Podstawowe badania w
diagnostyce chorób układu
moczowego oraz wybrane
choroby układu moczowego
Badania dodatkowe
• Badanie ogólne moczu
• Posiew moczu >100000 w 1 ml moczu
• Badania biochemiczne: mocznik,
kreatynina, kwas moczowy, jonogram,
gazometria, proteinogram
• Badania czynnościowe: ocena filtracji
kłębuszkowej GFR
• Badania obrazowe: usg, cystografia,
urografia, scyntygrafia nerek, TK
• Biopsja nerki
Diagnostyka różnicowa
• Cukromocz:
– Cukrzyca
– Zaburzenia metabolizmu galaktozy,
fruktozy
– Izolowana glikozuria
– Dysfunkcja kanalika proksymalnego
– Szybki wlew glukozy
Diagnostyka różnicowa
• Białkomocz
– Poniżej 50 mg/kg m.c./dobę lub wskaźnik
stężenie białka/kreatyniny w porannej porcji
moczu >0,25<2 – białkomocz nienerczycowy
• Kłębuszkowe zapalenie nerek
• Zakażenie
• Białkomocz ortostatyczny
• Białkomocz czynnościowy: gorączka, wysiłek,
przegrzanie
– Od 50 mg/kg m.c./dobę lub wskaźnik
białko/kreatytnina od 2- białkomocz nerczycowy
• Zespół nerczycowy
Diagnostyka różnicowa
• Krwinkomocz > 5 erytrocytów w polu
widzenia
– Kłębuszkowe zapalenie nerek
– Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie
nerek
– Kamica układu moczowego
– Hiperkalciuria
– Nowotwory układu moczowego
Diagnostyka różnicowa
• Leukocyturia > 10 leukocytów w polu
widzenia
– Zakażenie układu moczowego
– Kamica układu moczowego
– Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie
nerek
– Zakażenia atypowe( chlamydia, gruźlica)
Zakażenie układu
moczowego
• Bezobjawowy bakteriomocz
• Bezobjawowe ZUM
• Zakażenie dolnego odcinka układu
moczowego
• Ostre cewkowo-śródmiąższowe
bakteryjne zapalenie nerek
Zakażenie układu
moczowego
• Czynniki sprzyjające nawrotowi ZUM:
– Wady układu moczowego: refluks
pęcherzowo-moczowodowy, zastawka
cewki tylnej
– Kamica układu moczowego
– Pęcherz neurogenny
Kamica układu moczowego
• Stan, w którym w nerkach lub drogach
moczowych odkładają się złogi składające
się z prawidłowych lub patologicznych
składników moczu.
– Czynniki sprzyjające:
• Niska podaż płynów
• Dieta bogatosodowa, wysokobiałkowa, niskowapniowa
• Nadmierne wydalanie w moczu: wapnia, fosforanów,
kwasu moczowego, kwasu szczawiowego, cystyny.
• Niedobór w moczu inhibitorów krystalizacji: magnez,
cytryniany.
Zespół nerczycowy
• Definicja: współwystępowanie:
– Białkomoczu nerczycowego
– Hipoalbuminemii (<2,5 g/l)
– Hipercholesterolemii
– Obrzęków
Ostre kłębuszkowe zapalenie
nerek
• Choroba o ostrym
samoograniczającym przebiegu w
następstwie zakażenia paciorkowcem
beta-hemolizującym grupy A –
przyczyną choroby jest odkładanie się
w kłębuszkach nerkowych kompleksów
immunologicznych
• Objawy: krwinkomocz, białkomocz,
jałowy ropomocz, obrzęki, nadciśnienie
tętnicze, ostra niewydolność nerek.
Ostra niewydolność nerek
• Stan kliniczny spowodowany nagłym
potencjalnie odwracalnym ustaniem lub
zmniejszeniem czynności wydalniczej nerki
w stopniu uniemożliwiającym utrzymanie
stałości środowiska wewnętrznego, często
przebiega ze skąpomoczem (poniżej 0,5
ml/kg m.c./godz).
– Przednerkowa o.n.n.
– Nerkowa o.n.n.
– Zanerkowa o.n.n.
Przewlekła niewydolność
nerek
• Postępujące i nieodwracalne uszkodzenie miąższu
nerek objawiające się początkowo zmniejszeniem
przesączania kłębuszkowego (GFR), a w dalszej
kolejności retencję toksyn mocznicowych,
zaburzenia metaboliczne, schyłkową
niewydolność nerek i konieczność leczenia
nerkozastępczego
– Stadium 1 GFR>90 ml/min/1,73 m2
– Stadium 2 GFR 60-90 ml/min/1,73 m2
– Stadium 3 GFR 30-60 ml/min/1,73 m2
– Stadium 4 GFR 15-30 ml/min/1,73 m2
– Stadium 5 – schyłkowa niewydolność nerek GFR< 15
ml/min/1,73 m2 – planowanie leczenia nerkozastępczego
Przewlekła niewydolność nerek
c.d.
• Zaburzenia metaboliczne:
– Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej
– Zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej
– Zaburzenia gospodarki wapniowo-
fosforanowej
– Zaburzenia wzrastania
– Niedokrwistość
– Nadciśnienie tętnicze