INŻYNIERIA JAKOŚCI
I
ZARZĄDZANIE
ŚRODOWISKOWE
Opracowanie: mgr inż. Zbigniew Górski
2
INŻYNIERIA JAKOŚCI
3
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Norma PN EN ISO 9001:2000,
p-pkt.4.2.2 Księga jakości
Organizacja powinna ustanowić i utrzymywać
księgę jakości, która zawiera
a)
Zakres systemu zarządzania jakością, łącznie ze
szczegółami dotyczącymi wszelkich wyłączeń i
ich uzasadnieniem,
b)
Udokumentowane procedury ustanowione dla
systemu zarządzania jakością lub powołanie się
na nie,
c)
Opis wzajemnego oddziaływania miedzy
procesami systemu zarządzania jakością.
4
INŻYNIERIA JAKOŚCI
5
INŻYNIERIA JAKOŚCI
6
INŻYNIERIA JAKOŚCI
7
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Przykłady celów mierzalnych:
osiągnąć …. % tempo wzrostu ( zysku, przychodów
ze sprzedaży, liczby pozyskanych klientów, itp.),
poprawić poziom obsługi klienta (poprzez redukcję o
…. % ilości reklamacji, przyspieszenie realizacji
indywidualnego , nietypowego zamówienia do 24 h,
itp.),
rozwijać zasoby informatyczne firmy ( poprzez
zwiększenie stanowisk komputerowych o …. %
rocznie, udostępnienie poczty elektronicznej na
każdym nowym stanowisku pracy, itp.),
zwiększyć liczbę szkoleń pracowników w stosunku do
roku ubiegłego.
Itd., itp..
8
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady określania celów jakościowych
S
SPECYFIC,
SIMPLE
S
SPRECYZOWANE
K
KONKRETNE
M
MEASURABLE
M
MIERZALNE
M
MIERZALNE
A
ACCEPTABLE
A
AKCEPTOWALNE
I
ISTOTNE
R
REALISTIC
R
REALNE
O
OSIĄGALNE
T
TIME RELATED
T
TERMINOWE
T
TERMINOWE
9
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Charakterystyka celu:
Konkretny: ogólnikowość nie przynosi
efektów stwarzając możliwość dowolności
interpretacji,
Mierzalny: pozwala na ocenę postępów
realizacji i/lub ocenę wyników,
Istotny: określa stopień ważności w
porównaniu z innymi celami,
Osiągalny: musi być możliwy do realizacji
w danych warunkach,
Terminowy: powinien mieć precyzyjnie
określone ramy czasowe realizacji.
10
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasada 5W2H określania celów
1. What?-
Co jest do
wykonania? Jaki jest cel
postępowania?
2. Why? -
Dlaczego to trzeba
realizować? Skąd się bierze
taka potrzeba?
3. Who? -
Kto, jaka osoba,
zespół, instytucja ma to
wykonać?
4. Where?- gdzie , w jakim
obszarze lub miejscu należy to
zrobić?
5. When? – Kiedy, w jakim okresie
czasu należy wykonywać
zadanie?
1. How? – w jaki sposób
ma być to
wykonane?
2 How much?- Ile może
to kosztować, Ile
środków fiansowych i
jakie zasoby trzeba
zaangażować w
wykonanie zadania
( realizacji
wytyczonego celu)
11
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Działania wewnętrzne i zewnętrzne ( tym
określanie- wyznaczanie celów) należy
przeprowadzać w oparciu o ZASADĘ 3R
1. Right item,
2. Right place,
3. Right time.
WŁAŚCIWA RZECZ NA
WLAŚCIWYM MIEJSCU WE
WŁAŚCIWYM CZASIE
12
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
1.
Koncentracja na kliencie
„Organizacja zależy od swoich klientów i
dlatego powinna znać bieżące i przyszłe
ich potrzeby, powinna je spełniać ,
powinna starać się przekraczać
oczekiwania klientów”.
Zrozumieć wymagania i potrzeby klienta oraz
pozostałych zainteresowanych stron .
Zakomunikować w organizacji znaczenie
spełnienia wymagań klienta.
Zapewnić zasoby potrzebne do spełnienia
wymagań klienta.
Mierzyć zadowolenia klienta.
Zarządzać współpracą z klientem.
Zapewnić związek celów jakości z wymaganiami
klienta.
Podejmować działania doskonalące zmierzające
do spełnienia wymagań klienta.
