozy
mukowiscydozy
LEKI STOSOWANE W LECZENIU
LEKI STOSOWANE W LECZENIU
ALERGICZNEGO NIEŻYTU NOSA U
ALERGICZNEGO NIEŻYTU NOSA U
DZIECI Miejscowe leki przeciwzapalne:
DZIECI Miejscowe leki przeciwzapalne:
•
kromoglikany, pochodne nedokromilu sodu
kromoglikany, pochodne nedokromilu sodu
•
leki bezpieczne, o słabym działaniu miejscowym
leki bezpieczne, o słabym działaniu miejscowym
(profilaktycznym) gł. w nieżycie całorocznym
(profilaktycznym) gł. w nieżycie całorocznym
•
konieczność podawania 4-6 dawek /dobę
konieczność podawania 4-6 dawek /dobę
•
leki antyhistaminowe
leki antyhistaminowe
(levocabastyna, azelastyna)
(levocabastyna, azelastyna)
•
hamują objawy histaminozależne: świąd, kichanie, wyciek
hamują objawy histaminozależne: świąd, kichanie, wyciek
•
bez wpływu na objaw blokady nosa i upośledzonego węchu
bez wpływu na objaw blokady nosa i upośledzonego węchu
•
bardziej skuteczne w sezonowym niż całorocznym nieżycie nosa
bardziej skuteczne w sezonowym niż całorocznym nieżycie nosa
•
glikokortykoidy donosowe (
glikokortykoidy donosowe (
Budesonid, propinian flutikazonu,
Budesonid, propinian flutikazonu,
pirośluzan mometazonu)
pirośluzan mometazonu)
•
najskuteczniejsze, o najsilniejszym działaniu przeciwzapalnym
najskuteczniejsze, o najsilniejszym działaniu przeciwzapalnym
•
łagodzą wszystkie objawy nieżytowe
łagodzą wszystkie objawy nieżytowe
•
bezpieczne w dawkowaniu 1x/dobę przez okres do 3 miesięcy
bezpieczne w dawkowaniu 1x/dobę przez okres do 3 miesięcy
•
lepsza dystrybucja przy preparatach z pompką niż aerozolu
lepsza dystrybucja przy preparatach z pompką niż aerozolu
•
LEKI STOSOWANE W LECZENIU
LEKI STOSOWANE W LECZENIU
ALERGICZNEGO NIEŻYTU NOSA U
ALERGICZNEGO NIEŻYTU NOSA U
DZIECI
DZIECI
doustne leki antyhistaminowe II generacji
doustne leki antyhistaminowe II generacji
(Cetyryzyna, Loratadyna
(Cetyryzyna, Loratadyna)
Wysoka selektywność działania blokującego
Wysoka selektywność działania blokującego
receptor histaminowy H
receptor histaminowy H
1
1
•
brak przenikania przez barierę krew-mózg
brak przenikania przez barierę krew-mózg
•
brak działania nasennego i uspokajającego
brak działania nasennego i uspokajającego
•
brak wpływu na ośrodek głodu
brak wpływu na ośrodek głodu
•
szybkie (1-2 godziny) wchłanianie z przewodu
szybkie (1-2 godziny) wchłanianie z przewodu
pokarmowego - możliwość stosowania „na żądanie”
pokarmowego - możliwość stosowania „na żądanie”
•
wystarczający efekt kliniczny przy dawkowaniu
wystarczający efekt kliniczny przy dawkowaniu
1x/dobę
1x/dobę
•
największa skuteczność przy stosowaniu profilakt.
największa skuteczność przy stosowaniu profilakt.
przed wystąpieniem reakcji alergicznej
przed wystąpieniem reakcji alergicznej
LEKI STOSOWANE W LECZENIU
LEKI STOSOWANE W LECZENIU
ALERGICZNEGO NIEŻYTU NOSA U
ALERGICZNEGO NIEŻYTU NOSA U
DZIECI
DZIECI
Glikokortykoidy systemowe
Glikokortykoidy systemowe
Wskazane u dzieci
Wskazane u dzieci
jedynie
jedynie
w
w
najcięższych przypadkach
najcięższych przypadkach
Okres dawkowania nie dłuższy niż 2
Okres dawkowania nie dłuższy niż 2
tygodnie
tygodnie
Najsilniej ze wszystkich leków
Najsilniej ze wszystkich leków
poprawiają drożność nosa i węch
poprawiają drożność nosa i węch
Stosować jako lek dodatkowy do
Stosować jako lek dodatkowy do
leczenia podstawowego
leczenia podstawowego
LEKI STOSOWANE W LECZENIU
LEKI STOSOWANE W LECZENIU
ALERGICZNEGO NIEŻYTU NOSA U
ALERGICZNEGO NIEŻYTU NOSA U
DZIECI
DZIECI
leki objawowe - obkurczające naczynia
leki objawowe - obkurczające naczynia
Preparaty donosowe
Preparaty donosowe
(Efetonina, Xylometazolina)
(Efetonina, Xylometazolina)
•
duża skuteczność działania
duża skuteczność działania
•
regularne stosowanie ograniczone do 7-10 dni ze względu na
regularne stosowanie ograniczone do 7-10 dni ze względu na
polekowy nieżyt nosa
