UCZESTNICY

UCZESTNICY

GIEŁDY I ICH

GIEŁDY I ICH

ROLA

ROLA

Opracował:
Piotr Rejman
Grupa FBU 3

PIĘĆ GRUP UCZESTNIKÓW OBROTU
GIEŁDOWEGO

Samodzielni uczestnicy giełdy

Pośrednicy

Animatorzy

Urzędnicy

Goście

MAKLER

Makler to osoba wyznaczona przez członka giełdy i

upoważniona przez niego do przekazywania na giełdę,

modyfikowania i anulowania zleceń maklerskich w

jego imieniu. Makler pracując na giełdzie towarowej

lub papierów wartościowych działa w imieniu swego

klienta. Jego zadaniem jest określenie takiej ceny

danego waloru, aby umożliwić zawarcie jak

największej liczby umów kupna-sprzedaży.

Do wykonywania tego zawodu w Polsce konieczna jest

licencja wydawana przez KNF.

DWA TYPY MAKLERÓW

Makler w biurze maklerskim

Makler pracujący na giełdzie

Przyjmuje od klienta zlecenia kupna i sprzedaży papierów
wartościowych, a następnie sprawdza czy klient ma
zabezpieczone na ten cel środki lub akcje.

Nie ma bezpośredniego kontaktu z klientami. Pracując na
Giełdzie Papierów Wartościowych realizuje zlecenia, które
otrzymuje ze swojego biura.

INNY PODZIAŁ MAKLERÓW

Makler kursowy

Makler wolny

Makler wyznaczający kurs waloru, za który odpowiada. Makler

ten nie działa we własnym interesie, ale w interesie ogólnym.

Oznacza to, że maklerzy ci nie mogą prowadzić transakcji na

własny rachunek i we własnym imieniu w odniesieniu do tych

walorów, których kursy ustalają, chyba że jest to konieczne do

realizacji udzielonych im zleceń.

Może być niezależny i prowadzić transakcje na własny rachunek i

we własnym imieniu bądź kontraktowany przez biura maklerskie

do realizowania niektórych zleceń.

UPRAWNIENIA MAKLERA
GIEŁDOWEGO

przyjmowanie i przekazywanie zleceń nabycia lub zbycia

instrumentów finansowych,

wykonywanie zleceń na rachunek nabywcy,

nabywanie i zbywanie instrumentów finansowych na rachunek

własny domu maklerskiego, jeżeli jest to związane z organizacją

obrotu zorganizowanego,

oferowanie instrumentów finansowych, czyli m.in. pośredniczenia

w sprzedaży przez spółkę akcji nowej emisji, albo akcji które są

wprowadzane na giełdę,

prowadzenie rachunków papierów wartościowych oraz

rachunków pieniężnych służących do ich obsługi,

ewidencjonowania zmian na tych rachunkach, przechowywania

instrumentów finansowych,

organizowanie alternatywnego systemu obrotu.

INWESTOR

PUNKT OBSŁUGI

KLIENTA

CENTRALA BIURA

MAKLERSKIEGO

MAKLER
GIEŁDOWY

KOMPUTER GIEŁDY

DROGA ZLECENIA SKŁADANEGO
PRZEZ INWESTORA

WARUNKI KONIECZNE DO
UZYSKANIA UPRAWNIEŃ
MAKLERA GIEŁDOWEGO

Zgodnie z brzmieniem § 92 ust. 3 Regulaminu Giełdy,

maklerem giełdowym może zostać osoba, która:

 jest wpisana na listę maklerów papierów wartościowych

prowadzoną przez Komisję Nadzoru Finansowego,

 posiada odpowiednie, zweryfikowane przez członka giełdy,

kwalifikacje i doświadczenie, zapewniające sprawność i

bezpieczeństwo obrotu giełdowego,

 jest zatrudniona przez członka giełdy lub jest członkiem jego

władz.

MAKLER NADZORUJĄCY

Makler nadzorujący sprawuje kontrolę nad

prawidłowością przekazywania zleceń przez

maklera giełdowego. Ponadto prowadzi on listę

maklerów giełdowych członka giełdy oraz

weryfikuje kwalifikacje i doświadczenie

maklerów giełdowych zgodnie z kryteriami

określonymi w Szczegółowych Zasadach Obrotu

Giełdowego.

Członek giełdy obowiązany jest do wyznaczenia i

zgłoszenia GPW co najmniej jednego maklera

nadzorującego.