13
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
Koncentracja na kliencie
Kluczowe korzyści:
zwiększenie dochodów i udziału w
rynku dzięki szybkiej i elastycznej
reakcji na możliwości rynkowe,
zwiększenie skuteczności
wykorzystania zasobów organizacji w
celu poprawienia zadowolenia klienta,
zwiększenie lojalności klienta, czego
wynikiem jest ponowne zamówienie
(kontynuowanie relacji biznesowych)
14
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
Wpływ korzyści klienta na kształtowanie
wizerunku i lojalności wobec dostawcy
(organizacji)
[1]
[1]
15
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
2.Przywództwo
„Przywódcy ustanawiają wspólne cele i kierunki
działania organizacji, powinni również tworzyć i
utrzymywać wewnętrzne warunki, w których
pracownicy mogą być w pełni zaangażowani w
osiąganie celów organizacji”
Ustalić politykę jakości i polityki biznesu zgodnie z wizją.
Ustalić wymierne cele.
Wdrażać strategie gwarantujące osiąganie celów.
Zapewnić zrozumienie wagi wymagań klienta i innych
stron zainteresowanych.
Obserwować zagrożenia zewnętrzne i odpowiadać na
zmiany otoczenia.
Ustanawiać wzorce zachowań ,dawać przykład.
Przewodzić pracownikom przez zapewnienie środków i
ustanowienie zadań odpowiedzialności i uprawnień.
Ustanowić i propagować otwartą komunikacje.
Zapewnić edukacje i szkolenia pracowników.
16
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
Przywództwo
Kluczowe korzyści:
zrozumienie przez ludzi celów organizacji i
motywowanie
ich
w
kierunku
celów
organizacji,
Ocenianie
działań,
dopasowywanie
i
wdrażania w jednolity sposób,
zminimalizowanie niewłaściwej komunikacji
między wszystkimi szczeblami organizacji.
17
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
3.Zaangażowanie pracowników
„Pracownicy na wszystkich szczeblach
zarządzania są istota organizacji i ich pełne
zaangażowanie pozwala wykorzystać ich
posiadane umiejętności dla dobra organizacji”
Ustanowić otwartą komunikację pomiędzy
pracownikami.
Aktywnie szukać potrzeb i możliwości rozwoju
kompetencji i wiedzy personelu.
Aktywnie szukać możliwości doskonalenia.
Właściwie reprezentować firmę w kontaktach z
klientami.
Dostarczać satysfakcji z pracy, motywować, mierzyć
satysfakcje pracowników. Przydzielać zadania
stosownie do kompetencji.
18
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
Kluczowe korzyści:
motywowanie, zobowiązanie i
zaangażowanie ludzi w organizacji,
innowacyjność i kreatywność w
troszczeniu się o cele organizacji,
rozlicznie ludzi za ich własne wyniki,
zachęcanie ludzi do uczestnictwa w
ciągłym doskonaleniu i do wnoszenia
wkładu w ciągle doskonalenie.
19
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
4.
Podejście procesowe
„Oczekiwane wyniki są osiągane bardziej
efektywnie wtedy , gdy działania i odpowiednie
zasoby sa zarządzane jako proces”
Określić procesy niezbędne do osiągnięcia celów.
Identyfikować i mierzyć wejścia i wyjścia procesu.
Podejmować działania zapobiegawcze w stosunku do
wyrobów niezgodnych.
Podejmować działania w stosunku do przyczyn
niezgodności.
Zidentyfikować powiązania procesów z funkcjami
organizacji.
Ustanowić czytelne zakresy odpowiedzialności zadań i
uprawnień e stosunku do procesów.
Zidentyfikować wewnętrzne i zewnętrzne strony
zainteresowane.
Projektować proces biorąc pod uwagę przebieg procesu
i przepływ procesu, sterowanie, pomiary, potrzeby
szkoleniowe, materiał i inne zadania.
20
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
Kluczowe korzyści:
Zmniejszenie kosztów i skrócenie
czasów cyklu dzięki skutecznemu
wykorzystaniu zasobów.
Poprawa wyników, ich spójność i
możliwość przewidywania wyników.
Skoncentrowanie się na
możliwościach doskonalenia i
ustalania ich priorytetów.
21
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
5.Systemowe podejście do zarządzania
„Zidentyfikowanie, zrozumienie i zarządzanie
współzależnymi procesami jako systemem
przyczynia się do lepszej skuteczności i
efektywności w osiąganiu założonych celów”.
Zidentyfikować system przez zdefiniowanie
lub zaprojektowanie procesów
zapewniających osiąganie ustalonych celów.
Uszczegółowić system tak , aby osiągać cele
w sposób efektywny.
Doskonalić ciągle system w wyniku
pomiarów, badań i monitorowania.
Zbadać dostępność zasobów.
22
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
Kluczowe korzyści:
Integracja i dopasowanie procesów, co
pozwoli na najkorzystniejsze uzyskanie
pożądanych wyników.
Zdolność do skoncentrowania wysiłków na
kluczowych procesach.
Zapewnienie zaufania stronom
zainteresowanym w odniesieniu do spójności,
skuteczności i efektywności organizacji.