polekowy nieżyt nosa
Preparaty ogólnoustrojowe (pseudoefedryna,
Preparaty ogólnoustrojowe (pseudoefedryna,
fenylopropanolamina)
fenylopropanolamina)
•
możliwość ubocznych działań ogólnoustrojowych
możliwość ubocznych działań ogólnoustrojowych
•
nadpobudliwość,
nadpobudliwość,
ciśnienia tętniczego
ciśnienia tętniczego
•
mniejsza poprawa drożności nosa niż przy leku miejscowym
mniejsza poprawa drożności nosa niż przy leku miejscowym
•
brak powikłania polekowym nieżytem nosa
brak powikłania polekowym nieżytem nosa
•
często skojarzone z preparatem antyhistaminowym (Cirrus,
często skojarzone z preparatem antyhistaminowym (Cirrus,
Clarinase, Rhinopront)
Clarinase, Rhinopront)
Przy braku poprawy dolegliwości
Przy braku poprawy dolegliwości
mimo stosowanej farmakoterapii, u
mimo stosowanej farmakoterapii, u
chorych z potwierdzonym podłożem
chorych z potwierdzonym podłożem
atopowym alergicznego nieżytu nosa,
atopowym alergicznego nieżytu nosa,
należy rozważyć swoistą
należy rozważyć swoistą
immunoterapię
immunoterapię
Atopowe zapalenie skóry (AZS)
Atopowe zapalenie skóry (AZS)
Nieznana przyczyna 5-krotnego wzrostu
Nieznana przyczyna 5-krotnego wzrostu
zachorowalności na AZS w ostatnim
zachorowalności na AZS w ostatnim
ćwierćwieczu
ćwierćwieczu
90% zachorowań u dzieci poniżej 3 rż
90% zachorowań u dzieci poniżej 3 rż
•
u 80% chorych remisja w wieku
u 80% chorych remisja w wieku
przedszkolnym i wczesnoszkolnym
przedszkolnym i wczesnoszkolnym
•
u 20% chorych utrzymywanie się objawów
u 20% chorych utrzymywanie się objawów
do okresu dojrzałości
do okresu dojrzałości
CECHY WIĘKSZE ATOPOWEGO
CECHY WIĘKSZE ATOPOWEGO
ZAPALENIA SKÓRY (AZS)
ZAPALENIA SKÓRY (AZS)
wg
wg
HANIFINA I RAJKI
HANIFINA I RAJKI
1.
1.
UPORCZYWY ŚWIĄD SKÓRY POWODUJĄCY DRAPANIE
UPORCZYWY ŚWIĄD SKÓRY POWODUJĄCY DRAPANIE
NASILAJĄCY SIĘ W NOCY, PRZY EMOCJACH, SPOCENIU, PO
NASILAJĄCY SIĘ W NOCY, PRZY EMOCJACH, SPOCENIU, PO
DRAŻNIENIU WEŁNĄ, DETERGENTAMI,
DRAŻNIENIU WEŁNĄ, DETERGENTAMI,
•
OBNIŻONY PRÓG POBUDLIWOŚCI DLA ŚWIĄDU I CZYNNIKÓW DRAŻNIĄC.
OBNIŻONY PRÓG POBUDLIWOŚCI DLA ŚWIĄDU I CZYNNIKÓW DRAŻNIĄC.
2. PRZEWLEKŁY I NAWROTOWY PRZEBIEG OBJAWÓW
2. PRZEWLEKŁY I NAWROTOWY PRZEBIEG OBJAWÓW
•
ZAOSTRZENIA UTRZYMUJĄ SIĘ CO NAJMNIEJ PRZEZ 6 TYGODNI
ZAOSTRZENIA UTRZYMUJĄ SIĘ CO NAJMNIEJ PRZEZ 6 TYGODNI
3. RODZINNE I/LUB OSOBNICZE OBCIĄŻENIE ATOPIĄ
3. RODZINNE I/LUB OSOBNICZE OBCIĄŻENIE ATOPIĄ
•
WSPÓŁISTNIENIE ASTMY OSKRZELOWEJ I ALERGICZNEGO NIEŻYTU NOSA
WSPÓŁISTNIENIE ASTMY OSKRZELOWEJ I ALERGICZNEGO NIEŻYTU NOSA
4. TYPOWE UMIEJSCOWIENIE ZMIAN
4. TYPOWE UMIEJSCOWIENIE ZMIAN
Typowa lokalizacja zmian
Typowa lokalizacja zmian
AZS w zależności od
AZS w zależności od
wieku dziecka
wieku dziecka
Noworodki, niemowlęta
Noworodki, niemowlęta
•
twarz (okolica przedmałżowinowa), skóra owłosiona
twarz (okolica przedmałżowinowa), skóra owłosiona
głowy, tułów
głowy, tułów
Okres małego dziecka, przedszkolny, szkolny
Okres małego dziecka, przedszkolny, szkolny
•
zgięcia łokciowe, kolanowe, garstkowe, przedni fałd
zgięcia łokciowe, kolanowe, garstkowe, przedni fałd
szyjny, załamek powieki górnej, pękające płatki
szyjny, załamek powieki górnej, pękające płatki
uszne i okolica zamałżowinowa (oderwane ucho)
uszne i okolica zamałżowinowa (oderwane ucho)
Wiek dorosły
Wiek dorosły
•
u 25-50% wcześniej chorych dzieci - podrażnieniowy
u 25-50% wcześniej chorych dzieci - podrażnieniowy
wyprysk dłoni
wyprysk dłoni
(nikiel, alergia zawodowa)
(nikiel, alergia zawodowa)
•
zapalenie skóry głowy i szyi
zapalenie skóry głowy i szyi
•
pokrzywka kontaktowa na pokarmy
pokrzywka kontaktowa na pokarmy
CECHY MNIEJSZE AZS
CECHY MNIEJSZE AZS
WG
WG
HANIFINA-
HANIFINA-
RAJKI
RAJKI
NADMIERNA SUCHOŚĆ SKÓRY
NADMIERNA SUCHOŚĆ SKÓRY
BIAŁY DERMOGRAFIZM
BIAŁY DERMOGRAFIZM
WYPRYSK RĄK I STÓP
WYPRYSK RĄK I STÓP
