Katarzyna
Jędrzejewska
Patrycja Cisek
Maciej
Ostańkowicz
Bartosz Baron
Enterotoksemia owiec jest chorobą
występująca u jagniąt ssących a także
po odsadzeniu oraz u dobrze
odżywionych owiec. Ma często przebieg
szybki i śmiertelny.
Charakterystycznymi objawami są
niezborność
ruchów,niedowłady,konwulsje oraz
biegunka, natomiast sekcyjnie
krwotoczne zap. żołądka i jelit.
Występuje na całym świecie
Ameryka Północna i Południowa
Australia
Nowa Zelandia,
Afryka,
Azja
Europa.
Clostridium perfringens typu D,C niekiedy A
typ D wytwarza egzotoksynę epsilon jako nieczynną protoksynę
która w p. pok. pod wpływem trypsyny przekształcana jest w
toksynę
typ C – beta
Typ A – alfa
Laseczka w glebie przeżywa do jednego roku
egzotoksyny po wchłonięciu się z przewodu pokarmowego wywołują
objawy chorobowe
Są warunkowo chorobotwórcze – mogą dostawać się do przewodu
pokarmowego jagniąt i tam bytować nie powodując choroby
Zachorowaniu sprzyjają:
Nadmierne spożycie karmy
Zmiana pH w kierunku zasadowym
Zmniejszenie ruchów przewodu pokarmowego
Duże straty w stadach owiec
reprodukcyjnych i owiec rzeźnych
Ok..50% zwierząt w stadzie może być
nosicielami laseczek Cl.perfringens
typu D a do 90% populacji owiec ma
swoiste dla tego zarazka przeciwciała
Zachorowalność nie przekracza
10%,natomiast śmiertelność sięga 100%
Najbardziej wrażliwe są jagnięta pomiędzy
3 a 10 tyg życia, pochodzące od
wysokomlecznych matek wypasanych na
młodych i szybko rosnących pastwiskach
Zachorowania pojawiają się po 5-14 dniach
od wypędzenia stad na pastwiska
Chorują również odsadzone jagnięta o
bardzo dobrej kondycji, żywione paszą
wysokobiałkową i wysokoenergetyczną
Zachowują one podatność na zachorowanie
do 10 miesiąca życia
U sztuk rzeźnych choroba pojawia się w
okresie przejścia na intensywne żywienie
Spowolniony pasaż
treści w p.pok
usposabia do
namnażania
Clostridium i akumulacji
toksyn. Dzieje się to przy
nagłym przejściu na
skarmianie śruty
zbożowej u jagniąt
odsadzonych lub
pobieraniu dużych ilości
mleka przez jagnięta
ssące.
Toksyna epsilon wywołuje
biegunkę, zwiększając
przepuszczalność
śluzówki jelit oraz działa
stymulująco, a
następnie depresyjnie
na CSN.
Rozległe uszkodzenia
śródbłonka naczyniowego
są przyczyną
gromadzenia się płynu w
przestrzeniach
międzykomórkowych i
okołonaczyniowych
serca,płuc i mózgu
p. nadostra: szybkie padnięcia jagniąt lub owiec w ciągu 2-12
h
p. ostra:
Śmierć poprzedzona jest podnieceniem, brakiem koordynacji
ruchów, konwulsjami i pienistym wypływem z jamu ustnej
Może wystąpić biegunka
Zataczanie się
Kręcenie w kólko
Zapieranie głową o ściany
Zaleganie z głową odchyloną na bok i
ku tyłowi
Śpiączka prowadząca do śmierci
Dorosłe:
odstawanie od stada
Trudności w poruszaniu się
Płytki,nieregularny oddech
Nadmierne ślinienie
Konwulsje,zgrzytanie zębami i drżenia mięśniowe
W końcowej fazie
wzrasta poziom
cukru we krwi do 8-
10 mmol/l i
występuje glukozuria
Śmierć następuje w
ciągu 24 godzin od
pojawienia się
pierwszych oznak
choroby
Forma ostra
pod nasierdziem i wsierdziem widoczne są
wybroczyny
Worek osierdziowy wypełniony jest płynem
barwy słomkowej
Płuca są obrzękłe
Śluzówka p.pok jest przekrwiona
Skóra bardzo szybko siniej po śmierci
Wełna daje się łatwo wyskubywać
Autolityczne rozmiękanie nerek po śmierci
(warstwa korowa staje się miękka,
bryjowata, czerwono –szara)
Symetryczne obszary
wybroczyn,obrzęków
i rozmiękania w
mózgu
Wywiad
Badanie kliniczne
Zmiany sekcyjne
Badanie bakteriologiczne- (jelita do 12
h po upadku)
Wykrywanie toksyny epsilon (Elisa,
odczyn neutralizacji)
Hypomagnezemia
Hypokalcemia
Zatrucie ciążowe
Martwica kory mózgu
Pastereloza
Wścieklizna
Zatrucie ołowiem
Przeładowanie żwacza
Podanie we wczesnym stadium choroby
antybiotyków o szerokim spektrum
dzialania (tetracyklina lub
chloromycetyna)
Usuwanie czynników predysponujących
(nagłej zmiany karmy oraz
przekarmienia)
Przy wystąpieniu choroby zdrowe
osobniki należy usunąć z pastwiska i
przetrzymać w zamknięciu przez około
10 dni
Surowica odpornościowa (daje
natychmiastową ochronę przez około 2
tyg.)
Szczepionka np. PERVAC Jest to
bulionowa hodowla toksynogennych
szczepów Clostridium perfringens typ D,
wysoko immunogennych, inaktywowana
formaldehydem. Służy do szczepień
przede wszystkim owiec ciężarnych
(szczepi się dwukrotnie, drugi raz 3
tygodnie przed porodem- jegnięta
zabezpieczone do 6 tyg życia) i
wyjątkowo jagniąt powyżej 7 tygodnia
życia. Jagnięta należy szczepić przed
okresem szczególnego zagrożenia
enterotoksemia tj. przed rozpoczęciem
tuczu, wypasem na pastwiskach z bujna
roślinnością itp.
Dziękujem
y