WARUNKI KONIECZNE DO
UZYSKANIA UPRAWNIEŃ
MAKLERA NADZORUJĄCEGO

Zgodnie z brzmieniem § 95 ust. 1 Regulaminu Giełdy,

maklerem nadzorującym może zostać osoba, która:

 jest wpisana na listę maklerów papierów wartościowych

prowadzoną przez Komisję Nadzoru Finansowego,

 złożyła egzamin z zakresu znajomości przepisów i obowiązujących

na giełdzie procedur dotyczących zasad przekazywania na giełdę

zleceń maklerskich i otrzymywania informacji na potrzeby obsługi

notowań,

 jest zatrudniona przez członka giełdy lub jest członkiem jego

władz.

BROKER

Broker jest osobą fizyczną, który przyjmuje od

swoich klientów dyspozycję nabycia lub

sprzedaży określonych instrumentów

finansowych i przekazuje je na giełdę,

najczęściej w formie zlecenia maklerskiego.

MAKLER I BROKER - RÓŻNICE



zakres uprawnień



wymogi formalne

DORADCA INWESTYCYJNY

Doradcą inwestycyjnym jest osoba fizyczna,

wpisana na listę doradców inwestycyjnych

prowadzoną przez KNF po uprzednim złożeniu z

wynikiem pozytywnym egzaminu

organizowanego przez KNF, upoważniona do

zarządzania portfelami instrumentów

finansowych na zlecenie oraz świadczenia usług

doradztwa w zakresie inwestycji na rynku

kapitałowym.

UCZESTNICY SAMODZIELNI

Do uczestników samodzielnych zaliczamy przede wszystkim:

Firmy inwestycyjne

-

domy maklerskie, banki prowadzące

działalność maklerską, zagraniczne firmy inwestycyjne

prowadzące działalność maklerską na terytorium RP oraz

zagraniczne osoby prawne z siedzibą na terytorium państwa

należącego do OECD lub WTO, prowadzące na terytorium RP

działalność maklerską,

Uczestników KDPW

zawierających transakcje giełdowe

wyłącznie na własny rachunek,

Podmioty, które nie są uczestnikami KDPW

,

zawierające transakcje wyłącznie na rachunek własny pod

warunkiem, że rozliczenie transakcji będzie odbywać się za

pośrednictwem wskazanego przez niego uczestnika KDPW.

ANIMATOR RYNKU

Animatorem rynku jest członek giełdy lub podmiot, o

którym mowa w § 60 ust. 2, nie będący członkiem

giełdy. Animator rynku na podstawie umowy z GPW

może dokonać modyfikacji złożonych przez siebie

zleceń w celu zwiększenia płynności danego

instrumentu finansowego i zmniejszenia istniejącej

nierównowagi. Modyfikacja zleceń polega na:

1)zwiększaniu wolumenu zleceń,

2)podwyższaniu limitu ceny w zleceniach kupna,

3)obniżaniu limitu ceny w zleceniach sprzedaży.

ANIMATOR EMITENTA

Animatorem emitenta jest członek giełdy lub

podmiot, o którym mowa w § 60 ust. 2, nie

będący członkiem giełdy, który na podstawie

umowy z emitentem zobowiąże się do

wspomagania płynności danego instrumentu

finansowego, podobnie jak ma to miejsce w

przypadku animatora rynku.

URZĘDNICY

Są to osoby, które tylko na pewien czas zostały

dopuszczone do handlu giełdowego. Mogą to

być kompetentni pracownicy banków i firm

maklerskich, którzy zawierają transakcje

giełdowe z upoważnienia, w imieniu i na

rachunek swoich pracodawców.

GOŚCIE

Grupę gości stanowią osoby przebywające na

giełdzie, które nie mają prawa uczestnictwa w

handlu giełdowym. Są to zazwyczaj osoby

stanowiące personel pomocniczy instytucji

pośredniczących w transakcjach. Zaliczani są

do nich także pracownicy giełdy, reporterzy

prasowi, radiowi i telewizyjni, a także inne

osoby mające pozwolenie na czasowe

przebywanie na terenie giełdy.

LICZBA POŚREDNIKÓW W POLSCE

Wyszczególnienie

2005 2006 2007 2008

Makler papierów wartościowych /
Securities Broker

1799 1819 1861 1992

Doradca inwestycyjny / Investment
Adviser

229

238

257

271

Makler giełd towarowych / Commodity
Broker

107

122

133

145

Razem / Total

2135 2179 2251 2408

Źródło: KNF