FAŁD
FAŁD
DENNI-MORGANA (podwójny fałd powieki dolnej)
DENNI-MORGANA (podwójny fałd powieki dolnej)
PRZEDNI FAŁD SZYJNY
PRZEDNI FAŁD SZYJNY
SKŁONNOŚĆ DO INFEKCJI SKÓRY
SKŁONNOŚĆ DO INFEKCJI SKÓRY
STAPH. AUREUS, HERPES
STAPH. AUREUS, HERPES
ZAPALENIE CZERWIENI WARGOWEJ
ZAPALENIE CZERWIENI WARGOWEJ
ZASINIENIE OKOLICY POWIEK
ZASINIENIE OKOLICY POWIEK
ŁUPIEŻ BIAŁY
ŁUPIEŻ BIAŁY
ZAĆMA, STOŻEK ROGÓWKI
ZAĆMA, STOŻEK ROGÓWKI
Diagnostyka ANN i AZS
Diagnostyka ANN i AZS
Wywiad i badanie podmiotowe
Wywiad i badanie podmiotowe
Poziom IgE całk. w surowicy
Poziom IgE całk. w surowicy
Testy skórne punktowe z alergenami
Testy skórne punktowe z alergenami
•
inhalacyjnymi,
inhalacyjnymi,
•
pokarmowymi
pokarmowymi
•
natywnymi (prick by prick)
natywnymi (prick by prick)
Testy płatkowe odczytywane po 24 godzinach
Testy płatkowe odczytywane po 24 godzinach
(
(
Atopy patch test
Atopy patch test
)
)
Eozynofilia bezwzględna
Eozynofilia bezwzględna
Diagnostyka atopowego zapalenia
Diagnostyka atopowego zapalenia
skóry -
skóry -
wskazania do oznaczenia IgE
wskazania do oznaczenia IgE
specyficznych
specyficznych
Dzieci poniżej 3 roku życia
Dzieci poniżej 3 roku życia
Pacjenci z rozległymi zmianami skórnymi
Pacjenci z rozległymi zmianami skórnymi
Pacjenci wymagający przewlekłego stosowania leków
Pacjenci wymagający przewlekłego stosowania leków
antyhistaminowych
antyhistaminowych
Pacjenci, u których wywiad wskazuje na nadwrażliwość
Pacjenci, u których wywiad wskazuje na nadwrażliwość
na określony alergen, a testy skórne są ujemne
na określony alergen, a testy skórne są ujemne
Metody postępowania w chorobach
Metody postępowania w chorobach
alergicznych
alergicznych
PREWENCJA
PREWENCJA
- zapobieganie wystąpieniu objawów
- zapobieganie wystąpieniu objawów
chorobowych u osób z predyspozycją
chorobowych u osób z predyspozycją
do choroby alergicznej
do choroby alergicznej
•
obciążający wywiad rodzinny
obciążający wywiad rodzinny
•
podwyższone stężenie przeciwciał IgE
podwyższone stężenie przeciwciał IgE
PROFILAKTYKA
PROFILAKTYKA
- zmniejszenie narażenia na czynniki
- zmniejszenie narażenia na czynniki
wyzwalające objawy chorobowe, u
wyzwalające objawy chorobowe, u
pacjentów z rozpoznaną już chorobą
pacjentów z rozpoznaną już chorobą
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE
IMMUNOTERAPIA
IMMUNOTERAPIA
SWOISTA
SWOISTA
= ODCZULANIE
= ODCZULANIE
Zasady profilaktyki alergii IgE-
Zasady profilaktyki alergii IgE-
zależnej u pacjentów wysokiego
zależnej u pacjentów wysokiego
ryzyka atopowego
ryzyka atopowego
(obciążonych atopią w rodzinie)
(obciążonych atopią w rodzinie)
Nie rozwiązywanie przedwcześnie ciąży planowym CC
Nie rozwiązywanie przedwcześnie ciąży planowym CC
Unikanie podawania mleka w oddziałach położniczych
Unikanie podawania mleka w oddziałach położniczych
(tzw. ukryta butelka)
(tzw. ukryta butelka)
Karmienie naturalne przez okres > 6 miesięcy
Karmienie naturalne przez okres > 6 miesięcy
Całkowita eliminacja mleka krowiego w okresie
Całkowita eliminacja mleka krowiego w okresie
pierwszych 6 miesięcy
pierwszych 6 miesięcy
Stosowanie mieszanek hypoalergicznych,
Stosowanie mieszanek hypoalergicznych,
Późne
Późne
(pod koniec pierwszego roku życia)
(pod koniec pierwszego roku życia)
i stopniowe
i stopniowe
wprowadzanie pokarmów stałych
wprowadzanie pokarmów stałych
Unikanie w pierwszym roku życia silnie alergizujących
Unikanie w pierwszym roku życia silnie alergizujących
pokarmów
pokarmów
(ryby, orzechy, czekolada, cytrusy, pomidory, truskawki)
(ryby, orzechy, czekolada, cytrusy, pomidory, truskawki)
Zasady profilaktyki alergii IgE-
Zasady profilaktyki alergii IgE-
zależnej u pacjentów wysokiego
zależnej u pacjentów wysokiego
ryzyka atopowego
ryzyka atopowego
(obciążonych atopią w rodzinie) -
(obciążonych atopią w rodzinie) -
c.d.
c.d.