23
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
6.
Ciągłe doskonalenie
„Ciągłe doskonalenie wszystkich działań i
procesów, powinno być nieustannym celem
organizacji”
Doskonalić ciągle produkty, procesy i sam system.
Sprawdzać okresowo i planowo czy ustalone
kryteria doskonałości realizacji i wykonanie są
nadal aktualne i gdzie są obszary do doskonalenia.
Ciągle doskonalić efektywność i skuteczność
wszystkich procesów.
Zapewniać edukacje pracowników uczulając na
poszukiwanie okazji do doskonalenia oraz ucząc
metod doskonalenia.
Ustalać cele i monitorowanie doskonalenia.
24
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
Kluczowe korzyści:
Korzyści w zakresie konkurencyjności
dzięki doskonaleniu zdolności
organizacji.
Dopasowanie działań związanych z
doskonaleniem na wszystkich
szczeblach w stosunku do celów
strategicznych organizacji .
Elastyczne reagowanie na
możliwości
.
25
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
7. Podejmowanie decyzji opartych na
faktach
„Skuteczne decyzje bazują na analizach
danych i informacjach mających swe
potwierdzenie w faktach”
Wykonywać pomiary i zbierać dane wspierające
osiąganie celów.
Zapewnić, aby dane i informacje były dokładne,
wiarygodne i dostępne.
Analizować dane i walidować metody stosowane
do ich uzyskiwania.
Uświadamiać znaczenie stosowania metod
statystycznych.
Podejmować decyzje na podstawie faktów.
26
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
Kluczowe korzyści:
Decyzje oparte na wiarygodnych
informacjach.
Zwiększona zdolności do wykazania
skuteczności poprzednich decyzji
poprzez odwołanie się do zapisów faktów.
Zwiększona zdolności do przeglądu,
kwestionowania oraz zmiany opinii i
decyzji.
27
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
8. „Współpraca z dostawcami
8. „Współpraca z dostawcami
oparta na wzajemnych
oparta na wzajemnych
korzyściach”
korzyściach”
Dokonywać wyboru dostawców.
Dokonywać wyboru dostawców.
Ustanowić długotrwałą
Ustanowić długotrwałą
obustronnie
obustronnie
korzystną
korzystną
współpracę.
współpracę.
Ustanowić obustronną
Ustanowić obustronną
komunikację
komunikację
.
.
28
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Zasady Zarządzania Jakością
Kluczowe korzyści:
Zwiększona zdolności tworzenia
wartości dla obu stron.
Elastyczne i szybkie reakcje na
zmieniające się rynki lub potrzeby i
oczekiwania klientów.
Optymalizacja kosztów i zasobów.
29
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Literatura:
1. Maciej Urbaniak – ZARZĄDZANIE JAKOŚĆIĄ –
TEORIA I PRAKTYKA – Wyd. Difin,W-wa
2004
2. 3. Adam Hamrol, Władysław Mantura
-ZARZĄDZANIE JAKOŚĆIĄ – TEORIA I
PRAKTYKA – PWN,W-wa 2002
3. Normy PN- ISO (8402, 9001,9004): 1996
4. Normy PN- ISO (8402, 9001,9004): 2000
5. Antoni Klieniewki – „Osiem zasad
zarządzania jakością” –
Problemy jakości Nr
1/2003.
30
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Literatura:
1. Maciej Urbaniak – ZARZĄDZANIE JAKOŚĆIĄ –
TEORIA I PRAKTYKA – Wyd. Difin,W-wa
2004
2. 3. Adam Hamrol, Władysław Mantura
-ZARZĄDZANIE JAKOŚĆIĄ – TEORIA I
PRAKTYKA – PWN,W-wa 2002
3. Normy PN- ISO (8402, 9001,9004): 1996
4. Normy PN- ISO (8402, 9001,9004): 2000
5. Antoni Klieniewki – „Osiem zasad
zarządzania jakością” –
Problemy jakości Nr
1/2003.
31
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Literatura:
1. Adam Hamrol, Władysław Mantura
-ZARZĄDZANIE JAKOŚĆIĄ – TEORIA
I PRAKTYKA – PWN,W-wa 2002
2. Romuald Kolman –INŻYNIERIA
JAKOŚCI – PWE, W-wa 1992
3 i 4 – Problemy Jakości
32
INŻYNIERIA JAKOŚCI
Literatura:
[1] - Maciej Urbaniak – ZARZĄDZANIE
JAKOŚĆIĄ – TEORIA I PRAKTYKA – Wyd.
Difin,W-wa 2004
[2] – Herman Simon- TAJEMNIKCZY
MISTRZOWIE – STUDIUM PRZYPADKÓW -
[3] – K. Lisiecka – Od ISO do TQM -
Problemy Jakości
Nr 7/1997