Zakaz palenia tytoniu w domu
Zakaz palenia tytoniu w domu
Brak zwierząt futerkowych w domu
Brak zwierząt futerkowych w domu
Stosowanie zabiegów zmniejszających liczbę
Stosowanie zabiegów zmniejszających liczbę
roztoczy w mieszkaniu i sypialni dziecka
roztoczy w mieszkaniu i sypialni dziecka
Unikanie pościeli z pierza
Unikanie pościeli z pierza
Niektóre prace sugerują działanie ochronne
Niektóre prace sugerują działanie ochronne
(zjawisko
(zjawisko
tolerancji immunologicznej)
tolerancji immunologicznej)
obecności zwierząt
obecności zwierząt
futerkowych w domu u dzieci < 1 rż. oraz kwestionują
futerkowych w domu u dzieci < 1 rż. oraz kwestionują
działanie ochronne pościeli antyalergicznej
działanie ochronne pościeli antyalergicznej
Postępowanie profilaktyczne u
Postępowanie profilaktyczne u
dzieci z AZS
dzieci z AZS
U 90% dzieci stwierdzono zależność zaostrzeń zmian skórnych od
U 90% dzieci stwierdzono zależność zaostrzeń zmian skórnych od
spożycia:
spożycia:
mleka, jaj, orzeszków ziemnych, soi, pszenicy, ryb
mleka, jaj, orzeszków ziemnych, soi, pszenicy, ryb
Wskazana eliminacja produktów zawierających histaminę lub inne
Wskazana eliminacja produktów zawierających histaminę lub inne
aminy biogenne
aminy biogenne
(czekolada, kakao, cytrusy, orzechy, dodatki do żywności)
(czekolada, kakao, cytrusy, orzechy, dodatki do żywności)
Wskazana eliminacja produktów, na które wykazano
Wskazana eliminacja produktów, na które wykazano
nadwrażliwość w testach skórnych
nadwrażliwość w testach skórnych
•
udział czynników pokarmowych w nasilaniu objawów AZS maleje wraz z
udział czynników pokarmowych w nasilaniu objawów AZS maleje wraz z
wiekiem
wiekiem
Profilaktyka alergenów powietrzopochodnych
Profilaktyka alergenów powietrzopochodnych
(roztocza
(roztocza
k.d.)
k.d.)
Unikanie związków zewnętrznie drażniących
Unikanie związków zewnętrznie drażniących
(wełna,
(wełna,
detergenty, mydło) i upośledzających pracę gruczołów łojowych skóry
detergenty, mydło) i upośledzających pracę gruczołów łojowych skóry
Jak zmniejszyć narażenie na
Jak zmniejszyć narażenie na
roztocza kurzu domowego
roztocza kurzu domowego
Utrzymać w pomieszczeniach temperaturę powietrza do
Utrzymać w pomieszczeniach temperaturę powietrza do
ok. 20
ok. 20
0
0
i wilgotność ok. 55%
i wilgotność ok. 55%
Usunąć rezerwuary kurzu i wilgoci
Usunąć rezerwuary kurzu i wilgoci
Sprzątać na mokro, podczas nieobecność w domu dziecka
Sprzątać na mokro, podczas nieobecność w domu dziecka
chorego na astmę
chorego na astmę
(odkurzacz z filtrem wodnym)
(odkurzacz z filtrem wodnym)
Często przewietrzać pomieszczenia
Często przewietrzać pomieszczenia
Stosować pościel z tworzyw sztucznych
Stosować pościel z tworzyw sztucznych
Stosować bieliznę pościelową z tkanin przeciwalerg.
Stosować bieliznę pościelową z tkanin przeciwalerg.
Zmieniać bieliznę pościelową 1x tygodniowo
Zmieniać bieliznę pościelową 1x tygodniowo
Prać bieliznę w temp. 50-60
Prać bieliznę w temp. 50-60
0
0
, nie krochmalić, prasować
, nie krochmalić, prasować
Stosować nieprzepuszczalne pokrowce na materace
Stosować nieprzepuszczalne pokrowce na materace
Dyskusyjne stosowanie preparatów roztoczobójczych
Dyskusyjne stosowanie preparatów roztoczobójczych
Jak zmniejszyć narażenie na
Jak zmniejszyć narażenie na
alergeny zwierzęce
alergeny zwierzęce
Zróżnicowana siła alergizacji przez zwierzęta domowe
Zróżnicowana siła alergizacji przez zwierzęta domowe
•
kot
kot
•
świnka morska
świnka morska
•
pies
pies
Wykluczenie obecności zwierząt futerkowych w
Wykluczenie obecności zwierząt futerkowych w
sypialni dziecka
sypialni dziecka
Wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych wokół
Wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych wokół
zwierząt przez dorosłych:
zwierząt przez dorosłych:
•
częste kąpanie i szczotkowanie zwierząt futerkowych
częste kąpanie i szczotkowanie zwierząt futerkowych
•
karmienie ryb
karmienie ryb
Kastracja kotów
Kastracja kotów
ODCZULANIE =
ODCZULANIE =
SWOISTA IMMUNOTERAPIA (SIT)
SWOISTA IMMUNOTERAPIA (SIT)
METODA KONTROLOWANEGO PODAWANIA
METODA KONTROLOWANEGO PODAWANIA
WZRASTAJĄCYCH DAWEK
WZRASTAJĄCYCH DAWEK
OCZYSZCZONEGO ALERGENU,
OCZYSZCZONEGO ALERGENU,
MAJĄCA NA CELU WYTWORZENIE
MAJĄCA NA CELU WYTWORZENIE
STANU
STANU
TOLERANCJI
TOLERANCJI
IMMUNOLOGICZNEJ
IMMUNOLOGICZNEJ
ORGANIZMU
ORGANIZMU
•
MECHANIZMY IMMUNOLOGICZNE
MECHANIZMY IMMUNOLOGICZNE
URUCHAMIANE PRZEZ SWOISTĄ
URUCHAMIANE PRZEZ SWOISTĄ
IMMUNOTERAPIĘ NIE SĄ DO KOŃCA POZNANE
IMMUNOTERAPIĘ NIE SĄ DO KOŃCA POZNANE
Badania diagnostyczne wskazane
Badania diagnostyczne wskazane
przed rozpoczęciem odczulania
przed rozpoczęciem odczulania
Testy skórne z wybranymi aeroalergenami
Testy skórne z wybranymi aeroalergenami
Ocena stężenia przeciwciał IgE całkowitych
Ocena stężenia przeciwciał IgE całkowitych
Ocena stężenia IgE swoistych w wybranych
Ocena stężenia IgE swoistych w wybranych
przypadkach
przypadkach
•
obowiązuje u każdego pacjenta przy uczulenia na
obowiązuje u każdego pacjenta przy uczulenia na
jady owadów
jady owadów
Badanie czynnościowe układu oddechowego
Badanie czynnościowe układu oddechowego
(spirometria)
(spirometria)
u chorych na astmę oskrzelową
u chorych na astmę oskrzelową
•
Wskazane wykluczenie ognisk zakażenia
Wskazane wykluczenie ognisk zakażenia
•
Wskazane szczepienie przeciwko wzw B
Wskazane szczepienie przeciwko wzw B
Jednostki chorobowe kwalifikujące
Jednostki chorobowe kwalifikujące
się do odczulania
się do odczulania
CHORZY Z POTWIERDZONĄ ALERGIĄ IgE- ZALEŻNĄ
CHORZY Z POTWIERDZONĄ ALERGIĄ IgE- ZALEŻNĄ
•
gdy występuje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy
gdy występuje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy
ekspozycją na alergen, a
ekspozycją na alergen, a
wystąpieniem objawów w postaci:
wystąpieniem objawów w postaci:
Sezonowego alergicznego nieżytu błony śluzowej nosa i
Sezonowego alergicznego nieżytu błony śluzowej nosa i
spojówek z/bez astmy oskrzelowej*
spojówek z/bez astmy oskrzelowej*
Zespołu astma -prurigo
Zespołu astma -prurigo
Całorocznego nieżytu nosa z/bez astmy oskrzelowej*
Całorocznego nieżytu nosa z/bez astmy oskrzelowej*
•
*tylko w przypadku astmy epizodycznej, przewlekłej łagodnej i
*tylko w przypadku astmy epizodycznej, przewlekłej łagodnej i
umiarkowanej (PEF>70%N)
umiarkowanej (PEF>70%N)
Uczulenie na jad owadów błonkoskrzydłych
Uczulenie na jad owadów błonkoskrzydłych
Zasady prowadzenia
Zasady prowadzenia
immunoterapii
immunoterapii
Decyzję o podjęciu swoistej immunoterapii, nadzór nad jej
Decyzję o podjęciu swoistej immunoterapii, nadzór nad jej
przebiegiem oraz decyzję o jej zakończeniu powinien
przebiegiem oraz decyzję o jej zakończeniu powinien
bezwzględnie podjąć lekarz alergolog
bezwzględnie podjąć lekarz alergolog
Dla każdego pacjenta należy indywidualnie ustalić korzyści i
Dla każdego pacjenta należy indywidualnie ustalić korzyści i
potencjalne zagrożenia wynikające ze swoistej immunoterapii
potencjalne zagrożenia wynikające ze swoistej immunoterapii
Immunoterapia nie może być jedyną metodą leczenia
Immunoterapia nie może być jedyną metodą leczenia
pacjenta, ale uzupełnieniem profilaktyki i farmakoterapii
pacjenta, ale uzupełnieniem profilaktyki i farmakoterapii
konwencjonalnej
konwencjonalnej
Zalecany okres prowadzenia odczulania 3- 5 lat
Zalecany okres prowadzenia odczulania 3- 5 lat
Przy braku poprawy po 1-2 latach odczulania powinno się
Przy braku poprawy po 1-2 latach odczulania powinno się
rozważyć celowość dalszego leczenia tą metodą
rozważyć celowość dalszego leczenia tą metodą
Zasady prowadzenia
Zasady prowadzenia
immunoterapii c.d.
immunoterapii c.d.
nie stosować mieszanek wielu alergenów
nie stosować mieszanek wielu alergenów
bezwzględnie nie łączyć w mieszankach alergenów pleśni i
bezwzględnie nie łączyć w mieszankach alergenów pleśni i
pyłku roślin oraz alergenu roztoczy i pyłku roślin
pyłku roślin oraz alergenu roztoczy i pyłku roślin
skład szczepionek do leczenia podstawowego i
skład szczepionek do leczenia podstawowego i
podtrzymującego powinien być identyczny
podtrzymującego powinien być identyczny
dążyć do wysokiego bezpiecznego stężenia końcowego
dążyć do wysokiego bezpiecznego stężenia końcowego
(duża dawka skumulowana alergenu głównego)
(duża dawka skumulowana alergenu głównego)
każdorazowo indywidualnie dla pacjenta dobierać skład i
każdorazowo indywidualnie dla pacjenta dobierać skład i
wielkość dawki preparatu
wielkość dawki preparatu
nie należy stosować immunoterapii alergenami, które
nie należy stosować immunoterapii alergenami, które
można łatwo wyeliminować z otoczenia pacjenta
można łatwo wyeliminować z otoczenia pacjenta
Alergeny lecznicze dostępne w
Alergeny lecznicze dostępne w
swoistej immunoterapii
swoistej immunoterapii
Alergeny pyłku drzew, traw, zbóż, chwastów
Alergeny pyłku drzew, traw, zbóż, chwastów
(pojedyncze, mieszane)
(pojedyncze, mieszane)
Alergeny roztoczy kurzu domowego
Alergeny roztoczy kurzu domowego
•
Dermatophagoides Pteronyssinus.
Dermatophagoides Pteronyssinus.
•
Dermatophagoides Farinae
Dermatophagoides Farinae
Alergeny jadu owadów błonkoskrzydłych (pszczoła, osa)
Alergeny jadu owadów błonkoskrzydłych (pszczoła, osa)
W wybranych przypadkach
W wybranych przypadkach
(
(
głównie przy narażeniu zawodowym):
głównie przy narażeniu zawodowym):
Alergeny sierści kota
Alergeny sierści kota
Alergeny sierści innych zwierząt
Alergeny sierści innych zwierząt
Alergeny grzybów pleśniowych (
Alergeny grzybów pleśniowych (
Alternaria, Cladosporium
Alternaria, Cladosporium
)
)
Ekstrakty lateksu
Ekstrakty lateksu
Możliwe drogi podawania
Możliwe drogi podawania
alergenu podczas SIT
alergenu podczas SIT
podskórna
podskórna
miejscowa
miejscowa
•
podjęzykowa (SLIT)
podjęzykowa (SLIT)
•
doustna
doustna
•
donosowa
donosowa
•
dooskrzelowa
dooskrzelowa
Producenci i nazwy handlowe
Producenci i nazwy handlowe
preparatów do podskórnej swoistej
preparatów do podskórnej swoistej
immunoterapii
immunoterapii
•
Nexter - Allergopharma
Nexter - Allergopharma
•
Novo-Helisen Depot
Novo-Helisen Depot
•
Allergovit (alergoid)
Allergovit (alergoid)
•
Allergy Therapeutics
Allergy Therapeutics
•
Alavac S
Alavac S
•
Pollinex, Pollinex Rye, Pollinex Tree,
Pollinex, Pollinex Rye, Pollinex Tree,
•
TA Mix Top
TA Mix Top
•
Stallergenes
Stallergenes
•
Phostal
Phostal
•
ALK-Abelo
ALK-Abelo
•
Alutard SQ
Alutard SQ
•
Biomed
Biomed
•
Catalet D, Catalet T, Catalet C
Catalet D, Catalet T, Catalet C
Producenci i nazwy handlowe
Producenci i nazwy handlowe
preparatów do miejscowej swoistej
preparatów do miejscowej swoistej
immunoterapii
immunoterapii
Allergy Therapeutics
Allergy Therapeutics
–
Oralvac - podjęzykowy
Oralvac - podjęzykowy
Biomed
Biomed
–
Perosall - podjęzykowy
Perosall - podjęzykowy
Stallergenes
Stallergenes
–
Staloral - podjęzykowy i doustny
Staloral - podjęzykowy i doustny
Nexter - Allergopharma
Nexter - Allergopharma
–
Novo-Helisen oral - doustny
Novo-Helisen oral - doustny
Optymalny termin rozpoczęcia
Optymalny termin rozpoczęcia
swoistej immunoterapii w alergii
swoistej immunoterapii w alergii
pyłkowej
pyłkowej
Początek
Początek
SIT
SIT
- o
koło 3-4 miesiące przed początkiem
koło 3-4 miesiące przed początkiem
pylenia danej rośliny
pylenia danej rośliny
Zakończenie SIT
Zakończenie SIT
-
-
około 6 tygodni przed początkiem
około 6 tygodni przed początkiem
pylenia danej rośliny
pylenia danej rośliny
Gatunek rośliny
Gatunek rośliny
Zalecany początek odczulania
Zalecany początek odczulania
(miesiąc)
(miesiąc)
DRZEWA
DRZEWA
XI - XII
XI - XII
TRAWY
TRAWY
I/II
I/II
CHWASTY
CHWASTY
IV - V
IV - V
Możliwe także odczulanie całoroczne, wymagające zmniejszenia
Możliwe także odczulanie całoroczne, wymagające zmniejszenia
dawki alergenu w okresie naturalnego pylenia
dawki alergenu w okresie naturalnego pylenia
Optymalny termin rozpoczęcia
Optymalny termin rozpoczęcia
swoistej immunoterapii w alergii na
swoistej immunoterapii w alergii na
roztocza kurzu domowego
roztocza kurzu domowego
•
Immunoterapia całoroczna
Immunoterapia całoroczna
•
Korzystnie, gdy faza
Korzystnie, gdy faza
indukcji
indukcji
nie przypada na sezon
nie przypada na sezon
grzewczy
grzewczy
Zasady podskórnego podawania
Zasady podskórnego podawania
wyciągu alergenowego
wyciągu alergenowego
Czas
Czas
•
faza indukcji - wzrastające dawki alergenu w
faza indukcji - wzrastające dawki alergenu w
odstępach czasu co 1-2 tygodnie,
odstępach czasu co 1-2 tygodnie,
•
faza podtrzymująca - optymalne dawki
faza podtrzymująca - optymalne dawki
podtrzymujące co 4-6 tygodni
podtrzymujące co 4-6 tygodni
dawka podtrzymująca
dawka podtrzymująca
-
-
największa tolerowana
największa tolerowana
dawka alergenu, nie wywołująca
dawka alergenu, nie wywołująca
objawów
objawów
ubocznych
ubocznych
Miejsce
Miejsce
•
1/3 dolna zewnętrznej powierzchni ramienia
1/3 dolna zewnętrznej powierzchni ramienia
Zasady podjęzykowego
Zasady podjęzykowego
podawania wyciągu
podawania wyciągu
alergenowego
alergenowego
stosować rano na czczo
stosować rano na czczo
wyliczoną ilość kropli podawać w okolicę dna jamy
wyliczoną ilość kropli podawać w okolicę dna jamy
ustnej
ustnej
krople utrzymać pod językiem około 2 minut, a
krople utrzymać pod językiem około 2 minut, a
następnie połknąć
następnie połknąć
możliwość rozcieńczenia odmierzonej ilości kropli w
możliwość rozcieńczenia odmierzonej ilości kropli w
niewielkiej objętości wody
niewielkiej objętości wody
po przyjęciu preparatu nie spożywać ciężko-
po przyjęciu preparatu nie spożywać ciężko-
strawnych posiłków ani alkoholu
strawnych posiłków ani alkoholu
u dzieci podawanie leku powinno odbywać się pod
u dzieci podawanie leku powinno odbywać się pod
kontrolą osoby dorosłej
kontrolą osoby dorosłej
Wymogi bezpieczeństwa przed i w
Wymogi bezpieczeństwa przed i w
trakcie podawania preparatu
trakcie podawania preparatu
odczulającego
odczulającego
Sprawdzić nazwisko chorego
Sprawdzić nazwisko chorego
Sprawdzić rodzaj szczepionki
Sprawdzić rodzaj szczepionki
Spytać o reakcje miejscowe i ogólne po poprzedniej
Spytać o reakcje miejscowe i ogólne po poprzedniej
dawce (zeszyt samokontroli)
dawce (zeszyt samokontroli)
U chorego na astmę, przy objawach zaostrzenia
U chorego na astmę, przy objawach zaostrzenia
skontrolować PEF lub wykonać spirometrię
skontrolować PEF lub wykonać spirometrię
Odnotować podanie kolejnej dawki
Odnotować podanie kolejnej dawki
Pouczyć pacjenta o objawach ubocznych
Pouczyć pacjenta o objawach ubocznych
Zawsze wykonywać szczepienie w warunkach
Zawsze wykonywać szczepienie w warunkach
możliwej natychmiastowej pomocy w przypadku
możliwej natychmiastowej pomocy w przypadku
wystąpienia reakcji anafilaktycznej
wystąpienia reakcji anafilaktycznej
Wymogi bezpieczeństwa po
Wymogi bezpieczeństwa po
podaniu preparatu
podaniu preparatu
odczulającego
odczulającego
Ścisły nadzór lekarski przez 20 minut po podaniu szczepionki
Ścisły nadzór lekarski przez 20 minut po podaniu szczepionki
Pozostawanie pod nadzorem pielęgniarskim łącznie do
Pozostawanie pod nadzorem pielęgniarskim łącznie do
2 godzin od podania szczepionki
2 godzin od podania szczepionki
Nie podawanie szczepionki podczas infekcji, gorączki,
Nie podawanie szczepionki podczas infekcji, gorączki,
zaostrzenia astmy ze spadkiem PEF <70% normy
zaostrzenia astmy ze spadkiem PEF <70% normy
Nie podawanie szczepionki odczulającej wcześniej niż po
Nie podawanie szczepionki odczulającej wcześniej niż po
upływie 2 tygodni od szczepienia rutynowo objętego
upływie 2 tygodni od szczepienia rutynowo objętego
kalendarzem
kalendarzem
Zalecenia dla pacjenta po
Zalecenia dla pacjenta po
podaniu szczepionki
podaniu szczepionki
odczulającej
odczulającej
Unikanie przez 24 godziny dużych wysiłków
Unikanie przez 24 godziny dużych wysiłków
fizycznych
fizycznych
Unikanie ciężkostrawnych potraw
Unikanie ciężkostrawnych potraw
Unikanie wysokiej temperatury
Unikanie wysokiej temperatury
•
nasłonecznienia
nasłonecznienia
•
sauny/solarium
sauny/solarium
•
gorącej kąpieli
gorącej kąpieli
Odnotowanie w zeszycie samokontroli
Odnotowanie w zeszycie samokontroli
objawów półopóźnionych (6-8 godzin) i
objawów półopóźnionych (6-8 godzin) i
reakcji później (24 godziny)
reakcji później (24 godziny)
Kiedy nie należy zwiększać
Kiedy nie należy zwiększać
kolejnej dawki szczepionki
kolejnej dawki szczepionki
duży odczyn miejscowy
duży odczyn miejscowy
•
>50mm
>50mm
po 30 minutach
po 30 minutach
•
>80mm
>80mm
po 6-24 godzinach
po 6-24 godzinach
reakcja uogólniona
reakcja uogólniona
•
zaostrzenie nieżytu nosa
zaostrzenie nieżytu nosa
•
zaostrzenie astmy oskrzelowej
zaostrzenie astmy oskrzelowej
•
pokrzywka
pokrzywka
•
inne objawy anafilaksji
inne objawy anafilaksji
duża ekspozycja na alergen
duża ekspozycja na alergen
•
odczulanie całoroczne w sezonie pylenia
odczulanie całoroczne w sezonie pylenia
zaostrzenie astmy z PEF <70% N
zaostrzenie astmy z PEF <70% N
ostra infekcja dróg oddechowych
ostra infekcja dróg oddechowych
Względne przeciwwskazania do
Względne przeciwwskazania do
stosowania odczulania
stosowania odczulania
- ryzyko
- ryzyko
powikłań/słaba skuteczność SIT
powikłań/słaba skuteczność SIT
Obecność ognisk zapalnych
Obecność ognisk zapalnych
Wiek pacjenta < 5 roku życia
Wiek pacjenta < 5 roku życia
Astma oskrzelowa o ciężkim przebiegu
Astma oskrzelowa o ciężkim przebiegu
PEF< 70% N
PEF< 70% N
Konieczność leczenia
Konieczność leczenia
-blokerami
-blokerami
Zła tolerancja niesterydowych leków przeciwzapalnych
Zła tolerancja niesterydowych leków przeciwzapalnych
Alergia poliwalentna - uczulenie na wiele alergenów
Alergia poliwalentna - uczulenie na wiele alergenów
Czas trwania choroby > 5 lat
Czas trwania choroby > 5 lat
Bezwzględne przeciwwskazania do
Bezwzględne przeciwwskazania do
odczulania
odczulania
1. Choroba nowotworowa
1. Choroba nowotworowa
2
2
Zespoły zaburzonej odporności
Zespoły zaburzonej odporności
3. Choroby autoimmunologiczne
3. Choroby autoimmunologiczne
4. Gruźlica
4. Gruźlica
5. Przewlekłe choroby układowe
5. Przewlekłe choroby układowe
•
nerek
nerek
•
wątroby
wątroby
•
gruczołów dokrewnych
gruczołów dokrewnych
•
układu krążenia
układu krążenia
6. Inne choroby przewlekłe o ciężkim przebiegu
6. Inne choroby przewlekłe o ciężkim przebiegu
Objawy uogólnionej
Objawy uogólnionej
reakcji anafilaktycznej
reakcji anafilaktycznej
Uogólniona pokrzywka
Uogólniona pokrzywka
Obrzęk naczynioruchowy
Obrzęk naczynioruchowy
Ból brzucha, wymioty, biegunka
Ból brzucha, wymioty, biegunka
Obrzęk krtani, skurcz oskrzeli - duszność
Obrzęk krtani, skurcz oskrzeli - duszność
Spadek ciśnienia tętniczego - wstrząs
Spadek ciśnienia tętniczego - wstrząs
Utrata przytomności, drgawki
Utrata przytomności, drgawki
Niewydolność krążenia, sinica
Niewydolność krążenia, sinica
Leki podawane w przypadku
Leki podawane w przypadku
reakcji anafilaktycznej w
reakcji anafilaktycznej w
przebiegu SIT
przebiegu SIT
1. ADRENALINA
1. ADRENALINA
2. GLIKOKORTYKOIDY
2. GLIKOKORTYKOIDY
3. BLOKERY RECEPTORÓW HISTAMINOWYCH
3. BLOKERY RECEPTORÓW HISTAMINOWYCH
H
H
1
1
I H
I H
2
2
4. WLEWY PŁYNÓW IZOTONICZNYCH
4. WLEWY PŁYNÓW IZOTONICZNYCH
5. INHALACJE
5. INHALACJE
2
2
-MIMETYKU
-MIMETYKU
Pacjenci najlepiej rokujący
Pacjenci najlepiej rokujący
poprawę po odczulaniu
poprawę po odczulaniu
Objawy alergicznego nieżytu nosa i spojówek oraz
Objawy alergicznego nieżytu nosa i spojówek oraz
astmy oskrzelowej epizodycznej
astmy oskrzelowej epizodycznej
Alergia monowalentna - uczulenie na jeden alergen gł.
Alergia monowalentna - uczulenie na jeden alergen gł.
pyłek traw
pyłek traw
Uczulenie na jad owadów błonkoskrzydłych
Uczulenie na jad owadów błonkoskrzydłych
Wiek chorego 5 - 35 lat
Wiek chorego 5 - 35 lat
Okres od początku choroby nie dłuższy niż 5 lat
Okres od początku choroby nie dłuższy niż 5 lat